De oplossing van de Kabinets-crisis Buitenland Binnenland Belangrijkste Nieuws DONDERDAG 1 AUGUSTUS 1935 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 49e JAARGANG - No. 255 Uitg.: IVV. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèquo en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent. Advertontiön 30 cont per regel. Ingezonden mcdcdcclingcn 60 cent per regel. Kleine Advcrtcntiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85. Bij contract belangrijke korting. Verschillende persstemmen. De bladen bevatten breedvoerige be schouwingen over de oplossing van de Kabinetscrisis. De opvattingen loopen nogal uiteen. Het feit, dat blijkbaar geen vergelijk met de R.K. Kamerfractie is getroffen wordt door meerdere bladen als een weinig hoopvol teeken gezien. Enkele uitspraken laten wij hier volgen. De opzet van Dr Colijn is blijkbaar ge weest, door opneming van den Partijvoor zitter ook de Partij nauwer aan 't Kabinet te binden. Ook Mr Goseling en de zijnen hebben het aanbod van de portefeuille van defensie aldus opgevat. De R.K. partijvoorzitter heeft in 'het herhaalde aanbod aanleiding gevonden het bestuur van de partij' en eenige andere beeren bijeen te roepen. „Unaniem was men van oordeel al dus de Maasbode dat bet aanbod van een minister-portefeuille niet aan vaard kon worden. Men achtte in de ge geven omstandigheden zulk een aanvaar ding door den voorzitter van de Katholie ke partij niet mogelijk en was na lang be raad van oordeel, dat daarvoor geen vol doende grondslag tusschen de Katholieke fractie en het Kabinet bestond. Van een en ander is mededeehng gedaan aan den formateur Uit deze mededeelingen, waarvan wij meenen 'te weten, dat zij' geheel juist zijn, blijkt, dat de R.K. 'Staatspartij zich tegen over het nieuwe Kabinet geheel vrij wenscht te houden. Laten wij hopen, zegt de „Maasbode", dat het program van het kabinet er zoo zal uitzien, dat de Kath. fractie aan de uitvoering er van haar medewerking zal kunnen verleenen." 'De Standaard acht 't feit, dat de politieke crisis als opgelost kon worden beschouwd, op zichzelf reeds van groote beteekenis. „Sedert 'het uitbreken van het conflict is men in breede kringen duidelijker dan te voren gaan beseffen, dat ons vol'k in dezen zorgelijken tijd de onzekerheid om trent de richting, waarin 'het staats- en volksleven wordt gestuurd, niet kan dra gen. De gebeurtenissen, welke de vorige week hebben plaats gehad, leveren daar voor overvloedig bewijs. Gelet op 's lands belang verheugen .ook wij ons over het slagen van Dr Colijn, al verhelen wij. ons niet, dat er eveneens velen zijn, die hunne ontevredenheid over deze oplossing van de crisis luide zullen verkondigen. Men behoeft de sociaal-de mocratische persorganen en sommige r.-'k. bladen maar in te zien, om daarvan zeker te zijn. Zoowel met 'het oog op de zaak zelf, als op de te verwachten oppositie zal iedereen het hiermede eens zijn, dat Dr Colijn opnieuw een zeer moeilijke, hoogst verantwoordelijke en uiterst on dankbare taak op zic'h heeft genomen." DeNederlander geeft nog geen oor deel over deze oplossing. Men zal eerst dan volledig over het re sultaat van het werk van Dr Colijn kun nen oordeelen, wanneer de regeeringsver- klaring van het nieuwe 'kabinet bekend is. Immers het komt er op aan, dat 'het door Dr Colijn gevormde 'kabinet niet slechte formeel nieuw is, maar ook materieel. Het 'gaat er om, of de for mateur er in 'geslaagd is in de daad van de kabinetsformatie de moeilijkheden, die tot het conflict hebben geleid, te overwin nen, zoodat inderdaad van een nieuw be gin kan worden gesproken, waarbij' er geen overwinnaars zijn noch overwonne nen, maar de strijdende partijen bezield zijn met den wil tot, kan 'het zijn, een drachtige, samenwerking. Zou dit resultaat bereikt zijn, dan ware dit wel uitermate verheugend, want dan zou dit beteekenen, dat de 'kabinetscrisis voor ons volksleven in stede van verlies, winst had gebracht. En dan zou in het bijzonder een woord van gelukwensöh aan het adres van den formateur, die deze op lossing 'heeft weten te bereiken en zich daardoor nieuwe roem heeft verworven, op zijn plaats zijn." De Rotterdammer is verheugd over de oplossing, maar met beving. Im mers uit ailles is duidelijk, dat er van vol komen overeenstemming tusschen de divengeerende partijen in dit geding geen sprake is. „Nu kan er tweeërlei gebeurenmen kan op toenadering, doch ook op verwijde ring aansturen. De onverzoenlijk en zullen het laatste doen. Met verhoogd accent en verdubbelde energie zullen de sociaal democraten, tutti quanti, pogen een wig to drij-en tusschen R.K. fractie en Kabinet. Hun teleurstelling 'kunnen ze niet ver kroppen. Ook een smaldeel der roomsc'h- Mtholiakea zal roerig blijven en de tegen- «tellingtia «er verscherpen dan verzachten. Dit is te betreuren, maar het Kabinet zal het ter wille van het landsbelang moe ten dragen. En bet zal, naar wij vertrou wen, daarbij niet alleen den steun ont vangen van de partijen, die van meetaf op aanblijven van Dr Colijn prijs stelden, maar ook van een belangrijk deel der roomsch-katholieken, die uit deze strub beling wel hun consetkwenties zullen trek ken." 't Handelsblad zegt, datfc er voor 't oogen'blik enkele zeer belangrijke vraag- tee'kens blijven bestaan, maar„De ge beurtenissen der laatste dagen hebben nu aangetoond, welke combinaties en welke opvattingen niet mogelijk of niet door voerbaar zijn. Er moet nu gestreefd wor den naar de ruimste mate van samen werking, die dan wel mogelijk is. Onge twijfeld ware het voor velen thans veel gemakkelijker en voor hun gevoel veel be vredigender om baloorig in de oppositie te gaan, liever dan binnen redelijke grenzen een offer te brengen voor een gemeen schappelijke werkbasis. Maar 't landsbe lang vraagt thans, naar onze overtuiging, een andere 'houding. Men mag verwach ten, dat die houding ook bij- de katholie ken, althans bij hun leiders, nu zij een roomsch-roode combinatie niet hebben aangedurfd, aanwezig zal zijn." De Tijd betoogt, dat de formatie van het nieuwe Kabinet-Colijn gelukkiger had kunnen uitvallen. Maar 'hoe onbevredi gend ze voor het oogenblik schijnt, ze was noodzakelijk voor den overgang naar den nieuwen 'koers. „Natuurlijk 'kan onder de huidige poli tieke omstandigheden geen enkele partij en dus ook niet de R.K. Staatspartij verwachten, dat de eisohen van 'haar pro gram voetstoots door een tweede Kabinet- Colijn worden overgenomen. Ook in een Kabinet-Aalberse ware dit niet het geval geweest. Maar indien eindelijk de hoofd gedachten werden verwezenlijkt, dan zou een door de nieuwe impulsen bezield en gereconstrueerd Kabinet-Colijn een zegen kunnen worden voor ons geheele volk." 'HetHuisgezin ziet geen aanwijzing dat de Katholieken in dit Kabinet ver trouwen zullen kunnen stellen. Naar onze meening, aldus dit blad, vaart de heer Colijn op gevaarlijk avontuur uit. Het Volk is uit den aard der zanik over den terugkeer van Dr Colijn slecht te spreken. „Een nieuw, opbouwend crisisbeleid is van dit ministerie niet te verwachten. Daarom kunnen wij niet aannemen, dat het kabinet voldoenden steun in 'het par lement zou vinden. In ieder geval staat voor ons vast, dat voldoende steun in 'het volk ten eenenmale ontbreekt. Mocht, ondanks alles een Kamermeerder heid het aanblijven van Colijn en de zijnen slikken, dan behoort het Nederlandsche volk in de gelegenheid te worden gesteld, daarover bij nieuwe verkiezingen zijn oor deel uit te spreken," WAARDEEREND OORDEEL OVER KONINGIN WILHELMINA. Een van de bevoegdste regeeringsleiders van onze wereld. De „New York Herald". Parijsche edi tie, schreef gisteren in zeer sympathieke en eerbiedige bewoordingen over de Ko ningin. Het blad zegt dat een der ken merkendste eigenschappen van H. M. is, om op den achtergrond te willen blijven, maar de jongste crisis heeft haar voor het voetlicht van de publieke belangstel ling in de wereld gebracht. Als constitutioneele vorstin geeft zij zel den blijk van wat in haar omgaat, wel-' licht is haar houding nimmer zoo duide lijk gebleken als dezer dagen.De Koningin wenschte een representatief Kabinet van alle partijen, maar tegelijk een Kabinet, dat devaluatie zou vermijden. De Koningin heeft een te lange erva ring van regeering'szaken, om naar inbla zingen van het oogenblik te luisteren. Haar tolerantie stijgt met de jaren en haar verhouding tot de leidende staatslie den is steeds uitstekend geweest. Neder land kent niet de incidenten, analoog aan die van Koningin Victoria contra Glad stone. De schrijver van het artikel, Lorent Car roll. herinnert ook aan het incident door de communisten tijdens de Troonrede ver oorzaakt „doch de Koningin ging kalm door met lezen, zonder op te zien en zon der stemverandering". Zelfbeheersching is de domineerende factor van haar ka rakter, dat is tijdens de oorlogsjaren ge bleken, en het wijs beleid, dat men toen en in andere crises heeft kunnen consta- teeren, versterkt meer en meer haar troon en haar persoonlijk prestige. De crisis over de goudquaestie heeft haar naam in de wereldpers gedurende een paar dagen naar voren gebracht, maar spoedig zal zij weer haar met opzet gekozen stille positie innemen, die haar tot een van de bevoegdste regeeringslei ders van onze huidige wereld maakt. DREIGENDE OORLOG TUSSCHEN ITALIË EN ABESSYNIE. Op zoek naar een oplossing. Te Genève wordt door den Volkenbonds raad thans hard gewerkt om een gewa pend conflict tusschen Italië en Abessyniö te voorkomen. Gistermorgen hebben Eden en Laval, Eden en Aloisi, Aloisi en Laval lange on derlinge besprekingen gehouden en toen de raad daarna gistermiddag achter ge sloten deuren bijeenkwam, stelde Laval, blijkbaar in overeenstemming met Eden en Aloisi voor, dat aan de vertegenwoor digers van de landen die het meest direct bij het geschil betrokken zijn, zooals Frankrijk en Eingeland, nog tijd tot mor gen gelaten zou worden om een formulee ring uit te werken, waardoor de verzoe- nings- en arbitragecommissie voor het Oeal-Oeal-incident weer aan het werk zou worden gezet. Aloisi, die dit voorstel onmiddellijk on dersteunde, wendde daarbij tevens nog po gingen aan om in overeenstemming met het telegram van Zaterdag van Mus- solini-zelf de raad te bewegen thans reeds terstond uitdrukkelijk te besluiten, dat het eenige punt van de agenda van deze raadszitting zou zijn de voortzetting van de conferentie ter oplossing van het Oeal- Oeal-incident. Een besluit in dezen geest heeft de raad echter nog niet genomen. Na afloop van de geheime raadszitting, die zich tenslotte met algemeene stem men met het voorstel-Laval vereenigde, zijn Laval, Litwinow en Eden onmiddel lijk aan 'het werk gegaan om een formule uit te denken. Naar gemeld wordt, zou voorloopig overeenstemming verkregen zijn over den volgenden inhoud der resolutie: D'e Raad zou een nadere omschrijving geven van de taak der verzoenings- en arbitrage-commissie en deze uitnoodigen onmiddellijk bijeen te komen om een vijf den arbiter te benoemen. De arbiters zou den dan tot uiterlijk 2 Sept. a.s. tijd krij gen om hun rapport uit te werken. Italië en Abessimë zouden moeten be loven althans tijdens de arbitrageproce dure niet naar de wapenen te grijpen. Ondertusschen zouden de mogendheden die het verdrag van 1906 onderteekend hebben, n.l. Engeland. Frankrijk en Ita lië, een oplossing van het geheele vraag stuk trachten te vinden. Begin September zou de Volkenbondsraad opnieuw bijeen komen om kennis te nemen van hetgeen in de afgeloopen maand in dezen zou zijn verkregen. Een vredesgebaar? Geruchten te Rome. Gisteren deden te Rome geruchten de ronde omtrent een nieuw vredesgebaar van Mussolini. Italië is thans, naar men meent te weten, bereid, zich niet langer te verzetten tegen de benoeming van een vijfden arbiter en een volledige uiteenzet ting te geven van het geschil met Abes- synië, wanneer de Volkenbondsraad, na dat de mogelijkheden van de arbitrage procedure zouden zijn uitgeput, opnieuw mocht worden bijeengeroepen. VREESELIJKE MIJNRAMP IN TRANSVAAL. Vermoedelijk 79 dooden. Tengevolge van een ontzettende ont ploffing in een kolenmijn bij Estantia zijn vier Europeanen en 75 inlanders van de buitenwereld afgesloten. Men vreest, dat zij om het leven zijn gekomen. D'e ramp. aldus wordt uit Johannes burg gemeld, werd aangekondigd door een groote rookzuil, die uit de mijnschacht op steeg, ten gevolge waarvan een inlander die bij den ingang van de mijnschacht stond tegen den grond gesmakt en gedood werd. Ook werden uit de mijn stukken wrakhout naar buiten geworpen. D'e ploeg, die in de mijn aan het werk was, bevond zich reeds verscheiden uren onder den grond. Spoedig na het bekend worden van de ramp kwam een reddingsbrigade ter plaatse, doch de leden hiervan waren niet in staat in de mijn af te dalen, daar de lichtinstallatie onklaar was geraakt. Daarom liet men eerst kanarievogels in de mijnschacht af. Toen men de kooitjes korten tijd later ophaalde bleken de vo geltjes alle gestorven, hetgeen op de aan wezigheid van mijngas duidde. Met het oog hierop heeft men om gas maskers getelegrafeerd, welke inmiddels uit een plaatsje op 80 K.M. afstand gele gen, zijn afgezonden. Nader wordt gemeld, dat alle hoop op redding van de 79 mijnwerkers moet wor den opgegeven. De reddingsbrigades hebben reeds ver scheidene lijken geborgen. Groote boschbrand aan de Riviera. Een groote boschbrand woedt aan de Riviera bij Albeuga. Circa 40.000 H.A. bosCh staan in vlammen en ten gevolgo ▼an den kraehtigen wind breidt het vuur zich steeds verder uit. Militairen nemen aan het blusschingswerk deel. Verschei den hofsteden moesten reeds worden ont ruimd. Groote droogte en.... overstroomingen. Terwijl in Midden-China het water van de Yangtse en de Hoang Ho dood en ver derf om zich heen heeft gespreid heerscht in Setsjoewan een droogte, die de oogst over een groote oppervlakte heeft ver nield, zoodat millioenen menschen door hongersnood worden bedreigd. Gezien de eischen die de hulpcomité's worden ge steld om den nood van hen, die door de overstroomingen zijn getroffen, te leni gen, zijn hulpmaatregelen voor het droogte-geteisterde gebied op het oogen blik zeer moeilijk. Groote overstroomIng In Korea. Tweehonderd inwoners van het eilandje Nakanosjim, in de rivier de Jaloe, tus schen Antoeng en Sjingisjoe, Korea, zijn ten gevolge van overstrooming der rivier verdronken. Drieduizend menschen heb ben den nacht op de daken der huizen moeten doorbrengen. Te Sjingisjoe zijn 4100 huizen door het water verzwolgen, terwijl 15.000 huizen gedeeltelijk onder water staan. Duikboot mot 55 man gezonken. De Russische duikboot B 3 is, naar eerst thans door het D.N.B. uit Moskou gemeld wordt, den 25en Juli bij een oefe ning in de Finsche golf met 55 man ver gaan. De duikboot, die tot de Oost zee-vloot be hoorde, manoeuvreerde juist onder water, toen zij door een ander oorlogsschip ge ramd werd en onmiddellijk zonk. Aan boord bevonden zich behalve 8 officieren 47 manschappen voornamelijk marine leerlingen. De boot was sinds 1917 in dienst. Aanklacht tegen ex-koning van Spanje. Het Opperste Gerechtshof heeft bekend gemaakt, dat de beschuldiging van cor ruptie, welke tegen ex-koning Alfonso en vier andere persoonlijkheden was inge bracht in verband met een concessie voor den aanleg van de spoorlijn van Santan der naar de Middellandsc'he Zee is inge trokken. De beschuldiging werd destijds gelan ceerd door de z.g. Commissie voor het vaststellen der verantwoordelijkheden, welke door de eerste republifceinsohe Cor tes werd ingesteld om de vermeende on regelmatigheden, die tijdens de monarchie zouden zijn voorgekomen, te onderzoeken. Het is echter gebleken, dat er geen redenen waren om den ex-koning en de andere personen te vervolgen. Korte Berichten. De burgemeester van Quedlinburg (Saksen) heeft bepaald, dat Joden niet toegelaten mogen worden in den Dom, het slot en het museum omdat een Jood van Duitsche cultuur geen begrip heeft. De Grieksche minister-president Tsaldaris, is bij een auto-ongeluk licht gewond. De prins van Wales zal op het eind van deze week uit Londen naar de Ri viera vertrekken. Hij zal ongeveer drie weken in het Zuiden van Frankrijk ver toeven. Traikos Milkowitsj, bijgenaamd „Zoro Aga van Joego-Slavië en de leven de historie van de vorige eeuw", is op 131-jarigen leeftijd in het dorp Mala- krana, nabij Smederey, overleden. Tot heden werd de wereldtentoon stelling van Brussel bezocht door negen millioen zevenhonderd duizend personen, hetgeen een gemiddelde van 100.000 per sonen per dag is. 1 D'e Fransche vlieger Maurice Ar- noux heeft een nieuw wereldrecord over 100 K.M. gevestigd met een gemiddelde snelheid van 470 K.M. per uur. DE REORGANISATIE VAN HET KABINET. Naar wij vernemen, zal minister Dec kers, wiens ontslagaanvrage als minister van defensie mede niet aanvaard is, maar die zal worden benoemd tot minister van landbouw en visseherijen, deze functie be gin September aanvaarden. De nieuwe departementale indeeling (splitsing) be treffende economische zaken zal alsdan ingaan. De ambtenaren, Ihans werkzaam aan landbouw en visseherijen, zullen naar het nieuwe departement overgaan, zoodat geen nieuwe posten voor uitbreiding van personeel zullen behoeven te worden ge maakt (behalve voor den minister zelf). De secretaris-generaal van het nieuwe departement, mr dr A. A. van Rhijm, zal tevens waarnemend secretaris-generaal worden van het departement van handet en nijverheid (waarin het, onder beheer Binnenland. Waardeerend oordeel over Koningin Wil- helmina. Reorganisatie van het Kabinet. Minister Colijn voor de radio. Regeling uitverkoop en opruimingen. Buitenland. Het conflict ItaliëAbessynië. Russische duikboot gezonken. RADIOREDE VAN Dr COLIJN. Morgen (Vrijdag)-avond om 8 uur zal de Minister-President dr H. Colijn een radiorede houden. Deze rede zal over de beide zenders worden uitgezonden. van prof. Gelissen blijvende overgebleven gedeelte van het departement van oecono- mische zaken zal worden herdoopt) om de onderlinge samenwerking tusschen beide departementen te bevorderen. Wat het departement van defensie be treft, schijnt het nog de bedoeling te zbn om, nadat mr Goseling deze portefeuiV'S niet heeft willen aanvaarden, de aan staande vacature in September niet dade lijk te vervullen. Dr Colijn zou dan het interimaat eenigen tijd op zich nemen. De Koningin heeft gisteravond te half 7 in het paleis Noordeinde den nieuwbe- noemden minister van sociale zaken, mr M. Slingenberg, ter beëediging ontvangen. REGELING VAN UITVERKOOP EN OPRUIMING. Eerste Kamer stemt met ontwerp In. Bij het afdeelingsonderzoek der Eerste Kamer van het wetsontwerp tot regeling van het uitverkoopen en opruimen in het winkelbedrijf, meenden enkele leden, dat deze maatregelen hot winkelbedrijf te sterk aan banden zullen leggen. Boven dien duchtten zij daarvan een in 'het alge meen ongewenschte verzwaring van de werkzaamheden der rechterlijke macht. Andere leden achtten de ontworpen re geling van te beperkte strekking om den middenstand in belangrijke mate ten goede te kunnen komen. Niettemin was men algemeen bereid, zijn stem aan het ontwerp te geven. De Eerste Kamer. In verband met de vacature die in de Ferste Kamer zal ontstaan door de be noeming van mr M. Slingenberg tot mi nister van sociale zaken, zij vermeld, dat opvolger op de v.-d. lijst is de heer J. Schilthuis, lid der Tweede Kamer. Mocht deze op grond van zijn lidmaat schap van de Tweede Kamer bedanken dan zal worden benoemd verklaard do op volger van den heer Schilthuis op de v.-d. lijst n.l. mr Werker, oud-voorzitter van den Vrijz.-Dëm. Bond. De bezuinigingen bij de Spoorwegen. Naar de R o 11 e r d. verneemt zullen met ingang van 6 October de locomotief depots Rotterdam-Maas, Haarlem. Dor drecht en Susteren worden opgeheven. Het goud keert terug uit Engeland. Het goud, dat in de afgeloopen dagen per vliegtuig naar Engeland is vervoerd in opdracht van de Nederlandsche Bank, wordt nu teruggebracht naar Nederland. Gedurende de laatste dagen had bijna elk vliegtuig van de K.L.M. dat op Croy don landde ten minste een lading van 500 Kg. ongemunt goud aan boord. De groot ste lading ongemunt goud, die door een vliegtuig werd aangevoerd, bedroeg 2000 kilo. Het goud werd in de kluisinrichting van het vliegveld Croydon geborgen tot dat er order kwam dat het naar Amster dam moest worden teruggebracht. Al het goud uit deze kluisinrichting is thans teruggezonden. Mr Trip bij Dr Colijn. De minister-president, Dr H. Colijn, had gisteravond een conferentie met den president van de Nederlandsche Bank, Mr L. J. A. Trip. De Katholieke fractie en de Katholieke ministers. Men meldt uit Den Haag aan de M a a s- b o d e: De laatste dagen bleek het meer en meer, dat in de R.-Katholieke parlementaire kringen gno'ote ontstemming bestaat ten opzichte van de drie R.-Katholieke minis ters in het kabinet-Colijn, omdat zij de re- geeringsverklaring, waarin volkomen on- noodig de R.-Kath. Kamerfractie in één hoek gedreven werd met de socialisten, communisten, revolutionairen en Kersti nnen, hadden goedgekeurd en daardoor mede voor hun verantwoording hebben genomen. Voor het herstel van een goede verhou ding tusschen het nieuwe kabinet en de R.-Kath. Kamerfractie zal, naar ons werd verzekerd, ook deze in grievenden vorm gekleede regeeringsverklaring moeilijkheid opleveren.

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1935 | | pagina 1