EERSTE BLAD
WOENSDAG 19 DECEMBER 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 69
Buitenland
Binnenland
Staten-Generaal.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11,
Postcheque cn Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs 12.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertontiön 30 cent per regel. Ingezonden
medcdcelingon 00 cent per regel. Kleine
Advertcnticn Dinsdngs en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.8b.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Vrijzinnige posten.
In ons nummer van 1 December j.l.
hebben wij stilgestaan bij een propa-
ganda-rede voor de openbare school voor
de afd. „Volksonderwijs" te Kapelle ge
houden.
Voor de zooveelste maal werd daar be
toogd, dat de openbare school, waar neu
traal onderwijs wordt gegeven, plaats
biedt voor alle kinderen, onverschillig
van welke richting ook. De Christelijke
school, zoo heette het, kweekt haat en
verdeeldheid, terwijl de openbare school
waar de Christus geweerd wordt
de Christelijke school bij uitnemendheid
moet worden geacht, waarheen de ouders
zonder eenig bezwaar hun kinderen kun
nen sturen.
Dergelijke beweringen behoeven geen
weerlegging. Wie even nadenkt weet
beter.
In de protestvergadering van het comi
té van actie voor de openbare school te
's-Gravenhage, waarvan wij in een vorig
nummer melding maakten, werd dit vol
mondig toegestemd.
Om zijn betoog kracht bij te zetten ver
klaarde een der sprekers:
„Al de opheffingen van openbare
scholen beteekenen verloren pos-
tenvoorhetvrijzinnigleve n."
Terwijl verder ook nog deze opmerking
werd gemaakt:
„De regeering blijft doof voor de
protesten van een groote volksgroep,
welke haar kin.deren vrij zin
nig wenscht te doen onder
wijzen."
Hier werd dus openlijk verklaard, dat
de openbare school niet is en niet zijn
kan de school voor heel het volk.
Toegestemd werd hier, dat zij, die
hunne kinderen niet in vrijzinnigen geest
wenschen te zien opgevoed, van de open
bare school geen gebruik kunnen en
mogen maken.
Ongedacht en waarschijnlijk onbedoeld
werd in deze propaganda-meeting voor
de openbare school het goed recht van
het Christelijk onderwijs bepleit.
MILITAIR VERDRAG TUSSCHEN
FRANKRIJK EN RUSLAND?
Het Engelsche blad „Star" deelt bijzon
derheden, mede over een militair- en een
handelsverdrag tusschen Frankrijk en
Rusland.
De militaire overeenkomst kwam den
22en November formeel tot stand te Ge-
nève tusschen Laval en Litwinof en het
handelsaceoord den lOen December.
D'e militaire overeenkomst omschrijft
een samenwerking tusschen beide gene
rale staven, tusschen welke een directe
draadlooze verbinding wordt tot stand
gebracht door middel van een geheime
code.
In een uitwisseling van technische in
lichtingen, een wederzijdschen bijstand in
aangelegenheden, de luchtmacht betref
fende en een ruil van militaire zendingen
is eveneens voorzien, vermeld de „Star"
en het blad voegt de maatregelen daar
aan toe, die reeds genomen zijn om het
verdrag onmiddellijk in toepassing te
brengen. Vier honderd Fransche tanks
zullen zoo spoedig mogelijk naar Rusland
worden gezonden.
Frankrijk en de Sovjet-Unie komen
voorts overeen geen wederzijdsche ver
dragen aan te gaan met Duitschland.
De betrokken departementen van Frank
rijk en Rusland spreken dit bericht ech
ter tegen.
Twee vliegtuigen neergestort.
Kort vóór het einde van de groote
vlootmanoeuvres nabij Singapore zijn 2
groote bombardementsvliegtuigen, welke
terugkeerden van een nachtelijken aanval
op oorlogsschepen, welke de landing van
troëpen-afdeelingen, die met transport
schepen arriveerden, hadden willen be
letten in de duisternis neergestort.
Een der beide toestellen stortte in zee,
terwijl het andere op de klippen van een
klein vesting-eiland terechtkwam. De in
zittenden van het laatste toestel zouden
zich met behulp van een valscherm heb
ben gered.
Sovjet-spionnen in Frankrijk.
Binnenkort zal het proces beginnen te
gen 34 personen, die van spionnage ten
gunste van sovjet-Rusland beschuldigd
worden. Van deze 34 beschuldigden kon
den er tot nu toe slechts 17 in hechtenis
worden genomen.
Deze spionnagezaak kwam aan het
licht door de arrestatie van het Ameri-
kaansche echtpaar Switz in December
1933.
Hevige mist te Berlijn.
Té Berlijn was het gisterochtend zoo
mistig, dat niemand een paar meter voor
zich uit kon zien. In de buitenwijken
moesten de auto's met de lichten op rij
den. Voor het station Venetastrasse te
Pankow zijn door het slechte zicht twee
trams op elkaar gereden. 11 passagiers
zijn licht gewond en de wagens werden
zoo zwaar beschadigd, dat zij wegge
sleept moesten worden.
Herhaaldelijk liep het verkeer in de
war.
Brand op een renbaan.
Op de Horncliffe-renbaan te Toronto is
gisteren op zes verschillende plaatsen
brand uitgebroken. Het vuur breidde zich
zeer snel uit. Eén-en-twintig kostbare
renpaarden vonden den dood. De schade
wordt geschat op 60.000 dollar.
België streeft naar lager levensmiddelen-
prijzen.
De Belgische regeering blijft haar stre
ven voortzetten, om het leven goedkooper
te maken. Zij heeft thans in het bijzon
der aandacht geschonken aan de land
bouwproducten. waarvoor minder strenge
invoerbepalingen worden overwogen. De
regeering wenscht in de eerste plaats den
boterprijs tot een redelijk peil te laten
dalen.
Binnenkort zal voorts een decreet wor
den uitgevaardigd, waarbij de eigenaars
van levensmiddelenwinkels worden ver
plicht de prijzen van hun artikelen te
vermelden.
Fascistische bijeenkomst te Montreux.
Te Montreux hebben „vertrouwelijke
en vriendschappelijke besprekingen" tus
schen de voormannen der fascistisch-ge-
zinde vereenigingen van 22 landen van
Europa plaats gevonden.
De leider der Nederlandsche delegatie
was de heer Meyer.
In een drietal resoluties, die aan het
eind van de gedachtenwisseling werden
aangenomen, hebben de aanwezigen het
vertrouwen in de levenskracht van het
fascisme als univereel doctrine uitge
sproken en daarbij op de verschillen ge
wezen, die het fascisme van het libera
lisme en socialisme onderscheiden.
D'e fascistische leden uit Nederland,
België en Roemenië hadden er op aan
gedrongen, dat de resoluties zich uitdruk
kelijk tegen de Joden zouden uitspreken,
doch dit denkbeeld vond bij de fascisten
in andere landen bestrijding, zoodat ten
slotte alleen een verklaring, dat maat
regelen tegen de Joden voor sommige
landen van beteekenis konden zijn, doch
dat geen aanleiding bestaat op een uni-
verseele actie in dien zin aan te dringen
werd opgenomen.
Het Fransche Kabinet.
De Fransche Kamer heeft gisteravond
met de overweldigende meerderheid van
460 tegen 130 stammen de door de regee
ring gevraagde sunpletoire militaire cre-
dieten van 800 millioen francs goedge
keurd.
Vooraf was een socialistisch voorstel
tot verdaging der debatten met 462 tegen
126 stemmen en een voorstel van dezelfde
partij tot nationalisatie van de particu
liere wapenfabricage met 388 tegen 199
stemmen verworpen, waarbij' de regeering
de kwestie van vertrouwen had gesteld.
Flandin kon zich echter wel vereenigen
met de motie van den radicaal-socialist
Delbos, om de .debatten over de particu
liere wapenfabricage in Januari te voeren.
Kabinetscrisis in Joego-Slavië.
Uit Belgrado wordt gemeld:
De reeds lang verwachte kabinetscrisis
is gistermiddag uitgebroken. Zij werd ge
opend met het aftreden van den Minister
van buitenlandsche zaken, Jeftitsj, bij
wien de minister van landbouw Kojitsj
zich aansloot door eveneens zijn demissie
in te dienen.
Korte Berichten.
Het Britsch en Buitenlandsch Bij
belgenootschap heeft in het verloopen
jaar in het naoorlogsch Hongarije 12.457
complete Hongaarsche bijbels, 22.136
Hongaarsche Nieuwe Testamenten en
25.716 gedeelten van den Bijbel geplaatst.
Na een bruiloft in Moedania (Tur
kije) is de vloer van een zaal ingezakt,
waarin 100 vrouwen bijeen waren. Acht
vrouwen werden zwaar gewond.
In een militair laboratorium voor
kruitonderzoek te Tokio zijn gister bij een
'ontploffing door zelfontbranding van
kruit drie menscben gedood en vele ge
wond.
Het aantal bij de arbeidsbeurzen in
Zwitserland ingeschreven werkzoekenden
steeg in den loop van de maand Novem
ber met 16.288, zoodat het eind November
76.009 bedroeg tegenover 71.721 aan bet
eind van November 1933.
Prinses Juliana.
H. K. H. Prinses Juliana heeft giste
renmiddag de plenaire vergadering van
den Raad van State bijgewoond.
Staten van Noord-Holland contra de
Kroon.
In de gisteren gehouden vergadering
van de Prov. Staten van Noord-Holland
is besloten de Kroon mede te deelen, dat
zij niet bereid zijn een bepaling in
het ambtenarenreglement op te nemen,
waarbij aan huwende ambtenaressen
ontslag wordt verleend.
In de zomerzitting was reeds een voor
stel van Ged. Staten verworpen de hu
wende ambtenares ontslag te verleenen
evenals aan de ambtenares, die in concu
binaat gaat leven. De Kroon had tegen
dit besluit bezwaren en maande de Sta
ten aan het besluit alsnog te wijzigen.
Daarom stelden Ged. Staten opnieuw
voor het ambtenarenreglement in dien
zin te wijzigen.
Het voorstel werd echter met 3424
stemmen verworpen.
Burgemeester contra secretaris.
Men zal zich de geruchtmakende be
schuldiging van den burgemeester der
gemeente Papendrecht herinneren, in
openbare raadsvergadering geuit, als zou
de secretaris dier gemeente, de heer J.
Migchelbrink, zich hebben schuldig ge
maakt aan beleediging, smaadschrift en
valschheid in geschrifte.
D'e burgemeester heeft bij de justitie
een klacht tegen den secretaris inge
diend.
Het uitvoerige politie-onderzoek, dat te
dier zake is ingesteld, heeft echter geen
enkel bewijs voor de ingebrachte be
schuldigingen opgeleverd. De officier van
justitie te Dordrecht heeft dan ook aan
den heer Migchelbrink doen weten, dat
hij de ingediende klacht heeft ter zijde
gelegd.
Regeeringsbenoemingen en cumulatie.
Op de vragen van het Tweede-Kamer
lid den heer Lingbeek betreffende ver
mijding van cumulatie van inkomsten uit
overheidskassen bij benoemingen van re-
geeringswege en betreffende het rekening
houden daarmede bij de benoeming van
den burgemeester van Roermond, heeft
minister de Wilde het volgende geant
woord:
D'e huidige werkloosheid in de onder
scheidene groepen der bevolking is voor
de Regeering bij het doen van benoemin
gen steeds een factor, die medebrengt, dat
bij1 overigens gelijke aanspraken hij,
die geen inkomsten uit anderen hoofde
heeft, zal voorgaan.
Intusschen, voorkoming van cumulatie
van inkomsten is niet een zoo absoluut
belang, dat daarvoor elk ander moet
wijken. Het waken tegen ongemotiveerde
cumulatie moet niet worden een vrees
voor cumulatie op zich zelf.
Het Staatsbelang laat niet toe, dat de
Regeering zich door die vrees zou laten
leiden. De Minister kan er niet toe mede
werken, dat ervaren en geschikte perso
nen voor benoeming tot burgemeester
stelselmatig zouden moeten worden ge
passeerd en dat een bepaalde groep oud-
functionarissen van verderen staatsdienst
zou worden buitengesloten. Dit zou tot
zeer ongewenschte, en voor het land na-
deelige, gevolgen leiden. D'e voordracht tot
de benoeming van den burgemeester van
Roermond is met inachtneming van bo
vengenoemde overwegingen door den on-
dergeteekende opgemaakt.
Opbrengst rijksmiddelen.
De rijksmiddelen hebben in November
f 32.536.500 opgebracht tegen f 30.885.300
verleden jaar.
De vermeerdering is een gevolg van de
omzet- en oouponbelastingen, die te sa
men f 6.974.000 opleverden.
Uit het overzicht blijkt verder, dat de
Omzetbelasting in November f 6.666.536
heeft opgebracht, tegen f 5.057.310 in Oc
tober. De raming was per maand gemid
deld f 6.791.666. De ontvangst was hier
dus nog f 125.130 minder.
De Inkomstenbelasting bedroeg voor
de eerste elf maanden f 54.884.467 of
f7.711.103 minder dan in het overeen
komstige tijdvak van vorig jaar.
De Vermogensbelasting steeg in dezelf
de periode met f 348.466 tot f 15.143.356.
In totaal brachten de directe belastin
gen) f|88.504.759 op, d.w.z. f7.276.720
minder dan in dezelfde periode van het
vorige jaar. De raming was f 96.309.500.
De overige middelen brachten in No
vember f 32.536.469 op 't geen f 1.651.127
meer is dan in November 1933 en
f 326.678 meer dan 1/12 der raming voor
het loopende jaar.
Notariaat.
Bij Kon. Besluit van 17 December is
benoemd tot notaris binnen het arrondis
sement 's-Gravenhage, ter standplaats
's-Gravenhage, Mr J. A. G. P. van Beek,
candidaat-notaris aldaar.
Burgemeester.
Bij Kon. Besluit van 15 December is
aan K. Zijp, op zijn verzoek, met ingang
van 15 Februari, eervol ontslag verleend
als burgemeester der gemeente Abbekerk.
Ontslagen op de Domanlsle mijn.
Met ingang van 1 Januari a.s. zijn op
de Domaniale Mijn te Kerkrade weer on
geveer 100 arbeiders, meest Duitscbers,
ontslagen.
TWEEDE KAMER.
Financieele verhouding tusschen Rijk en
gemeenten.
Instelling van een werkloosheids-
subsidiefonds.
Het begrootingwerk werd gisteren on
derbroken.
Aan de orde waren de wetsontwerpen:
Wijziging der wet van 15 Juli 1929; voor
zieningen ter zake van gemeentelijke kos
ten van werkloosheidszorg en wijziging
der Wet van 8 Dec. 1933, houdende tij
delijke voorzieningen tot versterking van
de middelen tot dekking van de uitgaven
des Rijks.
D'e heer Van den Tempel (s.d.)
zegt, dat deze wetsvoorstellen beslissend
zijn voor de zelfstandige positie van de ge
meenten in de eerstvolgende jaren. Er
heeft een verschuiving van lasten plaats
van het Rijk naar de gemeenten. Een
groot aantal, waaronder weinig draag
krachtige gemeenten, zullen haar uitkee-
ring t.o.v. de uitkeering over 19341935,
waarop reeds een korting van 128 pot.
is toegepast, verminderd zien met meer
dan 50 pet., eenige met 75 tot 80 pet., een
enkele met 88, zelfs 94 pet.
Spr. betoogt dat door de instelling van
het W.S.F. (Werkloosheidssubsidiefonds)
de positie van de gemeenten met veel
werkloozen wordt verslechterd, niet ver
beterd.
Spr. noemt vooral het eerste ontwerp
uiterst bedenkelijk uit financieel en so
ciaal oogpunt, buitendien een bederf voor
onze constitutioneele verhoudingen.
De heer Fleskens (R.K.) meent,
dat de draagwijdte van deze voorstellen
niet is te overzien, doch het staat vast,
dat zij de zelfstandigheid van de gemeen
ten opnieuw afbreuk doen. Ook deze spr.
constateert verschuiving van lasten vaD
bet Rijk naar de gemeenten, terwijl deze
voorstellen belangrijke belastingVerhoo-
ging beteekenen voor velen. Voor de ge
middelde inkomens, de z.g. middenmoot,
is deze verhooging zeer aanzienlijk, ter
wijl toch de Regeering als haar politiek
heeft uiteengezet geen belastingverhoo-
ging na te streven.
Bij de verdeeling van lasten had de
Regeering een grooter deel voor haar re
kening moeten nemen.
Spr. maakt zich ernstig bezorgd, dat,
als de garantiebepalingen afloopen, de
gemeenten de daling der inkomsten van
het gemeentefonds niet zullen kunnen
dragen. Geleidelijk zullen de uitkeeringen
aan de gemeenten worden geleid naar
een niveau f 31 millioen lager dan dat
van 1933<1934. Bovendien krijgen de ge
meenten een grooter deel van de werk
loosheidsuitgaven te bestrijden. Wil de
regeering alsnog besluiten 'de crisisop-
centen aan het gemeentefonds ten goede
te doen toekomen?
D'an kunnen de gemeenten uit eigen
kracht in eigen behoefte voorzien. Hier
mede ware een groot algemeen belang ge
diend.
D'e heer Kooyman (V.D.) sluit zich
aan bij de geuite bezorgdheid voor het
lot der gemeenten bij aanneming van het
ongewijzigd wetsontwerp. Dit lot zal dan
een noodlot zijn.
D'e Regeering zegt, dat vele noodlij
dende gemeenten met eenige duizenden
guldens zijn te helpen. Maar ook voor
haar is het erg onder toezicht te worden
gesteld.
Spr. zal niet tegen de formule zijn, als
de gemeenten op andere wijze wordt te
gemoet gekomen.
Spr. juicht de instelling van een werk
loosheidssubsidiefonds toe. Hij zal er voor
stemmen, als de regeering blijk van eenige
tegemoetkoming wil geven. Zoo niet, dan
vreest hij ernstig niet voor te kunnen
stemmen.
D'e heer Drees (S.D.) zegt, dat nie
mand van de regeering zal verwachten,
dat deze zal zorgen, dat de inkomsten
der gemeenten ondanks de crisis gelijk
zullen blijven. Maar de gemeenten hebben
gedurende de geheele crisis te kampen
gehad met een gebrek aan continuïteit
in de middelen en met de werkloosheid.
Het standpunt der regeering is, dat de
Binnenland.
Staten van N.-Holland contra de Kroon.
Regeeringsbenoemingen en cumulatie.
Vergadering Staten van Zeeland.
Wijziging Rijwielbelastingwet.
Buitenland.
Militair verdrag tusschen Frankrijk en
Rusland?
Kabinetscrisis in Joego-Slavië.
werkloosheidszorg in de eerste plaats
een gemeentelijke aangelegenheid is.
Dit standpunt is klaarblijkelijk onjuist.
De regeering zelf zorgt voor een ver
band tusschen de gemeenten met be
trekking tot werkloosheidszorg, steltvoor
waarden voor de rijksbijdrage, onder
werpt haar aan controle enz. Uit dit
alles blijkt, dat de werkloosheidszorg het
geheele land betreft.
Spr. wijst er op, dat als de gemeenten
zich met de bestaande belastingen niet
kunnen redden en zij deze niet mogen
verhoogen, zij andere, nieuwe belastin
gen, kunnen heffen, een brandassuran-
tiebelasting, een bedrijfsbelasting, enz.
Op die manier worden de lasten toch
weer hooger. Spr. hoopt, dat de minis
ter zoo spoedig mogelijk de gemeenten
weer meer ruimte van leven zal geven.
De heer Rutgers v. Rozenburg,
(C.-H.) gaat de strekking na van de Wet
op de financiëele verhouding. De grond
gedachte van het onderhavige wetsont
werp is, dat het Rijk moet worden ge
holpen. Voor het Rijk neemt het de moei
lijkheden weg, maar voor de gemeenten
blijven zij bestaan. De ontwerpen pas
sen dan ook niet meer in dezen tijd.
De gemeenten worden nu getroffen
door maatregelen, die haar financiëele
positie ten zeerste verzwaren.
Wanneer vele jgemeenten noodlijdend
worden, is het waarlijk niet haar schuld.
Spr. is het eens met de heeren v. d.
Tempel en Fleskens, dat de zorg voor
de groote werkloosheid in hoofdzaak een
Rijkszaak is.
De 25 millioen, die de regeering als
„uitgestooten" berekent, zijn afkomstig
van volkomen uitgeknepen citroenen. De
zaak staat zoo, dat de gemeenten haar
belastinggebied zien ingekrompen en haar
lasten zien verzwaard. Voor het Rijk is
het andersom.
Toch beseft spr., dat het thans niet
mogelijk is, deze wetsontwerpen te ver-;
werpen. Op korten termijn dient de ver
houding opnieuw onder de oogen te
worden gezien. Met deze bloedtransfusie
kan niet lang worden voortgegaan.
De heer G o s e 1 i n g, R.-K., vraagt, of
de regeering blijft staan op haar stand
punt, dat heffing boven 80 opcenten op
de gemeentefondsbelasting niet toegelaten
is zoolang de gemeente in de le klasse
is ondergebracht. Sluit dit nu in, dat
teruggang naar 'de le klasse dus' niet
medebrengt verlaging dier opcenten tot
ten hoogste 80?
Voorts vraagt spr., waarop de raming
berust van de 10 millioen grootëre op
brengst der gemeentefondsbelasting in
1935-36?
De heer W endelaar, Lib., ziet in
het feit, dat 580 gemeenten onder con
trole van het Rijk komen zullen, een
groot gevaar voor het verantwoordelijk
heidsgevoel van de gemeentebesturen.
Spr. wijst erop, dat in vele gemeenten
de belastingen verhoogd moeten wor-
den ten gevolge van deze voorstellen.
Dit lijkt hem op het oogenblik toch wel
zeer bezwaarlijk. In dit verband her
innert spreker aan het groote bezui
nigingsplan, dat bij de regeering op
stapel staat. Hij hoopt, dat hierbij niet
opnieuw afschuiving op de gemeenten
plaats zal hebben.
Begrijpende den moeilijken toestand
van de schatkist, wil spr. niet tegen
het wetsontwerp inzake de financiëele
verhouding stemmen.
Wat het Werkloosheidssubsidiefonds
betreft, vraagt spr., of het wel juist
is, dat het percentage, dat de gemeenten
hebben te betalen, zoo belangrijk wordt
ingekrompen.
Er zit hier een zeer groot gevaar,
vooral voor plattelandsgemeenten, waar
de boeren vele arbeiders des winters
aan het werk houden. Wanneer niet de
gemeente, maar het fonds de subsidie
betaalt, zal de houding van de boeren
anders worden. De werkloosheid zal
sterk toenemen en het fonds zal met
groote tekorten te kampen hebben.
De liberale fractie zal het wetsontwerp
alleen kunnen aanvaarden, als de mi
nister een bevredigend antwoord zal
geven.
De h$pr IJzerman, S.-D., bespreekt
de verlaging van belasting op de hooge
