DONDERDAG 14 NOVEMBER 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG Ne. 39
Buitenland
De oorlog in Abessynië.
Onze betrekkingen met
België.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Het Begrootingsdebat.
Staten-Generaal
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes on
Vlissingon f 0.20, <=- Losse nummers 5 cent.
Advortontiün 30 cont por regel. Ingezonden
mcdedcclingcn 00 cent per regel. K1c:ps
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
De Paus over den Zondag.
Toen onlangs in Italië de Zondag werd
bestemd voor de herdenking van de fas
cistische revolutie en in de plaats van
Zondag 27 October, Maandag 28 October
als rustdag werd aangewezen, heeft de
Paus niet nagelaten daarover in krach
tige bewoordingen openlijk zijn misnoe
gen en afkeuring uit te spreken.
„Het is, aldus de Paus, opmerkelijk,
maar nog niet voldoende bekend, dat de
ontwijding van den rustdag in de Heilige
Schrift, beschouwd wordt als groote mis
daad. Wie den rustdag ontheiligde moest
worden beschouwd als godsloochenaar en
heimelijk atheïst. In onze tijden wordt
deze verloochening van den Zondag vol
komen openlijk bedreven en wordt der
halve tot openbaar atheïsme, aangezien
zij: God verloochent en een Hem gewijden
dag poogt af te schaffen. De ontwijding
van den Zondag is 'derhalve een der zon
den, die den toorn 'Gods met zich sleept."
Het is te hopen, dat dit woord van het
hoofd der R.K. kerk weerklank zal vin
den niet alleen in Italië, maar ook in ons
land.
Het zal dan niet meer voorkomen, dat
van Roomsche zijde groote vergaderingen
en congressen op Zondag worden gehou
den met al de rustverstoring die daarvan
het gevolg is.
En ook zal dan gebroken worden met
de in overwegend R.K. streken heer-
schende gewoonte om op Zondagen de
kermissen open te 'houden, soms zelfs
met het gevolg zooals onlangs te Breda
dat daardoor de godsdienstoefeningen
van andersdenkenden worden gestoord.
Moeilijkheden voor de Italianen.
Aanvallen der Abessyniërs.
Zooals zoo vaak het geval is, spreken
ook nu de berichten van Italiaansche en
Abessynische zijde elkaar tegen. Toch
valt uit de diverse berichten op te maken,
dat de Italianen krachtigen tegenstand
beginnen te ondervinden en dat de Abes
syniërs bier en daar tot den aanval zijn
overgegaan of voornemens zijn dit te gaan
doen.
In het Noorden maken de Italianen
zich ongerust over plotselinge Abessyn-
sche bewegingen, al trachten ze dit in hun
berichten zooveel mogelijk te verbergen.
Wel bericht men, dat men thans de Ta-
kazze heeft bereikt, doch het terrein
schijnt nog vol te zitten met Abessynische
guerilla-troepen, zoodat men met een nog
veel grootere voorzichtigheid te werk
gaat. Zoo zijn de Italianen genoodzaakt
geweest om op hun linkervleugel het ge
bied van Azbt Dera te ontruimen, in ver
band met een groote activiteit van de troe
pen van Ras Kassa. Bovendien hebben de
troepen van Ras Gabriet kans gezien om
tusschen de Italiaansche linies te geraken,
in het gebied tusschen Tembien en Ma-
kalle, waarbijl zijl een ernstige bedrei
ging vormen voor de Italiaansche voor
hoede.
Ook Ras Seyoem is opgetrokken in
Noordelijke richting; zijn troepen zijn ten
Noorden van Amba Aldji gesignaleerd.
Naar vernomen wordt zou aan de rivier
de Cheva, een zijrivier van de Takkaze,
tusschen Makalle en Antalo', slag worden
geleverd.
De aanvallende Abessynische troepen
beboeren tot bet leger van Ras Seyoem.
Zijl zouden op de Italianen goed terrein
winnen, zoo wordt uit Addis Abeba ge
meld.
Een bericht uit Rome meldt weer
In den slag, welke binnenkort in Zuid-
Tigre wordt verwacht, trachten de Ita
lianen het initiatief te nemen.
D'e Ethiopiërs verzamelen thans hun
strijdkrachten en zoeken het zwakste
punt in de Italiaansche stellingen, om
slag te leveren. Om een vereeniging te
verhinderen van de Abessynsche strijd
krachten, die dreigen door hun grooter
aantal en meerdere terreinkennis in het
voordeel te komen, besloten de Italianen,
de geïsoleerde groepen der Ethiopische
strijdkrachten uiteeen te jagen.
Koloniale deskundigen zijn van oor
deel, dat de tegenstand der Abessyniërs
niet lang kan duren.
Karavaanleiders deelen voorts mede,
dat onder de Abessyniërs verwarring
heersoht. Een aanzienlijke groep krijgers
weigert voort te rukken; anderen zijn
gevlucht naar de dorpen.
In het district Makalle, zoowel achter
de posities, die de Italianen daar hebben
bezet, als ten Zuiden en Westen van ge
noemde stad, worden op het oogenblik ge
vechten geleverd met Abessynische troe
pen, die trachten de verbindingen der
hoofdmacht met Eritrea te verbreken, of
althans den verderen opmarsch der Ita
lianen tegen te houden.
Van het front in Ogaden en van het
noordelijk front worden hevige gevechten
gemeld, die klaarblijkelijk de inleiding
tot een gxooten slag vormen.
Aan het noordelijk front zouden de
Abessyniërs zich inderdaad opmaken
voor den aanval. De Abessynsche leider,
Gubrer Hiyot, moet een Italiaanse)1 o
voorhoede-patrouille hebben aangevallen
en tot den laatsten man vernietigd heb
ben.
Te Addis Abeba zijn 180 kisten met 12
herstelplaatsen voor geweren en mitrail
leurs uit Europa aangekomen.
Bovendien zijn nog 5000 geweren en
mitrailleurs van het modernste type en
een groote hoeveelheid medicamenten en
verbandstoffen aangekomen. Binnenkort
worden 400.000 gasmaskers verwacht.
Een stamhoofd uit Eritrea is met oen
detachement van 1400 geweren, met 26
mitrailleuses en materieel naar de Abes
syniërs overgeloopen.
De Negus heeft hem een groote beloo
ning gegeven.
In het Zuiden gaan de Italianen verder
de verbindingen met hun voorhoede tot
stand te brengen, tevens wijdt men daar
veel aandacht aan het bezetten van de
waterbronnen. Bijl hun verderen op
marsch zullen de Italianen een zeer droog
terrein moeten doortrekken, zoodat het
van zeer veel belang is, dat de toevoer
van water zonder storingen kan verloo-
pen.
Wat den toestand aan het zuidelijke ge
deelte van het Somali-front betreft, ont
veinzen de Italianen zich niet, dat naar
thans bekend wordt de belangrijkste
strijdkrachten van ras Desta in de streek
van Sidamo en Borranda, aan de grens
van Kenia, geconcentreerd zijn en dat
meer naar het Noorden ongeveer dertig
duizend man verzameld zijn, met het
klaarblijkelijk doel een inval te doen in
Italiaansoh Somalilanc^, om achter de
troepen van Graziani te komen, maar ook
daar is de kwestie van het water van
belang en men meent, dat de Abessyniërs
van hun plannen zullen moeten afzien en
in het defensief zullen moeten blijven.
Een officieel Abessynisch communiqué
bevestigt het succes der Abessyniërs te
Annale, nabijl Gorahai, en het buitmaken
van zes Italiaansche tanks.
Twaalf Italianen werden gedood en ca.
duiz-end Italiaansche Somali's gevan
gen genomen.
Men verklaart voorts, dat Gorahai en
Daggaboer nog steeds in handen der Abes
syniërs zijn!
Van Italiaansche zijde wordt dit alles
weer tegengesproken.
Hoe zal men Italië antwoorden
De Engelsöbe regeering is van mee
ning, dat do regeeringen, die sancties toe
passen, langs diplomatieken weg met el
kaar overleg dienen te plegen omtrent
'het antwoord op 'de Italiaansche protest
nota.
Wat de Italiaansche tegenmaatregelen
betreft, deze onderschat men niet, doch
men voegt er aan toe, dat de Britsc'he
regeering bereid is aan deze tegenmaat
regelen in elk opzicht het ihoofd te bie
den.
Engeland en de andere mogendheden,
welke de Italiaansche protestnota 'hebben
ontvangen, zullen vermoedelijk een ge
meenschappelijke nota aan Italië opstel
len en wellicht zal dit antwoord door
middel van den volkenbond aan de Ita
liaansche regeering worden gericht.
■Zoo lang het Italiaansc'h-Abessynische
conflict reeds duurt, heeft men te Londen
op het standpunt gestaan, dat de te Ge-
nève vertegenwoordigde landen niet af
zonderlijk, doch gemeenschappelijk moe
ten handelen.
Het middagblad „Tevere" duidt in een
hoofdartikel -zeer duidelijk op de moge
lijkheid, dat Italië uit den Volkenbond
'zal treden.
België heft invoerrechten op sommige
vleeschsoorten op.
In de Belgische staatscourant wordt
een Koninklijk Besluit gepubliceerd, waar
bij om dringende economische redenen
tot 31 December a.s. het invoerrecht wordt
opgeheven op bevroren varkens- en paar-
denvleesch, versch en gekoeld varkens-
vleesch, versch en gekoeld paarden-
vleesch, braadworst, cervelaatworst, in
gewanden e.d. van alle soorten vleesch
behalve lever.
Duitsch-Fransch accoord?
D'e Fransche ambassadeur in Duitsch-
land heeft den wensch te kennen gege
ven, door Laval te worden ontvangen en
naar vernomen wordt is Abetz, de me
dewerker van von Ribbentrop, te Parijs
aangekomen, waar bij' 4 a 5 dagen zal
blijven, om met zekere Fransche persoon
lijkheden te spreken over de kwesties, die
samenhangen met de opstelling van een
nieuwe overeenkomst tusschen Frankrijk
en Duitschland, waarvan het ontwerp
reeds eenigen tijd te Berlijn wordt over
wogen.
GROOTE ONRUST IN EGYPTE.
Felle aanval op Engeland.
Gisteren heeft de leider der Wafd-
partij in Egypte Nahas Pasja, voor onge
veer 20.000 aanhangers zijn aangekon
digde protestrede tegen Engeland gehou
den. D'e rede vond haar hoogtepunt in
een resolutie, samengevat in de volgende
vier punten:
le. Het Egyptische volk moet worden
uitgenoodigd elke samenwerking met de
Ehgelschen op te geven.
2e. De regeering moet aftreden als pro
test tegen de Engelsche inmenging in de
binnenlandsch Egyptische aangelegenhe
den.
3e. De regeering zal niet gesteund wor
den ingeval zij niet aftreedt.
4e. Elke regeering, die met de Ehgel
schen samenwerkt, wordt als tegenstan
der van het volk beschouwd.
In kringen, die niet tot de Wafd-partij
behooren beschouwt men deze rede als
een oproep tot revolutie.
Hier en daar hebben reeds onlusten
plaats gehad.
Te Cairo hebben tijdens de viering van
den onafhankelijkheidsdag ernstige vecht
partijen plaats gehad tusschen studenten
en politie, tengevolge waarvan 39 perso
nen, van wie 19 politiebeambten, werden
gewond. Van sommigen is de toestand
ernstig Eén persoon is' overleden.
Een wilde menigte trok naar het ge
bouw van het Britsohe consulaat-gene
raal, dat beschadigd werd en waarvan de
ruiten werden ingegooid.
Een Grieksch warenhuis moest het
eveneens ontgelden. Ook hier werden de
ruiten ingeworpen.
Ook te Tantaih hebben ernstige ongere
geldheden plaats gehad.
D'e politie was gedwongen van de
vuurwapenen gebruik te maken, waar
door een persoon werd gedood en drie
ernstig gewond.
Bovendien werden 45 politiemannen
gewond, waarvan 13 ernstig.
In totaal zijn te Cairo en Tantah 65
politie-agenten en 80 studenten gewond.
Japan dreigt.
O'p het Japansche ministerie van bui-
tenlandsche zaken werd medegedeeld, dat
toeneming van de spanning in betrekking
met China niet onmogelijk is, indien de
anti-Japansche actie achter de schermen
niet wordt gestaakt.
Naar verder verluidt hebben de diplo
matieke vertegenwoordigers van Japan in
China opdracht, Nanking opnieuw te
waarschuwen tegen de anti-Japansche ac
tie. Ook bericht de Japansche pers, dat
de Chtneesche gezant te Moskou een ge
heime overeenkomst met Sowjet-Rusland
en de Vereemgde Staten tracht af te slui
ten. Dit geheim verdrag heeft ten doel,
den Japanschen invloed in het geheele
Verre Oosten te bestrijden. Een militair
verdrag met Rusland zou reeds gereed
zijln.
De Janpansche regeering moet, zoo
wordt betoogd, door haar vastberaden
houding tegenover Nanking en Noord-
China de bedreiging van den vrede in het
Verre Oosten tegengaan.
Gevolgen van de sanctiemaatregelen.
Het naderen van den datum, waarop
in Enigeland d'e sanctie-maatregelen in
werking treden, 'heeft geleid tot een aan
zienlijke stijging van den invoer van Ita
liaansche waren in Engeland.
'Gedurende de laatste 2 weken was de
invoer ongeveer tweemaal 'zoo groot, als
in de laatste maanden.
Na Maandag a.s., als de sanctie-maat
regelen van kracht zijn, kunnen goederen
niet meer zonder bijzondere invoer-licen-
tie 'geïmporteerd worden.
Met het oog hierop hebben verschillen
de handelsondernemingen een deel van
hun personeel ontslagen of salariskorting
ingevoerd.
Korte Berichten.
Uit San Pedro in Californië wordt
gemeld, dat 100 Amerikaansche oorlogs
schepen met 400 vliegtuigen zijn vertrok
ken voor groote manoeuvres.
Het doel van de oefening wordt streng
geheim gehouden.
De was van Loire, Rhone, Aine en
Saone veroorzaakt steeds ernstiger over
stroomingen, waardoor op vele plaatsen
de oogst wordt vernield. Nabij Tarascon-
Venise is een strook van 15 K.M. breedte
langs de Rhone overstroomd. De mon
dingdelta van de Rhone gelijkt een groot
meer.
De Nieuw-Zeelandsche aviatrice
Jean Batten is in Port Natal aangeko
men. Zij heeft de vlucht over het zuide
lijk deel van den Atlantischen Oceaan
in 13 uur en 15 minuten afgelegd. Ze
beeft daarmee een nieuw record geves
tigd.
„Hartelijke wederzijdsche waardeering."
Uit de memorie van antwoord betref
fende de begrooting van Buitenl. Zaken:
Dat, in weerwil van een hartelijke
wederzijdsche waardeering, die gaande
weg de betrekkingen tusschen Nederland
en België heeft verhelderd en deze thans
kenmerkt, nog steeds de vraagstukken,
die verband houden met de herziening
van de verdragen van 1839 niet tot een
oplossing konden worden gebracht, be
treurt de minister het behoeft wel
nauwelijks te worden gezegd ten zeer
ste. Dusver bleken op enkele hoofdpun
ten de wederzijdsche wenschen nog te
ver uiteen te liggen om, niettegenstaande
ernstige en telkens vernieuwde gemeen
schappelijke pogingen tot overeenstem
ming te komen.
Intusschen, het is geen leeg woord,
wanneer de minister verklaart geen ge
legenheid ongebruikt te hebben gelaten
noch te zullen laten, om zich ervan te
vergewissen of een waarlijk bruikbare
grondslag kan worden bereikt tot het
uitwerken eener in beide landen aan
vaardbare regeling.
DE EERSTE KAMER.
Db Eerste Kamer isi bijeengeroepen te
gen Dinsdagavond 19' November, half
negen. Aan de orde is o.m. mededeeling
van het besluit der centrale afdeeling.
Voorts wordt comité-generaal gehouden
ter behandeling van de gewijzigde voor
stellen der commissie voor 'de huisihoude-
delijke aangelegenheden in verbond met
het Kon. besluit van 19 Januari 1934 tot
vaststelling van bet Algem. Ambtenaren
reglement Staten-Generaal.
D'e voorzitter is voornemens, aan de
centrale afdeeling voor te stellen, in de
afdeelingen te doen onderzoeken op
Woensdag 20 November 11 uur een aan
tal kleine wetsontwerpen.
DE F XXXVI TOCH NOG NAAR
INDIE
Verklaringen van de K.L.M. en van
Fokker.
Dé K. L. M. heeft aan het A.N.P. ver
klaard, dat aanvankelijk overwogen is
met de F XXXVI een Kerst vlucht naar
Indië te maken.
Het voornemen is thans mettertijd de
F XXXVI een normale heen- en weer-
vluoht op de Indische lijn te laten vol
brengen, doch omtrent den datum is nog
niets bekend.
Fokker deelde het bureau mede, dat
deze vlucht een proefneming zal zijn om
algemeene bedrijfservaring op te doen,
vooral wat de ventilatie en de geschikt
heid van de binneninrichting betreft.
Op 'de vraag of de voorgenomen vlucht
naar Indië in de eerste plaats als een
algemeene proefneming moet worden
aangemerkt met een groote viermotorige
machine van NederlandsCh fabrikaat,
antwoordde de heer Fokker, dat hij hier
omtrent niets vernomen had.
STAGNATIE IN DEN AFKOOP VAN
TOLLEN.
In twee en een half jaar één tol afgekocht
De K.N.A.G. heeft zich met een adres
tot de Ministers van Waterstaat en van
Binnenlandsche Zaken gericht, waarin
er op wordt aangedrongen om het afkoo-
pen van tollen, zoowel van de gemeente
lijke belastingtollen als van de tollen waar
gelden worden geheven krachtens be
staande concessies en octrooien, met
kracht te willen bevorderen.
In het uitvoerige adres wordt naar vo
ren gebracht, dat sinds 1927 op de ver
schillende begrootingen in totaal 1.520.000
gulden werd uitgetrokken, welke zouden
worden besteed voor het afkoopen van
tollen.
In den loop der jaren werd echter
slechts f 502.830.32, dus nog geen derde
gedeelte van de beschikbaar gestelde gel
den voor dit doel gebruikt. Vooral de laat
ste jaren is er in het afkoopen van tollen
een ernstige stagnatie ontstaan. In het
tijdvak van 1 Mei 1933 tot 1 Nov. 1935
werd slechts één tol afgekocht, terwijl de
beschikbaar gestelde gelden bij! lange na
niet werden verwerkt.
De K.N.A.G. is van meening, dat sedert
de invoering van de wegenbelastingwet in
1927 de tolheffingen op wegen en brug
gen niet alleen een onbillijken en eenzij i-
digen druk leggen op bepaalde streken
van bet land, maar ook op het motorweg-
verkeer, dat misschien voor 90 of 95 pet
in de opbrengst van de heffingen bij
draagt. Deze onbillijkheid springt des te
sterker in het oog nu het motorwegver-
keer door verhoogde wegen-(motarrijitui-
gen)belasting, verhoogde invoerrechten op
benzine, verhoogde opcenten, op de perso-
neele belasting, parkeerheffingen enz.
Binnenland.
De algemeene beschouwingen over de
Staatsbegrooting in de Tweede Kamer
beëindigd.
Buitenland.
De oorlog in Abessynië. Meer activiteit bij
de Abessyniërs.
Onlusten in Egypte.
Dreigementen van Japan.
Italië en de sancties.
zoodanig is belast, dat het in zijn ontwik
keling is gestuit. De statistische cijfers
toch wijzen uit, dat het aantal motorrijui-
gen gedurende het laatste jaar station-
nair is gebleven.
Faciliteiten voor automobilisten naar
België.
De A. N. W. B. deelt, in tegenspraak
met reeds in de pers verschenen berich
ten, mede, uit Brussel officieel bericht te
hebben ontvangen, dat de faciliteiten,
welke België voor automobilisten had in
gevoerd en welke 15 November zouden
eindigen, zullen worden gehandhaafd tot
begin 1936. Nederlandsche automobilis
ten en motorrijders, die als toerist België
bezoeken, hebben dus ook in het vervolg
geen internationaal rijbewijs als bewijs
voor het motorrijtuig noodig.
De „Java" naar Holland?
Uit Soerabaja wordt aan de „Java
Bode" gemeld, dat kapitein ter zee G. W.
Stroeve begin van bet volgend jaar de
„Java" naar bet moederland zal brengen,
waar teVlissingen de vuurleiding
geheel wordt gemoderniseerd. De vuurlei
ding wordt thans in gereedheid gebracht
bijl de Hengelosche fabrieken van Haze-
meier.
Nader wordt gemeld, dat indien de
„Java" naar Nederland gaat hetgeen
nog niet definitief zeker mag worden
genoemd dit omstreeks Maart 1936
zal plaats hebben. Men zal nu echter reeds
een vaste bemanning samenstellen, welke
tegen dien tijd behoorlijk zal zijn „inge
varen".
Bedrijfsraad voor de Sigarenindustrie.
De bedrijfsraad voor de sigarenindu-
strie heeft dezer dagen een bespreking
gewijld aan de beperking der mechanisa
tie terzake waarvan de bedrijfsraad zich
opnieuw tot den minister van economi
sche zaken zal wenden.
De voorzitter heeft ter nadere bestudee
ring aan de leden overgelegd een plan tol
instelling van een exportcommissie, zulks
naar aanleiding van een door den secre
taris samengesteld overzicht van de in
voerrechten op sigaren en andere belem
merende bepalingen ten aanzien van den
invoer door een vijftig landen getroffen.
De positie van het Kabinet verstevigd.
De algemeene beschouwingen over de
Rijksbegrooting 1936 zijn gisteren geëin
digd.
De algemeene indruk is, dat het Kabi
net versterkt uit den strijd is gekomen.
Zware aanvallen had het ditmaal trou
wens niet te verduren.
De Juli-crisis heeft op financieel ge
bied ongetwijfeld zeer schadelijke gevol
gen gehad.
Maar het resultaat is toch geweest,
dat de politieke lucht is opgeklaard en
dat de positie van het Kabinet schijnt
te zijn verstevigd.
Het was wel een eigenaardig samen
treffen, dat tegelijk met de beëindiging
van het debat, kon worden aangekondigd
dat het disconto van de Nederlandsche
Bank opnieuw was verlaagd.
Hier spraken de cijfers een tale.
TWEEDE KAMER.
Het algemeen debat beëindigd. De Grond
wetsherziening.
De Tweede Kamer is gisteren met de
algemeene beschouwingen over de Rijks
begrooting gereed gekomen.
Verschillende afgevaardigden hebben
in tweeden termijn het woord gevoerd.
Door den heer J. ter Laan (S.D.)
werd daarbij een motie ingediend, waar
in de Kamer uitspreekt, dat het voor
nemen der regeering, om op de salariëe-
ring van het jeugdige personeel een aan
zienlijke verlaging toe te passen, tot on-
gewenschte toestanden en verhoudingen
moet leiden, en waarin zij de Regeering
uitnoodigt van dit voornemen af te zien.
De Voorzitter van den Minis
terraad, de heer C o 1 ij n, zegt, dat
