WOENSDAG 14 NOVEMBER 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 39
Staten-Generaal.
Buitenland.
Binnenland
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws.
OP GOEDE ZEEP STAAT:
D^BBELM^N
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
2)e Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10,75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f 0.85.
Bij contract belangrijke korting.
TWEEDE KAMER.
De algemeene beschouwingen over de
Rijksbegrooting.
Het belangrijkste deel van de alge
meens beschouwingen is achter den rug.
Gisteren zijn reeds de replieken begonnen
waarbij als regel weinig nieuws werd
gezegd.
Minister Oud beeft in zijn rede
waarvan wij reeds gisteren nog een en
ander meedeelden er op gewezen, dat
de Regeering de bezuiniging met alle
kracht zal doorzetten. Zij zal bare voor
stellen in één wetsontwerp indienen, om
dat het een groot saneeringsplan betreft
en één geheel is.
D'e minister die zich opnieuw tegen de
valuatie verklaarde eindigde met het vol
gende op te merken:
De toestand is door en door ernstig,
maar als wij ernstig werken, is de toe
stand niet wanhopig. Maar wij moeten
hem aan het volk voorhouden, zooals hij
is. Wij moeten het niet voorstellen, alsof
het geld er wel is, als de regeering het
maar halen wil.
Men kweeke geen noodelooze verbitte
ring. Anders is de ontgoocheling straks
nog veel en veel erger.
Laat ons den toestand voorstellen, zoo
als 'hij is, en laat ons gezamenlijk alles
doen om de moeiijkheden het hoofd te
bieden.
D'aarna begonnen de replieken die van
daag worden voortgezet.
Begrooting van Binnenlandsche Zaken.
In de avondvergadering kwam aan de
orde de begrooting van Binnenlandsche
Zaken.
De heer Van Voorst tot Voorst
(R.K.) wijst op allerei misstanden bij ver
schillende natuurbaden. Het is zaak dat
de Rijkspolitie ingrijpt.
D'e heer Teulings (R.K.) sluit zich
hier in hoofdzaak bij aan. Een gezonde
opvatting van zedelijkheid en betamelijk
heid vindt haar bescherming in een ge
past schaamtegevoel. Er zijn gelukkig
verschijnselen, dat de volkskracht zich
zelve weert; dit worde door de regeering
gesteund.
Mevr. Bakker t-N o r t (V.D;.) vraagt
zuinigheid te betrachten met het bestaand
natuurschoon.
D'e heer Van Dis (S'aatk. Ger.)
dringt aan op betere handhaving van de
Zondagsrust door een scherpere Zondags
wet. Spr. wil voorts wijziging der Begra
feniswet, ten einde het vraagstuk der
lijkverbranding te regelen.
D'e heer Van der Heide (S.D.)
vraagt aan den beer v. Dis. of aan de
consciëntie van voorstanders van lijk
verbranding maar geweld moet worden
aangedaan?
De Minister van Binnen
landsche Zaken, de heer De Wi 1-
d e, herinnert aan de circulaire aan de
burgemeesters betreffende wantoestanden
in het strand- en badleven. Spr. is op dit
punt diligent. Spr. kan niet veel ver
der gaan dan raad geven, om niet in te
grijpen in de autonomie der gemeenten.
Verder te gaan, zou ook liggen op den
weg van sprekers ambtgenoot van
justitie. Deze heeft toegezegd, 'dat de
politie strenger zou optreden. D'e
klachten zijn dan ook niet toege
nomen. Inmiddels kunnen maatregelen
niet gedragen door de publieke opinie,
op den duur toch niet worden gehand
haafd. Men sterke dus die publieke opi
nie.
Het is sprekers ernstig streven de be
staande Zondagswet te handhaven. Hij
overweegt het moeilijke vraagstuk der
Begrafeniswet. Met een bioscoop- en
dansverbod moet men in een land met
een gemengde bevolking zeer voorzichtig
zijn. Hier is in de eerste plaats een taak
voor de ouders.
Bij de artikelen bespreekt mevr. Bak-
k e r-N o r t (V.D.) den aandrang van den
minister op de lagere organen, teneinde
vrouwelijke arbeidskrachten zoo veel mo
gelijk door mannelijke te vervangen. In
het algemeen gaat dit te ver.
De heer Snoeck Henkemans
wijst op het beginsel der gemeentelijke
autonomie. Ofschoon deze Minister van
goeden wille is, moet spr. een waarschu
wend woord doen hooren, vooral nu
steeds meer gemeenten door hun hande
lingen nopen tot ingrijpen door het Rijk.
Mej. Meyer (R.K.) vestigt de aan
dacht op het brandgevaar in bioscopen,
speciaal in kleine gemeenten, en wenscht
strenger toezicht.
De heer T e u 1 i n g s (R.K.) komt op
tegen het voornemen om aan de Commis
sarissen der Koningin tegemoetkoming te
verleenen in de kosten van verwaring,
verlichting en watervoorziening voor hun
ambtswoningen.
Mej. Katz (G.H.) bespreekt de cir
culaire van den minister betreffende de
vervanging van vrouwelijke door manne
lijke arbeidskrachten. Men mag dezen cri
sistijd niet misbruiken om de vrouw ver
der te verdringen.
Spr. dringt aan op betere toepassing
der trekhondenwet.
De heer Lingbeek (H.G.S.) zegt, dat
teveel anti-revolutionaire burgemeesters
worden benoemd.
De heer v. Zadelhoff (S.D.) maakt
bezwaar tegen 's ministers standpunt in
zake de burgerwachten. De sociaal-demo
craten zijin er tegen, dat een deel van het
volk met steun van de regeering zich
wapent tegen het andere. Gewapende par
ticuliere corpsen zijn een gevaar.
Dhr S t e i n m e t z (R.K.) waarschuwt
eveneens tegen aantasting van de auto
nomie der gemeenten.
Er is een bureaucratie aan het werk,
welke leidt naar een doodende uniformi
teit.
Dhr Kooiman (V.D.) uit zijn waar
deering voor den vooruitzien den blik van
dezen minister bij het treffen van maat
regelen, maar hij grijpe alleen bij werke
lijke excessen op salarisgebied in en doe
recht wedervaren aan de inzichten van
lagere ambtenaren.
Dhr D r e e s (S.D.) vraagt den noodlij
denden gemeenten zooveel mogelijk de
zelfstandigheid te laten. In een bepaald
geval moest zoo'n gemeente bedanken
voor 't lidmaatschap van de Heidemaat
schappij, een uitgaaf van f 2, een ander
moest f5 voor schoolreisjes schrappen.
De Minister: bezuiniging bestaat
altijd in kleinigheden.
De heer D r e e s: inderdaad, doch mén
late niet den Rijksambtenaar regeeren in-
plaats van het plaatselijk gezag.
Mevr. De VriesBruins (S.D.)
wijst op onbillijkheden die het ontslag
brengt voor kostwinsters.
De heer Westerman (Nat. Herst.)
zegt dat de gemeentelijke autonomie haar
laatsten strijd voert. Spr. vindt dat heele-
maal niet erg. De gemeentelijke autono
mie is een antiquiteit geworden. De hou
ding van de Regeering om het lidmaat
schap van vrijw. landstorm en burger
wacht te ontzeggen aan leden van de N.
S. B. betreurt spr.
De heer Duymaer v. Twist (A.
R.) verdedigt tegenover dhr v. Zadelhoff
burgerwacht en vrijw1. landstorm, welke
spr. goedkoop werkende instituten noemt
en dankt den minister voor diens steun.
Dhr W e i t k a m p (C.H.) zegt, dat de
leden der Ned. Herv. Kerk zich bij1 de
burgemeestersbenoemingen achtergesteld
voelen.
Hef nieuwe Fransche kabinet.
De regeeringsverklaring van Flandin,
den nieuwen Franschen premier, is door
de Fransche Kamer van 423 tegen 118
stemmen goedgekeurd. Dé socialisten
stemden tegen. Flandin waarschuwde, dat
thans het parlementarisme in Frankrijk
voor den laatsten keer op de proef wordt
gesteld.
Ik vraag, aldus de premier, uw aller
hulp om uit de crisis te geraken en ver
zoek u dringend, zonder uw idealen en
denkbeelden op te geven, mee te werken
voor het bewaren van den inwendigen
godsvrede.
Bij de stemming bleek, dat tegen de
verwachting in de socialisten toch hebben
tegengestemd. Niettemin behaalde de re
geering de zeer belangrijke meerderheid
van 423 tegen 118 stemmen. Ze kan thans
met het noodige gezag haar plannen uit
voeren, waarvan een spoedige aanneming
van de begrooting in de eerste plaats
komt.
Verschrikkelijk bloedbad in China.
D'e stad Joeichin in China is door Chi-
neesche regeeringstroepen op de commu
nisten heroverd.
De communisten hebben in de stad,
waar zij jarenlang hebben geheerscht, een
verschrikkelijk bloedbad aangericht.
Toen gisteren een sterk contingent
Nankingtroepen de stad zegevierend bin
nenrukte, lagen honderden vermoorde
vrouwen en kinderen in de straten. Bo
vendien hebben de communisten duizen
den vrouwen gedwongen hen op hun
vlucht te vergezellen.
De geheele stad is één treurige puin
hoop.
België's regeering afgetreden.
Minister-president de Broqueville heeft
gisteren in de kamerzitting het bekende
besluit medegedeeld, dat hij het ontslag
van de regeering aan den koning zal aan
bieden.
De Broqueville sprak de geruchten te
gen, volgens welke de eensgezindheid on
der de ministers was zoekgeraakt, doch
toen hij dit zeide, werd deze verklaring
met gelach ontvangen.
Kort daarop volgde de verklaring, dat
de regeering aftrad o.m., omdat de twee
financieele specialisten, die met den mi
nister van financiën het geldwezen be
heerden, zich kost wat kost wilden terug
trekken.
Het grootste gedeelte van zijn rede las
de minister-president voor met een alge-
meene onverschilligheid, terwijl de ge
sprekken op de banken der kamerleden
volop voortgingen.
Nadat het ontslag der regeering was
aangekondigd, verlieten de ministers de
zittingzaal.
Amerika heeft hoop opgegeven.
Huil, de Amerikaansche minister van
buitenlandsche zaken, verklaarde dat de
Vereenigde Staten alle hoop hadden opge
geven op een onmiddellijk algemeens
overeenkomst inzake de ontwapening.
Hij! bevestigde dat de Amerikaansche
regeering streeft naar een afzonderlijke
overeenkomst voor het internationale toe
zicht qp den handel in wapenen.
Korte Berichten.
i Naar uit Los Angeles gemeld
wordt, heeft de E'ngelsche vlieger
Kingsford Smith klaarblijkelijk de
hoop op verdere vliegtochten opgege
ven en tracht thans zijn beroemde ma
chine van de hand te doen. In een pers-
gesprek klaagde hij over den tegenslag,
welke hem had achtervolgd.
Naar men vreest, bevinden zich twee
vrouwelijke zendelingen in handen van
roode Chineesche troepen, die het Fin-
sche missiestation te Joeng Sjoean heb
ben 'Overvallen.
De andere zendelingen hebben de
vlucht genomen. Waar zij! zich op het
oogenblik bevinden is onbekend.
Uit Stuttgart wordt gemeld dat de
Würtembergsche dienst voor toezicht op
de prijzen, de winkels van een groot aan
tal slagers voorloopig voor den duur van
vier dagen heeft gesloten. Een onderzoek
heeft n.l. uitgewezen, dat verschillende
slagers zich niet aan de maximum-prij
zen hielden.
Hitiers speciaal gevolmachtigde
voor öntwapeningszaken, Joachim von
Ribbentrop, werd gisteren ontvangen
door den Engelschen minister van buiten
landsche zaken Sir John Simon. Het on
derhoud duurde drie kwartier. Bij het
verlaten van het departement verklaarde
Von Ribbentrop, dat hij geen verklaring
had af te leggen.
Emigratie naar Zuid-Afrika.
Het secretariaat van de Nederlandsch
Zuid-Afrikaansche Vereeniging en het bu
reau van de Stichting Landverhuizing
„Nederland" schrijft, dat de berichten
over gunstige economische toestanden in
de Unie van Zuid-Afrika velen in Neder
land doen denken aan emigratie naar
Zuid-Afrika.
Om teleurstelling te voorkomen moet
er echter de aandacht op gevestigd wor
den, dat er in de Unie in het algemeen
geen gebrek aan arbeidskrachten is en
de werkgevers in de Unie geen personeel
aannemen, dat zich niet aldaar bevindt.
Ieder, die naar Zuid-Afrika wil emigree-
ren, dient dit dus op eigen kosten en eigen
risico te doen en daarbij moet ernstig
rekening gehouden worden met de stren
ge immigratiebepalingen.
Emigratie naar Zuid-Afrika moet o n-
voorwaardelijk worden ontra
den aan ongeschoolde of half geschoolde
arbeidskrachten. Ook geschoolde krach
ten, die niet over voldoende middelen be
schikken om een jaar te kunnen leven en
niet aan de immigratievoorschriften kun
nen voldoen, kunnen beter in eigen land
blijven.
Voor onderwijzers en gegradueerden, die
het onderwijs willen dienen, kantoorbe
dienden en boeren, die niet, of onvoldoen
de, over kapitaal beschikken, geldt het
zelfde.
Mist op de Schelde.
Tengevolge van den mist is gisteren
wederom verscheidene malen vertraging
ontstaan in het verkeer met de provin
ciale boot. Familie van een jongeman uit
Goes, die op dien dag in het huwelijk zou
treden, kon Walsoorden niet bereiken,
waardoor het huwelijk een uur moest
worden uitgesteld.
Een belangrijke vergadering!
Zooals gisteren is geannonceerd zal de
heer H. Oudekerk, secretaris van den
Ned. Chr. Landarbeidersbond te Utrecht,
a.s. Zaterdagmiddag te Middelburg spre
ken over: „Moet de steun aan het land
bouwbedrijf weg?
Deze vergadering gaat uit van de ge
westelijke organisatie Zeeland van Patri
monium, maar ook belangstellende geest
verwanten, zooals leden van A.R. en G.H.
kiesvereenigingen, Chr. Middenstands-
en vakorganisaties, Chr. Boeren- en Tuin-
dersbond, enz. zijn welkom.
Vijf kinderen gewond door hollende
paarden.
Maandagmiddag sloeg een span paar
den met wagen op hol in het gehucht Mo
lenhoek bij Hontenisse, waarbij vijf
kinderen, die juist de school hadden ver
laten gewond werden, meldt de „Tel."
Een der meisjes moest onmiddellijk naar
het ziekenhuis te Hulst worden overge
bracht, waar geconstateerd werd, dat de
linkerarm en het rechterbeen waren ge
broken.
De knecht van den landbouwer S., die
zijn vracht op den Molenhoek had over
geladen op een der tractors, wilde zijn
paarden laten vertrekken. Óp hetzelfde
moment zette ook de tractor zich in be
weging; blijkbaar zijn de paarden ge
schrokken en als gevolg daarvan op hol
geslagen. De knecht werd van den wagen
geworpen, waardoor hij eenige kneuzin
gen opliep. In volle vaart renden de paar
den met den wagen in de richting Ter
hole juist in de bocht nabij de school
kwamen de schoolkinderen uit de tegen
overgestelde richting aan. Door de hevige
vaart der paarden konden de kinderen
niet tijdig uitwijken, met het gevolg, dat
vijf kinderen onder den wagen terecht
kwamen. De paarden renden door, en
werden eerst in Terhole gegrepen.
Middelburg. Verlaging gasprijï-
zen. Nu het gas in de laatste jaren
nagenoeg uitsluitend wordt afgeleverd
voor verwarmings-doeleinden aldus
schrijven B. en W. aan den raad moet
te dier zake ernstig rekening worden
gehouden met concurreerende energie
bronnen, te weten vaste brandstoffen en
petroleum, wil althans het debiet eenigs-
zins op peil blijven.
Dit klemt te meer, nu een groot aan
tal verbruikers door de moeilijke om
standigheden tot bezuiniging wordt ge
noodzaakt Op deze gronden hebben B.
en W. een verlaging der gasprij
zen en afschaffing van gas-
meterhuur in overweging genomen.
Immers handhaving der tegenwoordige
prijzen zou zonder twijfel een sterkere
daling van het debiet, met daaraan
verbonden financiëele gevolgen, veroor
zaken.
Het bij Raadsbesluit van 20 Jan. 1932
vastgestelde vastrechttarief schonk aan
een groot aantal verbruikers, n.l. de ge
wone met een jaarverbruik boven 225
kub. M. en de muntgas-verbruikers met
jaarverbruik boven 320 kub. M., gelegen
heid gas tegen verlaagden prijs te be
trekken, maar kleine verbruikers (zij, die
bleven beneden de juist genoemde cijfers)
welke een sterke groep uitmaken, ble
ven daarvan verstoken. Laatstbedoelde
verbruikers behooren goeddeels tot de
minst draagkrachtigen.
B. en W. achten het een bedrijfsbelang,
dat die verbruikers voor het debiet be
houden blijven, terwijl het in de moei
lijke levensomstandigheden van nu bil
lijk te achten is, dat ook zij op eeniger-
lei wijze profijt van een verlaging kun
nen hebben.
B. en W. meenen daarom, dat
in de allereerste plaats en ten
gerieve van alle verbruikers,
de meterhuur, die steeds veel
misnoegen heeft gewekt, be
hoort te vervallen.
Voor de gewone verbruikers
hebben B. en W. een tarief ontworpen,
waarbij den verbruiker de keuze wordt
gelaten tusschen een gewoon tarief, waar
bij wordt betaald:
voor de eerste in eenig kalenderjaar
verbruikte 180 kub. M. 12 cent per kub.
Meter;
voor de daarna volgende 270 kub. M.
(181 tot en met 450 kub. M.) 7 cent per
kub. M.;
voor eiken daarna verbruikten kub. M.
(boven 450 kub. M.) 5 cent per kub. M.;
en tweeërlei vastrecht-tarieven, waarbij
wordt betaald:
le. volgens tarief A f9 per jaar met
gasprijs van 7 cent per kub. M.;
2e. volgens tarief B f 18 per jaar met
gasprijs van 5 cent per kub. M.
Momenteel gelden de volgende tarieven:
gewoon: eerst verbruikte 250 kub. M.
12 cent; elke kub. M. daarboven 8 cent;
vastrecht: 4 klassen van resp. f9, f 18,
f21 en f27 per jaar met kub. M. prijzen
van resp. 8, 6, 5en 5 cent.
De kosten der voorgestelde verlaging
worden geraamd op f 16.999.17% (f 10750.80
meterhuur en f 6248.35%) tariefsverlaging.
Voor de muntgas-verbrui
kers zouden B. en W. dezelfde tarieven
willen zien toegepast als voor de gewone
verbruikers, met dit verschil echter, dat
voor installatie-huur een bedrag van 10
Binnenland.
De Tweede Kamer behandelt de begroo-
ting van Binnenlandsche Zaken.
Toewijzing biggenmerken.
Buitenland.
Het nieuwe Fransche kabinet.
Het Belgische kabinet afgetreden.
Bloedbad door communisten in China.
De werkloosheid in verschillende landen.
Ingezonden Mededeeling.
cent per maand dient te worden betaald.
Het verplichte minimum-verbruik van
250 kub. M. per jaar, hetwelk tot bijbeta
ling van 2 cent per kub. M. verplichtte,
wanneer minder dan 250 kub. M. was ver
bruikt, hebben B. en W. dus doen ver
vallen.
Momenteel gelden de volgende tarieven:
1 cent per kub. M. meer dan gewone
verbruikers en alsdan geen meterhuur;
of vast recht op gelijke wijze als gewone
verbruikers, doch alsdan 35 cent meter
huur per maand. Bovendien verplicht mi
nimum-jaarverbruik van 250 kub. M. met
verplichte bijbetaling van 2 cent per kub.
M. voor eiken kub. M., die in eenig ka
lenderjaar minder dan 250 kub. M. is ver
bruikt.
De kosten dezer voorgestelde verlaging
ramen B. en W. op f7318.65.
Voor wat betreft het groot-ver
bruik door de „Vitrite Works" achten
B. en W. het billijk, dat ook zij profiteert
van een belangrijke tariefsverlaging en
wel in dien zin, dat de aan haar te be
rekenen prijzen worden: 200.000 kub. M.
voor 5 cent per kub. M., daarna 4 cent
voor eiken kub. M. boven 200.000.
Momenteel geldt het navolgende:
200.000 kub. M. voor 6 cent per kub. M.,
daarna 100.000 kub. M. voor 5 cent, verder
4% cent.
De kosten van deze verlaging ramen
B. en W. op f2850.
Voor de openbare verlichting zouden
B. en W. een uniformen prijs van 5 cent
per kub. M. willen zien vastgesteld, zijnde
de laagste prijs aan den gewonen ver
bruiker te berekenen. Momenteel gold het
volgende tarief: eerste verbruikte 250 kub.
M. 12 cent, verder 8 cent per kub. M. De
kosten dezer verlaging worden geraamd
op f2605.
In totaal zijn de kosten der verlagingen
te ramen op f 29.772.82%.
Terzake van de door het Gasbedrijf ver
schuldigde omzetbelasting melden B. en
W., dat op 20 December 1933 besloten is
bedoelde belasting ten laste van de ver
bruikers te brengen, doch dat zij, hoezeer
ook daarmede een extra-offer voor de
Gasfabriek zal gemoeid zijn, de verbrui
kers ook in dit opzicht meenen te moe
ien tegemoet komen door die belasting
niet op hen af te wentelen.
In de ontwerp-begrooting 1935 van de
Gasfabriek is voor omzetbelasting gere
kend op een uitgaaf van rond f4800. Bij
aanvaarding van het onderhavige voor
stel zal zij op rond f4000 kunnen gesteld
worden, waardoor de totaal-kosten der
verlaging uiteindelijk f 28972.82% beloo-
pen.
B. en W. stellen voor laatstvermelde
som van 128.972.82% te dekken uit de