Ook al Griep?
AKKER.CACHE15
EERSTE BLAD
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie
VkIJDAG 23 NOVEMBER 1934
DAGBLAD VOOR OE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 4/
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
ve Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën SO cent per regel, ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Concentratie
ning.
electriciteitsvoorzle-
De concentratie bij het onderwijs vindt
over het algemeen weinig instemming.
Maar concentratie van gas- en electri-
citeitsbedrijven wordt door velen toege
juicht.
Dit bleek opnieuw bij de behandeling
van de Waterstaatsbegro oting in de af-
deelingen van de Tweede Kamer.
„Verscheidene leden vroegen, volgens
het verslag, of eindelijk in 1935 de zoo
vaak bepleite concentratie van de elec-
triciteitsvoorziening kan worden ver
wacht. Zij waren van oordeel, dat op dit
punt het beleid van den Minister niet
voldoende doortastend is. Gaarne zouden
zij vernemen, welke maatregelen dienaan
gaande zijn te verwachten. Zij meenden,
dat groote voordeelen in dit opzicht zijn
te bereiken door concentratie van, of
betere samenwerking tusschen electri-
sche bedrijven."
Verdient concentratie van dergelijke
bedrijven op de manier zooals velen dat
wenschen, inderdaad zoo warme instem
ming?
Eenige concentratie kan inderdaad
gewenscht zijn om levenskrachtige bedrij
ven te krijgen. Er zijn echter grenzen.
Er zijn muziekcorpsen, die als leuze
schijnen te hebben: „hoe harder hoe
mooier".
En op het gebied van de bedrijfspolitiek
van gas- en electriciteitsbedrijven zijn er
die op het standpunt staan: „hoe grooter
hoe beter".
De ervaring heeft echter geleerd, dat
deze leuze niet opgaat
Ook dat er aan al te groote en uitge
strekte bedrijven zekere bezwaren zijn
verbonden. Bezwaren, die zich vooral
sterk zullen doen gevoelen in tijden van
teruggang, als „aanpassing" wat betreft
de prijzen enz. noodzakelijk wordt.
Er is ook een ander bezwaar.
De luchtbeschermingsdienst heeft de
volle aandacht van de autoriteiten. Een
bewijs, dat men met de mogelijkheid van
luchtaanvallen terdege rekening wil
houden.
Natuurlijk zullen dergelijke aanvallen
zich in de eerste plaats richten op de
centra van licht en kracht. Eén goed ge
lukte luchtaanval kan oorzaak zijn, dat
de licht- en krachtvoorziening van een
geheele provincie in het ongereede raakt.
Een te ver doorgevoerde concentratie is
daarom niet zonder bezwaren en gevaren.
JOEGO-SLAVIE BESCHULDIGT
HONGARIJE.
Gisteren heeft Fotitsj, de permanente
vertegenwoordiger van Joego-Slavië 'bij
den Volkenbond, de Joego-Slavische nota
over den mooxd-aanslag te Marseille aan
Avenol ter hand gesteld.
De schandelijke misdaad van Marseille,
die alle beschaafde volken heeft geschokt,
aldus de nota, verplicht de Joego-Slavi
sche regeering onder de aandacht van den
Volkenbond zekere bijzonder ernstige zij
den van deze aangelegenheid te brengen,
die aan het licht zijn gekomen door het
poli'tie-onderzoek in verschillende landen
en die in staat zijn, de goede ver
st a n d h o u d i n g en d e n v r e d e t u s-
schenJoe'g o-S 1 a v i en z ij n b u u r-
staat Hongarije te verstoren.
De resultaten der enquête, die tengevolge
van de moorden van Marseille is gehou
den, hebben aangetoond, dat deze misdaad
georganiseerd en uitgevoerd is met deel
neming derzelfde terroristische elementen
die hun toevluchtsoord in Hongarije had
den en die in dit land dezelfde medeplich
tigheid als voorheen zijn blijven genieten.
Door hun verklaringen is komen vast te
staan, dat zij niet slechts asyl in Hongarije
hebben genoten, maar dat zij daar zelfs in
een groep verblijf hebben gehouden tot
den vooravond van den aanslag.
De resultaten van de enquête toonen op
een bizonder ernstige en treffende wijze de
verantwoordelijkheid der Hongaarsche
autoriteiten aan voor de hulp en den steun
die verleend werden aan de terroristische
actie van zekere uitgeweken Joego-Slavi
sche onderdanen.
Het Joego-Slavische volk, gekwetst in
het diepste zijner gevoelens, gelooft dat
volledig licht moet worden geworpen op
de omstandigheden, waaronder de schan
delijke aanslag is voorbereid en uitge
voerd.
De faciliteiten en de bescherming, die de
misdadigers op het Hongaarsche grondge
bied gedurende een langdurige en tot in
details af dalende voorbereiding hebben ge
noten, zijn schier ongelooflijk.
Met het oog op den ernst van deze fei
ten ziet de Joego-Slavische regeering zich
genoodzaakt een discussie over den toe
stand die op ernstige wijze de betrekkin
gen tusschen Joego-Slavië en Hongarije
in gevaar brengt, en die den vrede en de
goede verstandhouding tusschen de volken
dreigt te verstoren, 'bij den Volkenbonds
raad aanhangig te maken.
Het Duitsche leger.
In de Fransche kamercommissie voor
legerzaken heeft het radicaal-socialisti
sche kamerlid Archimbeau, rapporteur
der oorlogsbegrooting, rapport uitge
bracht. Uitvoerig wijdt Archimbeau daar
in uit over de herbewapening van
Duitschland.
Hij constateert, dat Duitschland van
1932 tot 1934 zijn oorlogsbegrootingon
met 40 pet. heeft verhoogd.
Het geregelde leger zal tegen het einde
van 1934 zijn effectieven van 100.000 op
300.000 man hebben gebracht door mid
del van in dienst neming en vervroegde
recruteering. In 1935 zal het dit leger tot
400.000 man verhoogen.
In de arbeidskampen volgen 250.000
jongelieden een individueele opleiding
voor soldaat.
De politie, welke militair bruikbaar is.
telt 100.000 man. die over vliegtuigen,
machinegeweren en automitrailleurs be
schikken.
De S.S. tellen 200.000 man en dit aan
tal stijgt nog. Het „Feldjagerskorps is
100.000 man sterk, de in kazernes aan
wezige hulptroepen 80.000; in het voor
jaar zullen het er 100.000 zijn.
Aldus zullen de permanente strijd
krachten van Duitschland in 1935 tot
600.000 man toenemen.
Ondanks het verdrag van Versailles
heeft Duitschland afgerichte reserves, o.a.
de paramilitaire formaties. Die reserves
bevatten o.a. 300.000 ex-politie-mannen,
400.000 jongemannen uit de Hitler-for-
maties en den arbeidsdienst, 1.400.000
oud-strijders van 35 a 45 jaar, terwijl van
de paramilitaire formaties, die 30 Juni
werden ontbonden, 1.000.000 man in ge
val van oorlog, na een korte-oefening,
dienst zou kunnen nemen.
Het rapport bevat nog een aantal an
dere cijfers, betreffende S.S., S.A., het
automobielcorps, de grensmilitie enz. en
concludeert daaruit, dat bij een eventueele
mobilisatie het Reich 4.900.000 man on
middellijk zou kunnen oproepen.
Behalve de handelsluchtvaart, welker
personeel een militaire opleiding krijgt,
zal het D'eutscher Luftsport Verband 3500
tot 4000 piloten leveren. Verder brengt
Duitschland een belangrijk bouwprogram
van oorlogsvliegtuigen of militair bruik
bare vliegtuigen ten uitvoer, zet de mo
toriseering van verschillende wapenen
voort en richt de fabrieken voor oorlogs
doeleinden in.
Het rapport eindigt met eraan te her
inneren dat Duitschland in enkele dagen
reeds 750.000 man op de been kan bren
gen en deze mobilisatie met 50 divisies
kan dekken, van een totaal sterkte, als
hoven aangegeven.
Naar de „United Press" verneemt, is
men in Duitschland begonnen met do
uitvoering van een program tot spoed
opleiding van nationaal-socialistische
vliegers. De uitvoering van dit program
gaat hand in hand met een aanzienlijke
uitbreiding van het aantal vliegvelden.
Griekenland bestelt 250 vliegtuigen.
Naar van bevoegde zijde wordt mede
gedeeld, heeft de regeering besloten, 250
militaire vliegtuigen te bestellen.
Voorts werd besloten tot het aangaan
van een leening, groot 20O millioen drach
men, voor het bouwen van meer vlieg
tuighavens ten bate van het internatio
nale verkeer.
Een bende valsche munters gearresteerd.
Ambtenaren van de federale politie te
New-York hebben een bende van ver
vaal digers van valsche bankbiljetten op
gespoord. Twaalf leden van de bende,
een vrouw en 11 mannen, zijn reeds in
hechtenis genomen.
Voorts zijn in verschillende schuil
plaatsen 7000 uitstekend nagemaakte
bankbiljetten van 100 en 3 drukpersen
in beslag genomen.
De bende moet het laatste jaar in New-
York en Newark voor een bedrag van
2 millioen aan valsche bankbiljetten
in omloop hebben gebracht.
Frankrijk bouwt zijn luchtvloot uit.
Generaal Denain, de Fransche minister
van luchtvaart, heeft voor de kamercom
missie inzake de luchtvaart uiteengezet,
dat voor de moderniseering van de Fran
sche vliegtuigen en voor de veranderin
gen, waardoor de machines voor oorlogs
doeleinden kunnen worden gebruikt, drie
en een half milliard francs noodig zou
den zijn.
Hij wees er op, dat sedert Goering in
Duitschland minister van luchtvaart is,
er geweldige voorbereidingen worden ge
troffen ter uitbreiding van de luchtvaart
in Duitschland.
Begin 1935 zal Duitschland beschikken
over ongeveer 1100 militaire vliegtuigen.
Het aantal Fransche vliegtuigen is
grooter, maar zij zijn minder modern.
Dank zij de credieten, waarover de
minister beschikt, hoopt hij echter spoe
dig een programma te kunnen uitvoeren,
dat gelijk is aan dat van Duitschland.
De commissie stond daarna toe, dat
voor 'de militaire luchtvaart 3Vz milliard
franc zullen worden beschikbaar gesteld,
verdeeld over drie jaar. Daarbij komen
dan nog de jaarlijksche begrootingspos-
ten voor het ministerie van luchtvaart
van 2V» milliard franc.
Korte Berichten.
De financieele moeilijkheden van
het kanton Genève zijn de laatste dagen
zóó groot geworden, dat men zich ge
dwongen heeft gezien, het uitbetalen der
salarissen van het onderwijzend perso
neel uit to stellen.
In een circulaire wordt er bij de on
derwijzers op aangedrongen geduld te
oefenen.
De Tsjechische posterijen hebben
ontdekt, dat er groote hoeveelheden na
tionaal-socialistische literatuur over de
grens worden gesmokkeld, en wel als kin
derboeken. Zoo zijn vele exemplaren van
Hitler's „Mein Kampf" verzonden on
der titel als „Betty en haar vriendinnen",
„Het stoutste meisje op school" enz.
De Brusselsche winkeliers hebben
besloten de lichtreclames en buiten-ver
lichtingen aan hun zaken des avonds niet
meer te laten branden. Hiermee willen zij
de aandacht vestigen op hun eisohen
voor goedkooper electriciteitstarief, la
gere huren en belastingen en steunverlee-
ning tegen de eenheidsprijswinkels, die,
naar zij zeggen, de kleine winkels kapot
maken.
De winkeliers hebben een petite gericht
tot Koning Leopold en hierin hun grieven
uiteengezet.
Te Kissingen zijn de gebroeders
Liebmann, winkeliers in manufacturen,
wegens het vragen van te hooge prijzen,
gearresteerd. De Liebmanns zijn joden.
PRINSES JULIANA TE LONDEN.
De Prinses bij de bruid.
Den eersten avond reeds, dat H.K.H.
Prinses Juliana in verband met het aan
staand huwelijk van Prins George eu
Prinses Marina in Londen vertoefde
heeft, naar aan de „Telegr." gemeld
wordt, op de Nederlandsche legatie een
officieele maaltijd plaats gehad te Harer
eere.
Eén uitgelezen gezelschap heeft daar
aan deelgenomen. Alle prinsessen en
prinsen, welke op het oogenblik in Lon
den vertoeven, hadden er een uitnoodi-
ging voor ontvangen. Ook de Engelscha
Kroonprins, de Prins van Wales, bevond
zich onder de gasten van den Nederland-
schen gezant, jhr mr R. de Marees van
Swinderen.
Prinses Juliana was gisteren de eersto
bezoekster van prinses Marina. H.K.H.
bleef ongeveer een uur bij de bruid. Ver
schillende zaken, die in verband met de
huwelijksplechtigheid staan en met de rol,
die prinses Juliana hierbij als bruids
meisje zal spelen, werden tusschen de
beide prinsessen besproken.
Ook de bruidsmeisjes-japon werd aan
gepast. H.K.H. maakte eveneens kennis
met de twee andere bruidsmeisjes, d'o
zich te Londen bevinden, n.l. prinses
Irena van Griekenland en Groothertogin
Kyra van Rusland. Woensdag a.s. zal in
de Nederlandsche legatie op Portman
Square een diner worden gegeven, waar
alle bruidsmeisjes en de voornaamste te
Londen aanwezige prinsen aanwezig zul
len zijn.
De Nederlandsch-Duitsche clearing.
Gisteren zijn aan het departement van
©economische zaken besprekingen tus
schen een Nederlandsche en een Duitsche
delegatie aangevangen, die voorloopig
over een wijziging van het onlangs opge
zegde clearing-verdxag zullen handelen.
De Nederlandsche delegatie, die onder
leiding staat van dr H. M. Hirschfeld,
directeur-generaal van handel en nijver
heid, bestaat verder uit de heeren Ries,
Schaepman, Rutgers, Bonthuis, Posthu-
ma, Kortenhorst, Valstar en Philipse,
secretaris.
De geblokkeerde Duitsche vorderingen.
Minister Steenberghe heeft gistermid
dag in de Tweede Kamer medegedeeld,
dat binnen enkele dagen de eerste uitbe
talingen zullen geschieden van geblok
keerde vorderingen op Duitschland, ont
staan vóór 24 September.
Middel-Europeesche tijd en de Spoor
wegen.
Nu de Tweede Kamer heeft besloten, tot
invoering van den Middel-Europeeschen
tijd, hebben wij hij de Spoorwegen geïnfor
meerd, of tegen dit besluit practische be
zwaren bestaan.
De secretaris van de directie, jhr dr G
Beelaerts van Blokland, deelde mede, dat
zich geen technische moeilijkheden van
welken aard ook, zullen voordoen, mits de
nieuwe tijd wordt ingevoerd bij den in
gang van de nieuwe 'dienstregeling, dus op
15 Mei, en als slechts eenige maanden te
voren van den juisten datum wordt ken
nis gegeven.
De omstandigheden, dat de Spoorwegen
vroeger hebben geadviseerd tot aansluiting
hij den West-Europeeschen tijd, vloeide
I voort uit de overweging, dat Nederland
geografisch tot de Westersche landen be
hoort en dus ook heter den tijd kon voeren
van Frankrijk, Engeland, en België. Tech
nische voordeelen speelden daarbij geen
enkele rol.
Het besluit om zich, wat de tijdregeling
betreft, voortaan op Duitschland en de
andere Middeleuropeesche staten te ori-
enteeren, 'brengt dus voor de inrichting
van de nieuwe dienstregeling geen groo-
tere moeite mee dan de verwisseling van
zomer- en 'zonnetijd.
Vaccinatie nog niet geheel onschadelijk.
In een nota naar aanleiding van het
I verslag over het wetsontwerp tot verlen
ging van den geldigheidsduur van tijdelijke
bepalingen betreffende de vaccinatie zegt
j de minister van sociale zaken, dat de vac-
i cinatie op zeer jeugdigen leeftijd nog niet
I volstrekt onschadelijk genoemd kan wor-
I den, omdat er enkele gevallen van com-
plicatie na inenting beneden het jaar zijn
voorgekomen. Daarom meent de minister,
dat hiji ten aanzien van de vaccinatie op
zeer jeugdigen leeftijd zich van dwingende
maatregelen moet onthouden.
Verlaging premie Ziektewet.
Ter aanvulling van het bericht over de
premieverlaging voor de ziekte-verzeke
ring, die hoogstwaarschijnlijk 1 Januari
a.s. zal ingaan, kan het „Volksblad" nog
mededeelen, dat deze verlaging alleen zal
gelden voor de Raden van Arbeid, die op
grond van de uitkomsten van de afloopen-
de vijfjarige periode van de werking van
de Ziektewet, een verzoek tot premiever
laging hij den minister van Sociale Zaken
indienen.
Van de 22 Raden van Arbeid hebben
thans de Raden van Den Haag, Utrecht,
Breda, Middelburg, Den Bosch, Amers
foort, Maastricht en Groningen zulk een
verzoek ingediend.
Men deelde mede, dat de balansen van
de Raden van Arbeid de verwachtingen
wettigen, dat nog meerdere verzoeken zul
len inkomen, zoodat de verlaging dan toch
ten naastenbij een algemeen 'karakteT zou
krijgen. Dienaangaande valt echter nog
niets met zekerheid te zeggen.
BIJZONDERE WINTERSTEUN VOOR
VALIDE WERKLOOZEN.
Regeering stelt 2 millioen beschikbaar.
De Minister van Sociale Zaken heeft
het volgende aan de Tweede Kamer mede
gedeeld:
In de zitting van 9 November 1934
heeft de voorzitter van den Raad van
Ministers in beginsel toegezegd, dat de
Regeering bereid zou zijn, nu de organi
satie van een doeltreffende „Winterhilfe"
nog niet voorbereid is, een tegemoetko
ming te verschaffen om die particuliere
hulp te steunen. Daarbij werd gezegd, dat
over den vorm daarvan beter zou kunnen
gesproken worden bij de behandeling van
hoofdstuk X-A.
Een bijzondere reden noopt den Minis
ter het resultaat van de overleggingen der
Regeering in zake die tegemoetkoming
ter kennis van de Kamer te brengen. Het
is hem namelijk bekend, dat van parti-
ciliere zijde overwogen wordt met het
oog op dezen winter een bijzondere po
ging te wagen tot het bijeenbrengen van
gelden voor hen, die niet onder de steun
regeling voor werklooze valide arbeiders
vallen. Indien 'dit voornemen zal worden
uitgevoerd, zal het wenschelijk zijn, dat
met die uitvoering binnenkort een aan
vang gemaakt wordt. Waar de Regeering
bereid is voor ditmaal een bijzonderen
steun ten behoeve van de werklooze va
lide arbeiders te verstrekken en waar do
eene actie alsdan de andere actie steunen
kan, was het derhalve wenschelijk, reeds
thans van het voornemen der Regeering
te doen blijken.
De Minister heeft daarom de eer ter
keunis van de Kamer te brengen, dat
de Regeering bereid is te bevorderen, dat
voor eenmaal een bedrag beschikbaar
wordt gesteld, dat omtrent 2 millioen zal
bedragen en dat ten deele zal strekken
tot verhooging van een Kersttoeslag, ge
lijk deze reeds enkele jaren wordt ver-
Binnenland.
De Tweede Kamer over de begrootingen
van Economische Zaken en Defensie.
Het betalingsverkeer met Duitschland.
Bijzondere wintersteun aan de werkloozen.
Buitenland.
Krasse nota van Joego-Slavië over Hon
garije.
Duitschland bewapent 'zich.
Uitbreiding Fransche luchtvloot.
Die hoofdpijn, dat gevoel van
riek rijn en die pijnen overal
rullen dan snel verdwijnen met
Volgent recept ton Apotheker Dumonl.
strekt, en grootendeels tot vergrooting
van het bedrag, dat het Nationaal Crisis
Comité ter beschikking hebben zal voor
den z.g. B-steun.
De bedoeling is, dat deze verhooging
en vergrooting geheel voor rekening komt
van de Rijkskas en niet mede door de
gemeenten wordt gedragen. Eén daartoe
strekkende suppletoire begrooting is in
voorbereiding.
De „Uiver" naar Zeeland.
De „Uiver" komt 1 December naar
Haamstede. Een programma is reeds
vastgesteld door het Luchtvaartcomité.
O.m. zullen de lijst met handteekeningen
en eenige souvenirs worden aangeboden
en toespraken worden gehouden. Ook zal
er gelegenheid zijn voor de kranige be
manning en autoriteiten te defileeren.
Een economisch technologisch instituut
voor Zeeuwsch-Vaanderen.
Door het Bureau van de Zeeuwsch
Vlaamsche Kamer van Koophandel is
aan de leden dier Kamer een uitvoerig
rapport toegezonden naar aanleiding van
de vraag van den Commissaris der Ko
ningin in Zeeland, of de oprichting van
een economisch technologisch instituut
voor Zeeuwsch Vlaanderen aanbeveling
zou kunnen verdienen.
Na rijp beraad meent het Bureau aan
de Kamer te moeten voorstellen de gestel
de vraag als volgt te beantwoorden:
le. De oprichting van een economisch-
techuologisch instituut voor Zeeuwsch-
Vaanderen moet wenschelijk worden ge
acht.
2e. In aanmerking nemend, dat in Lim
burg, afgedacht van het bijeengebracht
aandeelenkapitaal van f 10.000, voor dek
king der jaarlijksche kosten f 20.000 be
schikbaar is en dit bedrag reeds te ge
ring! wordt genoemd, is het echter te
voorzien, dat aan het bijeenbrengen der
noodige geldmiddelen voor Zeeuwsch-
Vlaanderen, zelfs indien het daarvoor
procentsgewijze denzelfden steun als Lim
burg van de provincie Zeeland zou ont
vangen, zeer groote bezwaren zullen ver
bonden zijn.
Indien het al niet als geheel onmogelijk
wordt beschouwd, zal dit toch vermoede
lijk zonder bdjlzondere maatregelen (de
Kamer denkt hierbij! aan een door de
Kroon aan de gemeenten op te leggen re
geling) niet mogelijk blijken.
3. Ten slotte is de Kamer van oordeel,
dat de oprichting van een economisch-
technologisch instituut voor een ruimer
gebied (tenzijl alleen voor de provincie
Zeeland), uit Zeeuwsch Vlaamsch oog
punt bezien, minder gewenscht is, aan
gezien de Kamer dan daarvan naar haar
meening, die gegrond is op de ervaring
van tientallen jaren, voor dit excentrisch
gelegen gebied weinig resultaat kan ver
wachten.
Gefantaseerd beriqht. On
langs verscheen onder het hoofd: „Oud
moedertje van haar aardappelen beroofd"
een bericht vermeldend dat een oud vrouw
tje in Zeeuwsch-Vlaanderen van een land
bouwer toestemming had verkregen na het
rooien de achtergebleven aardappelen te
verzamelen. Toen zij een zak vol hijeen-
gegaard had, zouden de aardappelen, om
dat zij niet gedekt waren door een vervoer-
biljet, door een controleur zijn in beslagge
nomen en vertrapt, dan wel met een mes
onbruikbaar 'gemaakt.
'Op last van den Minister van Economi
sche Zaken is naar de beweerde feiten
een nauwkeurig onderzoek ingesteld door
den Centralen 'Controledienst. Uit dit on-
