De Londen—Melbourne-race.
uri'ft
DEB-VULHAARDEH
MAANDAG 22 OCTOBER 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 19
Postchèque en Girorekening 44455.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen. Eerste Blad.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
KOOPT SPAAPZAME
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20, Losse nummers 5 cent.
Advertentie 80 cent. per regel, Ingebonden
mededeeüngen 60 cent per regel, Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f075, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke koning.
De „Panderjaoer" uitgevallen. De ..Uiver"
die als no. 2 onmiddellijk op de „Cornet"
van Scott en Black volgt, vandaag
te Batavia.
Er is voor de „Melboume-race" door
de wereld enorme belangstelling. Vol span
ning volgt men overal de verrichtingen van
de ikranige vliegers, waaronder de Neder-
ders weer een uitstekend figuur maken.
Aanvankelijk bad de „Cornet" van de
Mollisons een voorsprong, maar dit vlieg
tuig heeft na een schitterende tocht bij
Karatchi motorpech gekregen, zoodat de
tocht moest worden opgegeven.
Met de „Panderjager", bestuurd door
Geysendorffer en Asjes, ging 't eveneens
mis. Dit toestel, dat 'onmiddellijk op de
„Cornet" volgde, bad te Allahabad 't onge
luk dat het landingstoestel beschadigd
werd en dat de propeller van den linkeT-
motor aan stukken vloog. Het is wel zoo
goed als zeker, dat de tocht niet kan
worden voortgezet.
Door deze ongelukken werd de „Cornet"
bestuurd door Scott, een geweldig snelle
jager, nummer één en kreeg de „Uiver"
van de K. L. M., een veel grooter vlieg
tuig, dat niet speciaal voor snelle vluch
ten gebouwd is, de tweede plaats.
Daarop volgt de „Boeing", een Ameri-
kaansch vliegtuig, maar de belangstelling
van bet publiek is vooral op de beide
eerste vliegtuigen geconcentreerd.
De Panderjager.
Hier volgen nog enkele bijzonderheden
omtrent de spannende race.
In een interview met den correspond
dent van Reuter verklaarde Geysendorf
fer
„Ik bemerkte, dat iets niet in orde was
met bet intrekbare landingsgestel tijdens
het landen.
Eén van de wielen kwam slechts ge
deeltelijk naar beneden, het ander in het
geheel niet.
Ik trachtte toen op een wiel te landen,
doch dit was door de groote snelheid on
mogelijk.
Tot nu toe is de reis perfect geweest
en we zijn dus bitter teleurgesteld.
We hebben geen 'hoop de reis te kunnen
voortzetten, doch we zullen ons niet voor
morgen officieel terugtrekken. Toch kunt
u ons wel beschouwen als uitgevallen."
Het Comité van de Panderjager heeft
zich telegrafisch met den agent van de
K. L. M. in Allahabad in verbinding ge
steld en ook met de beide piloten, ten
einde nadere inlichtingen en gegevens te
verkrijgen.
De Uiver.
Intusschen was de „Uiver" in Calcutta
aangekomen en na eenige minuten weer
vertrokken naar Rangoon. Zondagavond
om half elf A.T. kwam de „Uiver" te Ran
goon aan, plm. 1&00 km. van Allahabad.
De „Cornet" was te 23 uur 2 reeds te
Singapore aangekomen, dat ruim 2100
km. van Rangoon ligt en precies een uur
later is de machine weer vertrokken,
rechtstreeks over den Indiscihen Oceaan
naar Koepang.
Voor de Uiver, die veel zwaarder is en
veel post aan boord 'heeft is dit niet moge
lijk. Een tusschenlanding te Batavia is
noodzakelijk.
Parmentier verklaarde te Allahabad
aan Reuter, dat de vlucht naar Allaha
bad de vlotste geweest is, die 'hij geduren
de zijn loopbaan als HollandIndië-
vlieger gemaakt heeft.
Tot dusver hebben zich geen inciden
ten voorgedaan. Gemiddeld beeft hij op
een hoogte van 12.000 voet gevlogen.
Parmentier voegde er aan toe, dat hij
hoopte Scott in te halen.
Tot dusver, zeide hij, hebben wij de
motoren gespaard, doch na Singapore
zullen wij full-speed vliegen.
De bemanning en de passagiers ver-
keeren in uitstekende conditie en zijn zeeT
voldaan over bet comfort van de machine.
Parmentier zeide er niet alles op te zul
len zetten om te winnen, doch hij zal too-
nen waartoe de Nederlandsche luchtvaart
in staat is. Intusschen hoopt 'hij toch te
winnen.
Zijn grootste tegenstander, Scott, heeft
voor zijn vertrek uit Allahabad verklaard,
dat zijn toestel schitterend loopt. Hij en
Campbell Black voelen zic'h fit.
De eenige pech, die zij gehad hadden,
was een noodlanding 'bij maanlicht bij
Kirkut in Mesopotanië (voor zij Bagdad
bereikten). Zij hadden nog juist benzine
genoeg om Bagdad te bereiken.
Andere concurrenten.
Behalve de „Cornet" beeft de „Uiver"
in de snelheidsrace niet veel concurrenten
meer.
Voor de handicap-race bestaan geheel
andere bepalingen, zoodat daaromtrent
nog niets valt te zeggen.
Hedenmorgen werd nog 'geseind
De „Uiver" is hedenmorgen te 3.47 u.
te Alorstar en te 7.02 uur te Singapore
geland.
Hedenmorgen te 11 uur Is de „Uiver"
onder enorme belangstelling te Batavia
geland.
Parmentier, die evenals Moll, door de
ontzaglijke menigte langdurig toegejuicht
werd, verklaarde dat zij een schitteren
de tocht hadden gemaakt. In slechts 48
vlieguren werd de 'etappe LondenBata
via afgelegd.
Te 11.18 uuris de „Uiver" weer
van Batavia vertrokken.
Bij: aankomst te Singapore verklaarde
Scott met voldoening, dat hij de eerste is
geweest, die rechtstreeks de stormachtige
Golf van Bengalen is overgevlogen.
De uitvaart van Poincaré.
De toevloed van hen, die langs de lijk
kist van Poincaré wilen defileeren, heeft
alle verwachtingen overtroffen.
Zaterdagmorgen werd de lijkkist onder
trompetgeschal overgebracht naar een
praaltombe, onder de zuilengang aan den
voorgevel van het Pantheon opgesteld.
Als de overbrenging heeft plaats gehad
begeeft Doumergue zich naar het spreek
gestoelte tegenover de katafalk en houdt
de lijkrede, die met behulp van luidspre
kers overal duidelijk hoorbaar is. De pre
sident spreekt er zijn diepe ontroering in
uit over bet verscheiden van Poincaré,
wiens nagedachtenis bij huldigde als de
verpersoonlijking van toewijding aan zijn
vaderland en de republiek.
Hierna volgde het défilé der troepen,
en daarna de plechtige uitvaart. Vier
groote auto's torsten de tallooze kransen
en bloemstukken. De affuit met de baar
weid voorafgegaan door een twintigtal
officieren, die op kussens de onderschei
dingen en ordeteekenen van den overle
dene droegen. Dan volgde het door zes
paarden getrokken affuit, waarop de kist
met het stoffelijk overschot geplaatst was.
De kerkstrijd in Duitschland.
Rijkskanselier Hitier heeft besloten in
te grijpen in het conflict der Evangelische
Kerk, zoo melden de *Eng. bladen. Mor
gen zal hij ter gelegenheid van de eeds
aflegging van rijksbisschop Müller eon
rede houden om zijn meening ter zake
te openbaren. Men verwacht dat daarna
het staatsgezag zal worden aangewend in
de Kerk.
De confessioneele Synode van de
Duitsch Evangelische Kerk, die de pre
dikanten en geloovigen van de oppositie
vertegenwoordigt, heeft met algemeene
stemmen een motie aangenomen, waarin
plechtig de afscheiding van de
officiëele kerk wordt aange
kondigd. Zonder inbreuk te willen
maken op het recht van toezicht van
den staat, aldus wordt verklaard, „ver
zoeken wij de regeering om te erkennen,
dat de zaken van de kerk, haar leer
stellingen en haar organisatie aan het
oordeel van de kerk overgelaten moet
worden, welke alleen geroepen is om in
deze aangelegenheden beslissingen te
nemen.
De kerkelijke situatie in Duitschland
is weer eens in een weinig overzichtelijk
stadium gekomen.
Dr Kinder, de leider van de Duitsche
christenen en zijn onmiddellijke aanhang
in de kerkelijke rijksregeering, zoo heet
het, zijn na interventie van hooger
hand met rijksbisschop en rechtswalt
Jager weer verzoend en op hun oude
plaats teruggekeerd. Daar deze verzoening
min of meer gedwongen is, heeft zij
waarschijnlijk het karakter van een
wapenstilstand.
Mijnongelukken.
In de mijn Konstantin IV/V te Essen
heeft Zondagmiddag bij het verrichten
van herstelwerkzaamheden een mijngas-
ontploffing plaats gevonden. Zeven mijn
werkers zijn gedood, vier gewond.
Naar verluidt zijn 48 mijnwerkers om
gekomen bij een gasontploffing in de
steenkolenmijn Taiyo Kogyo in het dis
trict Keeloeng (Japan). Twee-en-dertig ar
beiders wisten te ontsnappen. Van de in
gesloten mijnwerkers konden er 41 be
vrijd worden. Helaas waren 27 hunner
reeds bezweken, terwijl men wanhoopt
aan de redding van 21 mijnwerkers, die
nog ingesloten zijn.
Vliegtuig vermist.
Uit Singapore wordt gemeld, dat een
Britsch bombardementsvliegtuig, hetwelk
Zondagochtend naar Strait Settelments
was vertrokken, wordt vermist
Men gelooft, dat het toestel op 500 K.M.
afstand van Singapore in den Asjungel
een noodlanding heeft gemaakt. Den ge-
heelen Zondag zijn zonder resultaat na
sporingen gedaan.
De conferentie van het goudbloc.
De conferentie der goudlanden te Brus
sel is Zaterdagmiddag geëindigd, en heeft
het maximum-resultaat opgeleverd dat
men er redelijkerwijze van verwachten
mocht: bet rechtstreeksche contact tus-
scben de betrokken landen is tot stand
gekomen en de uitvoerende organen zijn
in bet leven geroepen.
Het spreekt vanzelf minister Steen-
berghe, legde er na afloop van de confe
rentie in een bespreking met de vertegen
woordigers van de Nederlandsche pers
te Brussel, den nadruk op dat bet niet
de bedoeling is geweest, om in deze eer
ste en kortstondige bijeenkomsten bet
handelsverkeer der goudlanden te reorga-
niseeren en de onderlinge betrekkingen
dezer landen op een geheel nieuwe basis
te stellen. Indien men erin slaagde een
grondslag voor verdere besprekingen te
vinden en bet eens te worden over de
wijze waancp het groote doel dient te wor
den nagestreefd, kon men deze conferen
tie volkomen geslaagd achten.
Welnu, dat doel is bereikt.
Minister Jaspar verklaarde in zijn slot
rede zelfs, dat het resultaat der conferen
tie de verwachtingen verre overtreft en
ook in de persconferentie, die na de on-
derteekening van het protocol in het de
partement van buitenlandscbe zaken is ge
houden, liet de Belgische minister van
Buitenlandscbe Zaken zich in denzelfden
optimistischen geest uit.
Het protocol luidt:
De ondergeteekende regeeringen,
overtuigd, dat de monetaire stabiliteit
een hoofdvoorwaarde is voor een terug
keer tot een normale economische toe
stand,
overwegende, dat zij tot bet herstel der
wereldhuishouding bijdragen door de
waardevastheid van hun munt te verze
keren;
bevestigen hun vasten wil de huidige
gcudwaarde hunner valuta te handhaven.
komen overeen:
I. een algemeene commissie te coustitu-
eeren, waarin bare delegaties zitting ne
men;
II. Voor wat betreft het handelsverkeer:
A. na te gaan op welke wijze bet moge
lijk is reeds thans bet handelsverkeer tus-
schen de betrokken landen te verruimen.
Zij achten bet gewenscbt bet totale vo
lume van bet handelsverkeer van 1 Juli
1933 tot 30 Juni 1934 met 10 pet. uit te
breiden;
B. onverwijld onder elkaar bilaterale
onderhandelingen aan te knoopen, die
uiterlijk over een jaar beslag moeten krij
gen.
III. Voor wat betreft bet toerisme en
het transport: De oprichting van twee
sub-commissies.
IV. Onverwijld de bedoelde sub-ootm-
missies bijeen te roepen en binnen drie
maanden de algemeene commissie op
nieuw te Brussel te doen bijeenkomen, ten
einde zich te vergewissen van den stand
der werkzaamheden.
Er is dus een basis gelegd waarop men
verder kan bouwen. De sub-commissies
zullen onmiddellijk aan den slag gaan.
Te Brussel zal een permanent secreta
riaat worden gevestigd.
De eerste conferentie van het goudbloc
is dus geëindigd. De weg naar economi
sche samenwerking ligt open.
Roosevelt verliest populariteit.
Op 6 November a.s. hebben in de Ver-
eenigde Staten belangrijke verkiezingen
plaats. Het geheele Huis van Afgevaardig
den, een derde deel van den Senaat, en
in ettelijke staten de gouverneur en eenige
hooggeplaatste staatsambtenaren zullen
worden verkozen. De verkiezingen wor
den daarom zoo van belang geacht omdat
hieruit zal blijken of Roosevelt nog altijd
zoo populair is als eenigen tijd geleden.
De voorloopige resultaten van de „stroo"-
verkiezdng van de „Literary Digest", bet
bekende weekblad dat telkenmale als er
belangrijke verkiezingen op til zijn een
voorverkiezing houdt onder zijn lezers die
gebleken is steeds goed te kloppen met de
latere „echte" resultaten, wijzen thans uit
dat de massa die achter Roosevelt staat,
slinkende is.
In Mexico zijn alle R.-K. Bisschoppen
uitgezet.
De Kamer van Mexico besloot alle
R.-K. aartsbisschoppen en bisschoppen
uit het land te zetten.
Zij motiveerde dit besluit met de ver
klaring, dat de bisschoppen slechts aan
bet Vaticaan gehoorzaamheid verschul
digd en dus buitenlanders zijn.
De Joego-Slavische regeering treedt af.
Naar gemeld wordt, heeft de regeering
van Joego-Slavië haar ontslag aangebo
den teneinde het regentschap in staat te
stellen een nieuw kabinet te vormen.
Men vermoedt, dat een concentratie
kabinet gevormd zal worden.
Groote droogte in Britsch-lndië.
Naar gemeld wordt, is in het Weste
lijk deel van Br.-Indië een bedenkelijke
toestand ontstaan door het uitblijven van
de moesson-regens, waarvan groote
droogte het gevolg is. De bronnen zijn op
gedroogd, bet graan wordt hoe langer boe
schaarscher en voor het vee is er haast
geen voedsel meer over.
Men roept de hulp der goden in. in de
hoop, dat dezen voor regen zullen zorgen.
Op vele plaatsen worden „menschen"-
offers gebracht, doch de „offers" bestaan
slechts uit poppenl
Nota aan Hongarije.
De Joegoslavische regeering heeft door
tusschenkomst van baar gezantschap een
nota aan de Hongaarsche regeering ge
zonden, waarin zij de officieele mededee-
ling weergeeft, luidens welke de moorde
naar Georgiev twee jaar geleden Bulgarije
beeft verlaten, en vandaar naar Honga
rije is vertrokken. Vervolgens worden de
volgende drie vragen gesteld:
le. Wanneer is Georgiev de Hongaar
sche grens overgekomen?
2 e. Waar en boe lang heeft hij zich in
Hongarije opgehouden?
3e. Waarmede heeft hij zich gedurende
zijn verblijf bezig gehouden?
Korte Berichten.
j D'e Duitsche boeren, die in den
Reichsnahrstand zijn georganiseerd, heb
ben 5,1 millioen centenaar aardappelen
voor de winterhulp beschikbaar gesteld.
Het is een mooie bijdrage, die de ver
wachtingen van de leiding van de winter
hulp (welke op 4H millioen centenaar
had gerekend) aanzienlijk overtreft.
De Zweedsche stoomboot Gunhild,
die onderweg was van Gotenburg naar
Bremen is sedert eenige dagen verdwe
nen.
Te Nanking wordt een krachtige ac
tie gevoerd om bet fooienstelsel in hotels
en restaurants af te schaffen. Onlangs
beeft de wethouder voor sociale zaken
een decreet uitgevaardigd, waarbij het
aan kellners en hotelpersoneel verboden
wordt, fooien van de gasten aan te ne
men. Dit heeft echter geen succes gehad.
Bij een Egyptisch bruiloftsfeest zijn
tengevolge van het nuttigen van bedorven
eetwaren vijf menschen gestorven, terwijl
er nog 145 ernstig ziek zijn. Alleen bet
bruidspaar had de giftige spijzen onaan
geroerd gelaten.
i Te Genua en Triëst zal op 28 dezer
op plechtige wijze de kiel gelegd worden
van de twee kruisers van 30.000 ton, tot
den bouw waarvan de Italiaansche regee
ring onlangs besloten heeft.
- De hofmaarschalk Dimitrejewitsj, die
Koning Alexander naar Frankrijk heeft
vergezeld is gepensionneerd. Men stelt
hem er voor aansprakelijk, dat de auto
riteiten te Marseille onvoldoende veilig
heidsmaatregelen hebben getroffen.
Generaal Pershing, de Amerikaan-
sche opperbevelhebber gedurende den we
reldoorlog, bezoekt op bei oogenblik de
slagvelden in Frankrijk. Hij beeft ook een
bezoek gebracht aan de Amerikaansche
kerkhoven. Generaal Pershing zal ook het
gevechtsterrein om Verdun bezoeken.
Op bet Winnipegmeer is op een
schip, waarop zich tien personen bevon
den, brand uitgebroken. Negen personen
zijn om het leven gekomen, daar het
schip spoedig zonk. Eén persoon werd
gered.
Federatie van Bedrijfsvereenigingen.
Naar men verneemt, is in de laatste be
stuursvergadering van de Federatie van
Bedrijfsvereenigingen mr B. G. Slotema-
ker benoemd tot secretaris van het Fede
ratiebestuur, als opvolger van mr F. W.
J. H, Cort van der Linden, die deze func
tie neerlegde in verband met zijn benoe
ming tot burgemeester van Groningen.
De clearingsmoellijkheden met
Duitschland.
De Vereeniging van Nederlandsche
Pluimvee-Exporteurs heeft bet volgende
telegram aan den Minister van Economi
sche Zaken verzonden:
„Alle pluimvee-exporteurs op Duitsch
land, in vergadering bijeen, achten zich
genoodzaakt Uwe Excellentie te laten we
ten, dat door de bevroren bedragen op de
conto's, alsmede door die nu wederom op
de clearing zijn gestort en nog niet uitbe
taald, een noodtoestand is ontstaan, zoo
Binnenland.
Voorloopig verslag der Tweede Kamer
over de rijksbegrooting 1935.
Wetsontwerp inzake uitvoering ouder
domswet.
Buitenland.
De Londen-Melbonrne-race. De Engelsch-
man Scott was eerste, maar 'heeft mo
torpech. De Douglas is nu eerste.
Geheim verdrag tussc'hen Duitschland en
Japan
De kerkstrijd in Duitsohland.
De uitvaart van Poincaré.
De Joego-Slavisobe regeering afgetreden.
De conferentie van 'het Goudblok.
BPiBA
zelfs dat de gewone betalingen niet meer
kunnen worden voldaan, personeel ont
slagen moet worden en bedrijven geslo
ten. Wanneer hierin binnen enkele dagen
door de Regeering geen verandering
wordt gebracht, zal deze toestand zoowel
voor de producenten als voor de expor
teurs en aanverwante bedrijven absoluut
catastrophaal worden."
DE RIJKSBEGROOTING VOOR 1935.
De algemeene beschouwingen van de
Tweede Kamer.
(Vervolg van het Tweede Blad.)
Ook op het gebied van de indu
strie achtten verscheidene leden een
meer constructieve politiek noodig. De
regeering behoort behulpzaam te zijn bij
het zoeken van mogelijkheden voor nieu
we industrieën, welke voor haar produc
ten afzet op de binnenlandsche markten
kunnen vinden en welke wij ook zullen
kunnen exporteeren, wanneer de inter
nationale handel weder opleeft. Ook aan
de bevordering van den export zouden
de hier bedoelde leden groote zorg willen
zien gewijd. Voor de uitbreiding van den
industriëelen export bestaan meer kan
sen dan men soms aanneemt en ook meer
dan helaas in den landbouw.
Andere leden voegden daaraan toe, dat
ook de distributie, welke thans
hoogst onoeconomisch is, aan regelen be
hoort te worden gebonden. Gedacht werd
hierbij o.a. aan organisatie van het markt
wezen.
Sommige leden waarschuwden tegen
maatregelen op het gebied der distributie,
welke tengevolge zouden hebben, dat een
groot aantal middenstanders van hun
brood zouden worden beroofd.
Verscheidene leden wezen er op, dat
de zinsnede in de Troonrede, dat de aan
dacht der regeering onophoudelijk geves
tigd blijft op verlaging van hef
fingen uit de crisisregelingen
voortgekomen, groote ongerustheid in
landbouwkringen heeft gewekt In de
laatste maanden is een zekere agitatie
gevoerd tegen de steunverleening aan
den landbouw. Die agitatie is misplaatst
Wanneer al de akkerbouw in som
mige deelen van het land tengevolge van
den uitstekenden oogst dit jaar iets gun
stiger resultaten moge afwerpen, dan is
dat nog geen aanwijzing, dat het dien
tak van bedrijf wel gaat. Ook de tuin
bouw maakt buitengewoon moeilijke tij
den door. In verband met een en ander
zou een vermindering van den steun een
ineenstorting van den land- en tuinbouw
beteekenen, waaraan niet mag worden
gedacht.
Door andere leden werd hiertegenover
aangevoerd, dat de steunmaatregelen voor
land- en tuinbouw, uiteraard tot het strikt
noodzakelijke beperkt moeten blijven.
Voorts werd betoogd, dat de landbouw
steun voor een goed deel aan de werk
nemers ten goede behoort te komen.
Er werd op gewezen, dat de landbouw
steunmaatregelen niet zooals de werk-
loozenzorg een sociaal, doch een oecono-
misch karakter hebben. Niet de boeren,
maar de bedrijven worden gesteund.
Sommige leden drongen er op aan, dat
ook ten behoeve van de zeevisscherij en
de binnenvaart steunmaatregelen zullen
worden genomen.
Sommige leden gaven als hun meening
te kennen, dat ook de handelspoli
tiek van Nederland behoort te worden
aangepast aan de veranderde structuur
van het oeconomische leven en aan de bij
alle volken veranderde mentaliteit.
De vroegere opvattingen over vrijen
handel zijn alom verdwenen om plaats
te maken voor een doelbewust streven
naar nationale afsluiting.
