Uitslag van de volksstemming
in het Saargebied.
AKKERTJES
DINSDAG 15 JANUARI 1935
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG: - No. 89
Buitenland
Overweldigende meerderheid voor
terugkeer naar Duitschland.
Vandaag vacantie-dag.
Binnenland
Uit de Provincie.
Belangrijkste Nieuws.
'n "Akkertje"
beschermt U
Als 't gure weer U koud en rillerig
doet thuis komen en voor 'n zwar
verkoudheid, zelfs voor een griep
aanval doet vreezen, neem dan voc
'1 naar bed gaan een "AKKERTJE'
Ge voorkomt dan veel narigheid er
slaat morgen gezond en prettig op
AKKER.CACHETS
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen •«oor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Adverientiën 30 eest par regel ïnge^nden
medcdcelingon 00 cent per regel, Klein i
Advertcntiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, 1 j
vooruitbetaling. Onder letter of motte f 0.5
Bij contract belangrijke korting.
SAARBRÜCKEN. Hedenmorgen te
kwart over 8 is de officiëele uitslag van
de Zondag gehouden volksstemming in
het Saargebied bekend gemaakt
De volksstemming heeft in alle distric
ten een groote meerderheid voor den
terugkeer naar Duitschland opgeleverd.
Voor het behoud van den status quo
werden uitgebracht 46.622 st. Voor aan
sluiting bij Frankrijk 2083 st. Voor terug
keer naar Duitschland 476.089 st. Van on
waarde waren 501 biljetten, blanco 3256.
Volgens de officiëele totaalcijfers zijn
90.7 van het totaal aantal uitgebrachte
geldige stemmen ten gunste van den
terugkeer van het Saargebied naar
Duitschland uitgevallen.
Voor het behoud van den Status Quo
werden 8.9 der geldige stemmen uit
gebracht, terwijl voor aansluiting bij
Frankrijk slechts 0.4 der stemmen
bleek te zijn ingevuld.
Vandaag een vacantiedag.
Het zal vandaag een vacantiedag wor
den, alleen de P. T. T. zal werken.
De leiders van het Duitsche front heb
ben aangekondigd, dat zij de betooging
van 1925 ter gelegenheid van het 1000-
jarig bestaan van het Rijnland zullen her
halen.
De politie neemt scherpe maatregelen
om e.v. onlusten te beperken en de tegen
stemmers der natie te beschermen.
Incidenten.
Er heeft zich vannacht op de Wartburg
een klein incident voorgedaan.
Een communistisch journalist heeft ge
tracht het gebouw met een revolver bin
nen te komen, men liet hem niet toe,
maar legde hem ook niets in den weg toen
hij even later zonder revolver terugkwam.
Ook in een kazerne van de gemeente
politie ontstond een klein incident tus-
schen aanhangers van den Status Quo en
het Duitsche front.
Maandagavond laat is het de politie ter
oore gekomen, dat de door Max Braun
aangeworven afdeeling welke in de Ula-
nenkazerne te Saarbrücken verblijf hield,
een putzplan had beraamd.
Toen een inval werd gedaan waren de
leiders gevlucht, de leden der afdeeling
werden aan een verhoor onderworpen en
hun wapens in beslag genomen.
De stcmmentellerij.
Vannacht heeft de Stemcommissie in de
Wartburg te Saarbrücken de in het ple
bisciet uitgebrachte stemmen geteld.
Al spoedig kon men uit de getelde en
op stapels gelegde biljetten opmaken, dat
het Duitsche front een groote overwinning
kon boeken.
Overal verschenen in Saarbrücken de
portretten van Hitler en van den over
leden Von Hindenburg voor de ramen der
winkels, overal Hakenkruis-vanen, over
al een voltooiing der versieringen. Aan
ontelbare huizen was een electrische
gevelilluminatie aangebracht, de stad was
één lichtfeest.
De vakvereenigingen hebben den leden
aangezegd, vandaag vrijaf te nemen, de
winkels zullen sluiten, het geheele Saar
gebied houdt feest.
De leiders van het eenheidsfront zijn
bevreesd, dat hun bureaux en hun voor
mannen het mikpunt zullen worden van
excessen van de zijde van het Duitsche
front.
In hoeverre deze vrees op juisthëid be
rust kan natuurlijk moeilijk worden ge
controleerd, doch zij teekent de zenuw
achtige stemming die er heerscht.
Wat nu?
In Volkenbondskringen neemt het in
zicht toe, dat de principiëele beslissing
over de toekomst van het Saargebied zoo
spoedig mogelijk, wellicht binnen enkele
dagen, zal moeten genomen worden.
Hier en daar kan men echter in de
Duitsche pers eenige opmerkingen lezen,
die niet van belang ontbloot zijn.
Het betreft hier de vraag of de bevol
king van het Saargebied zich er wel vol
doende van bewust is, dat de dag van
het plebisciet noch die van de bekend
making van de getallen en zelfs niet de
dag waarop de Volkenbond zijn beslissing
neemt, het moment is voor de werkelijke
overgave van het Saargebied aan Duitsch
land. Men vergete niet, dat nog de Saar-
regeering in Saarbrücken zetelt, de inter
nationale troepen aanwezig blijven en
vooral de Franschman Heilmberger, die
erg gehaat is, nog altijd als directeur van
binnenlandsche zaken aan het hoofd van
de Saarpolitie staat. (Men zie verder
onder telegrammen.)
Narcissenbollen vrij naar Amerika.
De regeering der Vereenigde Staten
heeft alle beperkingen voor den invoer
van narcissenbollen afgeschaft. In plaats
hiervan zal een controle aan de havens
worden ingesteld.
Pijpleiding Mesopotamië-Middellandsche
Zee geopend.
Gisteren is te Kirkuk door den koning
van Irak officieel de pijpleiding geopend
die de petroleumgebieden van Mesopota
mia met de Middellandsohe Zee verbindt.
De pijpleiding is aangelegd door de In
ternationale Irak Petroleum Maatschap
pij, waarin Britsche, Fransche, Ameri-
kaansche en Nederlandsche belangen ver
tegenwoordigd zijn.
Er is voor een totale lengte van 1200
mijl pijpen gelegd, grootendeels door een
dor en verlaten woestijngebied. De kosten
hebben 10 millioen pond sterling bedra
gen.
Er loopt een dubbele leiding van Kir
kuk naar Haditha. waar een der lijnen
in Zuidelijke richting afbuigt naar Haifa
in Palestina, terwijl de Noordelijke lijn te
Tripoli aan de kust van Libanon uitkomt.
Korte Berichten.
i Het Grieksche departement van
marine heeft het voorstel ingediend om
aan den bouw van vier groote torpedo-
bootjagers, twee kleine torpedobootjagers,
een kruiser en ettelijke hulpschepen te
beginnen, die in 1940 gereed moeten zijn.
i Het aantal slachtoffers van het ver
keer in Groot-Brittannië in 1934 bedraagt
204.800, waarvan 7273 dooden. Londen
telde in 1934 niet minder dan 1418 doo
den tengevolge van het verkeer.
De Japansohe havenstad Sakai-
matsji ten Noord-Westen van Kobe is
door brand verwoest. Tweeduizend perso
nen zijn dakloos. Persoonlijke ongevallen
deden zich niet voor.
De materieele schade wordt op 15 mil
lioen yen geschat.
i Te Berlijn zijn opnieuw verschillen
de Fransche bladen in beslag genomen.
Enkele bladen, o.a. de Temps, van Zon
dag, waarvan nog geen officieels aan
kondiging van inbeslagneming geschied
de, waren aan de kiosken en op de sta
tions evenmin te krijgen.
Het aantal bij de Duitsche arbeids
beurzen ingeschreven werkloozen is in de
afgeloopen maand met 252.000 toi
2.604.000 gestegen.
Begrafenis van Minister Kalff's
stoffelijk overschot.
Hoewel aanvankelijk is bericht, dat in
overeenstemming met den wensch van
Minister Kalff bij de teraardebestelling
van zijn stoffelijk overschot geen toespra
ken zouden worden gehouden, heeft de
familie gemeend, naar het Corr. Bureau
mededeelt, uitzondering te moeten maken
voor den Minister-President Dr Golijn en
voor Dr H. van Manen, directeur der
Ned. Spoorwegen, om op de begraafplaats
hun gevoelens te vertolken.
Zoowel van de zijde van het Perma--
nente Hof van Internationale Justitie als
door onderscheidene leden van het corps
diplomatique, is aan de Nederlandsche
regeering deelneming betuigd met het
overlijden van Minister Kalff.
Het departement van waterstaat.
Bij Kon. besluit is tijdens de ontstente
nis van een minister van waterstaat het
beheer van het departement van wa
terstaat ad interim opgedragen aan
dr H. Golijn, minister van staat, mi
nister van koloniën, voorzitter van den
raad van ministers.
J. W. J. baron de Vos van Steenwijk.
Naar aanleiding van berichten, dat J.
W. J. baron de Vos van Steenwijk zijn
kasteel te Diepenheim gaat verlaten, deelt
„De Nederlander" mee, dat de heer de
Vos van Steenwijk ernstig overweegt, zich
metterwoon in het buitenland te vestigen,
maar een definitieve beslissing daarom
trent nog niet genomen heeft. Er is geen
sprake van, aldus het Wad, dat de heer
de Vos van Steenwijk. zoo hij er toe mocht
besluiten zich in het buitenland te ves
tigen, lid van de Eerste Kamer zal Mij-
ven.
Wetsontduiking bij de sigaren-industrie.
Het Verbond van Sigarenfabrikanten
in Nederland heeft in de algemeene le
denvergadering een motie aangenomen,
waarin het bij vernieuwing constateert,
dat aan de naleving van verschillende be
palingen van de tabaks- en de arbeids
wet door alle houders van een fabrikan
ten-vergunning ingevolge de tabakswet
steeds minder de hand wordt gehouden.
De bond dringt er opnieuw en met
klem op aan, dat door de ministers van
Financiën en Sociale Zaken onmiddellijk
zoodanige maatregelen zullen worden ge
nomen, dat een gelijke toepassing van de
wettelijke bepalingen op alle betrokkenen
behoorlijk zal zijn verzekerd en aan de
steeds verder voortwoekerende wetsont
duiking paal en perk kan worden gesteld.
Zomerdienstregeling spoorwegen.
Naar het „Hdbl." verneemt, is de mo
gelijkheid niet uitgesloten, dat de spoor
wegen de nieuwe dienstregeling niet vóór
15 Mei a.s. gereed zullen kunnen maken.
Het feit. dat de Eerste Kamer nog geen
beslissing nam ten aanzien van den nieuw
in te voeren wettelijken tijd ligt hieraan
ten grondslag. Indertijd is meegedeeld,
dat het de spoorwegen onverschillig liet,
welke tijd er zou worden ingevoerd, mits
men tijdig op de hoogte werd gebracht
van den juisten datum. De wenschelijk-
heid is toen van de zijde der directie uit
gesproken, dat de nieuwe tijd op 15 Mei
zou ingaan, in welk geval men bij de sa
menstelling der zomerdienstregeling geen
moeilijkheden zou ondervinden. De spoor
wegen stellen n.l. een termijn van zes
maanden als minimum om een wijziging
in de dienstregeling voor te bereiden.
Eigenlijk heeft men die zes maanden vol
ledig noodig om alle verWndingen nauw
keurig na te gaan en tot in details te re
gelen, maar indien alle zeilen worden Bij
gezet zal men waarschijnlijk nog in vier
maanden kunnen slagen. Het is dus te
hopen, dat de Eerste Kamer spoedig hier
in een beslissing zal nemen.
Tegen den Midden-Europeescben tijd.
De Alg. Vereen, v. Bloembollencultuur
beeft in verband met bet wetsontwerp tot
invoering van den Mudden-Europeeschen
tijd zich tot de Eerste Kamer gewend met
een adres waarin met den meesten aan
drang wordt verzocht, het voorstel niet
aan te nemen. De adressante wijst erop,
dat de tegenwoordige regeling geen aan
leiding geeft tot ernstige bezwaren voor
het bedrijf, terwijl de Midden-Europee-
sche tijd volkomen desorganiseerend op
bet bloemibollenbedrijf zal werken. Voor
het bloemibollenbedrijf zou desnoods een
regeling, waarbij alleen gedurende den
zomer de Midden-Europeesche en gedu
rende den winter de West-Europeesche
tijd zou gelden, kunnen worden aanvaard.
Zaandam contra de Regeering.
Bij ihet gemeentebestuur van Zaandam
is 'n regeeringsmissive ingekomen, waar
in de Minister van Binnenlandsche Zak
ken kenns geeft, dat bij zelf het ambte
narenreglement der gemeente wijzigt,
overeenkomstig de bepalingen met betrek
king tot het lidmaatschap van revolutio
naire partijen.
Inderdaad vond het college van B. en
W. geen aanleiding om de gevraagde wij
zigingen voor te stellen en had de Raad
met 12?11 stemmen, ook na herhaalden
aandrang geweigerd aan de wenschen
van den Minister gevolg te geven, zoodat
deze t'hans van zijn bevoegdheid gebruik
heeft moeten maken.
Voor zoover is na te gaan, zijn momen
teel alleen bij den dienst der Gemeente-
reiniging nog eenige werklieden in func
tie, die lid zijn van een verboden organi
satie.
REGELING BETREFFENDE
OPRUIMEN EN UITVERKOOPEN.
Een wetsntwerp ingediend.
Bij de Staten-Generaal is ingediend
een wetsontwerp houdende Regeling be
treffende het uitverkoopen en opruimen
in het winkelbedrijf.
Volgens deze regeling is het verboden
in het winkelbedrijf een verkoop als uit
verkoop of als opruiming aan te kondi
gen zonder daartoe van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken ingevolge deze
wet verkregen vergunning.
Met de aankondiging van een verkoop
als uitverkoop of als opruiming wordt ge
lijk gesteld elke zoodanige aankondiging
of andere handeling, die redelijkerwijze
den indruk kan wekken, dat aankondi
ging van een uitverkoop of van een op
ruiming plaats heeft
Deze bepaling is niet van toepassing
op verkoopen in verband met jaars- of
seizoenswisseling, welke als opruiming
worden aangekondigd.
Het is verboden deze verkoopen aan te
kondigen onder een andere aanduiding
dan een der navolgende: jaarlijksche op
ruiming, halfjaarlijksche opruiming, sei
zoensopruiming, balansopruiming, inven
tarisopruiming.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken verleent vergunning tot het aankon
digen van een verkoop als uitverkoop, in
dien het betreft een verkoop in verband
met:
het opheffen eener winkelnering;
het staken van den verkoop van een
of meer soorten van goederen, tot een
winkelnering behoorende;
of indien het betreft een verkoop in ver
band met bijzondere omstandigheden,
welke zich ten aanzien van een winkel
nering bij overdracht, verplaatsing, ver
bouwing of anderszins kunnen voordoen
en indien deze, naar het oordeel van de
Kamer, een opruiming wettigen.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken weigert vergunning tot het aan
kondigen van een verkoop als uitverkoop
of als opruiming, indien naar haar oor
deel de omstandigheden, in verband waar
mede ingevolge het hierboven bepaalde
een verkoop als uitverkoop of als oprui
ming mag worden aangekondigd, niet ge
acht kunnen worden te goeder trouw aan
wezig zijn.
De Kamer van Koophandel en Fabrie
ken kan vergunning tot het aankondi
gen van een verkoop als uitverkoop wei
geren, indien gelijksoortige goederen, als
waarop deze verkoop betrekking zal heb
ben, zijn betrokken geweest in een als
uitverkoop aangekondigden verkoop, door
denzelfden aanvrager in dezelfde gemeen
te binnen één jaar vóór de indiening van
de aanvrage gehouden.
Verkoopen in verband met jaars- of sei
zoenswisseling, welke als opruiming wor
den aangekondigd, zullen uitsluitend mo
gen worden gehouden tusschen 1 Januari
en 1 Februari en tusschen 15 Juli en 15
Augustus. Het is verboden in een als uit
verkoop of als opruiming aangekondigden
verkoop:
a. andere soorten van goederen te ver
koopen dan gewoonlijk in de betreffende
winkelnering worden verkocht;
b. goederen, die ten tijde van het in
dienen der aanvrage eener vergunning,
niet tot den handelsvoorraad van den
aanvrager behoorden, te betrekken.
Ter bestrijding van kosten, welke aan
de uitvoering dezer wet zijn verbonden,
kan door de Kamer van Koophandel en
Fabrieken ter zake van elke bij haar in
gediende aanvrage een vergoeding wor
den geheven ten bedrage van ten hoogste
één gulden.
Aan de toelichting ontleenen wij:
De vraag was welke mogelijkheden ter
bestrijding van de euvelen op het gebied
van uitverkoopen en opruimingen open
stonden.
De minister voor zich zou aan een rege
ling, ontsproten aan en gehandhaafd door
het particulier initiatief, verreweg de voor
keur geven. De ervaring heeft intusschen
geleerd, dat daaraan niet valt te denken;
altijd weer zijn er belanghebbenden, die
als spelbrekers optreden. Onder deze om
standigheden is, naar het den minister
voorkomt, een regeling bij de wet de
eenige uitweg.
Naar het gevoelen van den minister kon
van zoodanige wettelijke regeling intus
schen eerst dèn sprake zijn, nadat ter
zake in de kringen van belanghebbenden
zelf zekere mate van eenstemmigheid was
verkregen. Uit het einde Augustus 1933
door den Middenstandsraad uitgebrachte
advies is hem gebleken, dat zoodanige
eenstemmigheid aanwezig is, weshalve
hij niet aarzelt de onderhavige regeling,
welke in hoofdzaak rust op de door den
genoemden raad aangegeven grondslagen,
aanhangig te maken.
Zooals uit het ontwerp blijkt, is het de
bedoeling, in de wet zelve niet anders
dan de hoofdlijnen der beoogde regeling
vast te leggen. De practische uitvoering
wordt overgelaten aan de Kamers van
Koophandel en Fabrieken.
Hare medewerking is op zichzelf reeds
voldoende waarborg, dat in de practijk
de noodige soepelheid zal worden be
tracht.
Het stelsel van vergunningen behoeft
niet tot gevolg te hebben, dat de vrijheid
van handelen van bona fide winkeliers
in dit opzicht onnoodig aan banden zou
worden gelegd; slechts dient de maat
regel om de Kamers van Koophandel en
Fabrieken in staat te stellen, toe te zien,
dat uitwassen op dit gebied zich niet
voordoen.
A. R. partijdag-
Naar wij vernemen zal begin Februari
van wege 'het Provinciaal Comité van A.
R. Kiesvereenigingen te Middelburg een
partijdag worden gehouden, waarin als
spreker zal optreden dhr J. Schouten, lid
van de Tweede Kamer.
iOntslag. Uit bezuinigingsover
wegingen zijn bij de N.V. Stoomtram
„Walcheren" een conducteur, een weg
werker en een machinist ontslagen. De
menscben waren reeds sinds de oprich
ting bij de maatschappij werkzaam en
hebben ieder ongeveer 30 dienstjaren.
i Ontslag buitenlandsche
arbeidskrachten te Sluiskil.
Naar het „Dagbl. v. Zeel." meldt ml
Binnenland.
Wetsontwerp ingediend tot regeling van
uitverkoopen en opruimingen.
Minister Golijn minister van Waterstaat
ad interim.
Crisis vleeschbesluit aangekondigd.
Buitenland.
De volksstemming in het Saargebied.
Groote meerderheid voor terugkeer
naar Duitschland.
'ederlandseh Ongeëvenaard bij gevatte kou
n f.... Qrjep( rheumatiscne pijnen,
Product
Zenuwpijnen, Hoofdpijn, enz.
Per 12 st. 52 ct. Zakdoosje 20 et.'
Volgens recept van Apotheker Dumont
eerstdaags een begin worden gemaakt
met het ontslag der vrij talrijke buiten
landsche arbeidskrachten op de amoniak-
fabriek de l'Azöte te Sluiskil. Begonnen
zal worden met het ontslag der meeste
Duitsche werkkrachten.
Vlissingen. De werkloosheid in de bouw
vakken neemt nog steeds toe. Er zijn
thans 216 werkloozen in die vakken, n.l.
94 timmerlieden, 62 schilders, 26 metse
laars, 24 opperlieden en 10 stucadoors.
Het geheel aantal werkloozen is in da
afgeloopen week verminderd met 9 per
sonen en bedraagt thans 1379, van wi<
91 in de werkverschaffing werken.
Goes. De collecte voor het crisiscwnit<
bedraagt deze week f 63,25.
Gisteravond hield de A.-R. Kiesver
eeniging onder voorzitterschap van der
heer R. Zuidema, in de Chr. Bewaar
school een goed bezochte ledenvergade
ring. Na de opening op de gebruikelijke
wijze deelde de voorzitter mede, dat de
vereeniging op 3 Mei a.s. zeventig jaar zal
bestaan. Het Bestuur zal verdere plannen
tot herdenking van dit feit uitwerken.
Ook werd medegedeeld, dat enkele Kamer
leden toezegging hebben gedaan dezen
winter voor de Kiesvereeniging een
spreekbeurt te willen vervullen.
Nadat de aanwezigen door stemming
tien personen hadden aangewezen, als h.i.
geschikt voor candidaat voor de Prov.
Staten, hield de heer D. J. Noordhoek
O.-I. onderwijzer met verlof, een causerie
over: „Indisch politiek leven". Spr. her
innerde aan het decentralisatiebesluit van
1904, waardoor voor Indië in uitzicht wer
den gesteld: gemeenteraden, regentschaps
raden en provinciale raden. Dit heeft voor
Java in 1930 zijn beslag gekregen. In.
andere deelen van Indië is men nog zoo
ver niet.
In 1916 is besloten tot de stichting van
den Volksraad, die in 1918 zijn eerste zit
ting hield. De samenstelling en de taak
van dezen Volksraad werden door spr.
nader uiteengezet.
Hierna gaf spr. een korte beschouwing
over de verschillende partijen voor in
landers en Europeanen en stond in het
bijzonder stil bij de Chr. Ethische partij
later genoemd de Chr. Staatkundige par
tij), die ook in den Volksraad haar ver
tegenwoordiger heeft. Gezegd mag wor
den, dat de politieke actie in Indië meer
dan vroeger belangstelling heeft gekregen.
Nadat de inleider nog enkele vragen
had beantwoord, werd besloten zich tot
Gedep. Staten van Zeeland te wenden,
met het verzoek goedkeuring te onthou
den aan het besluit der Breede Watering