EERSTE BLAD
MAANDAG 1 APRIL 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 154
Binnenland
Belanqrifkste Nieuws,
Dobbclmann
lekker... man!
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 18, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f 0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
rnededeelingen 80 cent. per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bii
vooruitbetaling. Onder letter of motto 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De mieren en de suikerpot.
Tot de partijen die alle middelen ge
oorloofd schijnen te achten, welke kun
nen dienen om de positie van het huidige
Kabinet en met name van Minister Coliju
te verzwakken, behoort ook de Ghr. Dem.
Unie.
Het orgaan van deze partij bevatte op
1 April 1933 een hoofdartikel waarin
werd betoogd, dat de „vrijzinnige reac
tionairen en ongeloovige gelukzoekers" in
de huidige situatie hun belangen en stre
ven bij niemand veiliger achten dan bij
de A.H. party.
Ter verklaring van dit verschijnsel
werd hieraan o.m. toegevoegd:
„Wie het boek „Koloniale problemen
van heden en morgen" van den heer Go-
lijn leest, zoekt daarin tevergeefs de
overtuiging van den Christen, die den
moed tot schuldbelijdenis beeft en ge
rechtigheid zoekt, maar vindt als diepste
wijsheid en leidend beginsel: wij moeten
Indië beschouwen als de mieren den sui
kerpot.
luit koloniaal evangelie, waarop elke
Mammondienaar zijn amen zegt, behoeft
geen commentaar."
Men vend deze uitspraak zóó belang
rijk, dat nog enkele weken geleden met
dit nu twee jaar oude nummer van „De
Strijder" werd gecolporteerd.
Natuurlijk werd verzuimd te vermel
den, dat de heer Colijn reeds in 1929 in
de brochure „Geen rust maar bezinning",
deze nadere verklaring van het door hem
gebruikte beeld bad gegeven:
„Ik heb een beeld gebruikt en gezegd:
de toestand moet eigenlijk zoo blijven, dat
Indië verkeert in den toestand van den
suikerpot, waar de mieren op aantrekken.
Welke conclusie trekt nu daaruit de heer
Mendels? Dat die mieren naar den sui
kerpot gaan om dien leeg te halen en zoo
gaat ook het kapitaal naar Indië om
Indië leeg te halen.
Dat is een voorstelling, waartegen men
toch, als men objectief oordeelt, steeds
zal moeten cipkomen, mant juist het om
gekeerde is het geval: het brengen van
het kapitaal naar Indië strekt niet om In
dië leeg te halen, maar het brengt schat
ten in Indië! het is de werking van het
kapitaal, de ontginning van duizenden
hectaren woeste gronden, die worden om
gezet in vruchtbare landouwen, waardoor
de middelen worden verschaft om deze
progressieve koloniale politiek te kunnen
voortzetten. Het is de heer Mendels ge
weest, die er en terecht op gewezen
heeft, dat er in absoluten zin nog een
groot tekort is, dat er in dat opzicht nog
heel veel moet worden gedaan. Maar de
middelen daarvoor zijn niet te krijgen
van de inlandsche bevolking, die is waar
lijk zwaar genoeg belast; de middelen
daartoe zullen beschikbaar moeten komen
juist door de ontwikkeling, die het ka
pitaal in Indië teweegbrengt en daarom
is de voorstelling, alsof bet kapitaal In
dië leeg haalt, in stede van het te ver
rijken, zoo onjuist en daarom is het n-oo-
dig, dat af en toe van onzen kant derge
lijke verkeerde voorstellingen worden
recht gezet. En zoodra nu afgevaardigden
gelijk de heer Mendels, zullen aflaten van
het geven van dergelijke voorstellingen,
zullen wij verlost zijn van het telkens te
moeten opnemen voor de rechtmatige be-
teekenis van de functie, die liet kapitaal
in Indië heeft te vervullen."
Deze nadere verklaring was natuurlijk
ook aan de redactie van „De Strijder" be
kend.
Maar het verhinderde haar niet, nog
vandaag de dag haar valsche beschuldi
ging en verkeerde voorlichting te herha
len.
Wij zien hieruit welke middelen zooal
warden gebruikt om hij de komende ver
kiezingen winst te behalen.
Inplaats van in 's lands belang d'e re
geering te steunen, worden van alle kan
ten de meest verwoede aanvallen ge
daan op het Kabinet en de partijen waar
op het steunt. Als de mieren op den sui
kerpot, zoo trekt men er op af.
E'en reden temeer voor ons om alle
krachten in te spannen deze aanvallen
af te slaan.
Zonder ophouden moet worden her
haald het parool: STEMT 17 APRIL
NUMMER 1 VAN LIJST 5.
Ook de Belgische Senaat steunt de
regeering.
De Belgische senaat heeft de door de
Kamer reeds afgewerkte wetsontwerpen
inzake de devaluatie van den Belga en
het verleenen van buitengewone volmach
ten aan 'de regeering Zaterdagavond met
110 tegen 20 stemmen en 19 onthoudin
gen aangenomen en daarmede de regeê-
ring-van Zeeland met groote meerderheid
haar vertrouwen geschonken.
De tegenstemmers (bevonden zich op de
Katholieke, Liberale en Frontistische ban
ken.
Voordat het kabinet-van Zeeland zich
voor den senaat presenteerde, had het
zijn ontslag aan den koning aangeboden
in aansluiting op de ongunstige stemming
in de kamer. De koning weigerde echter
het ontslag aan te nemen, waarop de
ministers besloten, zich aan den senaat
voor te Stellen.
Zondag heeft de Belgische regeering
besloten de devaluatie van de Belga vast
te stellen op 28 pet. van de tegenwoordige
goudswaarde. De beurzen zouden heden
worden heropend.
De Belgische minister-president, dhr
Van Zeeland, heeft Zondagavond over den
Vlaamjschen zender een 'boodschap ge
richt tot ihet Belgische volk.
De minister wees er op dat men thans
minder goud voor den Belgischen frank
kan koopen, maar dat men met een franik
evenveel waarde zal kunnen koopen als
een paar jaren geleden.
De spreker verzocht zich niet bezorgd
te maken, want het geld op de banken en
in de spaarkassen is veilig en wij re
geering zullen er voor waken. Keer
aldus de minister met gerust gemoed
naar uw dagelijfcsc'hen taak terug. Weest
'koelbloedig en waardig en toont gezond
verstand te bezitten. Indien morgen en
de volgende dagen de prijzen wat 'heen en
weer geslingerd worden, moet gij ons hel
pen tegen speculatie, bangerikken en ver
dwaalden, wier geest niet voldoende hel
der meer is.
De gevolgen van de devaluatie.
Koopkoorts van het publiek.
In de Belgische steden valt het op dat de
winkels sedert jaren niet meer zooveel za
ken hebben gedaan als in de laatste dagen
het geval is. Tal van personen, die bang
zijn, dat de P'rijzen tengevolge van de de
valuatie op schrikbarende wijze zullen
stijgen, slaan.thans groote voorraden in.
Verschillende winkeliers maken natuur
lijk van de gelegenheid gebruik, om hun
prijzen abnormaal te verhoogen.
Het publiek is door een ware koop
koorts aangetast. De menschen bestor
men de winkels en warenhuizen en koo
pen alles wat los en vast is, uit angst,
dat de prijzen de volgende week nog hoo-
ger zullen zijn.
De groote coöperatie van het personeel
in openbaren dienst, die vele tienduizen
den ambtenaren tot haar leden telt, heeft
besloten de prijzen der binnenlandsche
producten met 10 pet. en die der buiten-
lands'dhe waren met 25 pet. te verhoogen.
Tal van particuliere bakkers hebben
reeds vandaag 100 pet. op' den ouden prijs
gelegd en hetzefde hebben ook tal van
melkboeren, vleeschhouwers en andere le
veranciers van levensmiddelen gedaan.
Een groot warenhuis deelt mede, dat, in
dien de run van het publiek in dezelfde,
mate blijft aanhouden, de voorraden le
vensmiddelen over negen dagen totaal
uitverkocht zullen zijn, terwijl de voor
raad stoffen voor heeren- en damesklee-
ding binnen vier dagen uitgeput zal zijn.
Onder normale omstandigheden zouden
deze voorraden drie a vier maanden
strekken.
Ten einde aan de prijzen-hausse paal
en perk te stellen, verscheen in de Belgi
sche Staatscourant een koninklijk besluit
waarin strenge maatregelen worden aan
gekondigd tegen hem, die zijn prijzen on
gemotiveerd verhoogt.
Reeds is de prijs van de benzine met 20
centimes gestegen. De levensduurte gaat
toenemen en sociale conflicten zullen op
rijzen. Voor de massa van de bevolking,
die tien milliard op de algemeene spaar
bank heeft belegd zal de devaluatie een
verlies van drie milliard beteekenen.
De zegeningen van de devaluatie!
Het Bureel van het Algemeen Belgisch
Geneesheerenverbond, dat 5000 genees-
beeren van het land vertegenwoordigt,
verklaarde, dat do waardevermindering
onmiddellijk met zich zal slepen merke
lijke stijging van de geneesmiddelen, ge-
P'hiën, dat er o.a. gevaar bestaat,
D'at er onder andere gevaar bestaat,
dat de goud-zouten, zoo noodig voor de
teringlijders en de rheumatiekers (gezien
het stijgen der prijzen) niet meer zullen
kunnen gebruikt worden, waarschuwt het
land tegen dezen toestand die spoedig een
ramp zou worden voor het werkende ge
deelte van het land, dat zich moet verzor
gen.
Nieuw schandaal in Frankrijk.
De voorzitter van de kamercommissie-,
voor verzekeringsvraagstukken zou op
grond van het resultaat van het onder
zoek, dat inzake de fraude bij de verze
keringsmaatschappij „France Matualiste
is ingesteld, hebben verklaard, dat de bij
deze maatschappij verzekerde oud-strij
ders voor 725 millioen francs zijn opge
licht.
Weenen vraagt leger van 60.000 man.
Men acht het waarschijnlijk, dat Wee
nen bij de loopende internationale onder
handelingen den Volkenbond zal verzoe
ken om een leger met een vredessterkte
van ca. 60.000 man.
Duitschland koopt paarden.
Uit Stockholm wordt gemeld, dat de
Duitschers een groot aantal paarden koo
pen tegen hoogere dan de geldende prij
zen.
De hongersnood in Hoenan.
Het prov. comité tot leniging van den
nood van de slaobtoffers der hongersnood
ramp, publiceert schrikbarende cijfers
over de gevolgen der jongste droogte- en
overstroomingscatastrophen in Hoenan
(China).
Volgens de gegevens van dit comité zijn
sedert den herfst in Hoenan minstens
110.000 personen van honger omgeko
men. Twaalf millioen andere personen
verkeeren in den bittersten nood.
Tachtig procent van de scholen moes
ten worden gesloten, omdat de leerlingen
te zwak zijn de lessen te volgen.
Wat is Hitler van plan met Danzig?
Prominente leden van de Duitsche re
geering en van de N.S.D.A.P. zullen in
Danzig dezer dagen verkiezingsredevoe
ringen houden.
Zaterdagavond zouden Rust en StreL-
oher bet woord voeren, a.s. Woensdag de
commissaris voor het Saargebied Buer-
ckel en de rijkssportlei'der Tschammer
und Osten, a.s. Donderdag Goering en a.s.
Zaterdag rijksminister Goebbels.
Eden nogmaals bij Stalin.
Een tweede onderhoud tusschen Stalin
en Eden, dat evenwel geen officieel ka
rakter droeg, had plaats.
Volgens Britsche kringen schijnt do
quaestie van het Verre Oosten een be
langrijk onderwerp van discussie te heb
ben uitgemaakt.
Voor de leidende personen der Sowjets
is de rol van Engeland in het Verre Oos
ten die van bemiddelaar.
Hittegolf te Bombay.
Te Bombay heerscht sedert eenigen tijd
een hittegolf, eooals er sinds menschen-
heugenis nog niet is voorgekomen.
De temperatuur steeg tot 100.7 graden,
hetgeen een recordhoogte beteekent.
Een eigenaardigheid is de droogte van
de atmosfeer, blijkbaar tengevolge van
de heete landwinden. De meeste menschen
hebben hier dan ook op het oogenblik
een verdroogde keel en gebarsten lippen.
De Duitsche wol- en katoenaankoopen.
Wij hebben reeds gemeld, dat vorige
weak Duitsche vertegenwoordigers in
Noord-Frankrijk, voornamelijk te Rijsel
en te T'ourcoing, groote hoeveelheden wol
en katoen gekocht hebben.
In de maand Maart werd 1.5 millioen
K.G. wol gekocht in vergelijking met
517.000 KG. in Februari, terwijl in Maart
bovendien 300.000 K.G. katoenafval werd
gekocht, waarvan in Februari slechts
50.000 K.G. werd ingekocht. In sommige
gevallen werd voor deze inkoopen con
tant betaald. Het gevolg is, dat de prij
zen in Noord-Frankrijk aanzienlijk zijn
gestegen.
Men schrijft deze groote inkoopen toe
aan de behoefte aan textielgoederen voor
bet maken van uniformen voor het nieu
we Duitsche leger, aan de behoefte aan
katoen van de Duitsche munitie-industrie
en aan den vervaldatum van de clearing-
overeenkomst tusschen Duitschland en
Frankrijk, die Zaterdag afliep.
Inmiddels heeft de Fransche regeering
een besluit uitgevaardigd, waarbij het
tijdelijk verboden is bepaalde grondstoffen
waaronder wol en katoen, uit te voeren.
Dit verbod heeft in het textielgebied van
Roubaix en Tourcoing groote consterna
tie gewekt.
Diplomatieke ziekte van bisschop Miiller.
Rijksbisschop Müller heeft zijn aange
kondigd bezoek aan Zuid-Duitschland
uitgesteld, zoogenaamd om gezondheids-
I redenen. In werkelijkheid echter schijnt
de oorzaak van dit uitstel gelegen te zijn
I in het kerkgeschil.
Volgens de berichten uit Zuid-Duitsch
land groeit de verontwaardiging in de
kringen der evangelische christenen te
gen de methodes, die worden aangewend
tegen een aantal hunner voorgangers, die
nog steeds in de concentratiekampen zijn
opgesloten.
Bisschop Meiser van Beieren en bis
schop Wurm van Wurttemberg hebben
zich thans aangesloten bij de confessio-
neele kerk in Pruisen, in den strijd tegen
het nieuwe heidendom.
Orkaan boven Italië.
Boven geheel Noord- en Midden-Italië
heeft in den nacht van Zaterdag op Zon
dag een orkaan gewoed van ongekende
hevigheid, die groote verwoestingen heeft
aangericht en ook eenige slachtoffers
heeft geëischt. Vooral Venetië en het ge
bied langs de Adriatische kust zijn geteis-
teid. Vele huizen werden vernield, daken
woeien af, muren stortten in en telefoon-
en telegraafleidingen werden vernield.
Op de Adriatische Zee werden vele vis-
schersschepen door den orkaan verrast
en sloegen om. Het aantal dooden is nog
niet bekend, doch tal van visschers wor
den vermist.
Te Milaan heeft de orkaan groote ma-
terieele schade aangericht. Voor zoover
tot nog toe bekend is, zijn tien personen
bij den storm omgekomen, terwijl 19 per
sonen, voornamelijk visschers, vermist
worden.
Verscheidene torpedobooten en groote
stoomschepen zoeken in de Adriatische
Zee naar slachtoffers van den storm en
opvarenden van de geteisterde visschers-
schepen.
HET NIEUWE HEIDENDOM IN
DUITSCHLAND.
Het is geen wonder, schrijft een mede
werker van het Hd'bl., dat zoowel roomsc'h
als protestantsch Duitschland zich den
laatsten tijd vooral, scherp- verzet tegen de
z.g. „Germaansche religie", of het „nieu
we heidendom", dat in 'Duitschland bij
Alfred Rosenberg en anderen tot uiting
komt. Inderdaad is sinds 'het materia
lisme van Büchner en Haeckel niet meer
zulk een isystematischen aanval op het
christendom gedaan als door dezen My-
t'hus. Deze hei'densche beweging is daar
om voor de kerken zóó gevaarlijk, om
dat 'hij zich kon uitgeven als
de consequente vertegen
woordigster van een politie
ke part ij, welke elke vrije be
weging onvoorwaardelijk
neerslaat... En inderdaad 'heeft ook
de Beijersche staatspolitie elke behande
ling van Rosenberg's boek in gesloten en
openbare vergaderingen buiten de kerken
verboden.
De (beweging beschikt bovendien over
vele tijdschriften, die in zeer groote op
lagen overal aftrek vinden. De leider
dezer beweging is de in wetenschappe
lijke kringen bekende Tiibinger professor
in de godsdienstgeschiedenis Hauer. Zeer
scherp uit hij zich thans tegen het Chris
tendom. 'Zoo publiceert de „Weisse
Fahne" zijn volgende uitlatingen
„De richting der Duitsche geloofsbewe
ging leidt radicaal van het Christendom
af. en wij herinneren hier aan het duide
lijke woord, dat Wilhelm Hauer te Scharz-
feld gesproken heeft„Wij1 hebben res
pect vo'or de persoonlijkheid van den Na-
zarener; maar wij, gelooven niet in hem.
Veel meer bestrijden wij de poging, hem
tot den religieuzen leider van het Duit
sche volk te makenChristendom en
Duitsche geloofsbeweging sluiten elkaar
principieel uit. De opkomst voor de Duit
sche geloofsbeweging mag de aanleiding
zijn tot de ontplooiing van een zuiverder
Christendom. De synthese Dudtsch, geloof
en Christendom zal echter noodt werke
lijkheid worden."
Het „Nordland" schrijft: „Christus, van
wien wij nooit wisten of de ons aange
boden godsdienst Zijn ware leer was, is
in het donker der -geschiedenis verzon
ken. Eerst nu weten we, dat Zijn plaats
vervangende dood ons niets te zeggen
hee'ft; dat veel meer de dood van die 'held
haftige strijders '('bedoeld zijn de dooden
in den wereldoorlog) voor een rijk van
Duitschers, die handeling representeert,,
welke een ver terugliggend verlossing-s-
systeem onmogelijk maakt. Hun dood
heeft ons oneindig meer te zeggen, omdat
deze dood de offerdood voor een groot
rijk van Duitschers is. In -dit (besef heeft
het kruis als teeken van eenige en 'hoog
ste waarde terug te treden voor het zin
nebeeld van de diepste, levendigste waar
de het volk. 'De oorlogsgedenktee'kenen
in de Duitsche landen zijn de altaren van
een komend volk; de onbekende soldaat
van den oorlog is- de maker en wegberei
der van het komende rijk, de Onbekende,
die Jezus van Nazareth zal vervangen".
Het is verschrikkelijk.
En -de predikanten, die tegen deze
■gruwelijke leeringen protesteeren, wor
den vervolgd en zelfs in een concentratie
kamp opgesloten.
Duitsche spionnage?
Arrestatie te Vreeswijk.
Door de gemeentepolitie te Vreeswijk
werd opgemerkt, dat een tweetal Duit
schers zich den laatsten tijd bijzonder
voor dit deel van ons land interesseerden
en lange tochten in de omgeving maak
ten, waarbij het een verdachte belangstel
ling voor de militaire versterkingswer-
ken aan den dag legde. Zij waarschuwde
den burgemeester, die met eenige politie
mannen het tweetal in de gaten hield.
Donderdag werden zij wederom in de na-
Binnenland.
Vijf personen in de Dommel verdronken.
D'e N.G.R.V.-studio te Utrecht?
Eerste deel van de nieuwe Moerdijkbrug
gelegd.
Pekelharing voor de werkloozen.
Duitsche spionnage
Exportmonopolie voor groenten en fruit.
Buitenland.
Oostenrijk wil ook een leger.
Ook de Belgische Senaat voor devaluatie.
De Belga 28 pet. in waarde vermin
derd. D'e prijzen worden opgejaagd.
D'e hongersnood in China.
Eden bij Stalin.
bijheid van een der forten aangetroffen.
De burgemeester besloot toen eens pools
hoogte tenemen, wat zij daar uitvoerden.
De beide mannen werden ondervraagd en
toen zij geen afdoende verklaring konden
geven gearresteerd. Bij fouilleering werd
op hen een situatie-teekening van het
fort gevonden. Zij werden aan de mili
taire politie overgeleverd. Het onderzoek
in deze zaak wordt met groote voortva
rendheid voortgezet.
Ingezonden Mededeelirig.
Keet
Me/sy
ROOKT IBIS EN GÉÉN ANDERE SHAG
Pluimvee en garnalen.
De minister van Economische Zaken
heeft bepaald, dat met ingang van 1 April
het verschil tusschen den prijs, waarvoor
de Stichting Nederl. Centrale voor Eie
ren en Pluimvee gedroogde garnalen,
waarvan de invoer slechts aan deze Cen
trale is toegestaan, bij invoer koopt en
den prijs, waarvoor zij die producten we
derom verkoopt, bedraagt f 2 per 100
k.g. netto.
Hij heeft voorts bepaald, dat mat in
gang van 1 April het verschil tusschen
den prij's, waarvoor de Stichting Nederl.
Centrale voor Eieren en Pluimvee levend
en geslacht pluimvee, waarvan de invoer
slechts aan deze Centrale is toegestaan,
bij invoer koopt en den prijs, waarvoor
zij die producten wederom verkoopt, be
draagt: voor levend pluimvee f 0.25 per
stuk; voor levende kuikens fO.10 per stuk
en voor geslacht pluimvee f 0.25 per k.g.
netto.
Beperking van executies van boerderijen.
Naar bet Hdbl. vernam hebben ver
schillende credietinstellingen die het hy-
potheekbedrijf uitoefenen, in verband met
de maatregelen van de regeering inzake
bet beperken van executies van landelij
ke eigendommen, onderling overleg ge
pleegd en zal o'ok met de regeering eerst
daags contact worden gezocht om deze
aangelegenheid voor de belanghebbenden
op de meest bevredigende wijze te doen
verloop en.
De bindendverklaring.
Het Verbond van Nederlandsche Werk
gevers heeft een uitvoerig adres gezon
den aan de Eerste Kamer, naar aanlei
ding van het wetsontwerp op bet verbin
dend en onverbindend verklaren van on-
dernemersO'vereenkomsten. Reeds aan de
Tweede Kamer had het Verboud verzocht
dit adres niet aan te nemen. Thans her
haalt het dit verzoek, dat het als volgt
besluit:
„Dit ontwerp is thans onverbloemd
aangediend als een belangrijke stap in
de richting van een nieuwe ordening, een
ordening, die strijdig is met de belangen
van het bedrijfsleven, zooals het Verbond
dat vertegenwoordigt."