U qebram PUROL Buitenland. Binnenland. MAANDAG 7 JANUARI 1935 DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 49e JAARGANG - No. 8i Belangrijkste Nieuws. verzacht- geneest. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postchèque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingen f 0.20. T esse nummers 5 cent. Advertentiën 30 cent per regel. Ingez'. aden mededeelingen GO cent per regel. Kleine Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85. Bij contract belangrijke korting. Onderwijs-bezuiniging. Dit vraagstuk blijft aotueel. De onderwijs-uitgaven 'vragen een on evenredig groot deel van 'het Rijksbudget en nieuwe bezuinigingsmaatregelen zullen niet uit kunnen blijven. Terecht schrijft dan ook 'de heer Stri'k- werda in „Friesch Kerkblad": „Voor onze 'Scholen met den Bijbel zal het jaar 1935 veel zorg kunnen geven. De concentratie van bijzondere scholen, waar op de Regeering zoo sterk aandrong, zal niet de bate brengen, die er van verwacht werd. Dat nu heeft niemand verwonderd. En vergelijking met het 'Openbaar Onder wijs gaat heelemaal niet op. Allereerst zijn daar zeer vele scholen opgeheven, die bezig waren uit te sterven, iets wat bij het bijzonder onderwijs niet zoo vaak voorkomt. Verder stelle men zich voor, wat er 'bij de Overheidsschool gebeurd zou zijn, als de regeering had gezegd, dat de ouders en de onderwijzers van de open bare school zelf maar eens moesten trach ten verschillende scholen samen te voegen. 'Had de concentratie aan de ouders zelf gestaan, hun protesten bewijzen duidelijk genoeg, dat er aan die zijde, ook niets van gekomen zou zijn. Daarbij spreken we er nog niet eens over, hoe elke Christelijke school een geschiedenis heeft, van veel bewogen geestelijk leven, van gebed en overleg, van geldelijke opoffering en veel arbeid. Hoe ouder de school is, 'hoe meer. 'Na 1920 ging bet stichten en instand houden van een bijzondere school veel gemakkelijker. Zoo gemakkelijk, dat 'de moeite het noemen niet waard is. Een enkele maal heeft deze laatste nieuwbouw de oude school bijzonder verzwakt, maar ieder voelt, dat de ouders van deze oude school allerminst zullen erkennen, dat dit een reden kan wezen om hun school op te smelten in de nieuwe." Op de vraag wat er dan verder dient te gebeuren antwoordt de schrijver o.m.: „Verdere bezuiniging moot allereerst voor het Openbaar onderwijs ook worden doorgezet. Het is niet zoo, dat met de opheffing der 300 Openbare scholen het openbaar onderwijs in dezen zijn plicht heeft vol bracht. In 1930 kostte een leerling deT Openbare school 28 gulden meer dan een van de 'bijzondere De getallen bedroegen toen f 132 bij het openbaar en f 104 bij het bijzonder onderwijs. Dat verschil is nog lang niet weggewerkt. Men tracht wel de schuld van de duurte op onze schou ders te 'leggen, maar we wijzen met ver ontwaardiging dit af. Laat men de rollen eens omkeeren. Thans kan de Christelijke school per (kind evenveel ontvangen als voor de openbare wordt uitgegeven. Ze blijkt het evenwel niet alles noodig te heb ben. Laat men nu eens bepalen, dat de openbare school per kind niet meer mag uitgeven dan de bijzondere besteedt. Dat zou waarschijnlijk dadelijk enkele mil- lioenen in 'het laadje brengen," Het zou den wetgever weinig moeite kosten door verscherping van wettelijke bepalingen tot opheffing van menige bij zondere school te dwingen, maar de 'heer 'Stri'kwerda betoogt, dat dit onrecht zou zijn tegenover 'de bijzondere school. Als verdere versobering noodig is, dan moeten openbaar en bijzonder onderwijs beide daarin deelen. En 'hij' voegt daaraan nog toe „Inmiddels moeten onze leidslieden in de politiek een ander systeem van staats hulp ontwerpen. Thans geldt de regel, dat een ech'ool, die aan de wettelijke eisc'hen voldoet, zoo goed als alles, en voldoet ze niet aan de eischen, niets van de Over heid ontvangt. Stel dat als eisch voor de school geldt, dat er 60 leerlingen dienen te zijn, dan zal een school met 59 kinde ren geen cent, die met 60 volledige ver goeding der kosten ontvangen. Alles of niets is de wetsregel. Dit nu mo'et veranderen. Wanneer de Overheid per kind een bedrag vaststelde en verder aan de ouders eu de belang stellenden overliet, te trachten 'het ontbre kende aan te vullen, zouden we op gezon der financieel® en paedagogisc'he basis komen te staan. We zien wel de groote bezwaren hieT- aan verbonden, maar meenen, dat er voor de politiek wel een weg te vinden zal zijn, als de wil er maar is." Hier hebben we dus weer, al wordt dit niet met zooveel woorden genoemd, de op lossing door het in 1900 gewijzigde Unie rapport geboden de uitkeering door het Rijk van een vaste bijdrage naar zoodani- gen maatstaf, dat de kosten van een ge wone, eenvoudig ingerichte lagere school, voorzoover deze Diet uit de schoolgelden te vinden zijn, worden gedekt. Wij hebben er reeds meer dan eens op gewezen, dat op deze wijze een waarlijk bevredigende oplossing zou worden ver kregen. ■Het is waar dat om tot toepassing van dit stelsel te komen wijziging van de Grondwet gewenscht zou zijn. (Maar bet zou dan ook een wijziging zijn, 'die de moeite loonde. Nu is zulk een wijziging niet op stel en sprong te verwachten. Dat is waar. Maar het zou reeds zekere voldoening geven als bleek, dat met ernst in deze richting gestuurd werd. Rijksdagzitting op 30 Januari? Naar „United Press" van betrouwbare zijde verneemt, zal de Duitsche Rijksdag vermoedelijk op 30 Januari worden bij eengeroepen naar aanleiding van het feit, dat het dan twee jaar geleden is, dat het nationaal-sociali3me in D'uitschland aan het bewind kwam. In deze zitting zal Adolf Hitler het woord voeren. Voorts verneemt „United Press", dat Hitier waarschijnlijk aan den vooravond van het Saarplebisciet een groote rede zal houden, die per radio zal worden ver spreid. Deze redevoering zal niet alleen voor het Duitsche volk en voor de bewo ners van het Saargebied bestemd zijn, doch voor de geheele wereld. Hevige sneeuwstorm in Zweden. Een hevige sneeuwstorm heeft aan de Noord-Westelijke kust van Zweden ge woed. Talrijke schepen geraakten in nood. Het verkeer op het land ondervond groote belemmeringen. Op sommige plaatsen lag de sneeuw 4 a 5 c.M. hoog. Des avonds begon het te dooien. Groote overstrooming in New-York. In een gedeelte van New-York zijn twee hoofdbuizen van de waterleiding met een doorsnede van 120 c.M. gebor sten. Geweldige watermassa's verspreidden zich tien huizenblokken ver over de straten. Tallooze kelders stroomden onder; ook de stookinstallaties en de lichtkabels wer den onder water gezet. Een ziekenhuis was ten slotte geheel in het donker gehuld. Politie en brandweer hadden handen vol werk om de vele kelderbewoners in veiligheid te brengen en explosies van ketels van verwarmingsinstallaties' te voorkomen. Hun werkzaamheden werden door de felle koude en de ijsvorming ernstig belemmerd. Textielarbeiders staken te 'Rijssel. Bijna alle arbeiders in de textielindus trie van Rijssel en omgeving zijn in sta king gegaan uit protest tegen de aange kondigde loonsverlaging. Van de 2384 arbeiders staken er 2156. Vorige week Maandag was een over eenkomst tot stand gekomen, waarbij de arbeiders toestemden in een loonsverla ging van 5 pet. met een verdere verlaging in Juni doch daarna hebben de werklie den deze overeenkomst weer opgezegd. Dë arbeiders van Armentières hebben zich solidair verklaard en zijn eveneens in staking gegaan. Te Saint-Léger zijn tengevolge van loonsverlaging 2000 arbeiders in de staal industrie in staking gegaan. Vijftienhonderd stakers sloten zich in een fabriek op en stemden er pas na langdurige besprekingen met de autori teiten in toe het gebouw te verlaten. De malaria-epidemie op Ceylon. Dë ontstellende malaria-epidemie op Ceylon breidt zich nog steeds uit. Onge veer een kwart millioen menschen zijn door de ziekte aangetast. Het aantal doo- den bedraagt reeds 3000, onder wie 1000 vrouwen en kinderen. Het personeel in de ziekenhuizen is zóó vermoeid, dat het zijn werk nauwelijks kan blijven doen. Eenige leden zijn zelf door de ziekte aangetast. Het bezoek van Laval aan Rome. Het eerste onderhoud tusscben Musso lini en Laval beeft twee uur geduurd. Over het verloop van de besprekingen in het Palazzo Venezia is nog niets be kend. Op het banket, dat Mussolini ter eere van Laval gegeven heeft, nam de Fransche staatsman het woord en verklaarde, dat een nieuwe oorlog aan de moderne civili- saite een einde zou maken. Dë toekomst, zoo ging Laval voort, is nog steeds in het duister gehuld en een samenwerking van allen is absoluut nood zakelijk. In politieke kringen te Rome is men geneigd, in het bezoek van Laval aan Rome eén grootsche manifestatie van den wereldvrede te zien. Men wijst ook eiop, dat het bezoek van Laval door een Rome-reis van den Tsjeohischen minis ter van buitenlandsche zaken, Benes, en van den Roemeenschen minister van bui tenlandsche zaken, Titulescu, nog in deze maand zal worden gevolgd. Havas meldt uit Rome, dat een volledig accoord bereikt is tussc'hen Frankrijk en Ita lië. Dat wil dus zeggen, dat behalve in de Oostenrijksche onafhankelijkheidskwestie ook overeenstemming is bereikt over de koloniale vraagstukken. Saar-vuren vóór de stemming. Op den vooravond van de Saarstem- ming zullen in de aan het Saarland gren zende Duitsche grensgebieden groote vu ren ontstoken worden, als groet aan de Saarlan dbe won ers. Niet minder dan ongeveer 50.000 per sonen, gerechtigd om aan de Saar-stem- ming deel te nemen, zullen uit D'uitsch land daartoe naar het Saargebied ver trekken. In den avond van 12 Januari zullen van 7 tot 8 uur de klokken der torens van het Duitsche grensgebied haar stem men over de Saargrenzen doen hooren. Direct daarna, precies om 8 uur, zul len op de bergen de vuren worden ontsto ken. Daar de meeste dezer bergen meer den 500 meter hoog zijn, zal deze vuur- ketting in het geheele Saargebied te zien zijn. Relletje in een station. Vijftienhonderd deelnemers aan een „hongermarsch" in de Chineesche pro vincie Honan, die van den stationschef te Loenghai vrij vervoer hadden geëischt, hetgeen hun was geweigerd, zijn overge gaan tot geweld en daarna tot lijdelijk verzet. Zij richtten in het plaatskaarten bureau groote verwoestingen aan, zoodat de reizigers niet bediend konden worden, terwijl zij voorts een gedeelte van de rails opbraken. Daarna gingen zij bij het na deren van een expresstrein op de spoor baan liggen. Dë trein moest stoppen, doch de mannen weigerden op te staan, totdat hun eisch werd ingewilligd. Deze eisch bestond hierin, dat zij elk een stuiver verlangden. Nadat zij het geld hadden ontvangen, legden zij den 25 K.M. langen weg naar het dichtstbijzijnde stad op dezelfde wijze af als waarop zij geko men waren, namelijk te voet. Storm over Californië. In het Zuiden van Californië woedt een buitengewoon hevige storm, die gepaard gaat met wolkbreuken. Te Los Angeles staan tallooze kelders en eerste verdiepingen onder water. De telefoonverbindingen zijn verbroken. De straten in Montrose en La Crescenda ge lijken op bruisende stroomen. De verbin ding tusschen La Crescenda en Tujunga is door aardverschuivingen geheel ver broken. Te Longbeach moesten de lager gelegen wijken ontruimd worden. Scheepsramp. Het stoomschip „Havanna" is met 177 personen aan boord op 90 K.M. uit de kust van Florida op een onderzeesche rots geloopen en ernstig beschadigd. Kapitein Petersen heeft in een radio gram hulp 'gevraagd. Verscheidene sche pen snelden te hulp en 'toen de eersten in zicht van 'het schip kwamen, waren reeds drie booten met 51 passagiers uitgezet. De bemanning van 126 personen be vond zich nog aam boord van bet schip. 'De 'drie sloepen werden door de hooge zee hevig heen en weer geworpen, de hemel was dicht bewolkt. Het stoomschip „El Oceano" is er in geslaagd de inzittenden van vier sloepen op te pikken. De bemanning bevindt zich nog steeds aan 'boord van de „Havanna", die zich niet in onmiddellijk gevaar 'bevindt. Een van de inzittenden van een red dingsboot bleek te zijn overleden. Nader verneemt men, dat twee 'kinde ren worden vermist. Men w'i'1 'heden trachten de „Havanna" die een zusterschip is van de onlangs verbrandde „Morro Castle", vlot te trek ken. Betoogingen in het Saargebied. Met toestemming van de regeerings- commissie zijn in Saarbrücken twee 'be- too'gingen gehouden in verband met de volksstemming. Aan de eene zijde van de rivier de Saar kwamen de aanhangers bijeen van bet Duitsche Front, die voor terugkeer van bet 'Saargebied bij Duitsobland zijn. Aan de andere zijde van de rivier be- toogdë het zoogenaamde anti-fascistische eenheidsfront, samengesteld uit den ehris- telijken volksbond en de socialisten. Deze zijn voorstanders van den status quo en pleiten er dus voor, dat de toestand voor- 'loopig zal blijven zooals zij t'hans is, n.l. onder het bewind van de zoogenaamde regeeringscommissie van den volkenbond. Beide betoogingen verliepen niet zonder incidenten. Op verschillende plaatsen kwam het tot botsingen tusscben nazi's en anti-fascisten. In Saarbrücken ontstond een vuurge vecht, waarbij' de politie ten slotte de aan vallers uit elkaar kon drijven. Aan de betoogimg van het Duitsche Front werd volgens opgave van het Duit sche persbureau deelgenomen door 350.000 personen. Aan de anti-fasc'istische betooging na men tusschen de 20 30.000 personen deel, Korte Berichten. De gezondheidstoestand van Herriot, den Franschen minister zonder porte feuille, in het tegenwoordige kabinet, is in den laatsten tijd slechter geworden. Hij zou aan een ernstige ingewands ziekte lijden. Uit goede bron verneemt Reuter, dat Roosevelt van plan is aan het congres een som van 4 milliard dollar voor werk verschaffing aan 3% millioen werkloozen te vragen. Dë onrust in Albanië blijft voortdu ren. Er gaan zelfs geruchten, dat koning Zogoe gevlucht zou zijn. Zaterdag op den vooravond van het Grieksch-Katholieke Kerstfeest, izijn in een winkel voor feestartikelen te Bel grado vuurwerkpatronen ontploft, ten gevolge waarvan vier personen gedood werden. Op 23 April zal de eerste electrische treinverbinding tusschen Brussel en Ant werpen worden geopend. Dit traject zal dan in 27 minuten worden afgelegd in plaats van in 40 minuten, zooals dit thans nog met de z.g. bloktreinen het geval is. In de laatste dagen heeft de staats politie te Aken, Aschweller en Stolberg elf personen aangehouden, die getracht hadden in communistischen geest op te treden. Dr P. Buyze overleden. Te Den Haag is Zondagmorgen op 61- i jarigen leeftijd overleden Dr D. Buyze, ge- j neeskundige vau den Gemeentelijken Ge neeskundigen en Gezondheidsdienst. Dr Buyze, die aan de Universiteit te Amsterdam en te Utrecht studeerde, ves tigde zich aanvankelijk te Terneazen, alwaar hij zich in de oorlogsjaren heeft onderscheiden door zijn hulp aan de Bel gische vluchtelingen, waarvoor hem door wijlen Koning Albert de Albert-medaille werd uitgereikt. Steun voor den boschbouw. De Minister van Eoon. Zaken heeft aan de verschillende lichamen en vereeni- gingen, die reeds sinds geruimen tijd op steun voor het hoofdproduct van den Ne- derlandschen boschbouw hebben aange drongen, tbans doen weten, dat een de finitieve beslissing inzake deze steunver- leening voorals nog afstuit op bezwaren zoowel van financieelen als van techni- scben aard. Voorts, dat als vaststaand mag worden aangenomen, dat op steun voor het thans aangevangen veilingssei zoen niet zal kunnen worden gerekend. Van belanghebbende zijden is in ver band met het voortschrijdende houtvel- lingsseizoen met aandrang om een be slissing gevraagd. Voorts hebben ook niet- rechtstreeks belanghebbenden zich krach tig voor dezen steun uitgesproken, met name de drie Centrale Landbouworga nisaties nog pasgeleden in een gedocu menteerd betoog, Daarbij' werd voorge steld, dit bout onder crisisproducten te rangschikken en een geringe heffing aan de grens vast te stellen op grond van art. II der Landbouwcrisiswet. Het bedrag dat met den gevraagden steun zou zijn ge moeid, is niet bijzonder hoog, n.l. tot hoogstens drie ton, waartegenover aan stonds als winst een belangrijke werk verruiming op bet platteland en vermin derden werkloozensteun kan worden geboekt. Nederl.-Belgische onderhandelingen. In verband met de buiten werkingtre- ding op 1 Febr. a.s. van de 17 Febr. 1934 gesloten contingenteerings-overeenkomst met België zullen op 7 dezer te Brussel de besprekingen aanvangen ter regeling van de handelsbetrekkingen gedurende bet jaar 1935 tusschen Nederland en België. De Nederlandsche delegatie zal bestaan uit de volgende heeren: A. Th. Lamping, directeur van de Han- delsaccoorden, voorzitter en verder als le den H. A. Hooft, chef van de afdeeling consulaire en handelszaken van bet De partement van Buitenlandsche Zaken, R. P. Bontbuis, waarnemend hoofd van den Buitenlandschen Landbouw-voorlichtings- dienst van bet Departementvan Economi sche Zaken, dr F. E. Posthuma, voorzitter van 't Centraal Instituut tot bevordering van het normale handelsverkeer tusschen Nederland en andere landen, ing. F. H. E. Guljé, voorzitter van de Alg. R. K. Werkgeversvereen, Mr H. van Romburgh, hoofd van de handelsafdeeling van Hr. Ms. gezantschap te Brussel, L. A. H. Pe ters, Rijikslandbouwconsulent te Brussel, mr. L. E. M. van Rij'ekevorsel, secretaris van de delegatie. Verder zijn aan de delegatie toegevoegd de heeren dr A. H. Philipse en mr.S. T. J. Teppema, resp. hoofdcommies en com mies aan het Departement van Economi sche Zaken, terwijl als deskundigen zijn toegevoegd de heeren drs Ch. Eij'genraam, J handels-consulent van den Alg. Nederl. Binnenland. NederlandschBelgische 'handelsbespre kingen. De opleiding van onderwijzers. De administrateur van het Gasthuis te Goes geschorst. Buitenland. Betoogingen in bet Saargebied. Een scheepsramp bij Florida. Stakingen te Rijssel. Laval te Rome. Accoord bereikt. "kktt Tïlgnhacdtmaaktidgoed» x Zuivelbond (F.N.Z.) en mr L. Niemöller secretaris van het Centraal Bureau voor de veilingen. Beperking van den melkveestapel. De Nederlandsche Slagershond heeft onlangs een schrijven aan den Minister van Economische Zaken gepubliceerd, waarin bezwaren kenbaar gemaakt wor den tegen de genomen maatregelen tot beperking van den melkveestapel. In zijn antwoord heeft de Minister er thans op gewezen, dat adressanten de te verwachten resultaten van de verlaging van de crisisheffing op rundvleesch te laag aanslaan. De beffing zal tengevolge van de nieuwe afslachting niet over een langeren termijn bestendigd blijven, zoo- als de Ned. Slagershond ten onrechte meende. De getroffen maatregelen zijn er juist mede op gericht, een ontwrich ting van de markt voor slachtvee te voor komen niet alleen voor de naaste toekomst doch ook voor later. De verruimde beschikbaarstelling van blikvleesch betreft maatschappelijke groe pen, die anders niet in staat zouden zijin vleesch te koopen. De inlevering van vee loopt bevredi gend, In verband met de omstandigheid, dat de prijzen voor in te leveren vee on der geen omstandigheid verhoogd zullen worden, zullen de veeprijzen niet kunnen oploiopen. De Minister besluit het schrijven met erop te wijzen, dat geen enkele aanleiding bestaat voor de pessimistische verwach tingen van den Ned. Slagershond, doch dat veeleer met vertrouwen een gunstig resul taat ook voor de door den bond voorge stane slagersbelangen kan worden afge wacht. Wegwijzers van den A. N. W. B. Uit ons door den A.N.W.B., Toeristen bond voor Nederland verstrekte jaarcijV fers over 1934 blijkt, dat de bekende door dezen Bond verzorgde „bewegwijzering" der Nederlandsche wegen ook in het afgeloopen jaar aanzienlijk isi uitgebreid. Misschien zullen de automobilisten en andere weggebruikers, die tot in de verste uithoeken des lauds deze wegwijzers aan treffen, wel eens meenen, dat de Bond op dit gebied „uitgepraat" moet geraken; de werkelijkheid blijkt anders te zijn. Im mers, in het jaar 1934 plaatste de A.N. "W.B. niet minder dan ruim tweehonderd nieuwe wegwijzers, afgezieu nog van de 459 stuks van het nieuwste groote for maat, welke geplaatst werden ter vervan ging van oude. Voorts werden langs de speciale rijwielpaden 326 nieuwe z.g. pad denstoelen geplaatst ten dienste van den rijwieltoerist en vaak ook van den wan delaar. In totaal telde Uns land op 31 Dec. j.l. 4967 wegwijzers en paddenstoelen van den A.N.W.B. verdeeld over de provin cies als volgt: N.-Holland 647; Z.-Holland 589, Utrecht 397, Gelderland 1264, Over- ij'sel 456, Drenthe 309, Groningen 208, Friesland 285, Zeeland 193, Noord-Bra bant 424 en Limburg 195. Een jaar geleden was dit aantal 4439, een stijging dus van 528, waarvoor de A: N. W. B. zich in het belang van de automobilisten, wielrijders en andere weggebruikers weder aanzienlijke finan- cieele offers heeft moeten getroosten. HET VERGAAN VAN DE „UIVER". Waar ligt de oorzaak Naar aanleiding van de verklaring van de K. L. M., dat blikseminslag positief wordit uitgesloten, sdbrijft bet „Vader land" o.m.: Het is intusschen 'te 'hopen, dat de des kundigen bet eens kunnen worden in hun meening over de oorzaak van de ramp. Is dit niet mogelijk, dan 'komt de Neder landsche 'luchtvaart in een pijnlijke posi-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1935 | | pagina 1