DE ZEEUW MKKIH TWEEDE BLAD as, het para- .nh. 740 veer- ins, met 15 j, een succes. lNUS, Lange- ddelburg. Di N.S.B. en hel Staatsabsolutismi. Eindelijk vereenigd. Uit de Provincie. VOOR Een zeldzaam voordeel! Maar nog slechts korte tijd kunt U hiervan profiteren. Uw winkelier geeft U bij aankoop van 2 pakken Presto, 7^2 ct een derde pak geheel gratis tegen inlevering van onderstaande courantenbon. Dus voor slechts 15 ct. ontvangt U 3 pakken Presto, het bekende voortreffelijke zeeppoeder. n v. wascholinefabriekTï ze Manteltjes edjes, Pakjes, s en mooie jpjes. Mejuffr. 313, Middel- le Singel, Tel, dt den hoog- uiden en vel- snaren 15 ct. TANEN: Mais le transacties Beurs. Inlich- Lange Gist- urg. KRIJGBAAR: boterspecu- :ent en bruin ons. P. J. Delft, Mid- h. hospitaal versch wit- ct. per pond, peculaas, wit er ons. ffSVLEESCH. d. Coteletten ipjes 5 pond A. J. DE istraat L 77, 614. ent per K.G. ent per K.G. GTER, Korte lelburg. Tele- ;epol. stoelen eiken legst. v.a. ƒ22,50, Ires v. mooie faut. en st. lerdijk, Midd. ima nieuwe sdan '30, pr. 1932 Sedan ïbowielen m. AS, Ierseke, ille Keuken- it, als nieuw, 2,50, mooi VAN LOO, Middelburg. nieuwe en gebr. Huard dmachine, 2 voorwielen rteerder en Brigdamme. V ZIJNDE r, Middelburg. Metselaar, ruil: ONNY'S, JANSE, Gr. WOONHUIS in, aan den urg. Adres: 211, Middel- IJWIEL, schitterend. vTE, Rijwiel- V.) rriepaard, 5 "ouwd; Cap- .rdkach eitje, Biggekerke. ENWAGEN DEN. rij, Groote de Juliana- en Zeeuw- ppelen, kl B Grijpskerke. LEERLING OY, Bureau Jurg B 16, r a.s. STBODE, 's-Graven- Heinkens- ig mogelijk STBODE oor het in- en suiker- 1. Aaru te chen 7 en VAN DINSDAG 24 SEPT. 1833, Nr 301. Gelijk men weet, wordt er van de zijde der N. S. B. staande gehouden, dat deze politieke partij' geen staatsabsolutisme beoogt en dat haar staatsleer geen staats- absolutistisch karakter draagt. Erg overtuigend is die bewering niet. Want de officieels geschriften van de N. S. B. leggen haar staatsabsolutistische karaktertrekken zonneklaar bloot. Uitdrukkingen als deze: „dat de mach tige werkzame staatsidee haar zelfver werkelijking tot betere vormen met geweld, doorzet", indien de tegenwoordige macht hebbers zich mochten verzetten; dat de Staat de verwerkelijkte zedelijkheid is, waarin het algemeen menschelijke zich doet gelden en de hoogste vrijheid ligt in de eenheid van den bijzonderen en al- gemeenen wil; dat wat de rechte Staat doet vanzelf zedelijk en redelijk is; dat de Staat een eigen leven heeft, waartegenover het leven van de enkele, afzonderlijke in dividuen in het niet verzinkt; dat niet toegelaten zal worden, dat de godsdienst va or politieke doeleinden wordt misbruikt; dat de Staat zich bij! de opvoeding van de jeugd niet op zijde moet laten schuiven en zich moet keeren tegen de „schotjes- zetterij!" op schoolgebied enz.; dergelijke en andere principiëele en karakteristieke uitspraken in het boekje, gewijd aan de Nationaal-Socialistische Staatsleer en in de officieele toelichting van het N. S. B.- progr.m, zijn zulke zuivere staaltjes van éér,. s< -Ctaabsolutisüsche wereldbeschou wing, dat men zich verwonderen moet over de vrijmoedigheid, waarmede van de zijde der N. S. B. dit punt later weer disputabel is gesteld. Intusschen Ir Mussert heeft vorig jaar zijn spreuk opgeheven en in het bekende bijvoegsel bij' de Nat. Socialistische staats leer uitdrukkelijk verklaard, dat de be doeling van de samensteller der „Staats leer" was niet het propageeren van „Staatsabsolutisme". En die merkwaar dige negatieve bedoeling zou ook bij1 hem zelf hebben voorgezeten bij het uitgeven van de brochure inzake de staatsleer. Nu doet het wel wat zonderling aan, dat de leiders van de N. S. B. ten aanzien van een zoo principieele zaak zoo ave rechts hun bedoeling hebben uitgedrukt. Erg geloofwaardig is die verwerping van het staatsabsolutisme niet. Doch hoe dit ook moge zijn, in elk geval hebben de leiders van de N. S. B. tot op den huidigen dag niet ontkend hunne plechtige verzekering (zie brochure III blz. 4) dat zijl „ernaar streven de groote beginselen en de hervormingsgedachten, die beide bewegingen (Fascisme en Nat. Socialisme) gemeen hebben in Nederland- schen geest te verwezenlijken" Wat nu zijn dat voor beginselen en her vormingsgedachten? Daaromtrent wordt weer eens opnieuw licht verspreid door een onlangs versche nen studie van den bekenden Weenschen hoogleeraar en staatsrechtgeleerde Dr Adolf Menzel over „Der Staatsgedanke des Fascismus". Dit boek geeft een zeer gedocumenteerd overzicht van den invloed die de staats absolutistische theorieën uit het Rome en Griekenland der oudheid, van middel- eeuwsche schrijvers als Machiavelli en van meer moderne staatsrechtgeleerden als Hebbes en Rousseau op het Fascis me hebben geoefend. En met name geeft Dr Menzel ook een duidelijk beeld van de staatsabsolutistische gedachten, die het Fascisme aan de staatsleer van Hegel heeft ontleend. Wat nu zegt deze schrijver over de ver houding van Hegels leer en het Fascisme? In het algemeen constateert hij, dat er een innerlijke verwantschap tusschen bei- FEUI LLE TO N Een verhaal uit het vroegere Rusland. 28) o „Thuis moeten ze allemaal van mijn loon bestaan", vervolgde de jongen, ter wijl hij zijn paard met de zweep sloeg; „mijn vader is in den oorlog verminkt en heel ziek. Hij heeft toch naar Petersburg willen komen, om de moeder van zijtn luitenant iep te zoeken, die aan zijin zijde gesneuveld is. Mijn vader beeft iets om haar te overhandigen; maar in deze groiote stad zijin de menschen niet gemakkelijk te vinden en. Serge begon op te letten. Plotseling schoot hem een gedachte te binnen. „Kent gij den naam van dien officier?" vroeg hij!. De Russische boer is voorzichtig, en hoewel Pavlorncha nog zeer jdng was, be zat hij deze hoedanigheid in hooge mate. De opgewondenheid van den jongen man had hem bevreesd gemaakt. „Waarom moet gijl zijh naam weten?" vroeg hij, zich omkeerende, en Serge een wantronwenden blik toewerpend. „Ik wil dien weten!" riep deze op ge biedenden toon. „Misschien hebt gij den jongen officier gekend," hernam de koetsier met zekere de bestaat en dat deze verwantschap spe- ciaal tot uitdrukking komt in de karak- tertrekken van de fascistische staatsleer, die het wezen van die leer uilmaken. En als belangrijkste karaktertrekken noemt hij de volgende: a. de opvatting van den Staat als be lichaming van de idee der zedelijkheid; b. de total heilsgedachte; c. het maoMsprincipe; d. den corporatieven opbouw van den Staat. Ter toelichting van het eerste punt ver wijst de schrijver met name naar Hegel's „Voorlezingen over de Geschiedenis" en zijn „Recbtsphilo-sophie". Heit loont de moeite 'hier enkele passages1 te laten vol gen, die weliswaar niet allen door Menzel zijn aangehaald, doch die voor ons van belang zijn, wijl sommigen bijna woorde lijk overeenstemmen met de terminologie van den schrijver van de Staatsleer der N. S. B. De Staat is zoo schrijft Hegol de werkelijkheid van de idee der zedelijkheid (Rechtsphilosophie par. 257), Hij; is de gang Gods in de wereld: zijn grond is de macht van de zich als wil verwezenlijken de rede. Bij de idee Staat moet men niet bijzondere staten voor oogen hebben, niet bijzondere instituten, men moet veelmeer de idee, deze werkelijke God, in beschou wing nemen (par. 258). En elders; „Nood wendig is het redelijke, dat wij als wet hebben ehkend, en vrij zijn wij, wanneer wij bet redelijke volgen: de objectieve en subjectieve wil zijn dan met elkander ver zoend." (Phil. d. Gesch.). Beluisteren we niet gelijke klanken in de bovenaangehaalde uitlatingen van den schrijver van de officieele brochure van de N. 'S. B., waar deze spreekt van den Staat als verwerkelijkte redelijkheid en 'zedelijkheid en als vrijheid aanduidt een opgaan van den individueelen wil in den alge-meenen wil Wat betreft de tcialiteltsgedachte: He- gw .whrcc.;otaa„ vormt tezamen met alle levensuitingen van een natie een in- dividueele totaliteitDe Staat is de ■grondslag en 'het middelpunt van alle zijden van helt volksleven, van de kunst, van het reCht, van de zeden, van de religie, van de wetenschap" (Phil. d. Gesch.). Wat anders is dit dan de eisch van de N. S. B., dat de groepen en standen moe ten opgaan in de levende eenheid van den nationalen staat (brochure III blz. 7). Het machtsprincipe. Dit bereikt, vol gens Hegel, zijn 'hoogtepunlt in den oorlog, welke niet kan worden ontbeerd. Oorlog wordt, volgens Hegel, onder bepaalde om standigheden voor de zedelijke gezond heid van de volken vereisc'ht, wijl hij hen sterkt, zooals de beweging van den wind de zee voor de vervuiling bewaart, waarin een voortdurende rust, evenals een voort durende of bijna eeuwige vrede de volke ren, haar zon doen verkeeren (Rechitphil.). Vergelijk hiermede nu de oorlogzuchtige actie van het Italiaansehe Fascisme. En ge zult toestemmen, dat er een merkwaar dige overeenstemming bestaat. Maar plaats daarnaast nu ook eens uitlatingen als die van de N. S. B. ten onzent: „Wat de rechte Staat doet, zal van zelf redelijk en ■zedelijk zijn" en ge gevoelt, dat er tus schen de 'grondgedachte van 'het Fascisme en die van de N. S. B. een even merk waardige overeenstemming bestaat. En wat tenslotte den corporatieven op bouw van den Staat betreft nog het vol gende Bekend is, dat Hegel een voorstander was van een z.g. „standische -gegliedente" volksvertegenwoordiging. Zulks echter niet, omdat 'hij langs 'dien weg de zelf standige rechten van die standen naast die van den Staat wilde erkennen; doch in tegendeel omdat hij door middel van zoo danige vertegenwoordiging de staatsmacht wilde sterken. Vandaar dat deze gedachte ook hij Bismarck, 'die praktisch op het standpunt van helt staatsabsolutisme stond, even eens waardeering vond. De Pruisische' Vol'kswirtschaftsrat, die Bismarck reeds in 1880 in het leven riep, was een prak tische poging om deze st-andvertegenwo-o-r- diging voor 'het geheele Rijk in praktijk te brengen. En zelfs nog in zijn ,„Gedanken und Erinnernngen" teekende Bismarck een z.g. „herufsgenossenschaftliChe Lan- desver'Oretung" als zijn ideaal. halsstarrigheid, oon niet rechtstreeks te antwoorden. „Heette hij1 Bronitzky?" zeide Serge, om er een einde aan te maken. De jongen keerde zich om, keek hem nogmaals aan en knikte bevestigend. „Is het mogelijk! en het voorwerp dat uw vader aan zijn moeder wil brengen is een klein Nieuw Testament." „Juist, dat is het." Pavloucha liet zijn paard plotseling stil staan, zoo groot was zijn verbazing bij het hooren van die opheldering, die hem toescheen als tooverij. Serge liet Pavloucha toen alles vertel len wat hij wist van het boekje en van hem, wien het toebehoord had. „Weet gij misschien waar de prinses, zijn moeder, woont?" vroeg de jongen. „Zeker, en waar woont jou vader? Ik moet heni zien." „Wij wonen ver weg in de Galernaïa Gavane bij' mijln patroon den stalhouder Timophéief. Mijh; vader is zeer ziek; moe der zegt dat hijl niet beter zal kunnen wor den, omdat wiji te arm zijin om geneesmid delen te koopen." „Ik moet uw vader zien," zeide hij, terwijl hij' het adres van den soldaat in zijin zakboekje Opschreef, „en ziedaar in tusschen iets om geneesmiddelen te koo pen." Nog nooit had Pavloucha zulk een groote som bezeten als Serge hem zooeven in de hand had gestapt. „Zandt gij' nu nog Het Italiaansehe corporatieve stelsel is een vrucht van ditzelfde streven om de middeleeuwsche standenvertegenwoordi ging, gehuld in een modern staatsabsolu- tistisch kleed, opnieuw in praetijk te bren gen. En het is dan ook niet te verwonde ren, dat een vooraanstaand fascistisch schrijver als Do Verde Hegel prijst als dengene, die het eerst het ware wezen van de beroepscorporatiea erkent en haar ideëele waarde, evenals die van den Staat, weder naar voren heeft gebracht. (Die Lehre vom Staat im neuen Italiën. 1934.) Ook de N. S. B. wil een z.g. corporatie ven staat. Bestaat er nu een principieel verschil tusschen haar streven in deze richtin gen 't streven van het Fascisme? Wij meenen van niet. De corporatieve Staat is een bepaalde vorm van 'het in praktijk brengen van het staatsabsolutis me. En ook in dit opzicht beweegt de N. S. B. zich o. i. geheel in de lijn van He gels staatsabsolutisme. I En de vruohten van dit staatsabsolu tisme? Men behoeft wil men deze vruchten in de praktijk zien niet naar Duitsch- land of Italië te gaan. Men kan volstaan met acht te slaan op ons eigen verleden. Wie kent niet onze 80-jarige worsteling tegen Spanje's dwingelandij? Wie hoor de nimmer van het dwangjuk van het Napoleontische regime? Wie herinnert zich niet de onderdrukking van de gods dienstvrijheid in de dagen van Afschei ding en den bitteren schoolstrijd, die ein delijk de vrijheid van onderwijs gebracht heeft? Welnu, laten we bedenken, dat deze vrijheidso-nderdrukking in den regel het gevolg was van onnederlandsche denkbeel den en practijken, die door betrekkelijk kleine volksgroepen uit het buitenland ge ïmporteerd werden en hier werden gepro pageerd. en bevorderd en die tijdelijk als •gevoig van innerlijkan nood en verdwa zing de meerderheid van ons volk gevan gen hieldenl De historie heft waarschuwend den vinger omhoog tegen bewegingen als die van de N. S. B. Middelburg. Gevonden voorwerpen. Doosje scheermesjes, Lorier, Seisweg R 132; bal, J. de Kuyper, Pott.singel P 54; zilv. kettinkje, 2 ceintuurs en 2 broches, Zwemschool, Havendijk; zilv. vulpotlood, Kandel, Sleperssingel Q 316; p. dames- handschoenen, mej. de Jong, Penn.singel L 47; gouden ring, Pieters, Vlasmarkt K 150; boodschaptasch, v. d. Wende, Seis weg R 151; haarstrik, Poelman, Statio-ns- str. P 268; sleutel, Rockus, Oud Arn. pad T 135; sigarenaansteker, B. Timmerman, St. Janstr. H 196; hond, F. Gilde, Kl. Vlaanderen M 201; halve kinderpullover, J. Meijer, Noordsingel S 156; huissleutel, brugwachter, Kanaalbrug; belastingmerk, Leij'nse, Noordsingel R 55; witte poes, de valk, Damp. str. 0 205; huissleutel, mej. v. Meerendonk, winkel Schulte en Thie- me; kinderschoentje, Luitwieler, Noord- weg S 234; vischmand, den Hollander, Domb. Schuitvlot Q 203; belastingmerk, Kruys, Winterstr. Q 111; oorbelletje, Lambermont, Dam G 29; spons, de Kui per, Pott.singel Q 54; damesschoen, A. Joziasse, L. Burg B 5; 2 koperen gewich ten, Post, Pott.singel, Q 44; huissleutel, Pitlo, Veerscheweg S 256; band regenjas, Petiet, N. Oosterschestr. N 83; breekijzer, Fransimont, Veerschesingel; geldstuk, VolkeTS, Noordweg B 165; damesport., W. Abrahamse, Segeersweg V 107; al penmuts, Visser, Meidoornlaan W 153; 1 k.g. visch, Bek, Rouaansche kaai, G 132; jumper, de Rij'ke, Brakstr. O 268; buis sleutel, Rovers, L. Delft B 152; zakkam metje, Meertse, Seisweg K 151; zilv. ket- tingje, de Haas, Looiersingel Q 256. Kruiningen. Gemeenteraad. Maan dagmiddag vergaderde de Gemeenteraad. Afwezig met kennisgeving dhr de Bat. D'e rekening over '34 wordt voorloopig vast gesteld. Vastgesteld wordt het uitbreidingsplan der gemeente. Bezwaren zijn bij de ter inzage ligging niet ingekomen. Ingezonden Mededeeilnp. zoo goed willen zijn mij te zeggen waar prinses Bronitzky woont?" vroeg hij be deesd. Serge voldeed aan zijn verzoek, en de kleine man scheen op het toppunt van ge luk. Een oogenblik later neuriede hijl zelfs een deuntje van zijn dorp. Wat Serge betreft, hij dacht na over de vreemde wijze waarop hij het boek had otntdekt, waar naar hij zoo lang gezocht had; en hij' stelde er zich reeds een genoegen van voor, loon het zelf aan de moeder van zijin vriend te overhandigen. Dank zij! zijn aanwijzingen, had zijm kleine voerman hem eindelijk op de plaats zijner bestemming gebracht. Een oogen blik later hield hij stil voor een groot, somher gebouw. De dikke portier stond achter de glazen deur. Toen hiji Serge herkende, vereerde hijl hem met een groet en hielp hem zijh pels afdoen. „Is Nioolaas Andréitch hier?" vroeg Serge. „Hij1 is zooeven thuis gekomen," ant woordde de polrtier. „En de dames?" „Die zijn thuis." Voordat Serge naar boven ging, kon hij niet nalaten een blik in den spiegel te wer pen. Hij! was veel veranderd sedert den laatsten keer, dat hiji deze woning was binnengetreden. Zou hijl met zijn bolle wangen en zijn in een doek gebonden arm nog genade vinden in de oogen van Mila? 3 BON VOOR GRATIS PRESTO GELDIG TOT EN MET 12 OCTOBER Uw winkelier verstrekt U tegen deze bon 3 pakken Presto, 7'/, ct. zeeppoe der, voor de prijs van 2, dus voor slechts 15 ct. 3 pakken Presto zeeppoeder. Naam- Straat r»1» X'M joeK A'JOI n'n-iotii-wif/A ,X_V_X VQIJ< lOUOOOOÜOC Neem In plaats van het GRATIS PAK PRESTO geen ander merk zeeppoeder aanl U heeft recht op PRESTO en wie U Iels anders geeft, benadeelt U. PRO A-86-091 H Voorstel om afwijzend te beschikken op verzoeken om vermindering van perso- neele belasting door Nienebokos en ver-- schillende caféhouders van Kruiningen en Hansweert. De voorzitter zegt, dat B. en W. het zelfde standpunt innemen als in Februari, toen de Raad een zelfde verzoek met 9 te gen 2 stemmen heeft verworpen. Dhr Burkunk meent, dat de caféhou ders het zwaarst beproefd worden en nog al eens beknot worden in hun bedrijf. Dbr de Gro-of meent, dat als de biljar ten worden opgeruimd de gemeente nog minder trekt. Dhr van Hootegem wil practisch zijn en de belasting balveeren. Dhr Kole is ook voor halveeren, gezien de bezwaren. Dhr Verijzer voelt ook de moeilijkheden en voelt wel iets voor tegemoetkoming. De voorzitter zegt, dat B. en W. gaarne het verzoek zouden willen inwilligen, doch dat de gemeente-financiën, die door het Rijk steeds meer worden afgetapt, niet tolaten om het verzoek in te willigen. D'e Zijn hart klopte heviger dan bij de be storming van Plevna, terwijl bij! langzaam de trap besteeg, die naar de vertrekken der familie Marline leidde. Op het portaal gekomen aarzelde hij1 een oogenblik en ging toen naar de kamer van Nicolaas. „Wel,mijnheer Nicolaas, ben je te spre ken?" riep Serge, de deur van zijn vriend half openende. „Kom binnen", antwoordde Nicolaas. „O, ben jij het!" het hoofd van Serge gewaar wordende. „Kom binnen. Het spijt mij, dat ik niet kan opstaan om je te ont vangen". Hij zat inderdaad met een groote plank op de knieën, bedekt met een vel papier, waarop hij met veel inspanning het ont werp voor een veldtocht teekende. „Ik ben dadelijk klaar; als je even wilt gaan -zitten, zullen wij tezamen naar de zaal gaan. Mila heeft je sedert Maanda'g dagelijks gewacht". „Ik heb gewacht om toonbaar te zijn; maar ik ben -het nog lang niet", zeide Serge, zich in een gemakkelijken stoel werpende. „Nu wat zou -dat. Mila mag zich ge lukkig rekenen je met armen en beenen terug te zien. Na vijf minuten had Nicolaas zijn werk af, waarna hij Serge naar de gezelschaps kamer bracht, waar niemand was. Een lamp wierp een rood schijnsel op de meu belen. raad zal voor 31 December nog wel voor. zwaardere moeilijkheden komen, terwijl de caféhouders het werkelijk niet moeilijk wordt gemaakt op Kruiningen door den burgemeester. De Raad kern het verzoek inwilligen, doch moet dan ook andere inkomsten aan wijzen. Weth. Frangoys zegt, dat zijn ziens wijze dezelfde is als in Februari. De fi nanciën der gemeente zijn sindsdien niet verbeterd. Het voorstel om de belasting van f 20 op f 10 te brengen wordt met 8 tegen 2 st. aangenomen. Voorgesteld wordt deleges-verordening te wijzigen, waardoor niet-inwoners voor een ventvergunning f 0.15 per dag moe ten betalen, voor een maand f 1, voor een half jaar f 3 en voor een jaar f 5. De voorzitter zegt, dat in alle gemeen ten moet betaald worden en hier is men vrij. Dat is onbillijk. Dhr Burkunk vindt het jammer, dat de gro-ote firma's, o.a. Albert Hein en De Gruiter buiten deze regeling vallen. „Wacht een oogenblik", zeide Nicolaas, en hij opende een deur die in de kamer van zijn zusters uitkwam. Zij zaten rond om de lamp te werken. „Raad eens wien ik medebreng?" zeide hij geheimzinnig. „Ik wed dat het mijnheer Batourine is!" riep een der jonge meisjes. „Juist, Katinka. Jij raadt zoo goed als een waarzegster. Daarop de deur openende, liet hij zijn vriend zien. Deze boog en naderde de ka- napó. Eerst stak hij; zijn hand uit naar Katinka, toen groette hij de oud ste, juffrouw Nathalie. Eindelijk was het de beurt aan de jongste, een meisje van negentien jaar. Haar kleine gestalte en zeer -blonde haren, haar ronde gelaats- vorm en haar groote bedeesdheid gaven haar nog iets kinderlijks. Haar trekken waren noch fijn, noch regelmatig, maar wanneer men haar in de groote grijze oogen keek, die zoo doorschijnend en zacht wanen, vond men liaar tenslotte mooi. Een sterk rood had haar gelaat gekleurd bijl bet hooren van de vraag van haar broer, en op haar was Serge's eerste blik gevallen. Indien hij uit be leefdheid haar zusters vóór haar gegroet had, zoo drukte hij toch op geheel andere wijze de kleine hand van Mila. (Wordt vervolgd.)

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1935 | | pagina 5