Uit de Provincie
Kerknieuws
Onderwijs
Predikbeurten.
Gemengd Nieuws.
Rechtszaken
Land- en Tuinbouw
Leestafel.
openbaar onderwijs" noemde. Van goede
paedagogen verwacht men over gezags
dragers voorzichtiger uitingen.
Het gaat intusschen met deze zaak als
met andere, de heeren, die de grootste
woorden plegen te gebruiken, beschikken
gewoonlijk niet over de stevigste argu
menten. De soc.-dem. voorzitter van Gaas
beek hield „een hartstochtelijk pleidooi
voor de openbare school". Het verslag
geeft diens rede aldus weer:
„Verbittering heeft de voortvarendheid
van den minister van onderwijs geweK.
vooral door zijn laatste twee circulaires
over de opheffing der openbare scholen.
Maar geen bijzondere school werd op
geheven. In Amsterdam zijn 41 scholen
opgeheven, die niet meer dan 195 leer
lingen hadden, maar 60 bijzondere scho
len bleven ongemoeid. Van deze laatste
zijde verzet men zich trouwens heftig
tegen zelfs maar het opperen van dit
denkbeeld. En dat terwijl er 351 bijzon
dere scholen zijn met minder dan 61, en
C64 met minder dan 81 leerlingen."
Wij hebben versteld gestaan over de
vrijmoedigheid waarmee de voorzitter van
„Volksonderwijs" cijfers hanteert. Hij ver
telt, dat er 41 scholen zijn opgeheven,
die niet meer dan 195 leerlingen hadden,
maar dat de 60 bijzondere scholen onge
moeid bleven.
Waarom zei de heer van Gaasbeek er
niet bij, hoeveel leerlingen elk van die
scholen telden of tellen? Zoo hebben wij
aan de cijfers immers niets.
Even later spreekt hij van 351 bijzon
dere scholen met minder dan 61 en 664
scholen met minder dan 81 leerlingen.
Hier heeft de heer van Gaasbeek het
blijkbaar weer over het heele land en
zijn cijfers maken weer een allervreemd-
sten indruk.
Wij zullen die cijfers even comple-
teeren.
Volgens de laatste officiëele telling, van
31 December 1932, waren er in totaal op
de lagere school 1.199.593 leerlingen.
Daarvan genoten er 427.072 openbaar
onderwijs.
Eén derde van de kinderen geniet dus
openbaar, maar twee derde bijzonder
onderwijs. De heer van Gaasbeek en an
dere volksvoorlichters, zoo de heer Dr
Mr Straat van Santen in de laatst ver
schenen „Vrijz. Dem.", verliezen deze ver
houding voortdurend uit het oog en
komen dan tot de vreemdste conclusies.
Er waren op 31 Dec. 1932 3175 open
bare scholen en 4347 bijzondere scholen.
Ilier staan de getallen dus 3 tot 4.
Ook dit cijfer vergeten de heeren, of
schoon het zéér gewichtig is.
Maar wij vervolgen en preciseeren na
der uit de statistiek:
Het openbaar onderwijs had:
8 scholen met 1—20 leerlingen.
249 scholen met 2140 leerlingen.
345 scholen met 41—60 leerlingen.
281 scholen met 6180 leerlingen.
Tot. 958 scholen met minder dan 80
leerlingen.
Het bijzonder onderwijs, dat tweemaal
zooveel leerlingen telt als het openbare,
zou, verhoudingsgewijze ook tweemaal
zooveel scholen met minder dan 80 leer
lingen mogen hebben, dus 1916.
De ware cijfers zijn deze:
12 scholen met 1—20 leerlingen.
62 scholen met 2140 leerlingen.
266 scholen met 4160 leerlingen.
313 scholen met 6180 leerlingen.
Tot. 653 scholen met minder dan 80
leerlingen.
Het bijzonder onderwijs met tweemaal
zooveel leerlingen als het openbare heeft
300 kleine scholen minder. En bij dit bij
zonder onderwijs zijn dan alle kleine
richtingsscholen gerekend.
Als de heeren eens weer willen cijferen,
dienen zij een beteren indruk te geven
van het gebruik, dat zij van hun cijfers
maken. Voorloopig kunnen zij ook met
minder krachtige woorden tegen de re
geering volstaan.
Liquidatie Z.-V 1 a a m s c h e
Waterleiding Miji. Woensdag
kwam te Terneuzen de Liquidatie-Com
missie der Z.-Vl. Waterleiding Mij. bij
een.
Alle door de oude N.V. gemaakte kos
ten worden door de nieuwe N.V. overge
nomen, zoodat de uittredende gemeenten
hierin niets behoeven bij te dragen.
De commissie besloot aan de vergade
ring van aandeelhouders voor te stellen
om alle bezittingen en schulden over te
dragen aan de Waterleiding MSj. Z.-
Vlaanderen.
De vergadering van aandeelhouders zal
gehouden worden op Woensdag 28 No
vember a.s.
Middelburg. Mevr. de wed. Morka-Joos-
ten heeft aan de Prov. Bibliotheek ten ge
schenke aangeboden een zeer belangrijke
verzameling manuscripten van muziek
stukken, door wijlen haar echtgenoot den
heer Jan Morks gecomponeerd.
Ged. Staten hebben met groote dank
baarheid deze schenking aanvaard.
Vllsslngen. Begin van brand.
Kort nadat een leurder, die zijn pakhuis
in de Noordstraat heeft, hedenmorgen
om 7 uur met zijn wagen met manufactu
ren, dit pand verlaten had, werd daar een
begin van brand ontdekt. De politie en
omwonenden hebben het vuur met mini-
maxen en emmers water tot staan ge
bracht.
Vllsslngen. „Het Volk" meldt, dat het
Concertgebouw, de Oude Vriendschap
en het danspaviljoen Wilhelmina binnen-
nenkort publiek zullen worden geveild.
Goes. De Bijbeltentoonstel
ling. Betreffende de a.s. Maandag en
Dinsdag in de Groote Kerk te houden
Bijbeltentoonstelling men zie ook de
advertentie in dit nummer deelt men
ons nog mede, dat Maandagavond en
Dinsdagavond van 7 tot half acht een
wijdingshalfuur zal warden gehouden.
Maandagavond zullen spreken Ls Hom
burg te Goes, Ds van Heiningen te Wol-
faartsdijk en Ds Boeke te Amsterdam en
Dinsdagavond Ds v. d. Vegt en Ds v. d.
Vis, beiden te Goes en Ds Haams te Kloe-
tinge.
Na half acht is er dan weer gelegen
heid de interessante tentoonstelling te be
zichtigen.
In de vacature ontstaan door het
overlijden van Mevrouw Duvekot-de Wa
genmaker, is tot bestuurslid der Goesche
Wijkverpleging benoemd Mevrouw Pi
laarde Groot, die deze benoeming heeft
aangenomen.
i Morgen viert de heer Mr J. H. M.
Stieger, alhier, zijn zestigsten verjaardag.
De heer Stieger is sedert 1927 lid van
Ged. Staten, hij was van 1917 tot 1927
lid van den Gemeenteraad van Goes (van
19181927 tevens wethouder), was vele
jaren secretaris der gezondheidscommis
sie, is voorzitter van „Euphonia", regent
van het Weeshuis en lid van het Burg.
Armbestuur, secretaris der commissie
van toezicht op het M.O., terwijl hij op
R.-K. en charitatief gebied nog menige
functie vervult.
's H. Arendskerke. De werkzaamheden
aan het viaduct vorderen snel. Het beton
voor de rijwielpaden is reeds gestort en
de tegels voor de voetpaden zijn al ge
legd. A.s. Maandag of Dinsdag zal het
verkeer er voor eenigen tijd over worden
geleid om de onderlaag in te rijden.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Oud-Vossemeer, H. van
Eist te IJzendoorn.
Aangenomen naar Schiedam, D. Broers
te Asch.
Bedankt voor Bruinisse, P. Bouw te
Melissant.
Geref. Kerken.
Beroepen te Zutphen, W. H. van der
Vegt te Goes.
Chr. Geref. Kerk.
Bedankt voor Rotterdam (Z.), W. Bij-
leveld te Haarlem (C.).
Geref. Gemeenten.
Tweetal te Gouda, J. Fraanje te Bar-
neveld en M. Hofman te Krabbendijke.
Goes. Bij de gisteren gehouden verkie
zing voor leden van het kiescollege der
Ned. Herv. Kerk werden herkozen de
beeren P. J. A. Bootjes, A. Huibregtse,
P. W. den Herder, L. Overgaauw, P. van
Wuyckhuyse en W. Brand.
In de vacature ontstaan door het zich
niet meer herkiesbaar stellen van den
heer J. A. Steketee werd gekozen dhr Jac.
de Graaff en in de vacature ontstaan
door het overlijden van dhr P. Torbijn
dhr M. Verhage.
D s H. G. W. B r i e d f In het wijk-
lokaal van de Ned. Herv. Gem. aan de
Marnixstraat te Amsterdam, waar hij
juist zitting hield, is 'gisteravond plotse
ling overleden ds H G. W. Briedé, predi
kant bij de Ned. Herv. Gem. in de hoofd
stad. Ds Briedé is 58 jaar geworden. In
1901 werd hij predikant te Kolhorn, in
1903 te Franeker, op 5 Mei 1918 te Am
sterdam.
Beroepbaar. Het provinciaal
kerkbestuur van Noord-Holland heeft tot
de evangeliebediening toegelaten den heer
M. G. Rosbergen, candidaat aan de Rijks
Universiteit te Groningen.
Het Prov. kerkbestuur van Fries
land heeft tot de evangeliebediening in de
Ned. Herv. Kerk toegelaten den heer A.
van der Hey, te Sneek, cand. te Utrecht.
Te 's Gravenhage is voor het examen
rechtgevende tot het aannemen van den
titel Radiotechnicus, geslaagd dhr G. A.
van Weele te Krabbendijke.
Een ongewoon verschijn-
sel. Voor de betrekking van hoofd der
openbare lagere school te Axel (met akte
Fransch), heeft zich slechts één candi
daat aangemeld.
Geslaagd te Leiden voor het taal
kundig doctoraal examen indologie de
heer A. van Geuns te Middelburg.
Zondag 11 November.
Ned. Herv. Kerk.
Zuid- en Noord-Beveland.
Baarland, rnn. ds Elenbaas.
Biezelinge, vm. en nra. ds van Steenbergen.
(H. Av. en Dankz.)
Borsselen, vm. ds Elenbaas, nm. leesdienst.
Colijnsplaat, vm. en nm. ds Bons. (nm. Voorb.
H. Av.)
Driewegen, 9.30 u. leesdienst.
Ellewoutsdijk, vm. ds Blanson Henkemans.
Geersdijk, vm. leesdienst, nm. ds v. d. Most
van Spijk.
's Gravenpolder, 9.30 en 2 u. ds v. Hoog
straten.
's Heerenhoek, geen dienst.
Heinkenszand, 9.30 en 2 u. ds de Willigen,
's Heer Abtskerke, vm. dhr de Jager, nm. ds
Steinz,
's Heer Arendskerke, vm. en nm. ds v. d. Waa.
's-Heer Hendrikskinderen, 9.30 en 2 u. ds
Koopimans.
Hoedekenskerke, 9.30 u. ds Hulsbergen, nm.
dhr de Jager.
Ierseke, vm. en nm. ds Engelsma.
Kats, 2 u. ds Hansen.
Kapelle, vm. en nm. dr Schmidt.
Kaittendijke, vm. en nm. ds v. d. Hell. (H.
Doop)
Krabbendijke, vm. en nm. ds Baarslag, av. dhr
Cohen te Amsterdam.
Kortgene, vm. ds. v d. Most van Spijk, nm.
leesdienst.
Kamperland, 9 en 2 u. ds Tonsbeek.
Kloetinge, 9.30 u. ds Homburg, 2 u. ds
Raams.
Kruiningen, vm. dhr. Cohen te A'dam, 6.30 u.
ds Mortier.
Nieuwdorp, vm. en nm. ds Wagner.
Nisse, vm. geen dienst, S.30 u. ds Blanson Hen
kemans. Woensdag vm. ds Blanson Henke
mans, nm. ds Hulsbergen.
Oudeland'e, vm. ds Raams.
Ovezande, 2 u. ds Hulsbergen.
Rilland, 9.30 en 2 u. ds de Beus.
Schore, nm. ds Mortier.
Waarde, vm. en nm. ds Hoogenraad.
Wemeldinge, vm. en nm. dr Woldendorp.
Wissenkerke, vm. en nm. ds Louwerse.
Wolfaartsdijk, 9.30 en 2 u. ds van Dijk. 6.30
jeugddienst.
Wilhelminadorp, vm. ds Steinz, n.m. ds de
Vries.
Walcheren.
Arnemuiden, 9.30 en 6 u. dhr Pater te Goude
rak, 2 u. ds Burger.
Aagtekerke, 9.30 u. ds Panhuise, nm. ds Hiet-
kamp.
Biggekerke, vm. en nm. ds Korevaar.
Domburg, vm. ds v. d. Wiel, nm. ds Queré.
Gapinge, nm. ds Tjebbes.
Grijpskerke, vm. ds Jellema, nm.
Kleverskerke, 2 u. ds Tjebbes.
Koudekerke, 9.30 u. ds van Kooten, 2 u. ds
Hartjes.
Meliskerke, 9.30 en 2 u. ds Bakker.
N.- en St. Joosland, vm. ds Burger, nm. geen
dienst.
Oo9tkapelle, vm. ds Queré, nm. geen dienst, 7
u. ds v. d. Wiel (jeugddienst).
Ritthem, vm. ds de Ru, nm. ds Spijkerboer.
Serooskerke, vm. ds Hietkamp, nm. ds Pan
huise.
St. Laurens, vm. ds Dippel, nm. ds Jellema.
Oost-Souiburg, vm. ds Spijkerboer, nm. ds
de Ru.
Veere, vm. dr Weylandt.
Vrouwepolder, vm. ds Tjebbes.
Westkapelle, vm. leesdienst, nm. ds Reus, 6.30
u. ds Reus (herdenking 100-jarig bestaan
der kerk.)
West-Souburg, 10 u. ds Hartjes.
Zoutelande, vm. en nm. ds Oosthoek,
't Zandt, 10 u. ds Reus, 2 u. ds van Kooten (H.
Doop).
Middelburg, (Geref. Bond), Gasthuiskerk,
10 en 6 uur cand. van Iperen te Bunnik.
Geref. Kerken.
Arnemuiden, 9.30 en 2 u. ds Scholing.
Baarland, vm. en nm. ds Leene.
Borsselen, 9.30 en 2 u. ds Fransen.
Driewegen, 9.30 en 2 u. leesdienst.
Domlburg, vm. en nm. ds Visser (H. Av. en
Dankz.)
Gapinge, vm. leesd., nm. ds Tunderman.
Goes, 9.30 en 5.30 u. ds v. d. Vegt.
's Gravenpolder, vm. en nm. ds Wiersnga te
Vlissingen.
Heinkenszand, 9.30 en 2 u. ds Booij.
Ierseke, vm. en nm. leesdienst.
Kapelle, vm. leesdienst, nm. ds Scheele.
Krabbendijke, vm. leesdienst, nm. ds Koolstra.
Kamperland, 9, 2 en 7 uur leesdienst.
Kruiningen, 9.30 u. ds Koolstra, 2 u. leesd.
Meliskerke, 9.30 en 2 u. ds Vreugdenhil.
Nieuwdorp, vm. en nm. ds Beukema.
Oostkapelle, vm. en nm. ds v. Dijken.
Rilland, 9.30, 2 en 6 u. ds Jongbloed te Mar
ken. ('s avonds rede Jongel. Vereen.)
Schoondijke, 9.30 en 2 u. ds de Vries.
Souburg, 9.30 en 2 u. ds Bavinck.
Veere, vm. en nm. cand. van Herwijnen te
Vianen.
Westkapelle, vm. en nm. leesdienst.
Wemeldinge, 9.30 en 2 u. hulppred. van Dijk.
Wolfaartsdijk, 9.30 en 2 u. ds v. Heiningen.
Geref. Gemeenten.
Middelburg, 9.30, 2 en 6 u. leesdienst.
Aagtekerke, 9.30, 2 en 6 u. leesdienst.
Biezelinge, vm., nm. en av. leesdienst.
Borsselen, vm., nm. en av. ds Barth.
Goes, 9.30, 2 en 6 u. leesdienst.
Krabbendijke, vm., nm. en av. leesdienst.
Kruiningen, 9, 1.30 en 5.30 u. leesdienst.
's-Gravenpolder, 9, 1.30 en 5.30 u. leesdienst.
Ierseke, vm., nm. en av. leesdienst.
Nisse, Woensdag 9.30, 1.30 en 5 u. ds Hofman.
Kortgene, 9.30, 2 en 5.30 u. ds Hofman.
Doopsgez. Gemeente.
Goes, Westwal 38, 10.15 geen dienst
Chr. Geref. Kerk.
Vlissingen, 9.30 en 5 u. ds Kleisen.
Biezelinge, 9.30 en 2 u. ds Fransen.
Chr. Evang. Gemeente.
Goes, 7.30 u. bidstond, 9.30 en 6 u. ds v. d. Vis.
Maandagav. bidstond.
Wemeldinge, 9.30 en 2 u. ds Werges.
Geref. Kerken (H. V.).
Middelburg, 10 en 6 u.?
Ned. Geref. Gem.
's Gravenpolder, Woensdag 9, 1.30 en 5.30 u.
ds Baaij te Tholen.
Leger des Heils.
Goes, 7.30 u. bidstond, 10 u. heiligingsdienst,
4 u. openluchtmeeting, 8 u. verlossings-
samenkomst. Leider kapitein Langelund.
Verkapte autobusdien
sten? Het aantal expLoitanten van auto
busdiensten die den dienst Rotterdam
Amsterdam, vice-versa onderhouden en
waarvan de passagiers zich meestentijds
als leden van een reisvereeniging laten
inschrijven om zoodoende de wettelijke
bepalingen op het vervoer te omzeilen,
heeft zich den laatsten tijd zoo uitgebreid,
dat na vele voorbereidende maatregelen
de Commissie van Toezicht op de Spoor
wegen er gisteren tenslotte toe is over
gegaan in te grijpen en paal en perk te
stellen aan wat de Nederlandsche Spoor
wegen als wettelijk ontoelaatbare concur
rentie beschouwen.
O'p grond van overtreding van artikel
1 van de wet op de openbare vervoermid
delen zijn twee autobussen in beslag ge
nomen.
Het regende visschen.
Gedurende een hevigen storm te Redstad
in West-Zweden vielen er behalve regen
droppels ook een menigte vischjes uit de
lucht.
De beestjes hadden een lengte van 2
tot 3 c.M. Men veronderstelt dat ze door
een windhoos uit de zee zijn opgezogen
om eenige mijlen verder weer op het
land neer te dalen.
Ergerlijke baldadigheid.
Woensdagavond heeft zich te Oss een er
gerlijk geval van baldadigheid voorge
daan. De 14-jarige zoon van den landbou
wer van E. bevond zich op den Heeschen-
weg in gezelschap van zijn hond. Deze
hond, een groote Duitsche herder, staat
als zeer gevaarlijk bekend. Toen een 11-
jarig zoontje van den heer N. voorbij
ging, begon v. E. zonder eenige aanlei
ding zijn hond tegen den jongen op te
hitsen. Het dier vloog den jongen naar de
keel en beet hem vervolgens een stuk uit
den rechter bovenarm. De jeugdige N.
bleef bloedend op den weg liggen. Voor
bijgangers hebben het slachtoffer opgeno
men en bij een dokter binnengedragen.
Later op den avond verergerde de toe
stand van het jongetje dermate, dat nog
operatief moest worden ingegrepen. De
kleine jongen is in het Ziekenhuis opge
nomen.
Een mislukte serenade.
Gisternacht kwam een juffrouw de politie
aan het bureau Nassaukade te Amster
dam waarschuwen, dat er bij haar in
de buurt een inbreker aan het werk was.
Terstond gingen agenten op onderzoek uit
en zij vonden inderdaad op een soort lui
fel, welke uitsteekt bij het pand, naast
dat, waarin de juffrouw woont, een jon
geman zitten, die, toen de politie kwam,
haastig naar beneden klauterde. Aanvan
kelijk weigerde hij' eenige inlichting te ge
ven, daarna deed hij1 een omstandig ver
haal over een pet, die op het dak terecht
gekomen zou zijn, maar tenslotte vertelde
hij, dat op de eerste etage van het pand
met den luifel zijn meisje woont en dat hij
haar een soort van serenade had willen
brengen De tusschenkomst van de buur
vrouw had evenwel de idylle verstoord.
Bij onderzoek bleek dit laatste verhaal
juist te zijin. Een vriend had den minnen-
den jonkman op den luifel geholpen; de
17-jarige aangebedene had haar venster
op een kier gezet, om beter naar het zoet
gefluister van den minstreel te kunnen
luisteren, maar de politie heeft den min
naar naar huis gestuurd.
Met voet onder een trein.
Gistermorgen bij het vertrek van een goe
derentrein uit Zwolle in de richting Leeu
warden, kwam op het rangeerterrein een
doenstdoend stationsambtenaar, de 59-
jarige de Wilde te vallen, met het gevolg,
dat zijn rechtervoet onder den trein
raakte. Zijn voet werd vrijwel afgereden,
zoodat hij dit lichaamsdeel wel zal moeten
missen.
Gevangenen worden uit
besteed. Het huis van bewaring en de
strafgevangenis aan den Amstelveen-
seheweg te Amsterdam zijn geheel bezet.
Sedert eenige dagen brengen daarom
rijksveldwachters personen, die slechts
één of twee dagen hechtenis moeten on
dergaan, naar een der poiiliebureaux in
de stad.
Gisteravond bevonden zich zoodoende
aan het hoofdbureau en aan de verschil
lende sectiebureaux ongeveer twintig
klanten voor één of twee dagen in hech
tenis.
Rechtbank te Middelburg.
Uitspraak van 9 November 1934.
Verduistering: J. de R., 20 j. koopman
te Middelburg, 2 mnd. gev.straf voorw.
en bijz. voorwaarden.
Overtr. Paardenwet: E. J. S. 35 j.,
landbouwer te Duivendijke. Openb. Min.
niet ontvankelijk verklaard in hooger be
roep.
Zich vestigen op Kanaal door Zuid-
Beveland zonder vergunning: J. W. 50
j., koopman te Hansweert. le maal, ver
nietiging vonnis hooger beroep. Vrij
spraak en 2e bevestiging vonnis waarvan
hooger beroep met uitzondering van de
straf f 3 of 2 d. h.
Overtr. Politieverord. Vlissingen: C.
L., 28 j. chauffeur te Vlissingen. Bevesti
ging vonnis waarvan hooger beroep f 10
of 10 d. h.
Overtr. Crisis Zuivelwet: F. L. V., 57
j., grossier te Vlissingen. Bevestiging van
het vonnis waarvan hooger beroep, f25
of 10 d. h. en verbeurdverklaring van de
in beslaggenomen reuzel en rundvet.
Strooperij. H. 0., 45 j., landbouwer te
Ovezande. Vrijspraak. Vernietiging van
het vonnis waarvan hooger beroep.
Overtr. Vuurwapenwet: C. de W., 40 j.,
landbouwer te Ovezande. Bevestiging van
het vonnis waarvan hooger beroep met
uitzondering van de straf f 15 of 5 d. h.
Overtr. Motor- en Rijwielwet: P. J. S.
32 j., vrachtrijder te Axel, thans te Goes,
bevestiging van het vonnis waarvan hoo
ger beroep met uitzondering van de straf
f 20 of 10 d. h.
DE NIEUWE DIRECTEUR-GENERAAL
VAN DEN LANDBOUW.
De M a a s b. had een onderhoud met
Ir Roebroek, den nieuwen directeur-gene
raal van den Landbouw.
Daaraan ontleenen wij:
Zoudt u ons misschien in een paar
woorden kunnen zeggen, waarin de taak,
die u wacht, bestaat, m.a.w. wat zijn uw
plannen?
Dat is niet zoo heel gemakkelijk te
zeggen. Ik zal mij allereerst eens goed op
de hoogte moeten stellen van de bestaan
de toestanden en verhoudingen. Eerst
wanneer ik mij daarin goed heb inge
werkt, zal ik mij een oordeel kunnen
vormen, van wat ons te doen staat.
In het algemeen kan ik natuurlijk wel
zeggen, wat de regeering van mij ver
wacht.
De Nederlandsche landbouw is een van
die takken van staatszorg, die op 't oogen-
blik in bijzondere mate om de aandacht
der regeering vragen. De zaak staat im
mers zoo ,dat de uiterlijke omstandighe
den, de internationale verhoudingen het
noodzakelijk maken te streven naar
autarkie. Wat dit voor onzen landbouw
beteekent, beseft men eerst goed, indien
men bedenkt, dat onze landbouw speciaal
is ingesteld op den export van produc
ten.
De Nederlandsche landbouw staat op
een zeer hoog peil en kan de vergelijking
met andere landen zeer goed doorstaan.
Onze landbouw leverde altijd een zeer
mooi en veredeld product en wel in over
vloedige mate, omdat de gemiddelde op
brengst per H.A. ten onzent zeer hoog is.
En dit is te begrijpen, want de landbou
wende stand in ons land, is over 't alge
meen zeer goed ontwikkeld, dank zij de
consequente toepassing van het land
bouwonderwijs en de uitstekende werking
van de landbouwonderwijs-organisatie.
Dit onderwijs heeft langzamerhand in
alle gelederen van onze landbouwende
bevolking doorgewerkt, zoodat zelfs de
zandboertjes er de vruchten van plukken.
Het hooge peil, waarop de Nederland
sche landbouw zich bevindt, de kwali
teit van het product en de ontwikkeling
van de landbouwende bevolking houden
natuurlijk ten nauwste met elkaar ver
band.
Thans echter dwingen omstandigheden,
het Nederlandsche landbouwbedrijf, dat
zooals reeds gezegd in hoofdzaak
op export was ingesteld, om te zetten in
een bedrijf, dat zich zooveel mogelijk en
voor zoover gewenscht toelegt op de be
vrediging van de behoeften der eigen be
volking. Dit is natuurlijk een uiterst
moeilijke en delicate zaak en daarom is
op dit gebied hulp en leiding van over
heidswege dringend gewenscht. Dat wil
nog niet zeggen dat deze tak van staats
zorg, nu ook in de toekomst zwaardere
financieele eischen aan de schatkist zal
stellen. Ik bedoel slechts, dat iedere gul
den, die voor dit werk nog beschikbaar is,
zoo economisch en doelmatig mogelijk
moet worden besteed.
En natuurlijk hoopt u hierin te zul
len slagen?
Ja, en voor die verwachting heb ik
gegronde redenen. Op de eerste plaats
ben ik verzekerd van den volledigen steun
van de regeering. De minister, onder
wien de landbouw ressorteert, Z. Exc. mr
Steenberghe, heeft reeds getoond een
open oog te bezitten voor de belangen
van den landbouw en de industrie. Hij is
een flink en doortastend bewindsman, die
ondanks alle zorgen, nog lachen kan en
dat is in deze tijden heel veel waard. Op
de tweede plaats hoop ik een goede sa
menwerking te verkrijgen met de land-
bouw-organisaties. Deze bekijken de
kwesties, die aan de orde zullen komen,
uiteraard en dat is haar goed recht
vooral uit het oogpunt der landbouwende
bevolking. Ik zal het algemeen volksbe
lang in het oog moeten houden en moeten
trachten deze belangen met elkaar in
overeenstemming te brengen. Mijnerzijds
zal ik daarbij1 zeer voorzichtig te werk
gaan en zoo zal naar ik verwacht
de samenwerking con am ore geschieden
Het is mij bekend, dat men hier en
daar wonderen verwacht van mijn benoe
ming tot directeur-generaal van den
landbouw. Laat men in dat opzicht zijn
verwachtingen niet al te hoog opschroe
ven. De directeur-generaal van den land
bouw is nu eenmaal geen „deus ex ma
china" maar iemand, wien ook slechts
menschelijke middelen ten dienste staan
en die geen wonderen kan wrochten.
De Delver. Wij ontvingen ter kennis
making het November-nummer van „De
Delver", algemeen geïllustreerd kunsttijd
schrift, uitgaande van de stichting „De
Delver".
Dit, zoo goed als geheel aan houtsneden
gewijd nummer, is interessant door een
belangrijk artikel over „Houtsnede en
Houtgravure", maar voorts ook door een
aantal daarbij opgenomen reproducties
van houtsneden uit vroeger en later tijd.
