Dobbelmann
lekltcr.» man!
EERSTE BLAD
MAANDAG 4 MAART 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 130
Buitenland.
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Ëmergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlisslngen 10.20, Losse nummers 5 cent.
Advertontiën 80 cent per regel. Ingezonden
mededcelingen 00 cent per regel. Kleine
Advertontiën Dinsdag» en Vrijdag» f0.75. bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting,
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Landbouwsteun en Middenstand.
In verband met de aanstaande behan
deling der begrooting 1935 van het Land
bouwcrisisfonds heeft het hoofdbestuur
van den Kon. Nederl. Middenstands
bond de aandacht van de Tweede Kamer
gevestigd op de nadeelige gevolgen, welke
de vigeerende landbouw-crisismaatrege-
len hebben op tal van bedrijfsgroepen,
welke agrarische producten verwerken
en (of) verhandelen.
„Wanneer men, aldus bedoeld adres, in
aanmerking neemt, dat aan het gevolgde
systeem kunstmatige prijsverhooging der
agrarische producten inhaerent is, welke
uiteraard bij dalende koopkracht der be
volking tot gestadige omzetvermindering
in den détailhandel moet leiden, dan is
het verklaarbaar, dat in middenstands-
kringen een toenemende ontstemming
over de landbouwcrisispolitiek te oonsta-
teeren valt. De achteruitgang in den le
vensmiddelenhandel is blijkens een recent
onderzoek van het Economisch Instituut
voor den Middenstand, ingesteld in op
dracht der regeering, ontstellend. Bij vrij
wel constant blijvende lasten, dreigt voor
duizenden middenstanders verarming en
ondergang.
De zwaar getroffen middenstand ten
plattelande moet daarbij met leede oogen
aanzien, dat het vigeerende stelsel van
landbouwsteun den handel en de uit
oefening van nevenbedrijven op coöpera
tieven grondslag op onredelijke wijze in
de hand werkt."
Het Hoofdbestuur zou onder de gege
ven omstandigheden willen aanbevelen,
dat de Tweeede Kamer de regeering uit-
noiodigde om tot instelling van een staats
commissie over te gaan, welke even
tueel bekleed met het enquête-recht
opdracht bekome om op korten termijn
voorstellen tot ingrijpende herziening van
de landbouwcrisismaatregelen uit te
werken.
Wijl ontkennen niet, dat een andere,
meer practische en eenvoudiger regeling
van den landbouwsteun mogelijk is.
En het is ook zeer goed mogelijk, dat
aan de thans geldende regelingen voor
een deel van den middenstand zekere be
zwaren kleven.
Maar toch betwijfelen we, of het wel
juist is, dat, zooals het adres zegt, in
middenstandskringen een toenemende
ontstemming over de landbouwcrisispo
litiek te constateeren valt.
Als vaststaand kan toch worden aange
nomen dat de middenstand in niet ge
ringe mate profiteert van de landbouw
crisismaatregelen.
De middenstand ten plattelande onder
vindt uit den aard der zaak ook de ge
volgen van de crisis.
Het wegvallen van den landbouwsteun
zou echter de totale ondergang van den
middenstand op het platteland tengevol
ge hebben.
Eenig blijk van waardeering voor de
getroffen maatregelen zou in een adres
van den Middenstandsbond dan ook niet
misplaatst zijn.
OPSTAND IN ATHENE.
De leider is Generaal Piastiras.
Vrijdagavond heeft een aantal officie
ren, die aanhangers van Piastiras zijn,
getracht een opstand in 'het arsenaal te
verwekken. De poging werd edhter ver
ijdeld, zoo werd officieel gemeld.
In tegenstelling tot de geruststellende
officieele mededeelingen, meldde de „Uni
ted Press" evenwel uit Athene, dat de re
volutionaire beweging steeds ernstiger
vormen aannam.
De muiterij op de oorlogsschepen 'had
zich spoedig tot negen oorlogsschepen uit
gebreid, welke in handen van de opstan
delingen zijn gevallen.
Door het ministerie van oorlog zijn on
middellijk verschillende trouw gebleven
bommeneskaders, alsmede de kustartille-
rieregimenten van Athene en Saloniki ge
mobiliseerd om de rebellen tot onderwer
ping te brengen.
De bommenwerpers en de kustartillerie
hebben vier oorlogsschepen, die op de
reede van Saloniki lagen en zich in (han
den van de muiters bevonden onder hevig
vuur genomen. De vijf andere oorlogs
schepen, die zich eveneens in handen der
oproerlingen bevonden, hebben de reede
verlaten en zijn-in open zee ontkomen.
Verkenningsvliegtuigen en oorlogssche
pen zijn ter vervolging uitgezonden.
Tot dusver weet men niet, in welke
richting de oorlogsschepen zijn ontkomen,
men vermoedt echter, 'dat ze koers heb
ben gezet naar Bodh Kreta, omdat het
meerendeel van de inwoners van Kreta
tot de aanhangers van Venizelos behoort.
Op Kreta is de activiteit dezer aanhan
gers bijzonder sterk geweest.
Om een vlucht van een nog grooter aan
tal schepen, waarop de revolutionaire be
weging zich zou uitbreiden te voorkomen,
heeft men in de haven van Saloniki eenige
handelsschepen laten zinken. De ingang
van de haven is versperd.
Men kan de juiste toedracht moeilijk te
weten komen.
Alle Grieksche telegrammen worden
op het oogenblik aan strenge censuur
onderworpen; de dagbladen der oppositie
zijn niet verschenen.
Dit is wel zeker, dat de opstand door
aanhangers van Venizelos, Piastiras en
Gikils, werd ontketend. De opstandelingen
waren er in geslaagd zich van de vloot
meester te maken.
Te Athene stonden de kadetten der mili
taire school en de nationale garde aan de
zijde der rebellen; Vrijdagavond gelukte
het hun na een verwoeden strijd het arse
naal te bezetten.
Daar de meeste marine-officieren afwe
zig waren, 'konden de opstandelingen de
vloot in hun macht krijgen en koers zet
ten naar Saloniki of Kreta.
De kustbatterijen kregen het bevel de
schepen onder vuur te nemen, als de op
standelingen zich niet zouden overgeven.
Vliegtuigen uit Tatoi achtervolgen de
vloot en bombardeeren de schepen, met
het gevolg, dat de kruiser Aweroft aan
zienlijke sdhade opliep.
De opstandelingen seinden, dat zij zich
tot het uiterste zouden blijven verzetten.
De beschadigde kruiser is door een ander
schip op sleeptouw genomen.
In Athene hoorde men Vrijdag tot Iaat
in den nacht geweer- en artillerievuur.
De regeeringstroepen konden de voor
naamste punten der stad bezetten. Er zijn
drie dooden gevallen en tien man zijn gen
wond.
In de 'hoofdstad werd 'de staat van be
leg afgekondigd, evenals in Macedonië en
Thracië. Hier schijnt het echter rustig te
zijn gebleven. De regeering heeft aange
kondigd, dat zij de muiters met groote
gestrengheid zal straffen. Leger en lucht
macht zijn de regeerin'g trouw gebleven.
Zaterdagochtend heroverden de regee
ringstroepen het arsenaal van Salamis.
Post- en telegraafkantoren worden be
waakt.
De premier, Tsaldaris, 'heeft een procla
matie gericht tot het Grieksche volk.
Daarin wordt o.a. gezegd
De regeering heeft den opstand met
haar gewapende maCht, die zich trouw en
toegewijd in den strijd begaf, onderdrukt
en is den toestand volkomen meester.
Latere berichten spreken dit weer tegen.
Uit Saloni'ki wordt gemeld, dat aanhan
gers van Venizelos uit militaire kringen
op een sein uit Athene hebben gewacht;
de 'berichten hieven echter uit, daar de
boodschappers gearresteerd werden.
Venizelos, die 'zich te Kanea op Kreta
ophoudt, heeft besloten zich bij de op
standige beweging aan te sluiten, daar hij
van meening is, 'dat de door de regeering
te Athene afgekondigde staat van 'beleg
in strijd met de grondwet is en het be
staan van de republiek in gevaar brengt.
De regeering-Tsaldaris is begonnen met
de meest vooraanstaande oppositieleiders
te arresteeren, onder wie de beide vroe
gere minister-presidenten Papanastassioe
en Cafantaris.
De achtervolging van de naar Kreta
stoomende rebellenschepen, waarbij zich
vier U-booten hebben aangesloten, wordt
voortgezet.
De Grieksche luchtvloot zet de vluch
tende rebellen achterna.
Het door regeeringsvliegtuigen begonnen
bombardement heeft reeds tengevolgë ge
had, dat eenige schepen der muiters ern
stig zijn beschadigd.
Het schijnt wel vast te staan, dat de
putsch in het buitenland op touw is ge
zet en in hoofdzaak het werk is van gene
raal Piastiras.
In Saloni'ki was men door 'de afkondi
ging van den staat van 'beleg volkomen
verrast. Daar de telefonische verbinding
met Athene was verbroken en men dus
de reden niet te weten 'kon komen, liepen
er al gauw de wildste geruchten.
Eerst een communiqué der regeering
bracht opheldering.
De regeering schijnt reeds twee maan
den in het 'bezit van inlichtingen te zijn
geweest, dat een aantal officieren op non-
actief, welke onder invloed van generaal
Piastiras stonden, een omwenteling op
touw wilden zetten. Tegelijk begon de Ve-
nizelistische pers een felle campagne tegen
de regeering.
In tegenstelling met het officieele com
muniqué, dat van het herstel der rust
spreekt, heersc'ht in Athene een uiterst
opgewonden stemming. Het autoverkeer
is gestaakt, de schouwburgen zijn geslo
ten, de arrestaties van afgevaardigden der
Republikeinsohe Liga zijn voortgezet. De
regeering heeft toegegeven, dat vijf oor
logsschepen in 'handen van de opstande
lingen zijn, doch thans blijkt, 'dat zich
hierbij twee onderzeeërs 'hebben aange
sloten.
De muiters schijnen ruim van munitie
voorzien te zijn, wat bleek uit het feit, dat
er op de vervolgers in de Vliegtuigen een
100-tal granaten van luchtafweergeschut
en scheepsartillerie zijn gelost.
Aan de zijde der muiters is de 'kruiser
„Averoff" opnieuw door twee bommen ge
troffen. De torpedojager „Mi'ki" kreeg een
voltreffer, waardoor zij' buiten gevecht is
gesteld en de reis niet verder kan voort
zetten.
Alle kustbatterijen hebben last gekre
gen, zoodra een van de muitende booten
in zicht komt, ze onder vuur te nemen.
Bij de botsingen in Athene zouden er 60
dooden zijn gevallen.
Relletjes te Gent.
In Vlaamsche kringen heerscht al se
dert eenigen tijd ontstemming over het
feit, dat de minister van Openbaar on
derwijs een aantal Franskiljonsche pro
fessoren toestemming heeft gegeven aan
de Vlaamsche Universiteit te Gent facul
tatieve colleges in het Fransch te houden.
Men zag hierin een streven om in deze
Universiteit die na een jarenlangen
strijd enkele jaren geleden geheel ver-
vlaamscht is het Fransch langs een
achterdeurtje weer binnen te smokkelen.
Verleden week besloot het Gentsche stu
dentencorps alle leden die deze Fransche
leergangen zouden volgen, uit te stooten.
Vrijdag bij het begin van den eersten
leergang in de Fransche taal, is het tot
studentenrelletjes gekomen.
Een honderdtal studenten drong de zaal
binnen waarin Prof. Willems zijn Fran
sche voordracht zou houden. Een der stu
denten richtte namens de groep het woord
tot den professor en verklaarde hem, dat
de actie niet tegen hem persoonlijk, maar
tegen het stelsel der Fransche colleges is
gericht, waarop zij den professor de zaal
uitdrongen.
Prof. Bessemans, de weinig populaire
rector der Vlaamsche hoogeschool had in
middels de politie ontboden, 'die de stu
denten met geweld uit het universiteits
gebouw trachtte te verjagen, waarbij het
tot een formeele kloppartij tusschen stu
denten en politie-agenten kwam. De po
litie bezette verschillende hoogesehoolge-
bouwen, terwijl buiten een duizendkoppige
studentenmenigte demonstreerde.
Rector Bessemans heeft aangekondigd
dat hij de Fransche colleges desnoods on
der 'bescherming van de politie zal laten
houden, terwijl de studenten hunnerzijds
vastbesloten zijn het Nederlandsche ka
rakter van de Vlaamsche hoogeschool tot
het uiterste en met alle middelen te ver
dedigen.
Het verzoek van Simon aan Berlijn.
Naar Reuter meldt, zal Minister Si
mon a.s. D'onderdag 7 dezer des namid
dags te Berlijn aankomen. Hij blijft er tot
Zondag 10 dezer,
Uit Londen wordt bovenstaand bericht
bevestigd. D'e kwestie van de bezoeken
aan Moskou, Warschau en Praag is nog
in overweging.
Lloyd George's plan.
Als één der belangrijkste gebeurtenis
sen in de binnenlandsche Engelsche poli
tiek beschouwt men in Engeland de
schriftelijke uitnoodiging, welke minister
president Mac Donald heeft gericht aan
Lloyd George met het verzoek de Engel
sche regeering uitvoerig te willen inlich
ten omtrent zijn „New D'eal''-plannen met
nauwkeurige berekeningen omtrent deze
plannen tot werkverschaffing en vermin
dering der werkloosheid.
Onmiddellijk na ontvangst van dezen
brief deelde Lloyd George den premier
telegrafisch mede, dat hij met genoegen
aan de wenschen der regeering zou vol
doen.
Korte Berichten.
Tegen dr Rintelen, den Oostenrijk-
schen oud-gezant te Rome, die te Wee-
nen wegens hoogverraad terechtstond, is
levenslange gevangenisstraf geëischt.
Minister De Wilde in Groningen.
In gezelschap van den Commissaris
der Koningin en eenige leden van Ged.
Staten 'heeft minister De Wilde een be
zoek gebracht aan de Groningsche ge
meenten Delfzijl en Beerta.
Het weinig-begeerde ambt.
Aangezien geen der wethouders of an
dere raadsleden de functie van loco-bur
gemeester van Nieuwolda op zich wilde
nemen, is als zoodanig aangewezen de
heer H. K. Venema, burgemeester van
Scheemda.
De Kietswetwijziging.
D'e soc.-dem. Tweede-Kamerfractie
heeft, naar „Het Volk" meldt, in haar
Donderdag gehouden vergadering het
wetsontwerp tot wijziging van de Kies
wet de provinciale wet en de gemeente
wet tesproken. Het oordeel der fractie
luidt ongunstig.
Steun aan de klompen-industrie.
De R. K. Nat. Klompenmakerspatroons
bond en de Ned. Bond van Klompenma
kerspatroons hebben een adres gezonden
aan het Nat. Crisiscomité. In dit adres
wordt gewezen op 'den groeten nood in de
klompenindustrie en verzocht zoo moge
lijk bindend voor te schrijven, om zooveel
mogelijk als er schoeisel verstrekt moet
worden, hiervoor klompen te nemen en
wel uitsluitend van Nederlandsch fabri
kaat. Door het Nat. Crisiscomité werd toe
gezegd in de toekomst te trachten de plaat
selijke comité's te bewegen om, indien mo
gelijk, voor schoeisel klompen te distri-
bueeren.
De organisaties in de klompenindustrie
vertrouwen op de regeering en ze hebben
de hoop., dat instellingen als Nationaal
Crisiscomité hun ondersteuningswerk te
baat zullen nemen, tot leniging van den
dringenden nood der Nederlandsche klom
penmakers.
De Nederlandsch-Belgische overeenkomst.
Naar gemeld wordt is men in Neder
landsche kringen niet ontevreden over de
handelsovereenkomst met België, welke
in Dien Haag is geparafeerd.
Hoewel de tekst der overeenkomst nog
niet bekend is, meenen wij' te weten, dat
voor den uitvoer van landbouwproducten
naar België de nieuwe toestand niet on
gunstiger zal worden. Het is zelfs niet on
mogelijk, dat de toestanden zich voor ons
land in een meer gunstige richting zullen
ontwikkelen.
Wat den uitvoer van België betreft van
industrieproducten is de getroffen regeling
voor Nederland eveneens niet ongunstig.
De invoer zal voor bepaalde producten be
perkt worden, voor andere geconsolideerd
op de basis van 1934.
Ten aanzien van het steenkolenvraag-
stuk is 'de oplossing ook niet onbevredi
gend, in aanmerking genomen de groote
moeilijkheden, welke wederzijds op dit ter
rein bestonden.
Steunuitkeering aan niet-georganiseerde
werkloozen.
Op vragen van den heer Van Dis in ver
band met het onthouden van steunuitkee-
ringen aan niet-georganiseerde werkloo
zen heeft de minister van sociale zaken
geantwoord:
Ad I. Het is den ondergeteekende be
kend, dat de raad der gemeente Poort
vliet heeft besloten, geen uitkeering in
gevolge de steunregeling te geven aan niet
verzekerde werkloozen gedurende zooveel
weken als zij, indien zij verzekerd waren
of gebleven waren, uit de werkloozenkas
zouden kunnen trekken.
Ad II. Vóór 1 Januari 1935 werden in
de gemeente Hillegom de ongeorganiseer
den niet ingevolge de steunregeling ge
steund. Met ingang van 1 Januari 1935
zijn echter alle werkloozen, die daarvoor
in aanmerking komen, in de steunregeling
opgenomen.
Ad III. De gedachte, dat aansluiting bij
een werkloozenkas zooveel mogelijk moet
warden 'bevorderd, acht ondergeteekende
alleszins juist.
D'e rijkssteunregeling houdt hiermede
reeds rekening door ten aanzien van de
tarieven van steunverleening onderscheid
te maken tusschen verzekerden en niet-
verzekerden.
Bovendien opent artikel 2 van deze re
geling de mogelijkheid rekening te hou
den met het feit, dat de niet-verzekerde,
wanneer hij werkt, meer kan besparen dan
de verzekerde, die wekelijks contributie
voor de werkloozenkas moet betalen. Het
is dan ook alleszins redelijk, dat in ver
band 'hiermede de niet-verzekerden een
iets langeren wachttijd doormaken dan de
verzekerden.
Een maatregel als onder I bedoeld, gaat
echter in deze richting verder dan met
het oog op het gestelde doel noodig en ge-
wenscht is.
Ad TV. De ondergeteekende heeft het
gemeentebestuur van Poortvliet met de
zienswijze van de regeering in kennis ge
steld, met verzoek 't desbetreffend raads
besluit in nadere overweging te nemen en
in den vervolge tusschen verzekerden en
niet-verzekerden onderscheid te maken op
de wijze, als onder III is uiteengezet.
Ministers voor de radio.
Bij Kon. 'besluit van 20 Februari 1935
(Staatsblad no. 61, uitgegeven op 1 Mrt),
zijn wijzigingen gebracht in 'het radio
reglement. De voornaamste betreft de be
schikbaarstelling van zendtijd, indien de
Koningin of de Ministers van den Neder-
landschen omroep gebruik wenschen te
maken.
Koninklijke en ministerieele redevoerin
gen worden buiten de radiocontrole ge
plaatst en zijn voorts aan geen enkele
norm, wat inhoud betreft, gebonden.
Binnenland.
D'e begrafenis van Staatsraad Idenburg'.
De Ned. Herv. Kerk te Leerbroek ver-
Lcrand.
De Nederl.-Belgische onderhandelingen.
D'e aangenomen herclassificatie.
Buitenland.
Opstand in Griekenland.
Kabinetscrisis in Hongarije.
Ingezonden Mededeeling.
IBIS SHAG - LICHTE PIDPTABAK
Rookt Dobbelmann'* Tabak en géén andere 1
DE WIJZIGING VAN DE KIESWET.
Jhr Mr D. J. de Geer schreef in de
„Nederlander" over de memorie van ant
woord betreffende het wetsontwerp tot
wijziging van de Kieswet en bet daarin
opgenomen vereischte, dat tenminste drie
maal de kiesdeeler moet zijn behaald om
in de Tweede Kamer vertegenwoordigd te
worden, o.m.:
„Het gevaarlijke van de redeneering der
memorie van antwoord kqmt ons voor
hierin te liggen, dat zij het onderhavige
voorstel verdedigt als „een doorkruising
die niet noodzakelijk is op grond van de
werking van het kiesapparaat, doch waar
van de noodzakelijkheid wordt bepaald
door het inzicht, in de behoeften van de
samenstelling van het parlement". Een
doorkruising, zooals het elders heet, „door
een bizonderen eisch van doelmatigheid".
Wat feitelijk beteekent: een doorkrui
sing op grond van staatkundige overwe
gingen.
Hiermee is, in zorgwekkende mate, het
hek van den dam.
Welk verweer zou men op die wijze nog
hebben tegenover subversieve elementen,
die ook hunnerzijds op grond van staat
kundige overwegingen de grondwet wen
schen te doorkruisen?
Het geval doet ons denken aan hel ge
beurde bij een ander kiesvoorstel uit het
jaar 1894.
Op grond van eerbiedwaardige staat
kundige overwegingen was ook toen een
kiesrechtherzioning aanhangig gemaakt,
die volgens velen met de grondwet in strijd
was. Het ontwerp leidde tot een conflict
met de Tweede Kamer, gevolgd door Ka
merontbinding. Van zóó iets is nu van
zelf geen sprake. Maar waar wij aan her
inneren willen is bet volgende. Mr Lob
man keurde af, dat het kabinet een ont
binding bevorderd had over een grond
wetsinterpretatie, omdat zijns inziens de
kiezers daarover niet konden oordeelen en
zij hun stem dus zouden bepalen naar wat
zij over de zaak zelve dachten. „Waar
meerdere knappe menschen verschillen
van gevoelen" aldus vertolkte hij in een
toenmalige brochure de gedachte van den
kiezer „mag ik immers vrijelijk kiezen
wat mij het beste bevalt". En hij liet
daarop volgen: „Voor den eerlijken wets-
uitlegger een verfoeilijke ketterij; voor de
arme kiezers de eenig mogelijke ratio de-
eendi, de eenige uitkomst! En zóó kwam
feitelijk de wil der partijen in de plaats
van de door den Koning vastgestelde
Grondwet!
Het bedenkelijke in de memorie van
antwoord is nu, dat zij deze „verfoeilijke
ketterij" feitelijk tot leidend beginsel
maakt. De uitlegging van de grondwet
wordt beheerscht door de voortreffelijk
heid van het nagestreefde doel. De behoef
te aan een betere samenstelling van het
parlement maakt een do ^kruising van de
