Kerknieuws.
Ingezonden Stukken.
Land- en Tuinbouw.
Gemengd Nieuws
het minimaal door de garnalenpellerlj als
verkoopprijs werkelijk te ontvangen be
drag, wordt als volgt vastgesteld:
I, voor het tijdvak, aanvangende den
dag van het in werking treden dezer be
schikking en eindigende 30 November
1684: f0.82 per kg. af pellerij;
II. voor het tijdvak, aanvangende 1
December 1034 en eindigende op een door
den minister vast te stellen datum:
f 0.921/2 per kg. af pellerij.
De minimum prijs, bedoeld in artikel
4, lid 2, onder b, van het besluit, waar
onder wordt verstaan het minimaal door
den exporteur als verkoopprijs werkelijk
te ontvangen bedrag, wordt als volgt
vastgesteld:
I. voor het tijdvak, aanvangende den
dag van het in werking treden dezer
beschikking en eindigende 30 Nov. 1934:
a. voor ongepelde garnalen f0.14y2 Per
kg. af pakhuis;
b. voor gepelde garnalen f 0.84 per kg.
af pakhuis;
II. voor het tijdvak, aanvangende 1 De
cember 1934 en eindigende op een door
den minister vast te stellen datum:
a voor ongepelde garnalen f0.18Vfe per
kg. af pakhuis;
h. voor gepelde garnalen f 0.94% per
kg. af pakhuis.
Domburg. Inplaats van dhr G. v. d.
Putte die wegens vergevorderden leeftijd
bedankt heeft als kerkelijk ontvanger,
werd benoemd dhr J. P. Almekinders.
Oostkapelle. Gekozen tot ouderling der
Geref. Kerk in de plaats van dhr H
AVondergem, dhr Jasp. Jobse, en tot dia
ken in de plaats van dhr K. Coppoolse
dhr Jac. Maljaars.
Biggekerke. Bij de gehouden stemming
zijn tot leden van het kiescollege der
Ned. Herv. Kerk herkozen de heeren: P.
Bimmel, A. Mol en G. Schout en gekozen
de heeren S. Leijnse en J. Lorier.
Borssele. Bij de Maandagmiddag gehou
den herstemming voor notabel in de Ned.
Herv. Kerk (vacature N. v. Eenennaam)
werden 91 geldige stemmen uitgebracht.
Dhr Joh. Zweemer Pz. verkreeg 70 stem
men en dhr J. Corstanje Jz. 21 stemmen.
Gekozen dhr Joh. Zweemer.
Ellewoutsdijk Het college van notabelen
der Ned. Herv. Kerk alhier koos tot kerk
voogd den heer J. Spruijt.
Twintig duizend gulden
verloren. Zaterdagmorgen heeft een
bouwondernemer uit Heemskerk bij de
politie te Haarlem aangifte gedaan, dat
hij Vrijdagmiddag tusschen half vijf en
zes uur een oude bruinlederen zakporte-
feuille, inhoudende bijna twintig duizend
gulden, en voorts naamkaartjes en andere
papieren was kwijt geraakt.
Hij had het geld dien middag ontvan
gen en moest hiervan tienduizend gulden
voor gekochten grond betalen.
Toen hij bij den persoon, wien hij het
geld moest betalen, was, ontdekte hij,
dat hij de portefeuille kwijt was.
Dien morgen heeft een bewoner van de
Floresstraat de vermiste portefeuille bij
de politie gedeponeerd, welke hij in den
voortuin van zijn woning had gevonden,
echter zonder geld. Alleen de naamkaar
tjes zaten er nog in.
Een dievenbende ont
maskerd. De gemeentepolitie te Mep-
pel is in samenwerking met die te Stap
horst en Ruinen een dievenbende op het
spoor gekomen, welker leden alles wat
van hun gading was, stalen en daarna te
gelde probeerde te maken. Het begon met
sigaren en chocolade en daarna probeer
den de dieven hun slag te slaan door por-
temonnaies met geld uit winkels en van
particulieren te stelen wat verschilende
malen lukte. Van rijwielen werden belas
tingplaatjes en lantaarns gestolen.
Tot slot begon men een handel in vuur
wapenen en patronen. Te Ruinen koch
ten de jongens, zij zijn 16 tot 19 jaar oud,
twee revolvers, maar namen meteen een
horloge weg. De wapenhandelaar be
merkte dit en deed aangifte bij' de politie,
die hen in verhoor nam. Daarbij kwam
nu de wapenverkoop aan het licht. -Bo
vendien bleek, dat ook te Staphorst onge
oorloofde handel in vuurwapenen en pa
tronen plaats vond. Bij huiszoeking al
daar kwamen een geweer en een revolver
voor den dag, benevens ongeveer 3000
patronen.
De leiding van de diefstallen berustte
bij een jongen van 17 jaar uit Meppel.
Thans zijn drie jonge mannen in arrest
gesteld. Voorts is tegen den verkooper
van vuurwapenen en patronen te Ruinen
en Staphorst proces-verbaal opgemaakt.
Buiten verantwoordelijkheid der Redactie
De steunmaatregelen ten behoeve van
den landbouw en 'techeuren van
grasland.
Voor de veigadering van den Kring
O. Z.-Beveland der Z. L. M. te Kruinin-
gen, sprak de heer Zwagerman uit Mid
delburg over „de steunmaatregelen ten
behoeve van den landbouw en het vraag
stuk van het scheuren van grasland".
Spr. wees er op, hoe vroeger in 't wil
de weg werd geproduceerd, zoowel in
den akkerbouw als in de veeteelt- en de
tuinbouwbedrijven. Wat de binnenland-
sche markt niet opnam, ging over de
grens.
Onze uitvoer werd belemmerd, zelfs
geweerd. De akkerbouw leed daardoor
het eerst, daarna de veehouderij en toen
de tuinbouw. De Regeering begreep, dat
ingrijpen noodzakelijk was..
Op de vraag, of de Regeering met al
die bemoeiingen is geslaagd, antwoordde
spr. ontkennend.
De landbouw-organisaties zijn wel in
geschakeld bij de uitvoering, doch aan
de totstandkoming dier maatregelen kun
nen ze weinig bijdragen. Daarenboven
stelt de regeering zich op het standpunt,
dat de landbouw het hoofd boven water
moet worden gehouden, doch ook niet
meer. De landbouwsteun is geen fooi,
maar noodzakelijk in 's lands belang. Spr
wees op het stelsel van heffing van hooge
graanrechten en toeslag uit de opbrengst
daarvan aan veebedrijven. Hij noemde
zich hiervan een groot voorstander.
De graanteeli moet worden uitgebreid,
de veeteelt en de tuinbouw beperkt. Langs
verschillende wegen tracht de Regeering
dit doel te bereiken, o.a. door teeltrege
ling en teeltbeperking. Spreker toont aan,
dat een uniform percentage b.v. bij de
rundvee- en varkensteelt voor Zeeland
funest zou kunnen zijn, omdat in deze
provincie geen bovenmatige, plotselinge
uitbreiding dier teelten heeft plaats ge
had. Naar do mogelijkheid van het
scheuren van weidegrond wordt door de
Z.L.M. een onderzoek ingesteld.
Spreker schat, dat hoogstens 10 pet.
onzer Zeeuwsche weiden zouden kunnen
worden gescheurd, d.i. ongeveer 3500 h.a.
Over gekleurde lichtstralen en Rhöntgen-
stralen.
Ten einde den invloed van het licht
na te gaan werden in 1932'33 toornen
van 70 jonge hennen blootgesteld aan
licht van verschillende kleur in hokken,
die geen daglicht kregen. Het gekleurde
licht straalde 24 uur per etmaal op de
kippen. De resultaten waren als volgt
wat betreft de leg in 5V2 maand.
van 1 Aug. tot 16 Jan.
12 3 4
wit licht rood licht geel licht blauw licht
70.5 78 69.9 56
Toom 2 met rood licht legde het groot
ste aantal eieren, toom 1 en 3 waren
nagenoeg gelijk, doch de toom met blauw
licht bleef ver achter. Deze resultaten ko
men overeen met die van Bissonette,
die de proeven met spreeuwen genomen
had. Het langstialige roode licht werkt op
de hypophysis en zet daardoor den eier
stok aan, het blauwe licht met zijn korte
stralen werkt juist tegenovergesteld scha
delijk op den leg. Dan dus voortaan rood
licht gebruiken voor onze kippen? Dat
zou niet best zijn zooals de volgende
proef van 1934 weer leert. Bij de proef
van 1932—33 zaten de kippen steeds in
het hok, dat geen daglicht ontving, doch
alleen het gekleurde kunstlicht. Ze kon
den dus als het ware de lichtstralen niet
ontwijken.
In 1933—'34 nu liet men het daglicht
gewoon toe en belichtte de hokken des
avonds met het gekleurde kunstlicht. Wat
bleek nu? De kippen onder de roode lam
pen wilden met geen geweld, 's avonds
op stok gaan. Ze kropen overal weg, op
de valnesten, onder de mestplanken, over
al waar ze de onaangename roode stralen
maar ontgaan konden. Verder trad in
deze toom kannibalisme op en niet min
der dan 84 pCt. der kippen werd min
of meer daardoor aangetast. Wat leeren
ons dus nu deze proeven? Voorloopig
hebben ze meer wetenschappelijke dan
praktische waarde, maar gebleken is wel
dat de oude theorie, dat de verhoogde
leg na verlichting door de verhoogde
voedselopname komt, onjuist is. Als men
14 uren licht gaf doch slechts 10 uren
gelegenheid tot eten en drinken, bereikte
men hetzelfde resultaat bij deze proeven.
De proeven over het roode en het blauwe
licht worden voortgezet en daar zullen
we na dit winterseizoen later wel meer
van hooren.
Nu we toch over bestraling bezig zijn
en zoo erg wetenschappelijk aan den
gang zijn, wat voor een keertje ook wel
eens interessant is, wil ik meteen proe
ven op kippen met een heel ander soort
stralen bespreken, n.l. met X-stralen. Van
de X-stralen is het bekend, dat zij door
het lichaam heendringen en daarbij be
paalde weefselcellen aantasten, zelfs doo-
den kunnen. Van deze eigenschap heeft
men ook gebruik gemaakt voor de ge
nezing van gezwellen in het lichaam.
Nu werken de X-stralen ook in op de cel
len van de geslachtsklieren, vandaar dat
men geprobeerd heeft op deze manier
hanen te kapoeniseeren. Nu is het goed,
dat we de vorige maal wat over hormo
nen hebben gehoord en zoo ongeveer
weten wat ze in het lichaam doen.
Welnu, de groei van de kam van
hanen, die heel eigenaardig opgebouwd
is uit allerlei weefselcellen met zeer
veel bloedvaten, berust op de werking
van een hormoon dat door de geslachts
cellen afgescheiden wordt. (Ook de ont
wikkeling der hanenveeren berust op dat
hormoon, evenals vele andere oigen-
schanpen van den haan,) En nu durf
ik al weer een stapje verder gaan, het
hormoon wordt niet alleen in net bloed
afgegeven door de klieren, doch vanuit
het bloed 'kan het de nieren passeeren
en in de urine terecht komen. De won
derbaarlijkste proeven neemt men tegen
woordig met hormonen die men uit urine
van mannelijke of vrouwelijke dieren
haalt, waarbij weer groote verschillen
zijn te constate eren in de urine van
drachtige en niet drachtige dieren.
Maar we hebben het nu over kippen of
liever gezegd hanen en weten dus nu
dat de eigenaardige kam en veerenvor
ming en andere afwijkingen van kapoenen
berusten op het feit dat de geslachts
hormonen niet of onvolledig gevormd
worden. Spuit men dan ook kapoenen
in met mannelijke geslachtshormonen uit
urine dan gaat de kam direct ontwikkelen
en ontwikkelen zich verder allerlei
haneneigenschappen.
Als men nu haantjes met X-stralen
bewerkt worden speciaal de geslachts
cellen die de hormonen vormen aange
tast, vandaar dat men door middel van
bestraling met X-stralen hanen zonder
operatie kapoeniseeren kan. By varkens
is "dit trouwens beter gelukt dan bij
hanen, want de hanen kregen wel ka
poeneigenschappen maar tevens bleken
andere cellen van het lichaam aange
tast te worden, zoodat de dieren in groei
achterbleven.
By verdere proeven werden de dieren
op 'een leeftijd van zes weken bestraald
met verschillende hoeveelheden z. g.
Rhöntgen-eenheden vanaf 1750 R. E. tot
2700 R.E. toe. Toen ze 22 weken oud
waren werd van deze hanen de buik
holte geopend en werd onderzocht, in
vergelijking met normale hanen, in hoe
verre de geslachtsklieren veranderd
waren. Daarna werd de buikholte weer
dicht gehecht en hield men de hanen
aan voox verdere onderzoekingen. Het
bleek nu dat de klieren van normale
banen ongeveer 12 bij 4 m.m. groot
zijn doch bij de bestraalde hanen ver
achtergebleven waren in groei en niet
grooter dan 3 k 4 bij 1 k 2 m.m.
waren. De 'kammen en kinlellen der be
straalde hanen bleven kleiner dan nor
maal en allen verloren het vermogen
om te kraaien. Dit is dus weer een
interessant verschijnsel.
In tegenstelling met geopereerde hanen,
echte kapoenen dus, behielden de be
straalde banen hun typische hanen
veeren en bleven ook in groei achter.
Uit deze proeven blijkt dus dat bewer
king van haantjes met X-stralen ten
einde ze te kapoeniseeren nog niet goed
gelukt is. Zulke onderzoekingen zijn van
veel belang, vooral voor Duitsehland,
waar men geen operatie meer mag ver
richten op dieren die niet bewusteloos
gemaald; zijn. Het gewone kapoeniseeren
is daar dus door de wet verboden en
als men eerst alle haantjes stuk voor
stuk onder narcose moet brengen wordt
de operatie erg bemoeilijkt.
Uit deze artikelen over hormonen en
allerlei stralen zien we inmiddels wed
dat er hard gewerkt wordt om allerlei
interessante problemen op kippengebied
op te lossen.
Dt B. J. G. TE HENNEPE.
Vragen, deze rubriek betreffende, kun
nen door onze abonné's worden gezonden
aan Dr Te Hennepe, Driergaardesingel
96 a te Rotterdam. Postzegel voor ant
woord insluiten en blad vermelden.
(Nadruk verboden.)
TELEGRAFISCH WEERBERICHT.
Verwachting tot den avond van 28 Nov.:
Zwakke tot matige meest Z.W. wind,
nevelig tot zwaar bewolkt, weinig of geen
regen, weinig verandering in tempera
tuur.
Stand van hedenmiddag 3 u.
Licht op voor fietsen:
Woensdag 4 u. 30 min.
UIT HET ZEEEUWSCH VERLEDEN
door A. M. WESSELS.
De Landwachten van Zuid-Beveland.
Het is bekend, dat Goes en Zuid-Beve
land in het begin van den oorlog met
Span'je, de zijde van den Spaanschen ko
ning bleven kiezen nog lang, nadat de
rest van Zeeland zich vódr den Prins van
Oranje had verklaard.
Stad en eiland dienden dan ook den
Spanjaarden te dier tijde als operatiebasis
d.w.z. van hieruit deed men in de verloren
gedeelten strooptochten en uitvallen, en
hier keerde men telkens als in een veilig
bolwerk terug.
Een veilig bolwerk I Als Goes en Zuid-
Beveland dit werkelijk voor de Spanjaar
den zouden zijn, moesten zij er dus een ge-
duohte macht onderhouden.
In het begin van 1574 zond de Spaan-
sche landvoogd uit Bergen op Zoom een
vloot over de Schelde, die moest trachten,
Middelburg te bereiken. De Prins was
hiervan te voren onderricht en zond zijn
admiraal Boisot den Spanjaarden tege
moet. Tusschen Ierseke en Gorishoek ont
moetten de twee vloten elkaar, en daar
werd een moorddadigo zeeslag geleverd,
waarbij veel Spaonsohe schepen worden
vernield en vele Spaanscho soldaten ovor
boord werden gesmeten. Andore schepen
ontkwamen door de vlucht en zetten de
krijgslieden op Zuid-Beveland aan wal.
Hier was men toen gezegend met 'bijna
700 Spaansche soldaten, behalve de vrou
wen en kinderen van deze. Een betrouw
baar kroniekschrijver vermeldt, dat dit
krijgsvolk den armen burger en zijn huis
gezin het vleesch en bloed van 't lichaam
aten, de menschen behandelden als slaven
en niet ophielden om hen te bestelen.
De landvoogd bepaalde, wat de burgers
verplicht waren den soldaten te leveren
en tot welken prijs. Zeventien en een half
ons brood van gebuilde tarwe, moest men
hen geven voor een halven stuiver. Een
pond 'koe- of ossenvleesch voor een bras
penning en een stoop bier voor een halven
stuiver.
Twee soldaten moesten een kamer heb
ben, een bed met twee lakens, die eens in
de 14 dagen verschoond moesten worden.
Elke week een tafellaken en vier handdoe
ken en verder het huisgereedschap, dat in
huis aanwezig was. Voor kaarsen en an
dere kleinigheden moest men eiken soldaat
nog een kroon per maand geven.
Dat men 'bij. het 'genoemde aantal solda
ten onder zware lasten zuchtte, is duide
lijk. Daarom verzocht men van de Span
jaarden bevrijd te mogen worden en Duit-
sche huurtroepen in hun plaats te mogen
ontvangen, die veel minder eischend wa
ren en zich ook minder aan de bezittingen
der burgers vergrepen.
Aan dit verzoek werd in zooverre gevolg
gegeven, dat alle Spanjaarden op 200
na, die de stad Goes moesten beschermen
vertrokken. Een Duitsch vendel zou het
eiland bewaken. Aan dit vendel, dat zijn
eigen kost deed, moest maandelijks een
som van 900 gouden kronen (elke kroon
gold 40 stuivers) betaald worden. De gou
verneur moest als zoodanig f 100, en als
bevelhebber der Spaansche soldaten 8 kro
nen van veertig stuiver per maand ontvan
gen.
De CDuitschers, op wie men nog al ver
trouwd had, vielen echter tegen.
Toen zij namelijk bemerkten, dat de
Spanjaarden in de stad goedkoop moesten
geholpen worden, weigerden zij ook meer
te 'betalen. Bovendien werd de bezoldiging
van het vendel van 900 op 1000 kronen
gebracht.
'Ging men hierover en over het voortdu
rend roeven der Spanjaarden klagen, dan
werd men steeds afgescheept met de aan
maning, om nog wat geduld te hebben,
't Zou best in orde komenl Bij dezen stand
van zaken, was het niet te verwonderen,
dat de gemeenten van Zuid-Beveland liefst
maar zoo weinig mogelijk soldaten in gar
nizoen kregen en dat er tusschen de be
sturen telkens oneenigbeid kwam, omtrent
dit aantal en omtrent de verdeeling der
kosten.
'Om hierin te voorzien werd een alge-
meene vergadering gehouden van de wet
houderschappen 'der stad Goes en de om
liggende dorpen. 'Op die vergadering koos
men zes gevolmachtigden, en wel den Bal
juw, twee Burgemeesters en twee Sche
penen van Goes en den Dijkgraaf van het
waterschap Bewesten Yerseke.
Nadat deze zes heeren de soldaten en de
omslagen hadden verdeeld, regende het
van alle kanten klachten en bezwaar
schriften. Vooral de inwoners en de am
bachtsheer van Kruiningen protesteerden
krachtig.
Daarom zond de landvoogd twee raad-s-
heeren uit het hof van Bra'bant, die de
omslagen per gemet lands verdeelden. Aan
de indeeling der soldaten waagden deze
zich echter niet.
De kwestie bleef dus hangen tot het be
stuur van Goes met de burgerij der stad
besloot, om van elke honderd soldaten er
dertien in garnizoen te nemen, terwijl de
overigen door zes gemachtigden over het
platteland zouden worden verdeeld. Bo
vendien werden zij, die geen landerijen
bezaten, door de gemachtigden hoofdelijk
geschat en aangeslagen.
Toen 'kort daarna ook de burgers zelf
zich mochten wapenen, om stad en eiland
beter tegen den Prins van Oranje te kun
nen verdedigen, kregen de zes gemachtig
den ook dit zaakje op te 'knappen.
Zij' lieten wapenen koopen en uitdeelen,
zij' bepaalden de plaatsen en de sterkte der
wachten, en stelden bevelhebbers aan. Sol
daten en gewapende burgers werden „de
landwacht" van het eilend genoemd.
Deze bleef bestaan, ook toen Goes en Z.
Beveland onder den Prins waren geko
men, maar nu natuurlijk met de opdracht,
het eiland tegen de Spanjaarden te verde
digen.
De zes gemachtigden, toen gecommit
teerden tot de landmacht genoemd, hadden
onder hun bevelen ook de extra-ordinaire
compagnie of de „rooie roe".
Deze roode roe was een politiecorps, dat
het eiland zuiver moest houden van „om-
leurders, bedelaars, landloopers en 'derge
lijke, die niet een eerbaar handwerk uit
oefenden."
Toen de politieke verwikkelingen afna
men, en na den oorlog met Spanje de toe
stand rustiger werd, verdwenen ook de
landwachten.
Boeren helpen zichzelf.
In verband met de graancrisis zijn ver
scheidene boeren in Bretagne er toe over
gegaan zich zelf te helpen.
Daar het bun door de van hoogerhand
vastgestelde graanprijzen niet mogelijk
was hun voorraden van de hand te doen,
hebben zij besloten het zelf te malen.
Van het meel zullen zij zelf brood bak
ken en dit tegen een goedkooperen prijs
rechtstreeks aan de consumenten in de
stad verkoopen.
In de omgeving van Rennes zijn reeds
drie van zulke bakkerijen in bedrijf en per
dag wordt 1800 kilogram brood afgele
verd.
De boeren verklaren dat zij door deze
maatregelen tevens weer het „goede
brood" van vroeger willen invoeren.
i Het drama te '®Graveni-i
bage. De politie heeft de vrouw uit de
Kranestraat te Den Haag, die Donder
dagmiddag j.l. gearresteerd werd in ver
band met den dood van een kindje van
8 maanden, op vrije voeten gesteld.
Het sectie-onderzoek heeft uitgewezen,
dat opzet om bet kindje van het leven te
berooven, uitgesloten moet worden ge
acht. Wel zal de vrouw vervolgd worden
ter zake van dood door schuld en even
tueel wegens verwaarloozing van het
kind.
i De oplichting van een
pseu do-broed er in Noord-
Limburg. Onder verdenking van zich
als pseudo-hroeder aan oplichting op
groote schaal in Noord-Limburg te heb
ben schuldig gemaakt is Zaterdag door de
politie te Trier aangehouden de 25-jarige
Duitscher L. D.
Alvorens te worden uitgeleverd zal de
aangehoudene zich wegens oplichting in
Rijnland en Westfalen, voor het Duitsche
strafgericht hebben te verantwoorden.
Auto rijdt tegen een boom.
Maandagavond had op den Rijksstraat
weg onder de gemeente Nuland een auto
ongeluk plaats. Een groote luxe auto reed
met volle vaart tegen een langs den weg
staanden boom. De 5 inzittende passa
giers werden uit de auto in een sloot ge
slingerd en kregen allen niet-levensge-
vaarlijke verwondingen.
De auto was totaal vernield.
Vergiftigingsverschijnse-
1 e n. In den nacht van Zaterdag op Zon
dag hebben zich te Oss in het gezin van
v. L. bij verschillende huisgenooten, ver
giftigingsverschijnselen voorgedaan. Deze
vergiftiging is waarschijnlijk ontstaan
door het nuttigen van ondeugdelijke kaas.
Des nachts werden 3 kinderen benevens
de echtgenoote van v. L. wakker door
hevige maagkrampen, later gevolgd door
brakingen.
Bij den oudsten zoon, die 'savonds niet
gegeten had, kwamen deze verschijnselen
niet voor.
De toestand der patiënten liet zich zoo
ernstig aanzien, dat direct medische hulp
werd ingeroepen. Zondagochtend trad
eenige verbetering in en hoewel het
levensgevaar is geweken, moeten de pa
tiënten nog te bed blijven.
Belasting gebouwde eigendommen.
Geachte Redactie,
De schrijver „Veritas" van de „Goesche
Penkrassen" heeft in Uw nummer van
Vrijdag 23 dezer een punt aangeroerd, dat
ook velen buiten Goes zal interesseeren.
Het wil mij edhter voorkomen, dat „Ve-
ritas" eenigszins eenzijdig is in zijn oor
deel. Vandaar, dat ik de vrijheid neem
U beleefd te verzoeken mij wel te willen
toestaan een andere zienswijze naar voren
te brengen.
Voorop zij gesteld, dat de polderlasten
geacht moeten worden bestemd te zijn tot
bestrijding der kosten van onderhoud van
waterkeerende dijken en versterkingen in
de eerste plaats, en van andere middelen
dienende tot bescherming van de in het
waterschap gelegen eigendommen, zoowel
gebouwd als ongebouwd.
Maar tevens dienen zij tot het vormen
van een kas, waaruit renten en aflossin
gen terzake van leeningen, aangegaan tot
het doen van buitengewone uitgaven, moe
ten worden betaald.
Men moge zich deze buitengewone uit
gaven niet meer herinneren, hetgeen ove
rigens een gunstig teeken is, doch de
schuldenlast van ons Waterschap wijst
maar al te duidelijk aan, dat zij zijn noo-
dig geweest, ook ais voorzorgsmaatregel.
M. i. is de nieuwe bepaling in het Al
gemeen Reglement voor de polders en wa
terschappen in Zeeland, dat een geschot
kan worden geheven van de gebouwde
eigendommen zeer toe te juichen en be
wijst zij, dat de Provinciale Staten van
Zeeland van de billijkheid eener toepas
sing dier bepaling overtuigd zijn, afgezien
van de vraag of gewone, dan wel buiten
gewone omstandigheden daartoe aanlei
ding zouden moeten geven. D'at door toe
passing dezer bepaling de buiten de pro
vincie wonende groote grondbezitters
daarmede (in de eerste plaats?) gebaat
zouden zijn ligt in de rede. Alle grond
bezitters zullen echter gedeeltelijk ontlast
worden. Maar daar staat tegenover, dat
velen hunner, die de beschikking hebben
over een gebouwd eigendom, naar dit
nieuwe belasting-object zullen worden
aangeslagen. Zij zien dus eenerzijds den
aanslag voor hun ongebouwde eigendom
men verlagen, doc'h anderzijds een aan
slag invoeren voor het gebouwd.
Zeker, tal van menschen zouden belast
worden zonder hierin zeggenschap te heb
ben. Maar is het met de heffing op bet
ongebouwd thans anders? Men moet ook
onder het huidige stelsel immers eigenaar
zijn van een bepaald aantal hectaren
grond om stemgerechtigd ingeland te kun
nen zijn.
Het nieuwe reglement verleent ook
thans stembevoegdheid aan de volle eige
naars, opstalhouders of vruchtgebruikers
van gebouwde eigendommen, die aan de
gestelde voorwaarden voldoen.
Ik acht het. M. de R., op grond van bo
venstaande zeer billijk, dat de eigenaren
van het gebouwd overeenkomstig een door
de algemeene vergadering van stemge
rechtigde ingelanden onder hoogere goed
keuring aan te leggen maatstaf 'bijdragen
in de kosten der waterschapshuishouding.
Voor de mij verleende plaatsruimte zeg
ik u beleefd dank.
CHR. GLERUM.
Wemeldinge.
