DE B-VUM AARDEN
Uit de Provincie,
MAANDAG 17 SEPTEMBER 1834
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 2*4
Buitenland.
Binnenland
Belangrijkste Nieuws.
KOOPT SPAAPZAME
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij JLuctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad *De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent.
Advertenties 90 cent per regel lögezondes
mededeelingen 60 cent per regel Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
ZIJ, DIE ZICH THANS ABONNEE-
REN ONTVANGEN DE NOG IN SEPT.
VERSCHIJNENDE NUMMERS GRATIS.
In wexen revolutionair.
De heer Kees Frenay, tot voor kort vu
rig communist, thans propagandist van
de N. S. B., heeft Maandag te Santpoort,
volgens een verslag in het Dagblad voor
IJmuiden, o.m. het volgende gezegd:
Evenals Hitler in Duitschland deed,
zullen de nationaal-socialisten ook hier
de werkloosheid doen verminderen, ja
zelfs opheffen en het leven goedkooper
maken. "Wanneer wij in de Kamer ko
men i en dat zal maar heel kort du
ren zullen wij zorgen, dat het met
politieke rust gedaan is, desnoods door
middel van inktpotten en stoelen. Dan
zullen wij de barricade, die ons van de
werkelijke democratie en de ware vrij
heid scheidt, uit den weg ruimen. Wij
zullen niet afwachten, daarvoor zijn wij
te agressief en zijn wij in wezen te re
volutionair.
De grootspraak omtrent de oplossing
van het werkloosheidsvraagstuk kunnen
we gevoegelijk laten rusten.
Wat ons interesseert is, dat 'hier door
een der propagandisten zelf verklaard
wordt, dat de N. S. B. in wezen revolu
tionair is.
Dit was niet onbekend. Alleen wordt
het niet steeds openlijk erkend.
Nieuw voor ons is echter, dat de N.
S. B. voornemens is. als zij haar intrede
in de vertegenwoordigende en besturende
lichamen heeft gedaan, methoden toe te
passen, als zelfs door communisten en
revolutionair-socialisten in ons land nog
niet gebruikt werden.
De N. S. B. is dus niet alleen in wezen,
maar ook in optreden revolutionair.
Rusland In den Volkenbond.
De Fransche vertegenwoordiger, Mas-
sigli, de Tsjechische minister van buiten-
landsche zaken, Benes, en een ambtenaar
van den volkenbond zijn op bezoek ge-
Wvest bij den sovjet-Russischen volkscom
missaris van buitenlandsehe zaken, Lit-
winoff, die zich in de buurt van Thonon,
dus op Fransch grondgebied, dicht bij
Genève ophoudt.
Het doel van deze visite was, met den
Rus de voorwaarden te regelen voor de
toetreding der sovjet-unie tot den volken
bond. Spoedig was volledige overeenstem
ming bereikt in zake de toetreding der
Russen.
Zaterdagavond werd nog in de geheime
vergadering van den Volkenbondsraad
(vooral geheiml) kennis genomen van de
uitnoodiging, onderteekend door 34 dele
gaties, aan Rusland, om lid van den Vol
kenbond te worden en van het reeds in
gekomen antwoord van de sovjet-regee
ring. Ze heeft de invitatie van ganscher
harte aangenomen.
Besloten is Sovjet-Rusland tot perma
nent lid van den Volkenbondsraad te ma
ken, zoodra de toetreding een feit is ge
worden.
De mijnstaking In België gaat niet door.
Op aandringen der Belgische regeering
hebben de mijneigenaars besloten de
voorgenomen loonsverlaging van 5 pet.
dit jaar nog niet toe te passen. De staking
is dus voorloopig afgewend. De regeering
heeft in ruil voor de tijdelijke tegemoet
komingen aan de patroons toegezegd,
om den toestand in de kolennijverheid te
helpen herstellen.
Nieuwe putsch-mogelijkheid voor
Oostenrijk.
Volgens ook door ons gemelde berich
ten zouden de Oostenrijksche troepen
langs de Zuid-Slavische grens practisch
gemobiliseerd zijn, teneinde een moge
lijken putsch van ruim 2000 nationaal-
socialistisehe uitwijkelingen te voorko
men.
Ongeveer 2000 leden van de Heimwehr
en katholieke stormtroepen zouden in
verband met deze putsch-geruchten in ge
reedheid worden gehouden, terwijl ook in
Karinthië en andere streken, in totaal
2200 man, voor alarm gereed worden ge
houden.
Hoewel al deze berichten van officieele
zijde geenszins worden bevestigd en in
regeeringskringen zelfs de belangrijkheid
van de troepenbewegingen bij de Zuid-
Slavische grens als gering wordt voorge
steld, berichten reizigers uit die streken
toch, dat er aldaar een buitengewoon
groote activiteit heerscht en dat nabij de
grens alle wegen, bruggen, openbare ge
bouwen en verdere strategische punten
onder scherpe bewaking staan van de
Heimwehr.
Onweer, storm, regen en overstroomingen
Het warme weer dat gedurende een
week in Londen heeft geheerscht, is Za
terdagmiddag geëindigd met een hevig
onweer, dat gepaard ging met storm en
regen.
Uit vele plaatsen worden overstroomin
gen gemeld. Vele huizen staan onder wa
ter. Telefoonverbindingen werden verbra
ken.
Verscheidene ondergrondsche spoorwe
gen moesten eenigen tijd het verkeer sta
ken.
Bij een voetbalwedstrijd in St. Albans
werd een toeschouwer door den bliksem
gedood.
Boven het gebied van Montpellier in
Frankrijk heeft een hevig noodweer ge
woed waardoor belangrijke schade is aan
gericht. Boomen werden ontworteld, tele
foon- en telegraafpalen vernield.
Op de Zwarte Zee woedt een hevige
storm, zoodat het scheepvaartverkeer ge
staakt moest worden.
Er wordt meer getrouwd In Engeland.
Uit de thans gepubliceerde bevolkings
cijfers van Engeland en Wales voor het
tweede kwartaal blijkt een toeneming van
de geboorten, vooral van jongens, en ver
der van het aantal huwelijken. De zuige
lingensterfte is aanzienlijk verminderd,
terwijl in totaal de bevolking tamelijk
stationnair blijft.
Het aantal levend geborenen bedroeg
156.636, d.i. 2580 meer dan in het tweede
kwartaal van verleden jaar, of 15.6 per
duizend inwoners. De verhouding jongens
tot meisjes was 1057 tegen 1000, terwijl
het gemiddelde over de tweede kwartalen
van de laatste tien jaar 1043 tegen 1000
was. Voorts zijn overleden 119.034 perso
nen, of 11.8 per 1000. De sterfte van
kinderen onder het jaar was 55 per 1000.
Sequah overleden.
Gisteren is te Southampton op 93-ja-
rigen leeftijd overleden Sequah, die 40
a 50 jaar geleden een van de meest be
roemdste kwakzalvers was van de wereld.
Sequah heeft de halve wereld afgereisd
en zich bijzonder beroemd gemaakt als
kiezentrekker.
Ook ons land heeft het roemruchte
voorrecht gehad Sequah een tijd lang te
hebben mogen herbergen. Omstreeks 1890
kwam hij naar Nederland waar hij voor
al in Amsterdam en Rotterdam zijn
kwakzalverkunst uitoefende.
Sequah was de zoon van een genees
heer en zou zelf ook voor medicus worden
opgeleid, doch zijn reislust deed hem
hiervan afzien. Hij trok de heele wereld
door en verdiende met zijn middeltjes te
gen vrijwel alle kwalen enorm veel geld.
MaarSequah was zeer royaal en
in den loop der jaren heeft hij bijkans
zijn geheele vermogen weggegeven, zoodat
hij nu in vrij armoedige omstandigheden
is gestorven.
„Rockefeller maakt 't best".
John D. Rockefeller Sr. bevindt zich
thans, volgens een verklaring van zijn lijf
arts in beteren gezondheidstoestand dan
den laatsten tijd.
De arts legde deze verklaring af in te
genspraak met de geruchten, volgens wel
ke de gezondheidstoestand van Rockefel
ler hem niet veroorlooven zou, zijn jaar-
lijksch winterbezoek aan Florida te bren
gen.
Hevige knallen.
Den laatsten tijd werden de bewoners
van sommige kuststeden aan het Kanaal
opgeschrikt door hevige knallen, waarbij
de luchtdruk zóó sterk was, dat ruiten
sprongen.
Men dacht eerst aan natuurverschijn
selen, doch later bleek, dat de explosies
veroorzaakt werden door proeven met
nieuw geschut, welke op de Fransche
kust bij Galais plaats hadden. De afstand
tusschen Galais en de betrokken Engel-
sche kuststeden bedraagt ongeveer
50 K.M.
De onthullingen omtrent de particuliere
wapenindustrie.
Bij de verdere verhooren van de Se
naatscommissie in de Vereen. Staten tot
onderzoek naar de particuliere wapen
industrie is aan het licht gekomen door
een rapport van den Parijschen agent van
de Amerikaansche firma Dupont de Ne
mours, dat bijna alle Duitsche politieke
organisaties haar bewapeningen uit Ame
rika hebben betrokken, dat haar revolvers
en machinegeweren leverde, welke wa
pens door overscheping in lichters op de
Schelde, via Nederland naar Duitschland
eijn vervoerd.
Belasting op vrouwen, die het moeder
schap weigeren.
Op de Joego-Slavische medische con
ferentie te Bied, in Joegoslavië, heeft Dt
Zelitch uit Belgrado voorgesteld, een be
lasting in te voeren voor getrouwde vrou
wen, die het moederschap weigeren.
Deze belasting zou dan kunnen varies
ren naar gelang van de financieele draag
kracht en bestemd zijn voor de opvoeding
van de kinderen van behoeftige moeders.
Het voorstel vond warmen bijval en
zal thans aan het parlement worden
voorgelegd.
Sluiting van de zitting der
Staten-Generaal.
De Minister van Binnenlandeche Zaken
heeft Zaterdag in een vereenigde verga
dering van de beide Kamers, de zitting
der Staten-Generaal gesloten.
Na door een commissie van ontvangst
te zijn binnengeleid, hield Minister de
Wilde de volgende rede:
„Het heeft Harér Majesteit de Konin
gin behaagd, mij op te dragen de zitting
van de Staten-Generaal in Haren naam
te sluiten.
Verschillende wetten zijn in gemeen
overleg met de Staten-Generaal tot stand
gekomen. Uit den aard der zaak treden
daarbij de regelingen op economisch en
financieel gebied in verband met de ern
stige tijdsomstandigheden, gevolg van de
wereldcrisis, op den voorgrond.
De Koningin heeft mij opgedragen U
Haren dank te betuigen voor Uwen ijver
en uwe toewijding in 's Lands belang.
In naam der Koningin en daartoe door
Haar gemachtigd verklaar ik deze zitting
der Staten-Generaal te zijn gesloten".
Daarna maakte de Minister alvorens
te vertrekken de gebruikelijke drievoudige
buiging naar den president en beide zij
den van de Kamer.
„Het ging niet zoo mooi als bij Ruijs",
zei een der toeschouwers plagend, aan een
antirevolutionair. „Jullie kunt niet mooi
buigen; gebrek aan liturgie". Waarop de
andere antwoordde: „Buigen voor men-
schen is Calvinisten altijd slecht afge
gaan".
De werkloosheid onder de Jeugd.
Het Tweede Kamerlid de heer Kupers
heeft aan den minister van sociale zaken
de volgende schriftelijke vragen gesteld:
1. Is de minister niet van oordeel, dat
de totnutoe van overheidswege genomen
maatregelen ten behoeve van de werk-
looze jeugd geen voldoende resultaten
hebben kunnen opleveren tengevolge van
den langen duur en den zeer grooten om-
yang van de jeugdwerkloosheid?
2. Is de minister bereid, ten einde tot
een krachtiger bestrijding van de jeugd
werkloosheid en haar gevolgen te komen,
de volgende maatregelen te nemen:
a. tewerkstelling van jeugdige werkloo-
zen bij de werken, uit te voeren onder het
60-millioenenplan
b. het oefenen van aandrang op de ge
meentebesturen, ten einde te komen tot
uitvoering van werkobjecten met daaraan
verbonden vakopleiding en algemeen vor
mend onderwijs;
c. het verstrekken van steun aan jeug
dige werkloozen;
d. toelating van jeugdige werkloozen
tot de werkverschaffingen;
e. verhooging van de subsidies aan de
werk- en leerkampen der jeugdorganisa
ties;
f. wetswijziging, teneinde art. 12 van
de arbeidswet werkelijke beteekenis te
geven?
3. Acht de minister het niet noodzake
lijk, in verband met de in vraag 2 go-
wensehte maatregelen, zoo spoedig mo
gelijk gegevens te publiceeren, of, indien
de regeering daarover niet beschikt, deze
zoo spoedig mogelijk te doen verzamelen,
welke een nauwkeurig beeld kunnen ge
ven van den omvang der werkloos
heid onder de jeugd, welke hetzij alleen
lager onderwijs, hetzij lager- èn nijver
heidsonderwijs, hetzij lager- en middel
baar onderwijs heeft genoten?
Bezuiniging bij de krankzinnigen
verpleging.
Naar „Vooruit" verneemt, is een dezer
dagen op initiatief der Regeering ten De-
partemente van Binnenlandsche Zaken
een bespreking gehouden tusschen den
minister en besturen van krankzinnigen
gestichten. In deze conferentie heeft de
minister aangedrongen op verlaging der
uitgaven over de geheele linie. Zoowel de
uitgaven voor de verpleging als perso
neelsuitgaven zouden verlaagd moeten
worden. Als maatstaf zullen is het
blad wel ingelicht de uitgaven der
Rijksgestichten te Woensel en Grave gel
den. Dit zou voor tal van gestichten ern
stige gevolgen kunnen hebben.
De Regeering kan de bezuinigingen
niet ïechtstreeks aan de gestichtsbesturen
opleggen. Zij zou echter wel middeleu
kunnen vinden, om een verlaging der uit
gaven door te zetten.
Toeslag op landarbeidersloonen.
In de gemeente Menaldumadeel zal een
proef worden genomen met de plaatsing
van arbeiders in het landbouw-, tuin
bouw- en het veehoudersbedirijf, met toe
slag op het loon.
Dó proef zal loopen over een tijdvak,
dat eindigt voor kleine bedrijven beneden
6 H.A. op 1 Januari 1935 en voor groote
bedrijven, van 6 H.A. en daarboven, op
1 Maart 1935.
Bij de berekening van de grootte der
bedrijven wordt weiland voor de helft in
aanmerking gebracht.
Om op toeslag aanspraak te kunnen
maken, moeten in de bedrijven voor den
duur van het proeftijdvak:
a. één of meer arbeiders onafgebroken
zijn tewerkgesteld boven het gewone aan
tal;
b. gemiddeld aan loon zijn uitgekeerd
ten minste f 100 per H.A. voor de kleine
en f 70 per H.A. voor de grootere bedrij
ven.
Loon uitgekeerd aan vrouwen en meis
jes blijft hierbij buiten aanmerking. Voor
kleine bedrijven beneden 6 H.A. wordt in
den regel voor eigen arbeid een loonbe
drag aangenomen van f 15 voor elke volle
werkweek.
In bijzondere gevallen, ter beoordeel ing
van het gemeentebestuur, kan van den
gestelden minimum-eisch omtrent het uit
gekeerd loonbedrag worden afgeweken.
De toeslag bedraagt 50 pet. van het
loon, hetwelk aan den tewerkgestelde^
arbeider in het proeftijdperk in toiaal iu
geld is uitgekeerd.
De tewerkgestelde arbeiders kunnen voor
alle in hst bedrijf veorkomeads werk
zaamheden gebezigd worden, derhalve
ook voor het slatten van slootcn en het
bewerken van vlas.
De pachtbedrijven in de Wierlngermeer,
Uit betrouwbare bron wordt gemeld,
dat het aantal gegadigden voor de eerste
pachtbedrijven in de Wieringermeer bui-
ïengewoon groot is. Honderden inschrij
vingen zijn binnengekomen, uit alle dee-
len des lands. Er zijn er, die een hoogere
pacht bieden dan de vastgestelde. De di
rectie zal na ingewonnen informaties tot
toewijzing overgaan.
DE OPSCHORTING VAN DEN
VACCINATIEDWANG.
Ingediend is een wetsontwerp tot ver
lenging van den geldigheidsduur van tij
delijke bepalingen betreffende de vacci
natie.
In de memorie van toelichting merkt
de minister van sociale zaken op, dat hij
met 1 Jan. 1935 andermaal voor de vraag
staat of hij een nieuwe verlenging van de
opschorting der zijdelingsche verplichting
tot inenting moest bevorderen, of wel
eenigen anderen wettelijken maatregel
voorstellen.
De gezondheidsraad heeft te dezer zake
van advies gediend. In overeenstemming
met dat advies meent de minister dat hij
verlenging van de opschorting van de
zijdelingsche verplichting tot vaccinatie
moet voorstellen.
Het encephaiitis-verschijnsel doet zich
nog steeds voor. In 1932 zijn in ons land
26.338 kinderen gevaccineerd. In dat jaar
werden 6 gevallen van encephalitis op
gegeven, waarvan één met dcodelijken af
loop, terwijl enkele andere gevallen als
twijfelachtig werden beschouwd.
In 1933 bedroeg het aantal inentingen
52.096. In totaal zijn in dat jaar 8 ge
vallen van encephalitis aangegeven, waar
van er één bij nadere beschouwing niet als
zoodanig werd aangemerkt, terwijl 2 ge
vallen zooveel twijfel lieten dat zij' ver
moedelijk niet als encephalitis-gevallen
zijn op te vatten. Van deze 2 gevallen was
er een met doodelijken afloop. Het be
trof hier een kind van 11 maanden. Bij de
overige 5 gevallen waren 2 sterfgevallen.
In het eerste kwartaal van 1934 werd
bij een aantal van 2424 vaccinaties één
geval van encephalitis opgegeven. Het
aantal vaccinaties, in het tweede kwartaal
van 1934 verricht, is nog niet bekend. Er
werd stof geleverd voor 30.852 inentingen.
Naar globale schatting zullen daarmede
plm. 6000 vaccinaties zijn verricht. Er
deed zich, voor zoover bekend, geen ge
val van encephalitis voor.
Uit deze gegevens blijkt, dat de om
standigheden, die den wetgever er toe
brachten de zijdelingsche verplichtingen
tot vaccinatie tijdelijk op te schorten, nog
aanwezig zijn. De gevallen van encepha
litis zijn wel is waar minder frequent,
maar daarbij valt te bedenken, dat het
aantal vaccinaties sterk is teruggeloopen
onder den invloed vein de ongunstige ge
volgen.
In dezen stand van zaken kan naar het
oordeel van den minister niog niet gezegd
worden, dat het gevaar van de vaccinatie
geweken is; daarom kan aan herstel van
den indirecten dwang tot vaccinatie nog
niet gedacht worden.
Een eindoordeel over het encephalitis-
vraagstuk is nog niet mogelijk. Men zoekt
nog allerwegen naar een oplossing. Zoo
lang ten deze niet zekerheid bestaat, het
zij in positieven, hetzij in negatieven zin,
blijft er voor den wetgever geen andere
keuze over dan verder uitstel.
De opschorting wordt daarom voorge
steld tot 1 Jan. 1937.
Binnenland.
Ernstig ongeluk op een onbewaakten over
weg bij Schoorl. Drie dooden.
Opschorting van den vaccinatiedwang.
Sluiting van de zitting der Staten-Gene
raal.
Buitenland.
Geen mijnwerkersstaking in België.
Weer dreigende putsch in Oostenrijk?
Rusland in den Volkenbond.
Onweer in Engeland.
li OTA BREDA
De stoomtram Bergen op Zoom-Tholsm
opgeheven
Met 15 October a.a zal de tram Tho=
len-Bergen op Zqoeq warden opgeheven
en aal de dienst worden waargenomen,
door autobussen en vrachtauto's. Naar
wij vernemen zal aan acht man van hot
personeel ontslag worden gegeven.
(Onthulling gedenktee-
ken te Kloeting e. De onthul
ling van het gedenkteeken voor wijlen den
meteoroloog Buys Ballot, dat te Kloetinge
is opgericht, zal geschieden op Zaterdag
22 September a.s., des middags te 3 uur.
(Daarbij zullen het woord voeren de
burgemeester van Kloetinge. de Commis
saris der Koningin in Zeeland en Prof.
Dr van Everdingen, directeur van het
Kon. Ned. Met. Instituut te De Bilt.
De redevoeringen zullen door den K.
R. O. worden uitgezonden.
'De Heinkenszandsche
proef. Zooals men weet bestaat te
Heinkensizand sedert eenigen tijd een
werkverschaffing voor de landarbeiders,
waarbij het Rijk een toeslag van een der
de van het loon verstrekt bij het in dienst
nemen door landbouwers van arbeiders,
die niet reeds eerder in vasten dienst
waren.
Deze proef is wederom verlengd tot
1 Januari a.s.
Zij zal worden uitgebreid tot enkele
andere gemeenten.
Bietenlevering. Door het
Bestuur van de Eerste Nederlandsche Go-
operatieve BeetwortelsuikerfaJbriek te Sas
van Gent is aan de landbouwers mede
gedeeld, dat zij voor 4 October minstens
10 pet. van hun bieten moeten leveren en
tusschen 4 en 14 October minstens 20 pot.
Voor 21 October mag echter niet meer
dan de helft en voor 28 October niet meer
dan drie vierde deel geleverd worden. Alle
bieten moeten voor 25 November aange
voerd zijn.
Wanneer de campagne een aanvang
zal nemen, wordt dezer dagen vastgesteld.
Middelburg. De Bogardzaal.
In de geheel vernieuwde en gerestaureer
de Bogardzaal werd Donderdagavond een
bijzondere en druk bezochte Evangelisa-
tiesamenkomst gehouden, tot het begin
van de wintersamenkomsten.
De heer Petermeijer opende het samen
zijn.
Daarna hield Ds van Empel, als voor
zitter der oommissie een feestrede, waar
in gewezen werd op de belangrijke plaats
welke deze zaal bij de Ned. Herv. ge
meente inneemt.
Zij is de gelegenheid voor samenkom
sten van de Evangelisatie, de kinderkerk,
en tal van vereenigingen.
Inzonderheid begroette Spr. den heer
Hondius, die de geheele geschiedenis van
deze lokaliteit sinds tientallen van jaren
zoo bijzonder kent.
D'it voorjaar zag alles er donker uit
toen de commissie vreesde, dat de lokali
teit niet behouden kon blijven en tot ver
koop zou moeten worden besloten. Dit zou
voor de vereenigingen veel moeilijkheden
hebben gebracht, doch zij boden spontaan
haar medewerking aan. o.m. door ver
hoogde huren. Zeer dankbaar was Spr.
ook het damescomité voor den gehouden
bazar die f 1327.50 opbracht, waardoor
het werk een aanvang kon nemen. Dit ge
beurde onder de belanglooze leiding van
den heer J. H. Klarenbeek en het resul
taat is verrassend. Daarom dankte Spr.
dan ook allen, die op welke wijze dan ook,
hun hulp hadden verleend.
Namens de vereenigingen die van het
gebouw gebruik maken dankte de heer
Petermeijer de commissie van beheer, dat
zij op het kritieke moment den moed be
toonde om in te grijpen en de restauratie
