BERTELS
EERSTE BLAD
IN «öIKÉ-
ZATERDAG 9 FEBRUARI 1935
OAGBLAO VOOR OE PROVINCIE ZEELAND
41- JAARGANG - No. 111
Het Christelijk beginsel in
de staatkunde.
Buitenland
Binnenland.
Kelanqrijkste Nieuws,
^r's.sc'1e mondl
met witte tander
Uit de Provincie
Op Fok- en Vermeer-
deringsbedrijven
Bertels' Kunstkorrel
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emerge" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11,
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg; Fa BOEKHANDEL
J. J. FANOY, Lange Burg B 10, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abornemeriispri;e i2.50 per kwartaal,
weekabonnementen yoov Middelburg, Goes sn
YHssiügen f 0.20, 1 :"«e 8 eenfc
Adveinjauua 30 <xn*\ pet' ivge., ii.g
mededeelingon 00 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 0.75, by
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85,
Bij contract belangrijke korting
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
In „Antirevolutionaire Staatkunde"
schreef D'r J. van Lonkhuyzen te Zierik-
zee een breed artikel over bovengenoemd
onderwerp, waarmede hij „een stoot
wenscht te geven tot denken over, b e-
spreken van en zoeken naar wegen
waarin ook practisch de doorwerking van
het Christelijk beginsel tot stuiting van de
geestelijke en zedelijke ontaarding onder
ons volk kan voortgaan".
De schrijver teekent allereerst de gees
telijke en zedelijke ontaarding onder ons
volk. Hij wil daarbij het goede niet uit
het oog verliezen.
„Aan den Hollandschen naam is in de
groote wereld buiten ons land nog altijd
verbonden de gedachte van eerlijkheid,
trouw, ijver, spaarzaamheid, eenvoud,
huiselijkheid, degelijkhied, godsdienstig
heid".
„Al zouden bij de uitlegging van het
woord „Christelijke" de gedachten van
veler harten openbaar worden, toch is het
Christendom, hetzij nog in recht-
streeksche werking of in nawerking de
grondslag, de pit en het merg van ons
nationale leven. We hebben aan den gods
dienst niet alleen de vrijheid, ja het ont
staan zelf onzer natie te danken, maar hij
bleef tot nu toe ook nog de kracht der
natie".
In de latere jaren zijn echter velerlei
booze machten met ontzettende woede
gaan knagen aan den wortel van ons na
tionale leven. Als sinistre machten zijn
stroomen van godslasterlijke litteratuur in
bet midden der natie uitgegoten.
De schrijver doelt hierbij, in het bijzon
der op de machten, die zich er opzet
telijk op toeleggen den godsdienst, a 1 -
1 e n godsdienst, aan te tasten, op alle
manier en s y s t e m a t i s c h. Het kwaad,
zoo zegt hij, is niet meer incidenteel, maar
het is veelvuldig; onze tijd maakt niet al
leen een economische, maar ook een gees
telijke en zedelijke crisis door.
Het is veel erger dan velen vermoeden.
Gewezen wordt op de gruwelijke gods
lasteringen, die door bladen als „Vrij
denker" of „Tribune" met kwistige
hand verspreid worden; op het feit hoe
zelfs de invloedrijke z.g. neutrale bladen
die in allerlei vorm van Christelijke
zijde (abonné's en medewerkers) worden
gesteund gedurig groote advertenties
tot aanprijzing van bet Neo-Malthusianis-
me 'bevatten, met de adressen erbii waar
raad. en hulp voor die het maar begeeren
te verkrijgen is.
„Ons Christenvolk is er zich ten eenen-
male onbewust van, van wat in massa in
intensen spot door van buiten geïmpor
teerde en binnenlands uitgebroede godde
loosheid en dat voor een groot deel met
staatshulp door den postdienstl over
het Nederlandsche volk uitgegoten wordt.
En evenmin van wat er op zedelijk gebied
gepropageerd wordt.
Gaarne erkent D'r van Lonkhuyzen, dat
tegen dit alles wel ten deele opgetreden
wordt, door de wet-Donner, de Zondags
wetgeving, menige politie-maatregel of
verordening. Maar dat alles is verre van
voldoende om den stroom te keeren. Om
eigen kring vrij te houden en de alles ver
woestende vaart van dezen stroom van af
val en goddeloosheid te keeren, hebben we
meer noodig.
Bij de bespreking van de vraag, wat te
gen de geestelijke en zedelijke ontaarding
gedaan moet worden, stelt Dr van L. op
den voorgrond, dat hij allerminst heil ver
wacht alleen van een van boven af op
leggen van overheidsmaatregelen. Wat ba
ten goede wetten bij bedorven zeden? Al
lereerst zal van beneden af en van binnen
uit tegen deze goddeloosheid opgetreden
moeten worden.
In de eerste plaats door persoonlijk ge
tuigenis, met woord en daad, met belijde
nis en leven.
■Ook hebben de kerken hier een roeping,
terwijl mede het gemeenschappelijk getui
genis van de Christenen in speciaal daar
voor belegde vergaderingen kan en moet
uitgaan.
„Het is. onze roeping ons_Christenvolk
de oogen te openen voor wat aanslagen
daar tegen het nationale leven op geestelijk
en zedelijk terrein gesmeed worden. Meer
nog; er hen op te wijzen hoe hun God en
Zaligmaker en al wat hun heilig en dier
baar is op het gruwelijkst onteerd en ge
smaad wordt en de stroom van atheïsme
en anti-godsdienstigheid steeds hooger
zwelt, een stroom die ons en onze kinde
ren dreigt te verzwelgen".
Voorts hebben ook de kiesvereenigingen
en de politieke partijen hier een taak,
maar niet minder ligt hier een roeping
voor den Chriatelijken Staat.
Op wat de schrijver in verband hierme
de verder opmerkt, wijzen we in een vol
gend artikel.
Engelsch bezoek aan Parijs.
Sir John Simon, de Britsche minister
van buitenlandsche zaken is gistermiddag
te i arijs gearriveerd, waar hij gister-
a\ond deelnam aan het banket van de
Fransch-Britsche handelskamer, waar
o.a. ook de Fransche minister Flandin en
de Fransche minister van handel aan
zaten.
Tijdens en na het banket vond hij ge
legenheid zich te onderhouden met den
Franschen premier over de uitwerking,
we'ke het slotcommuniqué van Londen
tot dusver in de betrokken hoofdsteden
heeft teweeggebracht.
Vanmidag keert hij per vliegtuig naar
Londen terug.
Naar verluidt zal vooral de houd;ng
van Italië ten aanzien van het voorge
stelde luchtpact een onderwerp van be
spreking uitmaken.
Een Reuter-telegram uit Londen meldt
o\er Italië's voorbehoud het volgende.
„Ofschoon het Italiaansche antwoord
op de Fransch-Britsche verklaring van 3
Febr. nog niet te Londen is ontvangen, is
het mogelijk mede te deelen, dat de re
geering van Rome niet voornemens is
een luchtpact van wederzijdschen bijstand
te onderteekenen, dat de Italiaansche
grenzen niet waarborgt.
In Engelsche diplomatieke kringen ver
wacht men nog steeds, dat Italië, ondanks
zijn nog gereserveerde houding ten aan
zien van het luchtpact het Fransch-Brit
sche accoord zijn steun niet zal weigeren
De malaria-epidemie op Ceylon.
Naar schatting zijn minstens 30.000
personen aan de malaria-epidemie op
Ceylon bezweken. (Volgens een ander
Reuter-telegram maken de jongste berich
ten melding van 30.000 zieken, dus niet
van evenzooveel dooden.)
De ziekenhuizen in verscheidene di
stricten zijn overvol. Het kerkhof te Ke-
galla is zóó vol, dat het niet mogelijk is,
nieuwe kuilen te graven.
Korte Berichten.
Te Warschau heerscht een ernstige
griepepidemie. Reeds 20.000 personen
zijn door deze ziekte aangetast.
D'e zomertijd zal in België in den
nacht van 30 op 31 Maart a.s. ingaan
en in den nacht van 6 op 7 October weer
door den gewonen tijd worden vervan
gen.
De griepepidemie in de Fransche
garnizoenen breidt zich nog steeds ui't.
Bij het regiment infanterie, dat te Brive
gelegerd is, zijn tot nu toe zeven perso
nen aan de ziekte overleden
Volgens berichten uit Tunis grijpt de
griep-epidemie in Tunis steeds verder
om zich heen. Bijna 70 pet. van alle
schollieren is ziek. Het aantal sterfge
vallen is tot nog toe gering.
De storm, welke de laatste dagen
het Reuzengebergte heeft geteisterd,
heeft nog twee personen het leven ge
kost. Het aantal dooden in het Reuzen
gebergte is hiermee tot zes gestegen.
Bij- de gisteren gehouden verkiezin
gen voor de nationale Turksche vergade
ring zijn £99 afgevaardigden, w.o. 17
vrouwen, gekozen.
Dit is de eerste maal, dat vrouwen aan
de verkiezingen hebben deelgenomen.
Op 88-jarigen leeftijd is overleden
Robert King, de uitvinder van de eerste
automatische breimachine.
Volgens nog niet bevestigde geruch
ten is het Engelsche stoomschip „Jam-
ning" in de nabijheid van de Bais-baai,
welke bekend staat als een broeinest dei-
piraten, door zeeroovers overvallen.
De communistische en socialistische
„Humanité" en „Populaire" roepen de
arbeiders op, om de 1 lace de la Republi-
que te i arijs morgen met bloemen te ver
sieren, ter herdenking van de commu
nistische relletjes van het vorige jaar.
BEGROOTING POSTERIJEN 1935.
Ministers voor de microfoon.
Aan de Memorie van Antwoord aan de
Eerste Kamer inzake de Posterijbegroo-
ting 1935 wordt het volgende ontleend:
D'e Minister acht het een eisch van goe
de bedrijfsvoering, dat bij de beperking,
welke op de postbestelling moest worden
toegepast, rekening is gehouden met de
intensiteit van het postverkeer. In over
eenstemming hiermede is ten plattelande
met zeer verspreid gelegen woningen
i het aantal bestellingen geringer dan in
groote plaatsen of dichte kernvormingen,
waar het postverkeer aanzienlijk grooter
en naar verhouding van meer belang is,
terwijl aan de bestelling naar evenredig
heid minder kosten zijn verbonden. Een
en ander neemt niet weg, dat in de kom
men van alle dorpen twee bestellingen uit
gevoerd worden en in vele dier plaatsen
de oohtend- en avondbladen over de beide
bestellingen zijn verdeeld. Alleen in de
buitenwijken kan het voorkomen, dat de
bestelling in de late ochtenduren plaats
vindt. Tot veranderingen in algemeenen
zin in den thans bestaanden toestand, bv.
door verruiming van den kring, waarbin
nen twee of drie bestellingen worden ge
daan, kan niet worden overgegaan.
Ook naar de meening van den minister
verdient het aanbeveling, dat leden van
de regeering slechts bij hooge uitzonde-
rng van de radio gebruik maken. Alleen
bij belangrijke onderwerpen, die de alge
heels 'belangstelling van het Nederland
sche volk hebben, moet door de regeering
van de microfoon kunnen worden gebruik
gemaakt. Dit standpunt wordt door de re
geering in het algemeen ingenomen en
de practijk leert leert het in toepassing
gebracht. Gebruikelijk is, dat indien mi
nisters, hoofden van departementen, zich
in hun hoedanigheid van regeeringsper-
soon tot het Nederlandsche volk richten,
hetgeen dan geschiedt over beide Neder
landsche omroepzenders, de radio-om
roep controle-commissie den tekst der uit
te spreken redevoeringen niet opvraagt.
Iets anders is echter, indien een minis
ter der Kroon op verzoek en als gast van
een omroepvereeniging een redevoering
houdt voor de microfoon dier vereeniging,
zooals b.v. het geval was op 6 Februari
1934, toen de minister van Onderwijs
sprak voor de A. V. R. O.-microfoon. D'an
wordt zoodanige redevoering beschouwd
als een onderdeel van het door die organi
satie verzorgde programma; zij valt dan
als zoodanig onder de bepalingen van
het radio-controlereglement, zoodat de uit
zendende vereeniging tot overlegging van
een schema of tekst der rede kan worden
verplicht. Het staat geheel ter beoordee-
ling van de controle-commissie, of zij van
haar bevoegdheid in dezen al dan niet
gebruik wil maken, waarbij uiteraard ten
aanzien van redevoeringen van ministers
welke dezen niet in hun hoedanigheid van
regeeringspersoon uitspreken, geen uit
zondering wordt gemaakt.
VISCHINVOER IN BELGIE.
Alle soorten toegestaan tot 19 Febr.
Naar het „Hl ld." verneemt, is met in
gang van 8 Febr. tot 19 Febr. a.s. de
invoer van alle soorten versche viseh
in België weder toegestaan. Tot op heden
was de invoer in België van tongen en
ook van andere visch, beneden de maat
van 40 c.M., geheel verboden.
Voor de reederijen die aan de treilvis-
scherij deelnemen is deze maatregel van
belang, daar België steeds vrij veel tong
van Nederland betrok, terwijl den laat-
sien tijd geen enkele tong meer in België
mocht worden ingevoerd.
Landbouwloonen in Friesland.
In verband met de vrij algemeene wei
gering van de landbouwers in Noordelijk
I.eeuwarderadeel en Wonseradeel om in
zake het loonvraagstuk overleg te plegen
met de moderne en christelijke landar-
beidersbonden, waarin hun arbeiders
grootendeels zijn georganiseerd hebben
genoemde arbeidersorganisaties den mi
nister van oeconomische zaken verzocht
de landbouwers in genoemde districten,
die aangesloten zijn bij de landbouw
crisis-organisaties in Friesland, te willen
verplichten tot bedoeld overleg en zulks
op grond van de crisis-organisatiebe-
schikking 1934.
Burgemeesters.
Bij Kon. Besl. is aan J. A. M. Wijnands
op zijn verzoek, met ingang van 1 April
1935, eervol ontslag verleend als burge
meester der gemeente Oud-Valkenburg.
Staatkundigs-Gereformeerde Partij.
In de te Utrecht gehouden voortgezette
algemeene vergadering van de Staat
kundig-Gereformeerde Partij is een tele
gram van hulde aan de Koningin gezon
den.
Met algemeene stemmen werd een mo
tie van de kiesvereeniging te Leiden aan
genomen tegen het anti-rev. propaganda
blad „Nederland "Waakzaam".
Mede werd aangenomen een motie van
de Prof. afd. Zeeland, waarbij de verga
dering zich uitsprak tegen invoering van
den midden-Europeeschen tijd en de Eer
ste Kamer der Staten-Generaal verzocht
wordt het desbetreffende voorstel niet
aan te nemen.
Het spellingsprobleem in de Eerste
Kamer.
In de gistermiddag gehouden vergade
ring van de Eerste Kamer heeft Mr Fock,
de fractievoorzitter van de Liberale Staats
partij De Vrijheidsbond, namens alle
fracties behalve één een verklaring
afgelegd. Zij betreft de spelling, volgens
spr. een nationale zaak. De minister ver
wees de Kamerleden naar hoofdstuk VI
(Onderwijs). Wij berusten daarin, zoo ver-
lclaai de de heer Fock, maar onder protest.
De onregolmatigheden bij den C. H. V.
In verband met het feit, dat de Coöpe
ratieve Handelsvereen. van den N. C. B.
is geschorst als georganiseerde bij de
Akkerbouw-centrale, zijn berichten gepu
bliceerd, dat de geconstateerde onregel
matigheden slechts op een paar filialen
betrekking zouden hebben, een zeer ge
ring bedrag zouden betreffen en volkomen
te goeder trouw door de filiaalhouders
zouden zijn geschied.
Van bevoegde zijde wordt medegedeeld,
dat de minister van Economische Zaken
in deze aangelegenheid direct een uit
voerig onderzoek heeft doen instellen,
maar op dit oogenblik nog slechts een
voorloopig rapport heeft ontvangen. Een
definitief oordeel is daardoor nog niet
mogelijk. Evenwel toonen de ter beschik
king staande gegevens aan, dat het ge
beurde van meer omvangrijken aard is
dan uit bovenstaande mededeeling zou
moeten worden aigtl i.
Particuliere mijrwn moeilijkheden?
Naar de „Telegr." verneemit is het niet
uitgesloten, dat wanneer de toestand van
de Nederlandsche mijnindustrie zich bin-
renkort niet ten gunste wijzigt, er bij
particuliere mijnen gebrek zal komen aan
liquide middelen. Met name worden ge
noemd de Maatschappiji tot Exploitatie
van Limburgsche Steenkolenmijnen te
Heerlen, die de mijnen Oranje Nassau I.
II, III en IV exploiteert, en de Mij. tot
Exploitatie van de Steenkolenmijnen
I.aura en Vereeniging, die de mijnen Lau
ra en Julia ontgint.
De Oranje Nassau-mijnen behooren tot
de groote Fransche concern Petto fils
Frangois de Wendel Gie, en bij de
Laura en Vereeniging is de Société
Générale de Belgique zeer geïnteresseerd.
PLUIMVEEHOUDERIJ EN GRAAN
RECHTEN.
In den laa'tsten tijd verschijnen in de
dagbladen telkens berichten, dat pluim
veehouders ontevreden zijn en restitutie
van graanrechten vragen. De aanleiding
tot dit verzoek is bet volgende.
Gelijk men weet, zegt de „N e der 1.",
wordt de landbouw gesteund uit de geld
middelen van het Landbou w-Crisis-
Fonds. Tot de middelen, die dit fonds
moeten versterken, behooren ook de in
voerrechten op granen. Nu is het graan
waarmede de kippen worden gevoerd, de
grondstof voor de pluimveehouders. D'ezo
beklagen zich nu, dat hun productie
kosten hierdoor 'te veel worden ver
zwaard.
Tot op zekere hoogte heeft de Regee
ring dit bezwaar ook erkend. Ten eindo
den pluimveehouders de concurrentie op
de buitenlandsche markt te ver
gemakkelijken, wordt voor elk ei, dal-
wordt uitgevoerd, bijna Va cent restitutie
betaald. Op deze wijze ontvangen de
pluimveehouders ruim vier millioen gul
den per jaar terug.
De pluimveehouders gaan evenwel ver
der. Zij willen ook restitutie ontvangen
voor de graanrechten, die zijn verwerkt
in de eieren, die op de binnenland
se h e markt worden geplaatst.
D'e Regeering heeft dit tot nu toe ge
weigerd. Zij wijst er op, dat het graan
recht op de eieren voor de binnenland-
sche markt niet ten laste van den pluim
veehouder komt, maar ten laste van den
binnenlandsclien consument. Voor resti
tutie is dus geen aanleiding.
Indien in dit geval tot restitutie werd
overgegaan aldus de Regeering dan
verliest het Landbouw-Crisis-Fonds zijn
beteekenis. Want wanneer de kippenhou-
dv.rs restitutie ontvangen, dan zal men de
varkenshouders en de melkveehouders,
die hun bee3ten eveneens granen voeren,
waarop een invoerrecht rust, op dezelfde
wijze moeten behandelen. Maar op die
manier is het Landbouw-Grisis-Fonds
spoedig' leeg. Want wat men met de eene
hand heft, geeft men met de andere hand
weer weg, zonder dat een bate aan het
Landbouw-Grisis-Fonds ten goede komt
Dit neemt niet weg, dat voor de pluim
veehouderij op het oogenblik wel degelijk
het een en ander wordt gedaan. De toe
stand is in dezen tak van bedrijf zeer
moeilijk. D'e crisis drukt zwaar op dit be
drijf. D'e oorzaak hiervan is ook hier, ge
lijk hij zoovele producten, de teruggang
van de mogelijkheden van den export.
Vooral hef geringe betalingscontingent,
dat Duitschland krachtens de clearing-
regeling kan toestaan, heeft de uitvoer-
mogelijkheid beperkt. Vandaar, dait de
Begeering het aantal eieren, dat in de
broedmachines mag worden uitgebroed,
voor dit jaar heeft verminderd. Vraag en
aanbod zullen op deze wijze weer beter
in evenwicht komen, met als gevolg een
betere prijs.
Bovendien wordt getracht ook de kwa
liteit van het product op te voeren. Dit
Binnenland.
"Vergadering van de Eerste Kamer. Mi-
nisterieele redevoeringen.
De moeilijkheden in de mijnen.
Dé positbegrooting voor 1935.
Buitenland.
De malaria-epidemie op Ceylon.
Do Engelsche minister Simon naar
Parijs.
«WAT MIJN HARDT MAAKT IS GOED"
is van veel beteekenis, omdat het Neder
landsche ei zich op de buitenlandsche
markt veti beter staande kan houden, in
dien het in kwaliteit boven de eieren van
andere landen uitsteekt. Op dit oogenblik
heeft Nederland reeds een voorsprong.
Wij moeten evenwel zorgen deze te hou
den. Vandaar, dat in de teeltregeling
voor het pluimvee de drang is gelegd om
zooveel mogelijk eieren van betere kwali
teit uit ite broeden. Zoo wordt de pluim
veestapel op een hooger peil gebracht.
Erkend moet worden, dat een en ander
voor de pluimveehouderij met moeilijkhe
den gepaard gaat. Maar wanneer de
pluiveehouders, die ontevreden zijn, wat
meer oog hadden voor de groote lijnen,
die in deze regeling schuilen, dan zouden
zij meer waardeering voor de genomen
maatregelen toonen.
Verkiezingen voor de Prov. Staten.
Het onder de leden van de afdeelingen
der S. D, A. P. in Zeeland gehouden refe-
rendum over de groslijst van candidaten
voor leden der Provinciale Staten .heeft
geen wijziging gebracht in de voordraont,
zooals deze in de laatst gehouden jaarver
gadering van het gewest voorloopig vvaa
vastgeld.
De in te dienen lijsten zullen er derhalve
als volgt uitzien; 1. L. Ondprdijk, Middel
burg; 2. A. C. de Baare, Vlissingen; 3. A.
G. de Pauw, Terneuzen; 4. J. Gatshoek,
Zierikzee; 5. G. Hamelink, Axel; 6. A.
Rorije, Vlissingen; 7. J. de Priester, Oost-
Souburg; 8. J. Visscher, Goes; 9. J. Mon-
deel, Middelburg; 10. J. G. de Bruine, te
Haamstede; 11 F. van Spanning, Vlissin
gen; 12. J. N. 't Gilde, Terneuzen; 13. F.
Bax, Goes; 14. C. Bank, Middelburg; 15.
J. Overbeeke, Tholen; 16. W. Gulden,
Hulst.
In den kieskring Vlissingen zal echter
A. C. de Baare lijstaanvoerder zijn, in
Sluis C. Hamelink, in Zierikzee J. Gats
hoek en in Hulst A. G. de Pauw.
Uitspraak loongeschil
West-Ze euwsc'h - Vlaanderen.
Het Tweede Kamerlid, de heer J. Schou
ten te Rotterdam, door den minister van
Economische ZaJken aangewezen tot arbi
ter 'in het loongeschil tusschen een groot
aantal landbouwers in de gemeenten Cad-
zand, 'Groede, Breskens, Schoondij'ke,
IJzendijike, Aardenburg, Biervliet en
Hoofdplaaten de moderne, Ghr. en R.K.
landarfceidershonden, heeft bij uitspraak
van 26 Januari beslist, dat in de bedrij
ven van voormelde landbouwers het mini
mum dagloon voor mannelijke arbeiders
f 2 zal moeten bedragen en het uurloon
voor zwaardere en oogstwerkzaamheden
25 cent en dat deze regeling zal gelden
tot en met 30 April 1935 met terugwer
kende kracht van 12 Nov. 1.1. af.
Benoemd tot ontvanger de directe
belastingen, invoerrechten en accijnzen te
Zierikzee, L. J. M. Mazadrac, Rijlfcsklerk
dier middelen ten kantore der invoerrech
ten en accijnzen te 's-Graven'hage.
waar géén kunstverllchtlng
mag worden toegepast kan
in géén geval gemist worden, Bertels'
Kunstkorrel voorzomt het ontijdig in den
rul vallen van Uw jonge hennen en be
vordert den winterleg. Bestelt bij Uw
plaatselijken handelaar of coöperatie.
Ollefabrieken N.V. - Amsterdam
