Uit de Provincie
Kerknieuws
Gemengd Nieuws.
Lam
man. tenzij de gemachtigde reeds heeft
gestemd.
Voorts vestigen wij nog de aandacht op
«le mogelijkheid, dat de kiezer voor de
i'rov. Statenverkiezing in een andere ge
meente aan de stemming deelneemt, mits
die gemeente hoort tot de provincie, waar
in hij woonachtig is. Minstens veertien
«lagen vóór den stemdag moet de kiezer
in persoon ter secretarie van een wil
lekeurige gemeente aan den burgemeester
i .ededeelen, in welke gemeente hij aan
de stemming wil deelnemen.
Aangehouden. Terwijl de ma
rechaussee te Hansweert Woensdag
avond j.l. surveillancediensten verrichtten
zagen zij een 2-tal personen die ieder een
zak aai dappelen met zich voerden. Bij on
derzoek bleek iedere zak 35 Kg. te be
vatten en kwam tevens vast te staan dat
de aardappelen bij een landbouwer van
het land waren weggenomen. De twee
personen, werkzaam zijnde aan het werk
bij de Schorebrug, zijn aangehouden en
zullen ter beschikking van de Justitie te
Middelburg worden gesteld.
Zierikzee. Op 2 October a.s., den dag
van de installatie van den nieuwen bur
gemeester, zullen verschillende feestelijk
heden plaats hebben. De „Z. Nsb." geeft
daarvan het volgende program:
Per auto afgehaald, begeleid door mo
torrijders en wielrenners van de M.R.G.
„Sparta", komt de burgemeester onge-
\ojr half 3 door de Noordhavenpoort,
in de stad waar hij wordt toegesproken
ucor den voorzitter van V.V.V. Vervol
gens wordt naar het Havenplein gere
den waar door leerlingen van verschil
lende scholen met begeleiding van „Kunst
en Eer" een zanghulde plaats vindt.
Hierna rijdt de auto met den burgemees
ter, voorafgegaan door de muziek, naar
het Stadhuis, op de trappen waarvan de
Padvinders zich zullen opstellen, waar
de installatie, eventueel gevolgd door een
receptie, plaats vindt. Des avonds onge
veer 8 uur wordt de burgemeester weer
met een auto afgehaald en naar het
Kraanplein gereden, waar Z.E.A. vanaf
een daar opgeslagen tribune een défilé
kan gadeslaan. Na dit défilé komt de
stoet terug, neemt de auto met den burge
meester in haar midden op en maakt met
„Kunst en Eer" voorop (eventueel met
fakxels) een wandeling door de stad,
waarna de stoet ontbonden wordt. Na de
ontbinding geeft het muziekgezelschap
nog enkele nummers in de tent in het
Havenpark. dat met vetpotjes feestelijk
verlicht zal worden.
Aardenburg. Belastingverla
ging. In de gemeenteraadsvergadering
was ingekomen een schrijven van de N.V.
P.Z.E.M. te Middelburg, waarin op een
vraag van den gemeenteraad werd mede
gedeeld, dat in Sluis een ondergrondsche
electrische leiding werd aangelegd, omdat
deze plaats als stad werd beschouwd en
niet als Aardenburg, dat als plattelands
gemeente werd aangemerkt.
De vroede vaderen konden dit maar be
zwaarlijk toegeven en brachten o.a. naar
vo.'en, dat bij een bovengrondscben aanleg
te Aardenburg door de P.Z.E.M. was me
degedeeld, dat geen uitzonderingen wer
den gemaakt en alle betrokken gemeenten
in Z.-Vlaanderen een bovengrondsch net
kregen, indien ze de meer-kosten voor een
ondergrondsch net niet wensebten te be
talen. De door de P.Z.E.M. aangevoerde
reden wordt als dooddoener en belachelijk
aangemerkt.
Van de ruim 60 daarvoor in aanmer
king komende winkeliers, wier oordeel
was gevraagd over eventueele verrui
ming van den Zondagsver
koop, waren 29 antwoorden ingekomen,
waarvan 25 zich voor verruiming, 3 te
gen en 1 blanco zich uitsprak.
Aangezien geen overwegende meerder
heid v>oor verruiming werd verkregen, be
sloot de raad den termijn van 4 uur voor
Zondagsverkoop onveranderd te laten.
Op voorstel van B. en W. wordt beslo
ten een kindertoeslag voor de ge
meenteambtenaren in te voeren, waarbij
voor ieder kind boven de 2 21/t pet. sa
larisverhoging wordt gegeven. Deze toe
slag heeft terugwerkende kracht tot 1 Juli
1934.
De gemeenterekening dienst 1933 wordt
zander hoofdelijke stemming voorloopig
vastgesteld en wel voor den gewonen
dienst met aan ontvangsten f 63.918.31 en
uitgaven van f 52.469.88. Batig slot
f 10.548.43. Kapitaaldienst: ontvangsten
f21.023.21, uitgaven f21.568.46. Nadee-
lig slot f 545.25.
Thans komt de gemeentebegrooting
voor het dienstjaar 1935 in behandeling.
Uit de begrooting blijkt, dat B. en W.
voorstellen een aantal belastingver
lagingen te doen plaats hebben en wel
ten de opcenten op de gemeentefondsbe
lasting van 40 op 30 te brengen, die der
c.-mogensbelasting van 30 op 20 en de 10
cncenten op de personeele belasting te
doen vervallen. Verder blijkt er nog een
batig silot te zijn van ongeveer f 10.000,
terwijl er een post van ongeveer f3000
voor onvoorziene uitgaven is geraamd.
D'an kon er nog een geldleening, waar
van nog f 600 stond en f 200 moest wor
den afgelost, ineens geheel worden afge
lost.
Dit is sinds het vorige jaar de tweede
belangrijke belastingverlaging.
Aldus besloten.
De begrooting wordt hierop zander
hoofdelijke stemming goedgekeurd en
sluit met aan ontvangsten en uitgaven
voor den gewonen dienst met f 68.633.13.
Kapitaaldienst ontvangsten en uitgaven
f 12.000.
Hoek. Dinsdag vergaderde de Gemeen-
tc-aad. De voorzitter opent de vergade
ring. Wethouder Meertens gaat voor in
gebed.
Naar aanleiding van de notulen merkt
dhr A. Meertens op gelezen te hebben dat
de Minister persoonlijk op een openbare
vergadering heeft medegedeeld dat het
geenszins zijn bedoeling oodt is geweest
om van crisiswerkloozen de spaargelden
of eigen woningen enz. op de steun in
mindering te brengen.
Hij stelt voor den Mmister te verzoeken
deze gelden inderdaac. vrij te laten en de
menschen de stevnnormen zooals die door
den betrokken Minister zijn vastgesteld
uit te keeren.
Voorloopige vaststelling geschiedt van
de gemeenterekening over 1933 en de re
kening ven het alg. burg. armbestuur over
1933.
Gemeente-rekening gewone dienst, ont
vangsten f 76.939.30J4, uitg. f 76.275.23Va,
batig slot f 664.07. Kapitaaldienst nihil.
Burg. Armbestuur. Ontv. f 6288.01, uit
gaven f 6198.50, nadeelig slot f 89.51.
Tot lid van de schattingscommissie (vac.
J. D. de Feijter) wordt benoemd dhr. P.
Scheele.
Voorstel van B. en W. tot vaststelling
van een verordening als bedoeld bij art.
16 derde lid van het motor- en rijwiel
reglement wordt aangenomen.
De gemeentebegrooting voor 1934 wordt
op voorstel van B. en Vvastgesteld.
Voorstel tot het vaststellen van den
boetenden prijs per leerling over 1931.
Deze wordt met 6 tegen 1 st. vastgesteld
op f 5.58. Tegen dhr P. Scheele.
In verband met deze vaststelling wordt
de vergoeding voor het bijzonder lager
onderwijs vastgesteld op: a. voor de ver.
voor Chr. onderwijs te Hoek (Knol) lop
f 698.90; b. voor de Vereen, tot Stichting
en Instandhouding eener Chr. School te
Hoek (Molendijk) op f 281.79.
Dhr A. Meertens bespreekt het bemid
delen van werkkrachten op de amoniak-
fabriek. De menschen moeten daar te
zwaar werk verrichten terwijl het uur
loon gering is. Op de Gokesfabriek, waar
het uurloon hooger is en de werkzaamhe
den minder zwaar zijn, werken menschen
van Terneuzen. Déze gemeente wordt ge
bruikt voor werken waar de wverkloozen
in Terneuzen niet willen werken. Hij ver
wacht dat B. en W. een en ander zullen
onderzoeken.
Dhr Jac. den Hamer wil den Minister
vragen om 'de steun in deze gemeente te
verhoogen. De landarbeiders in Terneu
zen die onder dezelfde voorwaarden wer
ken als onze landarbeiders ontvangen veel
meer steun. Hij wil den Minister voor
stellen de norm te verhoogen en de kin
dertoeslag vast te stellen op f 1. Met alg.
st. wordt besloten hierover met den be
trokken Minister te correspondeeren.
Verder bespreekt hetzelfde lid een be
ter stempellokaal. In den winter kan de
Putter niet in de gang blijven zitten om de
menschen te laten stempelen.
De voorzitter zal een en ander met den
•opzichter bespreken.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te Warfhuizen, J. R. Strating
te Beers.
Aangenomen naar Zalk c.a., W. J.
Holzsdherer, cand. te Arnhem. Naar Wil-
lige-Langerak, A. de Leeuw, cand. te Zeg
veld.
Bedankt voor Oud-Vossemeer en Be-
soyen, A. de Leeuw, cand. te Zegveld.
Voor Benschop en Lage Vuursche, A. F.
P. Pop te Monster. Voor Krimpen a. d.
Lék, J. E. Klomp te Ede.
Geref. Kerken.
Tweetal te Ledden (vac. A. de Bondt),
Br E. D. Kraan te Vlaardingen en H. A.
Wiersinga te Vlissingen.
Aangenomen naar Zeist, S. R. Smilde
te Geesteren.
Diaconale zorg en Ioonvraagstuk.
In de gisteren te Hilversum gehouden
45ste Centrale Diaconale Conferentie der
Geref. Kerken, onder leiding van den heer
J. H. Donner te Rotterdam, refereerde
de heer W. S t r ij b i s P z. te 's-Graven-
hage over: Diaconale zorg en Ioonvraag
stuk.
De aanleiding tot de behandeling van
dit onderwerp is zooals spreker zeide
de op de Centr. Diac. Conferentie van
verleden jaar door de diaconie van Slie-
drecht ingediende vraag: „Hoever behoo-
ren de diaconieën te gaan met het geven
van steun in een gezin, dat door de da
ling van den loonstandaard op een lager
niveau gebracht wordt?"
Spr. is verheugd in de gelegenheid te
zijn om bij den klimmenden stoffelijken
nood en de toenemende geestelijke ver
warring van onzen tijd deze kwestie prin-
cipiëel en practisch te mogen behandelen,
wat hij deed, aan de hand van de vol
gende punten:
I. Het vraagstuk van de betrekking der
diaconale zorg tot het Ioonvraagstuk is
een nieuw probleem, urgent geworden
tengevolge van den dalenden loonstan
daard.
II. De taak der Kerk ten opzichte van
het maatschappelijk leven is door de pre
diking des Woords de algemeen zede
lijke beginselen op de gevoelens der leden
te binden, alsmede onrecht, onderdruk
king en andere zondige toestanden te ver-
oordeelen. Dit dient ook te geschieden in
alle ambtelijk werk, dat van de Kerk uit
gaat.
III. Hoewel de Kerk geen voogdij heeft
uit te oefenen op het terrein der maat
schappij, mag zij niet onverschillig staan
tegenover de ontwikkeling van het so
ciaal-economisch leven en is het wel ge-
wenscht, dat zij zich, meer dan tot dus
ver geschiedde, over concrete punten uit-
spreke.
IV. Inzake het Ioonvraagstuk bevat de
H. Schrift belangrijke gegevens en po
neert zij het recht van den arbeider op
een rechtvaardig loon.
V. De diaconale zorg heeft zich uit te
strekken tot alle leden der Kerk, die in
nood verkeeren en dus ook tot die wer
kende arbeiders, die rich wegens onvol-
doe wde inkomsten tot de diaconie om hulp
wenden.
VI. In het algemeen mag de diaconie
zich niet inlaten met het Ioonvraagstuk
als zoodanig, wijl dit principiëel ontoe
laatbaar en praktisch onmogelijk is. Dit
moet worden overgelaten aan de maat
schappelijke organen, wijl het Ioonvraag
stuk er één is van recht en niet van
barmhartigheid.
VII. Evenmin is het gewenscht, om op
de loonen bijslagen uit te keeren, omdat
dit ernstige praktische bezwaren oplevert,
zoowel voor werkgever als voor werk
nemer.
VIII. De diaconale zorg moet steeds
individueel blijven en rekening houden
met- de gezinsbehoeften.
Het geven van geldelijken steun in den
vorm van kindertoeslag verdient aanbe
veling, omdat dit zich aansluit bij wat
hier en daar practisch bestaat en het
streven steunt naar het instellen van een
Rijksfonds voor kindertoeslag, waardoor
de groote gezinnen worden gesteund.
IX. Het steunen in natura (kleeding,
schoeisel, levensmiddelen) is niet aanbe
velenswaardig, hoewel het bij extra-nood
niet geheel kan worden gemist.
X. Voor kleine „zelfstandige" werkers,
die in deze crisis dikwijls met groote
moeilijkheden hebben te worstelen, zijn
het geven van een gift ineens alsmede
het verleenen van voorschotten noodzake
lijke middelen, om hen van ondergang
te behoeden.
Spr. besloot met den wensch, dat God
te midden van zooveel ellende geve een
biddend volk, opdat deze periode van
druk worde veranderd in een periode van
welvaart. En mogen in deze periode van
druk de arme broeders en zusters ervaren
de kracht van het geloof in Hem, Die
is een toevlucht voor de Zijnen.
HET VOOROEFENINGSINSTITUUT.
Het „Huisgezin" vraagt of de regeering
de bezuinigingen op Defensie niet aan
den verkeerden kant begint door het op
heffen van het instituut der vooroefenin
gen.
Is, wat dit betreft de regeering voor
militaristische invloeden gezwicht en
heeft de minister van Defensie zijn per
soonlijke voorkeur prijsgegeven voor den
op hem geoefenden drang?
Het vooroefeningsinstituut heeft zich
populariteit verworven, de voorgeoefen-
den zijn niet minder goede soldaten;
voor velen is, wat als winst is te beschou
wen, de duur van het verblijf in de ka
zerne verkort.
Het instituut moet verdwijnen, zoo ge
zegd omdat het bezuiniging oplevert.
Zal het inderdaad bezuiniging geven?
Dit zal, wordt het afgeschaft, eerst
straks uit te rekenen zijn, wanneer men
de balans kan opmaken: van den eenen
kant wat het instituut kost, van den
anderen kant wat het langer verblijf in
de kazerne van alle soldaten zal vergen.
Wij vopr ons zien in het bezuinigings-
motief eer een voorwendsel: er is van
het begin af aan een soort geconcentreerd
verzet tegen de vooroefeningen geweest
van den ouderen stijl in het leger, die
zich verzette tegen de meer moderne fris-
schere uitingen van, waar mogelijk, kor-
teren diensttijd in de kazerne.
Een kolonel en een generaal kunnen
desnoods alleen met militaire tradities
rekenen, voor een minister van Defensie
bestaan nog andere factoren.
De populariteit van het leger bij de
bevolking voor zoover hier van popu
lariteit kan worden gesproken zal,
vreezen we een deuk krijgen wanneer
het vooroefeningsinstituut wordt afge
schaft.
De brand te Hilversum.
Een nadere verklaring.
Naar aanleiding van den noodlottigen
brand in het R.-K. Vereenigingsgebouw
heeft het gemeentebestuur van Hilversum
een uitvoerig communiqué uitgegeven.
Wat aangaat de politioneele vergun
ning voor het geven van de filmvoorstel
ling is gebleken, dat daarvoor op ver
schillende data twee aanvragen van ver
schillende zijden zijn ingediend. De eerste
aanvraag kwam op 17 September j.l. bij
de politie in. Daarop is gunstig beschikt.
Deze aangelegenheid was door den In
specteur van dienst behandeld, omdat de
Commissaris uitstedig was. De Commis
saris was hiervan onkundig en vernam
zulks eerst Woensdagmorgen. Aan de
vergunning werden, zooals gewoonlijk, de
volgende voorwaarden verbonden, n.l. dat
tijdens de filmvertooning een emmer met
water en een dweil onder het onmiddel
lijk bereik van den operateur aanwezig
is en dat de films voor en na het gebruik
in de daarvoor bestemde koffers zijn ge
borgen.
Bovendien is de leider van de filmvoor
stelling door den aanvrager van de eer
ste vergunning (een agent van politie,
bestuurslid der R.-K. vereen.), nog mon
deling op de naleving van de voorwaarde
gewezen. De vergunning is door den aan
vrager rechtstreeks naar Uden gezonden,
zoodat de verklaring, dat de leider deze
vergunning in zijn bezit had, als juist
moet worden aangenomen.
De tweede aanvraag kwam van den
beheerder van het lokaal bij de politie
in op 20 September j.l. Deze vergunning
is niet afgehaald, omdat pater Buys er
al een had.
De pater, die met de film het land al
veertien jaar bereist, moet wel doordron
gen zijn geweest van het brandgevaar,
maar heef* mogelijk, omdat het misschien
altijd was goertgegaan, verzuimd de noo-
dige voorzorgsmaatregelen te nemen.
De Commissaris kon waarschijnlijk op
den avond van den brand stellig zeggen,
dat geen vergunning was verleend, om
dat hij onkundig was gebleven van de
eerst verleende, welke hij niet geteekend
had.
Controle op de naleving der voorwaar
den (en dit is ook een zeer ernstige fout)
heeft niet plaats gehad.
„Vroeger", zei de Commissaris, „werd
wél regelmatig van politiewege deze con
trole geoefend, tegenwoordig niet
meer wegens het ontbreken
van voldoend personeell!!
Burgemeester Lambooy deelde deze
meening niet en verklaarde aan het Han
delsblad, dat eerder een man uit den
straatdienst genomen diende te worden,
dan dat dergelijke filmvoorstellingen on
gecontroleerd zouden mogen plaats heb
ben.
Er is wel een reeks fouten begaan in
deze treurige zaak. Een les voor andere
plaatsen, ook in Zeelandl
Het parket te Amsterdam is voorne
mens een strafvervolging in te stellen
tegen pater Buys op grond van art. 307
W. v. Str. Dit luidt:
„Hij aan wiens schuld de dood van een
ander te wijten is, wordt gestraft met
gevangenisstraf of hechtenis van ten
hoogste negen maanden."
Voorts heeft de justitie beslag gelegd
op het stoffelijk overschot van het meis
je Hilhorst, dat Dinsdag is overleden.
De afgegeven vergunning zelve is ver
brand. Pater Buys had haar in zijn bre
vier gelegd en dit is tijdens den brand
verloren gegaan.
De vraag is tevens, welke handteeke-
ning of welk stempel deze vergunning
droeg.
Woensdagavond was de toestand der
slachtoffers van den brand dezelfde als
den geheelen dag. De ernstigst gekwetste
Corrie Koperdraad verkeerde nog steeds
in zorgelijken toestand.
De toestand van Pater Buys blijft on
veranderd ernstig.
Vliegtuig maakt nood
landing. Te Terheiden (N.-Br.) heeft
Woensdagmiddag een militair vliegtuig
een noodlanding moeten maken. Een kor
poraal-vlieger kreeg plotseling den stoom
van het kokende water in den motor in
het gelaat, zoodat landing noodzakelijk
was. D'eze geschiedde vlot op een stuk
weiland langs de rievier de Mark.
Nadat uit Soesterberg de 321 was ge
arriveerd en eveneens ter plaatse was
neergestreken zijn beide vliegtuigen, na
dat water was ingenomen, vlot opgestegen
en naar Soesterberg teruggekeerd.
Vier en een half uur
in een ijskelder. Een 68-jarige in
genieur, Edward Perrett, is te Melbourne
4% uur in een ijskelder opgesloten ge
weest en er wonder hoven wonder levend
uitgekomen.
Perrett ging de kelder binnen om de
temperatuur te beproeven. Toen de tem
peratuur 6 graden onder nul was hoorde
hij plotseling een slag en zag tot zijn
groote ontsteltenis dat de deur achter hem
zich gesloten gesloten had.
Hij zat in den kelder opgesloten! Er
heerschte volkomen stilte, slechts hoorde
hij het monotone geklop van de koelma
chine, die hem langzaam maar zeker deed
dood vriezen.
Hij was vrij dun gekleed; zijn eenige
kans om in leven te blijven was lichaams
beweging. Hij nam een bus, smeet die te
gen de deur en herhaalde dit vele malen.
Vergeefs, het werd niet gehoord.
„Het was echter mijn eenige kans," ver
telde hij later. „Ik begon op de deur te
kloppen en te slaan tot ik er doodmoe van
werd. Toen voelde ik de koude mijn li
chaam overmeesteren. Tegelijkertijd begon
de koelmachine onzuivere lucht uit te
pompen. Mijn krachten begaven mij en ik
had een gevoel alsof ik flauw ging vallen.
Ik hoopte maar steeds, dat men mij uit
mijn ijselijke gevangenis zou bevrijden. Ik
was op het punt in elkaar te zakken, toen
de deur open ging en men mij den kelder
uittrok."
Door zijn lange afwezigheid was Per-
retts vrouw ongerust geworden. Ze te
lefoneerde den nachtwaker van de fa
briek, die dadelijk met eenige helpers het
gebouw doorzochten. Om half twee des
nachts werd Perrett gevonden, na vier
en een half uur gevangen te hebben ge
zeten. Een dokter verleende de eerste
hulp, want hij was geheel door de koude
bevangen, terwijl ook zijn zenuwen ern
stig geschokt waren.
Toch nog ergens goed
v o o rl Een tuinman die in de naibijheid
van 'het bijlkantoor der rijksbank te Bre
men bezig was met 'het snoeien van hoo
rnen. bemerkte een lichtgekleurd vogel
nest, hetwelk, naar hem later bleek, was
opgebouwd uit bankbiljetten van 1000
mark. De vogels hadden echter geen bank
roof gepleegd, want de bankbiljetten wa
ren reed® van ouden datum en niet meer
in omloop.
'Liefde kent geen gren
zen. Een Zweedsdh bruidspaar, dat op
bet punt stond om in de Zweedsohe kerk
te Kopenhagen getrouwd te worden, ver
nam op het laatste oogenblik. dat ze niet
in Denemarken konden trouwen, omdat
een bepaalde formaliteit niet in acht ge
nomen was. Het bruidspaar verzooht den
gasten, die reed® voor het bruidsdiner
aanwezig wanen, een oogenblik geduld te
hébben. Ze stapten toen in een vliegma
chine, waarmee zij in 15 minuten Malmö
bereikten. Ondertussohen werd een gees
telijke gewaarschuwd, die Jiet paar in
Malmö in enkele minuten trouwde, waar
na zij terugvlogen naar hun gasten in
Kopenhagen.
Nazi -kassier veroor
deeld. In Danzig is dezer dagen een
proces gevoerd, dat een schel licht werpt
op de wijze, waarop de nationaal-socia-
listen omgaan met het geld van hun vol
gelingen. Terecht stond de kassier van de
nationaal-socialistische middenstands-or
ganisatie, de N. S. Hago. De beklaagde,
zékere Pahnke, heeft in zijn functie van
kassier dezer middenstandsorganisatie
5000 Danziger gulden verduisterd.
Het bleek dat Palhnke, zoolang hij kas
sier was, geen enkelen keer gecontroleerd
is. Intusschen zijn de goedgeloovige mid
denstanders, die hun hoop op de Nazi's
hadden gesteld, hun centen kwijt. Dat
komt er van als men lid wordt van een
beweging, die geen controle toestaat op
haar financiën.
Een staaltje van moderne techniek en
reclame.
Uitgaande van de opvatting, dat nu de
reclame in het zakenleven zulk een bui
tengewoon gewichtige rol speelt, juist
in dezen economisch zoo moeilijken tijd,
heeft E. Osterman Co.'s Handel-Mij.
N.V., Amsterdam, met haar lichtboot
„P e r s i 1" in den waren zin des woords
een lichtpunt gebracht.
Door middel toch van een vernuftig
apparaat is het mogelijk op de wolken
lichtreclames te projecteeren.
Van buiten af kan men er zich eerst
geen denkbeeld van vormen, wat deze
boot in haar binnenste verbergt. Als men
echter weet, dat b.v. 't woord „P e r s i 1"
bij een wolkenhoogte van 2000 M. een
lengte van 1600 M. en een letterhoogte
van 400 M. heeft, dan is het wel duidelijk
dat het voortbrengen van dergelijke,
reusachtige letters met een geweldige
lichtsterkte niet door een gewoon pro
jectie- 'cf bioscooptoestel mogelijk is.
Het in de boot ingebouwde wolken
projectie-apparaat heeft ook verder met
gewone projectietoestellen niet de minste
overeenkomst. De lichtbron is een schijn
werper van 2 Meter middellijn met een
lichtsterkte met ruim 3 milliard kaars;
deze wordt door vrijwel geen anderen
schijnwerper ter aarde overtroffen. DO
enorme lichtbundel wordt over een soort
spiegelrooster, dat uit 260 aparte spie
geltjes bestaat, geleid en zoodoende in
260 aparte stralen verdeeld, waarvan de
weerkaatsingen van den onderkant van
de wolken de woorden „Persil", „Imi",
„Ata" enz. vormen. Tot groote hilariteit
van de jeugd verschijnt nu en dan ook
een lachend vollemaansgezicht aan den
hemel.
UIT HET ZEEUWSCHE VERLEDEN
door A. M. WESSELS.
De lotgevallen van de Gasthuiskerk te
Middelburg.
I.
Nu dezer dagen de Gasthuiskerk pu
bliek verkocht werd, is het zeker
interessant, de lotgevallen van dit histo
risch gebouw na te gaan.
De vreemdeling, die door Middelburg®
smalle en onregelmatige hoofdstraat
drentelt, zou vreemd opzien, indien men
hem vertelde, dat, nog geen eeuw gele
den, in die straat zich een antiek, eer
waardig gebouw, of beter een complex
van gebouwen verhief, reeds van eeuwen
her aan de beoefening der barmhartig
heid gewijd, n.l. „Onser Vrouwen hospi-
tale van Middelburch".
Dit gesticht, sinds een 80 jaren afge
broken, liggende aan de Zuidzijde van de
Langedelft, was een geestelijke stichting,
die reeds in het begin der 14e eeuw be
stond. Wanneer en door wie het tot stand
kwam, is bezwaarlijk op te sreven. Het had
evenals de Oast-Mcmster of Abdijkerk,
Onze Lieve Vrouwe tot Schutspatrones.
Oorspronkelijk op bescheiden schaal in
gericht, ongetwijfeld voor passantenhuis,
werd het vanzelf ziekenhuis, deed tegelijk
dienst voor armenzorg en nam ook z.g.
proveniers op, wier kleine vertrekken uit
zicht gaven op de Langedelft, die toen
een heel ander voorkomen had dan nu.
Vóór 1572 werden er in het gasthuis
ook pestlijders verpleegd en wel in de z.g.
„pestkamer". Na korten tijd werd de ver
pleging van zulk soort lijders daar ter
plaatse 'Overbodig, doordien eerst het St.
Aachtehuis „achter den Bagijnhove", la
ter een door de stad aangekocht pand,
buiten de Vlissingsche poort voor dit doel
werd ingericht.
Onder verschillende benamingen komt
het Gasthuis voor. Nu eens onder die van
„Onser Vrouwen hospitale van Middel
burch", of wat hetzelfde is, van St. Maria;
later, vanaf de tweede helft der 15de eeuw
tot na de hervorming, leest men van bet
„gasthuis van St. Barbera".
Dat in deze stichting, uit den tijd dat
de Abdij van 0. L. Vrouw met hare abten
en bisschoppen het centrum vormde van
het kerkelijk leven, ook mede de polsslag
van dat leven in sterke mate klopte,
spreekt vanzelf.
De geestelijke verzorging der zieken en
het celebreeren van missen, vormde een
integreerend deel van het doel, dat men
zich bij den bouw had voorgesteld.
Vandaar,
van een daal
witte zaal ge
hoofdgebouw
pastoor verl
wel na 1573J
sen allengs
geworden, dj
ters werd ve
Van de 1"
gebouw gebrJ
Voor zoover
niet zonder
balken prijlj
apostelen er
tuurlijk de s<j
breken. En
door houten I
onderscheide
en de kruisU
bruikt.
Enkele ma
ser Lieven
,,opperkerk"J
De reden
'94 werd tel
kerk, op de
was gewordt]
gebouwd, we
ding stond
De nieuwol
dus genaamcT
oudere, oord
waariu zeerl
voltooiing dl
werd gebouw
gasthuis, ml
schenkingen/
bruik dier
rijkelijk bede
Een daarv,
19 sch. 4 grl
noeg vanwejf
onder zij ge|
gegeven doo
heeren kwar
„Gtky, go el
die aen denf
summa van
ven is tottel
dat bet nietf
1zoo zegg
daertoe coml
gevonden XI
Evenals
kerk onder
Gedurende
ter heet ze
„Godsackere
1567 gewooi|
Op beide
ken Opperkel
men toren ijl
klokken moei
zer klokkenj
het jaar 161
order van
gegeven aanl
te Kleverski
kerkgebouwj
In het be
klok van de
gelegenheden]
te roepen na
Zooals bel
kerk ook tol
eerste helft]
die er begrj
Dat daar
ven, blijkt
uit de 'oneffl
ook uit een
den gemetsej
den overganl
Afgescheiden
zamelde beel
geborgen,
werd bedektl
De afna
Naar aanl
het bestuur|
van den O.
zware vark
dit bestuur
Reg. Comm.
wes. De com
wezen op dj
de varkensm
overtreft de]
zijn laag en
derprijzen v,
zen geleden
De Reg.
er thans L
Beer binnen
zen van hetl
verbruik is
een derde tc
gelijk een a
markt worde
kwantum lic|
kens is van
baren tijd
tekort kan]
Comm. ig va
tijd de moei
ders overwo
afname en p.
klem te moj
ters rustig
ren, wat sle,
teekent; zom;
in de !best_.
een meer lo
worden vert:
De CommJ
het gevoerd!
varkensmesti
gen tijd gedj
aandrang
ten overvo.
ken meer
Prijs 1
van, oordeel,
