DINSDAG 9 APRIL 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 161
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Waarom het gaat-
De omstandigheden maken het noodig
om op het stuk van de Statenverkiezin
gen telkens weer terug te gaan naar het
begin. Naar de vraag, waarom het hij de
verkiezingen nu eigenlijk gaat.
Verschillende partijen blijken er be
hoefte aan te hebben de aandacht van de
hoofdzaak af te leiden.
Zij spreken tot de kiezers niet van de
provinciale politiek, maar zij trachten
door scherpe critiek te oefenen op de
in vele opzichten onbevredigende crisis
maatregelen, het door het slijk sleuren
van den naam en de reputatie van voor
aanstaande mannen en door het voortdu
rend prikkelen van het eigenbelang der
verschillende bevolkingsgroepen, politieke
winst te behalen.
Daartegenover is het noodig de groote
verdiensten van het huidige Kabinet voor
land en volk in thet licht te stellen.
Maar ook, er telkens weer de aandacht
op te vestigen, dat het bij de komende ver
kiezingen in de eerste plaats gaat om het
provinciaal belang. Om de
vraag naar welke beginselen ons gewest
móet worden bestuurd. Om de verkiezing
van een provinciaal bestuur, waaraan met
vertrouwen de behartiging van de gewes
telijke belangen kan worden toevertrouwd.
Het gaat over de keuze van de provin
ciale overheid, over de samenstelling van
het college van Gedeputeerde Staten, dat
zulk een hoogst belangrijke plaats in het
gewestelijk leven inneemt. En daarbij
komt dan nog, dat ook de verkiezing voor
leden der Eerste Kamer in het geding is,
doordat de Provinciale Staten nu eenmaal
als kiescollege voor de Eerste Kamer zijn
aangewezen.
Wat volgt hieruit?
In de eerste plaats dit, dat we moeten
kiezen mannen, aan wie de behartiging
van de provinciale belangen met gerust
heid kan worden toevertrouwd. Mannen,
die bekwaam zijn en geschikt om de prcF
vinciale huishouding te besturen, en die
ook bij dezen arbeid met de beginselen
in Gods Woord geopenbaard rekening
houden.
In de tweede plaats volgt hieruit, dat
niemand, van welke richting ook, die
het wel meent met den bloei en de wel
vaart van onze provincie aan de Candida^
ten van de N. S. B. zijn stem kan geven.
De leider van deze partij heeft toch ver
klaard, dat het bij hen niet gaat om het
provinciaal belang, maar
uitsluitend om het belang
van de N. S. B.
Het spreekt daarom vanzelf, dat straks
alle mannen en vrouwen van Anti-revolu
tionairen huize hun stem uitbrengen op
de oandidaten van de A. R. partij, op den
eersten candidaat van lijst 5.
Deze candidaten zijn:
Middelburg J. W. van 't Hoff.
Goes
Hulst
Sluis
Tholen
Vissingen
Zierikzee
C. P. Vogelaar.
Mr P. Dieleman.
H. van Mazijk.
C. J. Sonke.
P. G. Laernoes.
W. den Boer.
Niet achter, maar vóór!
Bij de Kamerverkiezingen in 1933 bleek,
dat in een puur Roomsch district in N.
Brabant, een vrij groot aantal stemmen
was uitgebracht op de lijst der S. G. P.
Dat scheen aanvankelijk onverklaar
baar. Hoe konden nu Roomsche kiezers
hun stem uitbrengen op een anti-papist
als Ds Kersten?
Al spoedig bleek echter, dat men hier
met een vergissing te doen had. Een be
duidend aantal kiezers van streek ge
bracht door een onduidelijk strooibiljet,
hadden het witte hokje achter den
naam van den begeerden candidaat rood
gemaakt.
Deze fout wordt ook elders wel gemaakt.
Vooral onervaren kiezers komen er ge
makkelijk toe om het roode potlood naar
den verkeerden kant te richten.
Niet genoeg kan er daarom op gewezen
worden, dat men, om den Antirevolutio
nairen candidaat te stemmen, het witte,
hokje vóór diens naam heeft rood te
m'aken.
Niet achter dus, maar voor!
Tornado's in de Vereenigde Staten.
D'e Zuidelijke staten zoowel als het
Midden-Westen der Vereenigde Staten
zijn door een vreeselijk noodweer ge
teisterd, dat in den vorm van wervel
stormen, sneeuw- en regenbuien groote
schade heeft veroorzaakt en verschei
dene menschenlevens heeft gekost.
In den staat Mississippi werden veer
tien personen gedood en meer dan 100
gewond door een wervelstorm. Ook Loui
siana, Texas, Alabama en Florida had
den ernstig te lijden. In totaal werden
in deze Zuidelijke staten 34 personen
gedood en honderden gewond. In de stad
Gloster in den staat Mississippi werden
150 gebouwen, w.o. drie kerken, vernield
Vele steden en dorpen zijn in het duis
ter gehuld aangezien de electrische ge
leidingen over kilometers afstand ver
nield zijn.
In het Westen en Midden-Westen werd
in de staten Missouri en Illinois door
sneeuw- en regenbuien groote schade
aangericht. Duizenden in het getroffen
gebied zijn dakloos.
Japan breidt zijn luchtmacht uit.
De Japansche legerleiding is bezag met
de opstelling van een vierjarenplan voor
versterking der luchtverdediging. Het
plan omvat de oprichting van vliegscho-
len, alsmede de vorming van nieuwe
luchtvaartregimenten en luchtverdedi
gingsforten.
Met de oprichting van vijf nieuwe
luchtverdedigingsafdeelingen zal direct
worden begonnen.
Mac Donald gaat naar Stresa.
De berichten over den gezondheidstoe
stand van Eden, zijn niet geheel bevredi
gend. Zijn toestand ia onveranderd; er
is echter geen reden voor ongerustheid.
Mac Donald zeide gisteren in het La
gerhuis, dat ihij met Sir John Simon naar
Stresa zou gaan.
Mac Dönald en Simon zullen Woens
dag vertrekken, waarschijnlijk per vlieg
tuig als de weeromstandigheden het toe
laten.
Onderzoek bij Brusselsche financieele
bladen en banken.
Gisteren is het parket afgestapt bij drie
financieele bladen te Brussel, alsmede bi]
de Banque de Bruxelles en de Société
Générale de Belgique met de opdrachl
om te onderzoeken, welke manoeuvres tol
het devalueeren van den franc hebben
geleid en wie zich hieraan hebben schul
dig gemaakt.
Op uitnoodiging van den minister van
justitie heeft de procureur des konings
te Brussel een instructie geopend tegen
de personen, die door frauduleuse mid
delen gepoogd zouden hebben, een hausse
of baisse te veroorzaken in de prijzen
der koopwaren.
Ministers te Moskou verwacht.
Tusschen het einde van April en het
midden van Mei worden te Moskou de
ministers vein buitenlandsche zaken van
Frankrijk, Tsjecho-Slowakije en Roeme
nië verwacht.
De sovjet-regeering wil dezen gasten
een groote ontvangst bereiden. Waar
schijnlijk zullen de buitenlandsche staats
lieden 3 a 4 dagen te Moskou blijven.
Na hun bezoek zal Litwinoff waar
schijnlijk een bezoek aan Parijs en Praag
brengen.
Nog meer dwang tegen de kerk.
De Oberprasident der Rijnprovincie
heeft een verordening uitgevaardigd,
waarin bepaald wordt:
Wie met de bewering, kerkelijke en
dogmatische beginselen te verdedigen, in
het openbaar tegen de beginselen der na-
tionaal-socialistische beweging op eeni-
gerlei wijze ingaat, of ze neerhaalt, loopt
een boete op tot maximaal 150 Mark, sub
sidiair een gevangenisstraf van drie
weken.
De verordening zal 31 Maart 1935 in
werking treden.
Zooals men ziet, wordt door deze ver
ordening ook bereikt, dat de predikant
ook binnen de kerkmuren onder politie
toezicht wordt gesteld.
De verkiezing in Danzig,
Het officieel© stembureau te Danzig
heeft gistermiddag het „voorloopig-offi-
cieel resultaat" van de verkiezingen van
Zondag meegedeeld. Daar de cijfers nogal
wat verschillen van die, in ons blad van
gister meegedeeld, laten we ze ihier volgen.
(De uitslagen van 28 Mei 1933 zijn tus
schen 'haakjes geplaatst):
Nat.-lSoc135.043 (109.029)
Socialisten 38.015 37.882)
Communisten 7.990 14.566)
Gentrum 31.525 31.336)
Lijst Weisse9.691 13.596)
Lijst Pietsch382
Polen 8.310 6.743)
Typhoon in de Philippijnen.
De provincies Samar en Albay zijn ge
teisterd door een hevige typhoon, die
zeer groote schade heeft aangericht. Reeds
60 personen zijn om het leven geko
men. Duizenden menschen zijn dakloos.
Korte Berichten.
i Ter gelegenheid van Ludendorff's
70sten verjaardag op heden zijn verschil
lende huldigingen van zijn persoon
voorbereid. Hitier heeft het uitsteken der
vlaggen bevolen.
De kranten te Leningrad berichten,
dat ernstige fraude heeft plaats gehad bij
de staatsbedrijven, welke reeds een be
drag van twee millioen roebel bereikt
hebben. Een aantal schuldigen is gear
resteerd.
i Te Moskou is de Moskwa zoodanig
gestegen, dat een stand van drie meter
bereikt werd, zoodat verschillende kaden
onder water staan en verscheidene hui
zen ontruimd moesten worden.
i In den laatsten tijd verschijnen aan
de Russische Zuidgrens in Midden-Azië
herhaaldelijk tijgers.
i De hooge cömmissaris van den
Volkenbond voor Dantzig verklaarde dat
te Dantzig volkomen rust heerscht.
i Gisterochtend vonden voorbijgan
gers in de buurt van de Spiegelmarkt te
Berlijn vliegende blaadjes met oogen-
schijnlijk landverraderlijken inhoud. Men
gelooft, dat de blaadjes uit een vliegtuig
waren geworpen.
Eerste Kamer.
De Eerste Kamer is bijeengeroepen te
gen Woensdagmiddag 24 April te 2 uur.
Op de agenda voor de openbare vergade
ring staan een aantal kleine wetsontwer
pen. Het ligt in de bedoeling, dienzelfden
middag in de afdeelingen te doen onder
zoeken de begrooting van het Zuiderzee-
fonds en de wijziging van de Kieswet.
Regeling Armbestuur.
In een nota naar aanleiding van het
verslag over het wetsontwerp tot wijzi
ging der wet tot regeling van het Arm
bestuur, zegt de minister van Binnen-
landsche Zaken o.a., dat de bedoeling
van het wetsontwerp is te geraken tot
een billijker verdeeling van de lasten dei-
gemeenten. Elke nieuwe regeling, die op
dit gebied het rijk voor nieuwe lasten
zou plaatsen, verdraagt zich niet met den
tegenwoordigen moeilijken toestand van
de schatkist.
Het tegengaan van executies.
Op de vraag van het Tweede Kamer
lid den heer Hiemstra betreffende het
nemen van maatregelen van Regeerings-
wege ter voorkoming van executies van
krachtens de Landarbeiderswet uitgege
ven plaatsjes heeft minister Oud, minis
ter van Financiën, geantwoord, dat voor
zoover de eigenaren van krachtens de be
palingen der Landarbeiderswet uitgege
ven plaatsjes bij eenige crisislandbouw
organisatie zijn aangesloten i hetgeen
als regel wel het geval zal zijn de
door den minister van Economische Za
ken getroffen maatregelen tot tegengaan
van executies van landelijke eigendom
men op hen van toepassing zijn. Voor
het treffen van bijzondere maatregelen
met betrekking tot deze plaatsjes is der
halve geen aanleiding.
De toestand van Dr Colijn.
Naar gemeld wordt is de toestand van
den minister-president dr H. Colijn on
veranderd gunstig. Waarschijnlijk zal di
Colijn nog deze week „Bronovo" mogen
verlaten, om dan verder in zijn woning
volledig te herstellen, na de lichte opera
tie, welke hij heeft ondergaan.
Lichtpunt in de crisis.
Door de tijdsomstandigheden genood
zaakt, besloot de directie van de Ko
ninklijke Lederfabriek te Oisterwijk, an
derhalf jaar geleden, een 40-urige werk
week van haar fabriekspersoneel in te
voeren, waardoor ontslag aan arbeiders
vermeden kon worden. Het mag thans
zeker een gelukkig verschijnsel genoemd
worden, dat met ingang van heden, in
verband met de vele ontvangen orders,
Nederlands gTootste lederfabriek, haar
uit circa 800 man bestaand personeel
weer 47Ve uur per week kan laten wer
ken.
Notariaat.
Te Rotterdam is plotseling overleden
de heer L. Dekker, notaris aldaar. In
den ouderdom van 66 jaar is te Amster
dam overleden notaris E. Hermans.
De criminaliteit in 1934.
Volgens de door het Centraal Bureau
voor de Statistiek berekende indexcijfers,
betreffende de onherroepelijke veroordee
lingen wegens rechtbankzaken was de
stand der gerechtelijk geconstateerde cri
minaliteit zonder de Rijksbelastingover
tredingen voor 1934 minder gunstig dan
voor 1933. Het indexcijfer van alle groe
pen van strafbare feiten te zamen (zonder
de Rijksbelastingovertredingen) van 1934
was 6 hooger dan het overeenkomstige
cijfer van 1933 (resp. 103 en 97); het
kwam daardoor dus een weinig boven het
niveau van de jaren 1911 -tot en met
1913 100).
In absolute cijfers bedroeg het totaal
aantal onherroepelijke veroordeelingen
van strafrechte lijk meerder
jarigen zonder de Rijksbelastingover
tredingen voor 1934 18570 tegen 17439
voor 1933 of 1131 meer (stijging van 6.5
pet.). O.a. werden in 1934 meer veroor
deelingen onherroepelijk ter zake van eco
nomische misdrijven (1933 6500, 1934
7256).
Ook het aantal onherroepelijke veroor
deelingen van strafrechtelijk
minderjarigen vermeerderde in
vergelijking met 1933, zonder de Rijksbe-
lastingovertredingen, n.l. van 1842 tot
2081 (stijging van bijna 13 pet.). De toe
neming werd vooral veroorzaakt door de
vermeerdering van het aantal onherroe
pelijke veroordeelingen wegens econo
mische misdrijven (1933 1374, 1934 1546)
en ruwheidsmisdrijven (1933 123, 1934
181).
Werkgelegenheid In de draadnagel
industrie.
Ingediend is een wetsontwerp tot ver
lenging van den termijn, waarin wordt
gecontingenteerd de invoer van draad
nagels, draadkrammen en spijkers, ge
trokken ijzerdraad en van prikkel- en
puntdraad.
In de toelichting wordt o.a. gezegd:
D'e resultaten dezer contingenteering
komen niet tot uiting in een belangrijke
toeneming van de werkgelegenheid. Te
bedenken valt echter, dat zonder tijdige
beperking van den invoer de thans nog
bestaande werkgelegenheid naar alle
waarschijnlijkheid voor een belangrijk
deel zou zijn verloren gegaan. De moei
lijkheden, die zich aanvankelijk voor
deden, voornamelijk bij de 'distributie,
konden in den loop der afgeloopen pe
riode grootendeels worden ondervangen
Het voortdurend contact, dat de minister
met dezen tak van industrie onderhoudt,
maakt het mogelijk de moeilijkheden, die
zich tengevolge van de contingenteerings-
maatregelen nog mochten voordoen, ter
stond onder het oog te zien. Van ernstige
nadeelen, verbonden aan de maatregelen,
kan thans niet meer worden gesproken.
Druk der vaste lasten op den
Middenstand.
Vanwege het Economisch Instituut voor
den Middenstand wordt een onderzoek in
gesteld naar den druk der vaste lasten op
den middenstand. Te Den Haag is dit
onderzoek reeds afgeloopen. Het is o.m.
ingesteld door het „huis aan huis" bezoe
ken van de winkeliers in een aantal stra
ten, verschillend naar standing en ligging
en heeft aangetoond, dat de toestanden
inderdaad slecht zijn, zelfs in de beste
winkelstraten.
Een soortgelijk onderzoek wordt nu in
gesteld in een aantal plaatsen in ons land,
waarbij er weder naar gestreefd wordt
alle verschillen in verband met de streek
en de geaardheid der gemeenten zooveel
mogelijk tot uiting te doen komen. Zoo
worden in het onderzoek betrokken groo-
tere en kleine provinciesteden, gemeenten
met in groote meerderheid een fabrieks
bevolking, centra van landbouwgebieden,
luxe woonplaatsen e.d.
Op 'het oogenblik wordt een enquête ge
houden te Leeuwarden, waarna o.m. aan
de beurt komen Helmond, Raalte, Middel-
harnis en Zeist. Dit onderzoek is uiter
aard zeer tijdroovend, vooral waar bij
kleine winkeliers de administratie vaak
niet er op ingericht is om daaruit gemak
kelijk alle gewensch'te gegevens te verza
melen. Waarschijnlijk zal met het geheele
onderzoek nog wel ongeveer een half jaar
gemoeid zijn.
LEVERING DOOR GASBEDRIJVEN
Advies van den Middenstandsraad.
Naar aanleiding van een verzoek der
bonden van loodgieters- en fitterspatroons
resp. koperslagerspatroons aan den Mi
nister van Economische Zaken, om te be
vorderen, dat de gemeentelijke gasbedrij
ven zich van levering van gastoestellen en
het houden van toonzalen als ook van het
aanleggen van huisleidingen zullen ont
houden, heeft de Mnister, in overleg met
zijn ambtgenoot van Binnenlandsclhe Za
ken, het advies van den Middenstandsraad
ter zake verzocht.
De Raad heeft aan de uit zijn midden
benoemde „Commissie voor maatregelen
ter bestrijding van misstanden" opgedra
gen een prae-advies over deze zaak voor
te bereiden.
Als algemeens richtlijnen, welke voor
een voor het vrije bedrijf bevredigende op
lossing van het onderhavige vraagstuk
als grond kunnen dienen, heeft de com
missie het volgende aanbevolen:
1. Stopzetten van den verkoop van toe
stellen en apparaten voor het gebruik van
gas en electrischen stroom door over
heidsbedrijven, zoowel algemeen als in
toonzalen; idem van de beoefening van de
kleinnijveriheid met betrekking tot den
aanleg van leidingen en installaties op
het gebied van gas en electriciteit.
2. In de plaats daarvan het organisee-
ren van een vaste landelijke samenwer
king der organisaties van fabrikanten,
grossiers en detaillisten met de gasindu-
Binnenland.
De middenstand en de vaste lasten.
Het tegengaan van executies.
De criminaliteit in 1934.
Buitenland.
Mac Donald naar Stresa.
Tornado's in Amerika en over de Philip
pijnen.
Uitbreiding Japansche luchtvloot.
De Duitsche kerk nog meer onder dwang.
Ministerieel bezoek aan Moscou.
strie en de electriciteitsbedrijven inzake
alle vraagstukken betreffende propaganda,
reclame, verkoop van toestellen, installa
tie, verbetering in de constructie der ap
paraten, contact met de verbruikers, rede
lijke prijzen enz.
3. Voor het welslagen van de landelijke
samenwerking worde de bemiddelende
tusschenkomst ingeroepen van de regee
ring.
4. Decentralisatie dezer landelijke sa
menwerking in den vorm van plaatselijke
contactcommissies.
5. Voorzoover het tegengaan van den
verkoop van minderwaardige toestellen
niet zou kunnen worden bereikt langs den
voren aangegeven weg van samenwerking
zal een wettelijk voorschrift daarin be-
hooren te voorzien.
Met het boven aangegeven standpunt
heeft de Middenstandsbond zich geheel
kunnen vereenigen. Hij besloot het advies
der commissie ter kennis van den Minis
ter te brengen en dezen aan te bevelen
een kleine commissie van niet meer dan
drie leden te benoemen, die de opdracht
zou hebben zich te wenden tot de belang
hebbenden om de door de commissie uit
den Raad voorgestelde organisatie tot
stand te brengen.
Uitkeeringen wegenbelas
ting. Ged. Staten deelen mede, dat zij
ingevolge art. 9 der Wegenbelastingver
ordening Zeeland in verband met art. 38,
lid 1, der Wegenbelastingwet, met in
achtneming van het Wegenonderhouds-
besluit, hebben besloten tot verleening
van de na te melden bijdragen over het
onderhoudsjaar 1934:
1. aan de provincie Zeeland voor de
volgende wegen:
ZierikzeeBrouwershaven f 1.162.
WissekerkeKamperland f606.Goes
Katsche-veer f 242.'s HeerenhoekHein-
kenszand en Heinkenszand's-Heer
Arendskerke f 1.294.WestkapelleZou-
telande, Zoutelande—Biggekerke en Bigge-
kerke—Koudekerke f 2.012.—; Brug in Vlis-
singsche singel (Middelburg)tramhalte
Abeele f390.alsmede f263.80 over het
onderhoudsjaar 1932; SchoondijkeIJzen-
dijke—Rijksgrens f 1.202.—Ponte (IJzen-
dijke)—PyramideIsabellasluis (Philip
pine f 1.030.BuitenlustGroede-Nieuw-
vlietZuidzandeSluis f446.Oostburg
Zuidzande—Cadzand f592.Neuzen—
Axel f452.Drie-SchouwenRoode-Sluis
f108.
2. Aan de gemeente Bruinisse, voor den
weg Bruinisse-weg ZierikzeeZijpe f174.
3. Aan de gemeente Tholen, voor den
weg Tholen—Oud-Vossemeer f98.
4. Aan de gemeente Wissekerke voor
den weg WissekerkeKamperland f 70.
5. Aan de Commissie van beheer over
den straatweg Middelburg—Veere voor
den weg Middelburg—Veere f 1.158, als
mede f 1.158 voor het onderhoudsjaar
1933.
6. Aan den polder Walcheren voor den
weg Middelburg—Domburg f514.
7. Aan de Vereeniging „Rijwielpad
Walcheren" voor het rijwielpad f 171.50.
8. Aan de gemeente Vlissingen voor de
volgende wegen:
a. Koudekerke—Vlissingen (met zijtak
aan het einde), f280.b. tramhalte Sou
burg—brug Keersluis (Vlissingen) ont
worpen Rijksweg Vlissingen—Nieuwland
f470.
9. Aan de gemeente Groede voor den
weg BuitenlustGroede—Nieuwvliet—
Zuidzande—Sluis f40.
Middelburg. Kinderzorg. De
Maandagmiddag voortgezette vergadering
van Kinderzorg opende Ds D. J. V o s-
s e r s, als voorzitter, nadat gezongen was
Gezang 3 1, met een woord van welkom
tot den burgemeester, dhr M. Fernhout,
tot den voorzitter en den secretaris van
den voogdijraad, Mr W. F. E. baron van
der Feltz en Mr P. van Empel, tot Mr A.
van der Hoop, rechter en dhr van Lin-
schoten, secretaris van den Armenraad.
Hierna sprak Mr J. A. Baronesse van
Verschuer, secretaresse van de Vereeni
ging Kinderzorg over: „Onze verantwoor
delijkheid als voogdijvereeniging".
Het ig gewenscht, aldus spr., er nog
eens op te wijzen, boe zwaar onze verant
woordelijkheid wel is. Dit is niet in die