Het Stoffenhuis
Na hef Rookert
EERSTE BLAD
MAANDAG 31 DECEMBER 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 77
Bij de Jaarwisseling.
Buitenland.
A. C. VAN DER REST
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Bij het einde van 1934
Bij het begin van 1935
Goes
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 0.20. T.nsse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingcn 00 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Laat Hem besturen, wakenl
'tls wijsheid wat Hij doet.
Wij verstaan dit niet altijd.
Als we terugzien op de gebeurtenissen
in het jaar, dat voorbijging, dan is er
veel, dat we niet kunnen rijmen en dat
ons onverklaarbaar voorkomt.
Als we zien hoe de machthebbers, de
schilden der aarde, zooals de psalmist
ze noemt, maar al te vaak bezig zijn
om wanorde te stichten, om den vrede
te verstoren, als we zien wat er woelt
en werkt in de kleine wereld, waarin
wij leven en de groote wereld om ons
heen, dan kan het ons bang worden om
het hart en zien we vaak geen uitkomst.
Dan schijnt het vaak alsof het leven
stuurloos en zonder doel voortrolt en
alsof zij gelijk hebben, die van een al-
besturend Koning niet willen weten,
maar die alles wat er gebeurt, aan het
blinde noodlot toeschrijven.
Ook van het wereldgebeuren geldt dat
we het niet doorgronden en daarom is
het noodig ons zelf en elkaar voortdurend
in herinnering te brengen:
Rust mijn ziel! uw God is Koning,
Heel de werled Zijn gebied,
Alles wisselt op Zijn wenken,
Maar Hijzelf verandert niet.
Waar zouden we ook op dezen Oude
jaarsdag rust vinden, indien we niet
konden gelooven in God, die alles regeert,
en Wiens doen enkel wijsheid is en
majesteit, ook als wy dat niet verstaan
en doorzien?
Het voorbijsnellende jaar kenmerkte
zich als een jaar van onrust en van niet
vervulde verwachtingen. Het leerde ons
hoe weinig wij van menschen hebben te
verwachten en hoeveel door menschen
kan worden gedaan ten kwade.
Wij denken hierbij o.m. aan de vergeef-
sche pogingen, die werden gedaan om de
bewapening te beperken. De vergaderin
gen van de vlootconferentie, die dit jaar
gehouden werden, hadden niet het min
ste resultaat. Openlijk wordt voorts van
Duitsche zijde meegedeeld, dat men niet
van plan is zich langer aan de beper
kende bepalingen inzake de bewapening
te houden, wat vanzelf weer tengevolge
heeft, dat ook andere landen maatregelen
nemen om met de weermacht niet achter
te komen of den gewenschten voorsprong
te behouden.
En zoo staat Europa tot de tanden ge
wapend en kan een schijnbaar weinig
beteekenend conflict oorzaak worden, dat
op een gegeven oogenblik de oorlogsvlam
weer naar alle kanten uitslaat.
De mogendheden zijn niet blind voor
dit gevaar, evenmin als ze blind zijn
voor de gevaren van den economischen
oorlog, maar zij hebben toch naar het
schijnt niet de macht om de dreigende
gevaren af te wenden. Allen zijn over
tuigd dat terugkeer van den gevaarlijken
weg noodzakelijk is, maar niemand heeft
den moed om den beslissenden stap te
doen.
Wij willen hierbij echter niet vergeten
op te merken, dat de Volkenbond inzake
de bescherming van den vrede, een paar
aardige successen heeft te boeken. Het
is na veel moeite gelukt wij consta-
teeren het met vreugde het Saarpro-
bleem, dat tot ernstige moeilijkheden aan
leiding dreigde te geven, op een voor alle
partijen bevredigende wijze op te lossen,
terwijl ook in het dreigende gewapende
conflict tusschen Joego-Salvië en Hon
garije een vredelievende oplossing werd
gevonden.
Naast dit kleine lichtpunt staan echter
tal van andere voorvallen, die voor de
rust en den vrede weinig bemoedigend
moeten worden geacht.
In Duitschland, om vlak naast de
grens te beginnen, leefde men hoewel
het uiterlijk vrij rustig bleef voort
durend in hoogspanning. De grijze presi
dent Von Hindenburg is in hoogen ouder
dom overleden en nog voor hij de moede
oogen had gesloten, hadden de macht
hebbers reeds bepaald, dat met terzijde
stelling van de grondwettelijke voorschrif
ten, zijn plaats door Hitier zou worden
ingenomen. Daarmee heeft de Duitsche
dictator, die het nu, zoo heet het, alleen
te zeggen heeft wel het hoogtepunt
in zijn leven bereikt.
Onvermengd was voor hem de vreugde
van het dictatorschap echter niet. Einde
Juni werd de wereld opgeschrikt, doordat
zonder vorm van proces een aantal voor
malige medewerkers van Hitier uit den
weg werden geruimd, omdat ze gevaar
lijk heetten te zijn voor den Nat.-Socialis-
tischen staat. En verder was er de on-
Ingezonden Mededeeling.
Verzachten de
keel en verfris-
ichen den mond
ZUIVEREN DEN ADEM
zalige kerkstrijd, die nog niet tot een
einde is gekomen, maar waaruit wel
gebleken is, dat de N. S.-leider nog niet
oppermachtig is. Niet minder onaange
naam moet het voor hem zijn geweest,
dat onder zijn regime tot stopzetting van
de betaling der Duitsche schulden moest
worden besloten, wat uit den aard der
zaak niet strekt om het vertrouwen in
den Nat.-Socialistischen staat te verster
ken. Over wat er den laatsten tijd precies
gebeurt, zijn de berichten niet eenstem
mig. Zonder uitzondering spreken ze ech
ter van gespannen verhoudingen, van on
rust en onvrede, van een gevaarlijke
gisting.
In Oostenrijk werd de rust op een
gruwelijke wijze gestoord door den Moe
digen Nazi-putch, waarvan Dr Dollfuss
het slachtoffer werd en waarvan de na
werking nog steeds gevoeld wordt.
Joega-Slavië betreurt zijn Koning,
vorst Alexander, die tegelijk met den
Franschen minister Barthou te Marseille
viel onder de hand van een revolution-
nairen moordenaar.
De geschiedenis van Rusland was
ook dit jaar een geschiedenis van bloed
en tranen, van onrust en onvrede. On
danks het feit, dat Litwinof in de ver
gadering van den Volkenbond een felle
rede hield tegen de terreur, woedt de
communistische terreur nog ongestoord
voort niet alleen, maar is naar aanleiding
van den aanslag op Kirof een nieuwe en
bloedige terreur losgebarsten. Hoeveel per
sonen, als gevolg daarvan den dood von
den zal wel nooit openbaar worden,
maar dit is wel zeker, dat de geschiede
nis van Rusland over 1934 met bloedige
letters geschreven kan worden.
In Frankrijk ontbrak mede de on
rust niet dit jaar. Op 7 Februari trad het
Kabinet-Daladier af. Het werd vervangen
door het Kabinet-Doumergue, dat op zijn
beurt in November plaats moest maken
voor het Kabinet-Flandin. welks leider
waarschijnlijk niet ten onrechte heeft ge
waarschuwd, dat thans het parlementaire
stelsel voor den laatsten keer op de proef
wordt gesteld.
In België kwam het mede tot een
Kabinetscrisis, die werd opgelost toen het
Kabinet-de Broqueville vervangen werd
door het Kabinet-Theunis. Van veel meer
ingrijpende beteekenis was echter het on
verwacht overlijden van Koning Albert
van België, die op 17 Februari door een
noodlottig ongeval het leven verloor.
En dan want wij kunnen niet den
ken aan het geven van een volledig over
zicht Nederland, het land door
God in den loop der eeuwen zoo rijk
gezegend en in vele opzichten bevoor
recht.
Ook hier bleef de onrust niet uit. Ook
hier werden we geplaatst voor vraag-
teekens en stonden we voor moeilijkheden,
die onoplosbaar schenen.
Tweemaal moest dit jaar de Koninklijke
grafkelder worden geopend. Eerst door
het overlijden van H. M. Koningin Emma
op 20 Maart en daarna door het plotse
ling verscheiden van Z. K. H. Prins Hen
drik op 3 Juli.
Het Koninklijk gezin werd zwaar ge
troffen en ook ons volk werden de moei
lijkheden niet gespaard. Op economisch
en financiëel gebied bleef de toestand
ongunstig met als gevolg steeds toenemen
de werkloosheid en voortgaande verar
ming.
Een poging van de Communisten om
de werkloozen in massa in beweging te
brengen en met geweld een omkeering te
bewerken, had al evenmin succes als het
pogen om bij de opening der Staten-
Generaal door H. M. de Koningin, de
orde te verstoren. Door het krachtig op
treden der Regeering werden de revolu
tionaire relletjes in de kiem gesmoord,
evenwel niet zonder dat slachtoffers wer
den gemaakt, waarbij natuurlijk de eigen
lijke aanstokers op een veiligen afstand
bleven.
Op politiek gebied moesten tal van
moeilijkheden worden overwonnen. On
danks voor velen zeer pijnlijke bezuini
gingsmaatregelen kon niet worden voor
komen, dat de Rijksbegrooting voor 1935
een tekort vertoonde van ruim f90 mil-
lioen, welk tekort echter nader voor een
groot gedeelte kon worden weggewerkt.
Eenige onrust werd zoo nu en dan ge
wekt door het optreden van de N. S. B.,
die, van streek gebracht door de Nat.-
Socialistische successen in het buitenland,
meende, dat ook hier een snelle opgang
mogelijk zou zijn. Ondanks het feit echter,
dat een deel der bevolking door de vaak
moeilijke levensomstandigheden meer dan
anders ontvankelijk is voor het optre
den van agitatoren, die er hun werk van
maken de ontevredenheid aan te wakke
ren, in de hoop daardoor voor de eigen
beweging iets te bereiken, is men blijkens
officiëele gegevens, vrijwel op het doode
punt gekomen.
Eenige deining werd meermalen ver
oorzaakt door Minister Marchant, die zoo
wel door zijn noodzakelijke maatregelen
(concentratie) als zijn niet-noodzakelijk
optreden (spellingkwestie) soms tot scher
pe critiek prikkelde.
Toen we het nieuwe jaar begonnen, ver
keerden we onder den indruk van de
snelle Pelikaan-vlucht naar Indië en het
scheen alsof we dit jaar zouden eindigen
onder den indruk van schitterende vluch
ten naar Oost- en West-Indië. Het heeft
echter niet mogen zijn. De tocht van de
„Snip" naar West-Indië is prachtig ge
slaagd, maar de „Uiver" werd kort na
den beroemden Melbourne-tocht, op weg
naar Indië te pletter geslagen.
Plotseling werden we er aan herinnerd,
dat de mensch tot veel in staat is, maar
dat hij niet alles kan; dat hij is en
blijft een afhankelijk schepsel.
Het mag zeker worden aangemerkt als
een zegen van God, dat het huidige Ka
binet als zoodanig daarvan overtuigd is
en dat met name de man, die daarin de
leiding heeft, Dr H. Colijn, zich niet voelt
als een krachtmensch, die in eigen kracht
de moeilijkheden, welke zich voordoen,
kan oplossen, maar dat hij zich afhanke
lijk weet van God, van Wien alle kracht
en gezag afdaalt. Dat gevoel van afhan
kelijkheid, de wetenschap, dat de Over
heid regeert bij de gratie Gods, geeft aan
het Kabinet ook de basis waarop krach
tige handhaving van het gezag, het volk
ten goede, mogelijk is.
Als we in deze critieke tijden afhanke
lijk waren van menschen, die staan in
eigen kracht, dan zag het er wel heel
droevig uit. Welk een zegen is het daar
om, dat we elkaar bij de wisseling der
jaren mogen toeroepen: „Laat Hem be
sturen, waken! 'tls wijsheid wat Hij
doet".
Neen we zien en verstaan dat niet
altijd.
Ook niet in ons persoonlijk leven.
Als alles voor den wind gaat, als alles
gaat zooals wij het gaarne wenschen, dan
is het niet moeilijk deze woorden over
te nemen.
Maar zoo menigmaal gaat het anders.
Ook op dezen Oudejaarsavond zijn er
de ledige plaatsen, de teleurgestelde ver
wachtingen.
Wat was er ook in 1934 niet veel, dat
aan het geloof in God zware eischen stel
de en dat met het Godsbestuur in lijn
rechten strijd scheen.
En in 1935 zal het niet anders zijn.
Wij weten niet wat het nieuwe jaar
ons brengt. Maar wij behoeven het ook
niet te weten. Alleen dit weten wij: God
regeert! Ook in 1935.
En daarom:
Laat Hem besturen, waken!
't Is w ij s h e i d wat Hij doet.
Zoo zal Hij alles maken,
Dat ge u verwonderen moet.
De overstroomingen in Portugal blijven
aanhouden.
Sedert de Kerstdagen wordt Portugal
door hevigen regenval geteisterd, waar
door opnieuw groote overstroomingen
plaats vinden.
De scheepvaart aan de Portugeesche
kust en op de rivieren ligt volkomen stil.
Do D'ouro is buiten haar oevers getreden
en vele schepen moesten buiten de haven
van Oporto voor anker gaan.
De strijd in de Duitsch Evangelische
Kerk.
Naar de Berlijnsche correspondent van
de „Neue Zürcher Ztg" meldt, zijn sedert
eenigen tijd onderhandelingen gaande tus
schen bisschop Marahrens, den leider
van de belijdeniskerk en Dr Kinder, den
leider der Duitsche christenen. De bespre
kingen 'beoogen aan den strijd tusschen
deze twee Evangelische groepen een einde
te maken en tot samenwerking te komen.
Een samensmelting ligt niet in de bedoe
ling; veeleer is uitdrukkelijk vooropgesteld
dat beide groepen hun zelfstandigheid be
houden.
Na Nieuwjaar zal de gedachtenwisse-
ling worden voortgezet.
De „Daily Telegraph" verneemt uit Ber
lijn, dat het laatste nummer van de
„Reichsbote", het orgaan van de Belijde-
niskerk, in beslag is genomen. Het be
vatte een beschouwing van Bisschop Ma
rahrens over de moeilijkheden, die de
Evangelische Kerk in 1935 het hoofd zal
hebben te bieden.
Ingezonden Mededeeling.
Aas. APOTHEKER
Lange Kerkstraat, Goes. p.f.
Controle op boterhandel In België.
De Belgische regeering heeft een nieuw
volmachtsbesluit afgekondigd betreffende
den verkoop van boter. De ervaring gedu
rende de laatste maanden heeft geleerd,
dat talrijke verkoopers van boter de aan
duiding van herkomst bij de boter ver-
valschen of op de markt producten bren
gen, die het resultaat zijn van een meng
sel, zulks met het doel boter van mindere
kwaliteit te doen doorgaan voor boter
van hoogere kwaliteit.
Krachtens het genomen volmachtsbe
sluit is elke kleinhandelaar in boter thans
verplicht, de herkomst aan te plakken van
de boter die hij verkoopt of ten toon stelt.
Het verkoopen of ten toon stellen van bo-
ter-mengsels van verschillende herkomst
ia verboden.
Vlootverdrag van Washington opgezegd.
Zaterdagmiddag heeft de Japansche
ambassadeur 'Saito de nota overhandigd
aan minister Huil te Washington, waar
door Japan officieel kennis geeft van de
opzegging van het vlootverdrag van Was
hington.
Te Londen is eenzelfde mededeeling ge
daan.
Saito heeft verklaard te hopen, dat het
moge gelukken binnen twee jaar tot een
nieuw vlootverdrag te komen. Japan is
bereid de helft van zijn vloot af te schaf
fen en alle slagkruisers en vliegtuigmoe
derschepen geheel af te schaffen mits
een gelijke limiet geldt voor Engeland
Amerika en Japan.
Op hetzelfde oogenblik dat Japan het
vlootverdrag opzegde heeft de comman
dant der Amerikaansche zeemacht, admi
raal Reeves, aangekondigd dat in het
noord-oosten van den Stillen Oceaan
vlootman'oeuvres zullen worden gehouden
op een schaal zoo groot als de Ameri
kaansche geschiedenis nog niet heeft ge
zien.
Weer terechtstellingen in Rusland.
Naar het telegraafagentschap der Sow-
jet-Unie bekend maakt, heeft het mili
taire college van het hoogste gerechtshof
der Sowjetunie in het proces tegen Ni-
kolajev en zijn 13 medeplichtigen allen
schuldig bevonden aan het misdrijf om
schreven in paragraaf 58 artikel 8 en 11
van het wetboek van strafrecht der Sow-
jet-unie. Zij zijn derhalve veroordeeld tot
de maximumstraf, den dood door den ko
gel.
Korte Berichten.
Uit Newcastle wordt gemeld, dat het
conflict tusschen de Harton Coal Com
pany en de in de mijnen van deze onder
neming werkende arbeiders niet kon bij
gelegd worden, zoodat 5000 mijnwerkers
heden den arbeid hebben neergelegd.
i Door middel van een Engelschen
viiend van Gandhi is deze uit naam van
den onderkoning gewaarschuwd met een
strenge straf, wanneer hij weer begint
met zijn beweging voor burgerlijke onge
hoorzaamheid.
1 Te Newcastle in de Ver. Staten is
een griepepidemie uitgebroken. Reeds zijn
344 personen door de ziekte aangetast.
Broedeieren en kuikens.
De heer Van den Heuvel heeft aan den
Minister van Economische Zaken de vol
gende vragen gesteld
1. Is het juist, dat aan afnemers van
bepaalde broedeieren een grooter percen
tage kuikens zal worden toegestaan dan
aan kippenhouders, die deze soort eieren
niet wenschen te betrekken
2. Indien op voormelde vraag het ant
woord bevestigend mooht luiden, is de
Minister dan bereid mede te deelen
a. op welken wetenschappelijken grond
slag en op welke controle de methode voor
de vermeerderingsbedrijven berust
b. op grond waarvan beperkingen en
daarna te verleenen faciliteiten steunen
bij een bedrijfsonderdeel, dat in het ge
heel niet gesteund wordt, alleen maar
hoogstens compenatie ontvangt voor
graanrechten
3. Is de Minister niet van oordeel, dat
zoolang er ook maar de minste twijfel
bestaat aan de doeltreffendheid van een
of andere methode de Regeering zich van
drang behoort te onthouden, mede omdat
zij de verantwoording voor mislukkingen
niet draagt of kan dragen
4. Is de Minister niét van oordeel, dat
voorschriften betreffende technische vra
gen inzake pluimvee, even ten onrechte
aan de pluimveehouderij; worden opgelegd
Binnenland.
De Eerste Kamer over den midden-Euro-
peeschen tijd.
Vragen over de steunregeling voor de
pluimveeteelt.
Koninklijke onderscheidingen.
Buitenland.
Het vlootverdrag van Washington door
Japan opgezegd.
Terechtstellingen in Rusland.
De kerkstrijd in Duitschland.
Ingezonden Mededeeling.
danken wij U voor het zoo ruim
schoots genoten vertrouwen.
wenschen wi] U veel geiuk en
voorspoed en bevelen ons weder
om beleefd In uw gunst aan.
Opril Markt Magdalenastraat
door wanneer men aan een graan ver
werkende industrie, welke compensatie
van graanrechten ontvangt, een bepaald
procédé voor de bereiding van een of an
der artikel zou voorschrijven
5. Is de Minister bereid toe te zeggen,
dait hij geen gebruik zal maken van de
bevoegdheden, welke hij zich betreffende
drang inzake broedeieren heeft voorbe
houden, vóór de Volksvertegenwoordiging
in de gelegenheid is gesteld met de Re
geering over 'dit voor sommige provin
ciën belangrijk vraagstuk van gedachten
te wisselen
Een noodtoestand in de klompen
industrie.
De heer Fleskens heeft aan den Minis
ter van Economische Zaken de volgende
vragen gesteld:
Is het den Minister bekend, dat de
klompenindustrie in een noodtoestand
verkeert?
Zoo ja, is Zijn Excellentie dan niet
van oordeel, dat ten spoedigste de noo-
dige maatregelen moeten worden geno
men, teneinde deze industrie voor alge-
heelen ondergang te behoeden?
Minister Colijn met vacantie.
Db Minister-President, D'r Colijn, is
Zaterdagmiddag, vergezeld van Mevrouw
Colijn, van Waalhaven per vliegtuig voor
een verlof van enkele dagen naar Parijs
vertrokken.
Te 3 uur zijn de heer en Mevr. Colijn
op het vliegveld te Parijs aangekomen
waar zij werden begroet door een verte
genwoordiger van den Franschen minis
ter van luchtvaart.
Bezuiniging bij de Spoorwegen.
Naar de „Maasb." uit goede bron ver
nam, zal, om te komen tot verdere bezui
niging, tegen April of Mei a.s. een reorga
nisatie plaats hebben van de inspecties
van den Dienst van het Vervoer en Ex
ploitatie, waarbij één of meer inspecties
zullen worden opgeheven en bij andere
gevoegd.
Het spoorwegnet is thans verdeeld in
tien van die inspecties, die gevestigd zijn
te Alkmaar, Amersfoort, Amsterdam,
Breda, Groningen, Hengelo, Nijmegen,
Maastricht Rotterdam en Utrecht. Vrijwel
vast staat, dat de inspectie Alkmaar zal
worden opgeheven. Tal van perso-neel-
mutaties zullen hiervan het gevolg zijn.
KONINKLIJKE ONDERSCHEIDINGEN
In verband met den Hofrouw is dit
jaar de verleening van Koninklijke on
derscheidingen verschoven van 31 Aug.
naar 31 December.
Bij Kon. besluit werden o.m. benoemd:
tof Minister van Staat: mr P. J. M.
Aalberse, lid van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal, oud-Minister van Arb.,
Handel en Nijverheid;
tot ridder in de orde van Oranje Nas
sau: J. van Boven, employé in dienst
van de cargadoorsfirma de Groof te Vlis
singen, consulair ambtenaar van ver
schillende landen;
tot officier in de Orde van Oranje Nas
sau: D. den Breems, em.-pred., secretaris
der Algem. Synode van de Ned. Herv.
Kerk te 's Gravenhage;
J. H. Groftendieok, pred. te Dordrecht,
