(fcatLs
EERSTE BLAD
De Bezuinijng op het
Lager Onderwijs.
Buitenland
De oorlog In Abessynië.
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
VRIJDAG 20 DECEMBER 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 0 JAARGANG No, 70
Zij, die zich met ingang van
1 Januari 1936 op „De Zeeuw"
abonneeren, ontvangen de nog
in December verschijnende
nummers GRATIS.
EEN VERKLARING VAN DEN
MINISTER-PRESIDENT.
PARAGRAAF 12 VOORLOOPIG
TERUGGENOMEN.
Bij den aanvang van de vergade
ring van de Tweede Kamer, heden
middag heeft de Minister-president,
Dr H. Colijn, een verklaring afge
legd ten aanzien van paragraaf 12
van het Wetsontwerp tot verlaging
van de Openbare Uitgaven voor het
Onderwijs.
De Minister merkte op, dat uit de
beraadslagingen is gebleken dat in de
Kamer hiervoor geen meerderheid
kan worden gevonden.
De Regeering betreurt dit, omdat zij
van oordeel is, dat concentratie op het
terrein van het Bijzonder Onderwijs
noodzakelijk is, zoowel uit het oog
punt van bezuiniging op de Onder-
wijs-uitgaven, als met het oog op het
geen op het terrein van het Openbaar
Onderwijs is geschied.
De Ministers, behoorende tot de
linkerzijde, achten een afwijzing van
paragraaf 12 zóó ernstig, dat zij daar
in aanleiding zouden vinden, aan H.
Majesteit te verzoeken, hen van hun
ambt te ontheffen. Waar daarbij een
der gronden aan het Kabinet zou ont
vallen, zou deze zaak tot zeer ernstige
gevolgen kunnen leiden.
De Ministers hadden zich onder deze
omstandigheden met het Kabinet bera
den, over een oplossing die het moge
lijk zou maken, aan te blijven.
Daarom heeft het Kabinet besloten,
dat paragraaf 12 voor 'toogen-
b 1 i k wordt teruggenomen.
Het Kabinet blijft echter staan op 't
standpunt, dat een wettelijke regeling
moet worden getroffen om de concen
tratie van Bijzondere scholen te be
vorderen, want de Regeering acht dit
niet mogelijk met paragraaf 13 alleen.
De vraag of het mogelijk is tot zoo
danige regeling te komen zal op korten
termijn worden onderzocht door een
staatscommissie van veelzijdige sa
menstelling die onder leiding van de
Regeering zal werken.
De Regeering hoopt, dat binnen
korten tijd dit onderzoek zal leiden tot
een oplossing welke voor Regeering
en Staten-Generaal aanvaardbaar is.
Indien dit niet mogelijk zal zijn, zal
de Regeering met een eigen voorstel
komen.
Inmiddels zal met de concentratie
wat de openbare school betreft niet
worden voortgegaan door toepassing
van Art. 22 vierde lid van de L.-O.-
wet.
De Regeering hoopt dat voorts de
colleges van Gedeputeerde Staten de
noodige behoedzaamheid zullen be
trachten met de toepassing van het
derde lid van dit artikel.
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
week»bo£»nsK«iJieu voor Middelburg. Goes en
VUssingsn f 0.20. Losse nummtra 5 cent.
Adverienüën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags fü.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De slag aan de Takazze.
Het gaat met den slag aan de Takazze
weer net als altijd: beide partijen melden
successen en vertellen, dat de vijand aan
de verliezende hand is.
Uit Asmara wordt gemeld: De ge
vechten aan het Noordelijk front duren
voort en men gelooft, dat de Ahessijnen
hij den slag aan de Takazze-rivier, welke
3 dagen heeft geduurd, 1000 man heb
ben verloren, terwijl de Italianen volgens
een mededeeling uit hun hoofdkwartier,
272 dooden op het slagveld hebben ach
tergelaten.
De doorbraakpoging kan als mislukt
worden beschouwd.
De zwarthemden hebben een bijzonder
aandeel in deze gevechten gehad.
De Italiaansche vliegers hebben zich
voortdurend in de gevechten gemengd.
Woensdag hebben zij niet minder dan
6 bomaanvallen gedaan, welke groote ver
liezen zonden hebben aangericht in de
Abessijnsche gelederen.
Een ander bericht meldt daarentegen:
Volgens niet officiëele berichten zou
den de Ahessijnen tot in de buitenwijken
van Makalle zijn doorgedrongen.
Hoewel de Italiaansche legerberic'hten
tTachten aan te toonen, dat de strijd aan
de Takazze met een Italiaansche over
winning is geëindigd, zijn de Italianen
geheel en al uit hun stellingen die zij aan
deze rivier innamen, verdreven.
Naar uit Dessie wordt gemeld, is alles
in gereedheid gebracht voor het vertrek
van den negus naar het Noordelijk fronl
en het is duidelijk, dat de Abessiniërs
thans een einde gemaakt wenschen te
zien aan het wachten.
Met 'hun geweldige aantallen soldaten
zullen ze ook in de komende dagen nog
wel gelegenheid hebben om tusschen de
Italiaansche linies door te dringen.
In de onmiddellijke nabijheid van Ma-
kalle spant het nu.
De Ahessijnen melden van het Noorde
lijk front, dat in de provincie Sjire nog
steeds verwoed wordt gevochten.
De Abessijnsche troepen hebben na
verbitterde gevechten verderen vooruit
gang gemaakt.
Hun doel is, de heilige stad Aksoem
en Adoea. Aan beide zijden zijn de verlie
zen groot. D'e Italianen maken vooral
gebruik van tanks en vliegtuigen.
Aan het zuidelijk front is alles rustig.
GENEVE OVER HET VREDESPLAN.
Het is van de baan.
In een lange, geheime vergadering van
den volkenbondsraad van gistermorgen
schijnt men het algemeen te zijn eens ge
weest dat het vredesplan Laval-Hoare
geen grondslag voor vredesonderhande
lingen tusschen Italië en Abessynië kan
zijn.
De raadsleden besloten reeds gisteren
hun verblijf te Genève te beëindigen.
Eden kreeg namelijk een dringend ver
zoek uit Londen, om zoo spoedig mogelijk
in Engeland terug te komen en Laval
wilde met het oog op het voor zijn minis
terschap dreigend gevaar ook gaarne
zoo spoedig mogelijk in zijn eigen land
terug zijn.
Menig lid der commissie van achttien
begroette het uitstel der besprekingen
tot begin Januari met instemming, in de
hoop, dat Laval dan wellicht voor een
anderen minister zou hebben plaats ge
maakt, die de verscherping der sancties
meer welgezind is.
De volkenbondsraad nam zonder eeni-
ge discussie en met toestemming van den
vertegenwoordiger van Abessynië de vol
gende resolutie aan:
1. De volkenbondsraad bedankt de ge
delegeerden van Engeland en Frankrijk
voor de mededeelingen, die zij hem ge
daan hebben met betrekking tot de denk
beelden, die zij1 aan de twee partijen ter
wille van een verzoening hadden aange
boden.
2. Met het oog op het slechts prelimi
naire karakter van deze denkbeelden is
de volkenbondsraad van oordeel, dat er
geen reden bestaat, zich daarover reeds
thans uit te spreken.
3. De volkenbondsraad draagt aan zijn
commissie van dertien op, om, onder in
achtneming van het volkenbondsverdrag,
den toestand in zijn geheel te bestudeeren
in het licht van de gegevens, die de com
missie zou kunnen verkrijgen.
Het plan bestaat thans, dat de com
missie van achttien op Maandag 13 Jan.
weder zal bijeenkomen ter bespreking van
de petroleum-sanctie, doch of dit plan in
derdaad zal doorgaan, zal vooral van den
nieuwen Engelschen Minister van Bui-
tenlandsche Zaken afhangen,
In de resolutie van den volkenbond valt
op, de uiterst koele toon tegenover de
vredesbemoeiingen van Laval en Hoare.
Van een instemming met den inhoud
van het plan is heelemaal geen sprake.
Een veroordeeling heeft in de geheime
bijeenkomst plaats gehad.
De episode van het vredesplan Laval
Hoare is geëindigd.
Voorloopig zal van nieuwe verzoe
ningspogingen wel niet veel komen.
HOARE VERDEDIGT ZICH.
Waarom hij ontslag vroeg.
Le met groote spanning tegemoet ge
ziene zitting van het lagerhuis, waarin
het laag verwachte debat over het Ita-
liaansch-jibessynisch conflict en de ra-
rijsche vredesvoorstellen aan de orde zou
komen, is gistermiddag om 4 uur begon
nen.
Kr heerschte in het huis een zenuw
achtige spanning.
Het debat werd geopend door den af
getreden minister van buitenlandsche za
ken, Sir Samuël Hoare.
Sedert hij zijln functie had aanvaard,
had hij: de urgentie erkend van de twee
groote kwesties: alles te doen, wat in zijh
macht was, om een grooten Europeeschen
brand te voorkomen en; niets onbeproefd
te laten om een oorlog tusschen Groot-
Brittannië en Italië te verhinderen.
Elke nieuwe dag van den oorlog tus
schen Italië en Abessynië had grootere
en gevaarlijker kwesties te voorschijn ge
bracht. Er ontstonden moeilijkheden in
het Verre Oosten en' moeilijkheden in
Egypte en ook in meer dan één gedeelte
van Europa pakten zich dreigende wol
ken samen.
Met het oog op deze feiten had Hoare
alles gedaan, om een vreedzame regeling
mogelijk te maken.
Er was door de kwestie van het petro
leum-embargo een nieuwe situatie ont
staan. Op voorwaarde, dat het olie-em
bargo in werking had kunnen treden met
medewerking van de staten, die geen lid
van den volkenbond zijn, had' het kunnen
leiden tot een gedwongen einde van den
oorlog luid applaus). Doch juist daarom
was de toestand, met het oog op eventueel
Italiaansch verzet, zoo gevaarlijk gewor
den. Van alle kanten waren berichten
ontvangen, dat Italië een petroleum-em
bargo als een militaire actie, of als een
oorlogsdaad zou beschouwen.
Als natie waren wij geenszins be
vreesd voor het Italiaansche dreigement.
Wat Italië ook zou hebben gedaan, wij'
zouden, zooals de geschiedenis leert, el-
ken aanval met succes hebben afgesla
gen.
Een dergelijke geïsoleerde aanval op
een enkele mogendheid, zonder de ze
kerheid van volledige ondersteuning door
andere mogendheden, zou echter onver
mijdelijk tot ontbinding van den volken
bond hebben geleid.
Onder deze omstandigheden had hij
zich tien dagen geleden naar Parij's be
geven, waar men van alle kanten op zoo
danige wijze druk op hem had uitge
oefend, dat een weigering onmogelijk
was.
De tijd drong. Binnen vijf dagen zou
het petroleum-embargo in Genève wor
den behandeld.
Hoare had zich niet gerechtigd geacht,
uitstel van het embargo voor te stellen,
indien men den volkenbond niet kon too
nen, dat de onderhandelingen practisch
waren begonnen.
Twee dagen lang had hijl met Laval
over een onderhandelingsbasis gediscus
sieerd. Er was geen sprake van voor
waarden, die den oorlogvoerenden zouden
worden voorgelegd.
Er stond zeer veel in dat noch hem,
noch Laval lief was. De voorstellen leken
echter den beiden staatslieden de eenige
mogelijke basis voor toekomstige bespre
kingen.
De Parijsche voorstellen zijn veel on
gunstiger voor Mussolini, dan de eischen
die hij' dezen zomer aan Eden heeft ge
steld.
Er zijn slechts twee wegen tot beëindi
ging van het conflict: vrede door over
eenstemming, of vrede door overgave.
Hoare geloofde aan de eerste mogelijk
heid.
Met uitzondering van Engeland, dat
zijn vloot in de Middellandsche Zee en
versterkingen in Aden en Gibraltar ge
concentreerd had, had geen staat een
hand uitgestoken.
Hijl had den minister-president zijn
ontslag aangeboden, daar het hem dui
delijk was geworden, dat hij het grdot-
ste deel der publieke meenmg niet achter
zich had.
Hoare sloot met den wensch, dat zijd
opvolger bij de oplossing van het moei
lijke probleem meer succes en meer geluk
zou mogen hebben, dan hij zelf.
Direct na afloop van zijn rede verliet
Hoare, zichtbaar onder den indruk der
lichamelijke en geestelijke inspanning
van de laatste dagen, de zittingszaal, het
gezicht in zijn handen verborgen. Toen
hij' langs de banken der afgevaardigden
schreed, scheen het een oogenblik, alsof
hij zou neervallen. Hij: beheerschte zich
echter.
De eerste minister Baldwin constateer
de dat de Parijsche voorstellen dood en
afgedaan waren.
De Bntsche regeermg zou geen pogin
gen doen, om de levensgeesten weer op
te wekken.
Vervolgens keerde Baldwin zich tegen
de aanvallen der appositie. Hij: verklaar
de dat hij den volkenbond klaren wijn
zou schenken.
Het kabinet zag de voorstellen niet
graag, omdat zij te ver gingen.
Bij' de kwestie van het Parijsche vre
desplan, werd algemeen een vergissing
begaan, en hij- hoopte, dat men uit deze
vergissing een nuttige les zou trekken. In
het onderhavige geval was gebleken, dat
groote spoed in het diplomatieke verkeer
dikwijls groote gevaren met zich kan
meebrengen.
Engeland is bereid, bij collectieve sa
menwerking zijta plicht in elk opzicht te
vervullen. Hij wilde echter den nadruk
op het woord collectief leggen.
Baldwin eindigde zijn rede met een
beroep op het lagerhuis, om de regee
ring zijn vertrouwen te blijven schenken.
Nadat ook de oppositie aan het woord
was geweest, werd de motie van afkeu
ring der labour-pariij door het lagerhuis
met 372 tegen 166 stemmen verworpen.
Een Duitsch prelaat beschuldigd van
verraad van staatsgeheimen.
In de officieele mededeeling betreffen
de de arrestatie van Mgr Banasch. Ad
ministrator van het Bisdom Berlijn,
wordt gesproken van het „verraden van
staatsgeheimen'1 een zeer zware poli
tieke misdaad, waaraan een der hoogst
geplaatste hoogwaardigheidsbekleeders
van de R.K. kerk zich zou hebben schul
dig gemaakt.
In verband met deze aangelegenheid
zijn in verschillende deelen des rijks ook
nog andere R.K. geestelijken gevangen
genomen.
Mgr Banasch had ongeveer twee jaar
geleden een „informatiebureau der bis>-
sohoppelijke autoriteiten in Duitschland"
opgericht. Door middel van vertrouwelijke
circulaires moet Mgr. Banasch van dit
bureau uit aan de leden van het episco
paat en naar men wil, ook aan de Ber-
lijnsche nuntiatuur van den H. Stoel in
lichtingen hebben doen toekomen over
kerkelijke en politieke aangelegenheden.
Zoowel in politieke als in kerkelijke
kringen volgt men het verdere verloop met
gespannen aandacht.
Wederom goudwasschen aan den Rijn.
Het wasschen van goud, dat. zooals
men 'heeft kunnen nagaan, langs den ge-
heelen Boven-Rijn van Bazel tot Mann
heim van den tijd van Julius Caesar tot
omstreeks 1840 een geregeld bedrijf was,
schijnt thans weder op te leven. Op en
kele plaatsen, waar vroeger goud gewas-
schen werd, in het bijzonder bij Ketsch
aan den Rijn, niet ver van Mannheim,
worden op het oogenblik pogingen aange
wend om dit bedrijf, uit economische
overwegingen, weder tot bloei te doen
geraken.
Een kubieke meter gewasschen Rijn
kiezel bevat ongeveer 1 a IK gram goud.
Om de goudhoudende zandmassa's in
tensief te kunnen bewerken worden thans
moderne gereedschappen vervaardigd,
om hiermede dit bedrijf langs den gehee-
len Boven-Rijn ter hand te kunnen
nemen.
Het mijnconflict in Engeland.
In de besprekingen van gisteren hebben
de Engelsche mijnwerkers besloten met
ingang van 27 Januari in algemeene sta
king te gaan, indien voor dien tijd geen
regeling tot stand is gekomen.
Dé minister van mijnbouw heeft in het
lagerhuis verklaard, dat hij geen subsidie
kan toestaan voor verhooging van de
loonen der mijnwerkers.
Communistisch complot in Traunstein?
De politie van Traunstein heeft een
honderdtal personen gearresteerd, die
deel uitmaken van de Communistische
internationale. Vijf dezer zijn gefusil
leerd.
Het zou een aanslag betreffen, welke
mislukt zou zijn. Het is niet mogelijk bij
zonderheden over deze aangelegenheid te
verkrijgen.
Het plaats Traunstein waarvan hier
sprake is, ligt ten Zuidoosten van Muen-
chen in de Beiersche Alpen, waar Rijks
kanselier Hitier zich zoo nu en dan ver
poost.
Binnenland.
D'e Tweede Kamer over de onderwijsbe-
zuiniging. Paragraaf 12 van het ont
werp teruggenomen.
Handelsverdrag met Amerika.
Buitenland.
De oorlog in Abessynië. De strijd bijl
Makalle.
Het Eng'elsch-Fransche vredesplan van
de baan.
De Engelsche Minister Hoare verant
woordt zich.
Communistisch complot in Duitschland?
Korte Berichten.
Dr Brown van het internationale
Roode Kruis die naar D'esisie is gezonden
om een onderzoek in te stellen naar aan
leiding van het luchtbombardement der
Italianen van het Amerikaansche hospi
taal, heeft naar Genève getelegrafeerd,
dat zich op het dak van het hospitaal
een rood kruis bevindt van 9X9 meter,
en eveneens een kruis op den grond voor
het hospitaal. D'at alles hebben de Italia
nen niet gezien.
PRINSES JULIANA BIJ DEN
KERSTBOOM.
Prinses Juliana heeft gisteren in den
vooravond in het Theehuis aan het Udde-
lermeer, gem. Apeldoorn, Kerstfeest ge
vierd met de leerlingen van de naaischool
te Uddel.
Mej. A. L. Schoch, de directrice van de
particuliere zaken van de Koningin en de
Prinses, vergezelde haar.
In het Theehuis was een groote kerst
boom opgesteld en verdere kerstversierin
gen waren aangebraoht.
D'e Prinses las aan ongeveer 40 meis
jes het kerst-evangelie voor. Naar aan
leiding hiervan hield Mej. Schoch een
korte toespraak.
D'e Prinses vertelde voorts nog een
kerstverhaal.
De meisjes ontvingen versnaperingen
en geschenken van de Prinses. H. K. H.
was bij de uitdeeling hiervan behulpzaam.
Gedurende het samenzijn werden voorts
verschillende kerstliederen gezongen.
HEFFING VAN OPCENTEN OP
ENKELE BELASTINGEN.
D'e Eerste Kamer heeft gisteren het
wetsontwerp tot heffing van opcenten op
enkele belastingen met 33 tegen 5 st. aan
genomen.
Tegen de hoeren van Rappard,
Blomjous, de Jong en de beide
N.S.B.ers.
HANDELSVERDRAG MET TURKIJE.
Ingediend is een wetsontwerp tot goed
keuring van het op 3 September 1934 te
Ankara tusschen Nederland en Turkije
gesloten handelsverdrag.
Door de onderteekening van dit ver
drag verdween de achterstelling van on
zen invoer in Turkije zonder dat aan de
Turksche desiderata verder werd tege
moetgekomen dan met de Nederlandsche
belangen in overeenstemming te brengen
was.
Voorts hebben ter gelegenheid van do
afsluiting van dit verdrag enkele nota
wisselingen plaats gehad. Een daarvan
garandeert aan Turkije den invoer van
een contingent voor den inv.oer van siga
retten in Nederland ten bedrage van 3X
ton per 6 maanden voor het geval Neder
land mocht overgaan tot de contingentee-
ring van sigaretten.
Het paleis op den Dam.
D'e gemeenteraad van Amsterdam heeft
de door B. en W. voorgestelde oplossing
der oude paleis-raadhuis-quaestie waar
hij de gemeente het eigendomsrecht van
het gebouw aan het Rijk afstaat en dit
onder voorbehoud van de goedkeuring dei
Staten-Generaal een bedrag van vijf jaar-
lijksche termijnen van 2 millioen gulden
aan Amsterdam zal uitkeeren voor het
bouwen van een nieuw stadhuis, waar
door tegelijkertijd het terrein van het
voormalige Paleis voor Volksvlijt is aan
gewezen, met algemeene stemmen aan
vaard.
De Rijksverzekeringsbank.
Het staat vast dat voor de Rijksverze
keringsbank te Amsterdam een Inieuw
gebouw zal worden gesticht. De koop-
acte van het terrein aan het Stadionlaan
is gisteren gepasseerd.
Burgemeester van Den Helder overleden.
Gisteravond is de heer W. F. G. L.
DWessen, burgemeester van Den Helder,
overleden. D'e heer Driessen werd op 15
Nov. 1928 tot burgemeester van Den
Helder benoemd. Voordien was hij burge
meester van Westzaan, in den oorlogstijd
