h
In den mist.
Buitenland
Staten-Generaal.
Belangrijkste Nieuws
Binnenland
]°S
WOENSDAG 24 JULI 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. m
f
terwijl
langs
rubriek
75 cent
u.
- vd t^n
ti"*
765.
üitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De ZeeiL
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Eet conflict tusschen Kabinet en Ka
mer door velen gevreesd en door de ex
tremisten van allerlei gading met vreugde
begroet, is een feit geworden.
De Sociaal-Democraten en andere revo
lutionaire partijen en groepen hebben zich
steeds tegen het Kabinet-Colijn uitgespro
ken.
Eb nu heeft gisteren ook de R.K. frac
tie bijl monde van haar leider Mr Aal-
berse verklaard, in het algemeen regeer-
beleid van dit Kabinet geen vertrouwen te
stellen.
Minister Colijn had in de vergadering
van Vrijdag een klaar antwoord gevraagd
op de vraag of men nog vertrouwen stelt
in het algemeen beleid van de Regeering:
ja dan neen.
Daarop' heeft de R.K. fractie hoewel
volmondig moest worden erkend dat het
Kabinet op meerdere belangrijke punten
aan haar wenschen was tegemoet geko
men, met een ondubbelzinnig
NEEN geantwoord.
Het vertrouwen is opgezegd!
En daarmee is uitgesproken dat het
huidige Kabinet niet meer steunt op een
meerderheid in het parlement.
Het gevolg zal wel zijn, dat het Ka
binet aan H. M. de Koningin zal advisee-
ren tot ontslag van het Kabinet of tot ont
binding van de Kamer.
En aangezien het laatste in de gegeven
verwarde omstandigheden wel zeer on
waarschijnlijk moet worden geacht, zal
een Kabinetscrisis wel ionvermijdelijk zijn.
Dtormee zijn we gekomen in den
mist.
En dat is in dezen tijd een zeer ge
vaarlijke situatie.
De politieke toestand is nu hoogst ver
ward geworden.
Het is wel duidelijk wie voor deze situ
atie verantwoordelijk zijn.
Maar een andere vraag is of zij de
oplossing kunnen brengen.
Minister Colijn heeft daarop gewezen
in zijn gisteren afgelegde verklaring, toen
hij zeide, dat namens de R.-K. fractie
een soortgelijke verklaring was afgelegd
als door de sociaal-democratische en
communistische Kamerfracties, benevens
door eenige op zichzelf staande leden was
gedaan.
Daarmee is de nieuwe meerderheid
duidelijk aangegeven.
Maar nu doen zich hierbij allerlei
moeilijkheden voor.
Terecht schreef De Maasbode aan
den vooravond van de stemming, dat
„het wegstemmen van het kabinet-Colijn
door een heterogene meerder
heid, noch in staat, noch bereid de
regeeringsvreantwoordelijkheid over te
nemen, allerverderfelijkst zou
zijn". Te meer wanneer „niet slechts tus
schen de partijen onderling, die geza
menlijk een regeering ten val brengen,
maar zelfs in den boezem van
die partijen zelf verschil van
meening zou heerschen over de
politiek die in de plaats zou moeten
worden gesteld van de afgestemde".
Een heterogene, in zichzelf verdeelde
meerderheid alzoo.
Minister Colijn heeft Vrijdag gevraagd
klaren wijn te schenken ook wat betreft
de preciese punten waarop men uiteen
gaat.
Daartoe is het echter niet gekomen.
Mr Aalberse heeft wel gesproken van
„gezondmaking van het bedrijfsleven"
van „een complex van sluitende maat
regelen" en meer van dat fraais, maar
met dergelijke algemeene leuzen komt
men niet verder.
Concrete plannen zijn noodzakelijk.
En die ontbreken bij de nieuwe meer
derheid, tenzij men zich op devalua-
t i e zou vereenigen.
Het heeft weinig zin hierover lange
beschouwingen te geven.
We moeten nu eerst afwachten het
resultaat van het overleg tusschen H. M.
de Koningin en het Kabinet.
Maar dit staat wel vast: we zitten
in den mist. De toestand is précair.
Geve God aan Koningin en Kabinet de
wijsheid, die noodig is, om besluiten te
nemen, die zijn in het belang van land
en volk.
DE AANSTAANDE ZITTING VAN DEN
VOLKENBONDSRAAD.
AbessynIB wil wapeninvoer.
iD'e uitnoodigingen aan de leden van den
Volkenbondsraad voor de bijzondere raads
zitting voor het Italiaansch-Abessynisch
geschil, zullen 25 Juli worden verzonden.
Over den datum van bijeenkomst wordt
nog onderhandeld, doch men acht het zeer
waarschijnlijk, dat het den 29sten Juli
zal zijn.
De eenige wijze, waarop een oorlog kan
worden voorkomen, is Abessynië toe te
staan wapens en munitie in te voeren,
zeide de Abessynische gezant te Frank
rijk in een interview met Reuter.
Het is verderfelijk, dat Abessynië geen
wapens kan invoeren, terwijl Italië zijn
koloniën met een gewapende macht over
stroomt.
Na te hebben gesproken over de Japan-
sche katoenaankoopen en de groote eco
nomische belangen van Japan in Ethio
pië, zeide de gezant:
Abessynië verwelkomt ieder contact met
een buitenlandsche mogendheid en er is
geen vreemdelingenhaat.
Indien er oorlog komt, zal de strijd door
de Abessyniërs met fanatistische woede
worden gevoerd.
Na heftige aanvallen, die Maandag te
gen Japan werden gericht, richt de Ita-
liaansche polemiek zich thans met her
nieuwde scherpte tegen Engeland.
De géheele pers keert zich tegen het
mogelijke voornemen van Engeland, wa
pens naar Abessynië te leveren.
Van welingelichte zijde wordt echter
verklaard, dat er door de Britsche regee
ring nog geen enkele beslissing is geno
men betreffende den uitvoer van munitie
naar Abessynië door particuliere firma's
in Groot-Brittannië.
Een verklaring die gevolgen zal hebben.
In de R. K. kerk in Stralsund is Zon
dag door pater Krauss S. J. een mede-
deeling voorgelezen van den vicaris-gene
raal van Berlijn, waarin op scherpe wijze
tegen de verordening van den Pruisiscben
minister-president Goering wordt stelling
genomen.
De pater voegde aan die mededeeling
nog eenige bemerkingen toe, waarbij hij
voornamelijk critiek oefende op de sterili-
satiewet.
„Geen katholiek behoeft met deze wet
in te stemmen", verklaarde hij, „dat is
het onveranderlijk standpunt der kerk".
Hierbij teekent het nazi-blad „Angriff"
aan: „We hebben dus hier te doen met
een openlijk verzet van een geestelijke te
gen den staat.
De verklaring van pater Krauss, dat
geen katholiek verplicht is, de sterilisatie-
wet te erkennen, staat in de meest schril
le tegenstelling tot de verklaringen van
den rijksminister van binnenlandsche za
ken, Frick, 'die kort geleden op ondubbel
zinnige wijze heeft te verstaan gegeven,
dat de staatswetten óók voor de katholie
ken geldien.
Deze weerbarstigheid zal wel gevolgen
•hebben".
De anti-Joodsche hetze in Duitschland.
Dé anti-semitische agitatie duurt nog
voort.
In den afgeloopen nacht zijn bij ver
scheidene joodsche zaken de ruiten inge
slagen en beleedigende opschriften op de
deuren en muren geschreven.
Te Leipzig is aan joden verboden, in
de stedelijke badinrichting te komen.
Te Keulen en Nordhausen zijn eenige
leden gearresteerd, die beschuldigd wor
den betrekkingen te onderhouden met
niet-Joodsche meisjes.
De kerkelijke aangelegenheden in
Duitschland.
Te Bochum hebben alle stedelijke amb
tenaren en gemeentearbeiders aanschrij
ving gekregen, dat zij onmiddellijk moes
ten bedanken voor de confessioneele amb-
tenaren-vereenigingen, beroepsverenigin
gen en er voor moesten zorgen dat hun
kinderen zouden bedanken voor ooufes-
sioneele jeugdorganisaties.
De regeeringspresident van Oldenburg
dreigt alle predikanten en priesters met
strenge straffen, die betrapt worden op
laksheid in het bevlaggen van de kerken
op de feestdagen van den nationaal-socia-
listischen staat.
Van de evangelische kerk hoort men in
den laatsten tijd weinig meer, doch dat is
slechts schijnbare rust. De nieuwe kerk-
minister Kerrl gaat weliswaar met verlof,
doch dit verlof is, naar het schijnt, een
werkverlof ter voorbereiding van de in
richting van het ministerie. Als dat kant
en klaar is, zoo is de verwachting, dan is
het einde van de belijdeniskerk wat betreft
haar organisatie en haar vrijheid tot agi
tatie niet ver meer.
Duitschland Is zuinig met koper.
Reedis eeni'gen tijd 'geleden ihad de Duit-
sc'he regeering orders uitgevaardigd in
zake het gebruik van ikoper, waarmee de
'grootste zuinigheid moest worden be
tracht.
Thans zijn deze maatregelen uitgebreid
en is het gebruik van koper ook verboden
voor bepaalde soorten boogspanning-
kabels, radio-antennes, bliksemafleiders
en tal van andere electriodhe onderdeelen.
'Ook lood mag niet meer voor alle doel
einden gebruikt worden.
Korte Berichten.
De Duitsche rijksminister van bin
nenlandsche zaken, Dr Frick, heeft een
verordening uitgevaardigd, waarin den
landsregeeringen opdracht wordt gegeven,
den confessioneelen jeugdbonden het dra
gen van uniformen en insignes te ver
bieden.
Te Genève wordt vernamen, dat Ja
pan in allerijl groot hoeveelheden wapens
en munitie naar Abessynië zendt.
De aanhoudende stijging van de le-
vensmiddelenprijzen in Hongarije en in
het bijzonder in Boedapest hebben het
ministerie van handel aanleiding gegeven
maatregelen te overwegen om de stijging
tegen te gaan.
Geheel Argentinië wordt door een
gevoelige koude geteisterd welke nog
steeds aanhoudt. Zelfs in het subtropische
Noorden van Argentinië zijn temperatu
ren geregistreerd van 7 graden onder nul.
In Zuid-Argentinië is zelfs veel sneeuw
gevallen.
TWEEDE KAMER.
Do conclusie van Mr Aalberse. Geen ver
trouwen in het Kabipet. Schorsing
van de beraadslaging.
Er was voor de 'gisteren gehouden Ka
merzitting uit den aard der zaak enorme
belangstelling.
Wat zou de R.K. fractie doen?
'Zou het tot een breuk kooien of zou
de R.K. fractie, hare geweldige verant
woordelijkheid beseffend, in deze benarde
tijden de regeering blijven steunen?
Dat waren de vragen waarop een ant
woord verwacht werd.
Geen wonder, dat de Kamerbanken
dicht bezet waren en dat buiten de me
nigte 'zich verdrong om op een der tribu
nes een plaatsje machtig te worden.
In de vergaderig van Vrijdag had
'Minister Colijtn een Maar antwoord go
edacht op de vraag: stelt men nog vertrou
wen in het algemeen beleid van de Regee
ring: ja dan neen?
Welnu, het antwoord 'gisteren door Mr
Aalberse namens de R.K. fractie gege
ven, liet aan duidelijkheid niets te wen
schen over.
Aan het slot van zijn rede kwam hij tot
de volgende verklaring
Het eenstemmig antwoord van de
Katholieke Kamerfractie, in enkele stel
lingen samengevat, luidt als volgt
1. Evenwicht in de Rijkshegrooting kan
alleen dan werkelijk worden bereikt, wan
neer voor het bedrijfsleven door maat
regelen van wetgeving en bestuur de weg,
zoover als maar mogelijk is, wordt 'vrij
gemaakt, om op rendabele basis aan het
economisch verkeer deel 'te nemen.
2. Alleen door aldus de mogelijkheid te
scheppen tot gezondmaking van het be
drijfsleven kan ook de toenemende werke
loosheid worden gestuit, en werkbehoud en
werkverruiming wezenlijk worden bevor
derd, waarbij1 niet slechts economische,
maar vooral ook groote zedelijke goederen
van het volk op het spel staan.
3. In een krachtdadig streven om het
aldus omschreven doel te bereiken, zou
doelmatig passen een complex van slui
tende maatregelen, waardoor over de ge
heel© lijtn kosten en prijzen, zoover en zoo
spoedig als mogelijk is, worden gebracht
op een niveau, waarop de mogelijkheid tot
deelneming aan het economisch verkeer
nationaal en internationaal, kan worden
behouden, en die deelneming daadwerke
lijk wordt gestimuleerd.
4. Het Kabinet heeft de tot standko-
ming van zulk een complex van maat
regelen tot dusver niet bevorderd, wijst
het ook thans af, en gaat voort op den
weg van reguleerend ingrijpen in het aan
passingsproces, deels remmend, deels sti-
muleerend.
5. Door deze houding van het Kabinet
wordt eenerzij'ds de mogelijkheid steeds
kleiner om door middel van een complex
van sluitende maatregelen verlichting te
brengen voor staats- en volkshuishouding,
terwijl anderzijds de drang steeds krach
tiger zal worden naar maatregelen op
monetair gebied als hulpmiddel in het
noodzakelijk aanpassingsproces.
6. Daarom kunnen noch het streven
van het kabinet om door op zichzelf on
ontbeerlijk© verlaging van de openbare
uitgaven ©venwicht in de Rijkshegrooting
te bereiken, noch de voornemens ten aan
zien van verder doorgevoerd© industriali
satie, hoe noodzakelijk deze op zichzelf
ook zij, gedragen worden door een ge
loof en vertrouwen, als thans door 'het
Kabinet van on!s 'gevraagd.
De pracllsche conclusie hieruit Is deze:
dat wanneer de door de Regeering ge
vraagde motie van vertrouwen In het
algemeen regeerbeleld waarvan dat op
sociaal en economisch gebied thans het
voornaamste onderdeel wordt voorgo-
steld en In stemming gebracht, wij daar
aan onze steun niet zullen kunnen geven.
Deze verklaring is niet voor tweeërlei
uitlegging vatbaar.
De R.-K. fractie heeft het vertrouwen
in het Kabinet-Colijn opgezegd.
Ondanks de tegemoetkomende houding
van de Regeering, waarvan Mr Aalberse
in zijn eerste rede gewaagde, heeft toch
de R.-K. fractie eenstemmig ver
klaard, aan een eventueele motie van ver
trouwen in het algemeen regeerbeleid
haar stem niet te zullen geven.
Deze ondubbelzinnige verklaring ver
wekte groote deining.
Zij kwam niet geheel onverwacht, maar
toch is het voor velen ook onverklaar
baar, dat de R.-K. fractie den moed heeft
zoo welbewust te spelen in de kaart van
de revolutionaire groepen.
Het antwoord van de Regeering.
Zij zal zich nader beraden.
Verwacht kon worden, dat het Kabinet
met een niet minder duidelijke verkla
ring zou antwoorden.
En zoo is het ook gebeurd.
Voor de avondvergadering was de be
langstelling zoo mogelijk nog grooter.
Onder doodsche stilte aam de Minister
president Dr H. Colijn het woord.
Met vaste stem rustig ook temidden
van deze politieke stormen, legde hij de
volgende verklaring af:
„In de hedenmiddag door den heer
Aalberse gehouden rede heeft hij aan het
slot, sprekende namens de eenstemmige
katholieke fractie, de verklaring afgelegd,
dat, indien een motie van vertrouwen in
het algemeen regeerbeleid waarvan dat
op sociaal- en economisch gebied thans
het voornaamste onderdeel is zou wor
den voorgesteld en in stemming gebracht,
zijn fractie daaraan haar stem zou ont
houden.
Hoewel zulk een motie niet is ingediend
en daarover dus niet gestemd kan wor
den, houdt deze verklaring een ondub
belzinnige veroordeeling in van het alge
meene regeerbeleid, met name op sociaal
en oeconomisch beleid.
Een soortgelijke verMaring is afgelegd
door de sociaal-democratische en commu
nistische Kamerfracties, benevens door
eenige op zichzelf staande leden der Ka
mer.
Waar aldus de meerderheid der Kamer
haar afkeuring te kennen gegeven heeft
over het regeerbeleid, waarvan het bezui-
nigingsontwerp slechts een onderdeel is,
is het Kabinet tot het besluit gekomen,
dat het thans gewenscht is, schorsing van
de behandeling van dit ontwerp te ver
zoeken, teneinde zioh te beraden en de
Kroon van advies te dienen.
De Kamer besloot daarna tot schorsing
der beraadslaging. De korte, emotievolle
zitting, duurde nog geen tien minuten.
Het kabinet, dat zich nog niet als
demissionair beschouwt, hand
haaft onverzwakt het tot dusver
gevolgde monetaire beleid.
De regeerings-persdienst zendt ons het
volgende communiqué:
Naar aanleiding van de verklaring,
door minister Colijn hedenavond namens
het kabinet in de Tweede Kamer afge
legd, wordt er, ter voorkoming van allo
misverstand, de aandacht op gevestigd,
dat het kabinet niet als demissionair be
schouwd mag worden.
Het kabinet kan peis demissionair wor
den genoemd, wanneer het beraad, tot hel
houden waarvan het op grond van de po
litieke situatie aanleiding vindt, er toe
leidt, dat het, kiezende tusschen aftreden
en Kamerontbinding, aan de Koningin
zijn ontslag aanbiedt.
Het kabinet blijft in functie en er ver
andert zoolang het zijn verantwoordelijk
heid draagt niets aan het regeeringsbe
leid. Dit betreft ook het regeeringsbeleid
ten opzichte van onze munt. Ook te dezen
aanzien blijft het kabinet-Colijn op zijn
post en met betrekking tot het vraagstuk
der devaluatie huldigt het onveranderd
zijn afwijzende standpunt, door den voor
zitter van den ministerraad en den minis
ter van financiën Vrijdag j.l. uiteengezet.
Hieruit kan tevens worden Etfgeleid, dat
het kabinet zoo noodig zonder verwijl de
krachtigste maatregelen zal nemen om
den gulden tegen directe of indirecte aan
vallen, in welken vorm dan ook, te be
schermen.
Minister Colijn door de menigte
toegejuicht.
De belangstelling op het Binnenhof was
gisteravond nog grooter dan gistermid
dag het geval was, waar men den afloop
der bespreMngen volgde.
Toen de minister-president, dr Colijn,
na zijn afgelegde verklaring het Tweede
Kamergebouw verliet, om in zijn auto
plaats te nemen, is hij door de menigte
toegejuicht. Het „Leve Colijn" was niet
van de lucht. Men verdrong zich om den
auto, zoodat deze zelfs hier en daar niet
verder kon rijden.
Binnenland.
Conflict tusschen Kabinet en Parlement.
Minister Colijn bij H. M. de Koningin.
Dó opheffing van Kattendijke.
Discontoverhooging Nederl. Bank.
Buitenland.
Het Italiaansch-Abessynisch conflict.
Be kerkstrijd in Duitschland.
De „Telegr." vertelt hiervan:
Een figuur komt uit het parlements
gebouw. D'e menigte herkent hem. Men
begint te applaudiseeren. Men gaat door
met applaudisseeren. Men begint te jui
chen, de kreet plant zich voort.
Een begroetingskreet van warme sym
pathie, van aanhankelijkheid, een uiting
van dank aan de figuur, die daar na emo
tievolle uren trad uit het gebouw, waar
binnen hij zijn werk deed in het belang
van het volk, zooals hij dat belang zag.
De figuur richtte dankbaar het hoofd op,
glimlachte verrast en ontroerd, groette
dankbaar, honderden stemmen namen
den kreet over van die eene stem, die hem
aanhief, luid en warm: „leve...."
De figuur was die van een leider.
Niet van een leider der fractie, die het
kabinet voor de onmogelijkheid stelde
door te werken zooals het deed. Niet de
leider der fractie, die het regeeringsbe
leid ondubbelzinnig afkeurde, niet den
leider, die het volk van dit kabinet „ver
lossen" zou.
De stem riep „leve Colijn". Honderden
stemmen riepen het „leve Colijn".
Binnen het parlementsgebouw hadden
katholieken, sociaal-democraten en com
munisten het regeeringsbeleid van dr Go-
lijn en zijn medewerkers afgekeurd en ge
hekeld. Binnen had een stem geMonken:
„Weg met Colijn". Buiten jubelden hon
derden stemmen: „Leve Colijn". Buiten
stormde men op den auto toe, waarmeda
dr Colijn het Binnenhof verliet, omstuw
de men den wagen, die soms nauwelijks
verder kon.
Binnen was er geweest een toon van
geïrriteerdheid, was er geweest koele af
keuring, bitter beklag, een sfeer van on
aangename geprikkeldheid, dezen mid
dag.
Buiten was er de hartelijke toon van
erkentelijkheid, was er uiting van dank
baarheid, een sfeer van warme sympa
thie, dezen avond. Buiten sprak de stem
van het volk, dat misschien niet al de
groote problemen waar het daar binnen
om ging in hun vollen omvang begreep en
omvatte maar dat één ding intuïtief
heeft aangevoeld: daarbinnen sloeg men,
terwijl de storm raasde en nieuwe don
derwolken zich samenpakken, den kapi
tein het roer uit handen. Op een mo
ment, dat het sdhip van staat niet stuur
loos zijn mag, geen dag, geen uur, geen
minuut. Want de kapers loeren op het
goud, dat wij nog aan boord hebben, zij
zijn gereed het schip te enteren. Daarbui
ten begreep men dat.
Een kleine advertentie in de rubriek
„Vraag en Aanbod" kost slechts 75 cent
bij vooruitbetaling.
Mechanisatie sigarenindustrie.
Naar de „Maasbode" vernam, maakt
de voorbereiding van bet wetsontwerp
om een te snelle verdere uitbreiding van
de mechaniseering in de sigaren-industrie
tegen te gaan, goede vorderingen. Men
kan 'zeggen, dat aan dit wetsontwerp,
waarbij' drie departementen betrokken
zijn, n.l. Economische Zaken, Financiën
en Sociale Zaken, thans de laatste hand
wordt gelegd.
Zooals reeds is aangekondigd, zal deze
wet 'die den toestand in het bedrijf op 15
Mei 1.1. over het algemeen als norm
neemt, slechts voor een 'bepaalden 'tijd
gelden.
De reis van Ir Mussert naar IndiS.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid
Roestam Effendi, in verhand met een reis
van den heer Mussert naar Ned.-Indië,
heeft de minister van Koloniën, den voor
zitter van de Tweede Kamer geantwoord:
Naar aanleiding van uw brief, waarbij
mij een viertal door het li'd der Kamer
den heer Roestam Effendi gestelde vtel-
gen zijn gezonden, in verband met de reis
naar Nederlandsch-Indië van den leider
der Nationaal Socialistische Beweging
hier ite lande, den heer Ir A. A. Mussert,
heb ik de eer Uwer Excellentie mede te
doelen, dat ik mij om inlichtingen ter zake
wend tot den Gouverneur-Generaal.
Na aankomst 'daarvan zal ik op deze
aangelegenheid terugkomen.
