Kerknieuws
Onderwijs
Gemengd Nieuws
Telegrammen.
Laatste Berichten.
A. Smit, stelden mede tot zijin beschikking
den staf van ingenieurs, teekenaars en
specialisten, verbonden aan deze groote
onderneming, en zoo vond de heer Slot
hier een vruchtbaar terrein om zijn stout
ste fantasieën te verwezenlijken.
Thans, na 4 maanden, is de fabriek in
volle werking.
Wat zich daar binnen de muren van
„De Schelde" afspeelde bleef tot dusver
voor profane oogen verborgen. Er werd
hard gewerkt aan dit nieuwe bedrijf.
Men heeft ons thans een kijkje gegund
in de gemetamorphoseerde fabriek. En
wat ons getoond werd van hetgeen in die
luttele vier maanden is bereikt, doet ons
met grond verwachten, dat in de komende
maanden uit Vlissingen belangrijke nieu
wigheden op vliegtechnisch gebied zul
len mededingen in den eervollen strijd om
de verovering van de lucht. Pech heeft
de Pander-Postjager te gronde gericht.
Maar erkend mag worden, dat dit vlieg
tuig voor zijn tijd getuigenis aflegde van
bet groote kunnen en de vooruitstrevende
ideeën van zijn constructeur. Het had een
groote snelheid en zeer goede vliegeigen-
schappen. Gesterkt door de ervaring is
de heer Slot hier met vernieuwde ener
gie aan het werk gegaan.
Thans is bet zoo, dat scheepsbouw en
vliegtuigbouw hier als het ware zijn sa
mengevloeid.
Naast de Panderploeg, die met hem
mee kwam, werd een aantal metaalbe
werkers van „De Schelde" geselecteerd en
in de af deeling vliegtuigbouw te werk ge
steld. Daarnaast krijgen de jongeren hun
kans. Er is een klasse jongelui gevormd
van 14 tot 16 jaar, die na nauwkeurig
onderzoek werden aangenomen om opge
leid te worden tot houtbewerker in den
vlietuigbouw. Zij krijgen een volledige op
leiding als houtbewerker, beginnen van
meet af aan, waarna zij meer speciaal
bekwaamd worden voor het fijnere vlieg-
tuigwerk. Dat er voor dit vak van de toe
komst groote animo is onder de jongelui
van Vlissingen behoeft geen betoog.
Terwijl zoo aan de voorbereiding van
de vliegtuigfabriek werd gewerkt, is in
afwachting een kleinere editie van de
Postjager op stapel gezet. Dat is de S 12,
bestemd voor den heer De Geus van den
Heuvel van de Amsterdamsche Aeroclub.
Gesterkt door de ervaring opgedaan
met de Postjager zijn alle fouten hier na
tuurlijk vermeden. De constructeur kon
voortbouwen op de ervaring, welke hij
mistte toen hiji dit geheel nieuwe type
destijds op stapel zette. Het heeft precies
denzelfden vorm, laagdekker. Maar daar
het kleiner is, kon met één motor worden
volstaan, een Gypsy motor van 130 P.K.,
die het vliegtuig, dat plaats biedt aan vier
personen een snelheid geeft van 215 kilo
meter met een actie-radius van 1000 kilo
meter.
Als het vliegtuig zoover gereed is dat
het naar het vliegveld te Vlissingen kan
worden vervoerd, zal de heer De Mul,
de instructeur van de Nat. Luchtvaart-
school, het den luchtdoop laten onder
gaan om het daarna verder in te vliegen.
Het ligt in het voornemen dit Postja-
ger-type in verschillende afmetingen te
gaan bouwen. Opgemerkt moet nog wor
den, dat biji den bouw van de body ge
bruik is gemaakt van geluiddempende
stoffen, zoodat men naar den eisch van
den tijd in het interieur geen last heeft
van lawaai.
En dan heeft de heer Slot zich tot taak
gesteld mede te werken aan de oplossing
van de vraag naar een goedkoop en goed
vliegtuig voor iedereen. Dit wordt de
„Schelde Musch", een metalen tweedek-
kertje, dat compleet en vliegklaar gele
verd wordt voor f 1500.Het is een
één-persoons vliegtuig, dat naar verkie
zing open of met conduite interieur ver
krijgbaar wordt gesteld. Ook hierbij zal
men streven naar vermijding van lawaai.
Als motor doet dienst een Sarolea- of
Douglasmoitor van de motorfiets van 12
tot 20 P.K., waardoor men een snelheid
kan ontwikkelen van 120 kilometer. Men
zal er drie uur mee kunnen vliegen zon
der bij te tanken, terwijl de kosten be
groot worden op plm. f 5 per uur.
En verder zijn er groote plannen in
voorbereiding. Zoo wordt er ernstig ge
dacht aan een groote verkeersmachine
genre Douglas met twee of vier motoren,
geschikt voor 36 tot 40 passagiers. Op
aanvraag van binnen- en buitenland is
men bezig met het ontwerpen van ver
schillende militaire machines, waaronder
een jager, die een snelheid kan ontwik
kelen van 450 kilometer. Deze machines
worden een combinatie van hout en me
taal.
En ten slotte denkt men zich te gaan
toeleggen op den bouw van watervlieg
tuigen. Niet alleen voor de militaire lucht
vaart, ook voor de civiele luchtvaart ver
wacht men voor het watervliegtuig een
groote toekomst. „De Schelde" is aan het
water gelegen en kan dus zonder offers
zich ook op dat gebied gaan toeleggen.
„De Schelde" zoekt dus nieuwe banen
voor haar arbeiders, haar etablissemen
ten en Outillage.
Niet het minst in het belang van de
nationale industrie is het te wenschen,
dat zij er in zal slagen den weg te vinden
die het mogelijk maakt in Vlissingen een
nieuw centrum te stichten voor den vlieg
tuigbouw.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Puttershoek, J. J. Post,
cand. te Bodegraven.
Bedankt voor Ridderkerk, Jac. Ver
maas te Hoogeveen. Voor Raamsdonk, G.
van Veldhuizen te Hantum. Voor Ooster
zeeEchteni Th. E. v. d. Brug te Ooster-
Nieland.
Beroepbaar. De heer J, "Wiers-
ma, theol. candidaat en hulpprediker bij
de Ned. Hjerv. gemeente te Haren (Gron.)
stelt zich beroepbaar.
Bij Kon. besluit van 4 Mei is aan
dr F. G. A. Philips op zijn verzoek, eervol
ontslag verleend als leeraar aan de R.H.
B.S. te O o s t b u r g.
Bezuinigingsplan en
o n d e r w ij s. Het dagel. bestuur van het
Kath. Onderwijzers Verbond heeft beslo
ten het verbondsbestuur bijeen te roepen
tegen 26 Mei a.s., waaraan vooraf zullen
gaan vergaderingen der hoofdbesturen in
de verschillende bisdommen met mogelijk
ook vooraf algemeene vergaderingen om
de leden der onderwijzersorganisaties te
kunnen hooren.
(Onderwijzers-examens.
Als gecommitteerden bij de eind-examens
aan de kweekscholen zijn benoemd:
Bijz. kweekschool te Middelburg,
Heerengracht M 29 en de rijkskweek
school te Middelburg en te Oost
burg: A. Smit Jzn, Rotterdam;'J. W.
Dippel, Middelburg; mevr. Ir L. van Nou-
huys-Van Zwanenberg, Vlissingen.
Bijz. kweekscholen te Oudenbosch, Kerk
straat A 368 en Markt A 294 en te Ber
gen op Zoom, Van Hasseltstraat 2: Mr
G. G. J. M. Merkelbach van Enkhuizen,
Roosendaal; J. van Dongen, Bergen op
Zoom; Mej. M. Th. F. Schul, Roosendaal;
P. J. Steinz te Goes.
Muiterij in kamp bij
Vlagtwedde. Spannende momenten
waren bet aan de Nederlandsch-Duitsche
grens toen Maandagmorgen in het ge
vangenkamp Neu Sustrum, dat ongeveer
1400 meter van de grens ligt, een muiterij
uitbrak. Achttien man braken los, na
eerst drie wachtposten te hebben neerge
slagen. Onmiddellijk is op de ontsnapten
mitrailleurvuur geopend, dat voor een
deel op Nederlandsch grondgebied be
landde. Het gelukte den toegeschoten
Luitsche politiemannen zich van dertien
der ontvluchten meester te maken. Een
is daarbij door een schot in den buik ge
troffen, en in het ziekenhuis te Papen
burg overleden. Vier anderen zijn in Ne
derland terechtgekomen en door de mare-
chausseebrigade te Ter Apel gearresteerd
en opgesloten. Daar het zeer zware mis
dadigers zijn zullen zij naar Duitschland
worden uitgeleverd.
In twee kelders geval
len. Gisteravond kwam de knecht D. uit
Overhoven, werkzaam in de brouwerij Ar-
noldts te Sittard hij het afdalen van een
trap, die naar den kelder voert, te val
len. De ongelukkige kwam in den eersten
kelder terecht en viel daarna nog in een
tweeden kelder. Met een hersenschudding
en een schedelbasisfractuur werd het
slachtoffer opgenomen en naar het zie
kenhuis vervoerd. Daar is hij overleden.
Inbraak in kerk te
Linne. Geringe buit. In den nacht
van Maandag op Dinsdag is ingebroken
in de r.k. kerk te Linne. Alle offerblok
ken werden geforceerd, terwijl ook de
tabernakels, alsmede een brandkast wer
den opengebroken. Daar de pastoor den
avond tevoren de offerblokken had gele
digd, was de buit slechts gering. Uit het
tabernakel van het hoofdaltaar hebben de
inbrekers de gouden monstransen en kel
ken genomen. Zij hebben deze echter op
het altaar laten staan.
Mazelen te Uden kracht
dadig bestreden. De geneeskun
dig inspecteur van de Volksgezondheid
voor Noord-Brabant en Zeeland te Nij
megen, dr J. G. Bantjes, heeft in samen
werking met den burgemeester en de
plaatselijke artsen uitgebreide maatrege
len genomen ter bestrijding van de ma-
zelen-epidemie, die te Uden heerscht. Bij
het onderzoek, dat dr Bantjes ter plaatse
instelde, bleek, dat ruim 250 kinderen la
dende waren aan de besmettelijke ziekte.
Hieivan zijn er negen overleden, terwijl
nog twee in levensgevaar ver keer en. De
laatste dagen hebben zich nog slechts
enkele nieuwe gevallen voorgedaan en
men hoopt verdere uitbreiding te kunnen
voorkomen.
De snelle uitbreiding van de ziekte is
een gevolg van de zeer onhygiënische toe
standen, die in bepaalde wijken van bet
dorp beerscben en bet veelal te laat in
roepen van geneeskundige hulp.
De scholen zijn gesloten en het gemeen
tebestuur heeft de bevolking voorgelicht
'Omtrent de wijze, waarop de ziekte moet
worden bestreden en betgeen noodig is.
om uitbreiding te voorkomen.
Uit de warmte in de
kou. Gisteren heeft de koude Noorden
wind wel heel snel een domper gezet op
de vréugde, die de zomersche dagen van
Zaterdag tot Maandag ons hadden bereid
Hét is een van die koude-invallen, waar
in dezen tijd van bet jaar telkens kans
op is, vooral omstreeks 12 Mei (IJshei-
ligen). Gistermiddag was het ongeveer 12
gr. G. (dat is 22 gr. F.) kouder dan eer
gisteren!
Toch ziet bet er dezen keer naar uit,
dat het weer zich betrekkelijk spoedig
zal verbeteren. (Hbld.)
De Koningin en het Ned. Muziekfeest.
AMSTERDAM. H. M. de Koningin zal
als blijk van Hoogstderzelver groote be
langstelling voor het Ned. Muziekfeest
1935 zich Donderdagavond op het laatste
orkestconcert in de groote zaal van het
Concertgebouw laten vertegenwoordigen
door haar Kamerheer Jhr C. C. Fix.
Vergadering Holl. Mij. van Landbouw.
De toekomst voor den landbouw uiterst
somber.
AMSTERDAM. Hedenmorgen begon in
de groote zaal van Krasnapolsky de al
gemeene vergadering van de Holl. Mij
voor Landbouw.
De voorzitter, de heer P. Stapel Cz.,
begroette de aanwezigen en speciaal de
heer Huizinga, inspecteur van den Land
bouw.
Zoo somber en schier wanhopig, aldus
begon de heer Stapel zijn openingswoord,
als thans heeft bij menschenheugenis de
toekomst van onzen landbouw en vooral
voor de veehouders en de tuinbouwers
er nog nimmer uitgezien.
Vandaag wil ik voor U met de open
lijke bekenning komen, dat de ineenstor
ting van ons bedrijf op de zwaar belaste
punten een aanvang heeft genomen.
Waren onze veehouderij en tuinbouw
in onze jaren van voorspoed aange
wezen op export, nu we meer en
meer het binnenland als voornaamste
afzetgebied zien toegewezen, beteekent dit
dat zij een structuur verandering zal moe
ten ondergaan.
De akkerbouw echter staat er ook niet
onverdeeld gunstig voor. Het zoo juist
per 1 Mei afgesloten boekjaar zal onge
twijfeld voor vele akkerbouwers een gun
stig beeld te zien geven, men hoede zich
er echter voor te gaan spreken van een
gunstige positie dezer bedrijven, want
een permanent karakter draagt deze uit
zondering niet.
Het zijn toch de groote oogsten waar
aan dit resultaat is te danken. Bij ge
middelde oogsten daarentegen zouden bij
de thans vastgestelde prijzen vele akker
bouwers moeite hebben gehad de bedrijfs-
rekening sluitend te krijgen. Dit opent
echter voor onzen akkerbouw sombere
perspectieven, want het veel besproken
gunstige jaar is voor den Minister van
Economische Zaken aanleiding geweest
om de richtprijzen voor de tarwe en peul
vruchten wederom te verlagen.
Dit is een besluit van den Minister
geweest, waarmee de geheele georganiseer
de landbouw zich niet accoord heeft kun
nen verklaren. Het is m.i. de taak der
landbouworganisaties om in dezen te blij
ven volhouden en te trachten een zekere
onevenwichtigheid in de beslissingen van
den Minister te doen plaats maken voor
het inzicht, dat thans omtrent de positie
van het landbouwbedrijf bij de landbouw
organisaties bestaat.
Te lang heeft de regeering gedraald met
het ingrijpen op het gebied der zuivel
producten. Verhooging van den melk
prijs is onafwijsbaar direct geboden en
zeer tot ons leedwezen moeten wij hier
melding maken van een afwijzend ant
woord op een desbetreffend verzoek onzer
organisatie.
Tenslotte zeide spr.: Thans is de nood
zoo hoog gestegen, dat zij met voorbij
gaan van alle door Kamers van Koop
handel en door tal van andere geuite be
weringen tegen den landbouwsteun
slechts blijft aandringen op onmiddel
lijke verbetering van de positie der vee
houderijbedrijven en protesteert tegen
elke verlaging van den landbouwsteun.
Waarde geïmporteerde automobielen.
DEN HAAG. D. A. N. W. B. heeft zich
in verband met het feit, dat door verschil
lende factoren een groot deel van de hier
te lande geïmporteerde automobielen een
hoogeren catalogusprijs hebben dan het
bedrag waarvoor zij plegen te worden ver
kocht, tot den Minister van Financiën ge
wend, met het verzoek te willen bevorde
ren, dat voortaan als grondslag van de
berekening van de waarde van nieuw
aangekochte automobielen zal worden
uitgegaan van de reëele waarde daarvan
instede van zooals tot heden geschiedt van
den catalogusprijs.
De zomervliegdiensten.
AMSTERDAM. De K. L. M. zal gedu
rende den zomerdienst, welke voor het
binnenlandsche luchtverkeer van 15 Mei
tot 5 October duurt, de volgende diensten
onderhouden:
AmsterdamRotterdamHaamstede
Vlissingen v.v. 2 diensten per dag; van
24 Juni tot en met 9 Sept. wordt deze lijn
doorgetrokken naar Knocke, terwijl te
vens gedurende deze periode een directe
Weekend-dienst RotterdamKnocke v.v.
wordt ingesteld (facultatief).
Tijdens het hoogseizoen (13 Juli tot en
met 30 Aug.) wordt nog een derde dage-
lijksche dienst aan de bestaande toege
voegd.
RotterdamAmsterdamGroningen v.v.
2 maal daags, RotterdamAmsterdam
Twente v.v. 2 maal daags, Eindhoven
Brussel v.v. 2 maal daags. D'eze diensten
zijn zoodanig ingericht, dat alle lijnen te
Amsterdam, resp. Rotterdam aansluiting
op elkander hebben, zoodat er verbindin
gen Twente-Zeeland-Knocke enz. gescha
pen zijn.
Op alle lijnen loopen Zaterdags z.g.
Weekend-diensten in beide richtingen.
Dé verbinding EindhovenBrusse,
wordt ditmaal voor het eerst geëxploi
teerd.
De aanslag te Midden-Beemster.
MIDDEN-BEEMSTER. In verband met
de aanranding, welke gisteren ten huize
van den veehouder S. aan den Purmeren-
derweg is gepleegd, vernemen wij, dat de
23-jarige dader ten huize van zijn broer
te Drachten (Fr.) is gearresteerd. Hij is
naar Midden-Beemster overgebracht en
heeft een volledige bekentenis afgelegd.
Da toestand van Minister Flandln.
PARIJS. Daar de Minister gisteren
nog hevige pijn aan zijn arm had hebben
de geneesheeren besloten den arm op
nieuw te zetten.
De patiënt heeft een onrustigen nacht
gehad, doch in den ochtend is hij rusti
ger geworden. Zijn toestand is bevredi
gend.
Revolutionair complot.
LISSABON. De Portugeesche regee
ring deelde gisteravond mede, dat zij er
in was geslaagd een revolutionair com
plot op de vloot te ontdekken en te on
derdrukken.
Verscheidene officieren zouden zijn ge
arresteerd en uit hun functie ontzet.
Zes mijnwerkers gedood.
NEW YORK. In een mijn te South
Wilkensbarre in Pennsylvanie is een
mijnkooi omlaag gestort van een hoogte
van circa 120 M. Zes mijnwerkers wer
den gedood en 70 ernstig gewond.
Het werkkamp te Westhove.
Het werkkamp te Westhove, georgani
seerd door het Provinciaal Comité van de
Centrale voor Werkloozenzorg wordt mor
gen weer gesloten. Onder de uitnemende
leiding van den kampcommissaris, Dr A.
van Selms te Hansweert en de heeren
J. Lorier en C. van Maastricht, is hier
door een 20-tal jeugdige werkloozen uit
verschillende deelen van Zeeland een
tiental dagen gekampeerd. Des morgens
werd gewerkt met het nuttig gevolg, dat
een oud pad, het z.g. „Gebed zonder eind"
dat langzamerhand onvindbaar was ge
worden, weer in goeden staat is gebracht.
Verder werden van boomstammen enkele
sterke rustbanken gemaakt, terwijl o.a.
ook over een der sloten een rustiek brug
getje werd gelegd.
De middagen waren bestemd voor ex
cursies enz.
De jeugdige werkloozen hebben met
veel genoegen deze kampdagen meege
maakt. Geen wonder ook. De verzorging
was uitstekend en er heerschte een uit
nemende stemming. Voor deze jonge men-
schen moet het wel een bijzonder genot
zijn geweest eens enkele dagen uit het
gewone zorgen-leven uit te zijn.
Getracht wordt nu om in een andere
omgeving een soortgelijk kamp in te
richten.
Zestiende Ouderlingen-conferentie.
Heden werd te Goes onder voorzitter
schap van den 'heer Prins te Vlissingen
de zestiende conferentie van Geref. ouder
lingen in de provincie Zeeland gehouden
Na opening der goed bezochte vergade
ring op de gebruikelijke wijze wees de
voorzitter in zijn openingswoord op de
ernstige omstandigheden, waaronder we
verkeeren. De kerk wordt op vele manie
ren bemoeilijkt. De economische moeilijk
heden gaan ook de leden onzer kerken,
en zeker de jonge menschen niet voorbij
Maar wij mogen arbeiden in de kracht
van den opgestanen Christus. Moge ook
deze dag weer bezielend werken.
Hierna werden enkele huishoudelijke
zaken afgehandeld. De penningmeester
kon een batig saldo melden van f 261.61.
Besloten werd tot vermindering der bij
dragen van de kerken over te gaan.
Vervolgens hield de heer J. Hooger-
heide te Wemeldinge een referaat
over: „Huisbezoek en vakorganisatie".
Spr. toont eerst aan de groote waarde
van bet huisbezoek, dat wel eens in het
gedrang komt door de vele vereenigingen
en vergaderingen. Onbekende schrijvers
hebben aan Spr. gevraagd, wie hem heb
ben geïnspireerd over dit onderwerp te
spreken. Hij is daartoe geïnspireerd door
de tranen en zuchten van een geslacht,
dat onder grooten socialen druk is opge-
gToeid.
Men zegt, dat de Calvinisten zoo be
krompen zijn, en dat het huisbezoek hen
nog meer gebonden maakt. Spr. zet in
antwoord daarop de Geref. beteekenis
van het huisbezoek uiteen. We zijn niet
bekrompen, maar wij hebben perspectie
ven. Het gaat voor ons om het koning
schap van Jezus Christus en over de
vraag, hoe dit werkelijkheid te maken in
het wereldleven. D'aarom mijden we ook
geen enkel levensterrein en gaat het ook
bij het huisbezoek niet alleen om het per
soonlijk geloofsleven. Het gaat om het
geestelijk welzijn van het gezin in den
meest ruimen zin, dus ook om het maat
schappelijk leven, om de verhoudingen
in het gezin en in de maatschappij.
We komen hier ook in aanraking met
de vakbeweging, die voor sommigen was
en misschien nog is als een roode lap
voor den stier. Spr. schetst in dit ver
band het ontstaan der vakbeweging in
de tweede helft -der vorige eeuw, toen de
toestand der arbeiders droevig was en
door hen ontzaglijk is geleden. Vele ar
beiders hebben toen helaas hun geloof
verloren.
Spr. geeft vervolgens een overzicht van
de bestaande organisaties van patroons,
middenstanders en arbeiders. Duizender
staan nu geschaard achter de banier van
bun vakorganisatie. Zeer veel arbeid
wordt in en door deze organisaties to:
stand gebracht.
We kunnen voor deze organisaties nie'
dankbaar genoeg zijn. Dé maatschappij
zou er heel anders uitzien als ze er niet
waren. Er wordt nu overleg gepleegd en
de overheersching van één klasse is ge
broken. We hebben nu collectieve con
tracten gekregen. De vakorganisaties zijn
altijd opgekomen voor de zedelijke waar
de van den mensch. De arbeidsvoorwaar
den zijn beter geworden. Komt het tot
bedrijfsorganisatie, dan vormen de vak
organisaties daarvoor een hechte pijler.
Helaas is het liberaal individualisme
vooral ten platteland© nog niet uitgestor
ven. D'aartegen moet de Ghr. vakorgani
satie strijden. Maar ook tegen het revo
lutionair streven der roode vakorganisa
tie.
De Chr. organisaties hebben tot taak
te strijden voor de eere Gods ook in het
maatschappelijke leven. Elk Christen pa
troon en arbeider heeft de roeping zich
aan te sluiten bij een Ghr. vakorganisatie.
Bij het huisbezoek moet ernstig worden
gewaarschuwd tegen het lid zijn van neu
trale of moderne vakorganisaties. Neu
traliteit bestaat ook hier niet. Dat leert
de practijk wel. Elk Gereformeerde, die
lid blijft van een neutrale organisatie,
verzaakt zijn plicht. Dat men in neutrale
organisaties een zoutend zout en een
lichtend licht kan zijn, is hetzelfde
praatje, dat men ook hoort bij gemengde
huwelijken.
De praktijk leert, dat 'het onjuist is,
dat de neutrale of moderne organisaties
alleen materieele belangen behartigen. In
de practijk komt van die neutraliteit
niets terecht (vergaderen en exposities op
Zondag, loterijen enz.) Daarom moet bij
het huisbezoek worden aangedrongen op
het aansluiten bij een Ghr. organisatie of
worden opgewekt tot het stichten daar
van.
Op dit referaat volgde een bespreking,
waaraan verschillende aanwezigen deel
namen.
Te twaalf uur werd gepauzeerd.
In de middagvergadering sprak Prof.
Dr G. M. den Hartogh te Kampen
over: „De ambtelijke opwekking tot zelf
onderzoek".
Vooraf werd medegedeeld, dat tot leden
van het comité waren herkozen de hee
ren A. Catsman te Aardenburg en E.
Tange te Rilland.
Prof. den Hartogh zegt, dat de ambte
lijke opwekking tot zelfonderzoek wel
bijzonder en heel duidelijk in de Aposto
lische brieven voorkomt. Aangedrongen
wordt tot het persoonlijk onderzoek of
men den geest van Christus wel heeft, of
men deel aan den Heere heeft, of men
wel in het geloof is. Ook de profeten in
het Oude Verbond dringen aan op zelf
inkeer en tot terugkeer tot den Heere.
De Apostelen gaan uit van de gedachte,
dat de gemeente uit geloovigen bestaat,
maar richten tot ieder individueel de
vermaning zich te onderzoeken, of men
wel het geloof heeft. Dit sluit geheel aan
bij vele gelijkenissen van den Heiland.
Er is onkruid onder de tarwe, er zijn
wijze maar ook dwaze maagden, enz. Als
God weldaden aan Zijn volk schenkt, wil
dat niet zeggen, dat er geen leden van
dat volk buiten die weldaden kunnen val
len. In dit verband wijst spr. op de ver
klaring van den eersten sleutel des
hemelrijks, zooals de Catechismus die
geeft. Ook hier is het ontsluiting en toe-
sluiting.
De eisch van zelfonderzoek wordt ook
voorgehouden in de Dordtsche leerrege
len. Herinnerd wordt, dat aan de vruchten
de boom wordt gekend.
Op het benaarstigen om roeping en
verkiezing vast te maken, moet vooral
in den tegenwoordigen tijd vol onzeker
heid en verwarring de aandacht worden
gevestigd. De ambtsdragers moeten hier
op voortdurend aandringen. De predikan
ten hebben vooral in de voorbereidingspre
dikatie en de ouderlingen bij het huis
bezoek een dure roeping. Het Avond-
maalsformulier kan hierbij tot lichtsnoer
zijn. Daarin worden de drie deelen: ellen
de, verlossing en dankbaarheid voorge
houden.
De opwekking tot zelfonderzoek moet
steeds een Verbond-matig karakter dra
gen. Het moet een roepstem tot Bonde
lingen zijn, niet tot vreemdelingen en
buitenstaanders, om na te gaan of ze wel
den kinderzin hebben. Het moet erkend,
dat er in de gemeente hypocrieten en
oppervlakkigen zijn. Het is niet alles
Israël, wat Israël heet.
De ambtelijke arbeid mag niet uitgaan
van de gedachte, alsof de geheele ge
meente uit bekeerden bestaat. Voort
durend moet de opwekking tot geloof en
bekeering uitgaan. Een prediking, waar
in niet voortdurend wordt opgewekt tot
zelfonderzoek, gaat in tegen Gods Woord,
deugt niet en kweekt oppervlakkigheid.
Bij de opwekking tot zelfonderzoek
moet maat worden betracht en zekere even
redigheid in acht worden genomen. Ze
moet steeds uitdrijven tot Christus. Het
moet niet alleen .gaan over het gemoeds
leven, maar ook over Schriftkennis en
den levenswandel. Geen valsche lijdelijk
heid mag aangekweekt maar wel móet
geprikkeld tot geloofswerkzaamheid, tot
een leven en werken in Christus' kracht.
Nooit mogen we uit een zekere reactie
uit angst voor methodisme en piëtisme
de opwekking tot zelfonderzoek achter
wege laten.
Hoewel gedachtig aan het Schrift
woord: Wat baat het een mensch, als
hij de geheele wereld gewint en schade
lijdt zijner ziel, willen we toch vasthou
den aan de belijdenis, dat de vastheid
van ons geloof alleen in Christus ligt.
Bij de beantwoording van de verschil
lende vragen, die door een zestal personen
waren gesteld, gaf Prof. de Hartogh en
kele adviezen, hoe te handelen met hen,
die schuchter staan tegenover het Heilig
Avondmaal. Ook vond hij gelegenheid te
wijzen op de groote waarde van het huis
bezoek, dat oorspronkelijk vóór elk Avond
maal werd gehouden. Als het huisbezoek
