EERSTE BLAD
De Regeering moest
Leerzame cijfers.
Buitenland.
De oorlog in Abessynië.
VRIJDAG 8 NOVEMBER 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No. 34
Binnenland
Uitg.: N.V, Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergn" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goos.
Telefoonnummer 11.
Postchèquo en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs i2,50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Yüssingen 10,20. Losse nummers 5 coni.
Advert,entiën 00 cent per regel Ingezonden
mcdcdcclingcn 00 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Bij de 'beoordeeling van wat de Regee
ring doet en van de critiek, die op haar
optreden wordt uitgeoefend, is 'het vóór
alles noodig rekening te houden xnet de
werkelijkheid.
Dit wordit al te zeer uit het oog ver
loren.
Het is ontstellend met hoeveel lucht
hartigheid vaak over de meest ingewik
kelde vraagstukken wordt geoordeeld.
Niet alleen in de soheersalons, in de trei
nen en op booten, maar ook in politieke
vergaderingen en in 'groote bladen, die
toch op terzake kundige medewerkers
kunnen bogen.
Het schijnt dan alles zoo uiterst ge
makkelijk.
De Re'geering moest... en dan
komt het. Ja, wat moest de Regeering al
niet
Zij moest om te beginnen de belastin
gen verlagen, zij moest het bedrijfsleven
op 'gang brengen, zij' moest maatregelen
nemen voor werkverruiming en werkver
schaffing op groote schaal enz. En men
begrijpt maar niet, dat de Regeering nu
eindelijk niet eens ingrijpt en aan een
groot deel van de misère een einde maakt.
Al dat „gepraat", want meer beteeke-
nis heeft het niet, is alleen te verklaren
uit hét feit, dat men al of niet opzettelijk,
met 'de werkelijkheid geen rekening houdt.
Enkele cijfers mogen een pogen in die
richting steunen.
Nog slechts kort geleden is meegedeeld,
dat 'de Rijksdienst over 1931 een tekort
opleverde van 45.6 millioen, over 1932
een tekort van 76 millioen, over 1933 een
tekort van 55.9 millioen en over 1934 een
tekort van 37.2 millioen. Voor 1935 is 'het
tekort vo'orloopig geraamd op plm. 90
millioen, terwijl voor 1936 een tekort is
geraamd van rond 109 millioen.
Dat zijn cijfers, die itoch wel
iets te zeggen hebben.
Ook wie van financieele zaken heele-
maal geen verstand 'heeft, kan toc'h wel
begrijpen, dat onder dergelijke omstandig
heden groote voorzichtigheid op finan
cieel gebied geboden is.
Maar er is meer.
In de memorie van antwoord inzake
de Rijkebegroolting is er de aandacht op
gevestigd, dat van overheidswege inde
laajst'e 15 jaren een bedrag
van ongeveer 1500 millioen
gulden voor openbare werken
is uitgegeven.
Het is dus niet waar, dat er niets
gedaan wordt, zooals vele critici met de
grootste ernst beweren.
Maar bet is w e 1 waar, dat het aantal
werken dat nog op uitvoering wacht, zeer
sterk is verminderd.
Nog een ander cijfer werd in de aan
gehaalde memorie genoemd.
Sinds 1909 is door het R ij'k
aan voorschotten voor wo
ningbouw verstrekt een be
drag van ongeveer 500 mil
lioen.
Er zijn landen waar op dat gebied nog
zoo goed als niets is gedaan. En wanneer
daar dan een aantal millioenen voor
„krotopruiming" beschikbaar worden ge
steld, dan zijn er wel die daarheen als
navolgenswaardige voorbeelden verwij
zen. Maar vergeten wordt, dat wat men
daar begint, hier reeds sinds jaren en
dan nog wel op groote schaal gedaan is.
Wie de hier tgegeven cijfers eens ern
stig bekijkt, zal het met ons eens zijn dat
de moeilijkheden waarmee de Regeering
eeft te worstelen toch wel heel wat groo'-
er zijn, dan de oppervlakkige critici het
'Hen 'doen gelooven.
Makalle nog niet bezet. Het
regent weer. De Abessyniërs
te Harrar actief.
De berichten van gisteren, dat Makalle
door de Italianen zou zijn bezet (de no
tabelen der stad kwamen hen met bran
dende fakkels en witte vlaggen tege
moet!) blijken voorbarig te zijn geweest.
Misschien kunnen de fakkels vanavond
branden, want het is wèl zeker, dat de
bezetting van Makalle aanstaande is.
Er zijn nog wat Abessynsche troepen
in de stad, die echter bevel gekregen
hebben zich terug te trekken. De stad
is dan ook nauwelijks verdedigbaar, nu
de Italianen alle strategische punten om
de stad bezet hebben. De kring om Ma
kalle wordt steeds nauwer getrokken. Er
hebben nog wel schermutselingen plaats
in de onmiddellijke nabijheid van Ma
kalle, doch dit zijn gevechten tusschen
soldaten van Ras Gugsa en ongeregelde
Abessynsche troepen. Men verwacht, dat
de Italiaansche troepen hedenmorgen de
stad zullen binnen rukken.
De operaties der Italianen worden
voortdurend door het weer belemmerd.
In de buurt van Makalle blijven de
zware regenbuien gepaard gaande met
onweders, aanhouden.
De omsingeling van Makalle is reeds
zoover gevorderd, dat den Abessynschen
troepen nog slechts één uitweg is geble
ven en wel naar Amba Alagi, waar, naar
het schijnt, sterke Abessynsche troepen
eenheden zijn samengetrokken.
De laatste verkenningsvluchten, die
boven Makalle zijn uitgevoerd, hebben uit
gewezen, dat de stad thans vrij is van
Abessynsche krijgers. Het is evenwel
zeker, dat troepenafdeelingen van Ras
Seyoem zich nog in de omgeving ver
borgen houden.
Vandaar, dat de Italianen uiterst voor
zichtig te werk gaan.
Het bloedig treffen, dat gisteren op
den berg Goendi plaats had, bewijst, dat
de vijand thans de guerilla-tactiek be
gint toe te passen. De Abessyniërs heb
ben namelijk de colonne van Biroli aan
gevallen, toen het grootste deel der Ita
liaansche troepen reeds was gepasseerd.
Het weer is ook in het Noorden weer
slechter geworden. Van het Tigré-front
worden nog verschillende verwoede ge
vechten gemeld, die de Italianen daar
te voeren hebben met kleine benden
Abessynsche desperado's. Deze benden
bezorgen de Italianen veel last. Hun
lot tusschen de linies van een over-
machtigen vijand schijnt nochtans be
zegeld te zijn.
Een bericht uit Rome meldt, dat de
Italiaansche troepen, die de grens van
Erythrea langs de Setit bewaken, deze
rivier zijn overgestoken en optrekken naar
het Zuiden.
Na de inneming van Makale wordt als
nieuw doel van den Italiaanschen op
marsch genoemd Alagi, dat op 65 kilo
meter afstand van Makale is gelegen.
D'e inneming van Alagi wordt door de
Italianen van bijzondere strategische be-
teekenis geacht, omdat van daaruit een
betrekkelijk goede weg naar Dessie leidt.
In buitenlandsche militaire kringen
wordt beweerd, dat de Abessyniërs Alagi
sterk verdedigen. Niet alleen loopgraven,
•doch ook bomvrije schuilplaatsen zijn in
Alagi aangelegd, terwijl een aantal ka
nonnen eveneens in de stad verdekt is
opgesteld.
Als eerstvolgende belangrijke gebeurte
nis op het Zuidelijk front wordt de
inneming van Gorahai verwacht.
Aan het Zuidelijk front is het gisteren
wat de Italianen betreft rustig geweest.
Te Harrar heeft echter den geheelen dag
een groote bedrijvigheid geheerscht en
o.a. zijn vandaar 40.000 Abessynsche sol
daten naar het Zuiden vertrokken om
langs de rivier Juba op te trekken in de
richting van D'olo.
Uit Harrar meldt Reuter, dat de auto
riteiten bevestigen, dat de Italiaansche
troepen hun opmarsch in Ogaden niet
voortzetten. Het aan Ras Seyoem gege
ven bevel zich tot nader order aan elk
ernstig treffen te onttrekken, zal waar
schijnlijk gehandhaafd blijven tot de
definitieve concentratie der Ethiopische
troepen is voltooid.
De reis van den negus.
Omtrent de reis van den negus naar
het front wordt gemeld, dat hij zich per
vliegtuig naar Harrar zal begeven van
waar hij per auto een inspectietocht van
4 of 5 dagen langs het Zuidelijk front
zal maken alvorens zijn hoofdkwartier
te Dessie te vestigen.
Dé kroonprins van Abessynië is per
vliegtuig uit D'essie te Addis Abeba aan
gekomen;.
Naar men zegt, zal hij tot militair gou
verneur van de hoofdstad benoemd wor
den.
Een Abessynsch offensief In
voorbereiding?
Aan het Zuidelijk front concentreeren
zich Abessynsche troepen, hetgeen doet
gelooven, dat ondanks de verzekering
van den generalen staf een offensief
wordt voorbereid.
40.000 Fannoys, wilde krijgszuchtige
troepen, trekken langs de rivier Joeba,
naar Dolo op.
De arken naar het oorlogsterrein.
Onder groote plechtigheid zijn giste
ren, naar Un. Press meldt, de vier arken
van Sint Joris, Maria, Sint Stephanus
en Sint Michaël, de vier beschermheili
gen van Abessynië, haar tocht naar het
front begonnen
Ze zullen eerst naar Dessie worden
overgebracht en vervolgens naar de af
zonderlijke concentratiepunten der Abes-
synische troepen. Ze zullen aan de Abes-
synische krijgers worden getoond, om
hen in den strijd aan te moedigen.
Talrijke Abessynische priesters hebben
Addis Abeba veriaten om zich naar het
front te begeven. Zij zijn gekleed in het
tiaditioneele gewaad: een lang wit kleed
met zwarten mantel en witte tulband. Zij
zijn ongewapend, doch dragen een ge
weldig kruis mede, dat zij niet verlaten,
zelfs niet aan het front.
De bewapening van de Abessynen.
Omtrent de bewapening der Abessyn
sche troepen wordt gemeld, dat deze troe
pen die ruim 200.000 moderne geweren
en meer dan een millioen andere model
len bezaten, thans ongetwijfeld in het
bezit van veel meer moderne wapenen
zijn.
Men leidt dit o.a. af uit het feit, dat te
Adoea verscheidene karabijnen van zeer
goed fabrikaat zijn gevonden.
Bovendien zouden zij thans beschikken
over meer dan 250 millioen patronen, 200
kanonnen, eenige honderden stukken te
rugslag geschut en 35 stukken luchtaf
weergeschut.
DE OPMARSCH VOORLOOPIG
ONDERBROKEN.
Regen en modder als spelbrekers.
Aan het front, 7 Nov. 1935. (V.P.B.)
Bewolkte lucht en regenbuien onge
kend verschijnsel in Abessynië om dezen
tijd van Ihet jaar, naar de bevolking ons
verzekert.
De opmarsdh is voer het oogenblik tot
staan 'gekomen, want onder deize onge
wone omstandigheden kan van een ver
der oprukken geen sprake zijn, al ware
het alleen omdat de overvloedig geval
len regens niét ten goede zijn gekomen
aan de reeds aangelegde en nog in aan
leg zijnde verbindingswegen.
Het marcheeren in de gloeiende Afri-
kaansdhe zon, volledig bepakt en bewa
pend, is geen pretje voor de troepen;
maar men gééft er toch nog de voorkeur
aan boven deze heftige regens, die mod-
derbeekjes van de bergen doen vloeien en
alles do'orweeken. Men vertrouwt evenwel,
'dat diit ongewone weder een voorbijgaand
verschijnsel zal blijken te zijn.
'Ontegenzeggelijk haalt deze tegenvaller
in zeker opzicht een streep door dé reke
ning van. den generalen staf, daar de be
zetting van Makalle er door wordt ver
traagd.
Het eenige, wat zekere zorg baart is,
dat de regen langer zou kunnen aanhou
den dan men hoopt en voorziet. In een
onderhoud, dat ik met een officier van
de intendance had, gaf deze onomwonden
als zijn meening !te kennen, dat de pas
aangelegde wegen, die uit den aard der
zaak nog niet volmaakt zijn, zoodanig
zouden kunnen lijden onder de zware
regens, dat de geregelde verbinding met
het achterland hiervan de nadeelige ge
volgen zou kunnen ondervinden.
Er kan, volgens hem, geen twijfel aan
bestaan of de opmarsch zal niet worden
hervat, voordat men in dat opzicht de
noodige maatregelen heeft getroffen, aan
gezien hiervan voor een groot deel het
welslagen der expeditie aan dit front af
hangt.
De vliegers berichten, dait de bergpaden
onbegaanbaar zijn geworden door de
'laag modder, die van de berghellingen is
gevloeid. Het terrein rondom Makalle
moet, volgens hen, zijn herschapen in
een ware modderpoel, waar geen doorko
men aan is.
Het front aan deze zijde vertoont een
niet onbelangrijke boéht in het midden,
welke inzinking veroorzaakt is door het
buitengewoon moeilijlke (terrein, dat de
troepen te doorworstelen hebben en de
omstandigheid, dat de Abessijhen daar
van gebruik maken om zich overal in
'hinderlaag te leggen en aldus den op
marsdh vertragen.
'Om den opmarsch met succes te kun
nen voortzetten is het absoluut noodzake
lijk, dat de lijn van het front wordt ver
beterd, 'd.w.z. dat de samenhang tusschen
de drie colonnes geheel verzekerd is.
Voordat dit het geval is, zal, naar de
algemeens opvatting alhier, het voorloo-
pige doel: Makalle, niet kunnen worden
bereikt.
Daartoe acht men het gevaar voor een
afzonderlijk te ver opru'kkenden vleugel te
groot.
De onzichtbare v ij and. Het is
buitengewoon moeilijk, een oordeel ite
vellen over den strategischen toestand
tengevolge van het feit, dat men aan deze
zijde nog immer in het duister tast ten
aanzien van de sterkte en de posities der
Abessijnsóhe strijdkrachten, alsmede ten
opzichte van hun bewapening, die onge
twijfeld gaandeweg groote verbeteringen
heeft ondergaan.
De geheimzinnigheid, die den tegen
stander omhult, wekt zékere bezorgdheid.
Ook door middel van de inlandsche spion
nen worden, naar het mij voorkomt, wei
nig bijzonderheden bekend.
De verdeeling der vijandelijke macht in
kleine groepen, met het oog op de te
voeren guerilla, maakt het buitengewoon
bezwaarlijk voor de vliegers om deze af-
deelingen, die uitnemend de kunst ver
staan om voordeel te trekken van het ge
accidenteerde terrein, te ontdekken en te
bestoken.
Daar deze benden geheel op eigen ge
legenheid opereeren, geen rekening heb
ben te houden met achterwaartsdhe ver
bindingen en ©ogenschijnlijk ook weinig
voeling onderling houden, leggen zij een
buitengewone beweeglijkheid aan den dag.
Wel is waar bespeurt men in Zuide
lijke richting den laatsten (tijd vrij veel
rooksignalen, doch het is niet mogen ge
lukken, de beteekenis daarvan vast te
stellen.
De behandeling der ik r ij g s -
gevangenen. Ondanks hun lidmaat
schap van den Volkenbond hebben de
Abessijnen blijkbaar nog niet geleerd, dat
de gevangen genomen vijand moet worden
gerespecteerd. Volgens berichten, die ik
opving uit den mond van een der hoofd
officieren, behandelen de Abessijnen de
in hun handen vallende Italianen nog
steeds op de oude, barbaarsc'he wijze,
waarover het beter is, niet uit te weiden.
Lk kan daarentegen niet anders dan
met lof gewagen van de behandeling, die
den 'krijgsgevangenen aan deze zijde ten
deel valt.
De sancties tegen Italië.
Van officiëele Duitsche zijde wordt ont
kend, dat er eenige verandering is ge
komen in het Duitsche standpunt van
neutraliteit en niet deelneming aan de
sancties. Indien een buitengewone ver
meerdering van den uitvoer invloed heeft
op den binnenlandschen oeconomischen
toestand zal de regeering maatregelen
nemen.
De regeering van Brazilië heeft ver
klaard, dat zij, geen lid zijnde van den
volkenbond, de sancties niet wil toe
passen.
De vereeniging van industriëelen, land
bouwers en kooplieden van Lyon en om
geving heeft in een brief aan Laval ge
protesteerd tegen de gevolgen van de
sancties tegen Italië.
Het Fransche economische leven wordt
bedreigd, vooral in het gebied van Lyon.
Daalt de kans van Roosevelt
Uit de uitslagen van de verkiezingen,
die in de Vereenigde Staten zijn gehou
den en die van groolt belang worden ge
acht in verband met de presidentsverkie
zingen van het komende jaar, putten zoo
wel dé democraten als de republikeinen
hoop voor de toekomst.
De republikeinen zien in de uitslagen
in de Oostelijke StaJten aan de Atlantische
kust een verzwakking van 'de New Deal-
politiek van Roosevelt, doch de democra
ten wijzen weer op de Zuidelijke land-
bouwstaten, waar een krachtige steun
voor Roosevelt zich openbaarde. Ten aan
zien van New York en Pennsylvanië blij
ven beide partijen optimistisch.
Ook in het Westen gelooft men, dat
Roosevelt grooten aanhang zal krij en.
De 'gouverneur van New-York, Yerbert
H. Lehman, verklaarde gisteren, dat hij
in den uitslag van de verkiezingen in den
staalt New York niet zoo'n groote over
winning voor de republikeinen kon zien,
als zij zelf wel beweerden, aangezien de
democraten toch nog altijd een 'half mil
lioen stemmen hadden 'béhaald.
Intusschen zijn de weddenschappen, die
reeds voor de presidentsverkiezingen van
1936 in Wallstreet waren gesloten met
101 'door Roosevelt, na de verkiezingen
veranderd in een 2—1 verhouding voor
Roosevelt.
MacDonald het spreken belet en
uitgejouwd.
De verkiezingsstrijd wordt in Engeland
ditmaal met ongekende felheid gevoerd ei
in de tallooze verkiezingsvergaderingen
gaat het soms heet toe.
Woensdagavond sprak Ramsay Mac
Donald in zijn eigen kiesdistrict, SeaJham,
waar hij1 eens de populairste man onder
de arbeidersbevolking was. In twee mijn
werkersdorpen, te Shotton en te Deai
Binnenland.
D'e algemeene beschouwingen over de
Staatsbegroting in de Ttveede Kamer.
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over de Onderwijs-, Waterstaats- en
V erkeersbegrooting.
Zijde-industrie in Nederland?
Memorie van Antwoord over het cumu
latie-ontwerp.
Voorloopig Verslag der Tweede Kamer
over het werkloosheidssubsidiefonds.
Buitenland.
Makale door de Italianen bezet.
Dé kansen van president Roosevelt.
Mac D'onald uitgejouwd.
Hill, wilde de vergadering hem prac-
tisc'h niet aan het woord laten.
Te Stootton begon het publiek onmid
dellijk na de opening het socialistische
lied „The Red Flag" te zingen, gevolgd
door maxschliederen, en twintig minuten
lang trachtte MacDonald vergeefs zich
verstaanbaar te maken temidden van het
gejouw en 'gejoel. Toen vertrok hij naar
Deaf Hill.
Te Deaf Hill was de ontvangst echter
niet veel beter, en MacDonald verklaarde
verontwaardigd: „Ik wilde dat hiervan
een geluidsfilm gemaakt kon worden, die
men de bevolking van -di)t district kon
toonen, opdat zij zich kon schamen, dat
in 1935 dit het resultaat is van 'bescha
ving en een democratisch bewind".
Zijn dochter, Ishbel, die hem vergezelde
sprak ongeveer vijf minuten, doch werd
eveneens herhaaldelijk geïnterrumpeerd.
'MacDonald verklaarde aan het sloit:
„Wat hier vanavond gebeurd is, is een
belee'diging van de democratie."
Vijf dooden bij vliegongeluk.
Een militair vliegtuig, dat van Tou
louse kwam, is nabij het dorp Mont Ar-
naud over den kop geslagen.
De piloot en vier inzittenden werden
hierbij gedood.
De boterschaarschte in Berlijn.
Naar de Berlijnsche correspondent van
de Daily Telegraph meldt geeft de boter
schaarschte het aanzijn aan dagelijks
langer wordende „queues" in de straten
der hoofdstad. De rijen van gegadigden
zijn thans twee- A driemaal zoolang als
enkele dagen geleden.
In 't westen van Berlijn zijn een 200
vrouwen voor een boterwinkel slaags ge
raakt en de leden van het zwakke ge
slacht hebben elkaar in het handgemeen
flink afgedroogd.
Tal van winkels geven nu genummer
de kaartjes uit, opdat gedrang in het
vervolg zal uitblijven. Op zoo'n kaart kan
een klant pond boter krijgen.
Ook uit vele andere plaatsen komen
berichten over de schaarschte. Te Keu
len zijn ook al kloppartijtjes voorgekomen.
Korte Berichten.
i Tengevolge van den mist en regen
is bij Laurenceville (Amerika) een post
vliegtuig neergestort, waarbij twee per
sonen werden gedood en één gewond.
EEN ZIJDE-INDUSTRIE IN
NEDERLAND?
Rijssen heeft het plan tot zijdeteelt op
grootere schaal over te gaan.
D'e te Huizen (N.-H.) gevestigde Gooi-
sche Zijdeteeltvereeniging maakt den
laatsten tijd propaganda voor de teelt van
zijdecocons in Nederland. Voor Twente
heeft dit tot gevolg gehad, dat naar als
vaststaand mag worden aangenomen in
het begin van het volgend jaar een proef
met het produceeren van zijde op groo
tere schaal zal worden genomen.
D'e stimulans gaat hier uit van het
gemeentebestuur, dat grond beschikbaar
heeft gesteld voor den aanplant van ca.
16000 moerbeiplanten, de ingezetenen
zullen eitjes laten uitbroeden en zullen
cocons kwee-ken.
Men hoopt hiermede aan de bewoners
een loonende bijverdienste te verschaffen.
Er wordt ieder jaar nog voor eenige mil
lioenen guldens aan zijde in Nederland
ingevoerd en men hoopt 'dit geld in eigen
land te kunnen houden. Mocht er in Ne
derland geen zijdefabriek worden ge
sticht, dan kan men de cocons altijd kwijt
aan Frankrijk. Men neemt in Rijssen
aan, dat wellicht het Rijk bereid zal wor
den gevonden de cocons op te koopen
voor een hoogeren prijs, dan wellicht
Frankrijk betaalt en ze zal willen bewa
ren, totdat een voldoende productie de
mogelijkheid van de stichting van een zij
defabriek opent. Zelfs acht men het niet
onmogelijk, dat het Rijk de stichting van
een dergelijke fabriek ook financieel zou
willen bevorderen.
Men wijst er in dit verband op, dat
