Binnenland
Uit de Provincie
Kerknieuws.
SURINAME'S
POSITIE LANGZAAM VOORUIT.
Begrootina voor 1936 raamt kleiner
regeeringsbljdrage.
Aan de begrooting van Suriname over
1936 ia het volgende ontleend:
De na 1925 begonnen geregelde daling
van de opbrengst der middelen, welke in
1930 even werd onderbroken door eenige
stijging, doch zich daarna weer in sterke
mate voortzette, schijnt in 1934 tot staan
gekomen te zijn, welk jaar zelfs weer een
stijging in de opbrengst te zien gaf. Noch
tans bleef deze nog belangrijk achter bij
de raming en de opbrengst voor 1936 ia
dan ook in totaal weer lager moeten ge
steld worden dan die voor het loopende
jaar. Hiertegenover is 'het gelukt, het to
taal der uitgaven eveneens en tot een
grooter bedrag lager te ramen, zoodat
ten slotte nog op een eenigszins kleinere
rijksbijdrage dan voor 1935 was geraaml,
gerekend wordt.
In de huidige omstandigheden mag dit
ongetwijfeld tot voldoening stemmen. Min
der wordt geraamd aan uitgaven f 63423,
minder aan ontvangsten f 36.644, minder
aan Rijksbijdrage f 26.779. De Rijksbij
drage wordt thans geraamd op f 2.661.411
Een crediet van f 10.000 is opgenomen
voor het onderzoek naar de mogelijkheid
van afzet van Surinaamsche landbouw
producten in het buitenland en de bevor
dering van den afzet op de markten der
daarvoor in aanmerking komende landen.
DE VERLAGING VAN DE LOODS
GELDEN.
Bij Kon. besluit van 18 October is be
paald, dat de verlaging van de loodsgel
den zal ingaan met 1 November a.s. De
taxieven komen op 11 pet. van die welke
golden op 1 Januari 1934.
EEN ONVINDBAAR RAPPORT.
Inzake
toestanden op het Landbouwcrisisbureau.
Naar het Hbld verneemt, is een rap
port, dat in den afgeloopen zomer van
dit jaar is opgemaakt, door den heer
Sirks, oud-hoofdcommissaris van politie
te Rotterdam en thans hoofd van den
Gentralen Crisis Controledienst, en be
helzende de resultaten van een onderzoek
inzake de gedragingen en het verledeD
van twee 'hooge ambtenaren van 't Land
bouwcrisisbureau, thans onvindbaar.
Het spoorloos verdwijnen van dit rap
port uit het archief is voor minister
Deckers, zoo meent het Hbld te weten, de
feitelijke aanleiding geweest, om zoo
als reeds eerder gemeld Mr Schepel,
raadsheer in den Hoogen Raad en presi
dent van het Hoog Militair Gerechtshof,
te verzoeken zich met het geheele onder
zoek inzake de toestanden en verhoudin
gen op het Landbouwcrisisbureau te wil
len belasten.
Van officieele zijde wordt medegedeeld,
dat het een noch het ander juist is. Elr
is geen enkel rapport zoek noch zoek ge
weest.
De origineelen van alle rapporten be
rusten bij den Dienst.
Meisje verdronken.
Zondagavond keerde de 19-jarige M.
Vinck uit St. J a n s t e e n van haar
Ouderlijke woning per fiets terug naar St.
Nicolaas (België), waar zij dienstbode
was bij een tandarts aldaar. Zondag
avond kwam zdji niet te St. Nicolaas aan;
haar fiets en een handtaschje werden ge
vonden aan een kreek in de buurtschap
De Trompe aan de Nederlandsch-Belgi-
sche grens. Kort daarna is haar lijk uit
het water opgehaald.
Eenige weken geleden vond een jong
meisje uit Stekene (België) op dezelfde
plaats den verdrinkingsdood, terwijl ook
haar lijk werd opgehaald, nadat men haar
fiets aan den kant had gevonden.
Zware tocht van een Letsch stoomschip.
Gistermiddag om vier uur arriveerde te
Vlissingen het Letsche stoomschip
„Skandava" op weg van Riga naar Ant
werpen. Het schip heeft een buitengewoon
zwaren tocht gehad. Bij den heftigen
storm, die Zaterdagnacht op de Noordzee
woedde, is de geheele deklast over boord
geslagen. De kracht van de golven, die
Over het dek sloegen, was zóó sterk, dat
het stuurstel werd gebroken en het anker
spil over boord sloeg.
Om de maat vol te maken brak ten
slotte brand uit in het matrozenverblijf,
dat geheel uitbrandde. Met groote moeite
heeft de vermoeide bemanning het schip
dat zeer slecht bestuurbaar was, naar de
reede van Vlissingen kunnen brengen.
Middelburg. De politie alhier heeft
proces-verbaal opgemaakt tegen een in
woner, die onbevoegd een geweer in zijn
huis had. Geweer en munitie zijn in be
slag genomen.
Vlissingen. De Duitsohe Kerk-
s t r ij d. Voor een goed bezet kerkgebouw
sprak gisteravond Da G. F. Nolte over het
onderwerp: „De Duitsohe Kerkstrijd".
In zijn voorwoord wees Spr. er op, dat
slechts enkele grepen gedaan kunnen wor
den uit de stijd om de geestelijke goede
ren, omdat de worsteling nog niet aan
het einde is en wij er feitelijk nog midden
in staan.
Nadat Spr een uiteenzetting had gege
ven van het kerkelijk leven in Duitsch-
land vóór het Hitler-regiem, zegt Spr. dat
ook het Führerprincipe in de kerk door
gewerkt heeft. Er werd een wenk gegeven
aan de landskerken om één geheel te vor
men. In de Evangelische kerken is toen
de groep van de Duitsohe Christenen naar
voren getreden. Hun naam zegt reeds wat
zij bedoelen: een christendom voor
Duitschland. Maar het Christendom is
niet aan een bepaalden kring gebonden,
het is internationaal.
Momenteel zien we nu de Duitsche
Christenen tegenover de belijdenisbewe
ging. Zij vallen beiden uiteen in een radi
cale en een gematigde groep. Het oog der
Evangelische kerk is open gegaan voor
de dwaalleer van de 'Duitsche Christenen.
Het Nat. socialisme stelde zich in het
begin sympathiek tegenover het Christen
dom. Het verschijnsel 'heeft zich dan ook
voorgedaan, dat velen weer tot de kerk
terug keerden. Doch later is de strijd ont
brand tusschen von Bodenschwing en
Müller.
In den zomer van 1933 vonden de ker
kelijke verkiezingen plaats met aan den
eenen kant de belijdenisbeweging en aan
de andere zijde de Duitsche christenen
Spr. kan wel zeggen, dat Hitier toen een
domme daad beging om een radio-speech
te houden, die ten gunste van de Duitsche
Christenen uitviel. Het gevolg is dan ook
geweest, dat deze een groote meerder
heid behaalden. Müller werd inderdaad
rijksbisschop en in September 1934 is hij
dan ook officieel tot hoofd van de Duit
sche kerk. in zijn ambt gesteld. Toen ont
stond een groote oppositie, waarbij vele
vooraanstaande predikanten uit de Duit
sche Evangelische kerk zich aansloten.
De houding van Müller werd zoo dras
tisch, dat dit indruiste tegen het rechts
gevoel van hen, die toch vurige aanhan
gers waren van 'het nat. socialisme.
Men wil het voorstellen, dat de 'belijde
nisbeweging zich richt tegen de regeering,
maar Spr. moet dit ten sterkste ontken
nen. Toch zijn er reeds verschillende pre
dikanten in concentratiekampen gebracht.
Maar voorlichting geven kan men niet,
daar het den Duitschen bladen verboden
is over den kerkstrijd te schrijven. De si
tuatie wordt dus buitengewoon verward.
Wat zal de afloop van dezen kerkstrijd
zijn? Bij alle droefheid mogen we toch
vasthouden dat de overwinning aan
Christus zijn zal.
Goes. Gisteravond hield onder voorzit
terschap van den heer A. de Lange de af-
deeling van Patrimonium in de melksalon
Bustraan haar eerste vergadering in dit
seizoen, die goed was bezocht. Nadat de
heer G. J. Hollestelle verslag had uitge
bracht van de Verbondsvergadering en de
voorzitter eenige mededeelingen had ge
daan over den arbeid en de plannen der
gewestelijke organisatie, vertelden de hee-
ren J. Eckhardt en A. Vingerling achter
eenvolgens van 'hun ervaringen in de
kampen voor de jeugdige werkloozen resp.
te West'hove en Bergen op Zoom. Met be
langstelling werd daarnaar geluisterd.
Het bleek wel, dat ook in Zeeland de mo-
reele en geestelijke gevolgen der werk
loosheid onder de jonge menschen veel
ernstiger zijn dan velen vermoeden. Maar
ook kwam de vergadering onder den in
druk van den grooten zegen, dun de kam
pen, georganiseerd door de Centrale voor
Werkloozenzorg, en die onder goede lei
ding staan, aan de jeugdige werkloozen
brengen. Beide sprekers wekten op alles
te doen, wat mogelijk is, om dezen arbeid
ook in het volgend jaar weer mogelijk te
maken.
Bij de geanimeerde bespreking, die nu
volgde, werd het bejammerd, dat men er
nog niet in is geslaagd, in Zeeland of
West-Brabant een werk te vinden, dat
wat langer duurt en waar de Zeeuwsche
jongelui, evenals die in het centrum des
lands, acht weken kunnen werken. Maar
ook werd het betreurd, dat de animo, om
aan deze kampen deel te nemen, in Zee
land nog veel te gering is. De heer Vin
gerling sloot deze vergadering met dank
gebed.
Uitslag Puzzle-wedstrijd.
Voor den in verband met de Winkelweek
gehouden Puzzle-wedstrijd werden de
volgende prijzen toegekend:
W. J. van Doeselaar f 25; J. P. de Dreu
f20; Tonny Verbeek f 15; T. C Hagenaar
f 15; J. Rossier f 10; M. Belois f 10; A. de
Bruijne f10; Jer. Nolet, Ierseke f 10; C.
J. van Beugen f 5; Mej. E. v. Driel—Stolk,
Kloetinge f5; M. de Regt, Wolfaartsdijk
f5; J. Lepoeter f5; I. de LaatWessel
f5; M. C. de Witte f5; C. Verburg f5;
J. M. Traas f 5; Joh. Schrijver f 5; J. M.
Noordhoek f 5; Mejuffr. E. Rottier te
Borsselen f 10.
(Zij, bij wie geen woonplaats is ver
meld, wonen te Goes.)
Verder werden nog 40 prijzen van
f2,50 en 75 prijzen van fl toegekend.
De prijzen kunnen in waardebonnen
bij den heer Steketee (Opril) worden af
gehaald.
's Heer Arendskerke. Gemeente
raad. Gistermorgen vergaderde de raad.
Medegedeeld werd allereerst dat bij afwe
zigheid van den burgemeester hij vervan
gen zal worden door wethouder J. Hom
mes (secundus weth. G. Philipse), en dat
door Gedep. Staten is goedgekeurd het
uitbreidingsplan dezer gemeente, Zuid-
Westelijk gelegen van de bestaande dorps
kom te 's H. Arendskerke en in den 's H.
Arendskerkepolder.
Tot onderwijzeres aan de openbare la
gere sohool te Nieuwdorp wordt ter voor
ziening in de vacature, ontstaan door het
vertrek van mejuffrouw A. F. Appel, be
noemd mej. M. C. de Handt, nr 1 van de
voordracht, wachtgeldster te Groede, en
thans aan voornoemde school als tijdelijk
onderwijzeres werkzaam. Nr. 2 van de
voordracht, mej. M. D. W. Rijsterborgh te
N. en St. Joosland bekwam 1 st.
Op voorstel van B. en W. wordt beslo
ten om, nu de rekening van het Burg.
Armbestuur van 's H. Arendskerke over
het jaar 1934 is goedgekeurd, de destijds
door den heer G. de Jager als secretaris-
penningmeester ten behoeve van voor
noemd armbestuur gestelde 'borgtocht op
te heffen.
Vervolgens komt aan de orde de verre
kening van de vergoeding, bedoeld bij art.
101 der L.O.-wet 1920 van de bijzondere
lagere school te Nieuwdorp over de jaren
1931, 1932 en 1933.
Besloten werd de vergoeding over die
jaren vast te stellen op f 3562.30. Daar
reeds een som van f 3679.61 aan voor
noemde school is uitgekeerd zal alsnog
een bedrag van f 117.31 door haar aan de
gemeente moeten worden terugbetaald.
Verder wordt op voorstel van B. en W.
beslaten de door den raad in zijn vergade
ring van 29 Aug. 1935 vastgestelde ver
ordening tot verlaging van de personeels
belasting van den grondslag „biljarten" in
te trekken, aangezien blijkens ingekomen
schrijven van Gedep. Staten de Minister
van Binnen! Zaken bezwaar maakt te
gen deze verlaging, wijl aan de caféhou
ders in deze gemeente reeds een tegemoet
koming in de personeels belasting wordt
verleend, doordat bij' verordening is be
paald, dat de café's en dergelijke inrich
tingen in deze gemeente, worden gelijk
gesteld met gemeubeld verhuurde kamers.
Wederom komt ter tafel het verzoek
van mej. de wed. M. Rouw-de Bokx e.a. te
Goes en te 's H. Hendrikskinderen om op
het dorp 'sH. Hendrikskinderen twee
boomen te rooien.
De voorz. zegt, dat B. en W. nog op het
zelfde standpunt staan als vroeger, wes
halve zij voorstellen, daar de klachten van
adressanten hen vrij overdreven voorko
men, het verzoek van de hand te wijlzen.
Z.h.st. wordt daartoe besloten.
Op een verzoek van het Dames-Comité
Bazar „Excelsior" alhier om gratis be
schikbaarstelling van het Verenigingsge
bouw op 13, 14 en 16 November a.s. tot
het houden van een bazar ten bate van
het muziekgezelschap „Excelsior", wordt
gunstig beschikt.
Eveneens wordt ingewilligd een verzoek
van gelijke strekking van den heer G.
Philipse alhier, om gratis gebruik te mo
gen maken van het Verenigingsgebouw
gedurende den a.s. winter op Zaterdag
avond voor het houden van schietoefenin
gen door den Bijz. Vrijw. Landstorm al
hier.
Tevens werd toegestaan een verzoek
van den heer C. Vos, hoofd der openbare
lagere school te Nieuwdorp om voor een
te houden tuinbouwcursus te mogen be
schikken over een der lokalen der open
bare lagere school te 's H. Arendskerke op
Maandag, Woensdag en Donderdag van
elke week des namiddags van 79.30 u.
In verband met het feit, dat het meer
malen voorkomt, dat verzoeken als hier
boven bedoeld inkomen, stellen B. en W.
voor hun college te machtigen om bij
voorkomende gelegenheden op dergelijke
verzoeken zelf een beslissing te nemen.
M.a.st. goedgevonden.
De gemeentebegrooting voor 1936 wordt
nu behandeld.
Naar aanleiding hiervan vraagt dht
Lindenbergh de volgende inlichtingen: of
de kosten van de telefoon in de woning
van den burgemeester ten laste der ge
meente komen, waarop de voorzitter ant
woordt, dat daartoe reeds vroeger door
den raad is besloten; of de bedragen,
waarvoor de verschillende gemeente-eigen
dommen tegen brandschade zijn verzekerd
niet te hoog zijin. De voorz. zegt, dat deze
bedragen nog dateeren uit de dure tijden
en maatregelen zullen worden genomen
deze te verlagen; wat betreft de coupon-
belasting voor verschillende geldleeningen
deelt de voorzitter mee, dat op het be
roep tegen den aanslag in die belasting
nog geen beslissing is gevallen.
Welke plannen voor 1936 bestaan er
voor verbetering van wegen in deze ge
meente? De voorz. zegt, dat hiervoor wel
licht in aanmerking zullen komen de weg
naar het Eindewege, Achterweg door 's H.
Arendskerke en enkele wegen te Nieuw
dorp.
Mag voor te verleenen bijdrage van het
Burg. Armbestuur te 'sH. Arendskerke
aan deze gemeente voor tegemoetkoming
in de kosten van verpleging van arme
krankzinnigen gebruik worden gemaakt
van gelden van den kapitaaldienst van dat
Armbestuur? De voorz. geeft een toestem
mend antwoord.
De heer Lindenbergh spreekt de wen-
schelijkheid uit, dat, aangezien van het
B. A. te 's H. Arendskerke een bijdrage
vöor 1936 gevraagd wordt van f 1500 in
de kosten van verpleging van arme
krankzinnigen, ook door het Groot Arm
bestuur te 's H. Hendrikskinderen hierin
een tegemoetkoming wordt verleend. De
voorz.jzegt, dat het voornemen is, van
het Groot Armbestuur te 'sH. Hendriks
kinderen een bijdrage te vragen voor een
ander doel.
Daar thans niemand meer het woord
over deze begrooting verlangt, wordt ze
met alg. st. vastgesteld in ontvang en uit
gaaf voor den gewonen dienst op
f 124.453,31, met een post voor onvoor
ziene uitgaven van f 3637,64 en voor den
kapitaal dienst op' f 253,12.
Dhr Lindenbergh vraagt of de verorde
ning tot het tegengaan van radiostoringen
in deze gemeente reeds in werking is,
aangezien nog veel storingen worden on
dervonden.
De voorz. zegt, dat nogmaals bijl de Ra
diocontroledienst te 's Gravenhage op deze
storingen zal worden gewezen.
Hierna sluiting.
Driewegen. Ernstig ongeluk Gis-
terennamiddag had dhr M. alhier het
ongeluk van de trap te vallen. Langs die
trap bracht hij een mandje met peren
naar den zolder. De trap stond op een
betonvloer in de schuur. Toen hij bijna
boven was, schoof de trap onderuit. M.
kwam te vallen op een rijwiel, een stoel
en vandaar op den vloer. In bewusteloos-
zen toestand bleef hij liggen. Dr Folmer
verleende de eerste hulp en constateerde
een onderschedelfrectuur. De toestand is
ernstig.
Arnemuiden. Deze winterperiode zal er
voor werklooze arbeiders en gedeeltelijk
werklooze visschers gelegenheid worden
geboden tot het volgen van een cursus in
praktische motorenkennis. Men kan ter
secretarie hierover ingelicht worden.
Koudekerks. Loop der bevolking van
115 Oct. Ingekomen: W. G. Burggraaf
met gezin, E 7 uit Rij'ssen; mej. wed.
A. J. de Vries, geb. van Zweden E 221
uit Vlissingen; R. Haaks E 221 uit Vlis
singen; G. de Bree, B 226 uit Middelburg;
A. de Potter, B 235 uit Biggekerke; mej.
J. Izeboud, B 170 uit Vlissingen; J. Mi-
davaine B 219, uit Biggekerke; J. Polder
man met gezin, E 130 uit Biggekerke; P.
Faas met gezin, B 318 c uit Vlissingen;
mej. J. Midavaine, D 241 uit Ritthem; G.
de Vries met gezin, B 242 q, uit Heem
stede; G. M. W. Acda met gezin, E 223 o
uit Middelburg; G. J. Wisse met gezin,
E 196 uit Middelburg; G. L. A. en L.
Faber, D 41 uit Apeldoorn; mej .P. Roelse
B 156 uit Biggekerke.
Vertrokken: mej. L. M. Verhage, van D
73 naar Goes; G. J. de Koning met gezin,
van D 1 naar Vlissingen; M. van den
Driest, van B 219 naar Serooskerke; P.
Bakker met gezin, van D 225, naar Mid
delburg; J. de Witte, van B 142 naar Big
gekerke; P. Izeboud van B 170 naar Rot
terdam; mej. D. Meijers, van B 221 naar
Serooskerke; mej. N. Schout van G 26
naar O. en W. Souburg; J„ D. P. de
Smit met gezin van D 49 naar O. en W.
Souburg; J. W. H. Baan met gezin,
van D 90 naar Middelburg; mej. A. de
Kam van G 11, naar Middelburg. (V. C.)
Stavenisse. De vernieuwingswerken
aan de haven alhier zijn beëindigd. De
voormalige houten beschoeiing is vervan
gen door een beschoeiing van gewapend
betonnen damwanden. Doordat men een
vroegere schuine helling veranderd heeft
in een loodrechte is het havenplateau
eenigszins vergroot. Door verhoogen en
opnieuw bestraten van het terrein zijn de
hinderlijke hellingen grootendeels wegge
werkt. Het werk, dat door dhr A. Wes-
dorp alhier voor f 15.000 was aangeno
men, is bijna uitsluitend met werkkrach
ten uit onze gemeente voltooid.
St. Maartensdijk. Gemeenteraad.
In de Vrijdag j.l. gehouden raadsvergade
ring werd ingetrokken het raadsbesluit
van 21 Mei 1935, waarbij' het vervoer van
werkloozen bij toerbeurt aan werklooze
schippers werd opgedragen. Besloten
werd tot wederopzegging het vervoer op
te dragen aan schipper Eversdijk. Hier
na worden de begrootingen voor 1936 be
handeld. De begrooting voor het woning
bedrijf wordt m.a.st. vastgesteld, gevende
aan baten en lasten f 9500 en aan kapi
taalsinkomsten en uitgaven f 9201,27.
Met 4 tegen 3 st. werd het salaris van
den ambtenaar ter secretarie met f 200
verhoogd. Het subsidie voor de Bijz. Vrij
willige Landstorm wordt met 5 tegen 2 st.
gehandhaafd. Met 5 tegen 1 st. en één
onthouding wordt aan het muziekgezel
schap weer een subsidie van f 50 toege
kend. De post „controleur werkloozen"
blijft gehandhaafd ondanks het verzet van
de heeren Bont en Op den Brouw.
De begrooting, aangevende aan inkom
sten en uitgaven f 112.211,05 wordt ten
slotte met 5 tegen 2 st. aangenomen. Be-
lastingverhooging is niet noodig. Wat de
caféhouders betreft, zal hun bedrijf als
winkelnering beschouwd worden. De be
grooting van het Weezen Armbestuur
werd in ontv. en uitg. vastgesteld op
f 14.490,25, waarin een gemeentelijke sub
sidie van f 1000.
Bij de rondvraag bepleit dhr Bout we
derinvoering van de steunregeling. Weth.
Koopman vermoedt, dat men in conflict
met de Rijksinspectie zal komen, als de
gemeente steun gaat uitkeeren, als er nog
werkgelegenheid is. De voorz. zegt onder
zoek toe.
Ned. Herv. Kerk.
Broepen te Wapserveen, J. Willemsen,
cand. te Söhoondijke.
Aangenomen naar Bergschenhoek, S.
Goverts te Gameren.
Geref. Kerken.
Aangenomen naar Paesens c.a., J. J.
Oranje, cand. te Wieringen.
Bedankt voor Leerdam, H. Volten te
Bolnes.
Chr. Geref. Kerk.
Bedankt voor Kornhorn, A. H. Hil-
bera te Groningen.
Geref. Gemeenten.
Bedankt voor Borsselen en Leiden, M.
Heikoop te Utrecht.
Middelburg. Maandagavond werden
na gehouden stemming door de leden der
gemeente, door den kerkeraad der Geref.
Kerk benoemd tot ouderling de heeren
K. Davidse, A. van Dijk, B. H. Lavooij,
G. Suurmond, F. Winter, J. IJsselstein,
en tot diaken de heeren F. Damen, G. P.
van Dort, P. Klein, L. J. Lorier.
D s L. B o u m a 80 jaar. Op
Vrijdag 25 October a.s. hoopt Ds L. Bou-
ma, em. predikant van de Geref. Kerk te
Middelburg, zijn 80sten verjaardag te
vieren.
Ds Bouma thans woonachtig te Huizum
bij Leeuwarden, is in Zeeland een bekende
figuur. Op 12 November 1882 werd hij te
Driesum in het ambt bevestigd. Vandaar
vertrok hij in April 1889 naar Terneu-
zen, welke gemeente hij diende tot 1896,
toen een beroep naar Emlichheim werd
aangenomen. Op 5 Juli 1898 deed Ds
Douma zijn intrede te Middelburg,
waar hij bleef tot hem tegen 6 Jan. 1925
eervol emeritaat werd verleend. Een groot
deel van zijn ambtelijk leven heeft Ds
Douma dus in Zeeland doorgebracht,
waar hij in het kerkelijk leven grooten in
vloed heeft uitgeoefend.
'Bevestiging enjntrede.
Zondagmorgen werd de heer A. Dronkers,
theo! cand., beroepen bij de Ned. Herv.
Gemeente te Hontenisse, door Ds G.
de Ru te Ritthem, tot zijn dienstwerk in
geleid met 'n predikatie over Ps. 90 16a.
Aan de handoplegging werd met den 'be
vestiger deelgenomen door Ds van Dis te
Zaamslag, Ds R. ten Kate te Dordrecht
en Ds W. Heyboer te Ouwerkerk.
Des middags deed Ds Dronkers zijn in
trede met een predikatie over 2 Cor 1 24.
Na de preek werden toespraken gehou
den door den consulent D's Hermanides
en den heor Thoden van Velsen namens
een studentenkring uit Leiden.
DE NOODTOESTAND VAN DEN
TUINBOUW.
Een pleidooi voor devaluatie.
In de Maandag te Arnhem gehouden
algemeene vergadering van den R.-K.
Boeren- en Tuindersbond, hield de voor
zitter, de heer Van Voorst tot Voorst een
openingsrede, waarin hij met dankbaar
heid gewaagde van de door de Regeering
getroffen steunmaatregelen.
De grondoorzaak van den noodtoestand,
waarin ons land zich bevindt, is volgens
spr. gelegen in ons te hooge levenspeil
in vergelijking met de landen, waarmede
wij handelsrelaties onderhouden en dien
tengevolge in de te hooge productiekos
ten, waardoor de prijzen van de goederen
die wij moeten uitvoeren, te hoog zijn,
en onze producten, omdat zij te duur
zijn, in het buitenland niet meer wor
den gekocht.
Nu is het allerminst te ontkennen,
dat de afzet van onze exportgoederen
in vele landen door beschermende maat
regelen wordt belemmerd, maar het is
ook waar, dat in meerdere landen van
overzee menige order nog zou kunnen
worden verkregen, indien ons Neder-
landsch kostenpeil niet zoo erbarmelijk
hoog was.
Immers, wij zijn, in vergelijking tot de
landen, die door verlaging der waarde
van hun munt het levenspeil en hun
productiekosten hebben weten neer te
drukken, ongeveer 40 pet. te duur.
Willen wij dus weer met onze produc
ten op die markten kunnen concurreeren
dan moeten wij onze productiekosten
ongeveer 40 pet. verlagen en dus aan
passen aan die buitenlandsche productie
kosten, door verlaging van renten, hu
ren, pachten, belastingen, overheidsdien
sten, loonen en salarissen, waarbij ook
aan verlaging van de schulden niet zal
te ontkomen zijn, want het totaal der
schulden, zoowel overheids- als particu
liere schulden, is voor ons verarmd volk
veel te hoog.
Spr. is ervan overtuigd, dat een zoo
danige konsekwente deflatie, waarbij het
mes zoo diep in alle lasten, die de pro
ductiekosten beïnvloeden, moet worden
gezet, niet door te voeren is, omdat
daartegen alle lagen der bevolking zich
verzetten, en omdat daardoor de werk
loosheid en de verarming zulke afmetin
gen zouden aannmen, dat de Staat de
kosten der werkverschaffing en steun-
verleening niet meer zou kunnen dragen.
En toch is het van het grootste be
lang voor ons land, dat wij kunnen ex
porteeren tegen loonenden prijs.
Waar het met den dag duidelijker
wordt, dat voldoende aanpassing door
verlaging van het kostenpeil niet meer
mogelijk is, is het onbegrijpelijk, dat de
Regeering zoo hardnekkig gekant blijft
tegen aansluiting aan het wereldprijs
niveau door muntcorrectie, hetgeen betee-
kent verhooging der goederenprijzen in
gedepreciëerde valuta, welke laatste
methode door nagenoeg de geheele
wereld gekozen is om uit de misère te
komen.
Spr. wil geenszins beweren, dat met
een verandering in onze monetaire poli
tiek alle moeilijkheden in één slag zou
den zijn opgeheven.
Maar indien door aanpassing van ons
muntstelsel aan dollar en pond ons prijs
niveau zich heeft aangepast aan dat in
het buitenland, zullen tal van moeilijk
heden welke zich thans, zoowel in be
trekking tot den import als tot den ex
port voordoen, komen te vervallen. Een
geheele reeks van handelspolitieke maat
regelen, die tot nu toe moesten worden
genomen om den import te remmen en
den export mogelijk te maken, kunnen
herzien worden o.a. die contingenteerin-
gen die slechts als maatregel tegen de
z.g. valuta-concurrentie dienen. Eveneens
zullen verschillende maatregelen tot
steun aan den landbouw aan een nieuw
onderzoek moeten worden onderworpen.
Nationaal economisch bezien, zijn wij
met onzen export op de tegenwoordige
basis, bezig ons zoo snel mogelijk te ver
armen.
In scherpe bewoordingen hekelde spr.
wat hij noemde de terreur van den
crisisopsporingsdienst.
Maar met minister, Mr Deckers, zijn
we op den goeden weg, want het ligt
in zijn voornemen den Augiasstal der
crisis- en controlemaatregelen grondig uit
