Weermacht en werkloosheid.
DONDERDAG 9 JANUARI 1936
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG 84
Buitenland
De oorlog in Abessynië.
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissing«.n f 0.29. Losss nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Het is al geruimen tijd geleden, dat wij
de vraag aan de orde hebben gesteld, of
het niet in 's lands belang moet worden
geacht onze weermacht te versterken,
mede door een belangrijke uitbreiding van
het contingent.
Deze zaak heeft twee kanten.
In de eerste plaats gaat het hierbij1 om
onze landsverdediging.
Dat de internationale verhoudingen
van dien aard zijn, dat versterking van
de weermacht noodzakelijk moet worden
geacht, is buiten kijf.
Minister Colijn heeft er in zijn Nieuw
jaarsrede de aandacht op gevestigd, dat
de kansen om buiten een eventueel groot
Europeesch conflict te blijven, thans heel
wat geringer schijnen dan in 1914 het
geval was.
Dhr Colijn staat in deze opvatting niet
alleen.
Maar toch kan wel worden gezegd
dat de kansen, dat we onze neutraliteit
zullen kunnen handhaven, grooter zijta,
wanneer onze weermacht prima in or
de is.
In verband hiermede verdient verster
king van het contingent ongetwijfeld aan
beveling.
Maar de zaak heeft ook een anderen
kant.
Duizenden jongelieden zijn zonder werk
niet alleen, maar ook zonder eenig re
delijk uitzicht dat zaji in het arbeidspro
ces zullen warden ingeschakeld.
Door middel van werkkampen e.d.
wordt getracht de bezwaren hieraan ver
bonden eenigermate te verminderen,
maar het is een lapmiddel in elk opzicht.
Het getal jonge menschen dat in deze
kampen ondergebracht kan worden is be
trekkelijk gering en de tijd die zij' daar
door kunnen brengen tekort, om eenige
afdoende verbetering te brengen.
Werd daarentegen het legercontingent
uitgebreid, dan zou de arbeidsmarkt zeer
belangrijk worden ontlast.
Duizenden jonge menschen zouden van
doodenden lediggang zijn verlost, ze zou
den weer worden gewend aan orde en
tucht, hun lichamelijke en zedelijke be
langen zouden beter worden verzorgd,
terwijl ze een grootere kans zouden krij
gen op een plaats in het leger van den
arbeid.
En het landsbelang zou in niet geringe
mate zijn gebaat.
De hoogst bedenkelijke verslapping van
de weerkracht van ons volk zou althans
eenigermate worden gestuit, en de weer
macht zou beter dan nu aan haar doel
beantwoorden.
Italië probeert verdeeldheid
onder de Abessijnen te zaaien.
Ontwikkelen zich groote ge
vechten
Nu het, zooals alles er op wijst, den
Italianen in Abessynië niet voor den wind
gaat, gaan ze het op een andere manier
probeeren.
Volgens een officieele mededeeling heb
ben de Italiaansche vliegtuigen op 5 en
6 Januari, over het geheele Tigre-front
strooibiljetten uitgeworpen, waarin de be
volking van Tigre, Godjam, Oeaglasta en
Yedjoe wordt aangespoord, op te staan
tegen de centrale regeering.
„De regeering van Addis Abeba maakt
zich uitsluitend bezorgd voor de belan
gen der provincia Choa", aldus in den
oproep, „zij kan onmogelijk gansch Ethi
opië besturen. Tot dusver hebt gij het
juk gedragen van die regeering, maar
het bracht u nimmer voordeel. Legt af
die slavernij! leeft in vrede in he't land,
dat uw eigendom is."
Het communique van Addis Abeba, dat
dit meldt, voegt er aan toe, dat deze tot
rebellie ophitsende Italianen vergeefs
werken. Tegenover menschen, die gifgas
sen gebruiken en ambulances bombar
deeren, zal Ethiopië eensgezind pal
staan.
Intusschen is het in Godjam inderdaad
tot een opstand gekomen.
Naar echter verluidt, is de rebellie
reeds weer onderdrukt, dank zij de krach
tige tusschenkomst van de inwoners der
provincie zelf, die op deze wijze hun
trouw aan den negus hebben getoond.
De opstand was van weinig belang,
zoo meldt Addis Abeba, maar toch wel
in staat eenige 'binnenlandsche moeilijk
heden te scheppen. Hij was niet pro-
Italiaansch maar een uiting van zekeren
politieken naijver tusschen eenige kleine
hoofden, die gebruik maakten van den
huidigen abnormalen toestand.
In Ethiopische kringen legt men er
den nadruk op dat de waarschijnlijke
mislukking van den opstand toont, dat
de politieke eenheid veel sterker is dan
sommigen geloofden en dat de verdedi
ging van het vaderland die eenheid
hechter heeft gemaakt.
Nieuwe gevechten.
Volgens te Addis Abeba verbreide ge
ruchten zouden zich aan het Noordelijk,
zoowel als aan het Zuidelijk front groote
gevechten ontwikkelen.
In het Noorden moeten de troepen van
Ras Kassa en Ras Seyoem, gebruik ma
ken van het plotseling intreden van den
regentijd, welke Italië's gemotoriseerde
afdeelingen tot nonactiviteit dwingt, om
met krachtige afdeelingen hun reeds eer
der begonnen opmarsch naar Aksoem
voort te zetten.
De Italianen, genesteld in blokhuizen,
machinegeweerstellingen en terreinver
sterkingen, zouden echter verbitterden
weerstand bieden.
Andere geruchten melden, dat de leger
groep van Ras Desta in het Zuiden tot
den aanval is overgegaan. De Abessyniërs
zouden hier straalsgewijze in drie ver
schillende colonnes oprukken, de eerste
colonne naer Jet, de tweede naar Lugh
Ferrandi en de derde langs de grens van
Kenya.
Ras Desta zou deze aanvalstaktiek heb
ben gekozen, om zich te hoeden voor ver
rassingen op zijn vleugels. Hij zou 60
duizend man ter beschikking hebben.
'Officieel wordt uit Addis Abeba mede
gedeeld, dat geheel Tembien ten
westen van Ma kalle door de
Abessyniërs is heroverd. De
Italianen vluchtten zonder tegenstand te
bieden en lieten een tank en een vracht
auto achter.
Hieraan wordt toegevoegd, dat de Ita
lianen op hun terugtocht een dorp in
brand staken.
Een bericht uit Erythreêsche bron
spreekt deze Abessijnsche zege tegen,
zonder echter op den toestand in Tem
bien in te gaan, zooals de Italianen zich
dien denken.
Opmerkelijk zijn verder de berichten
over de nieuwe troepenverschepingen
naar Oost-Afrika.
De reserve-officieren van de lichting
1907, behoorende tot het corps van het
luchtvaartcommissariaat, zijn ook onder
de wapenen geroepen.
•Het heeft er allen schijn van, zoo meldt i
men uit Addis Abeba, dat de luchtbom
bardementen eenigen tijd worden ge
staakt. Gisteren is slechts één Italiaansch
verkenningsvliegtuig gesignaleerd. De an
dere Italiaansche vliegtuigen, die deze
week boven Abessynisch gebied versche
nen zijn, hebben zich er toe bepaald op
ruiende pamfletten in het Amharisch uit
te strooien.
Welingelichte militaire waarnemers
voorspellen een nieuw Italiaansch offen
sief, zoodra de Alpendivisie „Val Pus-
teria" op het Abessynische Noordfront
zal zijn gearriveerd, hetgeen naar alle
waarschijnlijkheid eind Januari zal plaats
hebben.
De Val Pusteria-divisie bestaat uit drie
regimenten, waaronder tevens bergartil-
lerie. Talrijke eenheden der divisie zijn
afkomstig van regimenten, welke voor
heen aan de Fransche en Oostenrijksche
grens hebben gelegen.
Volgens de profetieën dezer waarne
mers zal het doel van den opmarsch al
lereerst Amba Alagi zijn, teneinde de
natuurlijke strategische linie naar 'het
Takkaze-dal te heroveren.
Bij den nieuwen opmarsch zouden,
naar schatting, een kwart millioen man
schappen, behalve de luchtmacht, in het
veld worden gebracht.
Un. Press meldt: Nadat de buitenge
woon hevige regenval der laatste dagen
alle krijgsoperaties op het Noordelijk
front onmogelijk heeft gemaakt, trachten
de Italiaansche troepen thans systema
tisch de in het Takkaze- en Tembienge-
bied verstrooide Abessynische vrijscharen
uit te hongeren.
Deze tactiek der Italianen bestaat
hierin, dat ze zwaar bewapende afdee
lingen bij de waterreservoirs en rond de
graanschuren der inboorlingen concen-
treeren. De Abessyniërs hebben het dan
ook nog niet gewaagd, zich in de omge
ving dezer troepen te vertoonen of op te
houden.
DE REGEN EN HET ABESSYNSCHE
KERSTFEEST DOEN HET VUUR
ZWIJGEN.
De ambulances moeten een veiliger plaats
kiezen.
Onze V.P.B.-correspondent aan het Ita
liaansche front, Sven Olaf son, schrijft:
Van het front d.d. 8 Jan.: Het regent
hier weer. Niet geregeld, maar met tus
schenpoozen. Het is echter niet een van
die druilregentjes, welke men om dezen
tijd in verschillende deelen van Europa
gewoon is, doch telkens vallen er flinke
buien, die den grond doorweeken en de
troepenbewegingen alsmede het transport
van levensmiddelen, ammunitie enz. be
moeilijken.
Ook de vijandelijkheden nemen onder
deze omstandigheden een anderen vorm
aan. Van Italiaansche zijde bepaalt men
zich den laatsten tijd in hoofdzaak tot een
defensieve houding, aangezien blijkbaar
in het hoofdkwartier is besloten, voorloo-
pig geen pogingen te wagen om het front
vooruit te brengen. Van Abessynsche zijde
schijnt de viering van het Kerstfeest, wel
ke in Ethiopië later plaats heeft dan bij
ons, mede te werken tot een tijdelijken
stilstand van de militaire operaties.
Wie er echter ook rust mogen kennen
niet de Italiaansche vliegtuigen. On
danks de aanbeveling om zich niet te laag
te wagen, kunnen de vliegers blijkbaar
aan de verzoeking geen weerstand bie
den, als zij boven de vijandelijke linies
zijn, met het gevolg, dat den laatsten tijd
enkele machines door de Abessynen om
laag zijn geschoten. Dezen volgen tegen
woordig namelijk de taktiek, om hun af
weergeschut goed verdekt op te stellen en
geen schot daarmede te lossen, zoolang
de vliegers zich nog op zoodanige hoogte
bevinden, dat de Abessynsche artilleris
ten, die nog niet sterk zijn in het schieten
op een bewegend doel, weinig kans zou
den hebben op treffers, doch daarentegen
hun positie zouden verraden.
Daarom geven zij geen teeken van le
ven, zoolang de bommen omlaag worden
geworpen. Daarna hebben de Italiaansche
vliegers de gewoonte, tot op tamelijk ge
ringen afstand de aarde te naderen, ten
einde den vijand met hun machinegewe
ren te bestoken. D'it is het oogenblik,
waarop het afweergeschut in werking
treedt; en inderdaad zijn, zooals gezegd,
hieraan reeds een paar vliegers ten offer
gevallen.
Het valt te betreuren, dat door Itali
aansche vliegers schade is toegebracht
aan ambulances en lazaretten. Deze inci
denten zijn te wijten aan een noodlottigen
samenloop van omstandigheden. Ook aan
Italiaansche zijde bejammert men het ge
beurde, doch men is er over verontwaar
digd, dat in een deel van de buitenland-
sche pers de onderstelling wordt uitge
sproken, dat hier opzet in het spel zou
zijn.
De vraag is, of de ambulances Abes
synsche zoowel als Europeesche er
niet beter aan zouden doen, hun tenten
op te slaan op zoodanigen afstand van de
militaire troepen, dat zij' bij' een even
tueel luchtbombardement geen onmiddel
lijk gevaar kunnen loopen.
Op het plateau van Tembien, vóór Ma-
kalle, heerscht op het oogenblik, voor het
eerst sinds ettelijke dagen, betrekkelijke
rust, zoowel tengevolge van den regen
als van de Abessynsche feestdagen. Hier
worden anders nog steeds verwoede ge
vechten geleverd, zijl het dan niet op zoo
groote schaal, dat men van een veldslag
kan spreken. Daartoe ontbreekt de noo-
dige samenhang bij' de Abessynsche troe
pen. Nog altijd zijn het afzonderlijke
groepen, nu eens zwakker, dan weer ster
ker, die den strijd aanbinden.
Was de Italiaansche soldaat aanvanke
lijk geneigd, met een zekere geringschat
ting op de troepen van den Negus neer
te zien waarvoor dan ook wel eenige
reden was, uithoofde van hun bewape
ning, vaak kinderachtig, vergeleken bij
die der Italianen thans weet hij ze
beter naar waarde te schatten en erkent,
dat zij niet te versmaden tegenstanders
zijn.
Het is zeer waarschijnlijk, dat hun be
tere bewapening sterk er toe heeft bijge
dragen om hun zelfvertrouwen te verhoo-
gen, terwijl ook de steun van hun geschut
een niet weg te cijferen factor is, ofschoon
deze in werkelijkheid niet veel te betee-
kenen heeft. (Nadruk verboden.)
VLOOTCONFERENTIE IN GEVAAR.
Zitting tot Vrijdag verdaagd.
De besprekingen ter vlootconferentie te
Londen zijn gistermiddag in een ernstige
impasse geraakt als gevolg van de weige
ring van Japan de Britsche, Fransche
en Italiaansche plannen inzake de uit
wisseling der gegevens betreffende even-
tueelen nieuwbouw van oorlogsschepen te
overwegen.
Op dit punt staat Japan geheel alleen.
De zitting van de vlootconferentie is
tot Vrijdag verdaagd. Intusschen zal men
hebben te beslissen of het, gezien de hou
ding van Japan, nog zin heeft door te
gaan met het voeren van besprekingen
op qualitatieve basis,
Het is mogelijk, dat tusschen Enge
land, Amerika, Frankrijk en Italië een
beperking van de scheepstonnage's tot
stand komt, hetgeen van groot belang
zou zijn voor de belastingbetalers.
In Amerikaansche kringen is men te
leurgesteld over de houding van Japan.
'Heden hebben particuliere besprekin
gen tusschen de delegaties plaats gehad,
om te pogen dè Japanners hun houding
te doen veranderen.
DE KERKSTRIJD IN DUITSCHLAND.
Belijdenisbeweging verdeeld.
De centrale broederraad der belijdenis-
beweging besloot om aan de uitspraken
der synode te Barmen en te Dahlem vast
te houden en voorts een commissie van
zeven leden te benoemen die weer een
nieuw kerkbestuur (oppositiebestuur)
moet benoemen.
Deze conclusie, met 1711 stemmen
aanvaard (onder de tegenstemmers be
hoorden landsbisschop dr Mahrarens en
de Zuid-Duitsche bisschoppen) beteeke-
nen, dat de Voorloopige Kerkleiding der
belijdenisbeweging ter zijde is gesteld. De
commissie van zeven bestaat uitsluitend
uit aanhangers der radicale groep, o.a.
ds Martin Niemöller, ds H. Asmussen
enz. De groep: Mahrarens is er niet in
vertegenwoordigd en wilde dat trouwens
ook niet. Daarmee is een scheuring in de
belijdenisbeweging ingetreden, waarbij
eenerzijds de groote belijldeniskerken
staan van Hannover, Beieren, Wurtem-
berg, Baden, Geref. Hannover en Oost-
Friesland en vele provinciale landsker-
ken, anderzijds de broederraden van Ber-
lij'n-Brandenburg, Silezië, Westfalen,
Rijnland met het Geref. Wuppertal en
eenige kleinere kerken. Het deel der belijd
denisbemeging, dat thans omder leiding
van ds Niemöller den strijd voortzet, zal
misschien o<p een afscheiding aanstu
ren.
Hauptmann strijdt voor zijn leven.
Gouverneur Hoffmann heeft meege
deeld, dat Bruno Hauptmann zich for
meel tot 'hem heeft gewend, met het ver
zoek Zaterdagmorgen voor het Hof van
genade te mogen verschijnen, om per
soonlijk voor zijn leven te pleiten.
Radio-station overvallen.
In den afgeloopen nacht hebben 20
gewapende en gemaskerde mannen het
radio-station-van Lima (Peru) overval
len. Zij slaagden er in de employé'e en
kunstenaars, die zich verzetten, te over
meesteren, en bet gebouw te bezetten,
waarna zij doordrongen tot de studio.
Hier hielden zij een toespraak van onge
veer 10 min. gericht tegen de regeering,
waarna zij weer vertrokken, zonder dat
men er in slaagde hen te arresteeren.
Het water in Frankrijk zakt.
Het peil van de Seine, Rhone en Ga
ronne is thans ook dalende.
"Wat de Loire betreft, waarvan het
water het centrum van de stad Nantes
dreigt te overstroomen, hoopt men, dat de
gistermorgen ingezette val zal voort
duren.
De regen hield gedurende den dag niet
op, maar de toestand is minder critiek
en de ontvangen berichten doen een
snelle verbetering van den toestand voor
zien.
Opstanden in Oost-Siberië.
Uit Hsingking worden berichten ont
vangen over talrijke Sovjet-Russische sa
menzweringen in Oost-Siberië. Ongeveer
200 bomaanslagen zouden zijn gepleegd
op spoorwegen en militaire objecten.
Ook wordt bericht, dat in het Baikal-
gebied een opstand onder de boeren zou
zijn uitgebroken. Eenige honderden per
sonen zouden zijn gearresteerd en met
gifgas terechtgesteld.
Een „Zeppelin" betaald maar niet
geleverd.
Het „Neue Wiener Tageblatt'' heeft uit
Stamboel bericht ontvangen, dat daar in
de staatsarchieven een kwitantie is ge
vonden voor een bedrag van 100.000 Turk-
sche ponden, tijdens den oorlog door
Turkije uitbetaald aan Duitschland voor
den aankoop van een Zeppelin.
Het luchtschip is echter nooit geleverd.
De Turksche ambassadeur te Berlijn is
uitgenoodigd, zich met de Zeppelinfahrie-
ken in verbinding te stellen ter ophelde
ring van deze aangelegenheid.
Korte Berichten.
Te Buenos Aires is de orde hersteld.
Er zijn ca. 2000 personen gearresteerd,
o.w. de voornaamste vijf leiders. Het ver
keer functionneert weer normaal. De po
litie ontdekte een complot, dat ten doel
had den gouverneur Fresco, van de pro
vincie Buenos Aires te vermoorden. Zij
arresteerde vier personen.
Volgens de „Daily Herald" is de Ja-
pansche pers een felle campagne begon
nen tegen Groot-Brittannië.
Binnenland.
Minister Gelissen over het Vreemdelin
genverkeer.
Minister Deckers in Denemarken.
Vermindering van de bietengarantie.
Buitenland.
Opmarsch der Abessyniërs in het Noor
den?
Dd vlootconferentie in gevaar?
De gisteren gehouden conferentie
tusschen mijneigenaren en mijnwerkers
in Engeland heeft vooralsnog niet tot een
overeenstemming geleid.
Uit Oost-Siberië wordt gemeld, dat
aldaar een zeer strenge koude heerscht.
In de afgeloopen dagen wees de thermo
meter tot 60 graden koude aan.
Naar uit het Noordelijk Lappen-
district van Zweden gemeld wordt, zou
daar een koude heerschen van ruim 40
graden. Groote kudden wolven hebben de
rendierkudden overvallen.
Naar vernomen wordt is het Duit-
sche Roode Kruis voornemens deel te ne
men aan het internationale Roode Kruis
werk in Abessinië door het zenden van
geneesheeren, medicijnen en sanitaire in
stallaties. Men doet opmerken, dat dit
deelnemen geenszins beteekent dat men
partij kiest vóór Abessynië.
D'e Koning van Griekenland heeft
aanwijzing gegeven, dat bijna 5000 Ve-
nezulististische ambtenaren, die ontsla
gen waren als gevolg van de revolutio
naire beweging in Maart, weer in dienst
moeten worden genomen.
KONINGIN EN PRINSES NAAR
HET LOO.
Naar wij! vernemen, zal behalve de Ko
ningin, ook Prinses Juliana van Vrijdag
a.s. af voor eenige dagen intrek nemen
in het paleis 't Loo. De vorstelijke per
sonen zullen de reis van Den Haag naar
Apeldoorn per auto afleggen.
DE TWEEDE KAMER.
Het Tweede Kamerlid ir L. J. M. Fe-
ber zal binnenkort aftreden als lid van
de Tweede Kamer in verband met zij In
wethouderschap van Den Haag. Zijn op
volger op de lij'st, prof. mr G. P. M. Rom-
me, heeft te kennen gegeven, dat hij een
eventueele benoeming niet zal aanvaar
den; vervolgens komt de heer H. E. v.
d. Brule, lid van den gemeenteraad vaD
Rotterdam, aan de beurt.
RENTEZEGELS INVALIDITEITSWET.
Naar men meldt, is bij de Raden van
Arbeid op verzoek van den minister van
Sociale Zaken een onderzoek aanhangig
gemaakt, naar de vraag, of het in ver
band met de gewijzigde tijdsomstandighe
den niet wenschelijk moet worden geacht
over te gaan tot wijziging van het loon-
klassenbesluit voor de Invaliditeitswet.
Dat onderzoek geschiedt mede aan de
hand van een door een commissie uit de
Raden van Arbeid opgesteld advies.
Volgens de invaliditeitswet moet voor
iederen arbeider, wiens jaarlijksch loon
van f 900 tot f 3000 bedraagt, 60-cents
zegels worden betaald, terwijl bij' een
Kon. besluit voor alle arbeiders boven de
2ll jaar, ongeacht de loonshoogte, even
eens 60 cents zegels worden geplakt. Ge
noemde loonnormen worden nu door
sommige groepen werknemers niet meer
in overeenstemming geacht met de thans
geldende loonen en wel in het bijlzonder
ten aanzien van de land-, tuin- en veen
arbeiders en van de jeugdige personen.
Onderhandelingen in het bouwbedrijf.
De drie werkgeversorganisaties in het
bouwbedrijf hebben onderhandelingen
aangeknoopt met de drie werknemersor
ganisaties over het sluiten van een col
lectieve arbeidsovereenkomst voor 1936.
In November hebben de R.-K. bouwpa-
troonsbond en de Christelijke Aanne-
mersbond het alleen door hen als werkge
vers gesloten contract opgezegd. De Ne-
derlandsche aannemers- en patroonsbond
voor de bouwvakken had de collectieve
overeenkomst niet geteekend, doch zijn
leden sloten zich in de practijk bijl de
voorwaarden door de andere werkgevers
organisaties aanvaard, aan. Bij de nu
aangevangen ouderhandelingen zitten
alle drie de werkgeversorganisaties weer
aan de conferentietafel.
De onderhandelingen hebben in zoo
verre al tot een resultaat geleid, dat men
het eens is geworden over een clausule,
die zekerheid geeft omtrent de naleving
