Dobbelmcmn
lekker meirf
MAANDAG 3 JUNI 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 205
Buitenland
Binnenland
Belangrijkste Nieuws
Uit de Provincie.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75. bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Weer een minister afgetreden.
Ons volk, nog steeds niet uitgepraat
over het inderdaad opzienbarend aftreden
van minister Marchant, werd vandaag we
derom verrast door het bericht van een
ontstane ministersvacature. En ook nu
zal eenige opschudding wel niet uitge
bleven zijn.
Publiek is nu geworden, dat ook onder
de leden van het kabinet een voorstan
der werd gevonden van devaluatie, van
opzettelijke muntvervalsching dus. Dat
dit juist de minister van economische
zaken is, iemand, die gebleken is een be
kwaam en ook bij de volksvertegenwoor
diging een gezien minister te zijn, betreu
ren wij in hooge mate.
Maar tevens spreken wij er onze groote
blijdschap over uit, dat hij in den kring
der ministers niemand vond, die zijn in
zichten op dit punt deelde, zoodat hij
zich verplicht achtte, ontslag te vragen
uit zijn ambt.
Het kabinet verdient hulde, dat het
juist op het stuk der financiën stand
hield en ons land voor allerlei experi
menten en waagstukken wil bewaren en
dat het den financiëelen en economischen
toestand op eerlijke, normale wijze ge
zond wil houden.
Moge het daarom ook in den zoo moei
lijken, maar noodzakelijken bezuinigings-
arbeid, den onmisbaren steun ontvangen
van allen, die met de regeering afkeerig
zijn van devaluatie en dergelijke prac-
tijken.
Gunstige ontvangst van het nieuwe
Fransche Kabinet.
Het nieuwe ministerie heeft zich aan
den president der Fransche republiek
voorgesteld. Besloten is morgenochtend de
eerste kabinetszitting en daarna minis
terraad te houden.
Dte stemming in de wandelgangen der
kamer is uitgesproken gunstig voor
Bouisson en zijn mannen. Men heeft ver
trouwen in den nieuwen premier. Ver
wacht wordt, dat hem bijna zonder debat
a.s. Dinsdag de gevraagde volmachten
zullen geschonken worden.
De minister-president zou voornemens
zijn Dinsdag in de Kamer dezelfde vol
machten te verlangen als Flandin dit
heeft gedaan, en het parlement ongeveer
9 Juni met vacantie te zenden.
Overigens zou de regeering op grond
van de machtigingswet de verdediging
der valuta als haar voornaamste taak be
schouwen en zich geheel hieraan wijden.
Caillaux verklaarde onwrikbaar te zul
len vasthouden aan de goudpariteit van
den franc, onverbiddellijk te zullen optre
den tegen de speculanten en alle devalu
tionnistische strevingen te zullen bestrijd
den.
Men verneemt, dat de Bank van Vrij
dag, de dag van den val van het kabinet
Flandin, nog 900 millioen francs aan
goud verloren heeft; dit cijfer steekt ech
ter gunstig af bij het bedrag van 1500
millioen francs, dat Woensdag verloren
was. Intussohen is de. toestand Zaterdag
geheel omgeslagen en de dollar is thans
weer onder het goudpunt van uitvoer van
Frankrijk naar de Vereenigde Staten.
Berlijns bezwaren tegen het pact
FrankrijkRusland.
D'e Duitsche ambassadeur te Parijs, dr
Koster, heeft een memorandum der rijks-
regeering overhandigd, waarin een reeks
bezwaren tegen het Fransch-Russische
pact zijn neergelegd.
Ook aan de regeeringen te Londen,
Rome en Brussel heeft de Dhitsche re
geering mededeeling gedaan van dezen
stap.
Het memorandum geeft te verstaan,
dat het Fransch-Russische pact in strijd
is met het verdrag van Locarno en dat
het niet in elk opzicht wordt gedekt door
de bepalingen van het Volkenbondssta
tuut,
In goedingelichte Fransche kringen
wordt hier tegen aangevoerd, dat het
Fransch-Russische pact in geen enkel op-
zich een bres slaat in het verdrag van
Locarno.
De ontvoerde knaap vrijgelaten.
George Weyerhauser, de zoon van den
Amerikaanschen houthandelaar-million-
nair Weyerhauser, die verleden week Vrij
dag werd ontvoerd, ia ongedeerd in het
huis zijner ouders teruggekeerd.
Bij zijn thuiskomst vertelde George zijn
ouders, dat de ontvoerders in het bezit
van twee auto's waren geweest. Hij meen
de hen wel te zullen herkennen. Zij had
den hem Zaterdagmorgen in alle Vroegte
op een weg uit de auto gezet, hem twee
dekens en een dollarbiljet gegeven en wa
ren vervolgens met groote snelheid weg
gereden.
Het is nog niet bekend, of het door de
ontvoerders geëischt losgeld, is betaald,
doch dit is zeer waarschijnlijk, gezien de
vrijlating van den knaap.
Hij is vier dagen lang in een eenzaam
huis gevangen gehouden.
Overstrooming in Amerika.
Gisteren is de Republican River in den
staat Nebreska buiten haar oevers getre
den, terwijl een tornado de streek teister
de. Uitgebreide gebieden werden over
stroomd, zoowel in Nebraska als in Kan
sas. Het aantal slachtoffers wordt op 250
geschat, terwijl de materieele schade vele
millioenen dollars bedraagt.
De aardbevingsramp in Britsch-lndië.
Van Britsch militaire zijde wordt thans
een officiëele lezing gegeven van de ge
volgen van de aardbevingsramp te Quet-
ta. Volgens een Britsch officier die gis
teravond van Quetta te Sidi arriveerde,
bedraagt het aantal dooden alleen te
Quetta 26.000; het staat wel vast, dat de
stad nooit meer zal kunnen worden opge
bouwd.
De eerste aardschok Vrijdag, duurde 30
seconden. De geheele binnenstad en de
in de nabijheid gelegen dorpen ten Z. van
Quetta (stortten er door in, bovendien
stortten ook de buiten de stad liggende
gebouwen van den commissaris van den
gouverneur-generaal en van zijn staf, en
een in de nabijheid liegend ziekenhuis,
in. Eveneens werd de wijk vernield, waar
in zich de gebouwen van de militaire
luchtmacht bevonden. Van deze gebou
wen bleef geen steen op elkaar.
Bij den eersten schok werd het groot
ste gedeelte der stedelijke politie, onge
veer 160 man, gedood. Ook de gevangenis
stortte ineen. Van de aldaar opgesloten
gedetineerden wist niemand zich te red
den. Ongeveer 2000 vrachtauto's waren
den eersten dag in voortdurend bedrijf
om de gewonden en overlevenden te ver
voeren.
Door honderden muilezelwagens van
het leger werden de dooden buiten de
stad gebracht.
Duizenden inboorlingen werden in een
noodkamp op de renbaan ondergebracht
Het Engelsche militaire lazareth be
handelde den eersten dag ongeveer 3500
personen, hoewel er slechts plaats voor
400 personen is.
In het geheele gebied zouden ongeveer
30.000 dooden te betreuren zijn.
Wegens het gevaar van het uitbreken
van epidemieën hebben alle overleven
den de stad verlaten.
Tot nog toe zijn 3000 dooden geborgen,
waaronder 250 Engelschen, 20.000 liggen
nog onder de puinhoopen.
Op sommige plaatsen stroomt water
uit de aardspleten, waardoor de puin
hoopen worden overstroomd en honder
den gewonden die er onder liggen, ver
drinken.
De paniekstemming onder de bevol
king werd gister vergroot door een nieu
wen aardschok, die echter geen men-
schenlevens meer eischte.
Indische stammen uit de bergdorpen
zouden pogingen tot plunderen hebben
gedaan, doch door Britsche bombarde
mentsvliegtuigen op de vlucht zijn ge
jaagd.
Tienduizend Christenen naar Syrië.
De commissie van drie deskundigen,
door den Volkenbond naar Irak gezon
den om de mogelijkheid te onderzoeken
de Assyrische Christenen naar Syrië over
te brengen, heeft haar onderzoek beëin
digd en het land verlaten, na uitgebreido
besprekingen met de Assyrische stam
hoofden.
Volgens plaatselijke berichten zal het
aantal Assyriërs, dat er de voorkeur aan
geeft Irak te verlaten, de tienduizend niet
te boven gaan. Hun overplaatsing naar
het district Khabour in Syrië kan begin
September verwacht worden.
De Zwitsers tegen devaluatie.
Het z.g. Crisis-initiatief, waartoe de
stemgerechtigde Zwitsers Zondag' naar
de stembus zijn geroepen, om uit te ma
ken, of in de grondwet nieuwe bepalin
gen moeten worden opgenomen ter be
strijding van de crisis en haar gevolgen,
is verworpen.
Het betreft hier een z.g. initiatief-voor
stel, dat was uitgegaan van de sociaal
democraten.
Dë tegenstanders waren van meening,
dat de voorgestelde wijziging in de
grondwet het economisch leven dreigde
te socialiseeren en een devaluatie zou
meebrengen van den Zwitserschen franc.
Het verwerpen geschiedde met 566.000
tegen 426.000 stemmen.
Korte Berichten.
Vrijdag heeft de politie te Parijs in
17 gevallen bij banken en particuliere
personen huiszoekingen verricht, tenein
de een onderzoek in te stellen naar de
pogingen, die er tot speculatie tegen de
valuta worden ondernomen. Omtrent het
resultaat en de meeste namen wordt het
stilzwijgen bewaard.
Hitier heeft den gevolmachtigde
voor ontwapeningsaangelegenheden, von
Ribbentrop, benoemd tot buitengewoon
en gevolmachtigd ambassadeur voor bij
zondere missies.
PRINSES JULIANA NAAR
DIERDORF?
Erfprins von Wied verzoekt haar zijn
tweeden zoon ten doop te houden.
Naar het Handelsblad verneemt zou de
Erfprins Hermann von Wied aan H. K.
H. Prinses Juliana de uitnoodiging heb
ben gericht tegenwoordig te willen zijn
bij de doopplechtigheid van zijn tweeden
zoon te Dierdorf, en daarin meer in het
bijzonder te kennen hebben gegeven het
op zeer hoogen prijs te zullen stellen
wanneer Prinses Juliana het kind ten
doop zal willen houden.
Het huis van den Prins von Wied is
gelieerd aan het geslacht Oranje-Nassau
De erfprins is een kleinzoon van prinses
Maria der Nederlanden. Uit zijn huwelijk
met Maria Antonia gravin van Stolberg-
Wernigerode werd in 1931 prins Frede-
rik Wilhelm geboren en thans is uit dit
huwelijk een tweede zoon voorgesproten,
bij wiens doop Prinses Juliana is uitge-
noodigd tegenwoordig te willen zijn.
HOE KOUD DE MAAND MEi WAS.
Minimum-temperatuur als de Bilt nog
nooit registreerde.
Over het weer in de voorbije Meimaand
geeft het K.N.M.I. te De Bilt het volgend
voorloopig overzicht:
Gemiddeld over de vijf hoofdstations
was de ochtend-temperatuur 1 graad be
neden normaal. In de eerste decade was
de temperatuur ongeveer normaal, in de
tweede vier graden beneden en in de der
de een halven graad boven normaal. De
grootste afwijkingen kwamen voor op den
6den en den löden resp, 3 Yt graad boven
en 5V2 graad beneden hormaal.
De gemiddelde dagelijksche maximum
temperatuur was 1/4 graad, het gemid
delde minimum 1 graad beneden nor
maal. Op den 17den Mei was te De Bilt
de minimum temperatuur lager dan se
dert het begin der waarneming in 1897
zoo laat in het voorjaar is voorgekomen.
Het aantal dagen met een minimum
temperatuur beneden het vriespunt was
nu 2 tegen 0,5 normaal. De neerslag was
gemiddeld in het midden van ons land
vrijwel normaal, in het Noord-Westen
boven en in het Zuid-Oosten beneden nor
maal. De grootste afwijkingen kwamen
voor in het Noord-Oosten en Friesland
met 30 tot 60 percent boven normaal en
in Zeeland, Noord-Brabant en Gelder
land met 40 tot 60 percent beneden nor
maal. De neerslag viel gedeeltelijk in he
vige onweersbuien. Op den 29sten kwam
daarbij te Bilthoven en Maarseveen zware
hagelslag voor, welke veel schade aan
richtte.
Te De Bilt werden 213 uren zonne
schijn waargenomen tegen 210 normaal.
De vacature-Minister Marchant.
Naar de Haagsche correspondent van
de Stand, vernam, is een benoeming
van een Minister van Onderwijs, K. en
W. en een vervulling van de vacature
ontstaan door de o^Jslagname van Mr
H. P. Marchant gedurende de eerste we
ken nog niet te verwachten.
Niettemin moet het niet onmogelijk
worden geacht, dat de tegenwoordige Mi
nister van Onderwijs ad interim, Prof.
Dr J. R. Slotemaker de Bruïne blijvend
deze plaats zal bezetten, en dus Sociale
Zaken met Onderwijs gaat verwisselen.
Oud-minister overleden.
Zondagmiddag is te Den Haag plotse
ling overleden in den ouderdom van 78
jaar de heer W. J. Cohen Stuart, oud
zeeofficier en oud-minister van Marine.
Voorlichting bij beroepskeuze.
Het centraal-comité van samenwerking
inzake voorrlichting bij beroepskeuze, dat
gevormd wordt door vertegenwoordigers
van het R.-K. Centraal Zielkundig Be
roepskantoor, de Chr. Psychologische
Centrale voor school en beroep en de
Ver. tot bevordering der voorlichting bij
beroepskeuze besprak in zijn dezer dagen
onder voorzitterschap van den heer Anth.
Folmer te 's-Gravenhage gehouden ver
gadering het inhouden van de rijkssub
sidie, volgens de voorstellen van het be-
zuinigingsontwerp. De voortzetting van
dit voor de voorlichting bij beroeps
keuze in het geheele land belangrijke
werk zal hierdoor ernstig gevaar loopen.
Het comité besloot er ernstig naar te
streven, dat het werk zou kunnen worden
voortgezet en sprak de verwachting uit,
dat het Rijk alsnog een weg zal weten
te vinden, om zijnerzijds daartoe te blij
ven medewerken.
Ontslag bij stationsbuffetten.
Naar het Hdbl. meldt, heeft de directie
van de Fa. Van Goethem en Neuteboom
te Amsterdam tegen den lsten Juli haar
pachten van stationsbuffetten hier te
lande opgezegd in verband met de af
wijzing van haar tot de directie der
Spoorwegen gerichte verzoek om verla
ging van de pachtprijzen.
Aan het geheele personeel (ongeveer
vijf honderd personen) der stationsrestau
rants van genoemde onderneming, is der
halve Zaterdag tegen genoemden datum
ontslag aangezegd.
Bouw van goedkoope woningen.
De Regeering heeft reeds te kennen
gegeven, dat een verruiming van den hui-
digen woningvoorraad haar in het alge
meen onnoodig en ongewenscht voorkomt.
Haar aandacht is vooral gevestigd op ver
laging van buur bij' bestaande woningen
en op vervanging van bestaande wonin
gen. Intusschen zal in enkele gemeenten
een bescheiden verruiming van den wo
ningvoorraad door aanbouw van goed
koope woningen het proces der huurda-
ling kunnen bevorderen zonder econo
misch ongewenschte gevolgen voor het
huizenbezit met zich te brengen. In dezen
zin heeft de Regeering thans besloten
haar medewerking te verleenen voor den
bouw van rond 720 woningen te Amster
dam, die voor f 4.25 tot f 5.30 zullen kun
nen worden verhuurd en die uitsluitend
moeten betrekken worden door arbeiders
met lage loonen.
HET 16e VERSLAG VAN HET C. N. V,
Heden verscheen het 16e verslag van
het Christelijk Nationaal Vakverbond, dat
ook ditmaal weer het vorige in omvang
overtreft en is uitgegroeid tot een boek
werk van 536 bladzijden.
Het verslag legt èn door omvang èn
door inhoud getuigenis af van de toene
mende beteekenis en den groeienden in
vloed der Christelijke vakcentrale.
Het gewaagt reeds in de inleiding van
vreugde en droefheid, zorg en zegen.
Werden de economische omstandighe
den gaandeweg moeilijker, het Verbond
mocht niet onvruchtbaar werkzaam zijn
ten behoeve van de werkloozen, ouderen
en jongeren. Dank zij de medewerking
van den Minister van Sociale Zaken, prof.
dr J. R. Slotemaker de Bruine, werd de
vakbeweging een betere gelegenheid gege
ven, om de belangen der werkloozen te
behartigen.
Het eerste hoofdstuk handelt over „om
vang en samenstelling van het Verbond".
Het ledental van het C.N.V. klom van
116.913 iop 1 Jan. 1933 tot 118.817 op
1 April 1933 om daarna terug te loopen
tot 113.566 op 1 Jan. 1935.
Hiet aantal vrouwelijke en adspirant-
leden liep niet onaanzienlijk terug. Dat der
vrouwelijke van 4507 tot 3156, een ver
lies van 30 pet., dat der adspirantleden
van 1587 tot 1368, eveneens een verlies
van 30 pet.
Uit vergelijkende cijfers blijkt, dat de
teruggang van het aantal leden voor ruim
50 pet. gelegen is in vermindering van
deze beide groepen. Dit verschijnsel is
moedgevend. Want het bewijst, dat in het
algemeen stabiliteit in 't ledental heerscht
en dat de teruggang in ledental voor het
grootste gedeelte toegeschreven moet wor
den aan het gevolg van de speciaal in den
laatsten tijd opgekomen suggestie tot het
vervangen van vrouwelijke door manne
lijke arbeidskrachten, alsmede aan het
feit, dat het aantal arbeidskrachten in het
bedrijfsleven niet meer in voldoende ma
te door jeugdigen wordt aangevuld, resp.
vervangen.
De ledencijfers worden ook gegroepeerd
per provincie. Daaruit blijkt, dat in alle
provincies de teruggang is ingetreden.
Behalve in Zeeland en N.-Brabant. Voor
al in eerstgenoemde provincie is sinds
1931 de invloed der Chr. vakbeweging
sterk toegenomen.
Op 1 Jan. 1935 had het C.N.V. in Zee
land 161 afdeelingen met 6.866 leden.
In het Overzicht van den omgang van
de Vakbeweging wordt geconstateerd, dat
de percentages van de Chr. Vakbeweging
steeds winnen op die der niet-Ghr. Op 1
Jan. 1934 was 43.19 pet. georganiseerden
Christelijk (waarbij ook R.K.) en 56,81
pet. anders georganiseerd. In 1929 waren
deze percentages resp. 36,45 en 63,55.
Het C, N. V. steeg in die jaren van 12,51
tot 16,07 pet. Op 1 Jan. j.l. was het socia
listische vakverbond de Chr. en R. K.
vakbeweging nog slechts 4.202 leden voor.
Over het contact met de Chr. werkge-
versvereen. wordt ook thans weer ver
meld, dat het gering is geweest. Ook bij
het bespreken van vraagstukken, liggende
op sociaal en economisch terrein, blijkt
meer dan gewenscht en noodig is verschil
van inzicht tusschen deze organisatie en
het Verbond.
Over het fascisme werd principieele
voorlichting gegeven in de November-ver-
gaderingen van 1933 en door de verstrek
king aan vrijwel alle leden van de bro
chure van C. Smeenk „De revolutionnaire
totaal-staat". Blijkens een bij de orga
nisaties ingesteld onderzoek bleek, dat
slechts 73 personen op grond van natio-
naal-socialistische of fascistische sympa-
hieën als lid der christelijke vakbeweging
bedankt hadden of als zoodanig waren
geroyeerd.
De uitslag van dit onderzoek bevestigde
Binnenland.
Minister Steenberghe treedt af. Prof. dr
ir H. C. J. H. Gelissen zijn opvolger.
Bouw van goedkoope woningen.
Ontslag bij' de stationsbuffetten.
De koude Mei-maand.
Buitenland.
De aardbeving in Britsch-lndië.
Het nieuwe Fransche kabinet.
Geen devaluatie in Zwitserland.
de reeds bestaande overtuiging, dat aan
den invloed van de meergenoemde stroo
mingen op de Chr. vakbeweging geen be
teekenis mag worden toegekend. Prin
cipieele scholing is de beste waarborg
tegen dergelijke afdwalingen
Een vergeefsche poging werd aange
wend om de Christelijke officieren ter
koopvaardij tot organisatie te brengen.
Aan de A.R. en G.H. Tweede Kamer
fracties werden in 1934 de wenschen van
het G. N. V. in verband met de tijdsom
standigheden kenbaar gemaakt. Reeds
Ingezonden Mededeeling.
ROOKT IBIS EN GÉÉN ANDERE SHAG
eerder was met het oog op de verkiezing
in 1933 aan alle protestantsch christelijke
partijen het sociaal program van het C. N.
V. toegezonden. Met het centraal comité
van A.R. kiesvereenigingen en het hoofd
bestuur der C.H. Unie werd hierover na
dere samenspreking verkregen.
Van de 'overige protestantsch-christe-
lijke politieke partijen werd naar aanlei
ding van de toezending van het sociaal-
politiek program niets vernomen.
Mededeeling wordt gedaan over mis
lukte samensprekingen over het houden
van een 3e Chr.-Sociaal congres.
De bij1 het C. N. V. aangesloten organi
saties ontvingen in 1933 en 1934 resp.
f 1.816.747 en f 1.718.956 aan contribu
ties. Ze gaven f 1.926.610 en f 1.618.771
uit.
Het gezamenlijk vermogen der organi
saties bedroeg eind -1934 f 3.053.269 of
f26.88 per lid (1 Jan. 1933 f22.48).
De werkloozenkassen ontvingen aan
contributies f 1.400.922 en f 1.445.241, en
f 3.029.924 en f 2.275.847 aan toeslag van
rijk en gemeenten. De kasuitkeeringqn be
liepen f4.643.358 en f3.547.933.
De reserves der werkloozenkassen be
liepen eind 1934 f 593.532.
De totale reserves der organisaties
(fondsen inbegrepen) beliepen f 4.268.241.
Blijkens het financieel verslag van het
C.N.V. zelve ontving dit in 1933 f 220.002
en hield een saldo van f 3.978. In 1934
beliepen ontvangsten en saldo resp.
f 208.406 en f 1.842.
Het vermogen van het C. N. V. beliep
eind 1934 f 36.863.
Het T.B.G.-fonds zag zijn reservekapi
taal slinken van f 40.494 tot f 25.382.
Nederlandsch Verbond van Chr. Jonge
Vrouwen- en Meisjesvereenigingen.
De Provinciale Bondsdag zal dit jaai
gehouden worden op Woensdag 10 Juli,
in West-Zeeuwsch-Vlaanderen, en de
Jeugddag op Woensdag 19 Juni, in de
Wouwsche Plantage.