V/OENSDAG 11 SEPTEMBER 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
AM IAARÜASSG - No, m
Buitenland.
Binnenland
Belangrijksta Nieuws
Uitg.: IS.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emerge" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
j. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
7)e Zeeuw
Abonnementsprijs f£.50 per kwartaal,
weekabonnementen voo«' Miüdaiburg, Goes en
VlisHiugon f 0,20, Losse nummers 5 ccv.l
Adverlentiitn 80 cent nor regel. Ingewxulen
mededeelingon 00 cent per regei. Kleine
Advcrtentiën Dinsdags en Vrijdags i 0.75, bij
vooruithetnling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Beginselvastheid.
Onze tijd kenmerkt zich door onzeker
heid en verwarring op elk gebied.
Dit geldt zoowel voor het nationale als
voor het internationale leven. Het geldt
voor de sociale en economische verhou
dingen, maar in niet mindere mate voor
het staatkundige leven.
De politieke toestand is hoogst onzeker.
Het is niet onmogelijk, dat straks bij
de verschijning van de Troonrede of bij
het daarop volgend algemeen politiek de
bat zal blijken, dat er eenige opklaring
gekomen is en dat voor een nieuw con
flict voorloopig niet behoeft te worden ge
vreesd. Er zullen misschien wel over en
weer verklaringen worden afgelegd, die
verder voortarbeiden van het Kabinet-
Colijn mogelijk maken.
Maar daarmee is de oorzaak van het
conflict, dat zich enkele maanden gele
den voordeed niet weggenomen, zoodat
steeds het gevaar blijft dreigen, dat zich
nieuwe moeilijkheden zullen voordoen.
De politieke verhoudingen hebben zich
in den loop der jaren belangrijk gewij
zigd.
Aan de eene zijde is er de toenemende
verbrokkeling, terwijl anderzijds aan de
samenwerking van de rechtsche partijen
indien niet alle voorteekenen bedriegen
thans voorgoed een einde is gekomen.
Men kan dit betreuren zooals wij dat
doen maar dit verandert niet het feit,
dat nieuwe verhoudingen groeiende zijn.
Bij een eventueele Kamerverkiezing,
waaraan dan ook de N. S. B. mee zal
doen, zal dat in nog sterkere mate dan nu
blijken.
Van groote beteekenis is dan ook de
vraag in welke richting het politieke leven
zich in de toekomst zal ontwikkelen.
Voor onze kiesvereenigingen en jonge-
rencluhs en dus Voor de actie in den ko
menden winter is dit echter niet de voor
naamste vraag.
Hier is eerste eisch, dat de organisatie
intact blijft en zoo mogelijk wordt verbe
terd en dat groote aandacht wordt ge
schonken aan de verbreiding van de ken
nis der beginselen.
Onder alle omstandigheden blijft van
kracht het woord van Groen van Prin-
sterer: in ons isolement, dat is in ouze
beginselvastheid ligt onze
kracht.
En beginselvastheid is alleen mogelijk
als daar is k e n n i s van de A. R. be
ginselen.
PESSIMISME TE GENEVE.
De commissie van vijf schiet niet op.
Vandaag is te Genève het pessimisme
weer aan het woord. De vooruitzichten
zijn weinig bemoedigend.
De raadscommissie van vijf inzake het
ItaliaanschAbessynisch geschil heeft
gisteren twee bijeenkomsten gehouden,
zonder dat daarbij echter belangrijke be
sluiten konden genomen worden.
D'e discussies in de raadscommissie
van vijf loopen nog steeds over de En-
gelsch-Fransche voorstellen van Parijs
aan Italië. Laval schijnt gisteren eenige
aanvullingen in overweging te hebben ge
geven.
Aloisi schijnt instructies uit Rome te
hebben ontvangen, om niet officieel met
de raadscommissie van vijf in contact te
treden hetgeen echter niet uitsluit dat hij
officieus met den voorzitter der raads
commissie. de Madariaga, van gedachten
kan wisselen en dat ook de deskundigen
der Italiaansche delegatie met die van de
raadscommissie van vijf voeling houden.
Algemeen verwacht men, dat de voor
stellen van de commissie aan het einde
van de week gereed zullen zijn, zoodat
dan het beslissende gedeelte der gedach-
tenwisseling tusschen Italië en den Vol
kenbond zal beginnen.
Reuter seint uit Genève:
De besprekingen dreigen vast te loopen.
Madariaga heeft een rapport uitgebracht
voor de Commissie van Vijf, dat volkomen
negatief is. Aloisi heeft voor geen enkele
der voorgestelde oplossingen een woord
van waardeering gehad.
Sommige berichten melden, dat de com
missie van vijf haar pogingen tot bemid
deling reeds heeft gestaakt.
Alle hoop is nu gevestigd op de be
sprekingen tusschen Laval, Hoare en
Eden.
Zooals reeds gemeld 'had de raadscom
missie van vijf inzake het Italiaansch-
Abessynsch geschil verleden Zaterdag een
schrijven tot de vertegenwoordigers der
gesc'hilhebbende partijen gericht om tij
dens de besprekingen van de raadscom
missie van vijf niets te doen wat het ge
schil nog zou kunnen verscherpen en de
taak der commissie zou kunnen bemoei
lijken.
De vertegenwoordiger van Abessynië
heeft hierop schriftelijk geantwoord, dat
zijn regeering zich overeenkomstig dezen
wensch zou gedragen doch de Italiaan
sche delegatie heeft nog niet geantwoord
en 'het is de vraag of Aloisi antwoorden
zal. In een persoonlijk onderhoud met
den voorzitter der raadscommissie, de
Madariaga, heeft Aloisi verklaard, dat
zijn regeering zich verleden Vrijdag in
den Voikenbondsraad van stemming heeft
onthouden, toen de Raad de raadscom
missie benoemde en dienovereenkomstig
niet verplicht is de raadscommissie van
vijf te erkennen en haar sc'hrftelijke me-
dedeelingen te beantwoorden.
D'e Italiaansche delegatie heeft blijk
baar van Mussolini instructies ontvan
gen om een stroevere houding tegenover
de raadscommissie aan te nemen. Het is
duidelijk, dat deze houding van Aloisi
het werk van de raadscommissie van vijf
niet vergemakkelijken zal.
Wil Italië tijd winnen, om straks des
te beter zijn slag te kunnen slaan?
Volgens betrouwbare berichten zouden
n.l. de Italiaansche voorbereidingen aan
het front van Eritrea eerst met een dag
of veertien ten einde zijn.
De Abessynsche regeering heeft intus-
schen door bemiddeling van haar verte
genwoordiger de volgende nieuwe nota
gezonden aan den secretaris-generaal
van den Volkenbond:
„Telegrammen uit de Noordelijke pro
vinciën melden, dat op verscheidene pin
ten langs de Abessynsche grens belang
rijke troepenverplaatsingen zijn geschied,
welke een spoedig offensief tegen Abcs-
synsoh gebied doen voorzien."
Er is dus werkelijk alle reden voor
pessimisme. Zelfs diegenen te Genève,
die tot nog toe steeds een zeker optimis
me hadden bewaard, verhelen zich den
hoogen ernst van den toestand niet. Alge
meen hoort men de meening uitspreken,
dat slechts een wonder den dreigenden
oorlog in Oost-Afrika nog zal kunnen
verhinderen.
Minister de Graeff confereert.
Inzake het Italiaansc'h-Abessynscha
conflict heeft onze minister De Graeff
een bespreking gehad met de ministers
van Buitenlandsche Zaken van Denemar
ken. Noorwegen en Zweden, die alle aan
dringen op een krachtige handhaving van
het gezag van den Volkenbond tegen een
aanvaller.
Tot een bepaalde afspraak over een
gemeenschappelijk aan te nemen houding
zijn de ministers nog niet gekomen.
Zoekt Italië steun bij Duitschland?
D'e Engelsche bladen wijden eenige aan
dacht aan de -toespraken welke Hitier en
de nieuwe Italiaansche ambassadeur Ber
nardo Attolico Zondag "bij de ontvangst
van den Italiaanschen diplomaat door
den rijkskanselier hebben gewisseld.
Attolico legde er den nadruk op, dal
het de taak is van iederen gezant om de
banden tusschen zijn eigen land en het
volk waarheen hij afgevaardigd is, te
versterken en vaster aan te halen. De
Duitsch-Italiaansche betrekkingen hebben
voor den vrede en het evenwicht onder
de volken grootere beteekenis dan ooit
en in de toekomst zullen zij
van nog grooter belang wor
den. Italië wenscht vóór alles begrip
van zijn gerechtvaardigde verlangens, een
begrip, dat het ook voor anderen heeft
en steeds zal hebben.
In zijn antwoord verklaarde Hitier
eveneens overtuigd te zijn, dat de betrek
kingen tusschen Italië en Duitschland
voor de toekomstige politieke ontwikke
ling' en voor een vruchtdragende samen
werking tusschen de volken van de groot
ste beteekenis zullen zijn. Hij vertrouwt er
op, dat de vele gemeenschappelijke idea
len van het fascistische Italië en het na-
tionaal-socialistische Duitschland steeds
gunstiger invloed zullen hebben voor de
beide landen en dat de daaruit voort
vloeiende voordeelen ook de overige we
reld ten goede zullen komen.
Neemt Engeland maatregelen?
De Britsche vlootconcentratie bij' Malta
duurt voort. Gisteren zijn het slagschip
„Barham" en vier mijnenvegers in de ha
ven van Malta aangekomen. Twee krui
sers en een torpedojager werden nog gis
teren verwacht, terwijl vandaag de
„Neuralia" met troepen uit Engeland zal
binnenloopen.
De komst van het slagschip en de mij
nenvegers werd voorafgegaan door die
van vier onderzeeërs.
DE TOESTAND IN GRIEKENLAND.
Een gevecht in het regeeringsgebcuw.
Gisternacht is het te Athene tot een
hevig gevecht gekomen Op den drempel
van de zaal, waar de ministerraad ver
gaderde, tusschen republikeinsche offi
cieren en monarchistische leden der
garde.
De republikeinsche leider generaal Pa-
najotakos is door een bajonetsteek aan
de wang gewand. Zijn broer, die kamer
afgevaardigde is, werd door een kogel
aan de hand gewond.
Het kabinet vergaderde gisteren weder
om. De politieke situatie is nog verward.
In een proclamatie aan de bevolking
heeft minister-president Tsaldaris uiting
gegeven aan zijn verontwaardiging over
de voorvallen van eergisteren.
Hij voegde hieraan toe, dat strenge
straffen zijn opgelegd.
De zenuwachtige stemming van gisteren
zoo vervolgt h^t manifest, is niet gerecht
vaardigd. De volksstemming zal plaats
vinden.
Tsaldaris verklaart tenslotte, dat naar
zijn meening de natuurlijke bewindsverm
voor het land het koningschap is, geba
seerd op de democratische instellingen, en
hij' wekt het volk op om met hem samen
te werken, teneinde de rust te verzekeren.
Vanmorgen werd bericht, dat de presi
dent der Grieksche republiek Zaimis is af
getreden uit protest tegen de restauratie
van de monarchie, die volgens hem een
feit is.
Intusschen wordt gemeld, dat ex-koning
George van Griekenland op Balmoral
Castle is aangekomen, waar hij de gast zal
zijn van het Britsche koningspaar.
Hitier te Neurenberg.
Dinsdagmiddag is het congres der
D'uitsch Nationaal Socialistische Partij te
Neurenberg ingeleid met de feestelijke ont
vangst van Adolf Hitler in de groote zaal
van het raadhuis.
Het viel op, dat de heeschheid, waar
onder Adolf Hitier zoo lang geleden heeft,
door de keeloperatie blijkbaar volkomen
verdwenen is.
Geen potkijkers!
Te Newcastle heeft de mededeeling ver
rassing gewekt dat buitenlandsche afge
vaardigden op een aldaar gehouden con
ferentie niet mochten deelnemen aan het
bezoek aan de ArmstrongWhitworth
Munitie-fabrieken, noch aan de Vickers-
Armstrong fabrieken. Later werd mede
gedeeld, dat de firma Vickers Armstrong
op het oogenblik belangrijke opdrachten
van de regeering uitvoert, die geheim
moeten blijven.
In de intellectueele beroepen de meeste
vrijgezellen.
Uit de Duitsche bevolkingsstatistiek
blijkt dat een ontzaglijk aantal hoogstaan
de beoefenaren der meer intellectueele be
roepen ongetrouwd zijn.
Bij de volkstelling in 1925 waren slechts
slechts 8 pet. der hand- en industrie-ar
beiders tusschen 30 en 50 jaren onge
trouwd, bij de metselaars en wevers be
droeg het percentage ongeveer 6, bij de
mijnwerkers 5 en de conducteurs sleonts
3, terwijl daarentegen het aantal vrijgezel
len onder academici en andere meer in-
telluctueele groepen onrustbarend hoog
kan genoemd worden.
14.6 pet. der mannelijke leerkrachten
zijn vrijgezel. 17 pet. der hoogere ambte
naren, 22 pet. der advocaten, 25 pet. dor
officieren en artsen en 27 pet. der beel
dende kunstenaars en tooneelspelers.
Mislukte revolutie in Portugal.
Dinsdagochtend is te Lissabon een po
ging gedaan een opstand te ontketenen
tegen de nationale regeering. Door krach
tig ingrijpa® der regeering kon de bewe
ging evenwel in de kiem worden gesmoord
De marine-officier, Mendes Norton,
probeerde de bemanning van den kruiser
Bartholomae Dias op te zetten tot open
lijk oproer. Hij werd evenwel gearresteerd
Het verluidt, dat verscheidene regee-
ringsvijandige personen zijn gearresteerd.
Zoodra de samenzwering bekend werd,
werd te Lissabon de uitzonderingstoe
stand afgekondigd. In het land is het vol
komen rustig. De ministerraad is bijeen
gekomen.
Korte Berichten.
Medegedeeld wordt, dat de wereld
tentoonstelling te Brussel thans door
14.700.000 personen is bezocht.
- Volgens de laatste officieele statis
tieken van het ministerie van arbeid be
draagt bet aantal werkloozen in Spanje
605.000.
De Spaansche wet schrijft voor, dat
elke arbeider, die langer dan een jaar in
een betrekking is, 7 werkdagen vacantie
moet hebben, onder volle uitbetaling van
zijn loon. D'eze vacantie moet plaats vin
den tusschen Juni en eind September. Er
wordt in vele deelen van Spanje hier
mede de hand gelicht, behalve in Cata-
lonië.
Volgens de officieele raming zal de
Duitsche vlasoogst gemiddeld 29,9 cen
tenaar stengelgewas en 7,7 centenaar lijh-
zaad per H.A. opbrengen. Men verwacht
een oogst van 62.500 ton stengelvlas en
16.100 ton lijnzaad, dat is 2,3 maal zoo
veel als verleden jaar. Met deze hoeveel
heden zou ongeveer de helft van de be
hoefte der Duitsche linnenindustrie wor
den gedekt.
In den nacht van Maandag op Dins
dag is de temperatuur op de Schneekoppe
gedaald tot 2 gr. onder nul. D'e laatste da
gen heeft het in de hoogste gedeelten van
het Reuzengebergte verscheidene malqn
gesneeuwd.
De staking der druivenplukkers in
Zuid-Frankrijk heeft zich verder uitge
breid en omvat thans de geheele streek.
Op verschillende plaatsen moest de mo
biele garde samenscholingen uiteen jagen
Uit Alicante wordt gemeld, dat in de
ongeveer 10.000 inwoners tellende Spaan
sche stad Pego een ernstig oproer is uit
gebroken, waartegen de regeeringstroepen
tot nu tou niet zijn opgewassen. Het is
den rebellen gelukt, de afdeeling van de
civiele garde te overmeesteren. Na deze
overwinningen schijnen de oproerlingen
tot brandstichtingen en plunderingen te
zijn overgeslagen.
Het Kamerlid van Dijk.
D'e oud-minister van oorlog, 'de heer
Van Dijk. lid van de Tweede Kamer, is
gistermorgen door den gouverneur-gene
raal van Nederl.-Indië ontvangen.
De Gcuverneur.-Generaal en de N. S. B.
Het Tweede-Kamerlid Schalker heeft
tot den Minister van Koloniën de volgen
de vragen gericht:
Kan de Regeering mededeelen of de
tot heden nog niet weersproken geruchten,
dat de Gouverneur-Generaal van Neder-
landsch-Indië lid is van de N S. B., juist
zijn?
Indien de Regeering op deze vraag be
vestigend moet antwoorden, is zij dan
niet van meening, dat deze Gouverneur-
Generaal, op grond van de desbetreffende
regeeringsbesluiten, uit 's lands dienst be
hoort te worden ontslagen?
Nieuwe landmeters-titel.
In het Staatsblad (no. 492) is thans
opgenomen bet Kon. besluit, waarbij de
opleiding van landmeters van Wagenin-
gen naar Delft met ingang van 1 Sep
tember j.l. wordt verplaatst en de titel
van civiel-landmeter wordt ingesteld.
Deze titel mag behalve door de afge
studeerden van Delft ook worden gevoerd
door bezitters van het einddiploma van
den landmeterscursus te Wageningen.
In Stscr. 176 is opgenomen het door
den minister van Financiën vastgestelde
studieprogramma en examenreglement
voor de opleiding tot civiel-landmeter aan
de Technische Hoogeschool.
Nederland's handel in Augustus.
D'e waarde van den Nederlandschen
invoer (zonder edele metalen) bedroeg in
de afgeloopen maand f 76 mill., d.i. even
veel als in Juli j.l.; in Augustus 1934
beliep de invoer echter nog f 88 mill. Voor
den uitvoer zijn die cijfers resp. f 61, f 54
en f 69 mill.
Het percentage van den invoer gedekt
door uitvoer bedroeg in de eerste acht
maanden van het loopende jaar 71.4 pet.
tegen 65.5 pet. voor het overeenkomstige
tijdvak van 1934.
Uit druiven vervaardigde ongegiste
dranken.
Bij Kon. besluit is bepaald, dat de vrij
stelling van accijns overeenkomstig het
laatste lid van art. 2 van de wet van 20
Juli 1870 zal worden toegepast ten aan
zien van hier te lande uit druiven ver
vaardigde ongegiste dranken.
Deze vrijstelling wordt eveneens toege
past ten aanzien van ingevoerde uit drui
ven vervaardigde ongegiste dranken,
welke wat samenstelling van den drank
en de wijze van verpakking betreft, aan
dezelfde voorwaarden voldoen als voor
de hier te lande vervaardigde dranken
zijn gesteld.
D'e dranken moeten uitsluitend zijn be
reid uit ongegist sap van druiven. Het
toevoegen van suiker bij de bereiding is
niet toegelaten.
De minister van financiën is gemach
tigd voorschriften te geven omtrent ver
menging van de dranken met door hem
aan te wijzen stoffen.
De dranken moeten bij aflevering uit
bier te lande gelegen fabrieken zijn ver
pakt in flesschen, waarvan aflevering bij
verkoop in het klein geschiedt.
Deze flesschen mogen geen grooteren
inhoud hebben dan één liter, moeten be
hoorlijk zijn gesloten en voorzien zijn van
etiquetten, waarop in duidelijke, onuit-
wischbare drukletters van tenminste V*
c.M. hoogte, het opschrift is geplaatst:
ongegiste 'druivenmost.
D'e dranken mogen hier te lande niet
worden vervaardigd in fabrieken van be
lastbaren inlandschen wijn, bedoeld in de
wet van 7 Mei 1878.
Bedrijfsraad landbouw.
D'e kerncommissie-landbouw, ex artikel
8 der Bedrijfsradenwet, heeft besloten de
mogelijkheid en de wenschelijkheid te on
derzoeken van de instelling van bedrijfs-
raden voor den landbouw in West Noord-
Binnenland.
D'e Koningin en de Prinses uit Engeland
vertrokken.
De Eerste Kamer neemt de wetsontwerpen
betreffende uitverkoopen en opruimin
gen en nopens het verkeer op de wegen
aan.
Buitenland.
Pessimisme te Genève. Het oorlogsgevaar
dreigender.
Zoekt Italië steun bij Duitschland?
De Grieksche president afgetreden.
Mislukte revolutie in Portugal.
Brabant en Zeeuwsch-Vlaanderen. Voor
dat de commissie advies uitbrengt aan
den betrokken minister, zullen de verte
genwoordigers van de landbouworgani
saties en van de landarbeidersbonden in
de gelegenheid gesteld worden hun mee
ning kenbaar te maken.
De huwende ambtenares.
In de gisteren gehouden vergadering
van den gemeenteraad van Groningen
werd behandeld een brief van God. Sta
ten, houdende mededeeling van bet Kon.
besluit, waarbij de raad door de Kroon
wordt aangemaand om het Ambtenaren
en Werkliedenreglement aan te vullen met
een bepaling, dat aan de ambtenares, die
in het huwelijk treedt, of die in concubi
naat gaat leven, ontslag worde verleend.
De raad wenschte deze bepaling niet
op te nemen en toen eenigen tijd later
Ged. Staten namens den minister van
Binnenlandsche Zaken tot B. en W. het
verzoek richtten, om te bevorderen, dat
de bepaling wel in het reglement zou ko
men, hebben dezen geantwoord, dat zij
bet overbodig achtten om opnieuw met
een dergelijk voorstel bij den raad te ko
men.
Ged. Staten deelden hierop mede, dat
de minister bij handhaving van dit af
wijzend standpunt de Kroon zou advisee-
ren, den gemeenteraad aan te manen,
aan 's ministers wensch gevolg te geven.
B. en W. brachten deze nieuwe bood
schap bij den raad, doch zij stelden den
raad daarbij voor, Ged. Staten te berich
ten, dat de raad op zijn eens ingenomen
standpunt meende te moeten blijven staan.
Dit voorstel werd in de 8 Juni gehou
den vergadering behandeld en aangeno
men met 22 tegen 12 stemmen (uitsluitend
van rechts).
Van den minister kwam een herhaalde
aanmaning.
De burgemeester stelde den raad voor
in de eerstkomende vergadering de be
slissing te nemen over deze zaak, met
welk voorstel de Raad zich vereenigde.
Den eed met de linkerhand afgelegd.
Door eenige personen is bij den Bur
gemeester van Woerden bezwaar gemaakt
tegen de wettigheid der op 3 September
j.l. plaats gehad hebbende wethouders-
erkiezing.
Er wordt op gewezen, dat door één der
raadsleden de ambtseed op andere wijze
is afgelegd dan bij' de wet is voorge
schreven, n.l. door de twee voorste vin
gers van de- linkerhand op te steken in
plaats van de twee voorste vingers van de
rechterhand.
Aangezien dit raadslid zijn functie daar
om niet op wettige wijze heeft aanvaard,
en dus niet wettig kon deelnemen aan de
beraadslagingen en stemmingen in de ver
gadering, heeft een en ander tot gevolg,
dat de genomen besluiten onwettig zijn,
voorzoover de stem van het betrokken
raadslid op den uitslag der stemmingen
van invloed heeft kunnen zijin.
Vast staat, dat zulks bij1 de verkiezing
van den heer G. Sonnevelt tot wethouder
het geval is geweest, terwijl zal moeten
worden afgewacht of het feit ook wordt
geacht van invloed te zijn geweest op de
verkiezing van den tweeden wethouder.
Contract bouwvakken in Friesland.
De bond van timmerliedenpatroons in
Friesland heeft besloten het ^provinciaal
collectief contract, afgesloten met de mo
derne, ohr. en r.k. bouwarbeidersbonden
na 31 December niet ongewijzigd voort te
zetten.
De Plantersregeling en de Zondagsrust.
Het lid der Tweede Kamer, de heer
Rutgers beeft aan den minister van Ko
loniën de volgende vragen gesteld:
1. Is bet den minister bekend, dat het
voorontwerp voor een algemeene Plan
tersregeling in Nederl.-Indië, zooals dit
aan belanghebbenden om advies gezonden
is, ten aanzien van de Zondagsrust een
stap achteruit beteekent voor de thans on
der de Assistentenregeling vallende werk
nemers op de Oostkust van Sumatra?
2. Is de minister bereid zijn invloed aan
te wenden om te voorkomen, dat de in
voering van een algemeene Plantersrege
ling voor deze groep van betrokkenen een
achteruitgang brengt ten aanzien van de
Zondagsrust?