AKKERTJES
Zenuwpijnen overal?
EERSTE BLAD
DONDERDAG 20 JUNI 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 219
Raadsverkiezingen.
Buitenland.
AKKER.CACHETS
Binnenland
Staten-Generaal.
Belangrijkste Nieuws
Uit de Provincie
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergn" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lang9 Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededcelingcn 00 cent per regei. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
In tal van gemeenten in Zeeland zijn
gisteren de verkiezingen voor de Gemeen
teraden gehouden.
Het is vrij'wel 'onmogelijk een vergelij
kend overzicht van den uitslag te geven,
omdat de basis voor een vergelijking met
vorige verkiezingen in tal van gemeenten
ontbreekt.
Gandidaten die nu voor een bepaalde
partij zijn gekozen werden in 1931 ge
kozen op een algemeene of vrije lijst en
omgekeerd.
Ook is sinds 1931 de Kieswet gewijzigd,
die de uitkomst hier gunstig en daar on
gunstig heeft beïnvloed.
In Middelburg b.v. heeft de A.R. partij
daarvan niet weinig geprofiteerd, in Zie-
rikzee daarentegen heeft de wijziging
ons een zetel gekost.
Wanneer we er rekening mee houden
dat de A.R. partij', welker leiders niet ge
schroomd hebben in deze moeilijke tijden
de verantwoordelijkheid te dragen
weer fel bestookt werd, dan is er zeker
wel reden tot dankbaarheid.
Maar ook prikkelt deze stembusuitslag
tot verdubbelde waakzaamheid.
Wij denken hier aan plaatsen als Mid
delburg, waar het A.R. stemcijfer een be
langrijke teruggang vertoonde.
Dat de S.D.A.P. evenals enkele andere
links georiënteerde partijen haar stern-
mental zag stijgen, behoeft geen ver
wondering te wekken. Deze partij had
toch den treurigen moed de kiezers met
schitterende beloften te paaien, hoewel
zij weet, dat ze nooit in staat zal zijn, de
gedane beloften te vervullen.
Er zal nog wel gelegenheid zijn aan
den stembusuitslag nader aandacht te
schenken.
Nu reeds kan echter worden geconclu
deerd, dat er naast dankbaarheid voor
wat verkregen werd, meer dan oioit reden
is om aan te sporen tot grootere waak
zaamheid en werkzaamheid.
Tholen.
Morgen, Vrijdag, wordt te Tholen de
raadsverkiezing gehouden.
Dat wij daaraan 'hier aandacht schen
ken vindt hierin zijn oorzaak, dat de A.
R. partij hier een zeer zwaren strijd heeft
te voeren, nu een oud-raadslid, die jaren
lang door haar naar den Raad werd af
gevaardigd, zich met een „vrije" lijst te
genover haar heeft geplaatst, tot groote
vreugde van hen, die op afbraak inplaats
van op opbouw bedaoht zijn.
Wij wékken daarom onze vrienden in
Tholen op, alle krachten in te spannen
om de verkiezing van den heer J. A. Wa
genaar, No. 1 van lijst 6 te bevorderen.
Als goede Antirevolutionairen Mijven
ze trouw aan het besluit van de kiesver-
eeniging en brengen ze hun stem uit op
een candidaat van wien men verzekerd
kan zijn, dat hij niet zoekt zijn persoonlijk
belang, maar dat hij de toepassing van
de beginselen die zijn naar Gods Woord
zal voorstaan en bevorderen.
De Christelijke school.
Dat uiterlijke voorspoed niet altijd ge
paard gaat met versterking van innerlijke
kracht is ook bij het Christelijk onder
wijs gebleken.
D'e belangstelling voor het Christelijk
onderwijs is nooit grooter geweest, dan in
dagen van bange worsteling, toen voor het
recht en de vrijheid een schier hopelooze
strijd moest worden gevoerd, toen er te
korten waren en zorgen van allerlei aard
en toen het vaak de grootste moeite kostte
de scholen in stand te houden.
Na de pacificatie van 1920 is er een
groote verandering gekomen. De Staat
betaalde en de besturen der scholen had
den niet anders te doen dan de zaken te
regelen.
Die voorspoed hoe aantrekkelijk ook op
zichzelf is aan de belangstelling voor het
onderwijs niet ten goede gekomen. De
hoop, dat de ouders, verheugd van zorg
ontslagen, nog meer zouden meeleven met
de zaken van het onderwijs en dat de
hand tusschen school en ouders zou wor
den versterkt, is niet vervuld.
In het Maandblad van het Gerefor
meerd Schoolverband wordt geklaagd
over een inzinking die tot uiting komt in
verminderde belangstelling voor de ouder
avonden en verminderde offervaardigheid
zoo zelfs, dat sommige schoolbesturen
bezwaar maakten tegen een contributie
van 2 of 3 maal f 3,50 voor 't Verband.
Er wordt nu geroepen om concentratie
om te komen tot bezuiniging, en waar mo
gelijk moet daartoe worden meegewerkt,
Maar niet minder noodig is concentra
tie van liefde en kracht om het pand ons
in de Christelijke school geschonken zui
ver te bewaren.
Als dat een der vruchten mag zijn van
dezen crisistijd dan mag het nut der te
genspoeden niet gering worden geacht.
Naar een algemeene vlootconferentie?
Het werk van de Britsche en Duitsche
marinedeskundigen te Londen heeft gis
teren voornamelijk bestaan in besprekin
gen van de bouwprogramma's voor de
verschillende categorieën van schepen, de
data van constructie (zoodat te allen
tijde de verhouding 100:35 bewaard blijft)
en de typen, tonnenmaat en kanonnen-
kaliber der verschillende categorieën.
Thans wordt in Engeland gehoopt, dat
marinevertegenwoordigers en deskundi
gen van Frankrijk naar Londen zullen
komen om besprekingen te houden in
denzelfden trant als die met Duitschland
en om zich geheel op de hoogte te stel
len van de positie, ontstaan door het in
werking treden van de DuitschBritsche
overeenkomst. Op dezelfde wijze zullen
dan later naar gehoopt wordt de delega
ties van Italië en Rusland naar Londen
komen. Er wordt de nadruk op gelegd,
dat het hoofddoel van de vlootbesprekin-
gen mot Duitschland en van die welke
er waarschijnlijk op zullen volgen, was
den weg te bereiden voor een algemeene
conferentie voor de beperking der vloot-
bewapenïngen.
Groot-Brittannië heeft defi
nitief gebroken met het stel
selvan Versailles.
Naar men verneemt is Frankrijk reeds
uitgenoodigd deskundigen naar Londen
te zenden om de voorbereidende bespre
kingen te voeren voor een plenaire vloot
conferentie.
Het Britsche kabinet heeft behalve de
Fransche regeering ook de Italiaansche
en de Russische regeering uitgenoodigd
technische vertegenwoordigers van hun
landen naar Londen te zenden ter voor
bereiding eener algemeene vlootconfe
rentie.
Japan en Rusland.
Na een onderhoud tusschen Sovjet-am
bassadeur Joerenef met den Japanschen
minister van Financiën Takahasji, welk
onderhoud ruim een uur duurde, ver
klaarde Takahasji, dat niet gesproken
werd over een non-agressiepact tusschen
de beide landen, doch dat het eenige
onderwerp van gesprek wel was de ver
betering van de betrekkingen tusschen
Rusland en Japan. Takahasji zeide, dat
het juist is, dat de Sovjet-Unie reeds lang
verlangend is geweest, goede betrekkin
gen te bevorderen met Japan. Dit doel
moet echter bereikt worden door een min
nelijke regeling van alle hangende pro
blemen, met inbegrip van het visscherij-
probleem en niet door het sluiten van
een non-agressiepact. Takahasji gaf
voorts als zijn meening te kennen, dat
een vriendschappelijke atmosfeer eerst
zal worden geschapen door het nauwer
aanhalen van de economische banden en
dat dan het sluiten van een non-agressie-
pact aan de beurt komt.
Vertoog der Belijdenlskerk voor de
gevangen dominé's.
De Augsburger Synode van de Belijde-
niskerk heeft een vertoog gericht tot de
rijksregeering waarin verzocht wordt de
vijf dominé's vrij te laten, die zich nog
in concentratiekampen bevinden. In dat
vertoog heet het o.a., dat „geen enkele
aardsche macht de kerk zal kunnen af
brengen van de gehoorzaamheid aan de
bevelen van God".
Het conflict In Afrika spitst zich toe.
De „Corriere della Sera" meldt uit
Washington, dat de Amerikaansche re
geering met het oog op een mogelijk mili
tair conflict tusschen Italië en Abessynië
heeft besloten, den Amerikaanschen di-
plomatiken vertegenwoordiger in Abessy
nië terug te roepen en tegelijkertijd ver
klaard heeft, dat Amerika neutraal blijft.
De keizer heeft sinds het begin van
de Italiaansche troepen-verschepingen
naar Oost-Afrika het leger van Abessynië
to< het vijfvoudige versterkt. De recrutee-
ring van troepen wordt nog voortgezet
Amerika's Midden-Westen opnieuw
geteisterd.
Ernstige overstroomingen veroorzaakt
door aanhoudenden zwaren regenval, heb
ben opnieuw groote schade aangericht
in de negen staten van het Midden-
Westen, vooral in Missouri, Iowa, Illi
nois en Kansas. De oogst is grootendeels
verwoest, duizenden hebben hun huizen
moeten ontruimen.
Zuid-Dakota is door hevige wervelstor
men geteisterd. Talrijke personen werden
gewond.
Uit Morrillton in Arkansas wordt ge
meld, dat de dijk langs de Arkansas-
rivier op twee plaatsen is doorgebroken.
Een groot gebied is overstroomd.
Treinbotsing In Oostenrijk.
Op het stationsemplacement Bruck a.
d. Mur (Stiermarken), waar men in ver
band met den bouw van de nieuwe brug
over de Mur, de rails aan het verleggen
is, heeft zich Dinsdagmiddag een ernstig
ongeluk voorgedaan.
Een personentrein botste tegen een
sneltrein, die op hetzelfde spoor stond.
Vijf en zestig passagiers der beide
treinen werden licht gewond.
Maaien met de zeis in ItaliS verplicht.
Teneinde de werkloosheid onder de
Italiaansche landarbeiders zoo veel moge
lijk te verminderen heeft de syndicale
commissie besloten dat bij het oogsten
voor den komenden oogst geen landbouw
machines van welken aard ook gebruikt
mogen worden doch dat het maaien zal
moeten geschieden met de zeis. Ook de
andere werkzaamheden zullen met de
hand moeten geschieden.
Korte Berichten.
De politie te Warschau heeft een
groep van 200 communisten, die in de
buurt van de opera manifesteerden, uit
eengejaagd en daarbij talrijke arrestaties
verricht.
Nabij Sydney is gisteren een scheepje
met drie man aan boord door den wind
raar de open zee gedreven. Vliegtuigen
en een torpedojager zoeken thans de Tas-
D'anzee af, doch tot nu toe hebben zij
geen spoor van het scheepje kunnen ont
dekken.
Nabij Newcastle zijn twee visschers-
booten in den storm vergaan.
Twee visschers zijn hierbij om het le
ven gekomen.
Van die verschietende pijnen,
dan hier, dan daar? Ze blijven
weg met één of twee van die
Volgens recept van Apotheker Dumont
Gezin van spoorwegpersoneel mag per
Dieseltrein reizen.
Thans mogen ook de gezinsleden van
het personeel der Ned. Spoorwegen, die
vrij vervoer genieten, met de Dieseltrei-
cen reizen. Tot nu toe heeft n.l. de re
strictie gegolden, dat de gezinsleden der
spoorweg-ambtenaren uitgesloten waren
van het genot van vrij vervoer in de Die-
seltreinen, daar vooral in den begine een
te groote toevloed van reizigers, vooral
uit de gezinnen van het spoorwegperso
neel, in de bezetting der D'ieseltreinen
verwacht werd. Er is thans aan het per
soneel medegedeeld, dat deze beperkende
bepaling bij wijze van proef is opgeheven.
Het opnemen van arbeiders In het land
bouwbedrijf met bijslag van de overheid.
Naar gemeld wordt zullen zeer binnen
kort ook de gemeenten in de provincies
Gelderland en Utrecht in de gelegenheid
worden gesteld, toe te treden tot de rege
ling inzake het opnemen van arbeiders in
het landbouwbedrijf met bijslag van de
overheid, gelijk deze regeling thans van
kracht is verklaard voor de vier noorde
lijke provincies. Verwacht wordt, dat de
gemeentebesturen in Gelderland en
Utrecht de desbetreffende aanschrijving
de volgende week zullen ontvangen.
Ook voor het zuiden des lands is de in
voering van de regeling aanstaande.
Uitspraak inzake toepassing ventverbod.
De Hooge Raad heeft, overeenkomstig
de conclusie van den advocaat-generaal,
ontslagen van rechtsvervolging den hou
der van een handelszaak te Utrecht, die
als reiziger in verschillende plaatsen des
lands zijn waren aanbiedende, te Enkhui
zen was geverbaliseerd wegens overtre
ding van het plaatselijk ventverbod en
deswege door den kantonrechter te Hoorn
was veroordeeld tot zes gulden boete, wel
ke straf in hooger beroep werd bevestigd.
De reiziger teekende cassatie aan bij
den Hoogen Raad, daar de verordening
te Enkhuizen niet van toepassing is op
winkeliers en hij als koopman in het han
delsregister te Utrecht is ingeschreven,
terwijl uit den tekst van de Enkhuizen-
sche verordening niet blijkt, dat de uit
zonderingsbepaling niet voor elders wo
nenden geldt. Het arrest van den Hoogen
Raad strekte dan ook tot vernietiging van
het vonnis en ontslag van rechtsvervol
ging.
Dalende landsinkomsten van India.
De Indische landsinkomsten toonen
vooitdurend een dalende lijn aan, hetgeen
blijkt uit de opbrengst daarvan over de
maand April, welke f 27.800.000 beliep te
genover f 29.900.000 over April 1934. Het
totaal over de eerste vier maanden van
dit jaar was f 114.000.000 tegenover
f 118.800.000 over dezelfde periode van
h A vorige jaar.
TWEEDE KAMER.
Indische Zaken.
In de vergadering van gisteren werd
het wetsontwerp, strekkende tot goedkeu
ring van de besluiten van den Gouver
neur-Generaal van Nederlandsch-Indië
tot wijziging en aanvulling van afdeelin-
gen der begroeting van Nederlandsch-In
dië, voor 1935, aangenomen, met
aanteekening van tegenstemmen van Soc.
Dem. en Communisten.
De Nozema. Het radio-zender-vraagstuk.
Daarna kwam in behandeling het voor
stel tot het in het leven roepen van een
Naamlooze Vennootschap „Neder-
landsche Omroep Zender
Maatschappij (NOZEMA)", welk
ontwerp beoogt het zendervraagstuk in
dien zin op te lossen, dat de zenders
voor den radio-omroep ko
men in een gemengd zenderbedrijf, waarin
eenerzijds de staat overwegende zeggen
schap heeft, terwijl anderzijds de belan
gen van de omroeporganisaties aldoende
zijn veilig gesteld.
De heer Boon (Lib.) verheugt zich,
dat het ontwerp er thans is, doch zou aan
een stichting de voorkeur hebben gegeven
boven een N. V. Spr. vreest moeilijkheden
voor de overheersching van den staat.
De heer Drop (S. D.) acht het belang
rijkste van dit ontwerp dat het een eind
maakt aan veel strijd. Verspilling van veel
energie en veel geld, welke het gevolg zou
zijn geweest van het oprichten van zen
ders door de verschillende omroepvere
nigingen, wordt nu voorkomen.
De heer K r ij g e r (C. H.) vraagt zich
af, waarom de Nozema zich niet met de
radio-distributie zou mogen bemoeien en
andere particulieren wèl.
Twee ambtenaren in den Raad van Be
heer acht Spr. ruim voldoende. Het ont
werp wil er drie in opnemen, doch spr.
heeft mede een amendement ingediend om
dit aantal tot twee terug te brengen. Het
handhaven van den kerkzender te Bloe-
mendaal acht spr. onjuiste bevoorrech
ting van één kerk. Het „historisch gewor-
dene" mag hier niet als motief gelden.
De heer Westerman (N. H.) is
niet tevreden met het wetsontwerp, omdat
het geen verandering brengt in den aard
der uitzendingen en omdat het ons geen
stap nader brengt tot een werkelijk natio-
nalen omroep.
De heer D e V i s s e r (C. P.) dient twee
moties in. In de eerste spreekt de Kamer
uit, dat vooral maatregelen moeten wor*
den genomen, welke den radio-luisteraars
overwegende zeggenschap verzekeren, ver
zoekt de Kamer aan de Regeering, het
wetsontwerp 'dienovereenkomstig te wij
zigen, en besluit zij het debat te schorsen.
In de tweede motie spreekt de Kamer
uit, dat Nederland in geen geval den ra
dio-oorlog mag bevorderen en zich bij de
regeling van Luzern van 1930 moet aan
sluiten.
Mevr. B a k k e r - N o r t (V. D.) zegt,
dat het beste zou zijn instelling van een
nationalen omroep, maar dat deze wensch
niet voor verwezenlijking vatbaar is, ge
zien den feitelijken toestand.
De. heer Teulings(R. K.) zegt, dat
het het beste ware geweest, als de om
roepvereenigingen alleen de zaak hadden
kunnen regelen, zonder dat de leiding van
het Rijk noodig geweest ware. Intussohen
brengt het wetsontwerp een verbetering.
Met bétrekking tot de statuten merkt
spr. op, dat een hoogere autoriteit moet
kunnen ingrijpen, als de beraadslaging
over een zaak geen einde neemt, doordat
de gekwalificeerde meerderheid, noodig
voor het nemen van bepaalde beslissingen,
niet aanwezig is.
De regeering legaliseere alsnog den toe
stand met betrekking tot den kerkzender
te Bloemendaal, ter zake waarvan spr. nu
tegenstrijdigheid ziet met art. 2 van het
wetsontwerp.
De heer V a n D ij k (A. R.) acht het 't
meest gewenscht een uitsluitende samen-
Binnenland.
De gemeenteraadsverkiezingen van giste
ren.
Export van Nederlandsche peulvruchten.
Buitenland.
Olverstroomingen in Amerika.
Naar een groote vlootconferentie?
werking van de omroepvereenigingen,
maar dit was niet bereikbaar en daarom
is het wetsontwerp aanvaardbaar. De mi
nister geeft in de memorie van antwoord
een bijna lyrische beschrijving van de sa
menwerking tusschen staat en omroep
vereenigingen, maar spr. staat er eenigs-
zins sceptisch tegenover.
Daarom is het 't beste, den raad van
beheer uit 9 leden te doen bestaan, waar
van de minister 2 leden benoemt uit den
Radioraad, 2 leden werkzaam bij de P. T.
T. en 1 persoon naar vrije keuze. De om
roeporganisaties zullen dan tezamen vier
vertegenwoordigers in den raad van be
heer hebben. Spr. heeft een amendement
in dezen geest ingediend.
Spr. bestrijdt den heer Krijger, die zich
heeft verzet tegen vrijheid voor den kerk
zender te Bloemendaal.
De Minister van Binnen
land s c h e Z a k e n, de heer D e
W i 1 d e, uit zijn voldoening over het
feit, dat de omroepvereenigingen bereid
zijn gebleken, aan de voorgestelde regeling
mee te werken.
Spr. betoogt, dat onjuist is de voorstel
ling, alsof de Nozema zoo bijzonder mach
tig zou worden. Zij is onderworpen aan
toezicht van Minister en Kroon, dus aan
■het wettig gezag.
De Bloemendaalsc'he zender is een kerk
telefoon. Deze zaak staat totaal naast de
materie, die wij nu behandelen.
De beer K r ij g e r (C. H.)Maar air
een andere kerk zoo'n zender wil maker
beeft zij vergunning noodig krachtens de
nieuwe wet, nietwaar?
Minister De Wilde antwoordt be
vestigend.
Den heer Westerman zegt hij nog, dat
er behoudens zekere beperkingen ook in
de radio een zekere vrijheid moet bestaan.
De heer Westerman (N. H.):
Communisten ook?
De M i n i s t e r: Als zij maar blijven
binnen de perken der wet.
De heer W esterman (N. H.):
Fascisten ook?
De M i n i s t e r: Als zij binnen de
perken der wet blijven.
In verband met de eerste motie-De Vis
ser betoogt spr., dat de volksinvloed vol
doende gewaarborgd is en dat de heer De
Visser desnoods interpelleeren kan.
De heer De Visser (G. P.): En dan
wordt mijn interpellatie niet toegestaan.
(Gelach).
Minister D e W i 1 d e zegt, dat, wat de
tweede motie-De Visser aangaat, de rege
ling van Luzern niet bindend was voor de
naties.
Jegens den heer Van Dijk betoogt Spr.
de noodzakelijkheid van een overwegende
positie van den staat in de Nozema. Er
kunnen zich omstandigheden voordoen,
waarin de heer Van Dijk zelf voor deze
positie dankbaar zal zijn.
De algemeene beraadslagingen worden
gesloten.
Over de moties wordt vandaag gestemd.
Het Nederl. Verbond van Christen
Jonge Vrouwen- en Meisjesvereenigingen
hield Woensdag een Jeugddag te Bergen
op Zoom. 600 meisjes en leidsters kwamen
met bussen uit Zeeland en Brabant naar
„De Korenbeurs", waar mevr. Vrij landt
een openingswoord sprak. Reidansen en
aardige stukjes werden opgevoerd. Na
den broodmaaltijd werd naar de Wouw-
sche plantage gereden; daar werd onder
leiding der jeugdsecretaresse gespeeld en
naar een verhaal geluisterd. Deze goed
geslaagde buitendag werd door mej. Mar-
chand met dankzegging gesloten.
Middelburg. Als naar gewoonte had de
A.R. Kiesvereen. „Nederland en Oranje"
haar verkiezingsbureau in het Mil. Tehuis
gevestigd. Er was veel belangstelling voor
den uitslag. De uitslag werd reeds te 8
uur door bulletins van „De Zeeuw" over
al in de stad bekend gemaakt.
In de bijeenkomst die daarna werd ge
houden sprak Mr Dieleman over den uit
slag dezer verkiezing, die de A.R. wel
het aantal zetels deed behouden, doch in
stemmental sterk achteruit deed gaan.
Door dhr J. F. Heemskerk werd dank