Vrouwenhanden
PUROL
Verbindende kracht van
Ondernemersovereenkomsten.
EERSTE BLAD
Buitenland.
DINSDAG 12 MAART 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 1ST
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto ff).85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Een van onze meelevende lezers vraagt
ons een uiteenzetting te willen geven van
den inhoud en de bedoeling van het dezer
dagen in de Tweede Kamer behandelde
wetsontwerp inzake de verbindende
kracht van ondernemersovereenkomsten.
Wij willen gaarne aan dit verzoek vol
doen, vooral omdat het bedoelde ontwerp
van meer dan gewone beteekenis moet
worden geacht.
Niet omdat deze wettelijke regeling
voor de practijk van het economisch leven
als van zoo ingrijpend belang moet wor
den gezien. De mogelijkheden die dit ont
werp biedt zijn beperkt. Er is geen sprake
van, zooals het wel is voorgesteld, dat de
overheid op grond van het in dit wetsont
werp bepaalde maar naar willekeur het
bedrijfsleven kan regelen. De overheid
moet zich volgens de gestelde regeling
beperken tot het sancttunneeren van de
regelingen die uit het bedrijf zelf zijn op
gekomen; zij kan eerst optreden, wan
neer de ondernemers het initiatief heb
ben genomen.
En toch is dit wetsontwerp van meer
dan gewoon belang, omdat hier een
meuwe vorm van Overheidsbemoeiing
met het economische leven gegeven
wordt.
"Wat bedoelt dit ontwerp?
In artikel 2 is bepaald, dat de Minister
van Economische Zaken onder bepaalde
voorwaarden telkens bij algemeenen
maatregel van bestuur te stellen, bedin
gen en besluiten, tusschen personen die
een bedrijf uitoefenen, in eenigen tak van
handel of nijverheid in den ruimsten zin,
of daarbij betrokken zijn, algemeen ver
bindend kan verklaren, indien deze be
dingen of besluiten voor de economische
drijfstak overwegende beteekenis hebben
en het algemeen belang verbindendver
klaring eischt.
Een dergelijke verbindendverklaring
geschiedt slechts voor een bepaalden tijd
en kan ook gedurende dien tijd in het
algemeen belang worden opgeheven.
'Tegelijkertijd kan de Minister onder
bepaalde voorwaarden bedingen, en be
sluiten onverbindend verklarenj indien
deze bedingen of besluiten voor de econo
mische verhoudingen in den betreffenden
bedrijfstak van overwegende beteekenis
zijn en het algemeen belang onverbin-
dendverklaring eischt.
Verder is o.m. nog bepaald, dat aan
dergelijke verklaringen geen terugwer
kende kracht kan worden verleend.
En voorts ook, dat overeenkomsten te
kwader trouw aangegaan, in bet vooruit
zicht van eene verbindend- of onverbin-
dendverklaring nietig zijn.
In de memorie van toelichting bij dit
ontwerp werd er op gewezen, dat sedert
enkele tientallen jaren zich onder invloed
van moderne productie- en distributie-
metboden in verschillende bedrijfstakken
een toenemend streven openbaart, om
door samenwerking op economisch ge
bied zekere doeleinden te verwezenlijken,
die langs den weg van individueel han
delen niet of onvoldoende bereikbaar zijn.
„In vele gevallen is het oogmerk be
strijding van misbruiken in den concur
rentiestrijd of het inperken der vrije me
dedinging. Inzooverre kan het zoowel mc-
reel als economisch wenschelijk zijn. In
andere gevallen daarentegen gaat het
streven in de richting van particuliere
monopoliseering, waardoor het een ge
vaar kan opleveren voor den economi-
schen vooruitgang en voor het consumen
tenbelang."
'lot nu toe was er aan een ingrijpen
der Overheid op dit gebied geen behoefte.
Gedurende de laatste jaren hebben zich
echter belangrijke veranderingen voorge
daan. In verband met den sterk gewijzig-
den economischen toestand is de behoefte
aan onderlinge regeling der concurrentie
grooter geworden, b.v, door het brengen
van eenige uniformiteit in de verkoop
voorwaarden, het voorschrijven van mi-
nimum-qualiteiten, het tegengaan van
prijsbederf en overmatige investaties.
„Bij herhaling doet zich nu echter het
verschijnsel voor, dat het tot stand komen
of ten uitvoer leggen van overeenkomsten,
als bovenbedoeld, afstuit op den owml
van enkelen, die, van het nut van samen
werking niet overtuigd, niet tot het prijs
geven van eenige vrijheid bereid zijn. Bij
de bemoeiingen, die het Departement van
Economische Zaken doorloopend met tal
van bedrijfstakken heeft, kon meer dan
eens worden vastgesteld, dat voor een
dergelijk afzijdig blijven elke redelijke
grond ontbrak, of althans, dat de bezwa
ren, tegen toetreding ingebracht, niet on-
overkomenlijk waren. Niet zelden werd
dan van de zijde der tot samenwerking
bereidwilligen op de Regeering een be
roep gedaan om het overgebleven verzet
te helpen overwinnen.
Dit en de bijzondere crisisomstandighe
den maakten het vraagstuk voor de Re
geering acuut. Soms opende zich n.l. het
vooruitzicht, dat directe steun van de
Overheid gemist, althans beperkt zou
kunnen worden, indien de bedrijfsgenoo-
ten zelf tot interne saneering kwamen.
Soms ook kon men verwachten, dat toch
noodzakelijke Regeeringshulp een veel
nuttiger effect zou kunnen hebben, indien
er meer onderlinge samenwerking tot
stand kon worden gebracht."
Door de mogelijkheid te openen dat
vrijwillig aangegane verplichtingen tot
samenwerking onder bepaalde voorwaar
den bindend worden verklaard, hoopt de
Regeering in staat te zijn aan het stre
ven naar gezonde economische samen
werking den noodigen steun en leiding te
geven, indien daartoe in de betrokken be-
drijfskringen een ernstige wensch be
staat.
Hieraan wordt nog toegevoegd, dat er
zorgvuldig voor zal worden gewaakt, dat
de in het algemeen belang en tot behoud
van het Nederlandsche concurrentiever
mogen noodige aanpassing niet wordt ge
schaad; integendeel, waar noodig, wordt
bevorderd, en dat de belangen der consu
menten terdege zullen worden ontzien.
EINDE VAN DEN OPSTAND IN
MACEDONIË?
Generaal Kamenos met zijn staf naar
Bulgarije gevlucht.
De geheele generale staf
der Griekse he opstandelin
gen in T'hracië en Macedonië,
met generaal Kamenos aan
het hoofd, heeft zich gister
middag bij den Bulgaarse'hen
grenspost Magasa aan de Bul
gaarse he grensautoriteiten
overgegeven.
Drie 'kilometer voor de grens hadden
zij de auto's moeten verlaten, daar de
wagens door de 'hooge sneeuw niet verder
konden. Te voet bereikten zij hierop den
Grieksc'hen grenspost. Zij stelden zich
voor als leden van een regeeringscommis-
sie, die opdraoht had met de Bulgaarsche
autoriteiten aan de overzijde te onderhan
delen, waarop de Grieken hen ongehin
derd lieten passeeren. Zij gingen de grens
over en meldden zich bij den Bulgaar
schen grenspostcommandant en maakten
zich daar bekend. De wapens werden bun
afgenomen.
Zij deelden de Bulgaarsche grensoffi-
cieren mede, dat het muitende vierde
legercorps in de gevechten bij Demir His-
sar en Xeres een vernietigende nederlaag
had geleden en op de vlucht geslagen was.
Volgens particuliere berichten heeft
Kamenos er nog aan toegevoegd, dat de
hoofdoorzaak van zijn nederlaag aan het
gebrek aan luchtstrijdkrachten te wijten
was. 'Ook 'hadden zijn troepen sterk onder
gebrek aan munitie te lijden gehad. Daar
bij kwam dan nog, dat 'het der regeering
gelukt was ook bij Kawala troepen aan
wal te zetten en de linkerflank van zijn
positie op te rollen. Zijn troepen, waar
onder ook veel communistische elementen
waren, waren volkomen gedemoraliseerd
en zouden de wapens hebben weggewor
pen.
De Bulgaarsche regeering deelt mede,
dat de 'Grieksche vluchtelingen diep in het
land zullen worden geïnterneerd,
Generaal Kondylis die gisteravond in
Kawala aankwam, heeft daar overnacht
en is vanmorgen met een vliegtuig naar
Athene vertrokken. Men kan de militaire
operaties over het algemeen als afgeloo-
pen beschouwen.
Uit Belgrado wordt echter gemeld
Ofschoon thans wel met zekerheid kan
worden gezegd dat de poging van Veni-
zelos, cwn 'de heerschappij in Griekenland
aan zich te trekken, definitief schipbreuk
heeft geleden, beduidt het offensief dat
thans aan de Stroema is aangevangen, nog
in geenen 'deele dat de burgeroorlog zou
zijn geëindigd. De regeeringstroepen zijn
de rebellen in aantal verre de baas. Daar
om is 'het ook dat Kondylis de rivier 'de
Stroema bijna zonder tegenstand kon over
gaan om de aanval op Xeres en Demis-
hissar te openen. Daar echter stootte bij
op afdeelingen rebellen, die een krachtd-
gen tegenstand boden en stootte 'hij tot
tweemaal toe het hoofd. De regeerings
troepen werden tien kilometer terugge
worpen en niet, zooals officieel is gemeld,
zijn ze opgehouden door sterken mist,
maar door krachtigen tegenstand van de
opstandelingen.
Volgens een nader bericht is het tij
dens de afwezigheid van den commandant
van den kruiser, Helli, dat de bemanning
in opstand is gekomen, de officieren heeft
geboeid en aan de regeering getelegra
feerd heeft, dat zij zich overgaf
De kruiser is in Saloniki binnengeloo-
pen.
De witboekdebatten in het Engelsche
Lagerhuis.
Gisteren zijn in het Engelsche Lager
huis de met veel spanning tegemoet ge
ziene witboekdebatten gehouden. De be
langstelling was groot.
Majoor Attlee, de plaatsvervangende
leider der oppositie dor Arbeiderspartij
zeide, dat bet eerste deel van het Wit
boek in werkelijkheid gelijk stond met een
afwijzing van den Volkenhond, Het scheen
hem ongewoon toe, dat het Witboek was
gepubliceerd op een oogenblik, dat Sir
John Simon op bet punt stond om naar
Berlijn te gaan voor het voeren van be
sprekingen. Hij verklaarde, dat Groot-
Brittannië nog nooit oprecht de ontwape
ningsconferentie 'had gesteund.
Attlee besloot met te zeggen, dat het
Witboek een volledige wijziging betee'kent
van de politiek. Wij bevinden ons, zeide
hij, weder in de atmosfeer van vóór den
oorlog met de stelsels van bondgenoot
schappen, rivaliteiten en bewapenings
wedloop in de lucht. (Kreten van protest.)
Baldwin nam nu het woord onder ap
plaus van de ministers. Hij zeide, dat
Britsche staatslieden van alle partijen
meer dan hun rol hebben gespeeld sedert
de totstandkoming van den Volkenbond en
dit ook in de toekomst hopen te doen.
Het collectief systeem was in den Vol
kenbond nog niet compleet. Twee groote
mogendheden 'hadden zich er uit terugge
trokken en 'hadden daardoor een ernstigen
slag aan het collectief systeem toege
bracht. Er was een groote mogendheid,
die nog nooit verplichtingen tegenover den
Volkenbond op zich had genomen.
Baldwin zeide, verder gaande, dat Sir
John Simon Berlijn binnen ongeveer 14
dagen zal bezoeken. De Britsche regee
ring wenscht van heeler harte de univer
saliteit van den Volkenbond en om deze
reden beeft zij de toetreding van de Sow-
jetunie begroet, en zij zal nooit baar po
gingen staiken om Duitschland er toe te
bewegen, zijn uittreden uit den Volken
bond ongedaan te maken. Bij den tegen-
woordigen staat van zaken is 'het echter
moeilijk een volledige collectieve veilig
heid te scheppen. Zoolang de tijd daar
voor nog niet gekomen is, moet er naar
gestreefd worden in de verschillende dee-
len van Europa een afschrikwekkend mid
del tegen eventueele aanvallers te vinden,
sterk genoeg om oorlogsgevaar te verklei
nen.
[Baldwin sprak nog over de bewapening
van andere landen. Wat betreft de zee-
strijdkrachten wapenen de Vereenigde
Staten zich tot 'de uiterste verdragsgrens,
wat Engeland niet doet. Na nog
gewezen te hebben op de versterking van
de Italiaansohe en de Japansche vloot,
zeide sprekerwij hebben abso
luut geen steun ondervonden
bij onze pogingen om tot inter
nationale ontwapening te ko
men. Onze luchtvloot is maar de vijfde
in rangorde van de geheele wereld.
Hij: wees er op, dat in vele gevallen de
groote schepen der Britsche vloot behoefte
hebben aan mo'derniseering en aan af
weergeschut tegen vliegtuigen.
Het leger is klein en onvoldoende, in
dien er voor groote operaties een beroep
op zou worden gedaan.
Het Witboek behelst niet meer dan het
doeltreffend maken van de bestaande
strijdkrachten. Voor het leger en de ma
rine wordt niet in een versterking voor
zien, en wat betreft de luchtmacht, stelt
het Witboek voor, onze kracht gelijk te
maken aan de meest-nabij-zijnde, welke
aanvallend tegen ons kan optreden.
Het Witboek, wel verre van
onvriendelijk te staan tegen
over den vrede, zal integen
deel bijdragen tot waarbor
ging van den vrede.
Het debat over het Witboek
is met een overwinning van
de regeering geëindigd. De
labour-motie werd met 424 tegen 79 stem
men verworpen. Een amendement van
Austen Chamberlain werd vervolgens aan
vaard als motie van vertrouwen met 387
tegen 76 stemmen.
Tijdens bet defensie-debat hadden zich
in de voorhal van het Engelsche Lager
huis 'honderden personen, meest vrouwen,
verzameld, die een reeks van afgevaar
digden wensohten te zien, om tegen de be
wapeningspolitiek der Engelsche regee
ring te protes'teeren. De toegangen tot 'het
Lagerhuis waren Maandagochtend bijzon
der druk bezet en de politie vroeg verdere
versterkingen aan, daar zij tegen den
avond groote betoogingen verwachtte.
Cuba in staat van beleg.
Tengevolge van de onlusten van Zater
dagavond, waarbij vier personen werden
gedood en velen gewond, is de staat van
beleg over Cuba afgekondigd. De uitvoe
rende macht is overgegaan in handen van
militairen.
Meer dan duizend arrestaties hebben
plaats gehad.
Het Amerikaansche ministerie van
buitenlandsche zaken heeft medegedeeld,
dat Washington niet voornemens is, zich
met de huidige situatie op het eiland te
bemoeien.
Fel wordt de kerkstrijd in Duitschland.
Zondag is bij den aanvang van de gods
dienstoefening in alle Belijdeniskerken in
Pruisen een manifest van de Belijdenis
synode voorgelezen, dat zeer scherp stel
ling neemt tegen de anti-christelijke
stroomingen, welke zich in het nationaal-
socialisme openbaren.
Het manifest zegt o.a.:
Het eerste gebod luidt: „Ik ben de Heer
Uwe God, Gij zult geen vreemde goden
voor Mijn aangezicht hebben."
De nieuwe godsdienst is een opstand
tegen het eerste gebod. Hij verheft de
..rassisch-völkische" wereldbeschouwing
tot een mythe, waarbij bloed en ras, volks
wezen, eer en vrijheid tot een afgod wor
den gemaakt.
Het bij dezen godsdienst vereischte ge
loof aan het „eeuwige Duitschland" wordt
gesteld in plaats van het geloof aan het
eeuwige rijk Gods. Zulke afgoderij heeft
met het positieve Christendom niets te
maken. Het is anti-christendom.
De kerk is volgens het bevel des Heeren
verplicht, het volk het evangelie te ver
kondigen. Daarom mag zij zich niet uit
'het openbare leven in een hoek van per
soonlijke vroomheid laten dringen.
De kerk moet in al haar daden en
woorden God alleen de eer geven. Daar
om moet zij zich verzetten tegen de pro-
fanie van haar zeden de ontheiliging van
haar Zondagen en de ontkerstening van
haar feestdagen.
Het manifest werd in allo gemeenten
in doodsche stilte aangehoord en.de aan
wezigen beantwoorden deze oproep door
staande de belofte van trouw aan de Be
lijdende kerk af te leggen.
Te Berlijn was de kerk van dr Nie-
möller tot de laatste plaats toe bezet.
De geheime staatspolitie heeft in de
provincie ingegrepen. Op verschil
lende plaatsen, o. a. te Stettin
drong zij de kerken binnen en
werden de proclamaties in be
slaggenomen en de predikan
ten gearresteerd.
Volgens mededeelingen van het Propa-
ganda-ministerie zouden de predikanten,
die werden gearresteerd en in de gevan
genis opgesloten, Zondagavond reeds weer
op vrije voeten zijn gesteld. Men kon ech
ter hiervan van de zijde der belijdende
kerk gisteren nog geen bevestiging ver
krijgen, omdat verscheiden predikanten,
die Zondagmorgen de proclamatie heb
ben voorgelezen, voor eenige dagen „met
verlof zijn vertrokken".
Arbeidersgebrek in Palestina.
Naar uit Haifa wordt gemeld, heerscht
er thans een acuut arbeidersgebrek in Pa
lestina. Bij Kfar Saba rotten de sinaas
appelen aan de boomen, omdat or niet
voldoende plukkers en dragers zijn; daar
om worden in Herzlia en Maamana do
bouwarbeiders zooveel mogelijk vrij ge
maakt om in de plantages te werken.
Volgens schatting komt men alleen in
de citroencultuurondernemingen thans
reeds tweeduizend arbeiders tekort, niet
alleen voor den pluk, maar ook voor de
voorbereidende werkzaamheden voor den
nieuwen oogst.
Korte Berichten.
De Belgische Minister van Defensie,
D'evèze, heeft in een radiorede medege
deeld, dat hij voornemens is bij de Ka
mer een voorstel betreffende verlenging
van den militairen dienstplicht in te die
nen.
—I Te Berlijn is de politie er in ge
slaagd acht speelholen te ontdekken.
Ruim 100 personen, voor het grootste
deel beroepsspelers, die reeds voor een
deel straffen hebben uitgezeten, zijn gear
resteerd.
H. M. DE KONINGIN EN PRINSES
JULIANA TERUG UIT ZWITSERLAND.
Een hartelijk welkom.
Hedenochtend zijn H. M. de Koningin
en H. K. H. Prinses Juliana van hun ver
blijf in Zwitserland in Den Haag terug
gekeerd.
De ontvangst op het perron en ook
daarbuiten droeg een buitengewoon har
telijk karakter.
Reeds geruimen tijd voor het tijdstip,
waarop de trein in de Residentie zou aan
komen, stond een groote menigte te wach
ten om de vorstelijke personen te verwel
komen. Tot aan het Rijswijksche Plein
stond het publiek in dichte rijen geschaard
terwijl de politie uitgebreide maatregelen
Binnenland.
De Koningin en de Prinses terug uit
Zwitserland.
Inpoldering N.O.-polder in den Wierin-
germeer opgeschort.
Het bezuinigingsontwerp bij' den Raad
van State.
Opening van de Jaarbeurs.
Buitenland.
De kerkstrijd in Duitschland verscherpt.
Cuba in staat van beleg.
De opstand in Griekenland onderdrukt?
Het Witboek-debat in het Engelsche La
gerhuis.
blijven ondanks alle huishoudelijke arbeid
gaaf, zacht en blank door
had getroffen om de orde ts handhaven
en het verkeer zooveel mogelijk voortgang
te doen vinden.
Om 10.41 reed de trein het station bin
nen en stopte voor hst eerste perron, v,- iar
de Koninklijke, wachtkamer zich bevindt.
Hier waren ter begroeting aanwezig de
gouverneur der Residentie, Luit. Gen. Jhr
Roëll en de waarnemend burgemeester
van Den Haag, Weth. Mr Dr de Vries.
Ook hier stond het zwart van menschen.
De Koningin en de Prinses verlieten,
terwijl een luid hoera uit de menigte op
klonk. den trein en begaven zich naar de
wachtkamer.
Beiden zagen er zeer goed uit. De Ko
ningin droeg een witten mantel met bont
kraag en dito hoed, de Prinses was in
bet bruin.
Eenige oogenblikken later verlieten zij
het station en namen plaats in de gereed
staande hofauto's.
Buiten werden zij eveneens hartelijk
toegejuicht en zong het publiek bet Wil
helmus.
De Koningin en de Prinses begaven zich
naar het Huis ten Bosch.
De export van visch naar Duitschland.
Vrij onverwacht is gisteren te IJmuidon
medegedeeld dat de Duitsche regeering
voorloopig geen „Genehmigungen" meer
afgeeft aan Duitsche importeurs voor den
invoer van versche visch uit ons land.
Van de zijde van den vischhandel zijn
stappen gedaan bij de bevoegde autoritei
ten om hierover opheldering te krijgen.
Bezuinigingsontwerp nog deze maand
ingediend?
Het algemeene financieele bezuinigings
ontwerp ligt thans gereed voor het onder
zoek door den Raad van State. Het om
vangrijke ontwerp, dat een aanpassing
van de staatsbemoeiing beoogt tot een to
taal bedrag, dat naar de Telegr. moont,
niet ver van de f 60 millioen verwijderd
is, is vorige week in zijn geheel in den
ministerraad behandeld, welke zich, na
dat omtrent eenige detailpunten overeen
stemming was verkregen, er mede veree-
nigd heeft.
Zij wij goed ingelicht, zegt het blad, dan
zal aan den Raad van State worden me
degedeeld, dat de regeering het zeer op
prijs zou stellen, wanneer het onderzoek
zou kunnen worden bespoedigd. In ver
band hiermede kan worden aangenomen,
dat het ontwerp wellicht nog deze maand
bij de Tweede Kamer wordt ingediend.
Openbare behandeling wordt niet voor
eind Mei verwacht.
De werkloosheid.
De directeur van den rijksdienst der
werkloosheidsverzekering ,en arbeidsbe
middeling deelt mede, dat de werkloosheid
onder de 559.000 leden van ingevolge het
werkloosheidsbesluit 1917 gesubsidieerde
vereenigingen in do week van 18 t.m. 25
Februari heeft bedragen 32.6 pet., dat is
2.6 pet. minder dan in de vorige verslag-
week (4 t.m. 9 Februari) toen de werk
loosheid 35.2 pet. bedroeg. In de overeen
komstige verslagweek van het vorige jaar
was de werkloosheid 26.9 pet.
Bij vergelijking van den omvang der
werkloosheid in de jaren 1933 en 1934,
blijkt, dat het gemiddelde werkloosheids
percentage, afgeleid uit de persberichten
over die jaren, in 1933 bedroeg 28.1, ter
wijl bet, in 1934 was 27.3.
Deze cijfers zouden een aanwijzing kun
nen zijn, dat de toestand in 1934 een wei
nig minder ongunstig wag dan in 1933,
waarbij evenwel moet worden opgemerkt,
dat de werkloosheidscijfers in den aan
vang van het jaar 1934 meer hoop op ver
betering gaven, dan die op het einde van
bet jaar.
Een aanwijzing voor eer. zeer geringe,
gemiddelde opleving van de bedrijvigheid
in het jaar 1934 sou men ook kunnen zien
