laistr. Goes G EERSTE BLAD V*/ KNECHT De taak der bedrijfsraden. Buitenland 'n fijne DAMESTAS? 'n handige INKOOPTAS? WITKAM's Geschenkenhuis Binnenland ZATERDAG 14 SEPTEMBER 1935 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 48e JAARGANG - No. 283 heeft ze en niet duur Beiangrijksta Nieuws Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emerge" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postcheque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL j. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs 72.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vllssingon i 0,20. Losse nummers 5 cent. Advertcntlön 30 cent por rogel. Ingezonden mcdcdeelingen 60 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85. Bij contract belangrijke korting. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. ijn onze onder- i betere zo goed sterk is. :n, waar zo lang Cowboy :95 UUR: WDE MODERNE OONHUIZEN, rg. Te bevragen: straat, Middelburg ie N.A.K. goedge- v Juliana-tarwe en goedgekeurde ve Pootaardappe- LG. P. BRASSER, OOP: 1ERWOONHUIS 1 GERWONING ATTEL, N. Vliss. ks ongeveer 1000 Poelje-eieren, op sn prijs. Brieven 'en", Adv.-Bureau THOFF, Middel- f RUIL: Nieuwe /endpl. Rud-Sack, Melottepl., 1 stel jeslag, Cultivator, imachine 1,80 M. tND, Brigdamme. P, New Imperial reel luxe, onbere- wegens ziekte 1. O, Boekhandel urg, Middelburg. tSKNECHT biedt 3 de hoogte met ie getuigen voor- r O, Bureau „De irg B 16, Middel- even onder No. 10 w", Goes. S BAKKERS- !HT. ers J. K., Bureau ETROUWBARE, E KNECHT, ,rd kan omgaan, olenaar, Middel- KERSKNECHT ires: Bureau „De rg B 16, Middel- *«1 Ingevolge het bepaalde in de Bedrijfs- radenwet wordt een bedrijfsraad ingesteld in elk bedrijf waarin de omstandigheden daartoe aanleiding geven. We zouden ook kunnen zeggen: in elk bedrijf dat er rij'p voor is. Alvorens tot instelling over te gaan, moet de betrokken minister bet advies inwinnen omtrent de wenschelijkheid daarvan, omtrent het aantal in den raad te benoemen leden, dat ten minste 6 en ten hoogste 20 moet zijln, enz. De leden en plaatsvervangende leden worden voor de helft benoemd door de door den minister daartoe aangewezen vereeniging of vereenigingen van werkge vers en voor de andere helft door de door den minister aangewezen vereeniging of vereenigingen van arbeiders, wier leden allen of voor een gedeelte in het bedrijf werkzaam zijn. De bedrijfsraden zijn allereerst bedoeld als organen van overleg. Zij zijn o.a. bevoegd tot bet ontwerpen van arbeids voorwaarden, bet overwegen van maat regelen ter voorkoming en bestrijding van werkloosheid; bet bevorderen van bet overleg tusscben den werkgever en de ar beiders in de afzonderlijke ondernemin gen en bet bevorderen van al die maatre gelen, welke de goede verstandbonding tusscben werkgevers en arbeiders in bet bedrijf kunnen versterken. Verder zijn de bedrijfsraden gedacht als organen van advies en uitvoe ring. Ziji kunnen de ministers, de be sturen van provinciën en gemeenten en andere overheidsorganen, hetzij' op aan vrage hetzij1 uit eigen beweging van ad vies dienen betreffende alle onderwerpen die op den arbeid in bet bedrijf betrek king hebben. Hetzelfde geldt ten aanzien van particuliere lichamen en personen. Ook verleenen de bedrijfsraden, waar mo gelijk, medewerking bij! de uitvoering van wetten en algemeens maatregelen van be stuur. Eindelijk zijn de bedrijfsraden bedoeld als organen ter beslechting van geschillen. Bijl arbeidsovereenkom sten e.d. kan worden bepaald, dat daaruit voortvloeiende geschillen, die met betrek king tot den arbeid in bet bedrijfsleven ontstaan, aan de beslissing van den be drijfsraad zullen worden onderworpen. Ook heeft deze de bevoegdheid uit eigen beweging pogingen te doen om dergelijke geschillen op te lossen of te voorkomen. De bedrijfsraden hebben geen veror denende bevoegdheid. Wel is bij amendement een bepaling in de wet ge bracht die den weg naar deze bevoegdheid effent en die aldus luidt: Ten aanzien van onderwerpen waarvan de regeling of na dere regeling bij1 of krachtens de wet aan een bedrijfsraad is opgedragen, kan deze verordeningen maken, die bij) in bet belang van bet bedrijf noodig oordeelt. We hebben bier dus niet meer dan een principieele uitspraak, die geen directe beteekenis beeft. Wanneer we deze bepalingen nagaan, dan blijkt, dat, aangenomen dat de om standigheden tot de instelling aanleiding geven, een bedrijfsraad voor den land bouw uitnemende diensten zal kunnen be wijzen. Henzon b.v. van groote beteekenis kun nen zijn indien het oordeel van een be drijfsraad kon worden gevraagd over de bestrijding van de werkloosheid en de ver ruiming van de werkgelegenheid. De klacht is algemeen dat er op dit ge bied, o.a. de tewerkstelling van arbeiders in de bedrijven, veel meer gedaan zou kunnen worden indien volstrekt niet altijd deskundige ambtenaren hierin niet het eerste en het laatste woord hadden. Wat zouden bijl bet bestaan van een bedrijfs raad de belangen van het bedrijf en alle bediijifsgenooten veel beter gediend kun nen worden dan thans bet geval is. Gok ten opzichte van bet ontwerpen van arbeidsvoorwaarden en het bevorde ren van overleg tusschen werkgevers en arbeiders zon een bedrijfsraad uitnemende diensten kunnen bewijzen. Wat zou er al niet veel bereikt zijn als aan den onwil om over deze dingen een samenspreking te houden een einde werd gemaakt en als door gemeenschappelijk overleg gezocht werd naar een voor alle partijen bevredi gende oplossing. En hetzelfde geldt ook van de beslech- ™g van eventueels geschillen, waarvoor uu meermalen de hulp van den Rijlksbe- "jridelaar moet worden ingeroepen. De edrijfsradenwet opent de mogelijkheid Teze geschillen in eigen boezem af te doen. n verband daarmede is reeds in de Ar- eif-l3geschillenwet een wijziging gebracht en bepaald, dat de rijksbemiddelaar zich onthoudt van tusschenkomst in een ge schil, indien in het bedrijf waarin het ge schil is ontstaan een bedrijfsraad is inge steld en door dit lichaam pogingen wor den aangewend om bet geschil te veref fenen. Zooals werd medegedeeld wordt thans de mogelijkheid en de wenschelijkheid van de instelling van bedrijfsraden voor den landbouw in West Noord-Brabant en Zeeuwsch-Vlaanderen onderzocht. Met belangstelling wachten wijl af in welken geest hieromtrent door de ver tegenwoordigers van de landbouworgani saties en van de landarbeidersbonden zal worden geadviseerd. De rede van Laval. Woorden van geweldige beteekenis. Zelden zijn in de volkenbondsvergade ring in een tijdsbestek van slechte en kele minuten woorden van zulke gewel dige beteekenis uitgesproken ala Laval gisteren beeft gedaan, meent de „Msb." Laval beeft nauwelijks tien minuten onder doodscbe stilte van de overvolle zaal gesproken. Doch na afloop van zijn rede wist een ieder, dat de beslissing was gevallen. Indien Italië, ondanks alle verzoenings pogingen, die nog overwogen worden, tot een oorlog mocht overgaan, zou de volkenbond niet schromen, om. onder lei ding van Frankrijk en Engeland tot toe passing van de sanctiebepalingen van ar tikel 16 tegen de groote mogendheid Ita lië over te gaan. Ieder is zich natuurlijk ten volle be wust van den ontzaglijken ernst van dit besluit. Laval kon bet ,niet duidelijker gezegd hebben dat Frankrijk asm de sanctie maatregelen tegen Italië ten volle zal meedoen. Na nogmaals zijn hoop te hebben uit gesproken, dat de volkenbondsraad toch erin zou slagen, een vreedzame regeling van het geschil tot stand te brengen, kwamen zijn slotwoorden, waarin hij op de mogelijkheid zinspeelde, dat de ver zoeningspogingen toch zouden misluk ken. In dat geval, zeide Laval woordelijk, zal een nieuwe toestand, nog ernstiger voor allen, onze aandacht vragen. Wij zijn allen gebonden door een solidariteit, die dan onzen plicht zal vaststellen. Onze verplichtingen zijn in bet volken bondsverdrag neergeschreven. Frankrijk zal zich niet eraan onttrekken. In Italië is de redevoering welke La- val heeft gehouden, in gunstigen zin op gevat, daar men een ruim begrip heeft van de moeilijkbeden, welke zich voor de Fransche politiek opdoen. Met nadruk wordt aan deze verklarin gen nog toegevoegd, dat bet standpunt van Italië ten aanzien van de Abessyni- sdhe kwestie in het geheel niet gewijzigd is en dat Italië den weg. wel ken het zich heeft uitgestip peld, ten einde toe zal vervol gen. Hoare en Laval hebben gisteren beiden Genève verlaten, doch bet is de bedoeling van Laval, Maandag weder te Genève te rug te komen tot bijwoning van de verga dering der raadscommissie van vijf. Radiorede van den Negus van Abessynlë. De Keizer van Ethiopië heeft gister avond uit Addis Abeba een radio-toe- spraak gehouden, welke speciaal bestemd was voor Europa en Amerika. De Negus sprak op kalm en toon en gaf vooral uitdrukking aan zijn vertrouwen in bet vredeswerk van den Volkenbond. Hij noemde Italië verantwoordelijk voor de huidige situatie en zeide dat zijn land bad bewezen concessies te willen doen en zich opofferingen te willen getroosten. De keizerlijke regeering van Ethiopië, aldus de Negus, is door het hartstochte lijk verlangen bezield den vrede te hand haven en alle verplichtingen, welke zij heeft aangegaan, na te komen. Zij' wil daarbij nog concessies doen, welke ver- eenigbaar zijn met de eer en de waardig heid van het land. Abessynië weuscht bovenal rechtvaardigheid en het land brengt hulde aan degenen, die alles in het werk stellen om den vrede te bewa ren. Abessynië acht oorlog onvermijdelijk. In politieke kringen te Addis Abeba is men van meening, dat, ondanks de bemoeiingen van den Volkenbond en van Engeland, Italië den 26sten September de vijandelijkheden zal openen. Men houdt er rekening mede, dat ook Engeland in den oorlog verwikkeld zal worden en dat het zwaartepunt van den oorlog naar Egypte zal worden verplaatst Het mobilisatiebevel voor Abessynië's leger ligt, naar uit vertrouwbare bron wordt vernomen, reeds gedrukt gereed. Het bepaalt, dat behalve de reeds onder de wapenen zijnde troepen nog 750.000 man opgeroepen worden. Men gelooft, dat de keizer eerst het resultaat van Genève afwacht. Overigens wordt het uitbreken van den oorlog in Abessynië als zeker beschouwd. Mussolini wil wel praten, maar eerst vechten! In het weekblad Gringoire brengt Ray mond Recouly verslag uit van een onder houd, 'dat hij met Mussolini heeft gehad. Volgens den door hem tijdens het on derhoud vei kreg en indruk zou het moge lijk zijn, in geval het conflict zou uitbre ken, van Mussolini te verkrijgen, dat deze „zoodra de eerste fase zal zijn afge- loopen, er in zal toestemmen met Enge land en Frankrijk in onderhandeling te treden." De correspondent verklaart, dat hij na zijn onderhoud met Mussolini er vast van overtuigd is. dat Italië in elk geval en op eigen gezag zijn plannen in Abessynië ten uitvoer zal brengen. Ingezonden Mededeeling. Duitschland heeft fietswegen noodig:. Onder bet motto „Duitschland heeft fietswegen noodig" wordt op het oogien- blik te Berlijn een door de „Reiehsge- meinschaft für Radfahrwegebau" geor ganiseerde tentoonstelling gehouden, wel ke ten doel heeft met behulp van foto's, cijfer-materiaal enz., een pleidooi te le veren ten gunste van het uitbreiden van het net der fietswegen. Men vindt er ook interessante vergelijkingen met de toe standen in andere landen. Duitschland bezat in 1934 ongeveer 5000 K.M. fiets wegen, maar het had er 40.000 noodig! Het aantal fietsen bedroeg in 1934 in Duitschland 15 millioen, in Frankrijk 6,75, in Nederland 3. in België 2, in De nemarken 1,5, in Zwitserland 0,5 en in Polen 0,38 millioen. In Nederland en in Denemarken beeft echter van elke twee personen een fiets. D'aarna volgen België met een op de drie, Duitschland met een op vier, Frankrijk met een op zes, Zwitserland met een op acht en Po len met slechts een fiets op zestig inwo ners. De Hakenkruis-vlag alleen blijft. Zondagavond zal Duitschland nog slechts één natievlag hebben, n.l. de roede standaard met hét 'hakenkruis. Hitier zal dit besluit plechtig iu den rijksdag te Neurenberg bekendmaken. Dit is in werkelijkheid ook een reden, waar om de rijksdag bijeen is geroepen. 'Op deze wijze zal door een symbolische daad de volkomen vereeniging van de na- tianaal-socialistisohe p&rtij en den staat in het Derde Rijk worden bekrachtigd. Zooals men weet had Duitschland se dert 1933 twee officieele natievlaggen: de een zwart-wilt-rood, de ander rood met het hakenkruis. De gezondheidstoestand van Koning Leopold. D'e berichten betreffende de gezond heidstoestand van Koning Leopold blijven zeer gunstig luiden. De ribbreuk geneest goed en ook de andere verwondingen ver oorzaken reeds heel wat minder pijn dan enkele dagen geleden. De jonge vorst heeft dan ook zijn gewone dagelijksehe bezigheden al gedeeltelijk kunnen herne men. Koning Leopold vindt een groote troost bij zijn moeder, Koningin Elisabeth, die, trots haar precaire gezondheid, niet van zins blijkt te zijn, voorloopig althans-, naar Italië terug te keeren en iederen avond op het slot te Laken verscheidene uren in zijn gezelschap doorbrengt meldt de „N. R. Ct." De Roemeensche boerenpartij dreigt met een optrekken naar Boekarest. Het bestuur van de Nationale Boeren partij in Roemenië heeft besloten de vol gende maand met 200.000 boeren naar Boekarest op te marcheeren en te weige ren de stad te verlaten, zoolang de ko ning de huidige regeering niet heeft weg gezonden. Men gelooft, dat de groote massa van de boeren in het land achter de Natio nale Boerenpartij staat, welke in 1923 bij de eerste vrije verkiezing 79 pet. van het totaal verwierf. Rickett te Londen. Ten tweeden male waren gistermiddag de Amsterdamsche journalisten naar Schiphol getrokken, aangezien ditmaal met stelligheid berichten ontvangen wa ren, dat Rickett, de groote man van de Abessynische concessies, uit Praag ver trokken was en op Schiphol zou landen. Op Waalhaven, waar het toestel uit Praag een korte landing maakte, stapte de heer Rickett echter uit, om eenige mi nuten later met het gewone K. L. M.- vliegtuig naar Londen door te reizen. Reuter seint intusschen, dat Rickett te Londen is gearriveerd en bij zijn aan komst aldaar nog eens bevestigde, dat hij van plan was, de concessies, hem door den negus verleend, te behouden en te exploiteeren. Na te hebben verklaard, dat hij spoe dig te New York zou terugkeeren, voegde de financier er nog aan toe: „Ik heb de mooiste concessie verkregen, die de we reld sedert lange jaren beeft gezien en ik ben er zeer trotsoh op in deze zaak te zijn geslaagd". GOUVERNEUR-GENERAAL EN N. S. B. Een dwaas gerucht. Op vragen van het Tweede Kamerlid Schalker: 1. Kan de regeering mededeelen of de tot heden nog niet weersproken geruch ten, dat de gouverneur-generaal van Ne- derlandsch-Indië lid is van de N.S.B., juist zijn? 2. Indien de regeering op deze vraag bevestigend moet antwoorden, is zij dan niet van meening, dat deze gouverneur- generaal, op grond van de desbetreffen de regeeringsbesluiten, uit 's lands dienst behoort te worden ontslagen? heeft de minister van koloniën, voor zitter van den raad van ministers, ge antwoord: 1. De regeering is niet voornemens ieder dwaas gerucht te weerspreken en zeker niet een, dat zóó dwaas is als het in deze vraag bedoelde. 2. In verband met het antwoord op de eerste vraag vordert het hier gevraagde geen antwoord. DE STAKING TE TILBURG. Een kentering Ingetreden? De nood in de stakersgezinnen neemt met den dag toe. Wel zegden tallooze ne ringdoenden toe hulp te zullen verleenen, doch verscheidenen is het te doen om re clame voor hun zaak. Het nijpt wel heel erg in de stakers gezinnen. Zal men deze wilde actie einde lijk moede worden? D'e voorzitter van St Lambertus, de beer v. d. Meys, verklaar de, dat uit een bij het organisatiebestuur ingekomen mededeeling blijkt, dat er ken tering is. Velen zouden het hopelooze van de staking gaan inzien. De afdeeling Enschedé van dien R. K. Textielarbeidersbond St Lambertus heeft op een drukbezochte ledenvergadering de volgende motie aangenomen: „De afdeeling Enschedé van den Ned. R. K. Textielarbeidersbond St Lambertus, geeft baar groote verwondering te kennen over het feit, dat communistische avon turiers de groote massa der katholiek ge organiseerde textielarbeiders tot een der gelijk heilloos avontuur wisten te bren gen; keurt af de onverantwoordelijke hou ding en immoreele adviezen van het z.g. stakingscomitó; is van oordeel, dat, hoewel aan de steeds terugkeerende loonsverlagingen een einde dient te komen, in dit geval door de arbeidersorganisaties een dergelijk resul taat was bereikt, dat alle omstandigheden in aanmerking nemend, een staking niet verantwoord was; gaat dientengevolge volledig accoord met het door het hoofdbestuur in overleg met het adviescollege ingenomen stand punt en geeft den Tilburgschen textiel arbeiders ernstig in overweging in hun eigen belang en dat der organisaties krachtig stelling te nemen tegen de com munistische afbraaktactiek door zoo spoe dig mogelijk het werk te hevatten. Vier Soc. Dem. wethouders te Rotterdam. In de Rotterdamsche raadszitting van gistermiddag is beslist, dat ook de vierde wethouderszetel door een sociaal-demo craat zal worden ingenomen en wel door den heer R. J. Dijk, die met 22 van 39 st. is gekozen. 13 stemmen waren blanco, 3 waren uitgebracht op den heer Nivard en één op den heer Vismans. De heer Mr F. A. Nelemans deelde mee, dat de brief aan den raad, waarin de beer Dijk het niet-aanvaarden van zijn eerste benoeming motiveerde, voor de rechtsche raadsclub geen aanleiding kan zijn haar standpunt te wijzigen. Mr A. de Jong (A. R.) heeft de ver klaring afgelegd, die bij in de vorige zit ting heeft achter gehouden, n.l. dat 'hij het uit vele overwegingen niet met de houding van de rechtsche raadsclub eens was. Prof. Mr Romms naar de Tweede Kamer? Het Tweede Kamerlid Ir L. J. M. Feber (R.K.) heeft te kennen gegeven na de Binnenland. De staking te Tilburg. De wethoudersverkiezing te Rotterdam. De gouverneur-generaal en de N. S. B. Buitenland. Beschouwingen over de rede van Laval. Begint op 26 Sept. de oorlog in Abes synië? Dreigende moeilijkheden in Roemenië. De gezondheidstoestand van Koning Leopold. behandeling van de begrooting, te be danken als lid van de Tweede Kamer in verband met zijn benoeming tot wet houder van 's-Gravenhage. Professor Mr C. P. M. Romme, die vroe ger reeds korten tijd lid van de Tweede Kamer is geweest, staat als zijn opvolger op de lijst. Arbeid voor werklooze intellectueelen. Tusscben het gemeentebestuur van Am sterdam, de Noord-Hollandsche commis sie voor werkverschaffing en de departe menten van Onderwijs en van. Sociale Za ken zijn sedert eenigen tijd besprekingen gaande ten einde te geraken tot een wis selende tewerkstelling van werklooze in tellectueelen. De loop van deze besprekin gen is van dien aard, dat verwacht mag worden dat binnenkort een resultaat zal warden bereikt. Het prijspeil van rogge en gerst. Op vragen van het Tweede Kamerlid Louwes: Vreest de minister niet, dat door de te leurstellende prijzen van rogge en gerst de bedrijfsresultaten in den akkerbouw zoo danig zullen worden, dat de neiging om grasland te scheuren en om de arbeids gelegenheid te vermeerderen, zeer zal worden verzwakt? Is de minister bereid door een verboo ging van den denaturatiebijslag voor rog ge en van den bijslag voor gerst of 'door andere maatregelen de prijzen te bren gen op de in uitzicht gestelde hoogte van f 7—8 per 100 K.G.? heeft de Minister van Landbouw en Visscherij geantwoord: Het was den toenmaligen mi nister van oeconomische zaken bekend, dat de noteeringen voor rogge en gerst van 'dien aard waren, dat het prijspeil, hetwelk de regeering voor deze producten in uitzicht gesteld had, niet werd bereikt. Nadat gebleken was, dat deze lage prij zen niet van voorbijgaanden aard waren en in verband met het aan de markt kom men van den nieuwen oogst geen verbe tering kon worden verwacht, werd ge meend, dat maatregelen genomen moesten worden, ten einde te trachten de prijzen op de in uitzicht gestelde hoogte te bren gen, welke overweging heeft geleid tot de op 4 September ingegane verhooging der monopolierechten. WERELDTENTOONSTELLING TE AMSTERDAM? Sedert eenigen tijd wordt in Amster damsche handelskringen de mogelijkheid overwogen om over enkele jaren een we reldtentoonstelling te organiseeren. Eén van de ijverigste propagandisten van dit plan is de heer Grone, voorzitter van de Amsterdamsche Kamer van Koophandel en Fabrieken, die zelfs eenige malen naar Den Haag is geweest om te trachten de regeering voor zijn plannen te winnen. Weliswaar werden deze plannen te be- voegder plaatse en inzonderheid in het departement van Handel, Nijverheid en Scheepvaart met sympathie ontvangen, maar steun in daden meende men, gezien den moeilijken financieelen toestand des lands, den heer Grone niet te mogen toe zeggen. Het bezoek, dat de ministers Gelissen, Yan Lidtb de Jeude en Deckers aan de Brusselsche Wereldtentoonstelling hebben gebracht en de mededeelingen, die zij van de Belgische autoriteiten en de leiders de zer World Fair hebben gekregen, blijken echter zoo diepen indruk op deze heeren te hebben gemaakt, dat zij alle drie voor het plan van den heer Grone zijn gewon nen. Vooral het feit, dat reeds 15 millioen bezoekers, onder wie een zeer groot per centage buitenlanders, naar de Brussel sche tentoonstelling zijn gekomen, maar niet minder het enorme aandeel, dat de t Belgische industrie aan deze expositie heeft gehad, bleken groeten indruk op den minister van Handel en Nijverheid en evenzeer op zijn beide collega's te hebben gemaakt. Men bedenke, hoeveel geld 15 millioen bezoekers in bet land brengen, hoezeer de spoorwegen, het hotelbedrijf en vooral de middenstand bij een dergelijken toevloed van vreemdelingen zijn gebaat. Voorts be denke men, wat zulk een grootsch opge-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1935 | | pagina 1