EERSTE BLAD
<A
Een nieuwe vorm van
Protectie.
Buitenland.
De oorlog in Abessynië.
v»
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
VRIJDAG 15 NOVEMBER 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No. 40
de prijs
van Edelweiss
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergn" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw",
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèquo en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28,
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA
Abonnementsprijs f2,50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg,, Goes en
Viisslngon f 0-.90: Losse nunfitnors 5 eoni
Advortontlön 30 cent per regel Ingezonden
medcdeolingcn 00 cent per regel. l£le'-o
Advertcnticn Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
4
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De N. R. Crt. vestigt de aandacht op
een nieuwe vorm van protectie door de
Belgische regeering uitgedacht en waar
van ook in 't bijlzonder in België gevestig
de Nederlandsche of met Nederlandsch
kapitaal gedreven ondernemingen de dupe
zullen worden.
Bij Kon. Besluit van 28 Febr. van dit
jaar werd bepaald, „dat contracten, in
dien zijl van buitenlanders afkomstig wa
ren, of indien zijl buitenlandsch arbeids
loon of buitenlandsche producten bevat
ten, bijl leveringen aan publieke instellin
gen aan een daarvoor aangewezen com
missie moesten worden voorgelegd".
Tegen dit besluit, waarvan de billijkheid
niet kan worden ontkend, werd geen be
zwaar gemaakt, vooral niet toen enkele
maanden later de minister van Buiten
landsche Zaken verklaarde, dat offertes
gedaan door buitenlandsche inschrijvers
in België gevestigd, niet aan bedoelde
commissie behoefden te worden voorge
legd.
Intusschen is in October j.l. een nieuw
Kon. Besluit verschenen, waarbij de po
sitie van buitenlandsche ondernemingen
ernstig werd bedreigd.
Bepaald is nu, dat de contracten van
buitenlandsche leveranciers, die hetzij
buitenlandsche producten of buiten
landsch arbeidsloon, of beide, omvatten,
naar de bewuste commissie van advies
moeten worden gezonden en niet mogen
worden uitgevoerd, indien niet binnen 30
of 50 dagen een ministerieele beslissing is
genomen.
Dit beteekent voor de Belgische leve
ranciers een geweldige voorsprong.
Maar nu komt daar nog bij, dat dezelf
de controle ook zal worden toegepast bij
levering van Belgische producten door in
België gevestigde buitenlanders of door
het buitenland gefinancierde firma's of
vennootschappen.
Wijl hebben hier te doen met een bepa
ling van zeer ingrijpenden aard.
Tot nu toe vielen de buitenlandsche le
veranciers, in België gevestigd, buiten elke
controle. Wat zij deden was producten
leveren, die in België waren gefabri
ceerd.
De nieuwe besluiten echter bepalen,
„dat de fabrikant, de leverancier of de
tusscbenpersoon van Belgische of Luxem-
burgsche nationaliteit moet zijn en dat
moet worden vastgesteld, dat zij overwe
gend Belgische of Luxemburgsche belan
gen vertegenwoordigen". Voorts, dat de
directie en/of de tusscbenpersoon zoo
maar eenigszins mogelijk van Belgische
of Luxemburgsche nationaliteit moet
zijn. En ten slotte dat de grondstoffen, de
producten en de gebruikte materialen van
Belgischen, Gongoleescben of Luxemburg-
scben oorsprong moeten wezen, behalve
wanneer deze grondstoffen niet in die lan
den worden gewonnen.
„Erger misschien nog dan dit alles,
zegt de N. R. Crt., is evenwel dat de be
voegdheden der commissie van advies zich
niet enkel zullen bepalen tot het ver
strekken van inlichtingen over de nati/o-
naliteit van de leveranciers en over dén
oorsprong der producten, maar dat zij! ook
allerlei klachten en andere bijzonderhe
den, die haar omtrent buitenlandsche fir
ma's in België worden toegezonden, bijl
een heeft te garen. Het resultaat zal wel
niet anders kunnen zijn dan dat onderne
mingen, die met buitenlandsche dus
ook Nederlandsche kapitalen in België
in bedrijf worden gehouden en waarin
uiteraard ook Belgische arbeiders wer
ken, a.ls ongewenscht zullen warden be
schouwd. Tot dusver waren de in België
gevestigde Nederlandsche leveranciers,
die Belgische goederen verkochten, met
hun Belgische vakgenooten gelijkgesteld.
Voortaan zal alleen reeds het feit, dat men
buitenlander is, tengevolge hebben, dat
de inschrijvingen aan alle formaliteiten
en risico's, welke de K.B. van 1 Oct. j.l.
bevatten, worden onderworpen. E'n elke
inschrijving van een buitenlander, of van
een vennootschap, van welke niet kan
worden aangetoond, dat zij! 'overwegend
Belgische belangen vertegenwoordigt of
overwegend Belgisch kapitaal heeft, zal
worden uitgesloten, zelfs al zou het aan
geboden product Belgisch fabrikaat zijtn."
De hier bedoelde maatregelen zijh niet
alleen onredelijk, maar ook teleurstellend.
Enkele jaren geleden hebben wijl de te
leurstelling beleefd, dat de hooggestemde
lofzangen over den „geest van Genève"
die zooveel goeds beloofde, werden ver
stoord doordat bijna alle landen met den
meesten spoed gingen werken aan de ver
sterking van de tariefmuren.
Daarna is Ouchy gekomen.
Bijl de daar gevoerde onderhandelingen
heerschte mede een uitstekende geest. Er
begon zich daar bij enkele kleinere staten
een streven te openbaren om tot een ge
leidelijke afbraak van de tariefmuren te
geraken.
Dat beloofde wat voor de toekomst.
Maar nu komt België met een nieuwe
vorm van protectie die lijnrecht in tegen
spraak is met de te Ouchy gewekte ver
wachtingen.
De Abessyniërs voeren een
guerilla Zal Harrar wor
den gebombardeerd?
D'e Italiaansohe Askari en inlandsche
afdeelingen onder Italiaansohe officieren
hebben de Setit overgetrokken en bevin
den zich thans in de Amhara-provincie.
D'e Italiaansche berichten van het
Noordelijk front zijn weer wat kalmer ge
worden. Niettemin beeft de Abessynsche
aanval op Gheralta de Italianen blijkbaar
verrast. Hoewel de Italianen loochenen,
dat de Abessyniërs hun linies doorbro
ken hebben, is dit toch zeer waarschijn
lijk. Het staat wel vast, dat bet Gheralta-
plateau een zwakke plek is in het Italiaan
sche front, die de Abessyniërs hebben
ontdekt. Ras Syoem heeft waarschijnlijk
zijn. hoofdkwartier naar deze streek ver
plaatst.
D'e gevechten in de omgeving van Ma-
kalle ontaarden hoe langer hoe meer in
gevechten tusschen alleenstaande groe
pen.
D'e Abessynische strijdkrachten hebben
benoorden Makalle, achter de Italiaansche
linies, een Italiaansch munitietransport
overvallen.
De Abessyniërs zouden 81 met munitie
en honderd geweren beladen lastdieren
hebben 'buit gemaakt.
De Italianen, die bet transport verge
zelden, zouden door de Abessyniërs zdjn
neergelegd.
De hier opereerende Abessynische man
schappen, aldus Un. Press, moeten één
der vele guerrilla-benden zijn, die voort
durend de Italianen in den rug aanvallen,
teneinde den opmarsch van het gros van
het leger naar de stellingen der voorhoede
te vertragen.
De Abessynische autoriteiten zien in
deze operaties een bewijs, dat het Abes
synische krijgsplan zoo wordt uitgevoerd,
■als de legerleiding het zich gedacht had.
Volgens het Abessynische verdedigings
plan moeten de afzonderlijke guerrilla
groepen zich er toe bepalen den vijand
voortdurend te verontrusten, totdat de
hoofdmacht van het Abessynische leger
gereed is met de inrichting zijner verde
digingsposities.
Aan het Zuidelijk front blijV
ken de Abessynische troepen na den val
van Gorrahei grooteren tegenstand gebo
den te hebben, dan de 'berichten oorspron
kelijk vermeldden. De Abessyniërs conoen-
treeren zich thans nog om Harrar en
D'zjidzjiga en zij! schijnen van plan te zijn
hier hardnekkigen tegenstand té bieden.
De Italiaansohe vliegtuigen hebben gis
teren opnieuw verkenningsvluchten uitge
voerd in het gebied tusschen D'aggaboer
en Harrar waarbij' zij' volgens een bericht
uit Addis Abeba bommen hebben laten
vallen op eerstgenoemde stad, waarbij
eenige bewoners doodelijk getroffen zou
den zijn.
Reuter meldde uit Harrar:
Europeesche kringen en Abessynische
autoriteiten zijn getroffen door een Ita
liaansch radiobericht, dat de Italianen na
het misbruik dat van het Roode Kruis-
téeken is gemaakt, zich het redht voorbe
houden Harrar zoo noodig te bombardee
ren.
NACHTPATROUILLE DOOR HARRAR.
Men seint ons uit Harrar:
Daar het wachten in de Abessynische
hoofdstad vele journalisten is gaan verve
len, hebben sommigen van ons zich aan de
eenigste spoorlijn, welke Abessynië bezit,
gewaagd, om naar de „tweede stad" in
Abessynië, Harrar, te trekken. Wij zijn
vast besloten iets avontuurlijks te bele
ven. De eeuwige troepenparades, het
slechte hoteleten, dat alles werkt ons op
de zenuwen. Tenslotte zijn wij hier toch
als oorlogsberichtgevers! En willen zoo
dicht mogelijk de plek, waar de strijd
het hevigst is, benaderen. Van Harrar we
ten wij, dat het voortdurend door Itali
aansche vliegers wordt bedreigd.
Nu zijn wij reeds drie dagen in de
„nieuwe" stad, zonder dat wij' „avontuur" I
beleefden. De „city" bestaat uit twee stra
ten met vuile winkels. Een dier straten
loopt uit op een paardenmarkt. De andere
doorkruist de stad van het Oosten naar
het Westen.
Kapitein D. zal ons hedenavond als
leider der stadsbewaking op nachtelijke
patrouille meenemen.
Wij hebben een revolver in den zak
gestoken. Voor het stadhuis hebben zich
acht zwarte soldaten bij ons aangesloten.
Eerst worden „officieele" straten gecon
troleerd. De diepe stilte wordt slechts door
onze voetstappen onderbroken. Plotseling
schreejuwtl een stem „Halt!" Kapt. D.
schreeuwt terug: „Patrouille!! Ronde!"
Zijn zaklantaarn licht op. Het licht zoekt
langs de huizenmuren en blijft rusten op
een viertal negers, die in kaarsrechte hou
ding de patrouille laten passeeren. Wij
groeten en zetten onzen weg voort.
Viermaal zijn wij op onzen weg aan
gehouden. Wij glimlachen, telkens wan
neer wijl „Halt!" hooren roepen. Kapt D.
legt ons uit: „Daar valt niet mee te la
chen. Iedereen is hier bang in het duister
te zullen worden beschoten!"
Wat was dat echter voor een gestalte,
die daar, met bloed besmeurd, de straat
overstak? Zijn witte chammah was rood
gekleurd, en zijn bajonet druipt van het
bloed. Ditmaal was bet onze taak „Halt!"
te roepen. De overrompelde man wordt
in ons midden genomen en naar de hoofd
wacht geleid. Daar bekende hij', een zijner
kameraden in dronkenschap te hebben
doodgestoken. Zulke misdaden komen hier
vaak voor. De betere standen der bevol
king hebben de stad verlaten. Het gepeu-
fpel, waarmee de politie het meest te
stellen heeft, is gebleven.
OOK FRANKRIJK VOOR EEN
COLLECTIEF ANTWOORD
AAN ITALIË.
Geprikkeldheid te Rome.
Na een gedacbtenwisseling tusschen
Londen en Parijs heeft de Fransche re
geering zich accoord verklaard met het
Fngelsche voorstel om de Italiaansche
protestnota tegen de sanctiemaatregelen
collectief te beantwoorden.
Eén ander bericht meldt:
Het schijnt, dat de betrokken mogend
heden beraadslagen over gelijktijdige ant
woorden met gelijkluidende conclusies.
Een collectief antwoord zou een nieuwe
bijeenkomst van de coördinatie-commis
sie eischen, hetgeen meer is dan de kwes
tie noodig heeft.
In Rome toont men zich zeer verwon
derd over het voornemen der staten, die
aan de sancties deelnemen, om de Ita
liaansche nota collectief te beantwoorden.
Ook van Duitsohe zijde wordt ontkend,
dat Aloisi, ter. gelegenheid van de plech
tigheden op 9 Nov., te Münohen is ge
weest en zich daar met vooraanstaande
persoonlijkbeden heeft onderhouden.
DE VERKIEZINGEN IN ENGELAND.
De eerste uitslagen.
Hoewel er tegen den avond regenbuien
waren voorspeld, was het weer gisteren
te Londen goed. In de provincies was het
verschillend.
In 225 stedelijke kiesdistricten, welke
232 leden naar het Lagerhuis afvaardi
gen, is nog gisteravond, onmiddellijk na
dat de stemlokalen waren gesloten, met
de telling begonnen.
Alle partijen veronderstellen, dat juist
in deze 225 districten de regeering de
zwaarste verliezen zal lijden.
Het is gebleken, dat hier en daar merk
waardige vergissingen zijn voorgekomen.
Sommige stemgerechtigden waren niet
ingeschreven en hadden geen oproeping
gekregen. Op enkele plaatsen waren kin
deren naar de stembus opgeroepen. Zoo
hebben een tienjarige jongen te Edin
burgh en een twaalfjarig meisjes te Crox-
ley Green hun stem uitgebracht.
Vier menschen op leeftijd zijn in de
stemlokalen plotseling overleden.
Men verwachtte niet, dat er zoo druk
zou gestemd worden als in 1931, toen
21.659.404 van de 29.487.711 kiezers hun
stem uitbrachten.
Het aantal kiezers is thans 31.305.527;
dat der vrouwelijke kiezers is ongeveer
1% millioen grooter dan dat der man
nelijke.
Bij de ontbinding was de stand der
partijen met inbegrip van de vacante
zetels als volgt:
Aanhangers der regeering, conservatie
ven 459, liberale nationalisten 38, natio
nale labour 13, anderen 3, totaal 513.
Oppositie: Labour 59, liberalen 30, an
deren 13, totaal 102.
NIEUWE BOTSINGEN TE CAIRO.
Wederom dooden en gewonden.
In 'den namiddag hebben gisteren we
derom verscheidene duizenden studenten,
die zich hadden verzameld in de nabije
beid van de universiteit te Cairo getracht
de stad binnen te trekken. Zij wilden alle
studenten en scholieren, die zich nog niet
bij de staking hadden aangesloten, tot
deelneming dwingen. Zij trokken op in de
richting van de Abbas-brug, die over den
Nijl toegang tot de stad geeft, onder de
Ingezonden Mededeellng.
V Ja dal li aan hsele zorg.
Wat die vuil maken In
een dagt Een geluk del
Edelwel» beslaat In een
ommezien heb Ik de
wasch brandschoon In de
least Je kunt er kinder»
goed zoo prachtig mee
wasschen en een groot
pak kost maar 5 cent
I.V.2n;lihlekfjb.Di Bus t.Srero, AjMlDat
kreten: „Leve Egypte! Leve de vrijheid!
Weg met Engeland! Weg met den verra
der Hoare!"
Onderweg wapenden de demonstranten
zich met stokken en groote steenen. Bij
de Abbasbrug stiet de stoet op de politie-
afzetting die onder bevel van een Engelsch
politie-officier stond. Er ontstond een
wild handgemeen, waarbij de politie zich
genoodzaakt zag van de vuurwapenen ge
bruik te maken. D'e menigte trok daarop
terug, dooden en gewonden medevoe
rende.
Bij deze botsing zouden vier studenten
gedood en zes ernstig gewond zijn. Van
de politie werden de Britscbe officier en
een Britsch sergeant zwaar gewond.
Tegelijkertijd verzamelden zioh studen
ten voor de medische faculteit in bet zui
den der stad. Daar het gebouw door
sterke afdeelingen werd bewaakt, gingen
de studenten niet tot een demonstratie
over. E'en hunner hield echter een toe
spraak, waarin hij zeide, dat de studen
ten vast besloten zijn, tot den laatsten
man te strijden voor de onafhankelijkheid
van Egypte.
De regeering heeft besloten, de uni
versiteiten met ingang van Zondag a.s.
een week lang te sluiten, indien de stu
denten niet allen Zaterdag hun studie
hebben hervat.
Volgens de laatste officieele berichten
uit Cairo zijn de autoriteiten den toe
stand meester. De regeering deed een op
roep tot de bevolking, zich kalm te hon
den, waarbij wordt gewezen op den moei
lijken toestand van het land en de ern
stige gevaren, welke voortvloeien uit on
lusten.
Het besluit van de Egyptenaren om
verdere samenwerking met de Britsche
regeering te weigeren zal kunnen leiden
tot groote moeilijkheden voor Engeland
bij de toepassing van sancties. De Italia
nen hopen, dat de politiek van de Onaf
hankelijkheidspartij tot gevolg zal hebben
dat de verklaring van de Egyptische re
geering om sancties tegen Italië toe te
passen, erdoor teniet gedaan wordt.
Stijgend werkloozencijfer in België.
Voor de eerste maal sedert vele maan
den is de werkloosheid in België in de
afgeloopen week eenigszins gestegen, n.l.
van 158.240 tot 165.352, dus met ruim
zevenduizend man. Deze stijging van het
aantal werkloozen wordt toegeschreven
aan den invloed, dien de sluiting van
de Wereldtentoonstelling heeft geoefend,
alsmede aan de seizoenomstandigheden,
die o.a. een achteruitgang van de bedrij
vigheid in het bouwvak hebben mee
gebracht.
In een land met een gedevalueerde va
luta stijgt dus ook de werkloosheid! Zal
het tot de devaluïsten doordringen?
Philippijnen onafhankelijk.
President Roosevelt heeft een procla
matie onderteekend, waarbij het ge-
meenebest van de Philippijnen wordt in
gesteld onder een constitutioneele regee
ring. Dit is de eerste stap in de richting
van volledige onafhankelijkheid, welke
na tien jaar zal worden verleend, indien
de autonome regeering slaagt.
Ervaringen in Sovjetshotels. Regenjassen
in plaats van vensterruiten.
Men weet, welk een levendige propa
ganda de „Intourist" in het buitenland
maakt voor reizen naar de Sovjet-Unie.
De vreemdelingen-hotels voor 'toeristen
met ongeschonden valuta heeten voorzien
van alle moderne comfort, en in alle
toonaarden wordt hun lof bezongen. Ech
ter hoort men zonderlinge verhalen over
deze hotels vertellen. De „Iswestija" bij^
Binnenland.
De Tweede Kamer over belastingwetten
en vergrooting Binnenlandsche Zaken.
De verhooging der omzetbelasting inge
trokken.
Memorie van Antwoord over de begroo
ting van Sociale Zaken.
Buitenland.
De oorlog in Abessynië. Een guerilla door
de Abessyniërs.
De onrust in Egypte.
Koning George onderweg naar Grieken
land.
voorbeeld deelt hierover het volgende
mede:
„De toerist, die Nowgorod bezoekt, krijlgt
hier het volgende „comfort" te genieten:
in het eenige hotel van de stad heerscht
een verschrikkelijke stank. In de kamers
moet men zijn regenjas voor de ingeslagen
ruiten hangen, om te voorkomen dat het
er inregent. Wandkleeden hangen in flar
den biji de muren neer. Op een wankele
tafel staat een armzalig petroleum
lampje
Doch dit is nog niets vergeleken bij
hetgeen, volgens een ander bericht in de
„Iswestija" een „bekend Sovjetschrijver"
in Kiew beleefde. Hij logeerde in hotel
„Continental", het voornaamste huis aan
het plein, dat allen „Int'0iurist"-reizigers
welbekend is. Op de tafel legde hij! het
eenige exemplaar van zijn jongste lite
raire werkzaamheid, waarover hij' twee
jaar gedaan had. Den volgenden morgen
werd hij wakker 'door een eigenaardig ge
ritsel in de kamer en moest tot zijn schrik
ontwaren, dathet manuscript door
de ratten was opgegeten!
Koning George verlaat zijn ballingsoord.
Koning George van Griekenland is gis
termorgen 11 uur van Londen naar Pa
rijs vertrokken, op den terugweg naar
Athene.
Hiermede kwam een einde aan zijn 12-
jarige ballingschap.
Alvorens te vertrekken verklaarde de
koning van Griekenland: „Ik neem deze
gelegenheid te baat, om het Britsche volk
te danken voor zijn gastvrijheid, tijdens
mijn ballingschap.
Ik zal steeds de aangenaamste herin
nering aan Engeland bewaren en aan de
goedheid en hoffelijkheid, welke ik er heb
ondervonden."
Mijnstaking in Engeland waarschijnlijk.
De tot dusver bekend geworden uitsla
gen van de stemming onder de Engel-
sche mijnwerkers aangaande de afkondi
ging van een staking in de mijnen, geven
een groote meerderheid voor het staken
der werkzaamheden te zien.
Korte Berichten.
Bij de kust van Wales wordt 'de
vischvangst bedreigd 'door houderdien rob
ben, die millioenen haringen verslinden.
Dé visschers hebben verzocht 'de robben
door kanonneerbooten te laten verdelgen.
ADRES DER LANDARBEIDERS-
BONDEN.
Veel langere tewerkstelling en een
bijslag.
De hoofdbesturen van de moderne,
Christelijke en R.-Katholieke landarbei
dersbonden hebben aan de besturen van
alle gemeenten, waar afdeelingen van hun
organisaties zijn gevestigd, een gemeen
schappelijk adres gezonden, waarin de
volgende verzoeken worden gedaan:
le. De tewerkstelling in de werkver
schaffing van de betrokken leden ook in
de trekkingsperiode te willen bestendigen,
in elk geval zoo lang de weersgesteldheid
voortzetting van de werkverschaffing mo
gelijk maakt.
2e. De leden, die dit jaar niet voor
wérkloosheidsuitkeering in aanmerking
komen, hetzij' ze 5 jaar achtereen de volle
uitkeering hebben getrokken, Hetzij) zij!
sinds de voorgaande trekkingsperiode niet
vier weken in het vrije bedrijf hebben ge
werkt, in de werkverschaffing te plaatsen
of in de steunregeling te laten blijven.
3e. Aan de leden op de werkloozenkas-
uitkeeringen een zoodanige bijslag te ver
strekken, dat kasuitkeering en bijslag te
zamen minstens gelijk zijln aan het uit-
keeringsbedrag krachtens de steunrege
ling.
4e. Aan de leden op de werkloozenkas-
uitkeering eveneens een wekelij'ksche
brandstoffenbijslag te verstrekken, gelijk
het geval is met de tewerkgestelden in de
werkverschaffingen en aan de werkloozen,
vallende onder de steunregeling.
