Ne hef Rooken
f HARDNEKKIGE
I, HOEST//
Stfoojjiisfstef
MAANDAG 5 NOVEMBER 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 31
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorst3traat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
7)e Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent, per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
DE HERCLASSIFICATIE DER
GEMEENTEN.
De heer J. A. A. Bannink, oud-burge
meester van Zierikzeei, schrijft in het
„Vaderland" over dit onderwerp o.m.:
Het is ons lot geweest om een 5-tal ja
ren te wonen in een plattelandsgemeente
met stadskarakter of beter gezegd in een
stad met plattelandskarakter, waar ook
de 2e klasse-korting heerschte.
Wie maar eenigszins bekend is met het
leven in die kleinere provincieplaatsen,
die moet zich met verbazing afvragen,
hoe die klasse-indeeling eigenlijk is 'ont
staan. Het leven in een kleinere, vaak
afgelegen gemeente moge voor de autoch
thons bevolking iets goedkooper zijn dan
in een groote stad, voor het ambulante
deel is het bepaald een fictie, die ieder
een moet hinderen, die het aan den lijve
heeft ondervonden.
Men kan het zoo 'op z'n vingers nare
kenen, zonder eenige formule, dat de sa
menleving op een verkleinde schaal duur
der is dan in een groote stad. Men denke
maar aan specialistische behandeling (n.l.
van een medicus, niet van het Rijk), on-
de r wijsdiff erentieering als gymnasium,
handelsschool, burgerschool, universiteit,
enz. Het duurdere verkeer per boot of
vliegmachine voor familiebezoek, om er
nog niet van te spreken, dat men in zoo'n
kleine omgeving alle hoogere cultuur mist.
Ina BoudierBakker heeft in haar boek
„De Straat" die beperktheid van ver
strooiing naar waarheid geteekend.
De gemoedelijkheid en gezelligheid in
die plaatsjes is ook een van hun groot
ste charmes. Maar dat alles kost geld,
omdat men alles in stand moet houden
met betrekkelijk weinig mensohen.
Dan moet men inteekenen op lijsten met
naam en toenaam en zonder zich te bla-
meeren komt men daar niet van af.
De kleinere gemeenschap stelt veel
grootere financieels eischen dan in de
groote stad en de Minister van Binnen-
landsche Zaken zal het beter weten dan
wie ook, dat zulks juist is. Het bestaan
in een kleinere plaats zou eenvoudig on
draaglijk worden, indien men elkaar niet
in alle opzichten steunde om het cultus
reele leven in eere te houden. Een ieder
probeert thans een heenkomen te zoeken
naar de groote stad en in menig opzicht
moet men dat billijken. Ook het materieels
leven in de kleine plaatsen is niet goed
kooper. Wij hebben b.v. tot vóór kort een
betrekkelijk kleine woning gehad, die
f 750 per jaar huishuur deed. Aan water
leiding aan electriciteit, aan gas betaal
de men ook veel hoogere tarieven. Men
heeft er geen Haagsche tram, die duur
dere tarieven is gaan maken, maar dat is
dan ook het eenige voordeel.
Daarom is de klasse-indeeling van
huis uit een zeer onbillijke en onrecht
vaardige korting op degene, die toch al
veel moet missen. Thans in dezen tijd van
bezuiniging, van uiterste bezuiniging, zal
men bezwaarlijk kunnen pleiten voor af
schaffing der klassen; al zal die er eens
moeten komen. Maar nu dat fatale stelsel
opnieuw uitbreiden en verzwaren is een
bepaalde fout, een psychologische fout.
Immers bezuinigt men op dat deel der
ambtenaren, dat het toch al niet gemak
kelijk heeft en laat het andere deel met
rust. Wie zin heeft voor recht en recht
vaardigheid en respect voor den goeden
ambtenaar, in de provincie, die moge zich
nog eens ernstig bedenken, alvorens met
dezen funesten maatregel de provinciën
te degradeeren."
Crisisgeruchten in Frankrijk.
Minister-president Doumergue heeft
voor de radio een rede gehouden, waarin
bij opnieuw zijn voorstellen tot staatsher
vormingen, in het bijzonder het voorstel,
om den minister-president de 'bevoegdheid
te geven de Kamer te ontbinden, ver
dedigde.
De meerderheid van 'het Fransche volk,
aldus zeide Doumergue, wensc'ht een re
geering met gezag. Sedert ik in Februari
aan het bewind ben gekomen, is het mij
duidelijk geworden, dat de moreele, finan
cieels economische en ook de ernstige
politieke crisis een gevolg van het ontbre
ken van het regeeringsgezag zijn.
Doumergue ontkende ten sterkste, dat
hij naar een dictatuur streeft, doch in
tegendeel slechts handhaving van het de
mocratisch stelsel verlangt.
Hij verklaarde, dat hij niets liever
wensc'ht, dan als ambteloos burger in de
provincie terug te keeren, doch dit zal
slechts geschieden ais hij de taak, die hij
zichzelf heeft gesteld, vervuld heeft. Zoo
nooddig, zal hij het land zelf laten beslis
sen, niet door een referendum, aangezien
de constitutie dit niet kent, doch door 'het
uitschrijven van nieuwe verkiezingen.
'Onder de tegenwoordige omstandighe
den moet echter snel gehandeld worden en
daarom wil hij eerst de kamer vragen
eenige artikelen van de grondwet te wij
zigen. De kamer zal obstructie kunnen
voeren door de regeering de credieten te
weigeren, die noOdi'g zijn om de staats
diensten te laten functioneeren. Zonder
deze credieten kan de regeering het volk
niet raadplegen.
Daarom wil Doumergue bij bet parle
ment terstond een voorstel indienen, waar
bij verscheidene vOorloopige twaalfden
worden aangevraagd). Bij een eventueele
verwerping van dit wetsvoorstel zal hij
de gevolgtrekking maken, dat de kamer
de hervormingen niet wenscht en dan
nieuwe verkiezingen uitschrijven.
Er komen berichten uit Parijs, dat Dou
mergue uitgebreide militaire veiligheids
maatregelen heeft genomen. Het garni
zoen van Parijs zou gereed gehouden wor
den voor alarm. Belangrijke afdeelingen
der Mobile Gard© en van de Gendarmerie
zouden gealarmeerd zijn.
Dat dergelijke geruchten in omloop zijn,
wijst op veel ernstiger dingen dan een ge
schil in het kabinet.
Formosa geteisterd.
Het noodweer, dat boven Japan 'heeft
gewoed, heeft ook Formosa geteisterd. In
de haven Tansoei is scha/de aangericht.
Volgens de tot dusverre ontvangen berich
ten zijn daar en in een naburige stad 120
personen om het leven gek'omen. Een aan
tal hunner zijn bij het visschen op zee
omgekomen.
Wantoestand bl] de Russische
Spoorwegen.
Het Russische volkscommissariaat voor
verkeerswezen heeft een rapport uitge
bracht over de moeilijkheden bij de Rus
sische spoorwegen. Daarin wordt er o.a
op gewezen, dat de spoorwegwerkplaatsen
de verplichtingen voor het verbeteren van
de locomotieven niet zijn nagekomen. In
verscheidene werkplaatsen is maaT een
deel van het arbeidsplan ten uitvoer ge
bracht en daardoor wordt 'het geheele
verkeer in gevaar gebracht. De reparaties
zijn zoo slecht en minderwaardig uitge
voerd, dat de herstelde locomotieven na
korten tijd opnieuw naar de werkplaatsen
moesten worden gebracht.
De toestanden, vooral op sanitair gebied
in d© werkplaatsen spotten met iedere be
schrijving.
Typhoon In Achier-IndiB.
TussChen Vinh en Bonga 'heeft een ty
phoon gewoed, tengevolge waarvan, naar
men meent, 250 personen zijn omgekomen.
Vijfduizend woningen zijn verwoest en
2000 stuks vee verdronken. Een 'groot
gedeelte van den oogst is vernield.
Het spoorwegverkeer vindt nog slechts
gedeeltelijk voortgang. De schade aan de
spoorwegen wordt op 1 miilioen francs
geschat.
Doordat verschillende dijken zijn door
gebroken, zijn groote gebieden over
stroomd.
Vlucht over den Stillen Oceaan.
Kingsford Smith is, komende van Ho-
noloeloe te Oakland gearriveerd. Het is
hem hiermede gelukt, als eerste de vlucht
van Australië naar California over den
Stillen Oceaan te volbrengen.
Zoowel voor den piloot als voor de ma
chine beteekenen de veertig vlieguren,
welke hij noodig had om van Australië
naar Amerika te vliegen, een record.
Korte Berichten.
De Pruisische minister-president
Goering heeft naar aanleiding van de be
sprekingen der rijksstandhouders bepaald
dat prijfeiverhooging van levensmiddelen
zeeT krachtig moet worden tegengegaan.
De prijzen voor levensmiddelen moeten
voortdurend worden gecontroleerd.
Te Zeebrugge heeft een groote brand
in een textielfabriek gewoed, waardoor
een schade van ruim 1 miilioen francs
is aangericht.
De politie in Barcelona heeft een
depot van geheime vlugschriften ontdekt,
waarin werd medegedeeld, dat de anar
chisten-organisatie vast besloten is de al-
gemeene staking te proclameeren, indien
de uitgesproken doodvonnissen zouden
worden uitgevoerd.
Te Breslau zijn 24 vleeschhouwerijen
door de politie gesloten, daar zij' hoogere
prijzen voor vleescbwaren hadden ge
vraagd, dan gerechtvaardigd scheen.
Zondagmiddag is in de omgeving
van Stockholm een vliegtuigongeluk ge
beurd, waarbij de beide inzittenden van
bet toestel, twee broers, om bet leven zijn
gekomen.
Burgemeester contra secretaris.
In de gemeente Papendrecht is een
zeer ernstig 'geschil ontstaan tusschen den
burgemeester, den heer P. van Rees en
den gemeente-secretaris, den heer Mig-
chelbrink. Reeds van de benoeming van
den1 heer Migchelbrmk tot gemeente
secretaris, was de harmonie tusschen bei
de heeren verre van ideaal en na eenige
jaren is deze antipathie zóó groot gewor
den, dat samenwerking onmogelijk leek.
Sedert 3 October j.l. neemt de secretaris
zijn functie niet meer waar, omdat hij,
naar zijn zeggen, zenuwziek is geworden
door de houding van den burgemeester.
Wethouders en raadsleden schijnen op de
hand te zijn van den secretaris, -dien zij
om strijd prijzen om zijn werkijver en
accuratesse.
Om deze kwestie te bespreken is Don
derdag een raadsvergadering gehouden.
Wethouder Van Wijngaarden diende een
motie in, aldus de „Tel.", waarin den
burgemeester de schuld van alles werd
gegeven, wantrouwen in zijn beleid werd
uitgesproken en voorgesteld werd aan
hoogere instanties te verzoeken den heer
Van Rees te doen overplaatsen, of althans
maatregelen te nemen, dat het den ge
meente-secretaris weer mogelijk zou wor
den gemaakt zijn werk te hervatten.
'De raadsleden wenschten een nader on
derzoek, waarna de motie onder die voor
waarden werd ingetrokken.
De 'burgemeester had geen bezwaar te
gen een nader onderzoek, doch wees er
op, dat ten gevolge van een aanklacht
zijnerzijds tegen den heer Migchelbrmk
wegens vermeende onwettige handelingen,
de zaak thans in handen van de justitie
is, die ook een onderzoek instelt.
Mechanisatie in de sigarenlndustrle.
De vier samenwerkende werklieden
organisaties in de sigarenindustrie heb
ben zich nogmaals met een adres tot de
regeering gewend in zake het vraagstuk
der mechanisatie. De organisaties ver
klaren, dat de groote werkloosheid in de
sigarennijverheid h.i. alleen te keeren en
op te heffen is door een tijdelijk verbod
van allen machinalen arbeid in het be
drijf. Wijl het den organisaties gebleken
is, dat vermoedelijk eerstdaags de regee
ring haar standpunt in de kwestie bepa
len zal, verzoeken zij alsnog voor het doen
van Cen uitspraak in de gelegenheid ge
steld te worden het vraagstuk nader toe
te lichten.
Uitvoering Ziektewet.
Het grootste deel van de R'otterdainsche
cargadoors, stuwadoors, veem-, expeditie-
en graan'bedrijven en RijnTeederijen is
voor de uitvoering van de Ziektewet aan
gesloten 'bij een bedrijfsvereniging, waar
van de administratie gevoerd wordt door
de Scheepvaart Vereniging Zuid.
Nadat reeds met ingang van 1934 de
premie voor de Rijtoeederijten met 20 pet.
en de premie voor de overige leden met
10 pet. was verlaagd, heeft het bestuur
dezer dagen, op grond van de gunstige
financieele resultaten over 1933 en 1934
en gezien de gevormde reserves, weder
om de preimiën verlaagd; dientengevolge
zullen deze met ingang van 1 Januari voor
de Rijnreederijen f 14 en voor de overige
leden f 16 per f 1000 loon bedragen.
Geen renteverhooging bij Postspaarbank.
Om tot verhooging van de rentevergoe
ding bij de Rijkspostspaarbank over te
gaan, acht minister De Wilde blijkens de
M. v. A. op het V. V. in zake de begroo
ting 1935 op dit oogenblik allerminst ter
men aanwezig. De rentestand voor beleg
gingen op langen termijn beweegt zich
sterk in 'dalende richting en het laat zich
niet aanzien, dat het laagste punt reeds
is bereikt.
Dat de Rijkspostspaarbank door reser
veering van rente-overschotten gedurende
meer dan vijftig jaar thans over een re
serve beschikt, kan met voldoening wor
den geconstateerd. De bank behoort ech
ter een krachtigs reserve te hebben, om
dat zij zoo min mogelijk dient te steunen
op de Staatsgarantie. Te meer geldt dit,
omdat de grootte van de reserve nauw
samenhangt met de beurswaarde van bet
■effectenbezit. Komt die waarde door stij
ging van >den rentestand te dalen dan kan
de reserve in eens verdwenen zijn. Het
zou ten eenenmale in strijd zijn met de
beginselen van een goed beheer om de
opbrengst der reserve te gebruiken ter
versterking van het Rijksbudget.
Het stichten van plaatselijke min of
meer zelfstandige onderdeelen van de
Rijkspostspaarbank zou de minister on-
gewenscht achten. Eenerzijds zou het de
onkosten verigrooten, anderzijds is van de
behoefte aan zelfstandige onderdeelen
nimmer gebleken.
Textielfabriek te Veenendaal gesloten.
Zaterdag is in de fabriek van de Maat
schappij voor de textiel-industrie, voor
heen G. Roessingh en Zoon te Veenendaal
aangekondigd dat het geheele bedrijf over
veertien dagen stop zal worden gezet.
Hierdoor zullen ongeveer 300 man zonder
werk komen. Eveneen® is aan het kan
toorpersoneel, 'groot veertien personen,
met 1 Januari ontslag aangezegd. Bij in
formatie bleek dat een en ander verband
houdt met het overgaan naar een wij'zi-
Ingezonden Mededeellng.
Verzachten de
keel en verfris-
schen den mond
fUIVIRC* OCH ADEM
'ging in de bankrelatie. De 'directeur van
de fabriek stelt alle pogingen in het werk
om een en ander nog ongedaan te maken.
Van de arbeiders komt V*. ten laste der
gemeente Veenendaal, de rest woont op
grondgebied van 'de gemeente Ede.
Loonsverlaging bl] Van Gelder.
De directie van de N.V. Vereenigde Pa
pierfabrieken der firma Van Gelder
Zonen heeft aan de bonden van haar
werknemers bericht, genoodzaakt te zijn
binnenkort weer een vrij beduidende
loonsverlaging in te voeren, de derde in
drie jaar tijd®.
Waarom het clearingverdrag Is opgezegd.
Naar wij' nader vernemen, is de opzeg
ging van 't dearingverdrag met Duitsc'h-
'land een rechtstreeks gevolg van het niet
nakomen van Duitsche zijde van zekere
bepalingen in het belang van den Neder-
landsohen tussChenhandel.
Overeenkomstig de bepalingen van het
verdrag is beproefd, door besprekingen
tusschen de daarvoor ingestelde Duitsche
en Nederiandsche regeeringscommis'sies
de ontstane moeilijkheden uit den weg te
ruimen.
Toen dit, door de weigering van Duit
sche zijld© om haar standpunt te herzien,
niet mogelijk bleek, heeft onze regeering
Zich verplicht gezien gebruik te maken
van de haar verleende bevoegdheid, om
bij' gebreke van overeenstemming omtrent
de uitvoering van het verdrag tusschen
de bedoelde Commissies, het verdrag op
te zeggen.
Uiteraard heeft de houding van Duitsch-
land op het stuk van het treffen eener
regeling ter tegemoetkoming aan de be
zwaren der trage afdoening van de be
kende achterstallige vorderingen de nei
ging der regeering, om van haar bevoegd
heid geen gebruik te maken, niet ver
sterkt.
Telefoon ten plattelands.
Het ligt, naar Min. de Wilde in de
memorie van antwoord op de P.T.T.-be-
gröoting meedeelt, in de bedoeling om met
ingang van 1 Januari a.s. het afstands-
geld voor telefoonaansluiting van afge
legen woningen ten plattelande op een la
ger bedrag te stellen, zoodra de z.g. eerste
verbintenistermijii van do betrokken tele
foonaansluiting is verstreken.
Radio en pers.
Uit de memorie van antwoord op de
P.T.T.-begrooting:
Van het tijdstip af, dat de radio-om
roep zijn cultureele taak op meer uitge
breide schaal ging vervullen, doet zich
van tijd tot tijd een zekere tegenstelling
gevoelen tusschen pers- en nieuwsbureaux
eenerzijds en de cmroepvereenigingen an
derzijds met betrekking tot het terrein,
dat naar ieders meening, met inachtne
ming van de juiste grens, door beide groe
pen van belanghebbenden behoort te
worden verzorgd. Dezerzijds is steeds het
standpunt ingenomen en dit dan ook
aan de betrokken instanties meermalen
kenbaar gemaakt dat het tot de taak
der persbureaux behoort, de eigenlijke
pers- en nieuwsberichtgeving te verzorgen
en dat daarnaast voor de omroepvereeni-
gingen een taak is weggelegd in de ver
zorging van de reportage van gebeurte
nissen, waarvoor bij een zeer groot deel
van het Nederiandsche volk belangstelling
bestaat. Omtrent het vraagstuk van het
plaatsen van advertenties in de organen
der 'omroepvereenigingen dat door de ver-
eeni'ging de Nederiandsche Dagbladpers
bij den Minister aanhangig is gemaakt,
heeft hij! het advies van den Radiöraad
gevraagd. Zoodra dit advies door hem is
ontvangen, zal de Minister zijn standpunt
in deze aangelegenheden bepalen. Het
vraagstuk van de publicatie van omroep
programma's in de dagbladen is noch
door de persorganisaties noch door de
omroepvereenigingen bij den Minister
aanhangig gemaakt. Wel is hem gebleken,
dat terzake tusschen beide partijten onder
handelingen worden gevoerd, teneinde tot
een bevredigende oplossing te geraken.
DE UIVER TE PORT DARWIN.
De Uiver (kwam gistermiddag onver
wacht te Port Darwin aan en maakte een
prachtige landing. De vliegers hebben tal
van souvenirs uit Australië bij ziCh. Ze
hebben 1500 telegrammen met igelukwen-
schen ontvangen; ze hadden een secre
taris noodig gehad om de correspondentie
te behandelen.
De retourvlucht naar Port Darwin ken-
Binnenland.
De nieuwe Indische leening.
De terugkeer van de Uiver.
Buitenland.
Dreigende crisis in Frankrijk.
Typhoon in AChter-Indië.
Ingezonden Mededeellng.
/Onmiddellijk behan-
delen met Siroop Fa-
mei - het door artsen
aanbevolen genees
middel, dat het slijn
losmaakt en- Uw
luchtwegen 2'uivert.
iïwtfkt(XfiMvmUurclo&e)i!
ORIGINEELE FLACON THANS.
OOK JNJitEINS J'LACOIHS dfl.115.
merkte zich door niets bijzonders, maar
de geheele vlucht werd prettig gevonden
en leerzaam. Ze hoopten spoedig in
Australië terug te komen, dat 'hen zoo
buitengewoon gastvrij heeft ontvangen.
De vlucht van Brisbane duurde 10 uur,
op 1400 voet hoogte vliegend.
In Darwin vindt men de Uiver de beste
machine, 'die er ooit geweest is.
Hedenmorgen vroeg is de Uiver naar
Koepang vertrokken.
HET EINDE VAN DE
PANDERJAGER.
De heer Beekman, eerste piloot van de
„Ijsvogel", welk vliegtuig Vrijdag te Tji-
lilitan landde, deed een levendig verhaal
van de historie van de Panderjager.
Geysendorffer, die tengevolge van
brandwonden ietwat pijnlijk liep, doch
overigens geheel monter was, deed hem te
Allahabad een verhaal van zijn ongeval
en van zijn wonderbaarlijke ontsnapping.
Voor den start had „Geys" verzocht een
verkeerd opgesteld zoeklicht uit te doen,
aan welk verzoek werd gevolg gegeven,
zoodat hij dacht, dat alles volkomen in
orde was. Zekerheidshalve keek Asjes nog
even uit of de baan vrij' was en toen werd
gestart. Plotseling gingen, vlak voor den
Pander, twee koplichten aan, „Geys"
schrok natuurlijk, trachtte zijn toestel nog
omhoog te trekken, maar had hiervoor te
weinig snelheid. Een wiel van het lan
dingsgestel raakte nu den tractor, het on
derstel van de machine scheurde, de ben
zinetank werd opengerukt en 2000 liter
benzine stroomden over zoeklicht en ma
chine heen. Huizenhoog sloegen de vlam
men op, het toestel scheerde nog door de
lucht en draaide in een halven cirkel,
daarbij' een vuurbaan makende over den
grond van 150 meter. De zoekliehtwagen
kantelde om. De vleugel van het vliegtuig
werd beschadigd en tenslotte ging alles
in vlammen op.
De bemanning werd door ontzetting
aangegrepen. De marconist, die zich in de
cabine bevond, poogde nog de deur open
te maken, hetgeen hem echter niet ge
lukte. Asjes rukte eveneens aan een deur
en beukte tegen den nooduitgang, ook zon
der eenig succes. Tenslotte ging de gewone
deur open, die boven op den vleugel uit
komt.
Geheel verbouwereerd door het ongeval
stond Geys voor den ingang, de marconist
acher hem. Asjes kwam het eerst bij zij'n
positieven en gaf beiden een duw, zoodat
zij naar buiten werden gestuwd, waarop
zij struikelend en op handen en voeten
langs den vleugel door den benzinestroom
naar beneden kropen. Alleen Asjes liep
over den vleugel naar het einde daarvan,
zoodat hij zander brandwonden het toestel
heeft verlaten.
Asjes, die den tractor in vlammen zag,
snelde daarheen en redde nog den be
stuurder, waardoor hij' aan zijn linker
hand ernstige brandwonden opliep. Eerst
veel later snelde het publiek toe om de
ravage te aanschouwen, waarbij zich een
eigenaardig voorval afspeelde. De Hol-
landsche vliegers namelijk, die het pu
bliek verbrand waande, beleefden de
eigenaardige sensatie, dat men over hun
treurigen dood sprak, zoodat bij wijze van
spreken, de bemanning van de Pander-
jager haar eigen lijkrede kon aanhooren.
