HET STOFFENHÜIS
EEN TERTROUWENS ADRES II
EERSTE BLAD
ZATERDAG 11 MEI 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49s JAARGANG - Ho, 187
Bezuiniging noodzakelijk.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Dit schrijven zegt ook voor U
genoeg. Wees practisch en koop
uw stoffen daér waar U geheel
gratis een wereldberoemd
„ASTRI D"
knippatroon wordt aangeboden.
Dit adres is te Goes:
OPRIL MARKT. TEL. 339.
——Willi II1I6BWsa
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergn" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R, ZUIDEMA.
Ve Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent- per regel. Ingezonden
mededcelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertcntiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Wij hebben gisteren uit de memorie
van toelichting op het bezuinigingsont-
werp enkele aanhalingen gedaan, waaruit
blijkt welke overwegingen de Regeering
hebben geleid om met een dergelijk in
grijpend ontwerp te komen.
Hoe ernstig de toestand is, blijkt o.a.
uit wat de Regeering verder in dezelf
de memorie meedeelt:
„Het gemiddeld inkemen per aangesla
gene in de Rijksinkomstenbelasting over
19151916 (inkomen 1914) bedroeg (na
correctie met het indexcijfer 1,4) f 3203.
Over het jaar 19»31934 (inkomen 1932)
bedroeg het f 2125. De opbrengst der
Rijks-, Provinciale- en Gemeentebelastin
gen bedroeg per hoofd der bevolking in
de periode 19101914 (na correctie met
het genoemde indexcijfer) gemiddeld f 49.
In 1932 bedroeg die opbrengst ruim f 91
per hoofd.
De verzwaarde belastingdruk alleen
geeft echter geen volledig beeld van den
werkelijken toestand. Weliswaar blijft bij
een te hoog opgevoerden druk der pu
blieke lasten de noodige kapitaalvorming
achterwege en moet daarom die druk bij'
een sterk in aantal toenemende bevolking
binnen betrekkelijk korten tijd tot een al
gemeens vermindering van welstand lei
den, maar indien met deze belastingver
zwaring de publieke diensten zonder ver
deren teruggang nog eenigen tijd in even
wicht gehouden konden worden, bestond
er althans geen oogenblikkelijk gevaar en
zou de aanpassing van het levenspeil aan
de verminderde draagkracht met meer
geleidelijkheid kunnen plaats hebben.
Helaas echter is ondanks deze tot de
uiterste grens opgedreven lasten, van een
evenwicht nog geen sprake.
Het volksinkomen daalt en daarmede
tevens de opbrengst der directe belastin
gen, terwijl de verminderde koopkracht
tevens tot uiting komt in een verminderde
^opbrengst der verbruiksbelastingen; de
gedaalde export laat slechts een vermin
derden invoer toe en veroorzaakt dus een
daling der voor ons budget belangrijke in
voerrechten; verdere verhooging van deze
heffingen maken het leven noc duurder
en doen het verbruik steeds meer dalen.
Terwijl dus de belastingen de grens der
maximale opbrengst hebben overschre
den en een sterk afnemende inkomst voor
de schatkist te zien geeft, is het met de
uitgaven juist omgekeerd en komen nog
telkens nieuwe behoeften voorzieningen
vragen, die de met zooveel inspanning
verkregen besparingen voor een belang
rijk gedeelte weer te niet doen. Steeds
nieuwe takken van het bedrijfsleven roe
pen, na optering van hun laatste reser
ves, den bijstand der Regeering in en of
schoon die hulp binnen de grenzen van
hetgeen budgetair verantwoord is te ach
ten, zooveel mogelijk wordt verleend, blijft
het resultaat zeer onbevredigend."
Verder wordt dan nog betoogd, dat de
begrooting 1935 volgens de oorspronke
lijke raming een tekort aanwees van f 93
millioen, welk tekort door diverse bezui
nigingen terug gebracht kon worden tot
rond f 30 millioen.
Dit tekort moet echter worden verhoogd
met te verwachten lagere opbrengst der
middelen ad f 30 millioen, steun aan de
scheepvaart f 8 millioen, meerdere kosten
werkverschaffing f 2,5 millioen en hoo-
ger tekort Spoorwegen f 2,5 millioen.
Daardoor stijgt het tekort dus tot f 73
millioen.
Dat ingrijpende bezuinigingen noodig
zijp is dus wel duidelijk.
Uit het feit echter, dat een algemeen
bezuinigingsplan noodzakelijk wordt ge
acht, behoeft nog niet te volgen, dat ook
alle onderdeelen daarvan met instemming
worden begroet.
Zoo trekt het b.v. sterk de aandacht,
dat van het lager onderwijs naar ver
houding zeer groote offers worden ge
vraagd, en dat daarbij nog weer een
extra last wordt gelegd op de schouders
van het bijzonder onderwijs.
Ingrijpende bezuiniging is noodzakelijk.
Maar opbouwende critiek kan ook hier
niet achterwege blijven.
Schoolraad-vergadering.
Op Vrijdag 17 Mei a.s. wordt in het
Schuttershof te Goes een belangrijke ver
gadering gehouden.
Wij bedoelen de vergadering uitge
schreven door het bestuur van het Ne
gende District van den Schoolraad, waar
in de eerste plaats bestuursleden en on
derwijzers van bij den Schoolraad aange
sloten scholen worden verwacht, maar
waar verder alle belangstellenden in het
Christelijk onderwij» welkom zijn.
Er is reden om een drukke opkomst te
verwachten.
Het begint er donker uit te zien voor
vele scholen. Het dezer dagen gepubli
ceerde bezuingingsplan is voor het Chris
telijk onderwijs van diep-ingrijpende be-
teekenis. Het was dan ook een goede ge
dachte ,ihet bezuinigingsrapport" waar
mee bedoeld zal zijn het wetsontwerp tot
verlaging van de openbare uitgaven, voor
zoover dit op het L.O. betrekking heeft,
aan de orde te stellen.
De heer J. Laport te Goes die dit on
derwerp zal inleiden, stelt in zijn gepu
bliceerde stellingen op den voorgrond dat
bezuiniging door de tijdsomstandigheden
noodzakelijk is geworden en dat daarom
een groote verantwoordelijkheid dragen
zij, die weigerachtig zouden zijn naar ver
mogen aan de oplossing van de finan-
cieele moeilijkheden mee te werken. Daar
naast wordt er echter op gewezen, dat een
oplossing waarbij de geestelijke vrijheid
in het gedrang zou komen niet aanvaard
baar is. Hoewel dit in de stellingen niet
gezegd wordt, ligt het voor de hand, dat
ook aan het in de grondwet verankerde
recht van de bijzondere scholen aandacht
zal worden geschonken.
Hoe dit zij, het is een belangrijk onder
werp, waarvoor ongetwijfeld veel belang
stelling zal zijn.
In de middagvergadering komt een
punt van meer paedagogischen aard aan
de orde. Dr S. O. Los te 's Gravenhage een
deskundige op dit gebied, hoopt dan te
refereeren over „Het goede in de reform-
paedagogiek voor de scholen met den Bij
bel".
Wij wekken gaarne tot een druk bezoek
voor deze vergadering op.
Abessynlë dreigt met mobilisatie.
De keizer van Abessynië deelde mede,
dat hij de algemeene mobilisatie zal af
kondigen, indien Italië zijn oorlogszuch
tige toebereidselen voortzet.
„Abessynië", zoo vervolgde de negus,
„heeft veel op bet spel gezet, door af te
zien van een algemeene mobilisatie als
tegenmaatregel tegen Italië's optreden. Ik
blijf vertrouwen, dat in de zitting van den
volkenbondsraad van 20 Mei a.s. een be
slissende stap wordt gezet in de richting
van een vreedzame oplossing. Indien dit
echter niet het geval is en indien Italië
zijn militaire toebereidselen voortzet, dan
moeten wij mobiliseeren.
Nooit zal Ethiopië genoegen nemen met
een toestand van onofficieelen oorlog,
zooals de wereld te aanschouwen kreeg,
toen Japan zijn operaties in Mands-
joerije ten uitvoer bracht. Wij zullen van
het begin af aan tegenstand bieden.
Duitsche speelgoederen-Industrie
noodlijdend.
Uit Thuringen en Noord-Beieren wordt
een „catastrofale afname van de activi
teit" in Duitschlands speelgoederenindus-
trie gemeld.
De export staat bijna geheel stil en het
aantal werkloozen wordt voortdurend
grooter. Het stadje Neustadt, nabij Co-
burg, keert aan 70 pet. van zijn arbeiders
steun uit.
Weer predikanten gearresteerd.
Vernomen wordt, dat een disciplinair
onderzoek wordt ingesteld naar een aan
tal predikanten der Belijdende Kerk,
vooral in Saksen.
In dit land zijn opnieuw zes predikan
ten gearresteerd. Hun ambtgenooten, die
zich in concentratiekampen bevinden,
mogen niet langer van hun yrouwen en
anderen bezoek ontvangen.
Mijnlift neergestort.
Negen arbeiders ernstig gewond.
In een steenkolenmijn te Eysden in de
Antwerpsche Kempen is een lift wegens
een defect aan den kabel van een hoogte
van 700 M. naar beneden gestort.
Niet minder dan 40 mijnwerkers be
vonden zich in de lift. Onder hen zijn er
negen die vrij ernstige, doch geen levens
gevaarlijke verwondingen hebben opge-
loopen. Alle anderen bekwamen lichte
kwetsuren.
Geen persmenopoüe der Nazi's?
Volgens berichten uit Berlijn kan de
poging van den leider der rijksperskamer
in het Duitsche Rijk (Amann) om een mo
nopolie der nationaal-socialistische pers
in het leven te roepen, reeds bij voorbaat
als mislukt gelden.
De vereischte doorvoeringsbepalingen
van de door rijksleider Amann kort ge
leden gepubliceerde verordeningen, wel
ke de mogelijkheid zouden scheppen, de
heele aan de nationaal-socialistische con
currentie niet welgevallige dagbladpers te
doen verdwijnen, zijn tot nu toe uitgeble
ven en zullen vermoedelijk niet uitgevoerd
worden.
Schacht de rijksbankpresident, en Seld-
t» de rükiminister van arbeid, moeten
beiden, daartoe bewogen door protesten
uit de papier-,, hout- en cellulose-indu-
strie, bij den rijkskanselier ernstige be
denkingen tegen Amann's monopolie-plan
hebben geuit.
Hitier schijnt door de argumenten, wel
ke Schacht en Seldte, resp. de achter hen
staande industrie-kringen aanvoerden,
overtuigd te zijn geworden en zoo zijn
Amann's hoogdravende plannen op de
lange baan geschoven.
Zijn droom, in het Derde Rijk minstens
de tweede dictator te zijn, is voorloopig
uit.
De Belgische koningskinderen leeren
onze taal.
Naar het „Laatste Nieuws" meldt, is
aan het Belgische Hof een Nederlandsch
meisje in dienst getreden als kinderjuf
frouw voor de drie koningskinderen.
De kinderjuffrouw kreeg nadrukkelijk
de opdracht om met de kinderen nooit
anders dan Nederlandsch te spreken.
De conferentie der Balkan-entente.
De minister van buitenlandsche zaken
van Roemenië, Turkije en Joego-Slavië en
de vertegenwoordiger der Grieksche re
geering hebben gisterenavond een eerste
bijeenkomst gehouden.
'In het middelpunt van de besprekingen
stond de wederbewapening van Bulgarije
en Hongarije.
De staatslieden waren eenstemmig van
meening, dat men zich tegen deze weder
bewapening verzetten moet, indien niet
voldoende waarborgen worden gegeven.
Korte Berichten.
Engeland versnelt den aanbouw van
legervliegtuigenDe betreffende fabrie
ken hebben aanzegging gekregen, dat bin
nenkort groote orders te verwachten zijn.
Besloten is, den staat van beleg op
die plaatsen in Spanje, waar hij momen
teel nog bestaat, een maand te verlengen.
Uit het rapport van het financieele
volkenbonds-comité over den financieeien
toestand van Oostenrijk blijkt, dat de
graad van verbetering, die de laatste 18
maanden was ingetreden, is gehandhaafd.
Dinsdag zal de koning van Dene
marken op plechtige wijze den 1179 M.
lange spoor- en verkeersbrug openen, die
thans bet schiereiland Jutland met bet
eiland Funen verbindt. De aan den bouw
van deze brug verbonden werkzaamheden
hebben zes jaar in beslag genomen.
Op 4 Mei j.l. bedroeg het aantal in
geschreven werkloozen in Frankrijk
445.500, hetgeen een vermindering betee-
kent van 6820.
HUURVERLAGING VAN WONING
WET-WONINGEN.
De bijdragen van de regeering.
De Minister van Sociale Zaken heeft
net volgende schrijven gericht tot de Ge
meentebesturen:
„Bij mijn schrijven van 7 December
1934, Afd. Volksgezondheid, heb ik U
medegedeeld, dat de Regeering ter berei
king van de noodige verlaging van de
buren van woningwet-woningen ook den
totalen looptijd der voorschotten, die het
Rijk beeft verleend, wilde verlengen tot
75 jaren. Nader is gebleken, dat hierte
gen in den kring der gemeentebesturen
zelf overwegend bezwaar is gerezen. Dit
beeft aanleiding gegeven tot nadere over
weging van dezen maatregel; welke geleid
beeft tot terugneming daarvan. Het daar
op betrekking hebbend deel van genoemd
schrijven moet dus nu als vervallen wor
den beschouwd.
Om toch de noodige huurverlagingen
te bereiken voor zoover men daartoe nog
niet door de verlaging van de rente op
4 pCt. is kunnen komen, is de Regeering
als regel bereid, de bijdragen te verhoo-
gen of een nieuwe bijdrage toe te kennen,
waarbij' de gemeente 1/3 van de verhoo
ging of de nieuwe bijdrage zal moeten
voegen. Deze bijzondere verhooging of bij
zondere bijdrage zal ieder jaar voor 1
Maart opnieuw moeten worden vastge
steld.
Dë reeds ingekomen huurverlagings-
voorwaarden, voor zoover die mede ge
grond zijn op verlenging van den annuï-
teitsduur, zullen door den directeur-ge
neraal van de Volksgezondheid nu spoe
dig onderzocht worden, waarna zijner
zijds een nader voorstel zal worden ge
daan.
De reis van H. M. de Koningin naar
Brussel.
Naar men verneemt zal H. M. de Ko
ningin reeds Maandag 13 Mei a.s. Haar
reis naar Brussel aanvangen, die als volgt
zal plaats hebben.
H. M. reist Maandag per auto van het
Loo naar Utrecht en vertrekt van daar
per koninklijken trein te 18.22 naar Riel
(N.-Br.), waar H. M. in den trein over-
naoht. Vandaar wordt Dinsdag da ral»
naar Brussel per auto voortgezet.
H. M. keert Donderdag 16 Mei per auto
naar Tilburg terug en vertrekt vandaar
om 15 uur naar 's-Hertogenbosch. waar
de rijtuigen van H. M. per gewonen trein
via Utrecht naar Apeldoorn worden door
gevoerd, waar H. M. om 17.15 zal aan
komen.
Handelsbesprekingen met Italië.
Naar gemeld wordt, zullen binnenkort
dé onderhandelingen over de handelsbe
trekkingen met Italië een aanvang ne
men. Zeer waarschijnlijk zal de Neder-
landsche delegatie, welke onder leiding
zal staan van den heer A. Th. Lamping,
directeur van de Handelsaccoorden aan
bet ministerie van Economische Zaken,
zich op 21 dezer naar Rome begeven.
Nederl. werkloozen In West-Dultschland.
In opdracht van den minister van bin-
nenlandsche zaken beeft de secretaris-ge
neraal mr Frederiks zich persoonlijk in
verschillende plaatsen in West-Duitsch-
land cp de hoogte gesteld van de praktijk
van de ondersteuning van de Nederland-
scbe armen en werkloozen. In het bijzon
der de toestanden in Duisburg en D'ussel-
dorf zijn daarbij in oogenschouw geno
men.
De secretaris-generaal was vergezeld
van den heer van Santen, inspecteur
voor de Armenverzorging.
Ter plaatse werden de heeren rond
geleid door de betrokken armbezoekers.
Dë secretaris-generaal heeft van die
gelegenheid gebruik gemaakt om steun-
aangelegenheden te bespreken met den
consul-generaal te Dusseldorf en de con
suls in de plaatsen, welke bezocht wer
den.
Commissie van overleg Nederlandsche
Middenstandsbonden.
In Den Haag heeft de commissie van
overleg uit de drie Nederlandsche mid
denstandsbonden vergaderd.
Dë heer Ed. G. Schürmann, voorzitter
van den Kon. Ned. Middenstandsbond,
dioeg volgens toerbeurt het voorzitter
schap der commissie over aan den beer
W. G. Scheeres, voorzitter van de Ver-
eeniging van den Ghristelijken handel-
drijvenden en industrieelen middenstand
in Nederland.
Met instemming werd kennis genomen
van de mededeeling, dat de Nederland
sche Middenstandsbank alsnog geplaatst
is op de lijst van banken, voorkomend
in de ciculaire van het college van toe
zicht op de bedrijfsvereenigingen, hou
dende voorschriften voor belegging van
rtserves en kasgelden door bedrijfsver
eenigingen tot uitvoering van de ziekte
wet.
Als vertegenwoordiger der drie bonden
in de hoofdcommissie voor de normalisa
tie, bet dagelijksch bestuur der vereeni-
ging Nederl. Fabrikaat en het bestuur
van het nationaal comité tot beteugeling
van het cadeaustelsel werden resp. aan
gewezen de heeren W. G. Scheeres, J. K.
W. F. van Bommel en mr F. J. H. Bach.
Nu ieder der drie bonden terzake defi
nitief zijn standpunt heeft bepaald, werd
vastgesteld, dat een verzoek tot toeken
ning van verordenende bevoegdheid aan
den middenstandsraad door de drie Ne
derlandsche middenstandsbonden, welke
den middenstandsraad constitueeren, niet
zal worden ingediend.
Nieuwe frankeerzegels van 1V* cent.
De nieuwe oplaag van frankeerzegels
kleur. Dteze zegels zullen op de postkan-
kleur. Deze zelgels zzullen op de postkan
toren verkrijgbaar worden gesteld, zoodra
de aanwezige voorraad zegels in de rood-
lila kleur zal zijn uitgeput.
Aan de z.g. verzamelaarsloketten zullen
de zegels reeds dadelijk na bet gereedko
men verkrijgbaar zijn.
WIJZIGING VAN DE KIESWET.
In een nota naar aanleiding van het
verslag zegt de minister van Binnenland-
sche Zaken, dat geen vrees behoeft te
bestaan, dat hij' de regeling van het kies
recht volmaakt zou achten, wanneer de
onderhavige voorstellen eenmaal zijn tot
stand gekomen.
Niet alleen toch de uitwerking van bet
bestaande stelsel zelf een materie die
voortdurend leidt tot nieuwe problemen,
die oplossing vragen maar ook de
veel meer omvattende vraag, of het be
staande stelsel voor de vorming van een
volksvertegenwoordiging het juiste is, zijn
punten, die voortdurend de aandacht van
de regeering vorderen. Het kiesrecht is
uit zijn aard nu eenmaal een stof, die aan
wisseling onderhevig is en waarvan nim
mer kan worden getuigd, dat het laatste
woord er over gesproken is.
Zonder ten deze eenige concrete toezeg
ging te kunnen doen, moge de minister
toch opmerken, dat vrees voor stilstand
op dit punt van de zijde der regeering
ook al heeft de ondernomen poging tot
meer ingrijpende wijziging thans geen
•ucoei gehad niet behoeft te beetaaa.
Binnenland.
Huurverlaging van woningwet-woningen.
De handelsbetrekkingen met Italië.
De lage boterprijs.
Vergadering Kamer van Koophandel.
Buitenland.
Abessynië dreigt met mobilisatie.
Weer Duitsche predikanten gearresteerd.
De conferentie der Balkan-Entente.
Eén onzer klanten schreef ons t
„Hiermede heb ik het genoegen U
te berichten, dat ik vorige week bij
aankoop van 2.50 japemtof een
„Astrid"-knippatroon naar maat heb
gekregen.
Het was bustemaat 108 c.M.
Nu heb ik de japon juist af en kar
niet nalaten U mede te deelen, dat de
japon buitengewoon mooi is gewor
den.
Het maken ging zóó gemakkelijk en
zonder eenige moeite, dat ik gaarne
iedere dame het gebruiken van
„Astrid" -knippatronen naar maat
warm kan aanbevelen.
„Astrid"-knippatronen zijn niet te
vergelijken met confectie-patrcnen of
andere systemen, daar deze nooit
precies passen, ingewikkeld zijn en
zeker niet de fijne coupe hebben van
de „Astrid"-patronen.
Nogmaals, ik ben er zeer tevreden
over.
Hoogachtend,
(Volgt onderteekening.)"
Wat de hoogte van het bedrag van de
waarborgsom aangaat, het is uitermate
moeilijk een objectief criterium te dien
aanzien te geven. De thans nog onbekende
practij'k speelt hier een belangrijke rol.
Mocht deze te zijner tijd een antwoord
geven, waaruit blijkt, dat de thans voor
gestelde hoogte van bet bedrag niet aan
de bedoeling beantwoordt, dan zal niet
mogen worden geaarzeld, de noodige wij
ziging tot stand te brengen.
MIDDELBURGSCHE BRIEVEN.
Amice,
De vorige week heeft onze hoofdstede
lijke bevolking getoond, dat bet zijn eerste
burgers om hun persoon en werk weet te
waardeeren, en. dat men gaarne, als daar
toe 'n gelegenheid wordt geschapen, daar
aan uiting wenscht te geven. Als zoodanig
komt 't Gom. v. Vrienden, dat 't initiatief
nam, om bet 25-jarig ambtsjubileum van
onzen burgemeester tot een feestdag voor
hem en zijn familie te maken, alle lof toe.
En de gevuld» Schuttershofzaal (waar het
met de namiddag-Meizon op de glazen
deuren behoorlijk warm kan worden, zon
der dat men de overtollige warmte kan
spuien) was een doorslaand bewijs van de
groote plaats die onze eerste burger, reeds
na zoo'n kort verblijf, beeft weten te ver-
veroveren. Trouwens in zijn vorig» ge
meenten is dit niet anders geweest, getui
ge de sympathieke redevoeringen, uitge
sproken door vroeger verworven en sinds
dien gebleven vrienden.
De volgende dag beeft een andere groo
te vriendenschaar Dr Martens een onver-
getelijken dag bezorgd. Door zijn werk als
medicus heeft deze een grooten kring van
vereerders gekregen, niet alleen te Mid
delburg, maar zelfs tot ver over onze pro
vinciale grenzen. En na zijn vertrek naar
Gent beeft men hem nog eens naar Mid
delburg weten te balen, waar bij met zijn
vrouw werd bedolven onder een schat van
hartelijk waardeerende woorden en bloe
men.
De exploitanten van de nieuwe Sehut-
tershofzaal hebben tot heden niet te kla
gen over belangstelling voor hun verga
dergelegenheden. Behalve de talrijke
groote vergaderingen die er belegd wor
den, vond er deze week het Zuivel-propa-
ganda-Gomité Ma geeohikte gelegenheid