EERSTE BLAD
ZATERDAG 6 OCTOBER 1934
OAOBLAO VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. 6
De politieke strijd.
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
VBERTEIS'/SU^Xkorr™ AMSTERDAM
Uit de Provincie.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
D'e politiek staat bij velen in een slech
ten reuk. Met zekere minachting ver
klaart menigeen niet aan politiek te doen
en ook niet te willen doen, omdat hij
zijn tijd en zijn gaven en krachten beter
kan besteden dan door aan het politieke
leven deel te nemen.
D'eze stemming is eenigermate
verklaarbaar. Er worden ook op het po
litieke erf niet altijd rechte paden be
wandeld; er is soms veel dat een weinig
veiheffenden indruk maakt.
Persoonlijke- en partijbelangen spelen
wel eens een te groote rol en het geschip
per en gelaveer dat meermalen noodig is
om een bepaald doel te bereiken is niet in
staat de geestdrift op te voeren.
Men kan op het politieke koord soms
verbijsterende evoluties waarnemen en
het behoeft geen betoog, dat iemand die
de dingen oppervlakkig beziet, en al
lerlei uitwassen als maatgevend aan
merkt, zich met eenigen weerzin Ivan
het politieke terrein terugtrekt.
Eenigszins verklaarbaar, maar
daarom volstrekt nog niet goed te keuren.
Omdat zich op een bepaald gebied mis
bruiken voordoen, daarom mag dit nog
geen reden zijn ons daarvan af te wen
den; omdat zich b.v. op het gebied van
den handel allerlei verkeerde practijken
hebben ingeburgerd behoeft dit voor den
Christen nog geen reden te zijn om nu
den handel in het algemeen te schuwen
en te veroordeelen.
Politiek in zichzelf is niet verkeerd al
is het waar, dat dit woord vaak in on-
gunstigen zin wordt gebruikt.
Van iemand die door list en handig
heid tracht zijn doel te bereiken en die
daarbij voor verkeerde middelen niet te
rugdeinst, heet het dat hij „politiek" is
aangelegd en een slimme politiek volgen,
beteekent als regel weinig goeds.
Het gaat met de politiek eenigszins als
met de advocatuur, een zeer eerzaam en
hoogst nuttig beroep en dat toch in breede
kringen met een zekeren weerzin wordt
beschouwd. Een advocaat is voor velen
iemand, die bij uitstek de kunst verstaat
om door allerlei handige redeneeringen
de dingen, die krom zijn recht te praten
en men heeft er geen oog voor, van hoe
groote beteekenis de advocatuur is voor
de eerbiediging en de waarborging van
onze rechten en vrijheden.
Wie alleen op de misbruiken let
en alleen op den klank afgaat en met
het oog daarop de politiek veroordeelt,
handelt dan ook niet zeer verstandig.
Politiek, afgeleid van het Grieksche
woord „polis" beteekent eigenlijk niets
anders dan staatkunde.
„Politiek, zegt Prof Bavinck in een van
zijn verspreide opstellen beteekende bij
de Grieken eerst burgerrecht, dan uit
oefening van dat burgerrecht door deel
neming aan het stads (staats) bestuur en
vervolgens dat staatsbestuur zelf met de
beginselen waarnaar en de vormen
waarin het uitgeoefend werd."
Het zou misschien aanbeveling' verdie
nen niet van politiek maar van staatkunde
te spreken, maar daar dit woord nu een
maal burgerrecht heeft verkregen en toch
ook nog meer beperkt van beteekenis is,
zullen wiji ons er van moeten blijven be
dienen, als wij spreken van de uitoefe
ning van 'het burgerrecht door deelneming
aan het bestuur van staat en gemeente.
Dit bestuur is een zaak van zeer groote
beteekenis. 'Er hangt voor land en volk
zooveel van af.
Een verkeerde staatkunde kan een land
ten verderve voeren en een volk tot den
ondergang brengen.
De geschiedenis geeft daarvan voor
beelden in overvloed. En omgekeerd kan
een goede staatkunde voor land en volk
rijken zegen met zich brengen.
Het doel van den staat is toch om de
mensc'helijke samenleving, die door de
zonde in den grond verwoest is en bij een
ongestoorde voortwoekering van de zonde
geheel te niet zou gaan, door de ordenen
de macht van het staatsgezag voor den
volkomen ondergang te bewaren.
De staat is niet een menschelijke vin
ding, maar een goddelijke instelling, die
een verheven doel beoogt. En de staat
kunde, de politiek is dus ook niet ver
keerd en zondig in zichzelf, maar een
zaak, die onze volle belangstelling vraagt.
Zeer zeker, aan de politiek, zooals wij
die zien is een kleine kant. Eir is veel
wat onaangenaam aandoet en met hei
schoone doel niet overeen is te brengen.
De staat, een goddelijke instelling,
wordt gevormd door menschen en de
Overheid met goddelijk gezag bekleed, is
eveneens aan zondige menschen gebonden.
Daarom, ook al is het ideaal van de
overheid en van hen die zich voor het
staatsbestuur interesseeren, naar Gods
geboden te leven en volgens de beginse
len van het Woord Gods voor land en
volk het goede te zoeken, toch zal hun
arbeid steeds gebrekkig blijven en met
zonde bevlekt.
Bovendien, het verstand, ook van de
meest eminente personen is beperkt, hun
kracht in verhouding tot him groote taak
gering.
Dan heeft men in de staatkunde niet
te doen met doode voorwerpen, maar met
een levend volk, waarin zich allerlei
stroomingen openbaren, dat niet op zich
zelf staat, maar leeft in verband met an
dere volken en den invloed van die vol
ken ondergaat en dat zich niet dan met
■tegenzin zal voegen naar regelen, die met
zijn inzicht niet strooken.
'Daarbij! komt dan nog, dat geen enkele
partij geheel naar eigen inzicht kan han
delen. Altijd zal om iets te bereiken com
binatie met andere partijen of 'groepen
noodig zijn, met het onvermijdelijk gevolg
dat men zich ook eenigermate naar die
anderen moet schikken.
De resultaten van het optreden van per
sonen en partijen zullen daarom altijd
blijven en moeten blijven ver beneden
het ideaal.
.Het doel van de politiek is verheven,
maar de macht om dat doel te bereiken
klein.
En nu is het de taak van den Christen,
niet om zich in zelfgenoegzaamheid terug
te trekken en omdat er aan dit werk veel
'gebrekkigs is, niet aan politiek te doen,
maar integendeel om het politieke le
ven op een hooger niveau te brengen en
ook de staatkunde meer te doen beant
woorden aan de beginselen door God in
Zijn Woord ons gegeven.
De roode rebellie in Spanje.
Het is in Spanje zeer rumoerig gewor
den. In Asturië is de staat van beleg af
gekondigd. (Tot dusver in Asturië alleen).
Het heet, dat de opstandelingen alle
kazernes in het mijngebied van Asturië
hebhen bestormd.
Men neemt aan. dat er verscheidene
dooden en gewonden zijn gevallen.
Een troep van 200 stakers schijnt in ge
vecht te zijn geweest met de garde van
Oyoniego. Daarbij zouden aan de zijde der
regeeringsmanschappen twee dooden zijn
gevallen.
Voortdurend ernstiger wordt de toe
stand in Asturië, waar de mijnwerkers
zich overgeven aan allerlei daden van ge
weld. Tot nu toe zijn vijf politiebeambten
gedood en vier zwaar gewond. Ook ver
schillende arbeiders moeten gedood of
verwond zijn.
De gewapende Marxistische opstand in
geheel Spanje neemt toe in omvang en
verbittering.
Het centrum van den soeialistischen en
communis'tischen opstand tegen de nieu
we regeering-Lerrouz vormen de provin
cie Asturië en de Baskische provincies.
In het kleine bergstadje Mieris bestorm
den de opstandelingen het regeeringsge-
bouw en het raadhuis en heschen daarop
de roode vlag.
In Catalonië is de staking algemeen.
In Barcelona is alle werk stilgelegd. De
meeste telefoonlijnen zijn buiten bedrijf.
D'e toestand wordt ernstig geacht.
Behalve dat nog enkele trams rijden,
staat in Madrid alle verkeer stil. De win
kels zijn gesloten.
De politie houdt alle strategische pun
ten der stad bezet.
In den loop van den dag is het op ver
scheidene plaatsen tot hevige schietpar
tijen gekomen tusschen stakers en politie.
De politie-autoriteiten hebben bekend
gemaakt, dat zij 400 arrestaties van soci
alistische en communistische leiders ver
richt hebben.
De regeering verklaart, dat met dezen
maatregel de opstand den kop is inge
drukt. Wat wel niet juist zal zijn.
Het eigendom der Habsburgers.
Het christelijk-sociale „Linzer Volks-
blatt" publiceerde de resultaten van de
onderhandelingen met de vertegenwoordi
gers van het Huis Habsburg over de te
ruggave van het eigendom der Habsbur
gers.
Het vroegere kroonvermogen, waartoe
de hofburcht, het slot Schoenbrunn en ook
de schatkamer behooren, blijft in het be
zit van den Oostenrijkschen staat.
Deelen van het vermogen, welke een
karakter van meer algemeen belang dra
gen, zooals de familie-bibliotheek van het
Huis Habsburg, zullen eigendom van den
staat blijven, terwijl de kunstschatten aan
het Huis Habsburg zullen worden terug
gegeven, evenwel met de beperking, dat
zij den staat.onvoorwaardelijk ter beschik
king moeten staan.
Ook het groote natuur-historisch mu
seum zal teruggegeven worden.
Talrijke goederen, zooals sloten, palei
zen en de particuliere sieraden zullen te
ruggegeven worden.
Levend aandenken aan Kaning Albert.
15000 wortelstokken van wilde sleutel
bloemen, welke zijn verzameld in de bos-
sohen en langs de wegen van Engeland,
zijn naar België verzonden om geplant te
worden op de helling van den berg, waar
koning Albert is afgestort.
D'e Engelschen 'hopen, dat deze typisch
Engelsche bloem, zoo zeldzaam in België,
een levend aandenken zal vormen aan
koning Albert en voor de komende ge
slachten een bewijs zal zijn van de gene
genheid en hoogachting, welke de vorst
in Engeland genoot.
Ontevredenheid onder de Duitsche
arbeiders.
Ten behoeve van de binnenland9che
veevoerbehoefte en met het oog op de
deviezenschaarschte zal de dagelijksche
30 tot 70 K.G. runderbloed van de Duit
sche abatoirs verwerkt worden tot bloed
meel. Hiermede zal men bereiken, dat de
invoer kan worden verminderd met 10
tot 14.4 mill. K.G.
Uit eèn rapport van de Vereenigde
Kamers van Koophandel in Westfalen
blijkt, dat in geen enkel land, waarmee
Duitschland moet concurreeren, de levens-
middelenprijzen zoo hoog zijn als in
Duitschland.
Zeer ongunstig is de vetvoor-
z i e n i n g. In het industriegebied van
Westfalen wordt door 80 90 der be
volking ternauwernood het bestaansmini
mum verdiend. Deze personen zijn niet
in staat om dure vetten te koopen, maar
kunnen slechts een kleine hoeveelheid
margarine betalen. De winkels welke dit
verkoopen, zijn echter onmiddellijk uit
verkocht, zoodat de vrouwen evenals in
de oorlogsjaren uren moeten loopen om
een half pond margarine te krijgen. Veel
al moeten zij zich tevreden stellen met
„Ersatz".
Dergelijke toestanden brengen groote
verbittering onder de bevolking, juist bij
die arbeiders, die vroeger lid van de Mar
xistische partijen waren. Voor hen is het
ondragelijk, dat de gegoeden dure zuivel
producten kunnen koopen, terwijl de ar
beidersvrouw geen margarine kan krijgen.
Opzienbarende offïcleele maatregel in
Engeland.
De „News Chronicle" doet mededeeling
van een officieelen maatregel, die in po
litieke kringen groot opzien zal baren,
alleen reeds omdat de bewuste maatregel
in strijd is met bestaande politieke ge
bruiken.
Volgens het blad is aan alle politici,
die vanaf 1919 als minister werkzaam
zijn geweest, het verzoek gericht, alle of
ficieels stukken in te leveren.
In de gevallen, waar de voormalige mi
nister intusschen overleden is, hebben de
erfgenamen een dergelijk verzoek ontvan
gen.
Door den voorgenomen maatregel zul
len ongeveer 100 persoonlijkheden wor
den getroffen, o.a. Lloyd George, Chur-
chil, Sir Herbert Samuell, Arthur Hen
derson, Sir Austin Chamberlain en sir
Robert Home.
Korte Berichten.
Het historische koninklijke paleis te
Quelez, het „Versailles van Portugal", is
door brand vernield. Een groote collectie
kostbare schilderijen en beelhouwwerken
is, naar men vreest, geheel verloren.
i De politie deelt mede. dat te Zara-
sagova een communistisch complot is ont
dekt. In verband hiermede zijn 45 per-
somen gearresteerd.
Verlaging toeslag op rogge en gerst.
Door den heer Weitkamp waren aan
den minister van Economische Zaken
eenige vragen gesteld betreffende den
verlaagden toeslag op rogge en gerst en
de schade, welke bepaalde kleine zand-
bedrijven daarvan ondervinden.
Minister Steenberghe heeft hierop ge
antwoord, dat de steun aan telers van
rogge van f 3.50 is gesteld op f 3 per 100
Kg. rogge en de steun aan telers van
gerst van f3.50 op f2.50 per 100 Kg.
gerst.
Het is den minister bekend, dat van
dezen maatregel de kleine zandbedrijven,
voor zoover deze niet gewoon zijn hun
rogge te verkoopen, schade ondervinden,
terwijl deze bedrijven veelal ook moeilijk
heden ondervinden door de omstandig
heid. dat de afname van varkens minder
vlot loopt dan gewenscht is.
De minister is van oordeel, dat de ver
melde omstandigheden hem niet mochten
weerhouden den steun aan rogge en gerst
te verlagen, aangezien tot die verlaging
alle aanleiding bestond in verband met de
oploopende graanprijzen en het niet ver
antwoord zou zijn een zoodanigen maat
regel desniettemin achterwege te laten,
ten einde zoodoende een deel van de rog-
geverbouwers door middel van het te
hooge bedrag van den roggesteun voor
een ander product, in casu varkens, tege
moet te komen.
Vergoeding op den Dankdag.
In opdracht van den minister van So
ciale Zaken heeft de rijksinspectie te
Zwolle medegedeeld, dat de Protestant-
sche tewerkgestelden op Dankdag (No
vember a.s.) niet behoeven te werken, in
dien zij den wensch daartoe te kennen
geven. Wegens verzuim wordt de bekende
feestdagvergoeding uitbetaald.
Wijziging steunregeling'.
De minister van sociale zaken heeft be
paald, dat de leden van seizoenwerkioo-
zenkassen, o.m. die van de landarbeiders
bonden, die iap 1 Mei over het afgeloo-
pen tijdvak niet of korter dan de regle
mentaire termijn uit de kas hebben ge
trokken, tengevolge van de omstandigheid,
dat zij werk hadden in het vrije bedrijf, in
het vervolg met betrekking tot de steun-
verleening, als uitgetrokkenen zullen wor
den beschouwd. Tot dusver werden die
werkloozen als niet-trekgerechtigden be
schouwd en 'ontvingen zij als zoodanig uit-
keeringen.
Ledental van het N. V. V.
Van de 30 vakbonden, aangesloten bij het
Ned. Verbond van Vakvereenigingen be
droeg het ledental (met inbegrip van de
adspiranten) op 1 Juli 1.1. 310.828 tegen
318.145 op 1 April. Er was dus een terug
gang van 7317 leden in het tweede kwar
taal 1934.
Mooie bestellingen bij Stork.
De directie van de Nederlandsche
Spoorwegen hebben de machinefabriek
Gebr. Stork Co. N.V. te Hengelo op
dracht gegeven tot levering van een en
twintig Dieselmotoren ten behoeve van
rangecrlocomotieven. Dit is van des te
meer belang, omdat het hier een nabe
stelling betreft van dertien dergelijke mo
toren, welke voor hetzelfde doel reeds ge-
ruimen tijd geleden door de firma Stork
werden geleverd en welke in de practijk
hebben bewezen, geheel aan de verwach
tingen te voldoen. Dit is voor de ma
chinefabriek een groot succes.
Verder kunnen wij nog mededeelen, dat
de N.V. Maas Buurtspoorweg, welke de
lijn NijmegenVenloBeringen exploi
teert, een Dieselmotor in haar bedrijf
heeft beproefd en naar aanleiding van
de goede resultaten onlangs eveneens tot
nabestelling is overgegaan. De bedoelde
motoren vervaardigt de N.V. Stork onder
licensie volgens het systeem Ganz-Jen-
drassik. Binnenkort zullen ook de eerste
Diesel-electrische treinen met motoren
van dit systeem met een nog belangrijk
grooter vermogen, eveneens door de
„Stork" vervaardigd, in dienst worden
genomen.
Burgemeesters.
Bij Koninklijk Besluit van 3 October is
aan K. Punt, wegens gezondheidsredenen
met ingang van 15 October eervol ontslag
verleend als burgemeester der gemeente
Herwijnen.
Terug naar de petroleumlamp.
Naar wordt medegedeeld zijn te Haar
lem reeds 1300 afsnijdingen van het gas
over den muntmeter aangevraagd omdat
belanghebbenden niet langer in staat zijn
het dure gas te betalen.
Ook in andere plaatsen is een sterke
teruggang naar de petroleumlamp waar
te nemen.
De gasprijzen zijn in tal van gemeen
ten ver van laag en daarbij komt het be
zwaar dat overal op de meters enorme
winsten worden berekend.
Met de electriciteit zal het wel den
zelfden weg op gaan als niet tijdig wordt
ingezien dat verlaging der tarieven niet
uit kan blijven. Zelfs monopolistische be
drijven kunnen maar niet alles doen wat
ze wiHen.
L. de Visser en Art. 109 Grondwet.
Het communistische Tweede Kamerlid
De Visser meent ter adstructie van het
goed recht der communisten om de Ver
eenigde Vergadering in de war te schop
pen de Regeering schaakmat te zetten
met een beroep op art. 109 der Grondwet,
volgens hetwelk bij een vereenigde verga
dering de leden naar willekeur plaats ne
men, terwijl feitelijk de plaatsen aan de
leden volgens een te voren getroffen in
deeling worden aangewezen.
Jhr de Geer toont in „De Nederlander"
aan, hoe weinig steekhoudend dit argu
ment van de ordeverstoorders heeten mag,
door te wijzen op het verminkte citeeren
van genoemd grondwetsartikel, waaraan
de heer De Visser zich schuldig maakt.
Hij laat n.l. weg de woorden „door elkan
der", waarmede de bedoeling van „naar
willekeur" duidelijk woirdt aangegeven,
n.l. dat de leden van Eerste en Tweede
Kamer door elkander plaats nemen. Dit
om het karakter van vereenigde vergade
ring beter te doen uitkomen.
Binnenland.
Vannacht eindigt de zomertijd.
Inkomens en vermogens 1933i/34.
Buitenland.
Ontevredenheid onder de Duitsche arbei
ders.
De opstand in Spanje.
Verdeeling van de eigendommen der
Habsburgers.
EINDE VAN DEN ZOMERTIJD.
Zet de klokken één uur achteruit
Wij herinneren er aan, dat in den nacht
van ZATERDAG OP ZONDAG om 3 uur
de Zomertijd eindigt en de Wintertijd weer
aanvangt Vóór het naar bed gaan op
Zaterdagavond 6 October zette men dus de
klokken een uur ACHTERUIT.
Ingezonden Mededeeling.
Gedurende de maand
October geven wij bij
aankoop van iedere
200 Kg. Bertels' Pluim
veevoeder één droog-
voederbak cadeau,
welke ongefrankeerd
verzonden wordt. Be
stelt bij Uw leveran
cier of waar niet ver
krijgbaar direct aan
de fabriek I
Let op ons Loodje, er zfjn veel -namaaksetst
INKOMENS EN VERMOGENS
BELASTINGJAAR 1933—1934.
Belangrijke daling,
In verband met de groote belangstel
ling naar de nieuwste gegevens der inko
mens en vermogens in Nederland, zullen
in de negende aflevering van het maand
schrift van het Centraal Bureau voor de
Statistiek, welke ter perse is, enkele voor-
loopige totaalcijfers betreffende de sta
tistiek der Rijksinkomsten- en Vermogensi-
belasting worden opgenomen voor het be
lastingjaar 19331934.
Uit deze voorloopige gegevens, die in
vergelijking worden gebracht met de over
eenkomstige gegevens van 1 Mei 1915 af,
blijkt, dat het bedrag der zuivere inko
mens, vóór den kinderaftrek voor het be
lastingjaar 19301931 het hoogst is ge
weest, ni. f 4.367 millioen en dat daarop
als gevolg van de in 1929 opnieuw inge
treden economische crisis een teruggang
iis gevolgd tot f 3.160 millioen voor 1933
1934, welke daling 27.65 pet. uitmaakt
van het topjaar 1930—1931. Het gemid
deld inkomen per aangeslagene bedroeg
over 19331934 f 2.125, en bereikte hier
door over dit jaar het laagste punt van
alle sinds 1915 verstreken jaren, 't Hoogst
gemiddelde inkomen werd aangetroffen
over de jaren 1917—1918 en 1920—1921
en beliep f 2.569.
De aandacht zij er op gevestigd, dat
het bedrag der inkomens in het algemeen
betrekking heeft op de inkomsten, geno
ten in het voorgaande kalenderjaar, zoo-
dat bovengenoemd bedrag van f 3.160 mil
lioen de inkomsten betreft over het ka
lenderjaar 1932.
Het bedrag der in de vermogensbelas
ting vallende vermogens bereikte 't hoog
ste punt over het belastingjaar 1929
1930, n.l. f 15.666 millioen, waarop een
teruggang is gevolgd tot f 11.472 millioen
over 19331934 (daling 26.77 pet.). Het
gemiddeld vermogen per aangeslagene
was van alle vergeleken jaren het laagst
over 19321933 en 19331934, name
lijk f 6500, terwijl het hoogste bedrag van
f 87.000 werd aangetroffen voor 1917
1918. Opgemerkt zij, dat deze bedragen
den stand van het vermogen aangeven bij
den aanvang van het 'belastingjaar op
1 Mei.
Vliegveld Haamstede.
Het luchtvaart-comité Schouwen-Dtai-
veland zond heden aan de directie van
de K.L.M. een telegram waarin het
meldde, dat de 10.000ste passagier op het
vliegveld Haamstede was uitgestapt.
Middelburg. De Winkelweek.
Uitslag etalagewedstrijd.
Groep l.voedings- en genotmiddelen le
prijs aan M. Peterse, Langedelft B 128
