EERSTE BLAD
DINSDAG 24 DECEMBER 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
Telefoonnummer 11,
O
Gloria In Excelsls.
Onveilig sein.
Buitenland
De oorlog in Abessynië.
Belangrijkst® Nieuws
Nederland en België.
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Bange Vorststraat 70, Goes.
Postehèque en Girorekening <14455,
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
DeZeeuw
üOe mnmm No, n
Aboasepsisstgprijs i%7ê per kwartaal,
weekabonnementen ¥537 Sasn agg
yiifsippB j8J§, aissaatssa f ês^i,
Aévffi^aMëa 88 eaafc se? rêggh !sgsgeaSê%:
medeeeéürigën 6ö cent per ,-égaL Sisiae
Adverientiën Dinsdags en Vrijdags sö.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter cï motto iQ.ai.
Bij eonu-sct belangrijke korüsg.
v/d
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
„Wanneer wij wat te Bethlehem bij de
geboorte van Jezus gebeurde, hadden
moeten berichten aldus een zeker
schrijver dan zouden we eerst van het
kindeke en van die herders en de kudde
zijn gaan spreken.
Bij ons zou het gevoel en het aandoen
lijke van het schoone tafereel op den voor
grond hebben gestaan en dan eindelijk
om een goed besluit te vinden, zouden
we ook nog van een „eere zij God" heb
ben gewaagd."
Indien dan nog!
Het is vooral de| tweede strophe van den
engelenzang, die in breede kringen be
kend en geliefd is.
„Vrede op aardel" Wie zou niet gaarne
zingen van den begeerlijken vrede? Zelfs
zij, die anders den mond vol hebben van
klassenstrijd en klassenhaat, willen nog
wel zingen het lied van den vrede op
aarde en de verbroedering van alle men-
schen, met name op het Kerstfeest.
Ook het laatste gedeelte van het enge
lenlied is voor velen nog wel bruikbaar.
„In menschon een welbehagen!" Dat is
iets wat aantrekt. De mensch is toch het
eerste en voornaamste waarom alles
draait! Wat heeft de mensch het vooral
in 'de beschaafde wereld ver gebracht!
En welke voortreffelijke eigenschappen
zijn er niet bij den goedwillenden mensch
openbaar geworden!
Waarom zou men dan niet op hoogen
toon zingen van vrede voor de menschen
des welbehagens, de menschen van goe
den wille?
Maar het voornaamste waarom het bij
de boodschap der engelen in de eerste
plaats gaat, het „eere zij God!" om de
openbaring van Zijn liefde, wordt dan
uit het oog verloren.
Men heeft met den engelenzang ge
daan wat men ook gedaan heeft met de
liefdewet, zooals Jezus die gaf; men heeft
het eerste gedeelte er afgekapt. En zoo
is het lied van het welbehagen des
Heeren verminkt en veranderd in een
zuiver menschelijken zang, waarin de
mensch en het menschelijke op den voor
grond staat.
Ook wel zij het in anderen zin
in Christelijke kringen. Dan gaat het alles
om de zaligheid van den mensch.
De engelenzang echter staat op een
hooger plan.
Eere zij God!
Lof zij den God van Israël, die in ge
nade heeft gedacht aan de in zonde en
dood verzonken wereld.
God heeft Zijn eeniggeboren Zoon ge
geven tot een Redder en Zaligmaker, tot
een Brenger van het leven en den vrede,
tot een Herscheppen van de gedeformeer
de schepping.
Daarom: Eere zij God!
Gloria in Excelsis!
Dr W. Th. Boissevain, een der profeten
van de N.S.B., schreef kort geleden een
brochure, getiteld „De Christelijke Staat".
Hij zegt daarin o.m.:
„Zoodra van staatsabsolutisme sprake
is denken velen onmiddellijk aan het
fascisme, dank zij de voorlichting hun
ner geestelijke leiders en van de liberale
pers. Staatsabsolutisme is ech
ter onbestaanbaar bij bel ij de-
nis van het gezag Gods en bij
de erkenning, dat de godsdienst in enge-
ren zin een zaak der kerken is, gelijk
de N.S.B. dit erkent en belijdt."
Hier wordt dus het staatsabsolutisme
op grond van de Christelijke beginselen
veroordeeld. En terecht.
Echter wordt ontkend, dat de N.S.B.
dit zou leeren.
Nu zou het weinig moeite kosten het
tegendeel aan te toonen.
Wij behoeveh dit evenwel niet te doen,
omdat Dr B. dit zelf jin een volgend
geschrift: „De kerk en de nationaal-socia-
listische staat" reeds gedaan heeft.
Met Duitschland, dat hij als model onze
natie voorhoudt, ten voorbeeld, erkent
hij, „dat als het uur slaat van nationaal
herstel" de Overheid gedwongen Is „in
het kerkelijke leven ingrij-
pende maatregelen te nemen".
De schuld daarvan ligt echter bij de
kerken, want:
„De martelaarskroon ontgaat haar (de
Kerk) echter al zet zij die zichzelve
op want martelares is alleen een Kerk,
die ten offer valt aan de vervulling van
roeping."
En die roeping is blijkens het verband
van het betoog geen andere, dan het
nationaal-socialisme te die
nen.
Precies dus als in Duitschland.
Stelt de kerk zich in dienst van den
staat, erkent zij de absolute macht van
den staat, dan is alles in orde.
Maar wanneer zij als haar roeping
beschouwt het evangelie van Jezus Chris
tus te verkondigen, en Gods Woord te
laten spreken, dan is de Overheid ge
noodzaakt en heeft zij ook het recht
ingrij pende maatregelen te
gen de kerken te nemen.
Wij zijn Dr B. dankbaar, dat hij zoo
zelf het sein op onveilig heeft ge
steld.
Mr. P. A. SCHWARTZ.
Zooals wij Zaterdag reeds meldden zal
de heer Mr P. A. Schwartz, burgemees
ter van Maassluis, vroeger van Rilland-
Bath, worden aangewezen om den heer
Rutgers, die benoemd werd tot lid van
den Raad van State, als Kamerlid op te
volgen.
Bij de verkiezingen in 1933 werd de
heer Schwartz door Zeeland als eerste
op de aanvullingslijst van de A.R. partij
geplaatst en dus als no. 17 op de can-
didatenlijst voor deze provincie.
Gezien het feit, dat hoogstens op 14
Kamerleden van de A.R. partij werd ge
rekend, scheen de kans op verkiesbaar
heid van candidaten der aanvullingslijsten
ail zeer gering.
Door het uittreden van de heeren
Colijn en de Wilde werd echter dadelijk
wat men zou kunnen noemen de „hoofd
lijst" uitgeput. Biji de loting voor de kies
kringen werd de heer Colijn voor den
kieskring Middelburg aangewezen, even
als later de heer Rutgers, die zijn plaats
innam. En het gevolg daarvan is, dat
nu een candidaat van de Zeeuwsche lijst
voor vervulling van de ontstane vacature
in aanmerking komt.
De heer Schwartz is in Zeeland een
goede bekende. Jarenlang was hij voor
zitter van de Centrale Goes. In 1928 volg
de hij wijlen Mr de Veer op als voorzit
ter van het Provinciaal Comité.
De moeilijkheden voor Italië.
Het flievecht in Tembien.
Van het Zuidelijk front geen nieuws.
In het Noorden worden nog steeds ge
vechten gevoerd. Nadere bijzonderheden
over het gevecht der laatste dagen wor
den nu geimeld. Onder bescherming van
de duisternis daalden twee groepen Abes-
syniërs, resp. 3000 en 200 man sterk, neer
in een 300 M. diep ravijn van den berg
Kaïnmal, waardoor de Takkazze stroomt.
Zij waadden door de rivier met de geweren
hoven hun hoofd en degenen, die kondien
Zwemmen, namen vlotten, beladen met
machinegeweren en ammunitie, op sleep
touw.
De kleinste troep klom tegen den stel
len oever aan den anderen kant op langs
een geheim pad en viel de Italiaansche
wacht onverwachts aan.
Van de rotsen af namen zij het vijan
delijk kamp op een afstand van 200 M.
onder vuur. Meer dan een half uur lang
weekklonken de salvi langs de bergen. De
Italianen raakten in verwarring en trok
ken terug. Tegen den tijd, dat de Italianen
versterking kregen, was van de aanval
lers geen spoor meer te bekennen.
Onder dekking van deze voorhoede trok
de grootere Abessynische afdeeling op in
de richting van Sjire, waar verscheidene
Italiaansche posten in het donker werden
overvallen. Bij het aanbreken van den dag
verschenen Italiaansche vliegtuigen boven
het slagveld om daar te ontdekken, dat de
Italianen met bun vijanden handgemeen
waren geraakt. Een hevig gevecht van
man tegen man woedde beneden en de
piloten durfden geen gebruik maken van
hun machinegeweren en geen bommen
werpen uit vrees, dat zij hun eigen ka
meraden zouden treffen.
Op het oogenblik zou men kunnen zeg
gen, bezetten de Italiaansche troepen den
driehoek, gelegen tusschen Aksoem, Adi-
grat en Makalle. Dit is echter slechts tot
op zekere hoogte juist. Zij hebben name
lijk alleen de s t e d e n in definitief be
zit en de Abessyniërs bezetten verschei
dene strategische punten in het bergach
tige gebied binnen den driehoek.
De Italianen voelen er blijkbaar weinig
voor hun verbindingslijnen verder door te
trekken, terwijl de Abessyniërs wijselijk
vermijden, een aanval op de steden te on
dernemen, omdat die zwaar versterkt zijn.
De verliezen voor de Abessyniërs moe
ten groot geweest zijn. De Italianen zeg
gen 5000 man, maar de Abessyniërs mel
den 600 man. Yan Italiaansche zijide
wordt nog gemeld, dat de Abessyniërs in
een pas gelokt zijn, waar ziji vervolgens
door de Italiaansche artillerie onder vuur
genomen werden.
Dit schijnt nogal stevig aangekomen te
zijn.
Toch wordt het er voor de Italianen
niet beter op.
De „kleine regens", die begin Januari
verwacht worden, zullen den Italiaan-
schen opmarsch in ieder geval een
maand ophouden. Als deze kleinere re
gens, evenals dit jaar het geval is ge
weest, aanhouden tot de zware regens in
het voorjaar beginnen te vallen, zal het
Italiaansche legercommando voor groote
moeilijkheden komen te staan. Het zal
wellicht noodzakelijk blijken alle tot nu
toe vervoerde steden te verlaten, en den
opmarsch tot October uit te stellen.
Ms de weervoorspellingen uitkomen,
dan is er inderdaad kans, dat de regen de
Abessyniërs te hulp komt.
Al is het koud, al valt er sneeuw
't Ragoutbroodje smaakt iedere Zeeuw.
BAKKERIJ VAN MELLE, Goes. Tel. 114
(Adv.)
1^m
Dum-dum kogels.
De Italiaansche regeering heeft het
secretariaat van den volkenbond het vol
gende telegram gezonden:
„In vervolge op het telegram en de
nota van 17 dezer en het telegram van 20
dezer hecht ik er aan, U te bevestigen,
dat kort geleden in het Abessynische gar
nizoen Tafarl Sjetema explosieve kogels
zijn gevonden, toen dit werd bezet.
In het munitiedepot zijd deze kogels
gevonden, verpakt in doozen van 10
stuks, en in banden voor de mitrailleur
Vickers Armstrong nr 330.180, welke
deel uitmaakte van de bewapening van
dit garnizoen.
In de banden zaten door elkaar gewone
patronen en ontplofbare. Uit de etiketten
bleek, dat deze patronen afkomstig zijln
van Bley Brothers Limited te Londen.
Besprekingen tusschen de Britsche
en Fransche generale staven.
Naar vernomen wordt, zijn de Fran
sche en Britsche generale staven van
leger en vloot kort geleden te Parijs met
elkaar in voeling getreden met betrekking
tot de kwestie van de veiligheid in de
Middellandsche Zee. Deze besprekingen
zouden een bevredigend verloop gehad
hebben. Er zullen niet meer van deze be
sprekingen worden gehouden.
Gemeld wordt, dat te Port-Said ver
scheidene Engeische troepentransport
schepen zijn gearriveerd. Onmiddellijk
werden de booten evenwel naar een on
bekende plaats van bestemming verder
getransporteerd. Men neemt aan, dat het
doel dezer schepen de Lybische grens is.
DE ENGELSCHE MINISTER EDEN IN
FUNCTIE.
Petroleum-embargo in de Ver. Staten
bespoedigd?
In officieele kringen wordt verklaard,
dat Eden den volkenbond zal steunen en
tegelijk het werk van verzoening voortzet
ten, dat gepaard moet gaan met de econo
mische actie tegen Italië.
Eden zal vandaag zijn functie aanvaar
den.
De benoeming van F'den tot minister
van huitenlandsche zaken heeft in de Ita
liaansche pers verrassing gewekt.
D'e „Gazette del Popoio" schrijft: „De
benoeming bevestigt, dat Engeland niet
voornemens is te streven naar een bijleg
ging van het Italiaansch-Abessynisohe
conflict en dat de vredesvoorstellen van
Parijs een valstrik waren.
De benoeming van Eden als minister
van huitenlandsche zaken heeft een gun-
stigen indruk gemaakt in Abessynsche re-
geringskringn.
Ze gelooven, dat bet dank zij Eden mo
gelijk is, de toepassing der eanoties doel
treffender te doen zijn.
In politieke kringen te Washington is
men van meening, dat de benoeming van
Eden tot minister van huitenlandsche za
ken wellicht de beslissing van het Ameri-
kaansohe congres zal verhaasten inzake
de afkondiging van een embargo op den
export naar oorlogvoerende landen van
petroleum, koper en andere voor den oor
log belangrijke producten.
Duitsche kiesrecht wordt beperkt.
Terwijl tot nog toe de jonge Duitscher
slechts den leeftijd van 20 jaar behoefde
te hebben bereikt, om reeds als rijksdag
kiezer mede te beslissen over bet wel en
wee van den staat, zal thans het rijksbur
gerrecht pas op lateren leeftijd worden
verleend, nadat de jonge Duitscher te vo
ren in de gelegenheid is te bewijzen, dat
hij bet Duitsche volk wil dienen (door mi
litairen dienst, arbeidsdienst, enz.) of wel
doordat hij zijn betrouwbaarheid aan
toont in dienst van de partij, van den
staat of in zijn betrekking.
Aan personen van vreemden bloede, zoo
als joden, zal het rijksburgerschap niet
worden verleend.
Slechts rijksburgers kunnen een open
baar ambt bekleeden. Als bekleeder van
een openbaar ambt moet in dit verband
ook diegene worden beschouwd, die, al is
hij geen ambtenaar, toch een openbare
functie uitoefent, zooals notaris, rechter
in de handelsrechtbanken, schepen, jury
lid, curator in een faillissement enz.
Daarentegen kan als bekleeder van een
openbare functie bijvoorbeeld niet worden
beschouwd een executeur-testamentair,
voogd, advocaat of geneesheer.
KERSTNACHT IN BETHLEHEM.
De oorlog werpt zijn dreigende schaduw
op het Heilige Land.
Onze U. P.V. P. B.-correspondent
meldt uit Bethlehem, d.d. 23 Dec. 1935:
De geboorteplaats van den Heiland,
waarin anders tegen Kersttijd een plech
tige, vreugdevolle stemming pleegt te
hangen en menschen uit alle boeken van
de wereld zich in de nauwe straten ver
dringen, gaat het Kerstfeest van dit jaar
treurig en terneergeslagen tegemoet
want de oorlog in Oost-Afrika heeft zijn
dreigende schaduw ook op het Heilige
Land geworpen.
Zwaar bewapende (politie-pat roui lies
marcheeren door de straten, posten staan
op alle hoeken opgesteld en machinege
weren dreigen, want men vreest dat tij
dens het Kerstfeest bloedige onlusten in
verband met het Italiaansch-Abessynisch
conflict zullen plaats vinden. Reeds da
gen lang doet door de bazars en café's
het gerucht de ronde, dat er een bloedige
strijid tusschen een groot aantal Abessy
nische inwoners van Bethlehem en Itali
aansche pelgrims te verwachten is. De
autoriteiten, die zich den rassenstrijd van
den wereldoorlog nog zeer goed herinne
ren, treffen daarom uitgebreide maatre
gelen, om bloedvergieten op dit feest der
Christenheid te vermijden.
Het feest brengt den Bethlehemieten
ook in economisch opzicht een teleurstel
ling. Andere jaren werd de stad druk be
zocht door pelgrims een hoofdbron
van inkomsten voor de arme inwoners.
Maar ditmaal is het in Bethlehem stil
zeer stil. Reeds meerdere weken geleden
ontving men in Bethlehem het bericht,
dat talrijke scheepvaart-maatschappijlen
hun touristenreizen naar het Heilige
Land geannuleerd hadden in verband
met den dreigenden toestand in de Mid
dellandsche Zee. Natuurlijk heeft deze
ongelukstijding in Bethlehem groote te
leurstelling opgewekt. Daarbijl komt nog,
dat juist dezer dagen een andere Jobs
tijding werd vernomen: Het meerendeel
van de Koptische Christenen in Egypte,
die anders ieder jaar de pelgrimstocht
naar Bethlehem ondernemen, hebben dit
keer besloten, het Kerstfeest in eigen land
te vieren en de reeds voor de reis verza
melde gelden aan de Abessynische regee
ring ter beschikking te stellen.
Bovendien verwacht men nog het uit
breken van een openlijken twist in de
Grieksch-orthodoxe kerk, waarvan de
geestelijken zich op het oogenblik hier
in grooten getale verzamelen. "Want de
Arabische aanhangers van dezen Gods
dienst zijn scherp gekant tegen de Griek-
sche prelaten, door wie zij bestuurd wor
den.
Op dit Kerstfeest heerseht er dus in
Bethlehem haat, twist en onrust.
(Nadruk verboden.)
Abessynië viert het Kerstfeest later.
Onze U.P.-V.P.B.-correspondent meldt
uit Addis Abeba d.d. 23 December:
25 December mag de geheele overige
wereld Kerstfeest vieren Abessynië
heeft nog 14 dagen tijd. De Abessynische
kalender geeft het Kerstfeest dertien da
gen later aan dan in Katholieke en Pro-
testantsche landen, en daar dit jaar
volgens Ethiopische tijdrekening 1928
een schrikkeljaar is, komt er nog een dag
Binnenland.
Op 1 Jan. radio-rede van dr Colijn.
Handelsverdrag met Duitschland.
Buitenland.
De gevechten in Abessynië. De moeilijk
heden voor Italië.
Minister Eden in functie.
Beperking kiesrecht in Duitschland.
bij. Dus a.s. Woensdag zal het Kerstfeest
tot de ongeveer 500 Christelijke buiten
landers beperkt zijn, die ondanks den
oorlog nog in de hoofdstad verblijf hou
den en tot de weinige in het land ver
spreide journalisten, missionarissen en
ingenieursen natuurlijk ook de Ita
liaansche troepen binnen de grenzen van
het land.
Hoe zullen de Abessyniërs over twee
weken het Kerstfeest vieren? De negus,
begeleid door zijn familie en de hoogste
personen uit het land, zal aan een onein
dig lange godsdienstoefening deelnemen,
die van middernacht tot laat in den mor
gen voortduurt en met veel lawaai ge
paard gaat. Daarna wordt er gegeten, ge
dronken en feest gevierd, maar niet in
zoo'n omvang als hij de andere Abbessy-
nische feesten gebruikelijk is. Want het
Kerstfeest staat onder de kerkelijke feest
dagen op de vierde plaats en wordt lang
niet zoo feestelijk gevierd als b.v. Pink
steren. (Nadruk verboden).
Het kerkconflict in Duitschland.
Ook de nadering van het Kerstfeest
heeft geen verbetering gebracht in de ver
standhouding tusschen kerk en staat in
Duitschland en in Westfalen is het con
flict zelfs verscherpt. Niet minder dan 64
predikanten uit de omgeving van Dort
mund hebben een geharnast protesttele
gram aan minister Kerll gezonden tegen
de verdachtmaking van de oogmerken der
belijdeniskerk. Men verwacht dat de mi
nister tot drastische maatregelen zal
overgaan.
Na den afval van de Luthersche bis
schoppen van de Belijdenisbeweging heeft
de strijd zich hoofdzakelijk naar het
Noorden des lands verplaatst Mecklen
burg, Hamburg. Sleeswijk, Pommeren
waar de oud Pruisische Unie veel aan
hangers bezit.
Korte Berichten.
President Roosevelt zal 3 Januari
aan het congres de begrooting voorleggen,
welke zeven milliard bedraagt.
D'e uitgaven van de laatste begrooting
bedragen 7.750 millioen dollar en 'het te
kort bedraagt 3.2 milliard tegen 3.575 mil
lioen in 1934-'35 en 3.989 millioen in
1933-'34.
D'e vertegenwoordigers van de Eh-
gUsche mijneigenaren zullen 8 Januari
opnieuw met de mijnwerkers-federatie
overleggen, om te pogen het loon-confliet
op te heffen en een staking te voorkomen.
1 Gisteravond heeft dr Schusehnigg,
de Oostenrijksche bondskanselier, in een
Kerstrede voor de radio aan het Oosten
rijksche volk meegedeeld, dat de regeering
amnestie heeft verleend aan al diegenen,
die in verband met den opstand in Fe
bruari 1934 tot gevangenis- of admini
stratieve straffen zijn veroordeeld.
jNaar uit New-York gemeld wordt,
zijn tengevolge van koude verscheidene
personen om het leven gekomen.
Staatsminister Segers over de weder-
zijdsche betrekkingen.
Uit Brussel wordt gemeld:
Verschenen is het verslag van staats
minister Paul Segers, over de begrooting
van huitenlandsche zaken in den senaat.
Over de betrekkingen van België met
Nederland, zegt de rapporteur o.m., dat
sedert den oorlog nog steeds belangrijke
kwesties tusschen beide landen hangende
blijven. Hij meent verder te moeten con-
stateeren dat in den laatsten tijd „de pro
paganda van Rotterdam om regeerings-
protectie te bekomen in zijn strijd tegen
de Belgische havens", op intense wijze is
hervat en dit ondanks een reeds belang
rijke tusschenkomst van de Nederland-
sche regeering ten gunste van bet Neder-
landsche loodswezen.
In verband met eventueele onderhande
lingen voor het oplossen der hangende
kwesties zegt de rapporteur, dat het van
het standpunt der Belgische belangen,
uiterst gevaarlijk zou zijn zich te leenen
tot een politiek van onderhandelingen
over detailpunten. Elke overeenkomst, die
niet een definitieve oplossing zou brengen
van een fundamenteel probleem van de
