DEB-Vli MAARDEN
DONDERDAG 11 OCTOBER 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - Nu. 10
Middenstandsactie.
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
KOOPT SPAAPZAME
iBREDA
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
ïïe Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 80 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel, Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0,75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Bij een opschrift als dit, denkt men
onwillekeurig aan een door den midden
stand gevoerde actie om van de Overheid
zekere steunmaatregelen te verkrijgen.
Dat hoort er zoo bij in dezen tijd. Aan
de eene zijde wordt geklaagd over de
steeds dieper ingrijpende overheidsbe
moeiingen en aan den anderen kant
wordt steeds sterker de aandrang op de
Overheid om de bedreigde maatschappe
lijke groepen te hulp te komen en ze
door de crisismoeilijkheden been te
helpen.
Er is echter ook een andere, meer ge
zonde en meer doeltreffende midden
standsactie.
En dédrop wordt met het hier boven
geplaatste opschrift gedoeld.
Onze middenstanders worden evenals
andere groepen der bevolking, door de
crisis geteisterd.
De omzetten zijn belangrijk verminderd,
het zakendoen wordt op allerlei manie
ren bemoeilijkt, de betalingen loopen
minder vlot, enz.
Niet gering zijn in dezen crisistijd de
middenstandszorgen.
Een gelukkig verschijnsel daarbij is
echter, dat de middenstand niet zoo ge
makkelijk het hoofd laat hangen.
Voor een deel is dat een kwestie van
opvoeding.
Middenstanders staan bekend als men-
schen, die voor zichzelf aan het leven
niet al te hooge eischen stellen en die
door hard en intens te werken, vooruit
trachten te komen.
Wie de geschiedenis van tal van mid-
denstandsbedrijven nagaat, zal ontdek
ken, dat ze klein zijn begonnen en dat
ze zich door geweldige inspanning en
taaie volharding hebben weten te hand
haven en uit te breiden.
Veel van wat na jarenlange worsteling
werd opgebouwd, wordt thans echter in
gevaar gebracht.
Maar, en d&t valt te prijzen, de midden
standers laten zich door den tegenspoed
niet verslaan en ontmoedigen.
Wat Prinses Juliana onlangs over den
arbeid van het Nationaal-Crisis-Comité op
merkte, geldt ook eenigermate van den
middenstand; „De crisis is groot, maar
grooter zal onze hardnekkigheid zijn,
waarmee wij haar weerstaan".
Van dat streven spreekt de te Middel
burg gehouden winkelweek.
En daarvan spreekt ook de Goesche
middenstandsbeurs, die Zaterdag zal
worden geopend.
Dit gezonde streven verdient waardee
ring.
Vooreerst omdat het een gunstige reac
tie is op de algemeen doorwerkende nei
ging om de zelfwerkzaamheid uit te scha
kelen en alles van de Overheid te ver
wachten.
Maar dan ook, omdat de middenstand
een functie vervult, die ook maatschap
pelijk van groote beteekenis is en omdat
een gezonde en welvarende middenstand
als een algemeen belang moet wor
den gezien.
NA DEN VREESELIJKEN MOORD TE
MARSEILLE.
Koning Alexander's uitvaart.
Het stoffelijk overschot van koning
Alexander is gister om kwart voor vier
op den oorlogsbodem „Dubrovnik" aan
boord gebracht.
De tijd om eenige rouwversiering aan
te brengen had ontbroken.
Het Fransohe staatshoofd heeft de ko
ningin-weduwe zijn leedwezen betuigd
over het feit, dat de tijd niet toelaat, den
vorst, voor wien Frankrijk zooveel sym
pathie heeft gehad, de luisterrijke uitvaart
te bezorgen, die de gevoelens van 't Fran-
sche volk kan vertolken.
Er was een geweldige belangstelling.
Op de „Dubrovnik" stonden de matro
zen in slagorde opgesteld als den vorigen
dag, doch terwijl zij toen het schouwspel
zagen van de jubelende menigte, stonden
ze nu voor het schouwspel van rouw rond
om een baar.
De lijkkist was geplaatst op een eenvou
dige rouwauto.
Andere rouwauto's met bloemstukken
gingen vooraf en volgden, waarin de ko
ningin-weduwe, de president der repu
bliek, ieder met gevolg, de Fransohe en
Joego-Slavische ministers enz. hadden
genomen.
Aangrijpend was het gedreun der 101
saluutschoten, die door de Fransohe oor
logsbodems op de reede werden gelost.
Het overbrengen van de lijkkist op de
„Dubrovnik" vorderde slechts weinige
minuten.
Gedurende dit overbrengen speelde de
militaire muziek een treurmarsch.
President Lebrun en de Fransche mi
nister brachten een laatsten groet en ho
gen nogmaals eerbiedig voor de koningin
weduwe, die den ganschen dag een be
wonderenswaardige zelfbeheersching aan
den dag had gelegd.
Koningin Maria is met een extra-trein
naar Parijs vertrokken, waar zij haar
zoontje, den jongen koning Peter II. zal
ontmoeten.
De Koningin van Zuid-Slavië moet te
Parijs een dringende operatie ondergaan.
Barthou's stoffelijk overschot
naar Parijs.
Gisteren werd het stoffelijk overschot
van Barthou in denzelfden lijkwagen ge
zet, die ook het stoffelijk overschot van
koning Alexander had vervoerd.
Dezelfde Fransche en Joego-Slavische
persoonlijkheden namen aan deze over
brenging deel.
De lijikkist werd door civiele gardes op
de schouders gedragen en naar 'den wagen
van den trein vervoerd, waarna deze ver
trok.
De staatsbegrafenis van Barthou ia op
Zaterdag 13.30 uur vastgesteld.
Minister-president Doumergue zal een
lijkrede uitspreken.
Het ia bekend geworden, dat een zeer
streng onderzoek zal worden ingesteld
naar de verantwoordelijkheid op den nood-
lottigen (Dinsdag en men verzekert, dat
strenge straffen zullen worden uitgedeeld.
Dit is volkomen naar den wensch van het
publiek, dat over de slechte ordemaatre
gelen niet te spreken is.
Marseille heeft nu weer het aanzien
van een gewone stad.
Zijn er medeplichtigen?
Het bericht, dat de moordenaar van
koning Alexander nog eenige medeplich
tigen heeft gehad, schijnt door de verkla
ringen van een hoteleigenaar in een
plaatsje in de nabijheid van Marseille be
vestigd te worden.
Bedoelde hotelier heeft de volgende ver
klaringen afgelegd: „Drie personen, on
der wie de moordenaar van koning
Alexander, zijn Zondagavond in mijn ho
tel afgestapt.
De moordenaar, die de hoteleigenaar
van de foto's in de pers duidelijk herken
de, heeft het inschrijven van zijn naam
in het hotelregister telkens weer uitge
steld.
Zijn metgezellen hadden zich als Egon
Kramer, 24 jaar, geboren in Fiume, Kro
atische nationaliteit en als Silvester Ghal-
ny, Tsjecho-Slowaaksch staatsonderdaan,
van beroep koopman, in het register in
geschreven.
Beiden hadden verklaard, dat zij naar
Parijs wilden.
Kramer heeft Maandagnamiddag het
hotel verlaten, terwijl zijn beide metgezel
len den nacht van Maandag op Dinsdag
in het hotel doorbrachten en zich Dins
dagmorgen vroeg een overvloedig ontbijt
lieten geven en bovendien nog een groote
hoeveelheid alcohol dronken.
De moordenaar zou Dinsdagmorgen de
in de hal van het hotel liggende dagbla
den, welke berichten gaven over de aan
komst van koning Alexander van Joego
slavië in Marseille zeer uitvoerig gelezen
hebben. Hij en zijn kameraad hadden
Dinsdagmiddag nog in het hotel geluncht
en waren tegen één uur des middags weg
gegaan met de verklaring, dat zij voor
het diner zouden terug zijn.
Kramer evenwel is slechts alleen terug
gekomen, heeft de rekening voldaan en
is daarop verdwenen.
In emigrantenkringen te Parijs zijn tal
rijke huiszoekingen verricht, o.a. bij den
vroegeren Zuid-Slavischen minister van
binnenlandsche zaken Pribitschewitsch.
Het onderzoek der politie is nog niet
beëindigd. Eerst in den loop van de ko
mende dagen zal men vernemen, of de
nasporingen in de kringen der emigran
ten te Parijs waardevolle aanknoopings-
punten hebben opgeleverd.
Kroonprins Peters vertrek.
In gezelschap van zijn grootmoeder, de
koningin-moeder van Roemenië, heeft de
jonge koning Peter II van Joego-Slavië,
zich om twee uur des middags naar Vic
toria-station te Londen begeven, om via
Dover en Calais zijn reis naar Parijs aan
te vangen.
Een geweldige menigte menschen, die
door bereden politie en agenten op een
afstand gehouden werd, woonde het ver
trek bij.
De jonge koning liep snel de treden van
het hotel naar de straat af en wierp
schuwe blikken naar rechts en links.
Den fotografen was verboden opnamen
te maken. Een minuut voor het vertrek
kwam koning Peter II op het station.
Hij droeg een grijs costuum en een brui
nen hoed en gaf de hand aan zijn groot
moeder, die als teeken van rouw een
bont van zwart astrakan droeg.
De gezanten van Zuid-Slavië, Frank
rijk en Roemenië en talrijke leden van
het diplomatieke corps waren aanwezig,
om den koning en zijn grootmoeder uit
geleide te doen.
De menigte ontblootte eerbiedig het
hoofd, toen de jonge koning en zijn groot
moeder passeerden.
Fransche perscritiek.
In een deel van de Fransche pers wordt
ernstige kritiek geleverd op de veilig
heidsmaatregelen der politie, welke den
aanslag te Marseille niet konden voor
komen.
De „Paris Midi" verklaart, dat de ver
antwoordelijkheid van de „Süreté natio
nale" verschrikkelijk is. De meest onge
loof elijke chaos, aldus voegt het blad hier
nog aan toe, heerschte onder de politie
te Marseille en het was een waanzin, om
den Joego-Slavischen souverein aan land
te doen gaan op een plaats, die wemelde
van verbannen menschen en andere on-
gewenschte elementen. Degenen, die hier
voor verantwoordelijk zijn, moeten ge
straft worden.
De „Excelsior" eischt vérgaande her
vormingen en meedoogenlooze sanctie-
maatregelen.
In officieele ikringen der Amerikaan-
sche bondfi'hoofdstad wordt de aanslag in
Marseille levendig besproken.
In de politieke gevolgen van den aan
slag ziet men een verzwakking van de
Fransohe Balkanpolitiek, daar met ko
ning Alexander een der sterkste bolwer
ken van den Franschen invloed op den
Balkan gevallen is.
Ook is men van meening,
dat de betrekkingen tus
schen Frankrijk en Italië
en tusschen Italië en Joe
go-Slavië aanzienlijk be
moeilijkt zullen worden.
Anti-ltaliaansche demonstraties.
In geheel Slovenië hebben tegen Italië
gerichte demonstraties plaats gevonden.
De geheele JoegO'-Slavische bevolking
verkeert in hevige opwinding. Zij beschul
digt de Italianen, dat zij initiatiefnemers
tot den moord zijn en dat zij moreel ver
antwoordelijk daarvoor zijn.
Bij haar verder onderzoek inzake den
moordaanslag overweegt de Fransche po
litie drie mogelijkheden: ten eerste een
samenzwering van Kroatische emigran
ten; ten tweede een Macedonisoh com
plot; ten derde een Hongaarsche irreden-
tistische misdaad.
Daar de nasporingen onder Kroatische
emigranten ten slotte niet veel hébben
opgeleverd, wordt 1 minder waarschijn
lijk dan 2 of 3 geacht.
Zuid-Slavië onder den Indruk.
Ten aanzien van den algemeenen toe
stand in Zuid-Slavië kan het volgende
worden gezegd:
Belgrado staat nog geheel onder den
indruk van de berichten uit Marseille.
Van alle huizen hangen rouwvlaggen.
Restaurants, schouwburgen en bioscopen
zijn gesloten en van de scholen zijn alle
leerlingen naar huis gestuurd.
Men verwacht tegen Vrijda^ den terug
keer van den troonopvolger; de aankomst
van het Zuid-Slavische oorlogsschip, de
Dubrovnik, met het stoffelijk overschot
van Koning Alexander aan boord, Zater
dag of Zondag.
De regeering treft toebereidselen tot de
gemeenschappelijke zitting der Nationale
Vergadering, waarin afgevaardigden, se
natoren en regenten den eed van trouw
aan Koning Peter II zullen afleggen. Tot
dit oogenblik ligt de macht in de handen
der regeering en op dit oogenblik gaat zij
op de regenten over.
Leger, vloot en staatsambtenaren in het
geheele land hebben reeds den eed afge
legd.
Dé plechtige bijzetting van Koning
Alexander is voor Woensdag voorzien.
Het is reeds zoo goed als zeker, dat Ko
ning Karei van Roemenië met zijn broer
Nicolaas, verder Koning Boris van Bul
garije met Prins Gyrill en uit Engeland
de hertog van York naar Belgrado zullen
komen. Verwacht worden ook de presi
dent van de Turksche republiek Kemal
Pasja en Prins Nicolaas van Grieken
land.
Communisten-streek te Londen.
Langs onbekende wegen hebben com
munisten Maandagavond kans gezien, op
het dak te klimmen van de Duitsche am
bassade te Londen en daar een witte vlag
te hijschen, waarop de woorden si aan:
„Thaelmann moet vrij".
Eerst Dinsdagmiddag kort na 3 uur be
merkte een lid der ambassade, dat een
witte vlag boven bet gebouw wapperde.
Het dundoek werd onmiddellijk naar be
neden gehaald.
De conferentie van het goudblok.
Minister Jaspar heeft tegen een cor
respondent van Paris Midi gezegd, dat
de Belgische regeering voor de vergade
ringen, 19 en 20 October door vertegen
woordigers van de goudlanden te Brussel
te houden, de ministers van financiën,
oeconomische zaken, vervoer, een minis
ter van staat en hem zelf in de delegatie
heeft benoemd.
Hij schetste als de voornaamste taak
van de commissie versterking van den
goederenruil door geleidelijke opheffing
van de beletselen voor handel en nijver
heid en bestudeering van de kwestie van
contingenteeringen en tarieven, alsmede
aanwakkering van toerisme en verkeer.
Een gezonde en oordeelkundige entente
van de landen van het goudblok, aldus de
minister, kan een herleving van de alge-
meene bedrijvigheid ten gevolge hebben.
Russische officieren moeten leeren
dansen.
Krachtens een bevel van den opperbe
velhebber van het roode leger in Rusland
generaal Worosjilof, moeten de officieren
leeren dansen.
Vroeger mochten de officieren van het
roode leger zelfs niet naar hotels gaan,
waar zich een dansvloer bevond. De tij
den zijn echter veranderd en dansen
wordt nu niet alleen een gezond vermaak
geacht, maar ook iets, dat bij het maat
schappelijk leven hoort, aldus de Russi
sche opvatting.
Steun aan Belgischen scheepsbouw.
De Hooge Scheepvaartraad in België
heeft met algemeene stemmen den wensch
uitgesproken, dat de regeering gedurende
een tijdsverloop van 10 jaar credieten
van fr. 40 mill, per jaar ter beschikking
van den scheepsbouw zal stellen, ten ein
de op deze wijze de bestrijding van de
werkloosheid te bevorderen. Voorts
wenscht de Hooge Scheepvaartraad een
regeeringscrediet van Fr 10 a 20 mill,
per jaar voor de geregelde scheepvaart
lijnen, die op het oogenblik met vet lies
werken.
Wordt Hauptmann uitgeleverd?
Bruno Hauptmann en zijn verdediger
Fawcett stellen alles in het werk om te
voorkomen, dat Hauptmann door de jus
titie van den staat New-York aan die van
New Yersey wordt uitgeleverd, aangezien
hij in New-York slechts kan worden ver
volgd wegens afpersing, terwijl hem in
New-Yersey een vervolging wegens ont
voering en moord wacht, waarvoor hij on
getwijfeld ter dood zal worden veroor
deeld.
Korte Berichten.
i Uit de mijn St. Pierre la Palud bij
Lyon, waar Maandag een instortings
ongeluk heeft plaats gevonden, zijn tot
dusverre 17 lijken geborgen. Het totaal
aantal slachtoffers bedraagt volgens de
laatste opgaven 32.
i Naar de „Times" meldt, zijn drie
Britsche zendelingen, een Canadees, een
Australiër en een Engelschman, door
communisten te Koesjau, gelegen in de
provincie Kweitsjau, op 130 K.M. ten
oosten van Kweijang, gevangen genomen.
In Amerika is een 26-jarige vrouw
ontvoerd. Dé ontvoerder heeft zich later
met haar echtgenoot in verbinding ge
steld en een losgeld van 50,000 dollar ge-
eischt.
Examenspelling en hei Kabinet.
Naar „De Maasbode" verneemt, heeft
het Kabinet per omzendbrief aan de ver
schillende departementen doen weten:
1. dat de stukken, uitgaande van de pu
blieke diensten moeten zijn gespeld in de
spelling van De Vries en Te Winkel;
2. dat stukken of citaten van niet-offi-
cieele zijde aangeboden in de spelling-
Marchant in deze spelling in de officieele
publicaties als „Staatscourant" en derge
lijke geplaatst kunnen worden;
3. dat candidaten voor de verschillende
diensten hij het afleggen van examens vrij
zijn om de spelling van De Vries of Te
Winkel te bezigen of de nieuwe spelling;
'4e. dat echter na 1 Januari 1936 bij
alle examens de spelling-Marchant zal ge-
eischt worden.
De spellingkwestie is in het Kabinet
opnieuw ter sprake gekomen naar aan
leiding van het feit, dat de voorzitter van
één der examencommissies de uitslagen
in de vereenvoudigde spelling opzond.
Daarop is in het Kabinet met overgroo-
te meerderheid besloten beide spellingen in
de „Staatscourant" toe te laten, wanneer
de nieuwe spelling niet van officieele
zijde komt. Zoo zullen ook aanvragen om
de Koninklijke goedkeuring op de statu
ten bij het departement van justitie geen
bezwaar ontmoeten, als zij in de vereen
voudigde spelling zijn gesteld.
Een belangrijk werk te Roosendaal.
Tusschen het Rijk en de gemeente Roo
sendaal is een overeenkomst tot stand
gekomen met betrekking tot den aanleg
van een z.g. ceintuurbaan in die gemeen
te.
Over deze ringbaan zijn langdurige on
derhandelingen gevoerd. Het voorberei
dend werk is reeds zoover gevorderd, dat,
nu het contract door het Rijk is getee-
kend, spoedig met de uitvoering kan be
gonnen worden.
De kosten zullen ongeveer f 600.000 be-
Binnenland.
De steun aan de aardappelverbouwers.
De contra-prestatie te Goes.
Het kabinet en de spelling-kwestie.
Weer opruiming van rundvee?
Buitenland.
Na den moord op koning Alexander. Het
onderzoek naar de medeplichtigen.
Conferentie van het goudblok.
Steun aan Belgische scheepsbouw.
.1 IBQl I
dragen. Berekend is, dat het werk zes
jaar zal duren.
De ringbaan zal niet alleen dienen ter
ontlasting van het snelverkeer, dat veel
hinder ondervindt van den spoorwegover
gang in het centrum van Roosendaal,
maar ook voor het lokaal verkeer. Voor
den snelverkeersweg is 15 M. gereser
veerd, voor twee daarnaast loopende pa
rallelwegen voor lokaal verkeer elk 5 M.
plus 2.5 M. voor een trottoir.
In de ringbaan zullen verschillende
kunstwerken moeten worden aangebracht.
De spoorbaan op het baanvak Esschen—
Roosendaal wordt met een (betonnen of
ijzeren) brug overkruist, terwijl over een
straatweg in de nabijheid eveneens een
brug moet worden gebouwd. De spoor
brug zal circa f 170.000 kosten.
Het werk leent er zich uitstekend toe
om in werkverschaffing te wordep uitge
voerd. Uitsluitend Roosendaalsche werk-
loozen zulen daarvoor in aanmerking ko
men. Een paar honderd arbeiders zullen
er eenige jaren aan geplaatst kunnen
worden.
Het meerendeel der kosten zal gedra
gen worden door het rijk, i.e. het Werk
fonds, dat b.v. de kunstwerken geheel
voor zijn rekening neemt.
De gemeente Roosendaal heeft reeds 30
perceelen grond tot een waarde van
f 70.000 aangekocht en het lig't in de be
doeling om aan twee kanten tegelijk te
beginnen, t.w. daar waar de weg uitloopt
op de Bredasohe baan en aan den oprit
voor de overbrugging van de Hulsdonk-
sdhestraat bij den spoorweg.
Crematie geschiedt niet voor
Rijksrekening.
Verleden jaar heeft de Rekenkamer
een geval te behandelen gehad, waarin
de kosten van crematie c.a. voor rijks
rekening werden gebracht. Aan het ver
slag der kamer vermeldt „de Urn" het
volgende over deze zaak:
Een ingenieur van de Staatsmijnen was
door een ongeluk om het leven gekomen
en werd te Westerveld gecremeerd.
De rijksverzekeringsbank weigerde de
uitkeering van de kosten van de crematie
(begrafeniskosten worden in zulke geval
len wel vergoed), omdat volgens uitspraak
van den centralen raad van beroep voor
crematie, zijnde een onwettige handeling,
geen vergoeding kan worden gegeven. Er
bestaat ook een besluit van den minister
raad in gelijken zin.
Dé directie van de Staatsmijnen gat
toen f250 als tegemoetkoming in de kos
ten van het vervoer van het lijk. Ook hier
tegen heeft de rekenkamer bezwaar ge
maakt.
Eveneens werd bezwaar gemaakt tegen
de kosten van een deputatie uit het per
soneel, welke bij de crematie aanwezig
was.
De minister schreef de directie, zoowel
de vergoeding voor vervoer van het lijk,
als die voor de reiskosten van de depu
tatie, te doen terugvorderen.
De directie wenschte hieraan niet te
voldoen en nam de uitgaven voor eigen
rekening.
Bezoek van Kamerleden aan Almelo.
Gisteren hebben leden van verschillen
de fracties der beide Kamers op uitnoo-
diging van het gemeentebestuur een be
zoek gebracht aan de gemeente Almelo.
Gelijk bekend achten Almelo en de om
liggende gemeenten aan de Overijselsche
kanalen zich zeer gedupeerd door Ide
plannen der regeering, om den zijtak van
de Twentekanalen naar Almelo, althans
voorioopig, niet door te trekken tot de be
staande gekanaliseerde waterwegen. Bij
dit bezoek waren ook aanwezig vertegen
woordigers van de landbouwbanken, de
Almelosche fabrikanten vereeniging, de
afd. Almelo van de Maatschappij van Nij
verheid en Handel, en de centrale van de
te Almelo gevestigde middenstandsver-
