EERSTE BLAD DINSDAG 4 JUNI 1935 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 49e JAARGANG - No. £38 Buitenland Binnenland HET AFTREDEN VAN MINISTER STEENBERGHE. Belangrijkste Nieuws Uit de Provincie. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergn" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL J. J, FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. ïïe Zeeuw Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f0,20. Losse nummers 5 cent. Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden mededeelingen 00 cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85. Bij contract belangrijke korting. Dit nummer bestaat uit 2 bladen. De kweekscholen. Op twee manieren tracht de regeering het teveel aan onderwijzers te vermin deren, n.l. door een sterke afvloeiing van ouderen en door beperking van den toevoer van nieuwe leerkrachten. Daartoe wordt voorgesteld aan de onderwijzers, die den 60-jarigen leeftijd hebben bereikt, voorloopig pensioen te verleenen en tegelijkertijd de opleiding van nieuwe leerkrachten gedeeltelijk stop te zetten. Om dit laatste te bereiken is in het bezuinigingsontwerp een bepaling opge nomen, dat in de jaren 1936 tot en met 1939 geen gelegenheid zal worden ge geven tot het afleggen van het onder wijzersexamen. Gedurende deze jaren mogen tot het eindexamen der kweekscholen voor onderwijzers slechts worden toegelaten leerlingen, die voor 1 Mei 1935 tot een zoodanige kweekschool zijn toegelaten. Indien aannemelijk wordt gemaakt, dat zonder afwijking van deze bepaling be paalde groepen van scholen, nadat alle daarvoor in aanmerking komende wacht gelders zullen zijn herplaatst, niet in staat zullen zijn in haar personeelsbehoeften te voorzien, kan afwijking van den hier gestelden regel worden toegestaan. Ter toelichting wordt hierbij opgemerkt, dat de hier voorgestelde bezuiniging in hooge mate redelijk moet worden ge acht, omdat er reeds een belangrijk te veel aan onderwijzers bestaat en het dus principiëel verkeerd is, om op denzelfden voet als tot dusverre de opleiding vooi het grootste deel met Rijksgeld voort te zetten. En nu het niet mogelijk is ge bleken tijdig een afzonderlijke regeling voor de opleiding tot stand te brengen, wordt thans voorgesteld de geheele op leiding van onderwijzers tijdelijk te remmen. „Indien aldus de memorie van toe lichting de kweekscholen de thans toegelaten leerlingen nog afwerken en daarna ook de opleiding voor de hoofd akte voortzetten, zal tegen het einde van een vierjarige periode het oogenblik ge komen zijn, waarop over het al dan niet geheel tot stilstand brengen van de onder neming moet worden beslist. Indien, eer het zoover is, blijkt, dat voor bepaalde deelen van het lager onderwijs een tekort aan personeel zal ontstaan, kunnen en kele kweekscholen weer in de gelegen heid worden gesteld nieuwe leerlingen op te nemen." De doeltreffendheid van de hier voor gestelde maatregelen kan niet worden betwist. Toch rijzen hier enkele vragen. Waarom moet nu juist de opleiding van onderwijzers worden geremd! Omdat er reeds een belangrijk teveel aan onderwijzers is, zegt de toelichting, wordt het principiëel verkeerd geacht de oplei ding op denzelfden voet als tot dusverre voort te zetten. De vraag komt op: geldt dit dan niet van het middelbaar-, het voorbereidend hooger- en het hooger onderwijs? Als doorgaan met de opleiding bij de kweek scholen principiëel verkeerd is, is het dan toelaatbaar, dat de andere opleidings- Inrichtingen intact blijven? En als het principiëel juist wordt geacht de inrich tingen voor middelbaar- en hooger onder wijs in stand te houden, waarom moet dan de kweekschoolopleiding worden geremd? Beperking van de uitgaven is noodig. Maar men krijgt nu den indruk, dat de bezuinigingslasten o n b i 11 ij k wor den verdeeld. In October verkiezingen in Engeland? Naar de „Daily Express" bericht, zul len de parlementsverkiezingen in Enge land, in October a.s. plaats vinden. De financieele crisis in Frankrijk. Volgens de „Echo de Paris" heeft de nieuwe regeering plan, het parlement reeds Zondag a.s. op reces te zenden met de toezegging, dat het den 31sten October weer zal worden bijeengeroepen. Tot zoo lang zal de regeering volmachten eischen. Einde October zal Bouisson dan aan de kamers de ratificatie vragen van do besluiten, welke hij tijdens het reces ge nomen heeft. De Britsch-Duitsche vloofconferentie. Sir John Simon zal de Duitsche vloot- deskundigen vanmorgen formeel ontvan gen. Waarschijnlijk zal sir John zich te rugtrekken na de formeele opening. Von Ribbentrop heeft een bezoek ge bracht aan Mac Donald, Simon en den eersten lord der admiraliteit. De overstroomingen in Amerika. Dë overstroomingen in de westelijke staten hebben tot nu toe 76 dooden ge- eischt. Dë materieele schade wordt op 17 millioen dollar geraamd. In Nebraska zijn 42 personen omgeko men. Groote deelen van Kansas zijn over stroomd. Talrijke boerderijen zijn ver nield en millioenen hectaren akkerland dreigen onder water te worden gezet. Catastrofale overstroomingen bedrei gen ook het dal van de Missouri, De „Normandië" heeft alle snelheids records gebroken. Het reuzen-stoomschip de „Normandie" is gistermorgen om 10.50 uur bij het lichtschip Ambrose (Am.) aangekomen en heeft derhalve het record voor den overtocht over den Atlantischen Oceaan met 2 uur en 28 minuten verbeterd. De gemiddelde snelheid bedroeg meer dan 29 mijl. De „Normandie" heeft de reis vol bracht in vier dagen, drie uur en twee minuten. Het Abessynië-conflict. Een nieuw incident heeft zich voorge daan aan de grens tussehen Italiaanscb Somaliland en Abessynië. De verzekering wordt gegeven, dat het een betrekkelijk ernstig incident is. Zoodra nadere bijzonderheden bekend zullen zijn, zal een officieele mededeeling verstrekt worden. Staking van drukkerspersoneel te Parijs. Tengevolge van een staking heeft de notionale drukkerij te Parijs haar be drijf moeten stopzetten. Nadat het personeel Maandagochtend weer in zijn lijdelijk verzet volhardde door n.l. wel op de werkplaatsen te verschij nen doch geen slag uit te voeren, heeft de Minister van Financiën bij de mid dagpauze gelast de deuren der drukkerij te sluiten. De 1200 arbeiders zijn beslo ten de staking voort te zetten, totdat de loonsverlaging van 20 centimes per uur zal zijn ingetrokken. wijn, vervaardigd uit gedroogde boom vruchten, geheven tijdelijke opcenten van 80 tot 20 te verminderen. Na een geringe stijging van de op brengst van den accijns over 1932 is ten gevolge van een voortgezette belangrijke vermindering van de verbruikte hoeveel heid wijn de totale opbrengst van den accijns over 1933 en 1934 beneden de op brengst van 1931 gebleven, in welk jaar op den accijns 20 opcenten werden ge heven. De achteruitgang in opbrengst over het loopende dienstjaar kan op f400,000 warden geschat. Tegenover deze derving van inkomsten staau echter be langrijke voordeelen van den handel van Nederland en Nederl.-Indië. Ontvangsten der Ned. Spoorwegen In H. M. DE KONINGIN NAAR DEN HELDER. Met den trein van 18.34, waaraan de koninklijke wagens waren gehaakt, is H M. de Koningin gistermiddag met Haar gevolg uit Apeldoorn vertrokken, om zich via de hoofdstad naar Den Helder te be geven, waar H. M. een gedenkteeken, ter herinnering aan de nagedachtenis van Z. K. H. Prins Hendrik, zal onthullen. Op het station te Apeldoorn werd H. M. uitgeleide gedaan door een groote schare van belangstellenden. H. M. de Koningin vertoefde geduren de twintig minuten in de hoofdstad. De Koninklijke trein bleef van 20 uur 37 tot 20 uur 57 op het Centraal Station. Precies op tijd kwam de trein uit Apeldoorn on der de overkapping. Er was een talrijk publiek dat gehoopt had H, M. op haar doorreis te kunnen begroeten; doch van de Koninklijke verblijven waren de gordij nen gesloten. Militaire autoriteiten van land- en zeemacht namen hier plaats in den trein. Bij het passeeren van Zaansohe sta tions toonde de Zaansehe bevolking groote belangstelling. Op den Provincia len Weg, die bijna geheel langs de spoor baan loopt, werd het tegen negen uur ongewoon druk, Op de stations werd har telijk gejuicht bij het oponthoud van den trein. Aan het station Zaandam waren ruim vijfhonderd personen, die een per- ronkaart hadden gemoimen om de Konin gin te zien en toe te juichen. Tijdens het oponthoud van twee minuten dat de trein hier had, zong de menigte uit volle borst het Wilhelmus. VERLAGING OPCENTEN WIJN ACCIJNS. Wetsontwerp ingediend. Thans is ingediend het wetsontwerp tot verlaging van opcenten op den wijn ac cijns, welk wetsontwerp het gevolg is van de onderhandelingen, die te Parijs tus sehen een Nederlandsche en een Fransche delegatie zijn gevoerd en die hebben ge leid tot de parafeering op 16 April van een verdrag van handel en scheepvaart tussehen Nederland en Frankrijk. Het ligt in het voornemen, de voor- loopige inwerkingstelling van het verdrag nader te bepalen. Dan treedt tegelijk in werking de verlaging van den wijnaccijns van f 35 op f 24 per H.L., op te nemen in het ter vervanging van het op 1 Juli a.s. afloopende contingenteeringsarrangement, met Frankrijk te sluiten nieuw arrange ment. Het onderhavige ontwerp strekt om de op den accijns van druivenwijn en van Februari. De ontvangsten van de Nederlandsche Spoorwegen over de maand Februari '35 (incl. die der geëxploiteerde spoor- en ■tramwegen) waren als volgt: Reizigers f3.604.781,86; Bagage f46.453,10, brief en pakketpost f 230.000,goederen f 3.291.426,'',06, levende dieren en lijken f 64..344-,89, diversen f 117.755,10. Totaal f 7.354.761,01. Ontvangsten over Februari 1935; f7.354.761,01, 1934 f8.064.694,96. Totale ontvangsten van 1 Jan. 1935 af f 16.301.194,18, 1934 f 18.151.258,82. Ge middeld aantal kilometers van 1 Jan. '35 af 35,76, 1934 36,29. Ontvangst per kilo meter id. 1935 77,27, id. 1934 81,78. De heer Em. Th. Lockefeer terug In de„ Tweede Kamer? Naar het Dagbl. v. Zeeland vernam, is het Tweede Kamerlid Fleskens candidaat gesteld op een verkiesbare plaats voor de Eerste Kamer. Doordat de heer Fleskens zeer waar schijnlijk lid der Eerste Kamer wordt, zal de heer Em. Th. Lockefeer uit Hulst ver moedelijk nog dezen zomer kunnen terug- keeren in de Tweede Kamer. Druk bezoek aan Schiphol. Nooit is Schiphol zoo druk bezocht als dit jaar. In de eerste vijf maanden van 1935 kwamen er 63.000 bezoekers, tegen 42.000 in de eerste maanden van 1934. Zelfs in de weinig zomersche Meimaand kwamen 33.660 personen een kijkje nemen op de Amsterdamsche luchthaven, ruim 13.000 meer dan in Mei 1934. Het aantal pleiziervliegers was buiten gewoon groot; nimmer werden in één maand zooveel rondvluchten in de om geving van Schiphol uitgevoerd. De gun stigste maand tot op heden was Juli 1930, toen er ongeveer 2000 pleiziervliegers waren. Doch Mei 1935 heeft, ondanks het weinig gunstige weer, dit record ge broken met 2863 pleiziervliegers. De mechanisatie in de sigaren-industrie. De bedrijfsraad voor de sigarenindu- strie hield dezer dagen een vergadering te Amsterdam. Onder het oog werd ge zien de toestand, ontstaan door het be kende perscommuniqué van de regeering inzake mechanisatie. Besloten werd het comité van actie te verzoeken omtrent de aan de regeering te geven adviezen zich met den bedrijfsraad te verstaan, opdat de noodzakelijke eenheid van opvatting en van doelstelling behouden blijve. Overwogen werd het plan voor een regelmatig te houden loonenenquête, waarover een volgende vergadering zal beslissen. Met waardeering werd kennis genomen van het feit, dat de regeering in de uit treding van een der werkgeversorganisa ties geen aanleiding heeft gevonden, om den bedrijfsraad op te heffen en het ver trouwen werd uitgesproken, dat de regee ring van dit door haar ingenomen stand punt ook duidelijk blijk zal geven door bij het nemen van beslissingen de ad viezen van den bedrijfsraad in te winnen. Wat de bladen zeggen. De portefeuillewisseling aan Economi sche Zaken heeft tot breede beschouwin gen in 'de pers aanleiding gegeven. Enkele uitspraken laten we hier volgen. De Rotterdammer (A. R.): „Wat nu 'het persoonlijk element, da't hierin schuilt, betreft, willen we slechts opmerken, dat 'het aftreden van dezen knappen bewindsman ons van 'harte leed doet. Wiji hadden van Minister (Steen berghe waarlijk groote verwachtingen. Wij1 mogen echter ook niet verzwijgen, dat Dr Colijn deze bejegening niet heeft verdiend. Na 'zorgvuldige voorbereiding en 'heel veel overleg is Mr Steenberghe nauwelijks een jaar geleden in 'het Kabi net getreden en heeft hij 'het program van 'het Kabinet aanvaard. 'Met vaderlijke welwillendheid heeft Dr Colijn zijn pad geëffend -(wetsontwerp lintbebouwing en indiening Ordenings- wet) en nu vlucht de nieuwe Minister van zijn zetel. Kan bij aannemelijk maken, dat er voor devaluatie thans meer motieven zijn dan zes maanden geleden? En voorts, heeft 'hij wel overwogen hoe hij de speculatie aanmoedigt door deze op zienbarende stap? Vlak voor de behandeling van het Be zuinigingsontwerp, waaronder ook de naam van Minister 'Steenberghe staat, verzwakt dit uittreden het Kabinet meer dan het heengaan van Minister Mar- chant of indertijd, dat van Minister Ver schuur. Het blijkt echter, dat de Kabinetsfor mateur reeds bij voorbaat een oplossing bij de hand had om al te ernstige gevolgen van dit plotselinge aftreden af te weren. Immers, vlak na het bericht van het aftreden, 'komt de mededeeling, dat Mr Steenberghe vervangen zal worden door den hoogstbeikwamen directeur der Lim- burgsohe Electricitei'tswerken, Prof. Ge- lissen; de man van het Econ. techn. insti tuut en de industrialisatiebanken; een krachtige en hoogst sympathieke figuur, die wij hartelijk welkom zullen heeten. Daarmede is naar onze meening het gevaar van een rood-roomsch devaluatie- kabinet wat trouwens moeilijk te vormen zou zijn, en wat voor zeer vele roomschen principieel onaanvaardbaar blijft, (alsook met het oog op de geschiedenis in Duitsch- land) bezworen; doch wel is te verwach ten, dat industrialisatie en werkverrui ming meer op den voorgrond zullen tre den. Iets, wat wij van harte toejuichen, omdat naast „aanpassing" voorzichtige opbouw noodzakelijk is wil ons volk niet moedeloos worden". „De Maasbode" (R. K.). „Deze minister gaat heen en stelt daar mede ongetwijfeld een daad van moed en karakter. 'Het officieele regeeringscommu- niqué laat geen plaats open voor twijfel: de minister, die naar bekend is dit kabi net intrad als opvolger van Mr Verschuur met 'het voorbehoud, dat hij, zoo noodig, op de muntpolitiek zou terugkomen, is door den loop der omstandigheden over tuigd geworden dat naast de maatregelen, die het kabinet voorstelt, devaluatie nood zakelijk is om een behoorlijke economische politiek te voeren. Uit de bewoordingen van het commu niqué is duidelijk, dat alle ministers zich tegen Mr Steenberghe hebben verklaard en dat deze daarop, de verantwoordelijk heid niet langer 'kunnende en willende dragen, zijn portefeuille aan H. M. de Koningin heeft aangeboden. Duidelijk ia ook, dat er over de 'kwestie langdurig in het kabinet moet 'zijn gediscussieerd en dat Steenberghe's ontslagaanvrage reeda een tijd geleden moet zijn geschied, ver mits nu, tegelijk met het ontslag, de naam van den opvolger, wordt bekend gemaakt. Wij moeten aannemen, dat de bekende Limburger zich nu inzake de muntpolitiek heeft vastgelegd en dus den deflatie-weg van het kabinet ten einde mee wil volgen, Ongetwijfeld zal het optreden van den actieven hoogleeraar, die in het Zuiden zooveel baanbrekend werk deed, in het door zoovelen gewenschte kader van een positieve constructieve economische poli tiek in breeden 'kring vertrouwen wekken. De kwestie, thans uit den ministerraad zoo scherp in de openbaarheid gespron gen, zal nu ook buiten het kabinet intense behandeling en practische oplossing vra gen. Onvermijdelijk lijkt het ons, dat de voor naamste politiek© partijen, dat vooral het parlement zoo beslist mogelijk een keuze doen uit het dilemma, waarvoor ook het kabinet door 'Mr Steenberghe zoo resoluut werd gesteld: devaluatie of consekwente deflatie". „De Nieuwe Rotterd. Crt" (Lib.). ,0p onze volksvertegenwoordiging rust thans de moeilijke taak om de regeering in haar bezuinigingsplannen te steunen. Niemand 'zal ontkennen, dat de weg, dien wij- gaan moeten om op eerlijke wijze en met een ongeschokt internationaal aan zien en crediet de moeilijkheden te over winnen, waarin de internationale verwar ring en zinneloosheid ons land gedompeld hebben, met doornen begroeid is. Thans meer dan ooit, mogen wij echter bij onze Kamerleden den ernstigen wil veronder stellen om alle partijges Chillen op zij' te zetten en door eendrachtig schouder aan schouder te strijden het einddoel te berei ken: een met eerlijke middelen verkregen nationaal herstel". „De Telegraaf" (Vrijz.). „Wij betreuren dit aftreden niet zoozeer om den bewindsman dien wij' verliezen, als wel om de schade, die hij, door op •deze wijze heen te gaan, ons land toe brengt. Een partiëele minisiteriëele crisis, verbonden met het begrip devaluatie, moet het vertrouwen in onzen gulden interna tionaal verzwakken. Het belemmert de vrijh'eid van handelen der regeering op een kritiek moment in 'de Europeesche po litiek. 'Dit zijln overwegingen, die veel Binnenland. Het Koninklijk bezoek aan den Helder. De pers over de ministerswisseling aan 'het departement van economische zaken. De verlaging van de loodsgelden. Verlaging opcenten wijnaccijns. Buitenland. Overstroomingen in Amerika. Het Abessynische conflict. De Britsch-Duitsche vlootbesprekingen geopend. zwaarder wegen dan het persoonlijk in zicht van den een of anderen minister, en terecht zal het land minister Steenberghe er een grief van maken, dat hij een per soonlijk standpunt, door hem sedert laug ingenomen, naar voren 'bracht op een oogenblik, dat dit moeilijk met het lands belang was te vereenigen. Het is een tij d, waarin wij allen in gesloten gelede ren achter onzen bekwamen en ener giek en k. apitein, Dr G o 1 ij n, 'hebben te staan. Hij voerit te midden van een 'hevigen storm het bevel over het Nederlandsche schip van Staat. Persoonlijke acties, onder der gelijke omstandigheden, 'kunnen door nie mand worden goedgekeurd. Dit heeft niets te maken met de fel omstreden kwesitie of wij, als de overige goudlanden er toe be sluiten mochten, eveneens zouden moeten devalueeren. Zou een dergelijk ongeluk over ons land moeten komen, dan zullen de noodlottige gevolgen het krachtdadigst beperkt kunnen worden, indien wij' vast besloten lieden, zooals.Dr Colijn als mi nister-president en Mr Trip als president van de Nederlandsche Ban'k aan het be wind hebben. 'Gelukkig is dit gevaar nog ver verwijderd en zoowel het gehouden plebisciet in Zwiserland, als het verloop in Frankrijk schijnen er op te duiden, dat de inf'lationisten ook in de overige goud landen nog altijd aan het kortste eindje trekken. De snelle oplossing van de crisis aan het ministerie van Economische Zaken, zal er toe bijdragen de nervositeit, die door de Fransche gebeurtenissen reeds was opgewekt, te kalmeeren, zoodat de regeering haar program rustig zal kun nen afwerken. Het bezuinigingsontwerp, dat minister Steenberghe tot zijn besluit bracht, is een harde noodzakelijkheid. Het zou eeu 'hersenschim zijn, indien men aan nam, dat alleen door inflatie de openbare en particuliere financiën gesaneerd kun nen worden. Tegenover verlaagde uitgaven zouden ook verlaagde inkomsten komen te staan. Geen mensch denkt er aan dat wij, door onzen gulden ifce besnoeien, op het oogen blik nog nieuwe mankten zouden kunnen veroveren. Wel zou in ons land, met zijn groot invoersald.0 van buitenlandsohe pro ducten, het levensniveau veel sneller stij gen dan bv. in België is gebeurd. Nergens zijn de voorwaarden voor inflatie zoo on gunstig als in Nederland en geen volk moet daarvoor zoo beducht zijn als het onze. Daarom doen wij verstandig, zoo lang als het slechts mogelijk is, vast te houden aan 'het tegenwoordige regeerings- program". „Utrechtsch Dagblad" (Lib.). Mag men aan dit ontslag groote betee- 'kenis toekennen met betrekking tot de po sitie van den Nederlandschen gulden? Wij zijn de meening toe-gedaan dat zulks niet het geval is. Duidelijk is ook nu weer ge bleken, 'dat Ihet ministerie-Coiijn even als de leiding onzer circulatiebank scherp tegenover devaluatie van den gul den staat en zooals Minister Oud nog dezer dagen aan de „Maasbode" mede deelde de tot nu toe gevolgde munt politiek zal vasthouden, zoolang dit m o g e 1 ij k is. Vergadering Prov. Staten. Ged. Staten van Zeeland hebben de opening van de eerste gewone zitting van de Staten van dat gewest bepaald op Dins dag 2 Juli a.s. des namiddags te half acht. De verkiezing van de leden van Ged. Staten zal plaats hebben in de vergade ring van Woensdag 3 Juli d.a.v. des vm. te 10 uren. Luchtreizigers. In de eerste vijf maanden van dit jaar bedroeg het aantal in- en uitgaande passagiers op 't vliegveld Haamstede 1957, terwijl in het zelfde tijdvak in 1934, 1784 passagiers werden vervoerd, alzoo een vermeerde ring van 1731 Aan het te Den Haag gehouden vak - examen in den telefoondienst heeft met

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1935 | | pagina 1