Dohbelmenn
lekker-ntan!
EERSTE BLAD
Positie en beleid van het
Kabinet.
Buitenland.
MAANDAG 21 JANUARI 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
Belangrijkste Nieuws.
Binnenland.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg. Goes en
Vlissingon f 0.20. Losse nummers 5 cent.
AdveiienÜÖn SO cemi per regel, ingeio -.deu
mededeeüngon GO cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Alflemeene beschouwingen der
Eerste Kamer.
Aan het Voorloopig Verslag der Eerste
Kamer omtrent de Algemeens Beschou
wingen over de Rijksbegrooting is het
volgende ontleend:
Sommige leden waren van oordeel, dat
allengs de positie van het kabinet aan
merkelijk is verzwakt.
In de eerste plaats wezen zij op het
debat in de Tweede Kamer bij de alge
meene beraadslagingen over de begroo
ting gevoerd tusschen mr Aalberse en
den voorzitter van den raad van minis
ters.
In de tweede plaats werd gewezen op
het feit, dat de vrijzinnig-democratische
fractie der Tweeede Kamer tegen de be
grooting van Defensie heeft gestemd.
Als een derde bewijs, dat de homoge
niteit van het kabinet te wenschen over
laat, brachten eenige leden nog in herin
nering, hetgeen zich heeft voorgedaan bij
de behandeling van de wijziging der Win
kelsluitingswet.
Over het algemeen regeeringsbeleii wa
ren leden van verschillende zijden weinig
tevreden, al erkenden zij ten volle de
moeilijke taak, waarvoor de Regeering
is gesteld.
Vooral ten opzichte van de steunverle
ning, zoo betoogden eenige leden, heeft
het kabinet niet aan de verwachtingen
beantwoord, maar ook bleven de maatre
gelen tot werkverschaffing ten achter bij
hetgeen men aanvankelijk had gehoopt
Ook klaagde men over de door de re
geering gevolgde salaris- en loonpolitiek,
waardoor de koopkracht van het volk in
belangrijke mate is verminderd.
Samenvattende kwam een aantal leden
tot de conclusie, dat zij ook in de toekomst
het kabinet, hetwelk voor zulk een schier
bovenmenschelijke taak staat, hun steun
niet zouden onthouden, ook al hadden zij
bezwaren tegen zijn beleid op niet onbe
langrijke punten.
Verscheidene leden kwam het onbegrij
pelijk voor, dat de regeering te midden
van den aangrijpenden niood dezer tij
den niet tot bezuiniging op de defensie
overgaat en aan de bewapening zooveel
offert. Nog onbegrijpelijker was hun de
actie van sommigen in den lande om tot
uitbreiding van de defensie te geraken.
Verscheidene leden waren van oordeel,
dat voor de landsverdediging niet genoeg
wordt gedaan. Zij hadden uit de uitlatin
gen van den minister van Defensie den
indruk, dat wij niet voldoende geoutil
leerd zijn voor het doel, hetwelk met ons
leger en onze marine wordt beoogd.
Eenige leden betreurden, dat uit het
Werkfonds geen bedragen van beteekenis
voor defensiemateriaal, en vooral voor
onze marine, beschikbaar zijn gesteld,
hoewel daarin toch veel arbeidsloon
pleegt te worden verwerkt.
Verscheidene leden vroegen, waarom de
regeering aarzelt bij het nemen van maat
regelen tot het weren van revolutionairen
uit vertegenwoordigende lichamen. Om
welke reden wordt aan het advies der
commissie-Kooien geen gevolg gegeven?
Weder andere leden stelden de vraag,
waarom de Minister van Koloniën op zoo
korte, bijna beleedigende, wijze optreedt
tegen het Tweede Kamerlid Roestam, bij
de beantwoording van door dezen ge
stelde vragen. Indien de beantwoording
steeds op dergelijke wijze geschiedde, zou
het iets anders zijn, maar nu zulks alleen
ten opzichte van de communistische leden
der Kamer plaats heeft, maakt het, naar
hun meening, een onaangenamen indruk.
Sommige leden herhaalden hun reeds
vroeger tot de Regeering gericht dringend
verzoek, nog eens ernstig te overwegen,
of de uitsluiting van de leden der N. S. B.
uit het ambtenarencorps kan gehand
haafd blijven. Vele andere leden keurden
de houding der regeering tegenover de
N.S.B. goed.
Verscheidene leden hadden ernstig be
zwaar dat de bezuiniging op het onder
wijs tot dusverre uitsluitend ten nadeele
van het openbaar onderwijs is doorge
voerd. Dit verwijt treft uit den aard der
zaak niet, tenminste thans nog niet, de
regeering of de meerderheid der regee-
ringspartijen, maar de besturen der bij
zondere scholen en degenen, die hen
steunen in hun verzet tegen het aanvaar
den eener overeenkomstige concentratie
dezer scholen als het openbaar onderwijs
zich reeds zag opgelegd.
Andere leden gaven daarentegen uiting
aan hun ernstige bezorgdheid over de
wijze waarop in verschillende kringen
wordt geageerd voor bezuinigingen bij het
bijzonder onderwijs, inzonderheid door
concentratie. Zij betoogden met klem, dat
het de plicht der regeering is, niet toe
te geven aan eenigerlei actie, welke de
vrijheid van 'Onderwijs in gevaar brengt.
Eenige leden waren van oordeel, dat de
concentratie van openbare scholen in
sommige streken des lands reeds te ver is
gegaan.
Vele leden gaven uiting aan hun be
vreemding, dat de regeering het bange
tijdstip, waarin wij verkeeren, aangewe
zen heeft geacht om de spellingquaestie
ter hand te nemen en dezen twistappel
te midden van ons volk te werpen.
De wijze, waarop de Regeering heeft
gemeend het Nederlandsche volk een
nieuwe spelling te mogen opleggen, had
verscheidene leden ten zeerste 'Ontstemd.
Verscheidene leden hadden groot be
zwaar tegen de onophoudelijke aantasting
van de autonomie der gemeenten en zelfs
provinciën door de regeering, waardoor
oud-vaderlandsche bestuursvormen, waar
in zooveel vrijheidswaarde en opvoedende
kracht is gelegen, steeds meer ter zijde
worden gesteld. De oorsprong van dit
kwaad schuilt in het ondraaglijk belast
zijn der gemeentefinanciën met de kosten
der, door de gemeenten niet veroorzaakte,
werkloosheid.
Andere leden merkten op, dat indien
de democratie in de lagere besturen tot
lichtvaardige politiek voert, de regeering
wel verplicht is in te grijpen.
Enkele leden stelden vast, dat door de
wetgeving het aantal noodlijdende of
daarmede gelijk te stellen gemeenten,
hetwelk in 1934 41 bedroeg, in 1935
341 zal bedragen, dat is 300 meer. Deze
300 gemeenten worden h.i. door de Rijks
wetgeving noodlijdend gemaakt, hetgeen
wil zeggen, dat zij iedere eigen beslissing
in haar geldelijk beheer zullen verliezen,
wat zij op het gebied van uitgaven nog
mogen doen.
Sommige leden toonden zich ernstig
bezorgd over den toestand van 's Rijks
financiën en meenden, dat uit de Rijks
begrooting voor 1935 slechts blijkt van
een betrekkelijk gering bedrag aan werke
lijke, direct ingaande reëele besparing.
Deze leden becijferden een bedrag van
ten hoogste f4.170.000 als werkelijke, di
rect ingaande, reëele besparing.
Zij meenden uit die becijfering te mo
gen afleiden, hoe dringend noodig het is,
dat de regeering ten spoedigste komt met
ver gaande bezuinigingsvoorstellen.
Ook waren zij van oordeel, dat de ra
ming van de middelen in sommige op
zichten te optimistisch is.
Eenige leden hadden in toenemende
mate bezwaar tegen de deflatiepolitiek
van de regeering. Indien zij1 deflatie als
een aanpassing van het nationaal prijs
peil aan het sterk gedaalde wereldprij's-
peil der goederen wil, zou zij haar doel
alleen kunnen bereiken door het verlagen
van zoo mogelijk alle elementen, waaruit
de kostprijs is samengesteld. Deze leden
meenden te moeten vaststellen, dat alleen
verlaging van het loonpeil is bereikt. Het
streven van de regeering bepaalde zich,
naar zij meenden afgezien van de vele
maatregelen door den minister van Eco
nomische Zaken genomen tot het uit
oefenen van invloed op de lagere be
stuursorganen om loonen en salarissen en
ook andere uitgaven dier organen te ver
lagen. Deze leden maakten weliswaar
geen bezwaar tegen het streven naar een
lager loonpeil, hetgeen ook volgens hen
noodwendig is, maar zij waren van oor
deel, dat dit eenzijdig geschiedde.
Verscheidene leden vestigden er de
aandacht op, dat devaluatie een sprong in
het duister zou zijin.
Vermindering van vaste lasten werd
ook door vele leden bepleit, maar zij zou
den zich niet kruinen vereenigen met ge
dwongen renteverlaging van obligaties
en hypothecaire schulden en met vermin
dering van de hoofdsom der schulden.
Met spoed worde, zoo wordt betoogd,
een executieverbod tot stand gebracht,
met name ten behoeve van kleine lande
lijke eigenaren.
Vele leden konden zich geheel vereeni
gen met het standpunt van den minister
van Financiën, dat aan de voortdurende
opdrijving van de belastingen een einde
moet koinen. Verdere opvoering zou
straks verminderde opbrengst beteekenen.
Van verschillende zijden werd op den
zeer onhevredigenden toestand in ons be
drijfsleven gewezen.
Een der hoofdoorzaken is, zoo werd be
toogd, dat de productiekosten hier te
lande over het algemeen nog veel te hoog
zijn.
In aansluiting bij de bespreking van
den economischen toestand kwam ook
het vraagstuk van de ordening van het
bedrijfsleven ter sprake.
Sommige leden wezen erop, dat het be
sef allerwegen veld wint, dat de voorzie
ning in de behoeften en de verdeeling niet
langer aan particulieren mogen worden
overgelaten. Economische ordening heeft
de regeering ter hand te nemen.
Verscheidene leden waren van oordeel,
dat dit vraagstuk goeddeels de toekomst
raakt en dus voor breedvoerige discussie
thans niet rijp is. Deze leden waarschuw
den tegen inmenging van de regeering
op economisch gebied.
Enkele leden maakten nog de opmer
king, dat, wanneer men eoanomisohe orde
ning wil beoogen, zooals beweerd wordt
dat de bedoeling is ten opzichte van den
landbouwsteun, dan in elk geval nauw
keurig op den voorgrond moet staan, wat
men met die ordening precies wil.
Eenige leden achtten het tot stand
brengen van een nieuwe wettelijke rege
ling ten aanzien van de pachtcontracten
urgent. Nu de minister van Justitie heeft
medegedeeld zijn ontwerp van wet ge
reed te hebben en overleg met andere de
partementen te zijn begonnen, hoopten
zij, dat hiermede verder groote spoed zal
worden betracht.
Naast den landbouw komen, naar de
meening van sommige leden, evenzeer
industrie, handel en scheepvaart voor
steun in aanmerking.
De leden, hier aan het woord, begre
pen, dat deze takken van bestaan niet
zoo gemakkelijk zullen zijn te steunen
als de landbouw, maar zij meenden, dat
dit ten deele zoude kunnen geschieden
door den steun uit het 60 millioen-fonds,
en wel in den voirm van credietverleening.
Zij betreurden, dat de Regeering niet be
reid schijint te zijn, steun te verleenen
voor den houw van een zusterschip van de
„Statendam".
Van verschillende zijden werd uiting
gegeven aan diepe teleurstelling over den
tragen gang van zaken bij de uitvoering
van het zoogenaamde zestig-millicen-
plan.
Sommige leden meenden, dat de trage
tenuitvoerlegging te wijten is aan de, zij
het dan onbedoelde, tegenwerking der
departementale bureaucratieën.
Verscheidene leden drongen nogmaals
aan op versnelden bruggenbouw.
Op den bouw van goedkoope arbeiders
woningen werd van verschillende zijden
sterk aangedrongen.
Verscheidene leden betreurden in hooge
mate de verlaging van den werkloozen-
steun, welke in Juli 1934 was ingevoerd.
Zij achtten dit een fout van beteekenis.
Andere leden meenden, dat de verlaging
onvermijdelijk was.
Verscheidene leden achtten het ge-
wenscht, dat de Regeering bij benoemin
gen cumulatie van inkomsten zooveel mo
gelijk vermijdt. Ook spraken zij de hoop
uit, dat de Regeering grooten spoed zou
betrachten met de toegezegde wettelijke
bestrijding van cumulatie van ambten,
wedden en pensioenen.
Een aantal leden betreurde ten zeerste,
dat de Regeering hare voornemens ten
aanzien van de herclassificato<e der ge
meenten, waartegen vrijiwel alle partijen
in de Tweede Kamer ernstige bezwaren
koesteren, niet heeft teruggenomen. Men
zou gaarne woorden ingelicht aangaande
de plannen der Regeering te dezer zake.
Komt Hitier op 1 Maart naar het
Saargiebied?
Naar de correspondent van de „Daily
Tel." uit Saarhruoken meldt, verwachten
de Saarlanders dat Hitler op 1 Maart,
den dag waarop het Saargebied aan
Duitschland wordt teruggegeven, zelf te
Saarbrucken zal komen en er een rede zal
houden waarin hij nogmaals voor toena
dering tusschen Duitschland en Frankrijk
zal pleiten.
Vertrekdatum van Saartroepen nog niet
vastgesteld.
Naar aanleiding van het in Volken
bondskringen de ronde doende gerucht,
dat de Italiaansche troepen reeds op 1 Fe
bruari uit het Saargebied zouden vertrek
ken, wordt door de commissie-Aloisi ver
klaard, dat nog geen enkel besluit inzake
het vertrek der contingenten van de inter
nationale troepenmacht is genomen.
Wat de intrekking van het Fransche
geld in het Saargebied betreft, werd in
dertijd besloten, dat dit omstreeks acht
dagen voor den terugkeer van het gebied
naar het Duitsche rijk zou geschieden.
Over de uitvoering van dit besluit wordt
op het oogenblik nog van gedachten ge
wisseld.
Bestrijding werkloosheid in Frankrijk.
De Fransche minister van arbeid, Ja-
cquier, 'heeft aan de Intransigeant inlich
tingen verstrekt over het program der re
geering tot bestrijding der werkloosheid.
In Mei a.s. zullen bij de openbare werken
naar schatting 40.000 en in het begin van
den zomer 70.000 arbeiders te werk ge
steld worden. Geleidelijk zullen de buiten-
landsche arbeiders het land moeten ver
laten.
Bepaalde steden en dorpen zullen, on
der zekere voorwaarden, gesteund wor
den; het stelsel van sociale verzekering
wordt gewijzigd.
65 communisten te Essen veroordeeld.
Te Essen zijn na een langdurig proces
tegen 71 gewezen communisten 65 wegens
hoogverraad tot in totaal 197 jaar en vqf
maanden tuchthuisstraf en 18 jaar gevan
genisstraf veroordeeld. Twee hunner wer
den vrijgesproken en drie van rechtsver
volging ontslagen.
De Nazi's in Oostenrijk roeren zich.
In het plaatsje Neuhaus aan de Oos-
tenrijksch-Beiersche grens is het tot ern
stige hotsingen gekomen tusschen leden
van bet Oostenrijksche Schutzcorps en le
den van het Oostenrijksche Legioen, de or-
agnisatie van de uit Oostenrijk naar
Duitschland gevluchte nationaal-socia-
listen.
Bij deze botsingen zouden vier perso
nen ernstige verwondingen hebben op-
geloopen.
Terstond na de bekendmaking van den
uitslag vau het Saar-plebisciet is de actie
der nationaal-socialisten in Opper-Oos
tenrijk weder sterk toegenomen.
In Voecklabruck heeft de politie een
nieuw geheim wapen-depot ontdekt van
tegenstanders der reuring. Dit is in den
tijd van twee weken reeds de vierde groote
wapenvondst, welke in Opper-Oostenrijk
gedaan is.
Streng optreden tegen de oude misbruiken
In China.
De minister van binnenlandsche zaken
der centrale Chineesche regeering te
Nanking heeft een circulaire gezonden
aan het bestuur van verschillende pro
vincies, waarin nogmaals wordt aange
drongen op de strenge handhaving van
het verbod van het dragen van Haarvlech
ten door mannen en het insnoeren der
voeten van de vrouwen.
Mannen, die een haarvlecht dragen,
moeten die binnen drie dagen verwijde
ren, terwijl vrouwen boven de dertig jaar
drie maanden den tijd krijgen om de in
snoering van de voeten te verwijderen.
Voor vrouwen onder de dertig jaar
zullen de ouders verantwoordelijk zijn
voor het staken der toepassing van dit
oude misbruik.
Roosevelt's sociale maatregelen.
President Roosevelt heeft erop aange
drongen, dat de wettelijke maatregelen
voor sociale steunverleening, die hij in
zijn laatste boodschap heeft aangekon
digd en inmiddels heeft ingediend, zoo
spoedig mogelijk behandeld zullen wor
den.
Men verwacht, dat de aanneming in het
congres een minder vlug verloop zal heb
ben dan vorige wetsontwerpen en dat
vooral tegen de voorstellen inzake ouder
domspensioen sterke oppositie zal be
staan.
togen mijnwerkers bedolven.
Gisternacht heeft zich op een 325 me
ter diepte gelegen verdieping van de ko
lenmijn Homvent te Beyne-Heysey (Bel
gië) een instorting voorgedaan, tenge
volge waarvan negen arbeiders werden
bedolven.
Men heeft er thans 5 geborgen. Ehn hun
ner was zwaar gewond en is inmiddels
bezweken. Omtrent het lot van de overi
gen verkeert men nog in onzekerheid.
Korte Berichten.
In het Noordwestelijke deel van de
Ver. Staten is het fel koud. De sneeuw
ligt op bepaalde plaatsen 1.50 M. hoog.
Er zijn al heel wat lieden doodgevroren.
Een der ernstigste sneeuwstormen,
die dit seizoen gewoed hebben, teistert
thans de streken langs de Japansche
zeekust. De storm woedt reeds sedert 16
Januari. De sneeuw ligt ongeveer twee
voet dik, terwijl in de bergstreken niet
minder dan 5 voet sneeuw ligt opge
pakt. Het spoorwegverkeer ondervindt
hierdoor moeilijkheden en de treinen heb
ben gemiddeld dertig minuten tot een uur
vertraging.
Reuter meldt uit Saarbrüoken, dat
de emigratie uit het Saargebied voort
duurt. Het Fransche consulaat en het
bijkantoor er van, dat men heeft moeten
instellen, werken aanhoudend.
Te Frevent en verscheidene andere
dorpen in de vallei van de Canche (Fr.)
is Zaterdag om 12.35 uur een aardschok
waargenomen, welke een minuut aanhield
D!e sohok ging gepaard met een onder-
aardseh gerommel. In talrijke huizen
werden de meubelen verplaatst.
Max Braun en Hoffman, de leiders
van de minderheid der Saarbevolking,
'hebben een petitie tot den volkenbonds-
raad gericht, waarin zij den raad verzoe
ken aan de minderheid een meer dool-
teffende bescherming van hun personen
en goederen te verzekeren.
Gisteren werden in geheel Beieren
duizenden zakjes, gevuld met aarde uit
het Saargelbied, verkocht ten bate van het
winterhulpfonds.
De Fransche minister van arbeid,
Jaoquier, heeft met goedkeuring van het
Binnenland.
De Eerste Kamer over de staatsbegro
ting 1935.
Ernstig auto-ongeluk te Etten.
De bezuinigingsplannen der regeering.
Buitenland.
Actie der Nazi's in Oostenrijk.
Roosevelts sociale maatregelen.
Ingezonden Mededeeling.
IBIS SHAG LICHTE PIJPTABAK
Rookt Oobbelmann's Tabak en géén andaraI
bij voor industrieele ondernemingen het
recht tot het laten verrichten van over
werk wordt opgeheven. De minister ziet
hierin een maatregel tot vermindering
van de werkloosheid.
Kabinet een wetsontwerp ingediend, waar-
In Italië en Griekenland heersciht
bar winterweer.
Een vliegveld bij Leeuwarden
De in breede kringen met groote be
langstelling tegemoet geziene voordracht
van 'Ged. Staten van Friesland naar aan
leiding van een in Juni 1934 door het
bestuur der Friesche LuChtvaart-Vereeni-
ging te Leeuwarden tot de Staten gericht
verzoek om gezamenlijk met de gemeente
Leeuwarden en de K. v. K. over te gaan
tot aankoop en inrichting van 'het benoo-
digde terrein voor de stichting van een
luchthaven te Leeuwarden, is thans ver
schenen.
Gedeputeerden komen tot de conclusie,
dat de totstandkoming van een luchthaven
in Friesland van provinciewege dient te
worden bevorderd en dat het verleenen
van de gevraagde medewerking uit finan
cieel oogpunt voldoende verantwoord is.
Ged. Staten stellen daarom voor over te
gaan tot den aanleg van een vliegveld
in de onmiddellijke nabijheid van Leeu
warden.
De K. R. 0. bestaat tien jaar.
Binnenkort bestaat de Katholieke Ra
dio Omroep tien jaar. Er is een comité
gevormd voor het bijeenbrengen van een
bouwfonds tot stichting van een groote
concertzaal bij1 de studio's en tot moder-
niseering van den katholieken omroep.
Een comité van aanbeveling voor den
K.R.O. is gevormd op initiatief van jhr.
mr G'h. J. M. Ruys de Beerenhrouck. Er
hebben o.a. zitting in de pauselijke nun
tius, de .aartsbisschop en de bisschoppen
en de ministers Colijn, Deckers, Van
Schai'k, Steenberghe en De Wilde.
Goedkoope haring voor werkloozen?
De regeering onderzoekt de mogelijk
heid om binnenkort over te gaan tot ver
strekking van goedkoope haring aan
werkloozen. De Visscherij-centrale be
schikt ai over 'groote voorraden haring,
waarvoor geen afnemers te vinden zijn,
voornamelijk ten gevolge van het feit,
dat Rusland niet zooveel heeft gekocht als
oorspronkelijk werd verwacht.
Mocht tot beschikbaarstelling van deze
haring worden besloten, zoo meldt het
„Volksblad", dan zal de prijs waarschijn
lijk acht voor een dubbeltje of ten hoogste
één cent per stuk bedragen.
Over de wijze, waarop de distributie