(fcatts
Opheffing kleine schooltjes.
Bet amMantisme.
Het dure onderwijs.
EERSTE BLAD
Hst wereldkampioenschap Schaken.
MAANDAG 16 DECEMBER 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50e JAARGANG No. 66
Zij, die zich met ingang van
1 Januari 1936 op „De 7eeuw"
abonneeren, ontvangen de nog
in December verschijnende
nummers GRATIS.
Buitenland
De oorlog in Abessynië.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnement-ei! voor Middelburg:, Goes en
Vlissingen 10.20. -- Losse nummers f. cent.
Advertentiën 30 cent per regel Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f ü.7o, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
In verband met de voorgestelde concen
tratie van bijzondere scholen, houdt men
van vrijzinnige zijde niet op te betoogen,
dat, wat dit punt betreft, het bijzonder
onderwijs voorrechten geniet boven de
openbare school. Naast elkaar worden dan
gesteld het groote aantal openbare school
tjes, dat reeds werd opgeheven en het
kleine aantal bijzondere schooltjes dat
door concentratie verdween.
Dit argument houdt echter geen steek,
zooals de cijfers leeren.
Op 31 December 1929 bedroeg het aan
tal eenmansschooltjes bij het openbaar
onderwijs 213 en bij het hijzonder onder
wijs 21.
Op 31 December 1932 waren er 257
openbare scholen met minder dan 41
leerlingen tegen slechts 78 dito bijzondere
scholen.
Op hetzelfde tijdstip telde het openbaar
onderwijs 958 scholen met minder dan
80 leerlingen terwijl het bijzonder onder
wijs 653 van dergelijke scholen telde.
De kleine schooltjes vindt men dus in
hoofdzaak bij het openbaar onderwijs.
En dus is bet ook natuurlijk, dat, wan
neer gepoogd wordt de kleine schooltjes
te doen verdwijnen, bij het openbaar on
derwijs de meeste slachtoffers vallen.
Het am'bulantisime bij het onderwijs is
misschien een kwaad.
Maar gevaarlijker is wellicht toch nog
de kwaal van het perfectionisme.
Bij de onderwjjsherziening in 1920 werd
het ambulantisme opgeheven. Het on
derwijs moest perfect worden geregeld.
De groote scholen met een ambulant hoofd
moesten verdwijnen.
Aldus geschiedde.
Maar de financieele gevolgen waren
niet gering.
Volgens gemaakte berekeningen steeg
van 1920 tot 1927 het aantal openbare
scholen met 260 en dat terwijl het aantal
leerlingen in hetzelfde tijdvak met 81000
terugliep.
Volgens officieele verslagen is dit ver
schijnsel in hoofdzaak te danken aan de
afschaffing van het ambulantisime.
Geen wonder, dat de onderwijsuitgaven
onevenredig hoog zijn geworden.
Geklaagd wordt over de hooge uitga- j
ven voor het onderwijs.
En met recht.
Was de richting in het gewijzigd Unie
rapport aangegeven gevolgd, dan zou het
met de financiën heel wat gunstiger staan
Omgekeerd zou de toestand nog veel
ongunstiger zijn, als niet de uitgaven van
het bijzonder onderwijs ver beneden die
van het openbaar onderwijs waren geble
ven.
Gemaakte berekeningen hebben aange
toond, dat de kosten van het bijzonder on
derwijs per leerling gemiddeld ruim f 20
lager waren dan die van het openbaar
onderwijs.
Dat beteekent dus per jaar een bezuini
ging van 89 millioen gulden.
Berichten van groote krijgsverrichtin
gen komen nog steeds niet binnen. Alleen
kleine gevechten worden gemeld.
Naar Reuter uit Dzjiboeti verneemt be
weren uit Dzjidzjiga en Daggaboer daar
aangekomen journalisten, dat Italiaan
sche vliegtuigen vijfhonderd bommen op
Daggaboer hebben geworpen. Het dorp is
bijna geheel vernield.
Op het fort van Ogaden zouden onder
de Abessijnsohe 'troepen typhus en pok
ken zijn uitgebroken.
In verband met een eventueel bombar
dement van Addis Abeba 'heeft de regee
ring gelast de verschillende officieele ar
chieven in veiligheid te brengen.
De minister van financiën heeft de
staatsgelden doen bergen in de grot, waar
de beroemde schat van Menelik verbor
gen was. Deze grot is 'kort geleden leeg
gemaakt en nu liggen hier de staatsgel
den onder zakken zand.
In den tijd van 8 tot 13 December zijn
elf Italiaansche transportschepen met
1057 zieke of gewonde soldaten het Suez-
k an aal in Noordelijke richting gepas
seerd. In denzelfden tijd passeerden zeven
schepen met 4627 man aan boord het
kanaal in de richting van Oost-Afrika.
Dr Hoekman van het Amerikaansche
Roode Kruis, is gedood bij het demon-
teeren van een niet-ontplofte vliegtuig
bom te Daggah Bur.
Als leider van het Amerikaansche hos
pitaal te Addis Abeba was hij belast ge
worden met de organisatie van een am
bulance voor Ogaden.
Uit Dessie wordt gemeld, dat een ge
rucht volgens hetwelk Italiaansche bom
menwerpers voor de derde maal een be
zoek aan de stad zouden brengen om te
trachten keizer Haile Selassie te dooden,
tot gevolg 'heeft gehad, dat de stad Dessie
Zondag wederom is ontruimd. De 'bom
menwerpers zijn evenwel niet verschenen.
Te Harrar zijn groote afdeelingen
Abessijnsche 'troepen geconcentreerd voor
een aanval naar het Zuiden in Ogaden.
DE FRANSCH-ENGELSCHE VOOR
STELLEN.
Sir Samuel Hoare zal vandaag te Lon
den terug zijn. Hij' zal dan thuis een
weinig rust nemen tot Donderdag, den
dag, waarop de debatten in het Lagerhuis
over de buitenlandsche politiek zullen ge
houden worden.
De diplomatieke medewerker van de
„Daily Telegraph" meldt, dat Hoare er
volkomen op voorbereid is, den storm der
critiek over de vredesvoorstellen tegemoet
te treden.
Hij zal het wellicht gewenscht achten,
het Lagerhuis in vertrouwen te nemen
en uiteen te zetten, wat precies de sterkte
is van de land-, zee- en luchtstrijdkrach
ten, die de volkenbondsleden ter verdedi
ging van het volkenbondshandvest zou
den kunnen inzetten.
Reuter bericht, dat de Britsche regee
ring, van de drie mogelijkheden, namelijk
aanneming, wijziging of verwerping van
het plan definitief voor de tweede moge
lijkheid is, d.w.z. wijziging.
Er bestaat echter reden om aan te ne
men, dat sir Samuel Hoare zich voor de
mogelijkheid geplaatst zag, dat de afkon
diging van een petroleum-embargo door
den Volkenbond oorlog met Italië zou be-
teekenen.
In dit geval zou Engeland in verband
met de mogelijkheden bij' de mobilisatie
van de Fransche oorlogsvloot niet op di-
recten Franschen steun hebben kunnen
rekenen.
Laval heeft erop gewe
zen, dat de Fransche vloo't
niet binnen 14 dagen ge
mobiliseerd zou kunnen
worden.
Om dit groot gevaar te vermijden, zou
Hoare aan het Fransche standpunt heb
ben toegegeven.
Het wordt wel hoe langer hoe mooier!
De dwang van Frankrijk moet, als het bo
venstaande juist is, wel bijzonder krach
tig geweest zijn.
Italië kan Frankrijk wel dankbaar zijn!
Naar Reuter in welingelichte kringen
te Rome vernam, wordt daar verwacht,
dat Italië de Parijsche voorstellen als
grondslag van onderhandeling zal aan
vaarden. Italië zou evenwel voorbehoud
maken, op grond dat zij onvoldoende zijn.
Dit laatste zal wel taktiek zijn, want wie
kan over de voorstellen nu meer tevreden
zijn dan Italië?
De Abessynische minister van buiten
landsche zaken verklaarde, dat zijn land
ook thans nog ieder oogenblik bereid is,
om over den vrede te onderhandelen. Het
moet evenwel een eervolle vrede zijn,
daar Abessynië niet tot den aanval is
overgegaan, noch de verdragen heeft ge
sehonden.
De Echo de Paris is van
meening, dat de Britse h
Fransche voorstellen in
hun huidigen vorm waar-
schijinlijik algemeen te Ge-
nève zullen worden ver
worpen.
Ondanks de verontrusting bij een groot
deel van de pers over de Engelsch
Fransche bemiddelingsvoorstellen ver
wacht men in goedingelichte kringen te
Landen, dat de regeering Donderdag bij
de Lagerhuisdebatten over genoeg gege
vens zal beschikken om het hoofd te kun
nen bieden aan al te felle aanvallen van
de zijde der oppositie.
Uit de besprekingen van gisteren tus-
schen Baldwin en Eden over den interna
tionalen toestand blijkt de bezorgdheid
welke men in Regeeringskringen heeft
in verband met den politieken toestand.
Waarschijnlijk zal vandaag een buiten
gewone zitting van het Kabinet worden
gehouden.
De politieke medewerker
van de D'aily Mail beweert
dat het aftreden van den
Britschen Minister voor
Vdlkenbondsaangelegen-
heden, Eden, zeer spoedig
te verwachten is en dat
ook andere Ministers ont
slag uit hun functie's zul
len verzoeken.
Het Kabinet zou in twee groepen uit
eenvallen, le de tegenstanders van een
felle sanctiepolitiek, en 2e de tegenstan
ders van het Parijsche vredesplan.
Baldwin zal in het Lagerhuis de hou
ding der Britsche regeering tegenover het
Parijsche vredesplan nadrukkelijk verde
digen.
Men verwacht, dat Bald
win zal meedeelen, datook
een onvolkomen e in b a r g o
zal worden 'b e a n t w o O' r d
met maatregelen van mili
tairen aard endat deFran-
sche regeering heeft ge
weigerd voorzorgsmaat
regelen te treffen tot steun
in de Middellandse he Zee
in het geval niet te voren
de vredesvoorwaarden aan
Mussolini ter goedkeu
ring zouden worden voor
gelegd.
Aan den anderen kant verluidt, dat
voor verscheidene ministers, w.o. Eden,
hun ernstigen twijfel hebben uitgespro
ken over de vraag of het wel verstandig
is de voorstellen goed te keuren.
Dit mag niet gezegd worden.
Karl Einiel Weiss, hoofdredacteur van
de „Deutsche Wochenschau". is uit de
Dhitsche journalistencorporatie gesloten.
Het gerucht gaat zelfs, dat hij gearres
teerd is. Dteze maatregelen zouden een ge
volg zijn van een 'door Weiss geschreven
artikel, waarin deze, met verwijzing naar
de paleizen, welke momenteel te Berlijn
voor de partij-organisaties worden ge
bouwd, heeft opgemerkt, dat er millioenen
ontbreken voor de verwezenlijking van het
kolonisatieprogram en voor den bouw
van arbeiderswoningen.
Storm in Zuid-Amerika.
Dë storm, welke Argentinië teisterde,
heeft hevige uitwerking gehad.
Enkele plaatsen werden bijna geheel
verwoest.
De storm ontstond bij' helderen hemel,
doch later kwam urenlange wolkbreuken
welke de wegen onbegaanbaar maakten
en de telegraaf- en telefoonlijnen verniel
den.
Tot nu toe wordt melding gemaakt van
10 gewonden.
Verscheidene stations en postkantoren
werden ernstig beschadigd.
R.-K. scholen in Duitschland worden
omgezet in neutrale.
Een bijzondere Katholieke school te
München wordt omgezet in een open
bare Duitsche school. Tegen deze beslis
sing heeft de aartsbisschop van München
beroep aangeteekend bij den minister van
eeredienst in Beieren, hetgeen echter door
de regeering is afgewezen.
Korte Berichten.
De „Badisoher Beobachter", een van
de belangrijkste Katholieke bladen in
D'uitschland beeft medegedeeld, dat het
einde dezes jaars zijn verschijnen zal
staken.
In het hoofdkantoor der Posterijen
te Washington heeft een hevige brand
gewoed. In den loop van het blusschings-
werk, dat ruim zeven uur in beslag nam,
moesten bijna vijftig brandweerlieden ten
gevolge van rookvergiftiging bun strijd
tegen de laaiende vuurzee staken. Tien
hunner zijn bewusteloos naar bet zieken
huis overgebracht.
Naar men zegt op voorspraak van
de Duitsche rijkskerkcommissie, bet door
minister Kerrl ingestelde bestuur der
Duitsche Evang. Kerk, beeft deze minis
ter het predik- en spreekverbod over ds
Niemöller na eenige dagen weer inge
trokken.
Naar de bladen melden, is de ha
venstad in het Fransche mandaatgebied
Syrië-Lybanon failliet verklaard, als ge
volg van groote verduisteringen bij de ge
meentekas. Een groot aantal gemeente
ambtenaren is ontslagen.
In een nederzetting bij Irkoetsk in
Syberië is een huis van twee etages afge
brand, 9 personen zijn in de vlammen om
bet leven gekomen.
ARBEIDSVOORWAARDEN IN DE
TYPOGRAFIE.
Werkgevers wenschen het contract niet
ongewijzigd voort te zetten.
Begin Januari vangen de onderhande
lingen aan over de vernieuwing van de in
April 1936 afgeloopen collectieve arbeids
overeenkomst in de typografie en het
rasterdiepdrukbedrijf in Nederland.
Namens de werkgevers is den bij1 bet
contract betrokken werknemersorganisa
ties bericht, dat zij- de bestaande overeen
komst niet ongewijzigd wenschen te hand
haven, doch bepaalde voorstellen, de loo-
nen en arbeidsvoorwaarden betreffende,
zijn nog niet gedaan.
Niettegenstaande in enkele vakorganen
uitingen gepubliceerd zijn over vermoe
delijke voorstellen van de zijde der werk
gevers, verklaarde mr P. Borst, de secre
taris van de Federatie van Werkgevers
organisaties in bet boekdrukkersbedrijlf,
dat er op het oogenblik nog geen gedrags-
lijln is vastgesteld.
Het bestuur van de Federatie van
werkgeversorganisaties bad den besturen
der 37 districten van de organisatie ver
zocht de loopende collectieve overeen
komst te bespreken, al de in de districten
levende wenschen in zake wijziging te
verzamelen en aan de onderhandelings-
commissie op te zenden vóór 15 Decem
ber. De rapporten zijn thans nagenoeg
alle ontvangen.
Wat de huidige loonregeling in de ty
pografie betreft, de volgens de G.A.O. be
staande looncommissie, welke nagaat of
er op grond van de stijging of daling van
de prijzen der levensmiddelen, aanleiding
is de loonen te wijzigen, heeft sedert Oc
tober 1930 tusschentij'dsche verlagingen
toegepast van resp. 2 en 3 cent per uur.
Bij vernieuwing van het collectief con
tract op 5 Nov. 1933 werd een loonsver
laging van 4 cent per uur nog vastgesteld.
Tijdens den duur van het in 1936 afloo-
pende contract zijn de loonen niet tus-
schentijds gewijzigd.
OPNEMING VAN JEUGDIGE WERK-
LOOZEN IN HET BEDRIJFSLEVEN.
Een brief van den minister van sociale
zaken.
Gelijk bekend, heeft de minister van so
ciale zaken eenigen tijd geleden overleg
gepleegd met Ged. Staten per provincies
inzake een plan tot opneming van jeug
dige werkloozen in het bedrijfsleven.
Reeds hebben verschillende colleges
van Ged. Staten een circulaire aan de ge
meentebesturen laten uitgaan.
In aansluiting daarop beeft de minister
zich thans per brief tot een groot aantal,
ongeveer zestig organisaties van werk
gevers en werknemers gericht met het
verzoek, bij de uitvoering van het plan,
dat in den brief uitvoerig wordt toege
licht, zooveel mogelijk medewerking te
verleenen.
Het plan beoogt jonge werkloozen werk
zaamheden te doen verrichten, welke in
de verschillende bedrijven onder de hui
dige omstandigheden niet worden uitge
voerd, doch waren de tijden beter, anders
zeker ter hand zouden worden genomen.
Het wordt de taak van de op te rich
ten plaatselijke comité's dergelijke werk
zaamheden op te sporen, plannen tot uit
voering te ontwerpen en deze den minis
ter ter goedkeuring voor te leggen. Het
ligt nu voor de hand, dat daarbij de me
dewerking zoowel van werkgevers- als
van werknemerszijde niet zal kunnen
worden gemist.
RAAD VAN STATE.
Bij Kon. besluit is met ingang van 1
Januari aan mr A. D. W. de Vries, op
zijn verzoek, eervol ontslag verleend als
lid van den Raad van State, met dankbe
tuiging voor de langdurige diensten door
hem in die betrekking bewezen, met be
noeming tevens tot commandeur in de
orde van Oranje Nassau.
Regeling invoer van klompen.
In de memorie van antwoord op bet
voorloopig verslag nopens het wetsont
werp tot regeling van den invoer van
Binnenland.
Een mooie opdracht voor de Schelde te
Vlissingen.
Het défilé der mariniers te Den Haag.
Het wereldkampioenschap schaken door
Euwe gewonnen.
Uitvoer van stamboekvee naar Engeland.
Buitenland.
De Franscb-Engelsche vredesvoorstellen.
Verdeeldheid in het Engelsche Kabinet.
Storm in Zuid-Afrika.
klompen en klompenmakerswerk deelt de
minister van handel, nijverheid en
scheepvaart mede. dat uit de vele klach
ten, welke hem uit Zeeuwsch-Vlaanderen
bereikten, gebleken is, dat enkele Belgi
sche klompenmakers er inderdaad reeds
toe overgaan om hun bedrijven naar Ne
derland te brengen. Hiertegen kan, vóór
het van kracht worden van een industrie
vestigingswet, niet worden opgetreden.
De minister is bereid een verkorting
van bet tijdvak, waarvoor in eens con
senten worden uitgegeven, te overwegen.
SNELLER BELASTINGINVORDERING.
Men zal sneller tot vervolging overgaan.
Naar de parlementaire verslaggever
van „Het Volk" verneemt, zijn maatrege
len genomen om tot een versnelde invor
dering van alle directe belastingen te ge
raken.
Per circulaire is de ambtenaren, die
met de uitvoering van de belastingvoor-
schriften zijn belast, aangezegd, dat zij
deze voorschriften scherper moeten toe
passen in dezen zin, dat spoediger aan
maningen moeten worden verzonden en
dat binnen korten termijn dan tot dusver
re gebruikelijk tot vervolging moet worden
overgegaan.
Frankeering van gedrukte stukken.
Op bet tarief der bij abonnement of door
middel van een frankeermachine gefran
keerde, geadresseerde gedrukte stukken
en monsters, welke ter plaatse van ter-
postbezorging moeten worden besteld,
werd tot dusver een korting van 30 pet.
verleend. Deze korting is met ingang van
16 dezer verhoogd tot 50 pet.
De Koningin schilderde te Woubrugge.
Zaterdagmiddag heeft H. M. de Ko
ningin een 'bezoek gebracht aan de ge
meente Woubrugge, waar H. M. ondanks
de felle koude den onlangs volgens het
systeem Dekker omgebouwden watermolen
van den Vlietpolder op het doek bracht.
Euwe wint 9 partijen, Aljechin 8;
13 partijen remise.
De strijd om het wereldkampioenschap
schaken is beslist.
Dr Euwe heeft de zege behaald.
Bij het spelen van de laatste partij
werd na den 40sten zet door Aljechin
remise aangeboden, wat door Euwe werd
aanvaard. Daardoor werd de stand Euwe
I5V2, Aljechin 1472, waarmee de kamp
in het voordeel van onzen landgenoot
was beslist.
Het is niet de eerste keer, dat beide
spelers om het wereldkampioenschap ge
kampt hebben.
In 1929 verloor Euwe met 4V2 tegen
572 voor Aljechin, die in 1924 aan Ca-
pablanca den wereldtitel ontnam met 6
tegen S^ten 25 remisepartijen.
Overzicht van de gespeelde partijen.
Eerste partij gewonnen door Aljechin
(wit), na 30 zetten.
Tweede door Euwe (wit), na 45 zetten.
Derde door Aljechin (wit), na 40 zet
ten.
Vierde door Aljechin (zwart), na 44
zetten.
Vijfde Remise na 34 'zetten; Aljechin
speelde met wit.
Zesde Remise na 73 zetten; Euwe wit.
Zevende 'gewonnen door Aljechin (wit)
na 40 zetten.
Achtste door Euwe '(wit), na 69 zetten.
Negende door Aljechin (wit), na 40 zet
ten.
Tiende door Euwe (wit), na 41 zetten.
Elfde Remise na 30 zetten; Euwe zw.
Twaalfde partij' 'gewonnen door Euwe
(wit), na 36 zetten.
Dertiende Remise na 59 zetten; Euwe
zwart.
Veertiende partij 'gewonnen door Euwe
(wit), na 41 zetten.
Vijftiende Remise na 61 zetten; Euwe
zwart.
Zestiende partij, gewonnen door Alje
chin '(zwart), na 65 zetten.
Zeventiende Remise na 23 zetten; Euwe
rart.
Achttiende Remise na 16 zetten; Euwe
