WOENSDAG 30 OCTOBER 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
50 e JAARGANG No. 26
Naar een internationale
rechtsorde.
Buitenland.
De oorlog in Abessynië.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emerge" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs i2,50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 0,20. Losse nummers 5 cent.
Advertontiön 30 cent por regel. Ingezonden
mcdedeelingen 00 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags i'0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Niet alleen de Minister van Buiten-
landsche Zaken, maar ook de Kamerver
slaggevers waren vol lol over de rede
door den heer Anema in de Eerste Kamer
gehouden bij' de behandeling van het
wetsontwerp betreffende de sancties.
Minister de Graeff verklaarde met on
verdeelde bewondering en hartgrondige
sympathie en instemming de rede van
Prof. Anema te hebben aangehoord. En
daarin stond hij niet alleen.
Een klein gedeelte van het gehouden
betoog laten wij hier volgen.
De heer Anema begon met te constatee-
ren dat het bij deze zaak in hoofdzaak
gaat over het al of niet nuttige en profi
tabele van een internationale samenwer
king om den oorlog te beteugelen.
Het scepticisme waaraan door sommi
gen uiting was gegeven, achtte hij' niet
gerechtvaardigd.
Wanneer men de veranderingen op in
ternationaal gebied van de laatste 20 ja
ren beziet, dan blijkt dat er een enorme
omwenteling heeft plaats gehad. Tegen
over de holle phrases van de Vredes
conferenties uit den Transvaaltijd staat
nu het feit, dat in Genève 50 staten bij
eenkomen om daden te verrichten.
Wat nu gedaan wordt is nog ver van
volkomen. Er is bdji de Volkenbomdsleden
een mengsel van eigenbelang en rechts
besef. Het is, gemeten naar wat wij' eigen
lijk zonden wenschen, niet bevredigend.
Maar wanneer men een billijk oordeel
wil vellen, dan moet men tegenover den
Volkenbond stellen de ongebonden toe
stand dien wijl hebben gebad vóór den
Volkenbond.
Dat ongebonden naast elkaar leven van
de Staten heeft 300 jaren lang kans gehad
zijn kracht te toonen en 't is geëindigd in
een daverend faillissement.
Het geheele stelsel, waarin de Staten
naast elkaar leefden met vrije macht, is
op alle wijlzen beproefd en dat is, logisch,
krachtens haar eigen machtsidée eenvou
dig uitgeloopen op den wereldoorlog.
Na die mislukking heeft men gepoogd
een behoorlijke rechtsorde te maken.
En nu is, aan 't ideaal gemeten, de loop
van zaken gebrekkig geweest, maar wan
neer men de feiten in onderling verband
beschouwt, dan kan men zeggen dat die
feiten zeer bevredigend zijn.
„In dat licht bezien, zoo vervolgde prof.
Anema, is er metterdaad reden c*m voor
dit wetsontwerp met enthusiasme te stem
men), niet met (champagne-enhusiasme,
met de gedachte: wat leven wij in een
heerlijken toestand, want daarvoor is niet
de minste reden.
Wij leven in een diep ernstige ontwik
keling van den tijd, onder diep ernstige
omstandigheden. Zoolang Amerika,
Duitschland en Japan er buiten staan,
blijft de toestand zeer ernstig en wat
vooral ernstig is, is niet zoozeer, dat men
telkens weer vervalt in die oude machts
politiek wanneer men 300 jaar die po
litiek gevoerd heeft, leert men dat niet
direct af maar wat zoo diep ernstig
is, is, dat die oude opvatting niet bij
wijze van een terugvallen in de zcm.de in
practijk wordt gebracht, maar van zekere
zijde die machtsleer gepredikt wordt als
een nieuw evangelie, een failliet evangelie
een evangelie is het intusschen nooit
geweest dat 300 jaar practijk heeft ge
had en de wereld geruineerd heeft.
Dat wordt nu verkondigd als een nieu
we wijsheid, die de 20ste eeuw geheel zaJ
beheersohen. Men gaat nu zeggen: het
hoogste sociaal en rechtsverband is de
enkele Staat; wat daarbuiten staat, is
biologisch verband.
Als grondgedachte van alle, ook van de
internahtionale politiek, huldigt men de
vnend-vijund-ver houding, dat wil zeggen,
het recht van den sterkste. Dat zijn de
ideeën, die door Staten van cultuur en
beteekenis in de wereld worden gebracht.
Men kondigt dit aan als de nieuwe leer,
die heil zal brengen.
Daartegenover hebben wij enkel te stel
len de practijk van deze 25 jaar, tegen
over hun 300-jarige practijk, om hun te
toonen, dat de eenige weg, die er is, de
weg is van recht en orde.
Ongetwijfeld zal die weg heel wat moei
lijkheden opleveren, teleurstellingen ook,
maar er is geen andere weg. Het andere
deel van het alternatief is uitgeleefd.
Wij moeten en kunnen dien weg op.
Dien weg kunnen wij' opgaan, nie-t met op
pervlakkige geestdrift aarvoor is geen
aanleiding, en zal nog in geen 100 jaar
aanleiding zdjin maar met de heilige
en grondige geestdrift, die hem bezielt,
die zijn gedragslijn steunt niet op leuzen,
maar op de ervaring der feiten, en die
tevens weet, dat hij op den weg is van
recht en gerechtigheid."
Makale wordt ontruimd. Meer
Zuidelijk zal verzet worden ge
boden.
Naar aanleiding van de berichten over
een nieuw Italiaansch offensief, ver
klaarde een hooge regeeringsbeamtte te
genover een vertegenwoordiger van de
„United Press" te Addis Abeba, dat de
Ahessynische legerleiding er niet meer
aan denkt Makale, in bet Noorden, te
verdedigen.
„Het is ons", aldus verklaarde de be
ambte, „volkomen onmogelijk bij Makale
weerstand te bieden, wijl onze troepen
daar nog niet zijn geconcentreerd. Aan
gezien de concentratie van onze Noorde
lijke legerafdeelingen nog niet kon wor
den voitooid, hebben wij Makale door de
burgerbevolking doen ontruimen."
De Abessyniërs conGentreeren hun
troepenmassa's in Dessie en andere ver
zamelpunten ten Zuiden van Makale in
stellingen op den eersten bergtop, welke
slechts weinige kilometers ten Zuiden
van Makale ligt. Hier zal, volgens ver
klaringen van de militaire deskundigen,
den Italianen heftige tegenstand worden
geboden. Steile berghellingen bemoeilij
ken hier zeer de operaties der gemotori
seerde afdeelingen der Italianen.
D'e Abessynsche troepenconcentraties
bij D'essié nemen inmiddels een zoo groo-
ten vorm aan, dat het waarschijnlijk
lijkt, dat hier binnenkort tot een actie
zal worden overgegaan. De Abessyniërs
zouden de Italianen dan verder laten
trekken, tot zij, in samenwerking met
bet woeste gebergte in staat zouden zijn
den verderen opmarsch te stuiten en de
Italianen zoodanig te verzwakken, dat zij
tot een tegenoffensief zouden kunnen
overgaan.
De Keizer wordt nu spoedig te D'essié
verwacht en na zijn aankomst aldaar,
zullen de daar verzamelde troepen in
Noordelijke richting optrekken.
Ras Kwettasjoe heeft als zijn meening
te kennen gegeven, dat de Abessyniërs in
November tot den aanval gereed zullen
zijn. Hij schat het aantal dergenen, die
onder de wapenen zijn, op meer dan een
millioen.
Hij verklaarde met nadruk: „Wij zul
len geen duimbreed van ons grondge
bied afstaan en den vijand tot over de
grenzen terugdringen. Binnen twee
maanden zal er geen enkele
Italiaan meer in het land
z ij n."
Van het Zuidelijk front.
Van het zuidelijk front komen alleen
berichten van verkenningsvluchten en
eenige luchtaanvallen op afdeelingen
Abessynsche troepen.
De troepen die thans te Addis Abeba
aankomen worden voor bet grootste ge
deelte naar het Zuidelijk front gediri
geerd.
Over het algemeen trekken er meer troe
pen naar Ogaden dan naar het Noorde
lijk front.
Uit Mogadiscio wordt gemeld, dat een
eskadrille Caproni bombardementsvlieg
tuigen gister de versterkte Ahessynische
stad in het Z. O. van Abessynië, Magalo,
heeft gebombardeerd en in brand gesto
ken. De vliegtuigen wisten het vuur van
bet afweer geschut te ontwijken en kruis
ten voortdurend boven de stad, waarop
zij een ware bommenregen lieten vallen,
totdat de in de versterking gelegerde
Ahessynische strijdkrachten uit de stad
vluchtten, de bergen in.
Tijdens een luchtaanval op Gabron Dar-
re vloog een munitiedepot in de lucht.
Nadat de loopgraven rondom Magalo
waren gebombardeerd en de Ahessynische
soldaten waren gedwongen hun dekking
te verlaten, vlogen de Italiaansche ma
chines laag over de vluchtenden heen, die
door machinegeweervuur uit de vliegtui
gen bestookt werden.
Een afdeeling Doebats uit Italiaansch
Somaliland heeft tusschen Scialave en
Gorrahei een Ahessynische afdeeling ver
slagen en 732 geweren buitgemaakt.
ONDERHANDELINGEN TUSSCHEN
ENGELAND EN FRANKRIJK.
Nieuwe voorstellen van Italië.
In de „Paris Soir" zegt Jules Sauer-
wein, dat Engeland en Frankrijk het eens
zijn geworden over de nieuwe voorstellen,
die aan Italië zullen worden voorgelegd.
Hij zegt, datzich iets nieuws
zal voordoen en dat Frankrijk en
Engeland hebben samengewerkt in een
actie om het terrein voor een verzoening
voor te bereiden.
Volgens een Reuterbericht uit Home had
Mussolini gisteravond met den Britschen
gezant een onderhoud, dat meer dan een
uur heeft geduurd.
Nader wordt gemeld:
De thans door Frankrijk en Engeland
onderzochte Italiaansche voorstellen zou
den gebaseerd zijn op een onderscheid
tusschen het Amharische en het niet Am-
harisch'e gedeelte van Abessynië. Het eer
ste zou onder Volkenbondscontrole gesteld
moeten worden.
De voorstellen zouden de volgende pun
ten behelzen.
1. Bestuur. Een Italiaansch adviseur
bij den Negus. Italiaansche gouverneurs
en Italiaansche adviseurs in de randpro-
vincies en in het bijzonder ten westen
van Addis Abeba.
2. Leger. Instelling van een norm voor
een vreemdelingenlegioen, waardoor het
in dienst nemen van Italiaansche eenhe
den en gedeeltelijk Italiaansche troepen-
de'elen mogelijk wordt.
3. Territoriale bepalingen. Harrar blijft
bij Abessynië, Ogaden wordt Italiaansch,
in Tigre en Danakil worden de grenzen
zoodanig gewijzigd, dat de Italiaansche
veroveringen bevestigd worden.
4. Ahessynische toegang tot de zee. Het
systeem van een vrije haven wordt ver
vangen door dat van een corridor.
Het schijnt echter nog niet vast te staan
of deze door Italiaansch, Fransch of En-
gelsch gebied zal loopen.
ITALIË VERZET ZICH TEGEN DE
SANCTIES.
Met ingang van 5 November zal het
vleesch in Italië worden gerantsoeneerd,
voorloopig voor den tijd van zes maan
den, in verband met de toepassing van de
sancties van den volkenbond. Op bepaalde
dagen zullen de slagerswinkels gesloten
zijn. Syndicaten zullen de visscherij en de
jacht meer intens organiseeren.
Tevens zal gestreefd worden naar ver
mindering der kosten van de staatsbedrij
ven, alsook van de scholen. Tot dit doel
zal in het parlement een speciale machti
gingswet worden ingediend.
Tot besparing van papier worden alle
staatspublicaties kot een minimum be
perkt.
Alle officieele telegrammen en telefoon
gesprekken zullen bekort moeten worden.
Tenslotte moet ter besparing van kolen
de kantoortijd in principe beperkt blijven
van 8 uur 's morgens tot 6 uur 's mid
dags, waardoor het verbruik van brand
stof en electrisch licht zoo laag mogelijk
wordt gehouden.
Het denkbeeld, de consumptie door een
kaartensysteem te rantsoeneeren, heeft
Mussolini van de hand gewezen, daarbij
uitgaande van het standpunt, dat op de
beproefde zelfbeheersching van het Itali
aansche volk gerekend kan worden. Met
name zal geen wijziging intreden in den
verkoop van brood en meel, daar de oogst
van dit jaar, die 7.7 millioen ton bedraagt,
voldoende is om het binnenlandscb ver
bruik te dekken.
Italië zal principieel weigeren waren te
betrekken van die landen, welke sancties
uitvoeren, resp. den handel in niet onder
de sancties vallende producten beperken
tot een volkomen evenwichtig clearingver-
keer. Tegenover het wegvallen van de
steenkooltransporten uit Engeland hoopt
men de steenkoolaankoopen in andere lan
den te kunnen opvoeren.
Voor suiker is het binnenlandsch ver
bruik, naar gezegd wordt, volkomen veilig
gesteld en blijft zelfs een overschot ter
beschikking.
Zonder de in de laatste dagen tot stand
gekomen contracten over groote leveran
ties van bevroren vleesch door Argentinië
en Brazilië zouden voor de rantsoenee
ring van de vleeschconsumptie reeds
thans ingrijpende maatregelen hebben
moeten worden genomen. Er is echter pas
te Rome een contract onderteekend, waar
bij Brazilië 35.000 ton bevroren vleesch
naar Italië zal zenden, terwijl dit land
zich reeds in Juni verplichtte tot levering
van 22.000 ton bevroren vleesch.
Het nieuwe Spaansche Kabinet.
De nieuwe Spaansche regeering ver
schilt slechts zeer weinig van de voor
gaande.
De samenstelling van het kabinet, wat
de verhouding der partijen betreft, is de
zelfde gebleven.
De door een speelscbandaal gecompro-
mitterde radicale ministers Lerroux en
Rocha zijn vervangen door twee leden der
zelfde partij.
De buitengewoon snelle oplossing van
de kabinetscrisis beeft overal verbazing
gewekt, daar het de eerste maal is, dat in
Spanje aan een dergelijke crisis in het
verloop van' weinige uren een einde is
gekomen.
Het Suez-kanaal maakt goede zaken.
Het zeer drukke verkeer Van Italiaan
sche oorlogsschepen door het kanaal van
Suez in beide richtingen beteekent voor
de betreffende maatschappijl een gewel
dige vermeerdering van inkomsten.
Volgens berichten uit vertrouwbare
bron moet vanaf 1 Febr. tot 1 Oct. j.l„
dus over acht maanden, door de Italiaan
sche regeering aan de kanaalmaatschap
pij1 reeds een bedrag van 750.000 pond
sterling zijn betaald voor den doortocht
van deze oorlogstransporten.
Voor een schip van normale afmetingen
ontvangt de maatschappijl tusschen 2000
en 3000 pond, voor een boot als de Sa-
turnia, waarmede meer dan vierduizend
manschappen vervoerd kunnen worden,
stijlgt genoemd bedrag tot boven de 9000
pond. De kosten per man bedragen 7,5
shillingen, voor de goederen 15 shilling
per ton. Toit nu toe hebben de Italianen
gemiddeld per maand honderd en twintig
troepenverschepingen gehad, die via het
kanaal hun bestemming moesten berei
ken.
Men kan er gerust op rekenen, dat de
aandeelen der maatschappij, alsmede het
(eerstvolgend dividend, een groote stijl-
ging zullen te zien geven.
De plek, waar Koningin Astrld den dood
vond.
Na overleg tusschen den. consul van
België en twee grondeigenaren te Kiiss-
nacht, is een strook gronds van 7 M.
breedte en 10 M. lengte, zich uitstrekken
de van den weg tot het meer, eigendom
geworden van het Belgisch koninklijk huis
dat er een steenen kruis zal doen plaat
sen, omringd door een muur en een ket
ting.
Aan den anderen kant van den weg zal
een kapel gebouwd worden.
Korte Berichten.
Door den sterken regenval is in ver
schillende streken van Zwitserland het
water zeer hoog gestegen. Bij Roegemont
in het "Waadlaender Oberland is een boe
renhoeve door bergstroomen weggespoeld,
waarbij een man, vrouw en twee kinderen
om het leven kwamen.
In Los Angeles brak brand uit in
een tram. Onder de passagiers brak een
paniek uit, zij sloegen de ruiten in en
40 van hen liepen brand- en snijwon-
den op.
Ten gevolge van den grooten regen
val der laatste dagen is de Vesdre in
België op verschillende plaatsen buiten
baar oevers getreden. Te Dolhain is een
wolspinnerij onder water geloopen. Zoo
lang deze toestand voortduurt, zullen de
130 arbeiders der fabriek hun werk niet
kunnen hervatten. Te Verviers en te Pe-
pinster zijn de kelders van verscheidene
huizen ondergeloopen. Gisterochtend is
te Amblième het terrein bij de electrische
centrale overstroomd.
JACHTPARTIJEN OP HET LOO.
Voor het eerst sedert het overlijden van
Prins Hendrik.
Voor het eerst sedert den dood van Z.
K. H. Prins Hendrik zijn dezer dagen
weer jachten in het Koninklijk park Het
Loo en omgeving gehouden. H. M. de Ko
ningin en H. K. H. Prinses Juliana had
den daarvoor genoodigden ten paleize
Het Loo geïnviteerd, onder wie ook en
kelen, die de vorstinnen tijdens Haar
jongste verblijf in Schotland hadden ont
moet.
In het Koninklijk park Het Loo en de
houtvesterijen Hoog-Soeren en Gortel be
vond zich thans buitengewoon veel wild,
mede als gevolg van de nagelaten jachten
in de vorige seizoenen.
De meeste gasten van Het Loo, die
bijna allen de vorige week waren aange
komen, zijn hedenmiddag vertrokken, na
behalve van de jacht en de vischsport, die
in de vijvers in het Koninklijke park be
oefend was, ook van de ongemeen schoone
herfsttinten, die op bet oogenblik bos-
schen en velden kleuren, genoten te heb
ben.
DIRECTEUR-GENERAAL VAN DEN
WATERSTAAT.
In de plaats van Dk Ir J. A. Ringers
zal worden benoemd tot Directeur-Gene
raal van den "Waterstaat, de beer Ir J.
P. van Vlissingen, Hoofdingenieur-
Directeur van den Waterstaat te 's Gra-
venhage, thans werkzaam als hoofd van
de afdeeling nieuwe wegen.
HET „GEORGANISEERD OVERLEG"
TE AMSTERDAM.
De Gemeenteraad mag niet worden
uitgeschakeld.
De Centrale Raad van Beroep te Utrecht
heeft een uitspraak gedaan, waardoor een
einde gemaakt wordt aan het systeem
van het Georganiseerd Overleg, zooals dat
te Amsterdam tot dusverre bestond. De
Centrale Raad (voorzitter dr E. J. Beu-
mer) heeft tevens beslist, dat de gemeente
raad de bijl de wet opgelegde verplichtin
gen niet mag 'overdragen aan bet Geor
ganiseerd Overleg.
Zooals men weet, bestond bet systeem,
dat te Amsterdam gevolgd werd en dat
bekend was als „bet Amsterdamsche stel
sel", hierin, dat bet Georganiseerd Over
leg buiten den Gemeenteraad om, doch in
overleg met bet college van B. en W., de
Binnenland.
De Tweede Kamer over het buitenlandsch
beleid onzer regeering. De verhouding
tot België.
Steun aan de cichorei-teelt.
Nederlandsch-Duitsche handelsbesprekin
gen begonnen.
Buitenland.
De oorlog in Abessynië. Makale wordt ont
ruimd.
Onderhandelingen tusschen Engeland en
Frankrijk.
Italië neemt maatregelen tegen de gevol
gen van de sancties.
1fotsfoppiag?
Is Uw gelaatskleur bleek?
Geen eetlust? Slechte spijs
vertering? Vaak hoofdpijn?
Maak dan „Schoon Schip".
„Gmo trek"
Als de darmen traag werken,
blijven daarin afvalstoffen
die Uw bloed verontreinigen
en Uw organen aantasten.
Zorg et dus voor, dat Uw
ingewanden zich dagelijks
geheel ledigen. De vinding
van Apotheker Dumont zal U
Zij mei rood, helpen: „Laxeer-Akkertjes".
laxeer-Akkertjes.
„Laxeer-Akkertjes" zullen Uw
geheele gestel verbeteren en
hebben 'n blijvend gunstige
werking op Uw ingewanden.
r Ze bevatten plantaardige laxeerende
L itoffen en bovendien: gal-extracïen
voor de lever, melkzuur-fermenten
tegen de gisting, chlorophylle voor
den bloeddruk en den bloedsomloop.
v -Ze werken zacht, veroorzaken géén
^Verjongd krampen, géén overmatige ontlasting.
*fUxXJ2QfrClkkert$es
77laJóesL Schoon. Schip
Per 12 stuks 60 cent. Overal verkrijgbaar.
NEDEPLANDSCH PRODUCT
arbeidsvoorwaarden voor bet personeel
vaststelde. Dit .stelsel, dat destijds door
wijlen wethouder Fred. Wierdels is tot
stand gebracht, heeft in den loop der ja
ren behalve veel instemming ook veel cri-
tiek ondervonden, vooral omdat tal van
vraagstukken welke men buiten den Raad
wilde bonden, toch in den Raad kwamen.
De Kroon heeft bet Amsterdamsche stel
sel nimmer uitdrukkelijk goed gekeurd,
doch evenmin vernietigd.
Van de uitspraak van den Centralen
Raad is geen beroep mogelijk. Voor de or
ganisaties van het gemeentepersoneel, die
aan het Amsterdamsche stelsel groote
waarde hechten, is de uitspraak van den
Gentr. Raad van Beroep een groote te
leurstelling.
DE NIEUWE WEG AMSTERDAM-
SCHIPHOL.
Vrijdag 1 November zal het eerste ge
deelte van den nieuwen weg voor snel
verkeer tusschen Amsterdam en Den
Haag opengesteld worden.
Dit eerste gedeelte wordt gevormd
door den weg die loopt van den Sloter-
weg ten Zuiden van den ringspoorweg
om Amsterdam tot den Spaarnwouder-
weg in de Haarlemmermeer. Het openen
van dezen weg beteekent een groote ver
betering in de verbinding tusschen Am
sterdam en Schiphol. Het verkeer tus
schen de stad en de luchthaven behoeft
thans niet meer langs den bochtigen Slo-
terweg door het dorp Sloten en over de
smalle brug over de Ringvaart te gaan.
D'e afstand wordt hierdoor ongeveer 3
K.M. korter.
Het Spellingvraagstuk.
Naar wij vernemen is de gemengde
Nederlandsch-Belgische commissie tot.
samenstelling van de officieele woorden
lijst volgens de spelling 1934 aan welke
commissie destijds op verzoek van de
Belgische regeering mede is opgedragen
een regeling van de kwestie der prono
minale aanduidingen te ontwerpen, met
het ontwerp van zoodanige aanduidin
gen gereed gekomen en draagt dit ont
werp de instemming van alle leden der
commissie weg.
De door den storm vernielde fruitoogst.
De nieuwe Zuidvruchtenhond te Utrecht
heeft den minister van H., N. en S. een
schrijven gezonden, waarin Z. E'xc. in
verband met bet feit, dat ©en groot ge
deelte van den Nederlandschen fruitoogst
door den storm vernietigd is, wordt ver
zocht, d© crisisbeffing op appelen en
peren geheel te doen vervallen of indien
zulks niet mogelijk mocht zijn, deze te
doen verlagen tot 2 cent per k.g.
