DONDERDAG 15 AUGUSTUS 1935 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 4óe JAARGANG - fio. 267 Buitenland Belangrijkste Nieuws Binnenland Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergn" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèquc en Girorekening 44405. Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingcn f0.20. Losse nummers 5 cent. Advcrtcntiën 30 cent por regel. Ingezonden mcdcdcclingcn 60 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85. Bij contract belangrijke korting. Het parlementaire stelsel. Nog een andere waarschuwing van den heer Van Wijnbergen verdient volle aan dacht. Hij wijst op de gevaren, die het parle mentaire stelsel bedreigen in deze woor den „Kon tot voor enkele jaren 't parlemen taire stelsel zich sterk gevoelen door de overweging, dat geen stelsel klaar stond om de taak over te nemen, thans is dat niet meer het igeval. Dat 'het anders kan, toont Italië, toont Duitschland, toont Oostenrijk. Daarom hebben allen, die bet parlemen taire stelsel wenscihen te behouden, zich thans in zeer bijzondere mate in te span nen dat het raderwerk goed blijve func- tionneeren; daarom bedenke het parle ment wel, dat het in de eerste plaats van 't doen en laten van 't parlement zelf zal afhangen, of het parlementaire stelsel zich zal weten te handhaven. Toen ik ten vorigen jare eenige over- drukjes verzonden had van mijn aan de Katholiek-Wetenschappelijke Vereeniging uitgebracht prae-advies over de politieke immuniteit, ontving ik van waarlijk niet den minste onzer politici het volgend schrijven: „Uit het prae-advies maak ik op, dat gij1 aan het voortbestaan van het parle mentaire stelsel gelooft. Dat geloof ont breekt mij. Het is al te zeer verworden. Zeker, redres ware mogelijk. Maar de „democratie" heeft te goed haar werk ver richt, dan dat het daartoe zal komen. Naar de beproefde paden wil men niet terug. Welnu, dan is het fascisme, nationaal- socialisme aan de beurt. Zooals het thans gaat, gaat het niet lang meer. Ende Natie 'heeft gelijk." Al moet ük erkennen, dat de dema gogie, 'die zich steeds blijft tooien met den sc'hoonen naam van „democratie" van fu- nesten invloed is geweest, en nog is, toch onderschrijf ik bovenstaand oordeel zeer zeker niet, al is het moet worden toe gegeven sindsdien wel een en ander ge beurd, dat het meer zou kunnen recht vaardigen. Maar wèl zal het katholieke volksdeel hebben te beseffen, dat het in groo'te mate van dat deel, zijnde een zoo belangrijk deel van het Nederlandsche volk zal af hangen of het parlementaire stelsel dat kostbaar goed zich te onzent ook in toekomst zal weten te handhaven." De opmerkingen hier gemaakt, moeten door ieder, die rustig over het gebeurde van de laatste weken nadenkt, worden onderschreven. Het parlementaire stelsel, dat, wanneer het goed functioneert, zegenrijk kan wer ken, begint gevaar te loopen. Ons parlement telt thans reeds 13 leden van kleine 'groepen, die 'blijk geven weinig politiek verantwoordelijkheidsbesef te be zitten en die uitsluitend hun kracht z'oe^ ken in critiek. Voor hen trouwens een 'kwestie van te zijn of niet te zijn. En straks komt daar nog bij een vendel van de N. S. B. Onder die omstandigheden zal het steeds moeilijker worden een meerderheid te vormen, waarop een krachtig kabinet kan steunen. Als de Katholieke fractie doorgaat in de richting waarin zij zich thans heeft laten drijven, 'kan van samenwerking van de vroegere coalitiepartijen geen sprake meer zijn, terwijl een andere combinatie, die 'de vorming van een krachtig kabinet mogelijk maakt eveneens niet mogelijk zal zijn. Zoo wordt 'het parlementaire stelsel door zijn eigen aanhangers om hals ge bracht en worden we rijp voor de dic tatuur in welken vorm dan ook. En wat dat beteëkent kunnen landen als Rusland en Duitschland 'eiken dag leeren. DREIGENDE OORLOG TUSSCHEN ITALIË EN ABESSYNIË. Het standpunt der Engelsche regeeringi. De Britsche onderhandelaars onder lei ding van minister Eden hebben, naar uit Londen, wordt gemeld, 'hun eerste bespre king met den Franschen minister van Buitenlandsche Zaken Laval gevoerd. In den loop van dit onderhoud is van Brit sche zijde een volledige uiteenzetting ge geven van het standpunt der regeering te L'onden met betrekking tot 't Italiaansoh- Abessynisch geschil. Eden wees Laval met name op de ge varen, welke over drie tot vijf jaar voor de situatie in Europa zouden ontstaan, wanneer men zou toelaten, dat een oorlog in overeenstemming met de plannen van Italië uitbreekt. Inzonderheid werd de nadruk gelegd op de volgende punten ie. Het betreurenswaardige voorbeeld, dat men zou geven, indien de Volkenbond zich afzijdig houdt en een zijner leden zou toelaten het gebied van een ander te an- nexeeren; 2e. de onmogelijkheid, zich op verdra gen te verlaten, indien een geheele reeks daarvan, zoowel bijzondere als algemeene, zou worden geschonden; 3e. de vernietiging van alle hoop, het paci'feerende werk in Midden- en Oost- Europa onder dergelijke omstandigheden I te voltooien; I 4e. de ernstige economische consequen ties voor Italië zelf en het gevaar, dat een langdurige campagne zou leiden tot een ineenstorting in het binnenland; 5e. dat de Britsche regeering niet in staat is bet feit over het 'hoofd te zien, dat Italië reeds vele millioenen pond ster ling aan de Britsche industrie schul dig is; 6e. de onmogelijkheid voor Engeland om zijn buitenlandsche politiek op den Vol kenbond te blijven 'baseeren, wanneer het er niet zeker van is, dat Frankrijk even eens bereid is, op te komen voor de prin cipes, waarop de Bond is gevestigd; 7e. de ernstige schok, welke aan de Britsche openbare meening zou worden toegebracht als resultaat van een derge- lijken gang van zaken, waardoor Groot- Brittannië gedwongen zou kunnen worden zich afzijdig te houden van de Europee- sche aangelegenheden en zoodanige be scherming voor zich zelf te zoeken als el ders verkregen kan worden door bilate rale verdragen. Bij dit alles was, zooals men begrijpen kan, geen toon van bedreiging. Integen deel, bet werd meer dan duidelijk ge maakt, dat Groot-Brittannië deze alterna tieven als1 uiterst betreurenswaardig be schouwt. Opnieuw werd er op gewezen, dat het de Britsche regeering diepe ernst is, wanneer zij' vasthoudt aan de opvatting, dat slechts twee wegen voor haar openstaan. De eerste zou zijn een vredelievende regeling tot stand te brengen, de tweede, dat, wanneer zulk een regeling onmoge lijk blijkt, de Volkenbond, wanneer deze op 4 'September a.s. bijeenkomt, de 'geheele bestaande situatie opnieuw in oogen- sc'houw zal moeten nemen om zijn stand punt te bepalen. Laval was bijl de besprekingen ernstig gestemd. In zijn naaste omgeving wordt verzekerd, dat de Fransc'he premier naar gelang 'de dagen verstrijken, meer en meer onder den indruk komt van den ernst der situatie en de moeilijkheden der keuze, waarvoor hij1 zic'h 'geplaatst ziet. Omtrent het eerste Fransoh-Britsche contact meldt H a v a s nog, dat de Fran sc'he premier heeft gewezen op de gevaren, welke voor Europa en de geheele wereld kunnen voortvloeien uit een conflict in Afrika, zoodat het dringend noodzakelijk is een vredelievende regeling te vinden voor het geschil, welke natuurlijk aan nie mand 'gedwongen mag worden opgelegd. „De heer Eden en ik hebben een voor- loopige bespreking gehad over het Ita- liaansch-Abeseynisch geschil. Ik zal Vrij dag een bijeenkomst hebben met den 'heer Eden en baron Aloisi. Morgen zal ik ge legenheid hebben om de aangelegenheid te bespreken met de Italiaansche gedelegeer den. Vóór de bijeenkomst van 16 dezer zullen er geen nieuwe discussies plaats vinden met Eden." Een Abessynische nota aan den Volkenbond. Het volkenbondssecretariaat publiceer de gisteren een nota van den Abessyni- scben vertegenwoordiger te Parijs, waarin deze namens zijn regeering de aandacht van den Volkenbondsraad vestigt op het feit, dat, niettegenstaande de arbitrage procedure hervat wordt, volgens de reso lutie van den raad van 3 Augustus, de Italiaansche regeering voortgaat met het zenden van troepen en munitie naar Oost- Af rika. Abessynië daarentegen kan geen oor logsmateriaal fabriceeren, en, waar het zich ook wendt om verdedigingsmiddelen te verkrijgen, stuit het op uitvoer-embar- go's. De Abessynische vertegenwoordiger vraagt, of dit werkelijk neutraliteit kan genoemd worden. Zou de raad onbewogen blijven tegenover dezen toestand die steeds erger wordt? Zal de raad toelaten, dat deze ongelijke strijd tusschen twee leden van den Volkenbond, waarvan er één al zijn middelen kan gebruiken en verklaart ook te zullen gebruiken om een aanval voor te bereiden, terwijl de andere, zwak en vredelievend, en trouw aan de natio nale verplichtingen, verstoken is van de middelen om zijn afhankelijkheid en be staan, die beide bedreigd worden, te ver dedigen? Tenslotte vraagt de regeering van Abes synië of de raad de verantwoordelijkheid op zich kan nemen tot het vernietigen van een Volkenbondslid, dat niemand be dreigt, ongehinderd toe te laten. Nieuwe mobilisatie in Italië. Krachtens een zoo juist uitgevaardigd decreet worden de in 1914 geboren dienst plichtigen, die, wegens familie-omstan digheden, slechts drie maanden behoef den te dienen, met inbegrip van hen, die in het buitenland wonen en die geen gel dige reden voor vrijstelling hebben, onder de wapenen geroepen. DE OVERSTROOMINGSRAMP BIJ OVADA. Het aantal dooden nog niet bekend. Omtrent de vreeselijke overstroomings- ramp in Ligurië worden steeds meer na dere bijzonderheden bekend. De ramp speelde zich, zooals reeds ge meld, af in het dal van de Orba, welke rivier van de Ligurische Alpen komt en dan naar het Noorden stroomt, om nabij Ovada uit te monden in een kunstmatig meer, dat een onderdeel vormt van elec- triciteitswerken en een lengte van on geveer 5 kilometer heeft. Onder normale omstandigheden bevat het meer ongeveer 5 millioen kubieke meter water. Door den ontzettenden regen val in den nacht van Maandag op Dins dag en later op den dag waren de water massa's echter aangegroeid tot 15 a 20 millioen kub. M„ zoodat het water ten slotte den stuwdam deed bezwijken en met donderend geraas in het dal stroomde. Tegen den avond vormden de water massa's in het dal een meer van onge veer 40 K.M. lengte en 2 K.M. breedte, zoodat het onmogelijk was, de onderwa ter weggevaagde plaatsjes te bereiken. Direct werd een begin gemaakt met het reddingswerk, o.a. door de militai ren, die daar voor het houden van ma noeuvres vertoefden. De ramp geschiedde zoo plotseling, dat de bewoners, die voor het onweer in hun huizen waren gevlucht, zich in het ge heel niet van het dreigende gevaar be wust waren, tot de huizen boven hun hoofden instortten. Er zijn 200 huizen door het water ver woest. Vier bruggen werden weggevaagd. Alle telefoonleidingen zijn voorts vernield. Bovendien moeten er in het overstroom de gebied nog aardverschuivingen hebben plaats gehad. Het is te voorzien, dat de juiste cijfers omtrent het aantal dooden nog enkele dagen op zich zullen laten wach ten, daar verluidt, dat in het getroffen gebied een volkstelling zal worden ge houden, teneinde vast te stellen, wie nog in leven zijn. Een jonge man, die zich op het oogen- blik van den dijkdoorbraak op een hoog gelegen punt van het stadje Ovada be vond, verklaarde, dat toen het water met verschrikkelijk geweld uit de opening stroomde, de huizen in den naasten om trek werden meegesleurd als waren het stroohalmen. Spoedig verzamelden zich meer dan 1000 personen op diezelfde hooggelegen plaats, waar men ten minste eenigszins veilig was voor het steeds rijzende water om hier den nacht door te brengen. Woensdagochtend omstreeks zeven uur begon het hevig te regenen. Spoedig daar na verbreidde zich het gerucht, dat er een nieuwe dijkdoorbraak had plaats gehad, welk gerucht een paniek deed ontstaan onder de menschen, die zich op den heu vel hadden teruggetrokken. Van alle kan ten kwamen er nu meerdere bewoners naar den heuvel, waar zich tal van ver schrikkelijke tooneelen, onder de door een paniek bevangen massa afspeelden. Spoedig kwamen er echter ook vele politiemanschappen en leden van fascis tische weergroepen ter plaatse, die er in slaagden de menschen te kalmeeren en hen den heuvel te doen verlaten. Het staat wel vast, dat de schade vele millioenen lires zal bedragen. Volgens een opgaaf van de Milaansche avondbladen zou het aantal dooden twee honderd bedragen. Een nader bericht meldt, dat ook het dorp San Martino grootendeels door het water verwoest is. Het aantal personen, dat hierbij in dit dorp om het leven ge komen zou zijn, bedraagt 100. Gisteravond laat gaven de autoriteiten een eerste officiëele mededeeling van het aantal dooden. Voor zoover de oprui mingswerkzaamheden hier licht over heb ben kunnen werpen, zou dit 70 bedragen. Dit getal is aan wijzigingen onderhevig. Nationaal-socialistische terreur. Volgens een Reuterbericht uit Berlijn worden uit verschillende deelen van Duitschland weder nieuwe gevallen ge meld uit den strijd der nazi's tegen de ja den en r.-katholieken. Zoo zouden meer dan 40 graven zijn geschonden op een r.- kath. kerkhof te Schwandorf in de Opper- Palts, waar de houten kruisen op de gra ven van onbemiddelde r.-katholieken zou den zij'n stukgeslagen of uit den grond ge trokken. Te Breslau trok een optocht van acht vrachtauto's vol S.A.-mannen door de stad. Op een dezer wagens was een galg geplaatst, waaraan een als r.-katholiek priester gekleede pop hing. De S.A.-man nen riepen den voorbijgangers allerlei te gen r.-katholieken en joden gerichte uit drukkingen toe. De burgemeester van Dortmund heeft den joiden verboden gebruik te maken van de gemeentelijke banken van leening. Te Oldenburg is den joden verboden deel te nemen aan den veehandel. Orkaan woedde beven Bordeaux en omgeving. Nadat Zondag en Maandag 1.1. in vele departementen van Frankrijk, vooral in het Zuiden en het Westen, zwaar nood weer had geheerscht, is thans ook de om geving van Bordeaux door een zwaren wervelstorm geteisterd. Het station Bordeaux en vooral de tele foon- en telegraaflijnen hebben ernstige schade opgeloopen. Zoo is de omgeving van Beautiran-Castres volkomen van de buitenwereld afgesloten. De spoorlijn BordeauxToulouse werd door omgevallen telegraafpalen en om gewaaide boomen op tal van plaatsen versperd. Personen- en goederentreinen moesten op de stations blijven, of in het open veld stoppen. Pas tegen den ochtend waren de hin dernissen uit den weg geruimd, en kon het verkeer worden hervat. Te Bordeaux zelf heeft de storm niet zoo erg huis gehouden. Slechts eenige boomen knap ten af en enkeie hoogspanningsleidingen werden vernield. Omtrent de gevolgen van het noodweer in Amiens en in het gebied van de Somme wordt nog gemeld, dat na de overstroo ming vele huizen in de richting van Rouaan moesten worden ontruimd. Zeer veel vee is bovendien verdronken. In de ruïne van een schuur, waar de bliksem was ingeslagen en welke vol komen in de asch werd gelegd, vond men het geheel verkoolde lijk van een land arbeider. Te Marsac (Tarn) werd een 7-jarige knaap door den bliksem getroffen en gedood. Bestrijding der werkloosheid in België. De Belgische regeering heeft in prin cipe besloten een reeks werken ter be strijding van 'de werkloosheid te laten uit voeren, die voor het einde van 1938 ge reed moeten zijn en die een bedrag van drie en een half milliard francs zouden kosten, welke som in hoofdzaak afkomstig is van de herschatting van de goud reserves van de Nationale Bank. In tal van politieke, fipancieele en eco nomische kringen maakt men zich meer en meer ongerust over wat men noemt de overwegende belangstelling, die ten aan zien van de bestrijding der werkloosheid aan den dag wordt gelegd, terwijl zoo go'ed als niets wordt gedaan voor de kleine burgerij en voor den handeldrijvenden middenstand, welker lasten, vooral wat betreft de laatste categorie, met den dag zwaarder worden. Meer en meer wint dan ook de opinie veld, dat de socialisten een te overwegende rol in de regeering beginnen in te nemen en dat vroeg of laat een nieuwe kapitaal- vlucht hiervan het gevolg zou kunnen zijn. Gevangenisopstand in Mexico. Zicndag hebben de gedetineerden van de stedelijke gevangenis van Tapachula in den Mexicaanschen staat Chiapas gemuit. Zij vermoordden den gevangenisdirecteur en eenige politiemannen, die den opstand wilden dempen. Zij wisten te ontsnappen en zich te verbergen in het nabijgelegen gebergte. Bommen naar bioscopen geworpen. In de Columbuswijk te New-York is een bom geworpen naar een bioscoop theater, terwijl in de naaste omgeving getracht werd een tweede bom naar een anderen bioscoop te werpen. Deze laatste bom ontplofte echter voor een fotowin kel. De eerste bom werd geworpen uit een snel langsrijdende auto. Persoonlijke ongelukken hadden niet plaats. Er werd echter wel veel schade aangericht. De werkloosheid in Polen. Het aantal werkloozen in Polen, dat in de maand Maart 500.000 bedroeg, is nu beneden de 300.000 gekomen. In de afge- loopen week hebben 10.000 werkloozen arbeid gekregen. Het aantal werkloozen bedraagt thans nog 295.000. Korte Berichten. In de nabijheid van Sama de Lan- greo (Spanje) heeft men 160 geweren, 600 machinegeweer-patronen, 2000 kogels en 2 kisten dynamiet ontdekt. De onderzoe kingen in deze streek worden voortgezet. Binnenland. Achterstand in de wegenbouw. Duitsch toeristenverkeer naar ons land. Buitenland. Het conflict ItaliëAbessynië. Bordeaux door orlkaan geteisterd. N.S.-terreür in Duitschland. De overstrooming hij Ovada. Een van de grootste verschepingen goud, welke ooit is verstuurd, is heden uit het Verre Oosten en Britsch-Indië te Ply mouth aangekomen. Het verscheepte goud heeft een totale waarde van 2.5 millioen pond sterling. Te Bay Labatre in den staat Alaba ma, ontstond een gevecht tusschen geor ganiseerde en niet-georganiseerde arbei ders van een blikfabriek, waarbij drie Manken en een neger ernstig gewond wer den. Naar verluidt, zou Italië van plan zijn een eigen passagiers- en vracht- expresdienst te openen tusschen Genua, Bombay, Honkong, Sjanghai en Kobe. Mussolini heeft goedgekeurd, dat 'n legioen zwarthemden wordt georganiseerd bestaande uit vrijwilligers uit het buiten land. Tot nu toe zijn reeds 11.000 aanbie dingen ontvangen. Chr. Nat. Werkmansbond. In de voortgezette vergadering werd Dinsdag op voorstel van het hoofdbestuur besloten opnieuw een propagandist aan te stellen. De benoeming van den functiona ris, die te Utrecht zal wonen, werd over gelaten aan 'het hoofdbestuur. 's Avonds werd een gezellige bijeen komst gehouden ter 'herdenking van het 40-jarig 'bestaan. Door Ds P. de Haas te Utrecht werd een feestrede uitgesproken. In de vergadering van Woensdag werd door den heer J. Baikker, lid van de Tweede Kamer gerefereerd over het on derwerp: „Reorganisatie". Brandweer en Gemeenteraad. De heer F. Ringers, commandant van de Alkmaarsche Vrijwillige Brandweer, is bij de jongste raadsverkiezing tot lid van den gemeenteraad van Alkmaar gekozen. De raad maakte ec'hter (bezwaar tegen toe lating van den nieuwbenoemde, van welk besluit de heer Ringers in beroep ging bij Ged. Staten van Noord Holland. Deze hebben thans bericht, dat het toeroep- niet ontvankelijk is verklaard. De lieer Ringers zal nu in h'ooger beroep gaan bij de Kroon. Hetzelfde speelt zic'h 'thans af in een tiental andere gemeenten van ons land. Zoo vernemen wij, dat in de gemeente Krommenie de brandweercommandant toe- dankt heeft als zoodanig, omdat 'hij den raadszetel prefereerde; in de gemeente Zaandam bedankten twee brandweerlieden eveneens als zoodanig. Achterstand in den wegenbouw. Het toestuur van de Koninklijke Neder landsche Automobiel Club 'heeft in een adres aan den Raad van Ministers er op gewezen, dat het van zeer groo't belang is voor het wegverkeer, dat de achter stand, ontstaan in 'het werk van wegen aanleg en verbetering in ons land, ten ■spoedigste zal worden ingehaald. Daarom beeft het met aandrang verzocht uit de werfcverruimingscre dieten, dan wel op andere wijze, 'zooveel fondsen 'beschikbaar te stellen, dat het werk aan de wegen, in het bijzonder de voornaamste verbindin gen in het landsoentrum zooveel mogelijk volgens den oorspronkelijken opzet zal kunnen worden afgewerkt. Bij het adres is een uitvoerige Memorie van Toelichting gevoegd. Duitsch toeristenverkeer naar Nederland. Naar het Alg. Hdbl. verneemt is hier te lande bericht ontvangen, dat 'het bedrag van f 500.000, dat voor den tweeden ter mijn door de Nederlandsche regeering ter beschikking was gesteld ten behoeve van het Duitsc'he toeristenverkeer naar Neder land, geheel is uitgeput. In verhand hiermee heeft het hoofdbe stuur van Horecaf zic'h nog tot den direc teur-generaal van handel en nijverheid ge wend met 'de vraag, of er mogelijkheid bestaat, dat de Nederlandsche regeering alsnog een bedrag voor het zomerseizoen ter 'beschikking stelt. Op deze vraag moest evenwel een on'tkennend antwoord worden gegeven. Intussc'hen blijft, naar men weet,- nog een bedrag over van f 100.000, dat van 15 September a.s. af beschikbaar 'komt. Dit bedrag kan worden besteed gedurende den winter en het vroege voorjaar, (bloem- bollentijd). Het word't niet wenschelijk ge acht dit laatste bedrag thans reeds ter

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1935 | | pagina 1