GUSTAAF ADOLF BOLKNAK
WOENSDAG 20 FEBRUARI 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
40e JAARGANG - No. 120
Buitenland
Binnenland.
6 CENT
Staten-Generaal
VIIA4GT GUSTAAF ADOLF
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20, Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Kabinet en Volk.
In Roomsche kringen is men volstrekt
niet algemeen ingenomen met het optre
den van het Kabinet Colijn.
Dat is gebleken bij het begrootingsde-
bat toen de heer Aalberse een ietwat op
zienbarende rede hield, waarvan de
strekking nog steeds niet geheel duidelijk
is geworden.
Het blijkt ook uit wat diverse Room
sche bladen schreven over wat door Mi
nister Colijn over het ordeningsvraagstuk
werd opgemerkt.
Zoo merkte de „Maasbode" a.m.
op, dat de mentaliteit welke uit 's Minis
ters rede sprak, de vraag doet rijzen, of
de voorstanders van de ordening op den
duur wel met Dr Colijn in zee kunnen
gaan. En de „Morgen" verklaarde ver
sterkt te zijn in de meening, „dat een
kabinet onder deze leiding er allerminst
een is, zooals we er in de huidige crisis
een noodig hebben."
Naar aanleiding van deze critiek
dringt Mr v. Wijnbergen in de „Maas
bod e" op meer klaarheid aan.
Persoonlijk zou hij op de vraag of men
vertrouwen stelt in het kabinet en in den
Minister-president in het bijzonder, zon
der aarzeling een bevestigend ant
woord geven. Anderen, zegt hij, kunnen
daarover anders denken. Dat is hun
recht. In dat geval echter mag men niet
blijven staan bij het uitspreken van die
meening, maar heeft men daaruit ook de
noodige conclusies te trekken en is het
dure plicht niets onbeproefd te laten ten
einde dit kabinet door een ander te ver
vangen.
In dezen tijd is het een groot landsbe
lang, dat er zij een kabinet dat het ver
trouwen geniet van ons volk.
Stelt men in dit kabinet geen vertrou
wen, dan moet men niet stelselmatig de
positie van dit kabinet ondermijnen en
tegen dit kabinet en met name tegen den
heer Colijn stemming maken, maar
dan ga men in 's lands belang ook recht
op het doel af.
„Persoonlijk, zoo besluit de heer van
Wijnbergen, ben ik nog steeds van mee
ning, dat het heengaan van dit kabinet
een ramp ware voor het land.
Ik denk er niet aan zelfs maar te pogen
die meening aan anderen op te dringen.
Maar aan hen, die anders oordeelen,
mag en moet gevraagd worden, dat zij,
naar gelang van de. positie, waarin zij
verkeeren, de middelen, waarover zij be
schikken, aanwenden teneinde tot een
ander kabinet te komen.
Doen zij dat niet, dan treft niet het
kabinet, dat naar beste weten, met groote
toewijding in deze moeilijke tijden, met
Gods hulp zijn taak te volbrengen tracht,
een verwijt, maar hen zelf, die bewust
nalaten, wat naar hun vaste overtuiging
door 's lands belang gevorderd wordt."
De heer van Wijnbergen sprak hier
een woord op zijn pas.
Het kabinet heeft er recht op te weten
waar het aan toe is.
En als men van meening is dat een
ander kabinet de voorkeur verdient, dan
eischt 's lands belang, dat dit ook duide
lijk wordt gezegd.
Intusschen haast zich de „M aas
bod e" te verklaren, dat zij aan dit Ka
binet in' geenen deele het vertrouwen
wenscht op te zeggen.
De trein Amsterdam-Parijs ontspoord.
De trein Amsterdam-Brussel-Parijs die
om 16 u. 55 min. in Parijs moest aanko
men, is te Ghlin (bij Bergen in Henegou
wen) ontspoord.
De locomotief, de tender en enkele wa
gens liepen uit de rails, doch gelukkiger
wijze werden geen reizigers of leden van
het treinpersoneel gewond, en is de mate
rieels schade ook vrij onbelangrijk geble
ven.
Onmiddellijk werd met het herstelwerk
begonnen.
Orkaan over Boedapest
Boven Boedapest en de naaste omge
ving van de stad heeft een hevige orkaan
gewoed. Auto's werden omver geworpen,
daken en schoorsteenen afgerukt. Een
voorbijganger kwam om het leven, door
dien hij getroffen werd door den gevel
van een huis, dat instortte.
Meer dan 100 personen liepen min of
meer ernstige verwondingen op.
De Fransch-Engelsche besprekingen.
De Fransche ministers zijn gisteren in
kabinetsraad bijeen geweest.
Laval bevestigde, dat de Fransche en
Britsche regeeringen in nauw en voortdu
rend contact met elkaar gebleven zijn en
dat de gedachten wisseling tusschen Parijs
en Londen in een geest van vertrouwde
samenwerking wordt voortgezet.
Er is geen reden, zeide hij1, om een snel
verloop der onderhandelingen of een
spoedige ontwikkeling der situatie te ver
wachten, daar de problemen, opgeworpen
door het antwoord van Duitsohland, een
nauwkeurige bestudeering vereischen.
De diplomatieke correspondent van de
„Morning Post" schrijft, dat Engeland en
Frankrijk zich ten tweeden male tot
D'uitschland zullen wenden. De eerstvol
gende phase schijnt niet te bestaan uit
een nieuwe nota aan Berlijn, doch uit een
Engelsoh-Duitsohe bespreking.
De roode agitatie in België.
In de Belgische Kamer had gisteren
de socialistische interpellatie plaats naar
aanleiding van het besluit der regeering
om de socialistische nationale, die op 24
Februari a.s. te Brussel zou worden ge
houden, te verbieden, welke interpellatie
met vrij hevige incidenten gepaard ging.
De socialistische leider Vander velde
protesteerde tegen het regeeringsverbod.
Hij zeide o.m., dat de regeering het ver
bod had uitgevaardigd, om de banken te
beschermen. Hierop volgde een veront
waardigd protest van den minister van
justitie en het scheelde weinig of 't kwam
daarbij tot een handgemeen.
Minister Theunis bewees aan de hand
van redevoeringen van socialistische Ka
merleden en van artikelen in de sociali»
tische pers, dat de socialistische betooging
wel 'degelijk op touw was gezet om inciden
ten te verwekken en om de regeering vrees
aan te jagen.
„We zullen sterk genoeg zijn, om alles
ondersthoven te werpen", staat ergens in
een van uw bladen geschreven", ging spr.
voort, waarop van socialistische zijde on
derbroken werd: „We zijn ook vast be
sloten dat te doen!"
D© interpellatie eindigde met het aan
nemen door de regeeringspartijen van een
motie van vertrouwen in het beleid der
regeering.
„Beleediging van het Christendom."
De Duitsche minister van Landbouw,
de heer W. Darré, is zich te buiten ge
gaan aan het publiceeren van een heiden-
sehen, kalender, waarvan het resultaat
misnoegen en verontwaardiging in Duit-
sche kerkelijke kringen is; speciaal bij de
rooxnsch-katholieken, omdat alle van hei
lige namen afgeleide namen van dagen er
uit zijn gelaten.
Goede Vrijdag wordt erin beschreven
als: dag van herdenking van de 4500 Sak-
sers die door Karei den Grooten („den
slachter") zijn vermoord, alsmede van
„negen millioen anderen die zijn ver
moord, gefolterd, verbrand, omdat zij
kampioenen waren van het recht, geloo-
vigen, ketters of heksen". Pasehen is ge
promoveerd tot het „feest van den Zonst-
opgang", Hemelvaartsdag is „Thors ne-
derdaling", Aschwoensdag is „Asch-Wo-
dansdag", de eerste Kerstdag, of liever 25
December, „de komst van het kind van
Yule en de verschijning van het sterTe-
beeld „de Geit aan het Walhalla", enz.
Geen wonder dus dat „Der Kalholik",
officieel weekblad der R.K. Kerk in
Dhitschland, dezen kalender een „grove
beleediging van het christendom" noemt.
Rusland verstoord op Engeland.
Nadat de „Prawda" reeds op zeer ge-
prikkelden toon commentaar geleverd
had op het D'uitsche antwoord op de Lon-
densche voorstellen, richt thans de „Iz-
vestia" aanvallen op de Engelsche re
geering.
„Het feit, dat de Engelsche regeering
bereid is D'uitschland tegelijkertijd rechts
gelijkheid en bewapening toe te staan, be-
teekent Duitsohland te bewapenen en het
volledige vrijheid van handelen toestaan
in Oost-Europa.
Engeland zelf is het, dat de verove-
ringslusten van het D'uitsche fascisme
aanwakkert.
De geheele verantwoordelijkheid voor
het behoud van den Europeesc'hen vrede
ligt derhalve volledig en geheel bij1 de En
gelsche regeering, die onder den schijn
van een z.g. strijdster te zijn voor den
vrede, in feite de positie van de vijanden
van den vrede versterkt.
Handelsbesprekingen met België.
Na de Maandag gehouden voorbereiden
de besprekingen tusschen de leiders der
delegaties, de heeren Suetens en Lamping,
zijn gisteren de Belgisch-Nederlandsche
onderhandelingenvoortgezet.
Hedenmorgen kwamen te Den Haag de
drie sub-commissies bijeen, waarbij de
besprekingen over het kolenvraagstuk het
belangrijkste zijn. Op dit gebied zijn de
beide standpunten bij de onlangs afge
broken onderhandelingen, naar men weet,
het verst van elkaar gebleven.
Er wordt op gerekend, dat de gedachten-
wisseling nog zeker eenige dagen zal vor
deren, en dat een eventueel resultaat niet
voor het einde der week bereikt zal zijn.
Regeling surséance van betaling.
Naar wij vernemen zal de nieuwe rege
ling van de surséance van betaling, waar
bij het dwangaccoord buiten faillissement
wordt ingevoerd, op 16 Maart a.s. in wer
king treden.
Voorschotten aan suikerfabrieken.
Bij beschikking van den Minister van
Economische Zaken is in het reglement
Suikerbietensteun 1934 een bepaling op
genomen, volgens welke indien de Cen
trale zulks noodig acht, uiterlijk op 15
Maart nadere voorschotten aan de fabrie
ken kunnen worden verstrekt ten bedrage
van ten hoogste f 2.50 per 100 Kg., bere
kend over de totale hoeveelheid ver
wachte garantiebieten.
Dreigend conflict in het mijnbedrijf.
Gistermiddag heeft de rijksbemiddelaar,
Prof. Mr Aalberse, te Heerlen geconfe
reerd met de partijen betrokken in het
mijnconflict. D'e eerste conferentie, waar
in gehoord werden de directies der parti
culiere mijnen, duurde van half 2 tot half
4. Om kwart voor 4 werden de vertegen
woordigers der mijnwerkersbonden ge
hoord. Deze bijeenkomst duurde tot 5 uur.
Zaterdagmiddag a.s. heeft een tweede
conferentie plaats, waarna de rijksbemid
delaar nader overleg zal plegen met de
directies der particuliere mijnen en ver
tegenwoordigers der mijnwerkersbonden,
welke dan gezamenlijk bijeen komen.
Notariaat.
Bij Kon. besluit is benoemd tot notaris
binnen het arrond. Utrecht ter stand
plaats Zuilen mr J. A. M. Koeh, candi-
daat-notaris en advocaat te Utrecht.
Crisisheffing op buitenlandsch fruit.
De Rotterdamsche Kamer van Koop
handel heeft herhaaldelijk de aandacht
van den minister van Economische Za
ken gevestigd op de wenschelijkheid om
de hoogte van de crisisheffingen op bui
tenlandsch fruit en groenten te doen af
wisselen met de seizoenen; met dien ver
stande, dat deze heffingen hoog worden
gesteld zoolang de betrokken vrucht van
den Nederlandschen bodem aan de markt
is, doch voor het overige gedeelte van het
jaar, hetzij niet worden geheven, hetzij
zeer laag worden gesteld. In een schrij
ven aan den minister van Economische
Zaken zegt de Kamer, dat de minister
r^eds herhaaldelijk heeft blijk gegeven,
dit stelsel tot grondslag van zijn systeem
der heffingen op groente en fruit te wil
len maken, maar dat het blijkbaar nog
niet mogelijk is geweest, dit stelsel over
de geheele lijn door te voeren. Een be
langrijke tak van Nederlandsche welvaart
verkeert hier in gevaar, indien niet spoe
dig wordt ingegrepen.
Het wetsontwerp tot regeling van
uitverkoopen.
D'e Nederl. Bond van winkeliers in da-
mesconfectie heeft zich met een adres tot
den minister van oeconomische zaken ge
wend, waarin hij den wenk geeft, dat de
wetstekst aan duidelijkheid zou winnen
wanneer streng werd onderscheiden tus
schen de begrippen: uitverkoopen
en opruimingen. Opruimingen ko
men regelmatig in elk bedrijf voor, uit
verkoopen zijn verbonden aan geheele of
gedeeltelijke opheffing der zaak.
Het bestuur vroeg nog de aandacht
van het publiek en de regeering hierop te
vestigen, dat de voorgestelde wet, hoezeer
het er overigens mede instemt, niet zal
bereiken wat ermede beoogd wordt wat
betreft het onmogelijk maken van vlie
gende winkels; dit euvel zal zich eenvou
dig verplaatsen, doordat de vliegende
winkeliers hun bedrijf op de markt zullen
gaan uitoefenen. Ook mist het bestuur in
het wetsontwerp bepalingen tegen irreëele
uitverkoopen of opruimingen in den vorm
fcn het brengen der goederen naar de
veiling.
Ingezonden Mededeeling.
EERSTE KAMER.
Begrooting Binnenlandschc Zaken.
Minister de Wilde verdedigt zijn beleid.
De Eerste Kamer is met de behande
ling van de begrooting Binnenlandsche
Zaken gereed gekomen.
Hoofdzaak was gisteren de rede van
Minister De Wilde, die verklaarde dat
de pijlen, die op hem zijn afgeschoten,
hem nog meegevallen zijn. De verwijten,
die naar het hoofd der regeering geslin
gerd worden ten aanzien van het beleid
der gemeenten, missen iedere basis omdat
zij geen rekening houden met den deplo-
rabelen toestand waarin wij verkeeren.
De algemeene toestand der Nederland
sche gemeenten is daarbij zorgwekkend.
Men moet thans niet vragen, wie de
schuld draagt, maar men dient de handen
ineen te slaan. Hoefdzaak is thans te zor
gen, dat men den toestand meester is.
Een deel van die taak rust op de schou
ders van den minister van binnenland
sche zaken. Op hem rust de plicht de
gemeenten door dezen toestand heen te
helpen. Spr. mag thans niet met de teu-
ledere rooker hóógst content.
Vóór alles kwaliteit. Hoofdkantoor Zeist.
gels spelen, hij moet die strak
houden. Hij heeft alle hulde voor het
geen de goedwillende gemeenten gedaan
hebben. Er zijn echter ook kwaadwillige
besturen en bestuurders, die niet de kans
moeten krijgen, noodzakelijke maatrege
len na te laten. Zij huldigen een commu
naal egoïsme. Dit moet tot botsingen lei
den, dat kan niet anders. Dit betreft ech
ter een kleine minderheid, gesteund door
een deel der Pers.
Wanneer de aanhangige wetsontwer
pen worden aangenomen, zullen nog 285
gemeenten van het Rijk afhankelijk blij
ven. Het overgroote deel blijft dus finan-
ciëel onafhankelijk.
Spr. verdedigt voorts zijn circulaire aan
Ged. Staten betreffende het toezicht op
de financiën der gemeenten. Deze taak
van Ged. Staten is grondwettelijk en was
jaren lang verwaarloosd.
Spr. kan niet aanvaarden, dat feitelijk
de werkloosheidskosten ten laste van het
Rijk moesten komen. Wanneer iemand
in armoede verkeert, is het in de eerste
plaats de taak der familie om te steunen.
Principiëel komen juist de kosten op de
gemeenten, maar helpt het Rijk.
Natuurlijk moet de regeering den eisch
stellen, dat de begrootingen zullen slui
ten. De „uitgestooten" bedragen helpen
de gemeenten, haar zelfstandigheid te her
krijgen. Overigens berusten spr.'s maat
regelen te dien aanzien op de wet tot
steun aan noodlijdende gemeenten. Zou
de heer Wibaut willen, dat de noodlijden
de gemeenten maar de rekening hadden
te presenteeren?
In de critiek heeft spr. een constructief
element gemist. Hij is dus niet overtuigd,
dat zijn houding verkeerd is.
Wat de quaestie der salarissen betreft,
het was noodzakelijk, dat deze zaak wat
meer uit een algemeen gezichtspunt werd
beoordeeld. Voor dezelfde functies werd
in de eene plaats wel 40 pet. meer be
taald dan in de andere. Voor de argu
mentatie, dat sommige provinciën geen
slechte financiëele positie hebben, kan
spr. niet uit den weg gaan. Immers, de
zelfde burgers, die inwoner zijn van een
provincie, zijn ook burger van het nood
lijdende Rijk en misschien ook van een
noodlijdende gemeente.
Spr. komt nu tot het ontslag van vrou
wen. De quaestie van de eigenwaarde
der vrouw is hier niet in 't geding. De
stelling, dat een meerderheid zou worden
onderdrukt door een minderheid, is on
houdbaar. Het standpunt der regeering is
volkomen in overeenstemming met de
ordonnantiën Gods en de eischen van het
practische en reëele leven. De heer Men-
dels vond het schande, dat in Deventer
aan het hoofd van een middelbare meis
jesschool een man benoemd was. Dit zou
een gevolg zijn van sprekers circulaire!
Nota bene was de voordracht afkomstig
van een soc.-democratischen wethouder
van onderwijs van Deventer. De keus ging
ook niet tusschen een man en een vrouw,
maar tusschen twee mannen!
Wat betreft de luchtbescherming, of er
luchtaanvallen komen, hangt niet af van
de actie van den heer Polak of de regee
ring. Men kan èn propaganda maken voor
den vrede, èn zich beschermen tegen
luchtaanvallen. Een tegenstelling ligt hier
niet.
De begrooting werd goedgekeurd, even
als de begrooting der Algemeene Lands
drukkerij.
TWEEDE KAMER.
De Indische begrooting.
Rede van Minister Colijn.
Nadat gisteren nog verschillende leden
hadden gerepliceerd, werd door den M i-
nister van Koloniën, Dr Col ij n,
gedupliceerd.
In antwoord op het gevraagde door den
heer Van Boetzelaer, verklaarde de heer
C o 1 ij n, dat hij hoopt, dat het tijdstip,
waarop hij zijn kracht weer aan slechts
één departement kan gaan geven, niet
meer zoo ver verwijderd is.
Den heer K. ter Laan, die zei, dat amb
tenaren op bepaalde voorwaarden dienst
hadden genomen, vraagt spr., of zij zich
ook verzet hebben tegen de zes verbete
ringen hunner arbeidsvoorwaarden,
die vroeger in den loop van een aantal
jaren tot stand zijn gekomen.
Een geregelde uitkeering aan een over-
zeesch gewest brengt beperking mee van
autonomie. Ditzelfde bezwaar geldt niet
Binnenland.
Minister Colijn verdedigt de begrooting
van Koloniën in de Tweede, minister
de Wilde die van Binnenlandsche Zaken
in de Eerste Kamer.
H. M. de Koningin en de Prinses op reis.
Buitenland.
De trein AmsterdamParijs ontspoord.
De FranschEngelsche besprekingen.
De roode agitatie in België.
voor overneming van een deel der Indi
sche schuld door Nederland. Maar daar
van kan geen sprake zijn onder de ge
geven omstandigheden. Hiermee geeft
spr. tevens zijn oordeel te kennen over
de eerste motie-Roestan.
Er wordt een complex maatregelen over
wogen, waardoor waarschijnlijk 16 h 17
millioen van de 20 millioen gevonden
zullen worden. Maar de mededeelingen
daaromtrent moeten het eerst aan den
Volksraad worden gedaan.
Het uitvoerrecht op rubber is gemoti
veerd, omdat rubber door overheidsoptre
den in betere positie is gekomen. Is de
rubberprijs zoo, dat hij geen verlies laat?
Een enkele onderneming zou misschien
thans een niet al te hoog uitvoerrecht
kunnen dragen. Maar de middelonderne
mingen hebben de lippen bij den tegen-
woordigen prijs even boven water en zou
den thans door een uitvoerrecht er weer
onder komen. Spr. houdt de zaak echter
in het oog.
Men heeft spr. koelheid verweten tegen
over den economischen toestand, maar als
een minister nuchter spreekt, is dit een
waarborg, dat hij niet spreekt in een rich
ting, die staatkundig-ongewenscht zou
zijn.
De heer Van Poll wil kapitaalverstrek
king aan Indië. Hoe en waaraan moet
het geld worden besteed?
Als men al onze koffie uit Indië laat
komen, moet men den menschen hier ver
bieden, Guatemala-koffie te drinken. Kan
men de consumptie van het publiek zoo
veranderen? De heer Westerman zei, dat
de regeering leiding moet geven. Maar
dan moet spr. toch eerlijk zeggen, dat
hij déi.rbij niet betrokken kan zijn. (Ge
lach.)
De heer Van Poll zei, dat Indië boter
uit Nederland moet betrekken en niet
meer uit Australië. Maar dan neemt
Australië geen thee meer uit Indië maar
uit Ceylon en China.
Er is een gestadige en belangrijke toe
neming van de inlandsche weefgetouwen
van 1929 tot '32 gebleken en dit zal zich
in de volgende jaren, waarvan nog geen
cijfers bekend zijn, wel hebben voortgezet.
Nam de Kamer de moties-Roestan aan,
de regeering zou ze niet uit
voeren. (Gelach.)
De algemeene beschouwingen worden
gesloten.
Vandaag wordt over de moties gestemd.
CONTI NGENTEERINGSMOEILJK-
HEDEN.
De contingenteeringsmaatregelen, hoe
goed ook bedoeld, blijken in de practijk
tot tal van moeilijkheden aanleiding te
geven.
Het H b 1 d. meldt daaromtrent o.m.
Vele Nederlandsche zaken betrekken
nog groote hoeveelheden damesconfectie
uit het buitenland als gevolg van het
feit, dat de Nederlandsche industrie lang
niet alles maakt wat ons publiek ver
langt, zeker niet in het „betere genre".
Allerlei kleine fabriekjes worden hier den
laatsten tijd door buitenanders gesticht
en die kunnen zefs in de verste verte niet
aan de eischen van het publiek voldoen.
Vaak zijn de leveranties ook niet in over
eenstemming met de monsters. Er moet
voor millio'enen uit het buitenland ge
ïmporteerd worden, veel daarvan komt
uit Oostenrijk, maar de contingenteering
van deze Oostenrijksche artikelen blijkt
nu tot 3 pet. van de basisjaren terugge
bracht te zijn!
Dit heeft een paniekstemming veroor
zaakt. Iemand, die op een import van
f 100.000 gerekend had, kreeg.... f713
toegewezen. Het contingent-percentage
bedroeg 5560 pet. en daalde nu tot 3
pet. zonder voorafgaande waarschuwing,
terwijl men ongeveer op de basis van ver
leden jaar besteld had. Wagonladingen
vol staan aan de grens te wachten, maar
mogen het land niet binnen. Reeds heeft
het bondsbestuur zich terzake telegra
fisch tot den minister van Economische
Zaken gewend.
Tot welke uitwassen het huidige stelsel
van consenten aanleiding geeft, bewijst
het feit, dat er groote firma's zijn, die
consenten van f 8 of f 9 en zelfs één gul
den toegewezen kregen 1
