BERTELS
eerste blad
A-
ZATERDAG 24 AUGUSTUS 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49s JAARGANG - No. 275
duistere praktijken.
Buitenland.
Verzachting van de
Crisisgevolgen.
BERTELS' Kunstkorrel
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
fle^
Geneesmiddelen
Ver hand stoffen,,
Verplegings- en
Toilet-artikelen!
Lange Kerkstraat 42
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergn" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchöquc en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingon f0.20. Losse nummers 5 cent,
Advortcntltin 30 cont por regel, Ingozondcn
mcdcdeolingcn 60 cent per regel. Kleine
Advcrtcnticn Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
We leven in een tijd, waarin velen
helaas door allerlei oorzaken den
juisten koers in hun leven zijn kwijt ge
raakt en hun toevlucht zoeken bij net bij
geloof en allerlei geheimzinnige krach
ten. Men hoort en leest van kaartlegsters,
helderzienden, mediums, enz. en uit alles
'krijgt men den indruk, dat dergelijke per
sonen zich in een drukke klandizie mogen
verheugen. Als men het Woord Gods los
laat, zoekt men houvast aan het occul
tisme I
Uit de publicaties van een Rotterdamsch
inspecteur van politie in een politietijd-
schrift blijkt, dat alleen in Rotterdam
zoo'n kleine vier honderd van de z.g. hel
derzienden werken. In elke stad van eeni
gen omvang vindt men zulk een categorie
van menschen, die speculeerende op de
bij- en goedgeloovigheid van hun mede-
menschen, hierin vaak een goed bestaan
vinden. Dit zijn kaartlegsters, ook werken
de onder de namen helderziende, slaap
ster, slapend medium, spiritistisch me
dium, enz. Het is een beroep dat speciaal
wordt uitgeoefend door vrouwen, slechts
een enkele maal treft men er een man on
der aan.
Deze vrouwen zijn een groot gevaar voor
de samenleving, omdat velen zich tot haar
wenden om genezing te zoöken van al of
niet vermeende kwalen. Deze patiënten
worden zoo lang mogelijk aan het lijntje
gehouden en zoo grondig mogelijk geplukt.
Het groote gevaar bestaat dan, dat her
stel van een ziekte, welke door een arte in
het beginstadium gemakkelijk had kunnen
worden bestreden, niet meer mogelijk is.
De schrijver maakt melding van enkele
interessante ervaringen, welke bij, met een
helderziende heeft opgedaan.
Mevrouw B. staat sinds 1922 hij: de po
litie bekend als helderziende. Zij woonde
in een armoedige arbeidersbuurt en adver
teerde druk in de plaatselijke bladen als
helderziend medium. Zij' werd nimmer
veroordeeld. In 1932 betrok zij een groot
huis in een der drukste straten van Rot
terdam met aan de deur een groot bord:
„Mevrouw B., helderziende". Haar man,
een los werkman zonder werk, verscheen
op straat achter het stuur van een keurige
luxe auto.
Toen overtuigend bleek, dat Mevr. B.
zich ook bezig hield met abortieve prac-
tijken, besloot men meer aandacht aan
haar te schenken en een week lang werd
door twee rechercheurs gedurende onge
veer vier uren per dag bij haar woning
gepost. In die week werden de namen en
adressen verzameld van een twintigtal
vrouwen; het aantal bezoeksters in die
week liep tegen de honderd. Uit de ver
klaringen van eenige vrouwen, wier na
men en adressen waren verzameld, blijkt
o.m. op welke wijze Mevr.B. te werk ging.
In het algemeen wordt een cliënt eerst
eenigen tijd in een wachtkamer gelaten,
waarna zij, als haar beurt gekomen is,
toegang krijgt tot de spreekkamer. Hier
zit Mevr. B. aan een bureau en vraagt o.a.
naam, beroep van den man en woon
plaats. Deze vragen hebben natuurlijk de
bepaling van het tarief ten doel. Zij vat
daarna de patiënte bij den pols en valt
in slaap (kosten f2); na eenigen tijd
wordt zij uit haar slaap gewekt door het
kloppen op de spreekkamerdeur. Zoodra
zij ontwaakt, begint zij bijzonderheden uit
het verleden der patiënte te vertellen, ech
ter in zoodanige vage termen, dat het na
genoeg op iedereen van toepassing is. Dit
wordt zoo handig voorgedragen dat de
vrouwen er door geïmponeerd worden,
vertrouwen in haar gaan stellen en haar
hart voor haar uitstorten. Heeft zij de
vlieg eenmaal in 'haar web, dan laat zij
haar niet gaan vóór zij er den laatsten
druppel bloed uitgezogen heeft.
Uit de verklaringen der betrokken klan
ten der helderziende blijkt, dat zij voor
alles en nog wat slaapt en dat het hono
rarium soms met de grootste moeite bij
een wordt gebracht. Arbeidersvrouwen
bezuinigen weken lang een gedeelte van
bun reeds karig huishoudgeld om het
hooge honorarium te voldoen. Uit alles
blijkt, dat bij1- en goedgeloovigheid nog we
lig tieren en men moet er verbaasd over
staan, dat er nog vrouwen te vinden zijn,
die zic'h zóó laten beetnemen en zich daar
voor nog laten plukken bovendien. De be
handeling is meestal nogal van onschul-
digen aard: slapen, portretten van echt
genoot meebrengen, drie glazen water per
dag (net zoo lang tot men zich genezen
weet?) enz. Eb dat kost behalve het
eerste slaapje ad f 2, van f 30 tot f 10O,
al naar de gegoedheid van de patiënte.
Van al de vrouwen, welke werden ge
oord, kreeg men op de vraag, hoe zij er
e gekomen waren, om naar Mevr. B. te
n, ten antwoord: omdat ik een
advertentie van haarinde
krant gelezen heb.
De bestrijding van de helderzienden en
bun aanhang is zeer moeilijk, doch de
schrijver is ervan overtuigd, dat de strijd
reeds voor de helft gewonnen zou zijn,
indien de dagbladen ertoe
gebracht zouden kunnen
worden geen advertenties
van dergelijke individuen
op te nemen.
D'e pers heeft dus hier een niet geringe
taak. Helaas zijn er maar al te veel bla
den, die ter wille van het lieve geld, der
gelijke annonces geregeld plaatsen en al
dus medewerken aan de bestendiging van
dit kwaad.
Londen zal zich niet tot regeering te
Rome richten.
In welingelichte 'kringen te Londen
wordt er op gewezen, dat het niet in het
voornemen der Britsche regeering ligt een
of andere bijzondere mededeeling tot
Italië te richten. De hier en daar opge
doken bewering, dat Eden zich binnen
kort naar Parijs zou begeven voor een be
spreking met Laval, wordt op zijn minst
voorbarig geacht. De Fransc'he regeering
is langs diplomatieken weg van de be
slissingen der Britsche regeering op de
hoogte gesteld.
Omtrent den inhoud van de beraadsla
gingen van het kabinet zijn intusschen
nadere bijzonderheden bekend geworden.
De over het algemeen goed ingelichte
„Star" schrijft, dat het Tsana-meer en de
bronnen van den Blauwen Nijl onder geen
omstandigheden onder de controle eener
(buitenlandsche mogendheid mogen komen.
Voorts is besloten bepaalde
vitale strategische punten
aan de verbindingslijn tus-
schen het moederland en de
Roode Zee te versterken.
Kabinetscrisis in Belgrado.
D'e sedert eenige dagen verwachte re-
geeringscrisis is te Belgrado uitgebro
ken. Drie leden van het kabinet, n.l. de
minister van sociale zaken, de minister
van justitie en de minister van bosch-
bouw hebben hun ontslag aangeboden
Over de oorzaken van de crisis zijn van
officieele zijde nog geen mededeelingon
verstrekt. In politieke kringen verluidt
echter, dat de afgetreden ministers zich
niet konden vereenigen met de oprichting
van de nieuwe regeeringspartij.
Op het oogenblik is nog niet te over
zien. of de crisis door aanvulling van het
kabinet kan worden opgelost, of dat zij
de demissie van de geheeie legeeriag ten
gevolge zal hebben.
Noodtoestand aan de Saar en in
Westfalen.
D'e nationaal-socialistische hulporgani
saties hebben een millioen rijksmark ter
beschikking gesteld van de autoriteiten in
het Saargebied om den Saarlandschen
mijnwerkers, die het ergst in nood ver-
keeren, steun te verleenen.
Deze gestie van solidariteit van het
DUitsche volk is een nieuw bewijs er voor,
dat de toestand van de mijnwerkers in
het Saargebied, ondanks de vóór het ple
bisciet gehouden redevoeringen, niet be
vredigend is.
De nationaal-socialistische hulporgani
saties zijn. hehalve in het Saargebied,
ook verplicht in het industriegebied van
Noord-Westfalen hulp te verleenen, tón
einde den nood onder de arbeidersbevol
king te lenigen.
Het is nog niet mogelijk geweest, al
dus wordt in de betrokken kringen ver
klaard, de economie in dit gebied nieuw
leven in te blazen.
Het aantal werkloozen is nog groot en
zij, die werken, bevinden zich in zulk een
noodtoestand, dat gratis bonnen voor de
noodzakelijkste levensmiddelen moeten
worden verstrekt.
Tuberculose in Briisch-lndië.
Volgens D'r Motha, den secretaris van
het anti-tuberculose-fonds, sterven in
Britsch-Indië jaarlijks bijna 300.000 men
schen aan tuberculose.
Hij leidt een campagne, om de bevol
king in te lichten over de oorzaken en
voorbehoedmiddelen van deze ziekte.
Britsch-Indië, zoo verklaart hij, is bij
andere landen verre ten achter in de
maatregelen tegen tuberculose en onder
de bevolking beeft de meening post gevat,
dat deze ziekte ongeneeslijk is.
Opvraglngi van aan Italië verstrekte
credieten?
Volgens de News Chronicle heeft een
der vijf groote Engelsche banken besloten
de aan Italiaansche banken en handels
huizen verstrekte credieten, die thans ver
vallen, niet te verlengen, doch terugbeta
ling te verlangen. Het blad acht het waar
schijnlijk, dat ook de andere Engelsche
banken dit voorbeeld zullen volgen. Deze
maatregel zou niet onder druk van de
Bank of Engeland of van het ministerie
van Financiën zijn genomen, doch louter
in verband met de ontwikkeling van de
monetaire situatie in Italië.
In de Londensche City zon men aanne
men, dat bet hier niet anders betreft dan
een verdere voortzetting van de reeds se
dert eenige weken met betrekking tot de
credietpolitiek ten opzichte van Italië ge
voerde politiek, daar de Engelsche ban
ken reeds sedert de toespitsing van het
'Italiaansch-Abessynische geschil doende
zouden zijn geweest hun aan Italië verleen
de credieten, die op zichzelf echter niet
groot zijn, terug te trekken.
Toeloop van vreemdelingen In België.
Terwijl de toeloop van vreemde toeris
ten te Brussel, gedurende de halfoogst-
week eerder beneden de overigens zeer
hooggespannen verwachtingen bleef, ig
het thans weer de groote drukte.
In de groote hotels te Brussel beschikt
men over 3000 bedden en over evenveel in
de tweede-rangs hotels. Daar 'dit aantal
zeer ontoereikend is, heeft de logiesdienst
er voor gezorgd, dat bij talrijke particu
lieren een onderkomen kon worden ge
vonden.
Daling van levensmiddelenprijzen in
Frankrijk,
Als gevolg van de bezuinigings-decre-
ten der regeering is thans in geheel
Frankrijk een daling der levensmiddelen-
prijzen ingetreden, welke zich echter
voorloopig nog tot een beperkt aantal le
vensmiddelen bepaalt.
In Parijs zoowel als in talrijke plaatsen
in de provincie zijn enkele vleosciisoorten
tien tot twaalf procent in prijs verlaagd.
Ook de kolen- en broodprijzen zijn
verlaagd.
Te Keulen zijn alle anti-semietische
plakkaten en lichtbakken verwijderd.
D'e gemeenteraad van Keulen heeft de
aanplakbiljetten en lichtbakken met anti-
semietische leuzen, die door de nationaal-
socialistische partij waren aangebracht,
overal in de stad doen verwijderen.
Ontsteld door den uittocht van buiten-
landscbe bezoekers hadden de Keulsche
winkeliers aan den burgemeester een ver
zoekschrift gezonden, waarin op onmid
dellijke verwijdering dezer opschriften
werd aangedrongen.
Anti-Katholieke demonstratie te Freiburg
Omtrent de anti-Katholieke demonstra
tie in Freiburg im-Bresgau meldt bet
„Basler Volksblatt" nog de volgende na
dere bijzonderheden:
Des avonds trokken S. A.-lieden met
vijf groote vrachtauto's door heel Frei
burg. Op de eerste vrachtauto was een
katholieke ziekenzuster en op de tweede
een katholiek priester afgebeeld, terwijl
op den derden wagen een galg was1 opge
richt. D'e vrachtauto's waren volgeplakt
•met anti-katholieke opschriften, waarin 't
o.a. luidde: „Gij zult uw naaste bemin
nen, maar geen deviezen smokkelen".
Voor alle katholieke gebouwen en met
name voor de pastorie in de Herrenstras-
se en voor het aartsbisschoppelijk paleis
maakten de S. A. lieden een helsch lawaai
brulden als razenden en riepen: „De pa
pen moeten aan de galg! Weg met de
papen 1"
In heel Freiburg heerscht over het ge
beurde een geweldige opwinding.
Denzelfden dag werd des avonds in de
Konradskirche een gebedsuur gehouden.
De kerk was tot de laatste plaats toe be
zet. Plotseling maakten Hitler-jongens
zulk een lawaai, dat de menschen in de
kerk hevig verschrikt opstonden.
In heel Duitschland zijn de kerken nog
nooit zoo vol geweest als thans. Lieden,
■die langen tijd lauw zijn geweest in de
vervulling van bun kerkelijke plichten,
worden weer vurig, daar zij den strijd
tegen de kerk van de nieuwe machtheb
bers opmerken. Na de diverse aanvallen
tegen de kerk in de pers in de laatste
maanden hebben zeer velen hun abonne
menten op de nationaal-socialistische par
tijbladen opgezegd.
Korte Berichten.
Mussolini heeft zelf het oppercom
mando genomen over 'de groote Italiaan
sche manoeuvres.
■Hierdoor wordt nog eens in het (bijlzon
der de nadruk gelegd op de beteekenis
van de legeroefeningen van dit jaar.
Een hevige onweersbui, die gister
morgen vroeg boven Londen en omgeving
losbarstte en eenige schade aanrichtte,
heeft een einde gemaakt aan de lang
durige droogte en hitte.
Tengevolge van een defect aan de
olieleiding van een der machines in de
electrische centrale van Oostende, ont
stond gisteravond brand in deze centrale,
waardoor groote materieele schade werd
aangejdoht, terwijl de lichtvoorziening der
drukke badplaatsen gedurende eenigen tijd
was gestoord.
Ingezonden Mededeeling.
Pluimveehouders voederen met
het meest economisch en onder
vinden het minst de nadeelen van
de ongunstige tijdsomstandigheden.
Zij verkrijgen bl] lagere voeder-
kosten een hoogere elerproductie,
dan door voedering met ochtend
voeder en gemengd graan oi ge
mengd graan alleen.
Vraagt offerte bij Uw leverancier
of direct aan de fabriek.
Ollefabrleken N.V. - Amsterdam
De Nederlandsche rondvlucht.
De eerste dag van de Nederlandsche
rondvlucht 1935, welke, dank zij de tot
blijdschap stemmende groote deelneming
van buitenlandsche sportvliegers, een
sterk internationaal karakter droeg, is
voor het luchttoerisme van groote pro
pagandistische beteekenis geweest.
Een hoogtepunt van dezen dag was de
ontvangst van de deelnemers op het
prachtig geoutilleerde vliegveld Twen-
the door de Twenthsche Aeroclub, waar
in den feestelijk versierden hangar een
koffietafel was aangericht.
Het optreden van Markelosche volks
dansers oogstte, vooral onder de buiten
landers grooten bijval. Voor de meer dan
tienduizend bezoekers, die van heinde en
verre waren gekomen om een gedeelte
van dit aviatisch gebeuren mee te ma
ken, was het komen en gaan der deel
nemers een interessant schouwspel, ter
wijl de vlotte landing van het auto-giro
vliegtuig van den heer Mees uit Rotter
dam een attractie op zichzelf beteeken-
de, evenals de stoute stunts door Duit-
sche vlieger-acrobaten.
De „Jan van Gent" was ter beschikking
voor bezichtiging, de „Duif" voor een lan
ge serie rondvluchten.
Ook de vlucht naar het luchtvaartter
rein „Noord Nederland" bij Eelde, ten
zuiden van Groningen, geschiedde zonder
incidenten.
Er zullen waarschijnlijk nog nooit zoo
veel menschen zijn geweest op de nieu
we, moderne luchthaven te Eelde als gis
termiddag.
Het totaal aantal belangstellenden
werd geschat op tienduizend.
Er stond een flinke wind op het terrein
maar toch was het er in de heete zon
warm, zeer warm zelfs. Groote wolken
stof hingen boven het terrein en maak
ten er het verblijf niet tot het aange
naamste.
Tegen drie uur kondigde motorgeronk
de aankomst aan van den eersteling en
kort daarop zette de heer Korteweg zijn
Pandertje op het terrein.
Tien voor half vier, kwam de tweede
deelnemer van de N. L. S. omlaag met
den heer en mevr. Reinders. Uit een of
ficiéél telegram, dat even daarna binnen
kwam, bleek, dat alle deelnemers toen
nog niet op Twenthe waren geland.
Alle toestellen werden netjes in drie
rijen geplaatst en vliegers en passagiers
werden door de Aeroclub ontvangen in
haar gebouw, waar ververschingen wer
den aangeboden.
Het duurde tot bijna zes uur, voor alle
deelnemende vliegtuigen binnen waren.
Alleen een Pool, die met zijn kleine ma
chine op Twenthe was gebleven, omdat
er iets aan de uitlaatpijp haperde, ont
brak op het appel.
De V. V. V. bracht de gasten per auto
bus naar Groningen of Paterswolde, waar
werd gedineerd. Niet minder dan 200 per
sonen hadden zich opgegeven, om een
rondvlucht over Groningen te maken. De
twee K.LM.-vogels, bestuurd door Viruly
en Bach,obegermeri direct oin zes uur met
deze vluchten.
Vandaag gaat de vlucht over de Wad
den-eilanden, met, een langdurig opont
houd op het vliegveld De Kooy, naar
Waalhaven.
Nederland en de Volkenbond.
De Nederlandsche delegatie naar de
16de Volkenbondsvergadering, welke op
9 September 1935 te Genève zal aanvan
gen, zal zijn samengesteld als volgt:
Jhr Mr A. C. D. de Graeff, Minister
van Buitenlandsche Zaken; Mr J. A. N.
Binnenland.
D'e toestand van den tuinbouw.
Verlaging der loodsgelden.
D'e radio op 31 Augustus.
D'e oogstresultaten.
Steun aan de scheepvaart.
Buitenland.
De houding van Engeland tegenover
Italië.
Werden Engelsche credieten opgezegd?
Kabinetscrisis in Belgrado.
Ingezonden Mededeeling.
NAAR
Ass. Apotheker
om Uw
GOES
(ook Homoëopathische)
Breukbanden, Buikbanden,
Elastieken Kousen, Recht-
houders en andere Bandages
Telefoon 168
Patijn, buitengewoon gezant en gevol
machtigd Minister te Rome; Mr J. Lim
burg, lid van den Raad van State; Mr W.
M. van Lansehot, lid van de Eerste Ka
mer der Staten-Generaal, vertegenwoor-
woordigers, met dien verstande, dat tij
dens de aanwezigheid van Jhr de Graefi
te Genève, Mr van Lansehot ais plaats
vervangend vertegenwoordiger zal worden
beschouwd; Mr G. Ridder van Rappard,
buitengewoon gezant en gevolmachtigd
Minister te Bern, tevens permanent ver
tegenwoordiger van Nederland bij den
Volkenbond, Prof. Mr Dr J. P. A. Fran
cois, administrateur, chef van de afd.
Volkenbondszaken van bet Departement
van Buitenlandsche Zaken, buitengewoon
hoogleeraar aan de Handelshoogeschool te
Rotterdam, plaatsvervangend vertegen
woordiger; Mevr. G. A. Kluyver, referen
daris bij het Departement van Buitenland
sche Zaken, secretaris, tevens plaatsver
vangend vertegenwoordigster.
Aan de delegatie is toegevoegd de 'beer
A. J. Lievegoed, administrateur aan het
Departement van Buitenlandsche Zaken,
chef van den regeeringspersdienst.
Maastrichtsche aardewerkfabriek in
Bandoeng?
Aneta verneemt, dat Maastrichtsche
aardewerkfabrikanten in overweging
hebben genomen in Bandoeng een fabriek
te vestigen in verband met het feit, dat te
Bandoeng en omstreken mogelijk goede
coaline verkrijgbaar zou zijn. Hierom
trent zijn reeds eerder rapporten naar
Maastricht verzonden.
Curateele over Beerfa opgieheven.
In het Staatsblad is thans afgekondigd
de wet tot intrekking van de wet van 29
December 1933 tot voorziening in het
bestuur der gemeente Beerta.
Volgens art. 2 treedt deze wet in wer
king met ingang van den dag na dien
barer afkondiging, dus met ingang van
24 Augustus.
Nederland voor de Nederlanders.
Bij Kon. besluit is de lijst van bedrij
ven, waarin werkgevers zonder schrifte
lijke vergunning van den directeur der
Werkloosheidsverzekering en arbeidsbe
middeling ingevolge de wet van 16 Mei
vreemdelingen geen arbeid mogen doen
verrichten met een aantal bedrijven uit
gebreid.
Gevolgen van opheffing Crisis-Comité.
■Onder leiding van den heer S. G. de
Haas van Dorsser heeft de afd. Noord-
Holland der Vereen, van Directeuren van
Maatschappelijk Hulpbetoon te Velsen
vergaderd.
De voorzitter hield een inleiding over de
opheffing van het Nationaal Crisis-
Comité. Spreker onderscheidde twee za
ken: de z.g. B-steun en de A-steun. Daar
het Crisis-Comité ten opzichte van den B-
steun slechte bemiddelaarster was tus-
sc'hen de regeering en de gemeenten, zal
in den vervolge, bij gebreke van dezen
schakel geen nadeel behoeven te worden
ondervonden. Erger ziet sprëker het ten
