Staatsbestuur en volksactie.
EERSTE BLAD
Buitenland.
MAANDAG 18 FEBRUARI 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
43e JAARGANG - No. 118
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg: Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f6.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
De heer J. Schouten, lid van de Tweede
Kamer, heeft te Leiden een rede gehou
den over „Verantwoordelijk staatsbestuur
en volksactie".
Aan het verslag daarvan ontleenen wij:
Onder een verantwoordelijk Staatsbe
stuur moet worden verstaan een Regee
ring, die het gezag handhaaft, zoodat het
wezen der vrijheid blijft. Velen willen
wel gezagshandhaving, doch uitsluitend
naar eigen opvatting. Wie de geestelijk-
zedelijke vrijheid der burgers verwerpt,
maakt het gezag tot macht en geweld.
De A.R. verstaan onder gezag, de naar
Gods bevel uitgeoefende regeermacht, die
een zedelijk karakter draagt en waarbin
nen de staatsburger vrij is in zijn over
tuiging en het belijdenis doen van zijn
overtuiging. De historie leert, dat alleen
die gezagshandhaving langdurig bestaan
kan.
Voorts moet onder een verantwoordelijk
Staatsbestuur worden verstaan een Over
heid, die het financiëele evenwicht hand
haaft, bij rechtvaardige verdeeling van
de lasten over de burgers en met behoud
van de groote volksbelangen in socialen
en cultureelen welstand.
Een verantwoordelijk Staatsbestuur er
kent, dat de bescherming van de hoofd
bronnen der volkswelvaart zijn volle aan
dacht eischt. Die taak is buitengewoon
zwaar. Velen meenen, dat het langs den
weg, die onze Regeering kiest, niet ge
lukt. Men vraagt devaluatie, protectie,
en ordening. De Regeering heeft herhaal
delijk verklaard, dat ze is tegen deva
luatie en dat ze een protectionistische
tariefpolitiek afwijst.
Tegen aanpassing bij de gewijzigde
structuur irï het economisch leven door
ordening van het bedrijfsleven heeft geen
enkele Antirevolutionair bezwaar.
De voorbereiding tot nieuwe toestanden
is de roeping der Overheid.
In de laatste maanden is het moeilijk
geworden te weten wat men onder „or
dening" verstaat. Het is een Babylonische
spraakverwarring geworden. De Soc.-De-
mocraten zien in ordening slechts een
anti-Kapitalistische strekking. Gelijk Prof.
Diepenhorst het zeide, beteekent dat op
heffing van den privaten eigendom.
Van zulk een ordening zijn wij tegen
stander.
Wat de Roomsch-Katholieken er onder
verstaan, weet spr. sedert eenigen tijd
niet meèr. En dat is niet zijn schuld.
De R.K. persorganen gaan schrijven over
dit vraagstuk, vlak tegen elkaar in. De
een wil Staatsordening en de ander be
scherming en aanmoediging door de Over
heid van uit het leven opkomende krach
ten, die naar meer orde streven.
Een van de belangrijkste zijden van het
ordeningsvraagstuk is, dat men komt in
eigen ziel tot ordening in betrekking tot
de ordening.
Wij staan tegenover ordening in his-
torischen zin anders dan velen, omdat
velen zich vergissen in de mogelijkheid
van vandaag. Bij de A.R. schrijvers is
ontwikkeling in de beschouwing, doch
steeds handhaven zij individu en gemeen
schap in een verhouding, waarbij per
soonlijke verantwoordelijkheid en levens
openbaring dienstbaar blijft voor de op
heffing van de maatschappij.
Dr Colijn zeide in de Eerste Kamer, dat
die ordening thans met Overheidsingrij
pen niet te verwezenlijken is, omdat er
te weinig stabiliteit in het leven is.
Wie deze ordening tot stand wil bren
gen moet uitgaan van de levenskracht
van het Christelijk geloof. Als die er niet
is, kan ook de Overheid het met uitvaar
diging van decreten niet doen.
De volksactie moet gericht zijn op een
versterking van de volkskracht, die mede
werkt tot de mogelijkheid van een ver
antwoordelijk Staatsbestuur.
Tal van partijen, ook de Chr. Dem.
Unie en Staatkundig Gereformeerde, doen
het tegendeel.
Critiek is heilzaam, doch gezond is die
niet als ze uitgaat van volslagen mis
vattingen inzake werkelijkheid en Over
heidstaak.
A.R. mannen en vrouwen, bidt en pleit
voor een sterk gezag, doch vergeet nooit,
dat het sterkste gezag op aarde is, dat
gezag, dat zijn fundament vindt in zijn
eigen taak en de wezenlijke vrijheid des
volks handhaaft.
Volksactie is van het grootste belang
als die in overeenstemming met de waar
heid is ook in de matiging bij de beoor
deeling van de Regeeringsdaden.
Als het gaat om de crisismaatregelen,
wordt dikwijls niet voldaan aan dien
eisch.
Spreken in afkeurenden zin mag eerst
geschieden, als er recht toe is en men
zeker is, dat het anders kon.
De Overheid kan thans niet alle be
langen ontzien. Elke maatregel, dien de
Overheid neemt inzake het economisch
leven, heeft tengevolge, dat menschen
worden geschaad.
Gij moogt vragen en critiseeren, doch
niet lasteren en verdacht maken.
Niemand, die A.R. wil zijn, mag zich
daartoe laten leiden.
Onze volksactie is slechts goed als ze
is het direct gevolg van het geloof in
God en Zijn bestuur in dankbaarheid.
Ook nu bij deze pijnigende onzekerheid
en moeilijke omstandigheden. Alles wat
we nog hebben is Gods gave.
Op den grondslag van die dankbaar
heid ontwikkelt zich een actie ook in
staatkundigen zin om te redden en terug
te brengen en getuigenis af te leggen van
ons geloof.
Zoo heeft ons voorgeslacht gewerkt en
geworsteld. Doe gij zoo en al zal men
ons nooit erkennen als de hervormers
van het leven, dan toch zullen wij ont
zaglijk veel doen voor individu en ge
meenschap.
Velen leggen dezen maatstaf niet aan.
Ds Kerstens rede op de vergadering van
de Staatkundig Geref. Partij schetste ons
als verraders van het volk, als de ver
sjacheraars van het geloof, die ons volk
hebben overgeleverd aan Rome en het
ongeloof.
Het is moeilijk bij zulke taal zich te
beheerschen, doch streeft er naar en bidt
er om.
Het is diep droevig om zoo over Over
heidspersonen, die hun plicht doen, te
spreken en dan zich een belijder van
de oude beproefde beginselen te noemen.
Leeft rustig en werkt hard zoo roept
spr. de A.R. mannen en vrouwen toe
en bidt God om Zijn zegen en zie af van
alle menschenvertrouwen. Helpt mee aan
de instandhouding van ons volksleven en
de versterking van het A.R. beginsel om
dat het uw plicht is en een heerlijk voor
recht.
Laat dat uw volksactie zijn in
betrekking tot verantwoordelijk
staatsbestuur.
Hauptman naar de cel des doods.
Heden zal het verzoek tot herziening
van het Hauptmann-proces worden inge
diend.
Hauptmann is Zaterdag onder strenge
bewaking overgebracht naar de staatsge
vangenis te Tenton,' de hoofdstad van den
staat New-Jersey, waar hij is opgesloten
in de cel, bestemd voor de ter dood ver
oordeelden.
Hij heet thans niet meer Hauptmann,
doch is nummer 17490 geworden.
Revolutionaire propaganda in Amerika.
Een commissie uit het Amerikaansche
Huis van Afgevaardigden heeft een onder
zoek ingesteld naar aanleiding van een
mededeeling van den gepensioneerden
gen.-majoor Smedley Butler, dat een half
millioen fascisten een opmarsch naar
Washington voorbereiden. Deze beschul
diging is thans door de commissie als
juist aanvaard, doch zij spreekt tevens
over andere bewegingen van revolutio
nairen aard. Zij zegt: onderdanen van
Duitschland, Mexico, Italië en Sovjet-Rus-
'thnd in vele steden voeren actieve pro
paganda. Zij hebben organisaties gesticht,
welke ten doel hebben den democratischen
regeeringsvorm der Vereenigde Staten met
geweld van wapenen omver te werpen.
Een geweldige hoeveelheid propaganda
materiaal is overgelegd, dat verspreid is
onder de aanhangers van fascistische en
communistische denkbeelden.
Ook leden van het Duitsche gezantschap
te Washington zijn volgens het rapport
in deze zaak betrokken. Uit het bewijs
materiaal concludeert de commissie, dat
een aantal Duitsche consuls zich geheel
in dienst van de fascistisch-revolutionaire
beweging hebben gesteld. Vertegenwoordi
gers van Moskou hebben zich niet ge
houden aan de belofte, die bij de erken
ning der Sovjet-Unie is gegeven en heb
ben intensief propaganda gevoerd.
Het rapport eindigt met het Congres
te verzoeken, wetten af te kondigen, op
dat er een einde komt aan deze buiten-
landsche propaganda en agitatie.
De Fransch-Britsche onderhandelingen.
Het is waarschijnlijk, dat de Fransch-
Britsche onderhandelingen vandaag via
de kanselarijen zullen beginnen.
Zij zullen slechts in een actieve phase
treden, nadat a.s. Dinsdag te Parijs en
a.s. Woensdag te Londen een ministerraad
is gehouden.
De algemeene opvatting is, dat de
onderhandelingen tusschen Parijs en Lon
den zullen uitloopen op het zenden eener
nieuwe mededeeling naar Berlijn.
Men gelooft, dat de Britsche regeering
pas na dezen stap in particuliere samen-
spreking met Berlijn zou treden.
Italië en Abessinië.
Officieel wordt medegedeeld, dat twee
Italiaanscbe bataljons fascistische militie
ter sterkte van ongeveer 3000 man van
Rome naar Messina zijn vertrokken,
waar zij zich zullen inschepen naar
Ilaliaansck Oost-Afrika.
Voor het vertrek heeft Mussolini in ge
zelschap van den chef van den generalen
staf der militie, generaal Tëruzzi, de bei
de bataljons geïnspecteerd en een korte
toespraak gehouden.
Tegelijkertijd heeft de Italiaansche
kroonprins te Napels een derde bataljon
fascistische militie geïnspecteerd, dat
eveneens naar Oost-Afrika is vertrokken.
In België het cadeaustelsel van 1 April
af wettelijk verboden.
De Belgische regeering „heeft het noo-
dig geacht", zooals haar voordracht aan
den Koning luidde, het „stelsel van ver
koop met premiën grondig uit te roeien,
om nog alleen te laten voortbestaan de
premie, welke gelijkstaat, in werkelijk
heid, met een terugbetaling".
Als gevolg daarvan is door Koning
Leopold een besluit afgekondigd, volgens
hetwelk van 1 April af de verkoop met
premiën in België is verboden.
Het verbod geldt zoowel den groot- als
den kleinhandel. Slechts is nog toege
staan het verschaffen van premie-zegels,
in welk geval de kooper echter naar
diens eigen keuze óf het bedrag der ze
gels in contanten óf het daarvoor gel
dende geschenk moet kunnen verwerven.
Ten opzichte van den handel in artike
len van allereerste noodzakelijkheid en
van die artikelen, waarbij de afschaffing
van het cadeaustelsel in het belang van
de betrokken nijverheid is, kan de Ko
ning het voorrecht der afwijking van het
verbod opheffen.
Het voorrecht premiezegels te mogen
verstrekken kan verder afhankelijk wor
den gesteld van het geven van de ,noo-
dige waarborgen.
De griep in het buitenland.
De griep-epidemie in Frankrijk heeft
zich ook tot het garnizoen te Amiens
uitgebreid. Tot nu zijn hieraan 3 dooden
ten offer gevallen.
Te Stamboel is de griep-epidemie, die
reeds aan het minderen was, plotseling
in verergde mate weer opgekomen. De
scholen moeten voorloopig 10 dagen ge
sloten blijven.
De minister van nationale defensie in
België heeft verklaard, dat alle maatrege
len zijn getroffen om de griep-epidemie,
welke in lichten graad in het leger
heerscht, te stuiten.
Het einde van de Red Star Line.
Met weemoed zal de Antwerpsche be
volking het bericht vernemen, dat de
stoomschepen Pennland en Westernland
van de Red Star Line thans definitief
aan de reederij Arnold Bernstein te
Hamburg, verkocht zijn. Wel zullen deze
schepen tusschen Antwerpen en New
York in de vaart worden gehouden, maar
de kantoren van de Red Star worden
naar Hamburg overgebracht, terwijl de
lijn voortaan German Red Star Line zal
heeten.
Korte Berichten.
Door het thans warme weer in de
Kaukasus zijn de sneeuwmassa's op de
bergen gesmolten en stroomt het water
in de dalen. De rivieren Koera en Araks
zijn reeds buiten hun oevers getreden en
hebben tal van dorpen nabij Eriwan
overstroomd.
Het aantal ingeschreven werkloozen
in Frankrijk bedroeg op 9 dezer 496.500
tegenover 487.426 op 2 Febr. Verleden
jaar bedroeg het aantal op 9 Febr.
043.715.
- Prinses Joséphine van België, zus
ter van wijlen koning Albert, heeft haar
intrede gedaan als kloosterlinge te Frei
burg.
Anne Marie van Giorgio, secreta
resse van Walter Adam, den leider van
het Vaderlandsc'he Front in Oostenrijk, is
Zaterdag gearresteerd, verdacht van het
verkoopen van documenten aan de na-
tionaal-socialisten.
De Weensche politie heeft Vrijdag
een geheime vergadering van communis
ten overrompeld, waarbij ook arrestaties
werden gedaan.
In het tiende district werden roode
vlaggen geheschen: in het zevende was
een transparant aangebracht, met de
woorden „Wij leven en komen terug".
Dë Bond van Koffiehuis- en Ho
telhouders te Luik en omstreken heeft
besloten als protest tegen het feit, dat
het alcoholverbod nog steeds niet is op
geheven, eerstdaags alle hotels en restau
rants voor een nader te bepalen tijd te
sluiten.
i De Brusselsche bakkers hebben
besloten den broodprijs met 10 centimes
te verlagen ten einde op deze wijze de
actie van de regeering tot verlaging van
de kosten van levensonderhoud te onder
steunen.
De mariniers in Rotterdam terug.
De mariniers zijn weer thuis!
Een groote schare heeft bij station
Maas te Rotterdam Zaterdagavond de te-
rugkeerende mariniers opgewacht, en
toen deze, na om 8 u. 20 te zijn aangeko
men, onder de overkapping uit marcheer
den heeft men hen luide toegejuicht.
Het feit, dat ondanks striemende
wind- en regenvlagen honderden reeds
een half uur voor het aangekondigde tijd
stip van aankomst, blootgesteld aan de
elementen, stonden te wachten, om de te
rugkeerenden een welkom toe te roepen,
was wel een ondubbelzinnig getuigenis
van de populariteit welke het korps in
Rotterdam geniet.
Na aankomst van den trein klonken er
bevelen en fluitsignalen; er werd aange
treden en toen ging het door dichte drom
men menschen heen naar de kazerne.
In den stroomenden regen, onder trom
geroffel en gefluit van de pijpers, mar
cheerde het bataljon de binnenplaats van
de Marinierskazerne op en maakte daar
front.
Vice-admiraal de Graaff heeft het ba
taljon toegesproken. Spr. zeide, dat de
minister van Defensie het betreurde bij
deze thuiskomst niet tegenwoordig tc
kunnen zijn, zooals hij op 20 December
persoonlijk afscheid genomen heeft om
allen een goede reis te wenschen en daar
om spr. opdracht gegeven had de troep
welkom te heeten. Zijn Exc. hoopt, dat gij
allen de uwen in goeden welstand zult
aantreffen.
Gij hebt uw taak volbracht op een
wijze, die tot volle tevredenheid aanlei
ding geeft.
Door uw voorbeeldige handelingen
hebt gij er bovendien toe bijgedragen, dat
de marine, die sedert Februari 1933 veel
van haar aanzien verloren had, weer he
langrijk daarvan teruggewonnen heeft.
Spr. is dankbaar, dat hij bekend kon
maken, dat het Hare Majesteit behaagd
heeft, de bijzondere prestaties van ka
pitein De Bruyne, in den dienst van de
weermacht in den vreemde te belconen.
Nadat de troep het geweer gepresenteerd
heeft, las vice-admiraal De Graaff dau
het Kon. besluit voor, waarbij kapitein
M. R. de Bruyne, op voordracht van den
minister van Defensie, bevorderd wordt
tot officier in de orde van Oranje Nassau,
met de zwaarden.
De vice-admiraal spelde vervolgens ka
pitein De Bruyne de onderscheiding op
de borst.
Spr. eindigde met een driewerf „Leve
de Koningin", waarmede de ganscbe
troep instemde.
Dadelijk na afloop van de plechtige
ontvangst heeft kapitein De Bruyne zich
beschikbaar gesteld om het een en an
der over het verblijf in het Saargebied
te vertellen. Men vroeg hem, hoe het con
tact geweest was tusschen de mariniers
en de bevolking.
Dat contact, aldus kapitein De Bruyne,
is' nooit zoo innig geweest, omdat er
voor gewaakt moest worden, dat er on
aangename dingen zouden voordoen.
Over het algemeen was de bevolking zeer
welwillend, maar dat neemt toch niet
weg, dat er elementen onder konden zijn,
die onze mariniers, als zij aan het pas
sagieren waren, zouden kunnen dwingen
bijvoorbeeld den Hitlergroet te brengen.
Ik heb dergelijke dingen willen voorko
men, en als het contact minder innig ge
weest is, als het wel had kunnen zijn,
dan ben ik daarvan de oorzaak. Voor het
passagieren waren ook strenge maatrege
len genomen en die zijn den geheelen
duur van het verblijf gehandhaafd ge
bleven. Zoo was het de mariniers slechts
toegestaan in Saarbrücken twee uitge
zochte café's te bezoeken, en dan slechts
als ze met tweeën of drieën waren.
Onbewaakte overwegen.
Met toeneming van het autoverkeer is
het aantal ongelukken op den openbaren
weg onrustbarend gestegen. In vergelij
king daarmede is het aantal ongelukken
op onbewaakte overwegen, welke bijna
altijd het gevolg zijn van eigen onoplet
tendheid, betrekkelijk gering. Uit het feit,
dat in 1933 243 aanrijdingen van sluit-
boomen van wei bewaakte overwegen
zijn voorgevallen, en in 19:34 over de eer
ste 11 maanden van het jaar 197, blijkt
duidelijk, dat vele autobestuurders niet
voldoende de voorzichtigheid in acht ne
men, aldus de minister van Waterstaat
a.i. in de M. v. A. inzake de Waterstaats-
begrooting.
De bewaking wordt slechts weggeno
men na degelijk plaatselijk onderzoek en
nadat verschillende autoriteiten en de
Binnenland.
Koningin en Prinses naar Zwitserland.
De storm van Zaterdag.
De Middelburgsche begrooting aangeno
men.
De mariniers weer terug uit het Saar
gebied.
Buitenland.
Fransch-Britsche onderhandelingen.
Revolutionaire propaganda in Amerika.
verkeersbonden zijn gehoord. Wederin
stelling van afsluiting en bewaking,
waartegen alleen reeds om financieels
redenen bezwaar zou bestaan, zou ook
uit verkeersongpunt geen verbetering
zijn.
Fluitsèinen bij mist worden eerst se
dert 1 October 1934 gegeven. Daar bo
vendien bet aantal ongelukken bij mist
altijd zeer gering is geweest, kan een
bepaald resultaat niet worden medege
deeld.
De proeven met schuin naar boven
schijnende koplamp bij de Diesel-pleetri-
sche treinen hebben tot nog toe niet tot
gunstig resultaat geleid, daar de uitge
zonden lichtbundel bij daglicht, onvol
doende zichtbaar .is.
Wijlen minister Kalff schatte in 1933
de kosten van invoering van. een auto
matisch lichtsignaal bij onbewaakte over
wegen op f 600 per overweg, waardoor
bij voor 2500 overwegen kwam tol een
bedrag van 1M millioen. In het adres
van den A.N.W.B. en do K.N.A.G. vaD
Juli 1934 worden die kosten geschat op
f250 per overweg, hetgeen voor een wer
kelijk betrouwbaar sein zeker- aan den
lagen kant is.
Een logische kostenverdeeling voor
een verbeterde signaalgeving (bij onbe
waakte overwegen tusschen het weg- en
het railverkeer zou groote moeilijkheden
opleveren, daar slechts enkele dier over
wegen gelegen zijn in Rijkswegen.
Pensioenen van spoorwegpersoneel.
De Protestantsch-Christelijke Bond van
Spoor- en Tramwegpersoneel en de Ned.
R.K. Bond van Spoor- en Tramwegper
soneel o.a. Sint Raphael hebben aan da
Tweede Kamer der Staten-Generaal een
uitvoerig adres gezonden, waarin zij ver
zoeken in overeenstemming met het oor
deel der Commissie van Bijstand van het
Pensioenfonds, goedkeuring aan het
wetsontwerp tot wijziging van de pen
sioenwet voor de spoorwegambtenaren,
te willen onthouden.
Notariaat.
Bij Kon. besluit is benoemd tot nota
ris binnen bet arrondissement Utrecht,
ter standplaats de gemeente Utrecht, mr
F. A. Gutteling, eandidaat-notaris al
daar.
Een nieuwe opdracht uit Rusland.
Naar men verneemt, beeft de Neder-
landsche Scbeepsbouw-Mij. te Amster
dam van Sow jet-Rusland opdracht ge
kregen tot den bouw van twee motor
schepen, met een draagvermogen van
3500 ton elk, welke schepen speciaal zul
len worden ingericht voor het transport
van hout.
De Koningin en Prinses Juliana naar
Zwitserland.
H. M. de Koningin en de Prinses stel
len zich voor op Woensdag 20 dezer voor
eenigen tijd naar Zwitserland te gaan.
De Prinses is voornemens uiterlijk 12
Maart terug te keeren, terwijl Hare Ma
jesteit de Prinses zoolang zal gezelschap
houden als de werkzaamheden van de
Koningin dit zullen toelaten.
H. K. H. Prinses Juliaua is weder her
steld en heeft reeds een vergadering hij-
gewoond van het hoofdbestuur van het
Nederlandsche Roode Kruis.
H. M. de Koningin bezoekt de tentoon
stelling van kantwerken.
H. M. de Koningin heeft Zaterdagmid
dag een bezoek gebracht aan de tentoon
stelling van kantwerken, welke de Neder
landsche Ka.ntwerkvereeniging 't Moien-
wiekje in de Japansche Zaal van het
Paleis Huis ten Bosch houdt.
Toen H. M. de zaal betrad waren juist
twee Zeeuwsche meisjes met het vervaar
digen van kant bezig, waarvoor H. M.
veel belangstelling loonde en daarvan
deed blijken door bet doen van enkele
aankoopen.
De Koningin onderhield zich met do
beide kantwerksters.
Het Ochtendnieuws van „De Standaard".
Het Ochtendblad van „Do Standaard"
en „De Amsterdammer", hetwelk on
geveer half December j.l. voor het eerst
verscheen, is thans weder opgeheven. In
een circulaire deelt de directie mede, dat
de wijze, waarop door de lezers op den
oproep is gereageerd, tot diepe teleur
stelling heeft geleid. Oorspronkelijk was
J
