DEB-VU WAARDEN
MAANDAG I OCTOBER 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
49e JAARGANG - No. I
Buitenland
Binnenland.
Uit de Provincie
Belangrijkste Nieuws.
KOOPT SPAAPZAME
DE-IT* J iPSDA
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux-^ange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2,50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes sn
VJissingen f. 0.20, Losse nummers 5 cent,
Advertentifin 30 cent- per regel. XagcKoudon.
mededeslingen 60 cent per regel. Kleine
AdvertentiêB Dinsdags en Vrijdags 075. bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
KONINGIN EN PRINSES NAAR
HET LOO.
D'e Koningin en de Prinses zijn Zaterdag
middag van het Staatsspoorstation om
4.29 naar Het Loo vertrokken. Ter uit
geleide waren op het perron aanwezig
burgemeester D'e Monchy en generaal
Van Andel, wd. gouverneur der Residen
tie.
H. M. de Koningin en H. K. H. Prin
ses Juliana arriveerden te Apeldoorn met
den trein van 19.31 uur. Duizenden had
den zich langs de route geschaard, welke
de vorstelijke personen zouden volgen.
Ter begroeting was aan het station aan
wezig jhr mr G. G. G. Quarles van Uf-
ford, burgemeester van Apeldoorn. Pre
cies op tijd arriveerde de trein. In een
open auto reden de vorstelijke personen
naar 'het Kon. Paleis. Ook hier waren
zeer vele belangstellenden, die een en
thousiast gejuich aanhieven bij de aan
komst. Het publiek verbrak in zijn en
thousiasme de politieafzetting en drong
door tot vlak voor het hek, dat voor de
cour is. H. M. de Koningin en de Prin
ses verschenen opnieuw, na reeds binnen
het Paleis te zijn geweest, op het bordes,
vanwaar zij het publiek toewuifden.
PRINSES JULIANA NAAR ENGELAND
Bruidsmeisje bij het huwelijk van
prins George?
De „Tel." deelt mede, dat volgens de
„Sunday Dispatch" prinses Juliana zal
worden uitgenoodigd om één der bruids
meisjes te zijn bij het aanstaand huwelijk
tusschen prins George van Engeland en
Prinses Marina, dat op 29 November in
de Westminster Abdij zal worden vol
trokken. Waarschijnlijk zullen ook het
oudste kleindochtertje van Koning Geor
ge, prinses Elisabeth en prinses Ingrid
van Zweden tot de bruidsmeisjes behoo-
ren.
Prinses Alice, gravin van Atblone, de
nicht van onze Koningin, bij wie H. K. H.
Prinses Juliana dezen zomer logeerde,
is met de regeling der zaken van etiquette
bij deze 'huwelijksplechtigheid belast. De
ui'tnoodiging aan Prinses Juliana heeft
haar vollen steun.
De Lindbergh-affaire.
Te Chicago zijn een man en een vrouw
gearresteerd. Detectives verklaren, dat de
man veel overeenkomst vertoont met den
in de Lindbergh-affaire herhaaldelijk ge
noemden „John", die door de politie
wordt gezocht.
Er schijnen nog nieuwe arrestatiess te
wachten.
Hauptmann heeft een gevangenislepel
gestolen, hij heeft dien in vieren gebroken
en van den steel een soort haak gemaakt,
die volgens de gevangenbewaarders als
wapen zou kunnen worden gebruikt, als
bij tijd had gehad hem af te vijlen.
Toen de cipier hem naar zijn lepel
vroeg, zei Hauptmann niet te weten, waar
bet ding gebleven was. Eerst na een lang
durig onderzoek werden de stukken ver
borgen gevonden.
Hauptmann zal in de toekomst met
papier maché lepels, van papier maché
borden eten.
Hauptmann houdt vol in elk opzicht
onschuldig te zijn.
Schending van hef verdrag van Versailles
Havas meldt, dat op het einde van het
jongste semester in de Duitsche univer
siteiten een instructie werd aangeplakt,
waarin het heette, dat de studenten, die
twee studiejaren achter den rug hebben,
zich den lOden Juli moeten laten inschrij
ven in het 'bureau van de stormafdeelin-
gen der universiteit en uitgenoodigd wer-
de zich te verbinden, één jaar bij de rijks-
weer dienst te doen. Zij' die dan, na een
diensttijd van zes maanden, geschikt ge
acht zouden worden voor de officierscar
rière, zouden na dat jaar reserve-luite
nant worden.
De twee semesters, in de rijksweer
doorgebracht, zouden voor den studietijd
blijven meetellen.
Havas vestigt er de aandacht op, dat
deze instructies een formeel» schending
zijn van de artikelen 275, 277 en 278 van
bet verdrag van Versailles.
Vrees voor Duitschland.
De „Times" wijst er op, dat terzelfder
tijd dat te Genève de laatste diplomatieke
besprekingen zijn gevoerd voor het sluiten
van een nieuw vredespact, onderhande
lingen plaats vonden tusschen een Euro-
peesche mogendheid en een Engelsche
wapenfirma voor de levering van oorlogs
tuig.
Het blad noemt niet den naam van het
betrokken land en zegt slechts, dat dit
land ten nauwste getroffen wordt door de
politiek van Duitschland en dat het beslo
ten heeft, groote offers te brengen, om
aan ieder gevaar, dat mocht ontstaan
door den Duitschen drang naar het Oos
ten, het hoofd te kunnen bieden.
Te veel medici in België.
De medische wereld in België houdt
zich op het oogenblik bezig met de posi
tie van medici in verband met de huidige
crisis. De universiteiten schrijven een
groot aantal studenten in de medicijnen
in en bij de laatste examens hebben onge
veer 250 jongelieden bun arts-diploma
verworven.
Blijkens een statistiek is er in België
één arts op elke 1300 inwoners en op het
oogenblik zijn er meer dan 6300 doctoren,
een cijfer dat nog nooit bereikt is.
Daling van het geboortecijfer In Polen.
Uit de mededeölingen van het Poolsche
bureau voor statistiek blijkt, dat de be
volking van Polen in '33 met 402.465 zie
len is toegenomen, zoodat het totale aan
tal inwoners thans de 33 millioen heeft
overschreden.
De geboortecijfers van Polen vertoonen
dezelfde inzinking, die zich in alle Euro-
peesche landen openbaart. Terwijl de be
volking in de eerste drie maanden van
1933 met 96.463 zielen is toegenomen, be
draagt dit aantal voor de desbetreffende
periode van 1934 slechts 80.854 of bijna
20 pet. minder.
Een militaire hulpdienst In Polen.
De Poolsche staatspresident Moscicki
heeft een noodverordening uitgevaardigd,
Waarbij een militaire hulpdienst wordt in
gericht. Deze dienst is verplichtend voor
alle mannen tussohen 17 en 60 jaar en
voor alle vrouwen tussc'hen 19 en 45 jaar.
Al deze personen moeten aan 'bepaalde
oefeningen deelnemen, wanneer zij daar
toe worden opgeroepen.
Gedetailleerde plannen voor deze nieu
we instelling zullen door militaire deskun
digen onmiddellijk worden uitgewerkt.
Reeds thans staat vast, dat de volgende
ofdeelingen in den militairen hulpdienst
georganiseerd zullen worden: verkeer, te
lefoon, telegraaf, radio, gasdienst, lucht
bescherming, een technische noodhulp,
brandweer, en tenslotte een gezondheids
dienst.
Vooral in oorlogstijd of tijdens een mo
bilisatie zal de militaire hulpdienst in
functie moeten treden. Niettemin zullen
de leden van dezen hulpdienst ook in vre
destijd dienst moeten doen, voorzoover zij
niet reeds in actieven militairen dienst
zijn.
Geen voedseltekort In Duitschland?
Volgens' schattingen van het bureau
voor marktonderzoek te Berlijn, is de
vrees, dat er in den komenden winter in
Duitschland een aanzienlijk tekort aan
levensmiddelen zal ontstaan, niet gerecht
vaardigd.
De oogst zal dit jaar tengevolge van de
droogte, weliswaar minder op
brengen dan verleden jaar,
doch de zware regenval van den laatsten
tijd 'heeft nog een groot gedeelte van den
oogst, dien men reeds verloren waande,
gered.
Het ergste is het tekort
aan veevoeder. Dit is reeds voor
vele boeren aanleiding geweest meer vee
te slachten, dan voor onmiddellijk gebruik
noodzakelijk was.
Men verwacht echter, dat het grootere
aanbod van vleesch dezen winter goed
van pas zal komen.
Het tekort aan veevoeder zal daarente
gen een ongunstigen invloed hebben op
'het aanbod van melk, kaas, eieren
en vooral van vetten, waarvan de ver
koop reeds van regeeringswege wordt ge
controleerd.
De invoer van deze arti
kelen zal waarschijnlijk
hooger moeten worden.
Van erwten, boonen, linzen zal de in
voer even hoog moeten zijn als in voor
afgaande jaren. Het tekort aan fijnere
groenten zal moeten worden gecompen
seerd door de ruwere soorten, zooals kool
en wortelen, waarvan de 'hoeveelheid
waarschijnlijk voldoende zal zijn.
De oogst van de voornaamste produc
ten, graan en aardappelen, acht men, al
thans voor menschelijk gebruik, volkomen
toereikend.
Men heeft nog geen voorstellen gedaan
omtrent de wijze, waarop men tegemoet
wil komen aan 'het tekort aan veevoeder,
doe'h vermoedelijk zal men eerst zijn toe
vlucht moeten nemen tot invoer.
Verkeersongelukken in Amerika.
Volgens een officieele statistiek zijn in
de afgeloopen acht maanden van dit jaar
bij auto-ongelukken in 86 Amerikaansche
steden 8.663 personen gedood. In dezelfde
periode in 1933 bedroeg dit 7.948, dus 9
procent minder dan dit jaar.
De autoriteiten zijn voornemens krach
tiger maatregelen te nemen tot naleving
van de verkeersbepalingen, ten einde het
aantal ongelukken te doen afnemen.
Vooral zal dit gelden voor de snelheids
maniakken.
Een vérstrekkend bondgenootschap tus
schen Frankrij'k en Italië te verwachten?
Te Rome verluidde Zaterdag, dat bin
nenkort de onderteekening verwacht kan
worden van een vérstrekkend bondge
nootschap tusschen Frankrijk en Italië,
dat bepalingen zou bevatten omtrent mi
litaire, politieke en economische samen
werking.
In verschillende politieke kringen ver
wacht men van een dergelijke samenwer
king tusschen Frankrijk en Italië een be
langrijke uitwerking op het staatkundig
evenwicht van Europa en wel in de eerste
plaats een krachtigen slag aan de Duit
sche expansie-verlangens, vooral met be
trekking tot Oostenrijk.
Vooral het feit, dat deze samenwerking
niet alleen op politiek en militainr gebied
zijn beslag zou krijgen, doch zich tevens
zou uitstrekken tot economisch en finan
cieel terrein, acht men van zeer groot be
lang.
Dankfeesf voor den oogst.
Houden de Nederlandsche Christenen
straks weer den Dankdag voor den oogst,
gisteren heeft Duitschland het Oogstdank-
feest gevierd, een van de grootsch opge
zette feesten die de nationaal-socialisti-
sche staat heeft ingesteld, in de eerste
plaats voor den landbouw, doch waaraan
tevens door alle andere bevolkingsgroe
pen moet worden deelgenomen.
Volgens de officieele opgaven zouden
dan ook meer dan 20 millioen Duitschers
gisteren het kleurige feest-boeketje gedra
gen hebben, dat ter gelegenheid van het
Oogstdankfec3t wordt verkocht.
Adolf Hitler arriveerde per auto. Het
feest werd officieel geopend met een rede
van den Rijkspropagandaminister dr
Goebbels, die herinnerde aan het 1 Mei
feest op het Tempelhofer Feld te Berlijn,
toen 2 millioen werkers uit de stad bijeen
waren, terwijl thans 700.000 Duitsche
boeren uit het geheele Rijk verzameld zijn
op den Bückeberg, die den leider danken
voor al wat hij voor hen en voor het ge
heel e Düitsche volk heeft gedaan.
Daarna hield Hitier een rede.
Korte Berichten.
De stad Boedapest heeft besloten,
een andere regeling toe te passen voor
noodlijdende werkloozen, die ondersteund
worden.
Voortaan zullen de ondersteunden, voor
zoover zij in staat zijn, te werken, arbeid
moeten verrichten en daartoe bij den vrij-
willigen arbeidsdienst ingelijfd worden.
Gisternacht zijn in de straten van
Weenen communistische pamfletten met
hamer en sikkel verspreid, waarin o.a.
gezegd wordt: „Wij komen spoedig".
i Zaterdag hielden tweeduizend boe
ren uit Noord-Frankrijk een protest-be
tooging te Rouaan. De sprekers eischten
een ingrijpende wijziging van de land
bouwpolitiek der Fransche regeering.
Een met algemeene stemmen aangeno
men resolutie werd ter kennis gebracht
van den prefect van bet departement.
i De staking der drukkers en zetters
bij de dagbladpers te Dublin, die negen
weken heeft geduurd, is thans geëindigd,
zoodat de inwoners van de hoofdstad mor
gen voor het eerst sedert langen tijd hun
ochtendblad weer kunnen lezen.
Werkloozen en ziekenfondsen.
De minister van Sociale Zaken heeft op
10 Juli 1.1. een circulaire gericht tot de
gemeentebesturen, waarin werd medege
deeld, dat de gemeentebesturen gelden
zouden kunnen uittrekken om werklooze
arbeiders, die lid zijn van een zieken
fonds tegemoet te komen in de kosten van
lidmaatschap.
Naar aanleiding daarvan heeft het N.
V. V. bij zijn circa 300 bestuurdersbonden
terzake een enquête ingesteld teneinde te
vernemen, of deze ministerieele circulaire
een gunstige uitwerking heeft gehad.
Op deze enquête is een zeer groot aan
tal antwoorden ingekomen, welke het N,
V. V. aanleiding hebben gegeven, een
adres aan den minister van Sociale Za
ken te zenden, waarin is verzocht:
lo. te bepalen, dat aan de gemeentebe
sturen vrijheid gelaten wordt, de contri
butie voor bet ziekenfonds van gezinnen
van werklooze arbeiders voor rekening
va.n die besturen te nemen;
2o. verder te bepalen, dat de kosten,
uit het bovenstaande voortspruitende,
door de gemeentebesturen geboekt zullen
mogen worden op de kosten, verband
houdende met de werkloozenzorg;
3o. den gemeentebesturen mede te dee-
len, dat zij aan de werklooze arbeiders
ten deze geenerlei verplichting mogen op
leggen, en dus evenmin, om lid te worden
van een vereeniging voor ziekenhuisver-
pleging.
Tuinbouwproducten voor werkloozen.
Aan de Coöp. Fruit- en Groentenveiling
te Delft kunnen de werkloozen thans op
bepaalde tijden groenten afhalen, welke
als onverkocht aan den handel worden
onttrokken. Den laatsten tijd wordt hier
van een ruim gebruik gemaakt, zoodat de
gegadigden soms eenigen tijd in de rij
moeten wachten alvorens zij hun partij
groenten in ontvangst kunnen nemen.
Ook aan enkele Westlandsche veilin
gen is deze regeling getroffen. Een en an
der is zeker toe te juichen. Het toewijzen
van de groenten aan minder bedeelden
is sterk te prefereeren boven de volkomen
vernietiging op de mestvaalt.
Verhooging premietarief Ongevallenwet?
Naar men verneemt moet rekening
worden gehouden met de mogelijkheid
van een op 1 Jan. 1935 ingaande verhoo
ging van het premietarief voor de Onge
vallen wet-1921 met 10 ten 100.
Moeilijkheden in de schoenindustrie.
Zaterdagmorgen zijn te Waalwijk ulti
mata gesteld aan de directies van schoe
nenfabrieken in verband met de slecht
geregeldo arbeidsvoorwaarden.
Het eerste ultimatum is gericht aan de
firma Blok van Heijst te Waalwijk, waar
bij met ingang van 8 October de invoering
van de regeling der arbeidsvoorwaarden
wordt geëischt. Dit ultimatum omvat 60
personen en is gesteld door de katholieke,
christelijke en socialistische organisaties.
Het tweede ultimatum is gericht aan de
firma Snoeren en Hooymayers te Dongen,
omvattende 50 personen, en strekkende
tot dezelfde eischen als in het eerstge
noemde ultimatum zijn vervat.
Dit laatste ultimatum is slechts gesteld
door den katholieken en den christelijken
hond van lederbewerkers.
Wijziging van de Kieswet.
Het bestuur van bet Nederlandsch Ver
bond van Vakvereenigingen heeft een
schrijven gezonden aan de Tweede Ka
mer, waarin het zich richt tegen het on
langs ingediende wetsontwerp tot wijzi
ging en aanvulling van de Kieswet, de
Provinciale Wet en de Gemeentewet.
Deze wijziging die de onverenigbaar
heid zal invoeren van het lidmaatschap
van gemeenteraad en Provinciale Staten
met de functie van bestuurslid van bon
den van overheidspersoneel en deze rege
ling ook uitbreidt tot echtgenooten van
bestuursleden, acht het N.V.V. overbodig
en onbillijk.
Een zelfde ontwerp is in 1930 reeds
iDgediend en toen verworpen. Het N.V.V.
betoogt, dat er in dien tijd geen feiten
zich hebben voorgedaan, die een derge
lijke regeling nu noodzakelijk maken.
Opheffing gemeente Kattendijke?
Men herinnert zich de annexatieplan
nen van Goes en Kapelle, waarvan we al
zoo lang, na het bezoek van Minister de
Wilde, niets meer hebben vernomen.
Goes, dat met zijn uitbouw vastloopt,
wilde 't gedeelte van het grondgebied van
Kloetinge naasten, dat als het ware met
Goes samengegroeid is en Kapelle 'had
het gemunt op den strook grond waarmee
Kattendijke tegen de bebouwde kom van
Kapelle aanleunt.
Nu loopen er hardnekkige geruchten in
Zuid-Beveland, aldus de „N. Z. Grt.", dat
een oplossing gezocht wordt in de op
heffing van de gemeente
Kattendijke.
Het grondgebied van die gemeente zou
dan verdeeld worden tusschen Kapelle en
Kloetinge en van deze laatste plaats wordt
dan verwacht, dat het aan de verlangens
van Goes zonder aarzelen zal voldoen.
Alles staat echter nog op zulke losse
Schroeven, dat er nog heel wat water door
de Schelde zal vloeien, eer men met deze
kwestie gereed is.
Prov. Comité van de Centrale voor
Werkloozenzorg.
Hedenmorgen vergaderde te Goes bo
vengenoemd comité, dat zich, zooals be
kend, ten doel stélt de moreele zorg der
werkloozen in Christelijken geest.
Dè secretaris, de 'heer J. L o r i e r,
te Middelburg, opende de vergadering en
deelde mede, dat het comité is uitgebreid
met de heeren Ds A. T. W. de Kluis en
J. Marijs, beiden te Vlissingen en dat er
een voorzittersvacature is, daar Ds L.
Nieuwpoort te Middelburg, naar Indië is
vertrokken. Dankbaar gedenkt Spr. den
velen arbeid, door Z. Eerw. voor bet co
mité verricht.
Hierna wordt tot voorzitter gekozen Ds
M. Bons te Golijnsplaat, die de benoe
ming aanneemt en het presidium over
neemt.
In plaats van Ds J. Gerritsen te Zie-
rikzee, die bedankt heeft, wordt tot lid
van het Comité benoemd ds H. J. Bar-
nouw te Zierikzee, terwijl in plaats van
Ds Nieuwpoort wordt gekozen de heer A.
Flipse, secretaris van den Ghr. Besturen
bond te Middelburg.
De secretaris doet nu verslag over 'het
dezen zomer te Seppe gehouden kamp.
Er zijin drie kampweken geweest, waaraan
Binnenland.
Minister van Steenberghe over het beta
lingsverkeer met Duitschland.
Koningin en Prinses naar het Loo.
Tuinbouwproducten voor werkloozen.
Verhooging premietarief Ongevallenwet.
Buitenland.
Geen voedseltekort in Duitschland?
Militaire hulpdienst in Polen.
Bondgenootschap tusschen Frankrijk en
Italië.
Radiorede van president Roosevelt.
in totaal door 6? jeugdige werkloozen ia
deelgenomen, van wie negen lid zijn vaa
eon Ghr, rakorgaaisatiè.
Aanvankelijk hadden zich bdangrijk
meer werklooze jongens aangemeld, maar
door allerlei oorzaken waren er verschei
dene weggebleven.
Sommigen hadden voor de maand Juni
werk gevonden, maar Waarschijnlijk ston
den enkelen ook wat wantrouwend tegen
over een dergelijk kamp.
Erkend mag worden, dat het kamp door
alle deelnemers ten zeerste gewaardeerd
is wlat Wijkt zoowel uit mondelinge ver
zekeringen als ingekomen brieven en
dat het voor velen tot een zegen geweest
is.
Helaas' zijn de financiën niet meegeval
len vanwege de hooge huur, die aan het
Rijk voor tenten en dekens moest worden
betaald.
Er is nog een tekort van plm. f 118.
Het openluchtspel te Biggekerke leverde
een batig saldo van f 31.80 op. Teneinde
het tekort te dekken, zal te Middelburg,
dank zij de belanglooze medewerking van
velen een kunstavond gegeven worden op
19 October a.s., waaraan medewerken het
Cloetings Gemengd Koor, Mej. Heieen van
Hoorn (concert-pianiste), Mej. Riek Cara
(sopraan), P. G. Boone Jz. (tenor) en D.
A. Poldermans (declamatie).
Op het terrein van de Wildert de Sep
pe zijn wandelpaden en een ondiep zwem
bassin 'aangelegd. Ook is begonnen met
den aanleg van een amphitheater.
Besloten wordt ook in 1935 weer een
dergelijk kamp te organiseeren. Eerst zal
het werk te Seppe worden afgemaakt. Ver
der worden nog enkele werkobjecten ge
noemd.
Getracht zal worden volgend jaar al
thans één kamp wat vroeger of later te
houden, ter wille van de landarbeiders.
Bij de besp.reking worden naar aanlei
ding van het dezen zomer gehouden kamp
enkele wenken gegeven om er voor het
volgend jaar rekening mee te houden, ten
einde O'.a. den 'Christelijken geest in het
kamp nog beter tot uitdrukking te laten
komen en meer Samenwerking te krijgen
met de plaatselijke afdeelingen van Chr.
vakorganisaties:
Aan den secretaris wordt dank 'bebracht
voor het zeer vele werk, ten bate van het
comité en het kamp verricht.
Binnenkort zal te Goes een vergadering
worden gehouden met de vertegenwoor
digers der plaatselijke comité's en der
Christ. Besturenbonden over de vraag:
„Wat kunnen wij doen voor de moreele
werkloozenzorg in den a.s. winter?" Hier
en daar schijnt het met de aangifte van
de werkloozen voor de cursussen niet naar
wensch te gaan. Dit is te meer te betreu
ren, daar de regeering voor 1935 voor de
moreele werkloozenzorg hetzelfde bedrag
als voor 1934 heeft uitgetrokken.
Na rondvraag wordt de vergadering
gesloten.
Provinciale Staten.
De tweede gewone vergadering van de
Prov. Staten van Zeeland is uitgeschre
ven tegen 27 November, des middags te
half twee, de vervolgzitting wordt gehou
den 18 December .aanvang des morgens
10 uur.
Het landbouwconflict in West Zeeuwsch-
Vlaanderen.
De Rijksbemiddelaar prof. Aalberse
heeft een aantal landbouwers uit de dor
pen Zuidzande Retrachement, Nieuwvliet,
Sluis, Waterlandkerkje en Oostburg in
West-Zeeuwsch-Vlaanderen, alsmede de
hoofdbesturen van de moderne, chr. en
r.k. landarbeidersbonden tot een bespre
king uitgenoodigd op a.s. Donderdag op
het stadhuis te Vlissingen, teneinde hem
de n'oodige inlichtingen te verstrekken
aangaande het dreigende conflict in ge
noemd landbouwdistrict.