EERSTE BLAD
DINSDAG S FEBRUARI 1933
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48o JAARGANG No. 107
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws,
eas-sawatiCBeöp"
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg; Fa BOEKHANDEL
,T. J. FANOY, Lange Burg B 16, Tel. 28.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonn. ementsprije 12.50 por kwarts a
weekabonnementen voor Middelburg, Goes er*
Vüseina»» f 0 20, nummert- S eest,
Advenuiititiii. 30 tm\ por - -fee* igu. .der.
mededesltogen 60 cent per regel. Kieinu
Advertenttên Dinsdags su Vrijdags 0,75, .bil
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract, belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Belijdenis en leven.
Om het onze Christen-arbeiders gemak
kelijk te maken zich aan te sluiten bij de
S. D. A. P. schreef indertijd „Het Volk"
dat in die partij niemands geloof wordt
aangerand en dat elk partijlid vrij is in
zijn belijdenis.
Dergelijke uitspraken worden ook tel
kens opnieuw door andere partijen ge
daan. D'e Vrijheidsbond zegt bet niet an
ders en de N. S. B. is ook bereid deze
verklaring te onderschrijven.
In het maatschappelijk leven stuit men
mede herhaaldelijk op soortgelijke ver
klaringen. De neutrale zoowel als de roe
de vakbeweging is bereid hare leden vol
komen vrij te laten in hun belijdenis en
de z.g. neutrale of wel „algemeene"
standsorganisaties nemen eenzelfde stand
punt in.
Wij hebben geen reden om aan de op
rechtheid van deze uitspraken te twijfe
len. Wel moet dan echter worden gecon
stateerd, dat hier een ernstig misverstand
bestaat.
Belijdenis is nog wat anders en wat
meer moet het althaus zijn dan een
zekere overtuiging er op na houden. Be
lijden is uitspreken met woorden en be
leven met daden, wat men gelooft.
Wie belijdt, dat God is de opperste
Souverein, dat uit Hem en door Hem en
tot Hem alle dingen zijn, dat Zijne ordi
nantiën voor héél het leven geldig zijn,
die zal daaraan ook in zijn politieke- en
gijn organisatieleven uiting willen en
moeten geven.
Hij zal zich niet op zijn plaats gevoe
len, maar hij zal ook niet geduld kunnen
worden in een partij, die in het gunstig
ste geval de godsdienst wil beperken tot
het persoonlijke en het kerkelijke leven.
Zijn belijdenis zal hem nopen tot spre
ken. Tot den eisch, dat met het Woord
en de Wet Gods rekening zal worden ge
houden.
Dit belijden, dit opkomen voor den eisch
vanzijn beginsel zal echter niet worden
geduld. Men zal het gevoelen als een on
duldbare dwang.
Immers, men wil een ieder in zijn be
lijdenis vrij laten, mits hij dan ook een
ander vrij laat te doen en te beleven wat
zij willen.
Zoo mogen b.v. de itden van „Han
delsbelang" te Middelburg zich
niet stoeten aan een programma als de
vorige week in een gehouden feestavond
werd afgewerkt.
Het verslag in de „Midd. Crt" vertelt
daarvan o.m.:
„Dit pakte en was zeker een goed begin
voor den avond, die verder in vroolijken
trant was met goede keuze, als o.a.: „De
drie orgeldraaiers" van Jan Feith; „Justi-
tia" van Cocheret; „Zelfmoord" van Falk
land: „Een boffer" van Alie van Wijhe
Smeding en ten slotte het aardige „Stem
metje". Jammer was het, dat bij „Zond
vloed" de zeker -niet als profaan bedoelde
en gekozen tekst voor enkelen in de zaal
aanleiding was heen te gaan".
Verder wordt nog medegedeeld, dat de
aanwezig^p of in vroolijke stemming huis
waarts keerden of nog gezellig bijeen ble
ven voor een danspartij.
Volgens de voorstanders van een z.g.
„algemeene" organisatie 'heeft niemand
het recht hiertegen bezwaren in te bren
gen, D'e leden zijn immers volkomen vrij
in hun belijdenis?
Maar wie ernst maakt met zijn belijden,
zal opnieuw gevoelen, dat die belijdenis
hem dwingt met dergelijke organisaties
te breken.
HET ACCOORD VAN LONDEN.
Wat de Berlljnsche pers zegt.
Van de Berlijnsche avondbladen van
Maandag gaan slechts twee, en wel de
z.g. burgerlijke organen „Berliner Tage-
b'latt en „Deutsche Allgemeine Zeitung",
uitvoerig in op het communiqué van de
Fransch-Engelsche besprekingen in Lon
den.
Het resultaat van Londen heeft in Ber
lijnsche regeeringskringen voorloopig een
bevredigenden ipdruk gemaakt. Dat vindt
men in de Berlijnsche perscommentaren
natuurlijk bevestigd.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" ziet
in het resultaat van Londen „een schrede
voorwaarts". En deze zelfde opvatting
beheerscht het hoofdartikel van het „Ber
liner Tageblatt". Ook dit blad meent re
den tot optimisme te hebben. Een zeer
voorzichtig optimisme intusschen.
Het „Berliner Tageblatt" wijst er op,
dat niet, gelijk in de Duitsche vertaling
van het communiqué gezegd wordt,
Duitschlands „toestemming" tot de door
Frankrijk en Engeland voorgestelde on
derhandelingen gevraagd wordt, maar
dat Duitschland wordt verzocht binnen
kort mede te deelen, of het bereid is aan
de onderhandelingen deel te nemen. En
dan schrijft het „Berliner Tageblatt"
woordelijk:
„In den vierhoek, Duitschland, Frank
rijk, België en Engeland, waarbinnen elke
aanval door de betrokken mogendheden
gemeenschappelijk afgeslagen zou moeten
worden, ontbreekt om zoo te zeggen de re
gionale wig: Holland. In Augustus van
verleden jaar deden geruchten de ronde,
die van zulke plannen spraken, Hollant
inbegrepen. En Holland, ontkende, doo:
de pers, ook zelfs maar aan besprekingen
in dien zin te hebben deelgenomen. Men
moet nu afwachten.
Simon aan het woord.
In het Engelscbe Lagerhuis stelde de
leider der oppositie, Lansbury, de regee
ring eenige vragen over de Fransch-Brit-
sohe conferentie.
Het Huis weet thans, aldus minister
Simon, dat vóór de publicatie van het of-
ficieele communiqué de andere regeerin
gen die aangesloten zijn bij het Locarno-
pact op de hoogte zijn gesteld van de be
sprekingen en dat zij worden uitgenoo-
'digd zich aan te sluiten bij deze vergade
ring van gelijkgerechtigden.
Op een andere vraag van Lansbury ant
woordde de minister nog, dat het te vroeg
was om een officieel antwoord te kunnen
verwachten uit Duitschland.
Onder applaus van het Huis wenschte
daarna de leider der liberale oppositie
sir Herbert Samuel den minister geluk
met „het thans bereikte feit van een over
eenkomst".
Het Fransch-Britsche accoord heeft te
Washington een gunstigen indruk ge
maakt, al laten de autoriteiten er zich
niet over uit. zooals gewoonte is bij een
zaak die alleen Europa aangaat.
Radio-rede van den Franschen
minister-president.
De Fransche minister-president Flan-
din heeft gisteravond zijn aangekondigde
rede voor de radio gehouden.
Gij weet allen, aldus de Fransche pre
mier, dat Duitschland de laatste jaren zijn
bewapening belangrijk heeft uitgebreid,
waardoor de desbetreffend^ bepalingen
van bet verdrag van Versailles feitelijk
buiten werking -zijn gesteld.
Onvermijdelijk moet deze toestand lei
den naar een wedstrijd op bet gebied van
de bewapening, een wedstrijd, die een ge
vaar voor den vrede beduidt, zoodra bet
evenwicht in de bewapening verloren is
gegaan.
Frankrijk wil den vrede. Met voldoe
ning is thans andermaal en duidelijk vast
gesteld, dat de Fransche gedachte, om
door regionale pacten den vrede te ver
zekeren, de goedkeuring en den steun van
de Engelscbe regeering heeft gevonden.
Onze Engelsche vrienden wenschten een
conventie voor een algemeene beperking
der bewapening. Wij hebben daarin gaar
ne toegestemd.
Ik hoop, dat Duitschland, dat zoo dik
wijls zijn wil, om den vrede te handhaven
heeft betuigd, deze gelegenheid om tot
een werkelijke handhaving van den vrede
te geraken, niet ongebruikt zal laten voor
bijgaan.
De luchtoorlog is het gevaarlijkste van
alle gevaren geworden. Dit gevaar te be
zweren, was thans het meest dringende
vraagstuk. Voor het handhaven van den
vrede werd dan ook een conventie op het
luchtvaartgebied het meest noodig geacht.
Wij hebben ons hiermede zeer spoedig
accoord verklaard.
Ik twijfel er niet aan, of ook de overige
mogendheden zullen tot deze conventie
willen toetreden.
D'oor deze conventie is een belangrijke
stap op den weg naar den vrede gedaan.
In de Fransche pers is de tevredenheid
over de te Londen bereikte resultaten al
gemeen.
Het is thans vrij zeker, dat de Engel
sche lórd-zegelbewaarder Eden naar Ber
lijn zal vertrekken, om daar de onderhan
delingen voor de samenwerking van
Duitschland met de overige groote mo
gendheden te voeren.
Echter bestaat volgens loopende geruch
ten ook de mogelijkheid, dat von Neurath,
de Duitsche minister van buitenlandsche
zaken, naar Londen zal komen.
Lawines teisteren Oostenrijk.
In Stiermarken zijn gisteren een veer
tigtal skiloopers, grootendeels uit Wee-
nen en Graz en 20 soldaten door in den
nacht van Zaterdag op Zondag naar be
neden gekomen lawines ingesloten.
Gistermiddag probeerden de ingeslote-
nen onder leiding van een kapitein naar
het dal door 'te breken, wat echter verhin
derd werd door nieuwe lawines. Alleen
de kapitein en een soldaat slaagden er in,
na een tocht op leven en dood het dal te
bereiken en het reddingstation te waar
schuwen, dat vandaag trachten zal een
weg te vinden, waarlangs de ingeslotenen
bevrijd kunnen worden.
Uit bijna alle andere deelen van Oos
tenrijk komen nieuwe berichten over ern
stige lawinerampen binnen.
Aangezien in de meeste deelen van
Oostenrijk de sneeuwval voortduurt en
de temperatuur betrekkelijk hoog is,
vreest men voor verdere lawine-rampen.
Ook het treinverkeer wordt belemmerd.
Storm en hoog water in Denemarken.
Zaterdag en Zondag heeft boven Dene
marken en de Deensche wateren een he
vige N.W. storm gewoed. De scheepvaart
diensten hadden veel vertraging.
Te Kopenhagen zijn 6enige personen
gewond.
Te Nykobing is een dijk over een lengte
van 100 M. doorgebroken. 200 H.A. land
zijn onder water gezet. De gasfabriek
staat onder water, zoo dat de gasvoorzie-
ning moest worden gestaakt. Ook de wa
tervoorziening is in ongereede geraakt.
Aan de Noorsche kust stormt het even
eens hevig. Op vele plaatsen is ernstige
schade aangericht.
Men vreest, dat een Zweedsch stoom-
visschersvaartuig, met acht man aan
boord, in den storm schipbreuk heeft ge
leden.
Malaria-epidemie op ceylon neemt af.
De gouverneur van Ceylon heeft een
rapport gezonden aan het departement
van koloniën, waarin hij mededeelt, dat
een gestadige beperking bij de malaria
epidemie is waar te nemen. Betrekkelijk
weinig nieuwe gevallen komen 'thans nog
voor, doch de ziekenhuizen zijn nog steeds
overvol patiënten.
Hoog water in Duitschland.
De weersverandering van de laatste da
gen hee-ft geleid tot een snel smelten van
de gevallen sneeuw, terwijl bovendien veel
regen is gevallen, hetgeen in Wurtemberg
O'verstroomingen heeft veroorzaakt. Het
ergste schijnt het dal van de Rems getrof
fen te zijn. Bij Gross-Heppach staat de
geheele omgeving onder water. Het ver
keer is volkomen stopgezet. Met een gelige
modder vermengd golven de watermassa's
door de straten van het dorp. Tal van
kelders zijn reeds ondergeloopen.
Ook op andere plaatsen tusschen Schorn-
dorf en Waiblingen is de Rems buiten zijn
oevers getreden. Op vele plaatsen moest
het vee in veiligheid worden gebracht.
D'e hooge waterstand heeft reeds slacht
offers geëisoht. Eenige personen trachtten
ondan'ks het voortdurend stijgen van het
water, eenige voorwerpen uit de golven
op te visschen. De boot, waarin zij zaten,
sloeg om en werd meegesleurd. Drie per
sonen verdronken.
Builenpest in Oranje-Vrijstaat.
Uit Johannesburg wordt gemeld, dat
in het Noordelijke deel van den Oranje-
Vrijstaat de builenpest is uitgebroken.
Meer dan 30 personen, waaronder vijf
Europeanen, zijn reeds aan de ziekte ge
storven. Een groote sterfte wordt onder
de ratten waargenomen. De hygiënische
dienst heeft bijzondere maatregelen ge
troffen om de ratten met behulp van ver
giftigde gassen te dooden, daar het ge
vaar zeer groot is, dat de ratten de ziekte
naar andere districten overbrengen.
Korte Berichten.
Bij opgravingen op het slagveld aan
de hoogten van Loretto is een Duitsch
frontkerkhof ontdekt, waar tijdens den
oorlog 500 Duitsche en Frgnsche solda
ten werden hegraven.
Door het breken van een kabel in
een staalfabriek te Hennebout bij Lorient
in West-Frankrijk, is een bak met ge
smolten ijzer gevallen. De gloeiende vloei
stof spatte in bet rond en trof drie arbei
ders, die aan bun wonden overleden zijn.
De laatste dagen woedden over ge
heel Palestina onweders en stormen, ten
gevolge waarvan de spoorbanen en de we
gen tusschen Haifa, Jaffa, Tel-Aviv en
Jerusalem werden vernield, zoodat het
verkeer tusschen deze plaatsen is ge
stremd.
Uit de Borinage wordt gemeld, dat
slechts op één mijln in het geheele kolen
bekken gistermorgen 75 mijnwerkers op
het appèl ontbraken. Nergens elders blijlkt
het communistische stakingsparool eeni-
gen indruk te hebben gemaakt.
Naar uit Koblenz wordt gemeld,
hebben de dooi en de regens ten gevolge,
dat het water in den Rijn en zijh zijrivie
ren de laatste dagen geweldig stijgt. Het
meest zijn de Neckar, de Main en vooral
de Moezel gewassen. Bij Koblenz stijgt de
Rijln 6 c.M. per uur.
Het interconfessioneele en interna
tionale hulpcomité voor de hongerlijden
de gebieden in de Sovjet-Unie, publicee-
ren een manifest, gericht tot de geheele
wereld, waarin zij hulp vragen voor de
slachtoffers van den hongersnood in
Rusland.
Thans is ook de groep-epidemie uit
gebroken bij' het 107e regiment infante
rie te Angoulème .Zeven soldaten zijn
reeds overleden, 250 liggen ziek in het mi
litair hospitaal.
DE ONDERHANDELINGEN MET
BELG IE.
De kolenquaesfie struikelblok?
Volgens de informaties, 'die het Hbld.
in bevoegde Belgische kringen heeft inge
wonnen, staan de Nederlandsch-Belgi-
sche onderhandelingen die naar men weet
Zaterdag opnieuw verdaagd moesten
worden, er minder gunstig voor, dan men
op grond van de officieele berichten uit
's Gravenhage zou mogen aannemen. In
deze berichten immers werd de nieuwe
onderbreking uitsluitend toegeschreven
aan het feit, dat de heer Suetens, de lei
der van de Belgische delegatie, naar
Bern moest vertrekken.
Men verzekert ons echter, zegt het blad,
dat aanvankelijk het voornemen heeft be
staan, de bespTeHi-rsA des Zaterdags
middags voort te i*. maar dat men
dit voornemen heeft opgegeven, nadat ge
bleken was, dat beide partijen inzake de
kolenquaestie onverzettelijk op hun stuk
bleven staan. Wellicht zal er binnen en
kele dagen door nieuwe toegevingen van
een der beide partijen een ontspanning
intreden, maar mocht dit niet het geval
zijn, dan acht men 't te bevoegder plaatse
in Brussel zeer de vraag, of een ver
dere voortzetting der besprekingen wel
zin zou hebben.
Men zou er in dit geval de voorkeur
aan geven, de onderhandelingen langs
diplomatieken weg voort te zetten, tenein
de te trachten, op deze wijze een grond
slag voor nieuwe besprekingen te vinden.
De in beslag
genomen Uiver-correspondentie.
In aansluiting op hetgeen door de po
litie is medegedeeld omtrent het in be
slag nemen van 84 omslagen van de
„Uiver-correspondentie", welke door een
onbevoegde in de Syrische woestijn werden
verzameld ten einde deze tegen betaling
aan verzamelaars van de hand te doen,
wordt nader ter kennis van belanghebben
den gebracht, dat deze omslagen ter be
schikking van de afzenders worden ge
steld, indien hun naam en adres daarop
voortkomen, terwijl verzending aan de ge
adresseerden geschiedt indien dat niet het
geval i'S.
Tweede Kamerzitting.
De Tweede Kamer is bijeengeroepen te
gen Dinsdag 12 Februari 1 uur.
Aan de orde zullen zijn eenige neutra
lisatie- en contingenteerings-ontwerpen,
benevens de Indische en de Surinaamsche
begroetingen voor 1935.
L. de Visser.
Het communistische Tweede Kamerlid,
L. de Visser, is vrij ernstig ongesteld.
Notariaat.
Bij Kon. Besluit is benoemd tot notaris
binnen het arrondissement Breda, ter
standplaats de gemeente Princenhage, J.
S. H. M. Esser, candidaat-notaris te Prin
cenhage;
is aan J. G. Vethacke, op. zijn verzoek,
met ingang van 7' Februari, eervol ont
slag verleend uit zijn betrekking van no
taris te Oversohie.
Inkrimping pluimveehouderij.
Naar ds „Telegraaf" verneemt, is eer
lang een regeeringsmaatregel te verwach
ten, waarbij het aan boeren met meer dan
20 H.A. bouwland verboden zal worden
een grooter aantal dan 25 kippen te hou
den.
De regeering hoopt door dezen maatre
gel te toereiken, dat de pluimveehouderij
voor de kleinere boeren op het zand loo-
nend wordt.
Baggermolens voor Rusland.
Naar Vaz Dias verneemt, is van Sov
jet-Russische, zijde aan de werf Gusto te
Schiedam, opdracht gegeven tot den bouw
van twee groote baggermolens, welke te
vens met een pers-installatie zullen wor
den uitgerust.
Een gedeelte van de maohine-installa-
tie voor deze baggermolens zal worden ge
bouwd door Versohure Go.'s scheeps
werf en Machinefabriek te Amsterdam,
bij welke onderneming kort geleden Sov
jet-Rusland vijf sleepbooten heeft besteld.
Wijziging wet op de Staatsloterij.
In de memorie van antwoord aan de
Eerste Kamer op het voorloopig verslag
over bovengenoemd wetsontwerp zet de
minister van financiën uiteen dat het te
gengaan van 'de deelneming aan andere
loterijen allerminst aan het voorgestelde
ten grondslag ligt. Het wil de houders al
leen verplichten hun trekkingen zelf te
organiseeren en hun aldus den voorsprong
te ontnemen, dien zij thans hebben op de
Staatsloterij, doordat laatstgemelde hftar
apparaat geheel moet bekostigen, terwijl
Binnenland.
Werkloozenrelletjes te Blerick.
Inkrimping pluimveehouderij voor de
bouwboeren.
De tolheffing op de bruggen. De Minister
geeft niet toe.
De onderhandelingen met België.
D'e opdrachten van de Bataafsche.
Buitenland.
/Beschouwingen over het Londensche
accoord.
Lawines in Oostenrijk.
Hoog water in Duitschland.
Builenpest in Zuid-Afrika.
de particuliere loterijen daarvan mede
profiteeren.
D'e vrees, dat de particuliere loterijer
bij aanvaarding van het ontwerp met dei
ondergang zouden worden bedreigd, acat
de minister niet gerechtvaardigd.
Een voorstel tot uitbreiding van de
Staatslotcij is van don Minister niet te
verwachten,
De tolheffing op de bruggen.
Omtrent de conferentie van den Com
missaris der Koningin in Gelderland, de
burgemeesters der gemeenten Arnhem en
Nijmegen, en twee leden van Ged. Staten
van Gelderland, met Minister Colijn, naar
aanleiding van het wetsontwerp tot tol
heffing op de bruggen, vernemen wij, dat
de Minister bij -het gevoerde onderhoud
zeer duidelijk heeft laten blijken, dat hij
er niet over denkt tegenover de in het land
ontstane actie zijn standpunt te wijzigen.
Het betreffende wetsontwerp zal eerst
in de Tweede Kamer worden behandeld
en van het parlement zal het afhangen of
de tolgeldheffing op de bruggen zal wor
den ingevoerd. De regeering ziet in de
werkverruiming, welke door bruggenbouw
in versneld tempo verkregen wordt, een
groot belang, en acht de financiering van
de uitvoering alleen mogelijk op de in het
wetsontwerp aangegeven wijze.
Wel heeft de Minister toegezegd, dat
hij de grieven zal laten onderzoeken, en
indien daartoe aanleiding mocht blijken
te bestaan, zoo mogelijk eenige tegemoet
koming te verleenen.
Hoewel Dr Colijn in het onderhoud geen
enkele positieve verklaring deed, viel uit
zijn woorden op te maken, dat een even-
tueele tegemoetkoming aan Arnhem en
Nijmegen en eventueel Westervoort, waar
schijnlijk zal bestaan in een schadeloos
stelling. Vrijstelling van tolheffing voor
de bedoelde bruggen is niet te verwach
ten.
Achteruitgang van het vleeschverbruik
In Amsterdam.
Het iö' een oude en reeds veelbespro
ken quaestie, maar ze blijft steeds inte
ressant. Het vleeschverbruik immers is in
de eerste plaats een symptoom van alge
meene welvaart; in de tweede plaats
speelt deze zaak een zeer groote" rol in de
discussie over de doelmatigheid van onze
landbouwsteunpolitiek. Van ambtelijke
zij-de is 'dan ooi langen tijd beweerd, dat
het vleeschverbruik niet achteruitging.
Ziehier eenige cijfers voor Amsterdam,
zooals die verschenen zijn in 'de „Vee- en
Vleeschhandel" van. Februari
Jaar
1910
1920
1922
1928
1929
1930
1931
1932
1933
1934
Alle soorten
vleesch
kg.
21.195.092
22.774.514
28.096.653
30.291.783
29.576.039
29.321.977
31.648.012
32.439.121
31.145.639
27.570.092
Vleesch
verbruik
kg.
37.44
35.19
40.77
41.22
39.79
39.12
41.79
42.33
41.62
35.42
De „Vee- en Vleescihhandel" teekent
daarbij aan
Bij nadere beschouwing zien we, dat
het verbruik in 1934 op een ontstel
lende wijze teruggeloopen is, zoowel
relatief als absoluut. Het totale verbruik
liep in vergelijking met 1933 met ongeveer
3.6 millio-en kg. vleesch terug. Doch per
inwoner berekend daalde het gemiddelde
verbruik van 41.62 kg. in 1933 tot 35.42
kg. in 1934, dat is dus met ruim 6 'kg. piecr
inwoner per jaar. Deze achteruitgang
komt uitsluitend op rekening van het
vleesoh, afkomstig van runderen en van
vette en gras-kalveren.
Het bovengenoemd gemiddelde vleesch
verbruik per inwoner is slechts- in 1919
en 1920 lager -geweest, maar toen waren
de veeprijzen ook buitensporig hoog.
Voor een volkomen juiste vergelijking
zou men nog rekening 'dienen te houden
met het aantal jonge kinderen onder de
-bevolking. Wanneer men 'dat doet, zou de
achteruitgang waarschijnlijk nog grooter
worden.