Ruwe handen
EERSTE BLAD
ZATERDAG 18 JANUARI 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50e JAARGANG Mo. 93
Erger dan heidendom.
Buitenland
De oorlog in Abessynië.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
De Neonverlichting als be
langrijke factor voor de
Plantenteelt
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur:, R. ZUIDEMA.
2)eZeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlisningen jf 0.30. - Losse nummer» 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel,. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0,75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit drie bladen.
Ergerlijk in hooge mate is, wat door
een officieel Duitsch blad omtrent een
kerstfeestviering van de Duitsche weer
macht werd meegedeeld.
Afschuwelijker viering van het Kerst
feest is, naar „De Nederlander" terecht
opmerkte, niet denkbaar.
Bij het veroordeelen van dergelijke uit
spattingen moeten wij echter niet alleen
letten op wat in het buitenland
gebeurt.
Ook in o n s land is veel mogelijk.
Van het berucht geworden geïllustreer
de weekblad „Het Leven" verscheen een
Kerstnummer, waarin Dirk Coster in „De
Stem" aldus zijn verontwaardiging uit:
„Als men dit goed beziet, dan gelooft
men zijn oogen niet. Dit is van de horde
en voor de horde, van de gedachtelooze
en hartelooze horde, vóór de hartelooze
horde, in wie men, door dergelijke publi
caties, het laatste sprankje menschelijk-
heid en bezinning nog helpt dooven.
Neen, men wrijft zijn oogen uit als men
dit vod beziet. Al leven we niet meer in
een Christelijke beschaving, we leven
nog altijd in een beschaving, die Christe
lijk gericht is. Kerstmis, de klokken
luiden, Christus is geboren, zelfs wie geen
Christen meer is, meent in de eerste der
kerstnachten een bijzondere stilte te hoo-
ren. Kerstmis is altijd een beroep ge
weest op het hoogere in den mensch.
Maar de Redactie van dit periodiek ge
bruikt, misbruikt en bezoedelt Kerstmis
door een beroep te doen op het laagste
in den mensch, op zijn zinnelijkheid en
zijn vraatzucht, Och zij doet dit in haar
blankste onschuld, men denkt er niet
eens bij, er is alleen maar de baatzuchtige
drift het lage publiek in zijn lage in
stincten te vleien. Maar dat men er een
voudig niet meer bij denkt, dat men niet
weet wat men doet, dit is inderdaad een
hopeloos teeken van ontaarding. Een
Kerstnummer, dat een verzameling zoo
naakt mogelijke gefotografeerde vrou
wen is!"
Bij de uitgave van zulk een „Kerst
nummer" hoe durft men het in
één adem te noemen met het Kerstfeest
ontbreekt uit den aard der zaak elk offi
ciéél karakter, maar het is toch weinig
minder erg, dan wat uit Duitschland ge
meld werd.
En de vraag komt op: Kan dat nu
maar zoo? Is dan in het Christelijk
Nederland alles geoorloofd?
De vrijheid van drukpers is een hoog
te waardeeren goed.
Maar dat behoeft geen reden te zijn
om ergerlijke ongebondenheid als het aan
den dag treedt, niet met kracht tegen te
gaan.
Het op deze wijze misbruiken van het
Kerstfeest is erger dan heidendom.
Het succes der Italianen in het
Zuiden. Geen berichten uit het
Noorden.
Het zegerijke offensief van generaal
Graziani in Zuid-Abessynië wordt natuur
lijk in geheel Italië met vreugde begroet,
vooral omdat de laatste weken zulk
slecht nieuws brachten. De bladen pu-
bliceeren uitgebreide berichten over dezen
veldslag, hoewel wordt verklaard, dat
men de werkelijke beteekenis van deze
overwinning eerst later zal kunnen be-
oordeelen.
De militaire medewerker van de „Pic
colo", generaal Bolatti, wijst er op, dat
men thans voor het eerst den vijand tot
een slag heeft weten te dwingen.
Volgens het inzicht van den schrijver
is het niet onmogelijk, dat Abessynische
troepen, die bestemd waren* voor het
Tigrefront, thans naar het Somalifront
zullen worden gezonden. In ieder geval
ligt het initiatief op het oorlogstooneel in
Italiaansche handen.
Er komen nu ook van Abessynische
zijde berichten over den veldslag ten
noorden van Dolo. Men ontkent te Addis
Abeba, dat generaal Graziani een groote
overwinning zou hebben behaald, doch
men geeft toe, dat na een voorpostenge
vecht de Italianen 65 K.M. langs de Ga-
nale Doria zijn opgerukt. Verder zouden
de Italianen niet gekomen zijn.
DE NEDERL. AMBULANCE IN
ABESSYNIE.
De leden maken het uitstekend.
Door het hoofdbestuur van het Neder-
landsche Roode Kruis werd van den lei
der der Nederlandsche Roode Kruis Am
bulance in Ethiopië telegrafisch mededee-
ling ontvangen, dat de ledon der ambu
lance physiek en moreel in uitstekenden
toestand verkeeren en dat dr Belmonte is
genezen.
Ten aanzien van de verdere ontwikke
ling aan het zuidelijk front toont men
zich in regeeringskringen geenszins pes
simistisch. Met zekerheid wordt namelijk
aangenomen, dat de Italiaansche op-
marsch nog met aanzienlijke moeilijk
heden zal krijgen te kampen.
Door de Abessynische legerleiding wordt
het Noordelijk deel van de provincie
Bale beschouwd als het eigenlijke ge
bied, waar de hardnekkigste tegenstand
zal worden geboden.
De terreinverhoudingen begunstigen
daar een doelmatige verdediging en
bovendien zijn in die streek de voornaam
ste Abessynische strijdkrachten gecon
centreerd.
Ras l'esta zou zich vooral teruggetrok
ken hebben omdat hij moeilijkheden had
met de voedselvoorziening van zijln troe
pen, welke moeilijkheden thans overwon
nen zouden zijn.
Deze berichten kloppen niet al te zeer
met de Italiaansche mededeelingen.
De Abessynen hebben nieuwe verster
kingen naar Sjebeli gestuurd.
Dit alles wijst er wel op, dat men te
Addis Abeba vrees begint te vertoonen
voor het nieuwe Italiaansche offensief,
dat, indien de Italiaansche berichten over
het verdrijven van Ras Desta juist zijd,
dezer dagen ongetwijfeld krachtig hervat
zal worden. Hoe de kansen hierbij' zullen
zijn is moeilijk te bepalen. De Abessy-
niërs hebben langs de Sjebeli, bijl Sasah
Bane, bij1 Dzidzjiga en Daggaboer uitge
breide versterkingen gebouwd, die ver
moedelijk niet gemakkelijk te nemen zul
len zijn. Inmiddels heeft het moreel der
ébessynsche troepen naar men uit Dzi-
boeti meldt, geleden onder de nederlaag
van Desta.
Van het Noorden komen bijna geen
berichten meer. De Italianen gaan voort
waar zijl maar vijandelijke troepen zien,
bommen te werpen. Operaties op groote
schaal hebben hier de laatste dagen niet
plaats gehad. Makalle is nog steeds niet
gevallen.
Italië beantwoordt Zweedsche nota.
Suvich heeft den Zweedschen gezant
ontvangen en hem het Italiaansche ant
woord op de nota der Zweedsche regee
ring inzake het bombardement van de
Zweedsche ambulance door Italiaansche
vliegtuigen overhandigd.
Het antwoord verwerpt ten stelligste
de interpretatie, volgens welke het bom
bardement opzettelijk zou zijn geschied
en zet uiteen, dat de Italiaansche vlie
gers uitsluitend militaire stellingen tot
mikpunt hadden.
Terwijl in het antwoord vervolgens
leedwezen wordt uitgesproken over het
betreurenswaardige voorval, wordt te
vens verzekerd, dat de verantwoordelijk
heid der Italianen hierbij' niet in het spel
kan worden gebracht.
AAN DEN VOORAVOND VAN GENéVE.
Sancties overbodig?
Onze V. P. B.-correspondent meldt uit
Londen:
De situatie aan den vooravond van Ge-
nève heeft zich sinds den val van Hoare
aanmerkelijk gewijzigd.
In zeer goed ingelichte kringen weet
men te vertellen, dat Anthony Eden voor
wat het vraagstuk der sancties betreft,
zich lang niet meer zoo intransigeant be
toont als vier weken geleden het geval
was. Velen schrijven dit aan zjjn nieuw
ambt toe, dat de alleen-verantwoordelijk
heid voor de buitenlandsche politiek van
het imperium met zich medebrengt. Doch
de werkelijke oorzaken, die voor Eden
aanleiding zouden kunnen zijn om niet
meer op een uitbreiding van de sancties
te staan, liggen geheel anders.
Eerstens de rede van Roosevelt en de
Amerikaansche neutraliteitsverklaring,
die eventueele olie-sancties voor de maan
den tot aan den regentijd in Abessynië
doelloos zou maken. Bovendien moet nog
gewezen worden op Dr Schachts onder
handelingen met Italië.
Maar dit is nog niet alles. Terwijl bij
het begin van het Italiaansch-Abessyni-
sche conflict Engeland bevreesd was vo-or
een Italiaansche heerschappij over Oost-
Afrika, is men thans juist voor het te
genovergestelde beangst. Men is er
algemeen van overtuigd,
dat Italië niet als over
winnaar uit den oorlog te
voorschijn zal treden. En nu
wil men vermijden, dat een Italiaansche
nederlaag tot gevolg heeft, dat de zwarte
inwoners van Afrika zich op hun rechten
bezinnen. Voor Engeland wil dit zeggen,
dat het Egyptische vraagstuk en de rech
ten van de Egyptenaren op onbeperkte
souvereiniteit in een critiek stadium zou
den komen.
Engeland wenscht geen Italiaansche
overwinning in Abessynië. Maar evenmin
wenscht het een volkomen nederlaag der
Italianen in Oost-Afrika. Hoare was ab
soluut eerlijk, toen hij indertijd verklaar
de, dat Engeland een sterk Italië wenscht,
Hoe paradoxaal het ook klinkt, het gaat
er op het oogen blik bijna oim, Italië te
helpen. De „straf" van de sancties meent
men, is overbodig geworden, nu Italië
door de niet bepaald gelukkige ontwikke
ling van den veldtocht reeds genoeg ge
straft is. (Nadruk verboden.)
Goebbels eischt koloniën en sterker
leger voor Duitschland.
Gister heeft de rijksminister voor pro
paganda, dr Goebbels, voor ongeveer
20.000 leden der partij een rede gehou
den over den economischen toestand in
Duitschland.
In deze rede wees Goebbels op de nood
zakelijkheid van koloniën voor het Derde
Rijk.
„De tijd zal komen," aldus de propa
ganda-minister, „dat Duitschland kolo
niën zal moeten eischen en dezen eisch
moeten wij doordrijven". Goebbels gaf in
het verdere verloop van zijn rede toe, dat
Duitschland op het oogenblik met zware
economische moeilijkheden heeft te kam
pen, doch, zoo zeide hij, deze moeilijk
beden moeten worden gedragen in het
belang van Duitschland.
Op de noodzakelijkheid van een ster
ker leger wijzend, verklaarde 'Goebbels,
„zelfs indien ik van meening zou zijn,
dat de volkenbond in staat was, den vrede
te waarborgen, zou ik er voor op de bres
staan, kanonnen te bezitten, want het
geen dubbel genaaid is, houdt nu een
maal beter."
Goebbels verzweeg niet, dat de werk
loosheid is toegenomen en dat de
schaarschte van deviezen en grondstof
fen de regeering voor een moeilijk pro
bleem stelt. Doch, zoo meende hij, de re
geering hoopt, dat de moeilijkheden in
Maart zullen zijn overwonnen.
Goebbels prees verder de omzichtigheid
van Hitier, doordat hij met de herbewape
ning van Duitschland eerst in 1935 be
gon. „Waren wij in Februari 1933 daar
mee begonnen dan zou waarschijnlijk het
Roergebied bezet zijn. Daarom begonnen
wij deze taak, toen er geen risico meer
bestond".
KONING GEORGE ZIEK.
Een door drie geneesheeren, onder wie
Dawson of Penn, onderteekend bulletin,
deelt mede, dat de luchtpijpontsteking,
waaraan de koning van Engeland lijden
de is, niet van ernstigen aard is. Er heb
ben zich evenwel teekenen van hartzwak
te voorgedaan, welke met bezorgdheid
moeten worden gadegeslagen.
Studentenstaking te Parijs.
De algemeene studentenstaking, waar
toe Maandag j.l. werd besloten uit pro
test tegen de handhaving van Prof. Jèze,
die indertijd te Genève de zaak van Ethio
pië verdedigde, heeft te Parijs geleid tot
heftige botsingen tusschen rechts- en
links georiënteerde studenten en de po
litie.
Twee agenten werden hierbij gewond,
terwijl twaalf studenten in voorloopige
hechtenis werden genomen.
In het Quartier Latin, waar sterke
politie-afdeelingen zijn geconcentreerd,
heerscht nog steeds groote opwinding.
In den namiddag scheen de staking
zich nog uit te breiden.
Britsche vloot en leger paraat.
De „Petit Parisien" publiceert het vol
gende telegram uit Kaïro: Nadat de vo
rige week 20.000 Britsche soldaten hier
waren aangekomen, deelen de autoriteiten
thans mede, dat een brigade infanterie
onder commando van generaal majoor
Howard aan land is gegaan. Sinds de
concentratie van Italiaansche troepen in
Libië worden de uitgebreide verdedigings
werken krachtig voortgezet. Het totale
aantal der Britsche troepen in Egypte zou
thans 75.000 man bedragen. De garnizoe
nen in den Soedan worden geregeld ver
sterkt met manschappen en modern ma-
tbriaal.
Korte Berichten.
Naar aanleiding van berichten in de
buitenlandsche pers omtrent de keelziekte
van Hitlei meldt het „Deutsche Nachrich-
richten-büro", officieel, dat deze berich
ten van a tot z onjuist zijn. Hitler's ge
zondheidstoestand is uitstekend.
i Gisteren is overal in Groot-Brittan-
nië veel sneeuw gevallen. Het gebied ten
noorden van de lijn CardiffLincoln is
bijna geheel met een sneeuwlaag bedekt.
Vble wegen zijn onberijdbaar. In het
noorden van Yorkshire woedde een he
vige sneeuwstorm, evenals te Londen. De
vliegdiensten tusschen Londen en het Ka
naal moesten worden stopgezet.
Sedert het uitbreken van den Ita-
liaanach-Abessynschen oorlog heeft het
Britsche bijbelgenootschap ruim 5000 bij-
I bels aan de Abessynsche soldaten ver-
strekt. Deze bijbels zijn in vijf verschil-
lende talen gedrukt, en woiden gratis aan
de soldaten uitgereikt. Ook aan de Ita
liaansche soldaten te Port Said is een
zelfde uitdeeling gehouden.
De Turksche regeering heeft aan de
nationale vergadering een extra crediet
van 2.100.000 Turksche ponden gevraagd
voor versterking van de vloot.
Het staat thans vast, dat Herriot
zal aftreden als minister van staat in
Frankrijk. De meerderheid der radicale
kamergroep eischt, dat ook de andere
radicale ministeis zich uit de regeering
zullen terugtrekken.
Gedurende een redevoering in Ne
braska ontkende oud-president Hoover,
dat hij' het voornemen had, zich candi-
daat te stellen bij' de a.s. presidents-ver-
kiezingen.
In kringen van de vlootconferentie
verklaart men, dat de Japansche gedele
geerden waarschijnlijk volgende week
Woensdag Londen zullen verlaten.
GOUVERNEUR-GENERAAL DE JONGE
VRAAGT ONTSLAG.
Het einde zijner ambtsperiode.
Van bevoegde zijde werd bevestigd, dat
dezer dagen bij de regeering het verzoek
is ingekomen van den Gouverneur-Gene
raal van Ned.-Indië, jhr. mr. B. C. de
Jonge, om hem bij het einde van de ge
bruikelijke vijfjarige periode ontslag als
zoodanig te verleenen.
HERLEEFT DE SPECULATIE IN
TULPEN?
Groote sommen betaald voor nieuwe
variëteiten.
In de jaren van hoog-conjunctuur in
het bloembollenbedrijf 19291931 werden
gelijk bekend, vaak ongekend hooge prij
zen betaald voor nieuwe variëteiten, waar
voor men een go-ede toekomst verwachtte.
Toen de depressie kwam, zagen vele be
leggers, -die men ook bij tientallen buiten
de vakmenschen telde, hun bezit waarde
loos worden. Nauwelijks is er echter hoop
op een betere toekomst, of het vertrouwen
in het vak keert terug.
Dit moge blijken uit het volgende feit.
Op de tulpententoonstelling die Dinsdag
jl. in „Bloemlust" te Sassenheim werd ge
opend, werd ook ingezonden een oranje
Mendeltulp ond„r den naam: „Oranje
Wonder". D'eze variëteit trok terstond
algemeen de aandacht en op den ope
ningsdag ging dan ook reeds een halve kg.
bloembollen van deze variëteit in ander
bezit over voor f 30O. Gisteren werd op
nieuw één kg. verkocht en wel voor den
voor den tegenwoordigen tijd ongekenden
prijs van f 825.
AARDAPPELENVERVOER NAAR HET
BUITENLAND.
Speciale spoorwegtarieven.
Voor aardappelen en peen, die in la
dingen van 15 ton van stations in Gro
ningen, Friesland en Drente naar het
buitenland (Frankrijk en België) worden
vervoerd via 'Roozendaal en Baarle-Nas-
sau, wordt door de Nederlandsche Spoor
wegen een speciaal tarief toegepast. In
dien 2500 ton vervoer binnen een jaar
gegarandeerd wordt, betalen de Neder 1.
■Spoorwegen terug hetgeen meer dan f 3.20
per ton voor het Nederlandsche traject
aan vracht ontvangen is.
De N. Rr. Crt. vernam nog (voor zoo
ver ons bekend staan de Nederlandsche
spoorwegen daar buiten), dat de Belgi
sche spoorwegen een transito-tarief heb
ben afgesloten voor het vervoer van
12.000 ton aardappels per jaar uit Ne
derland naar Frankrijk, waarbij kortin
gen zijn toegestaan.
Naar werd meegedeeld zouden de Bel
gische Spoorwegen tot dien maatregel zijn
overgegaan om te kunnen concurreeren
tegen het scheepvaartvervoer naar Noord-
Frankrijk.
Nationaal Crisis-Comité
In de periode van 1 tot en met 15
Januari 1936 heeft het N.G.G. aan de
plaatselijke comité's uitkeeringen gedaan
tot een totaal bedrag van f 41.279, waar
van voor f 19.665 aan goederen in na-
tura. Voor 22 bijzondere gevallen is
voorts door tusschenkomst van de plaat
selijke crisis-comité's een bedrag van
f 1.354 verstrekt. Uit de gift van de Ko
ningin, bestemd voor extra-uitkeeringen
in speciale gevallen in den vorm van
kleeding, dekking en schoeisel, is een be
drag van f 4.095 geput.
Binnenland.
De gouverneur^generaal van Ned. Oost-
Indië vraagt ontslag.
Vragen van den heer De Savornin Loh-
man over het optreden van buitenlan
ders.
De roofoverval te Amsterdam.
Buitenland.
De overwinning der Italianen in Zuid-
Abessynië.
Wat Duitschland wil.
De Koning van Engeland ziek.
-60ct. Bij Apoiken Drogisten
Staatk. Geref. Partij.
D'e jaarlijksche algemeene vergadering
van de Staatkundig Geref. Partij zal 26
Februari te Utrecht in Tivoli, onder pre
sidium van ds G. H. Kersten, van Rotter
dam, worden gehouden.
HET ROODE LICHT HELPT DE
PLANTEN DOOR DE DONKERE
WINTERDAGEN HEEN.
Op één der proeftuinen van de Land-
bouw-Hoogeschool te Wageningen staat
een broeikas, welke 'bij avond een zee van
licht uitstraalt. Het roode Neonlicht voert
den boventoon, doch daarnaast ziet men
ook de nog de helle kleuren van natrium-
en kwikverlichting.
Deze kleurrijke kas wordt gebruikt voor
de verschillende belicktingsproeven, wel
ke thans reeds enkele jaren met groot
succes door D'r J. W. N. Rodenburg ge
nomen worden.
Rijpende aardbeien en bloeiende
begonia's.
Bij een bezoek, hetwelk we dezer dagen
aan den proeftuin te Wageningen brach
ten, zagen we, zegt het „Vaderland" in
de verlichte kassen reeds rijpende aard
beien en in 'bloei verkeerende Begonia's,
een verbluffende aanblik in deze donkere
midwinterdagep.
Uit de proef vakken, welke op de tablet
ten zijn opgesteld, blijkt zeer duidelijk welk
een enorm hulpmiddel in den groei 'het
Neonlicht in de plantenwereld is. Men kan
hier aanschouwen, dat de met Neonlicht
bestraalde Begonia's en ook de aardbeien
planten respectievelijk reeds in vollen
bloei verkeeren en ook vruchten afwerpen,
terwijl daarnaast plantjes staan aan wie
het goed te zien is, dat de donkere win
terdagen hun sporen op de planten ge
drukt hebben. Typisch opvallend zijn voor
al de jonge stekplanten, waarvan er hon
derden tegelijk in een belichten hak in
Makenden welstand verkeerden, terwijl
daar direct naast een afgeschutte bak met
onbelichte plantjes stond, welke hier en
daar sporadisch hun lichte stengeltjes bo
ven het aardoppervlak uitstaken.
De groote beteekenis van het licht bij
den plantengroei wordt in deze Wage-
ningsc'he proefkassen al op heel sterke
wijze gedemonstreerd. Een ieder weet, dat
December de donkerste maand van het
jaar is, maar toch realiseert niet ieder
zich, dat we in December nauwelijks 7
uren daglicht hebben, terwijl Juni ons 17
uur per dag geeft. De sterkte van het
zonlicht, die gemiddeld 10.000 Lux be
draagt, daalt in December dikwijls tot plm.
1000 Lux. Het is daarom niet te verwon
deren, dat kasplanten zich in den zomer
veel rijker ontwikkelen dan in den win
ter.
Proeven op aardbeien.
Eén van de oudste proeven van Dr Ro
denburg was een continue-be'straling van
een aantal aardbeienplanten met zeer
sterk gloeilampenlicht (gem. 6000 Lux).
D'e temperatuur was daarbij zeer hoog,
tusschen 25 en 30 gr. C. De planten vorm
den nieuw blad, gingen bloeien, leverden
rijpe vruchten en maakten tenslotte uit-
loopers. De belichting werd steeds voort
gezet, totdat er opnieuw bloemen versche
nen, echter niet alleen aan de oude plan
ten, maar ook aan de jonge uitloopers,
welke in kleine potjes aangeworteld wa
ren. Men ziet dus, dat men met een ster
ke gloeilampenverlichting de omstandig
heden van de plant totaal verandert. Het
meest bevredigt een continue-beliohting,
omdat de planten zich dan kunnen instel
len op de warmtestraling, zoodat ze niet
blootgesteld worden aan de sterke groei-