Verdrijf die Kiespijn!
AKKER.CACHET5
WOENSDAG 12 SEPTEMBER 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 2ÖÖ
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postchèque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur; R. ZUIDEMA.
Ve Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen 10.20. Losse nummers 5 cent.
Advertentiën 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingen 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
Militaire uitgaven.
Niemand zal op goede gronden 'kunnen
volhouden, dat op de militaire uitgaven
niet zeer belangrijk bezuinigd werd de
laatste jaren.
De nog telkens herhaalde bewering, dat
de Regeering wel geld heeft voor het
„militairisme" en niet voor cultureele
doeleinden, is in strijd met de waarheid.
Sedert den wereldoorlog verminderden
onze defensie-uitgaven, met inbegrip van
die voor de marine
1919 249.261.349
1920 142.129.811
1921 138.626.033
1922 130.679.746
1923 111.365.549
1924 110.006.372
1925 105.440.374
1926 103.270.264
1927 99.965.536
1928 98.900.650
1929 103.608.399
1930 102.528.947
1931 102.358.907
1932 96.492.309
1933 88.720.145
1934 88.050.483
Ook in vergelijking met andere landen
maakt ons land een goed figuur.
Aan „de Avondpost" verstrekte het
ministerie van defensie het volgende ver
gelijkende staatje van de Belgische en de
Nederlandsche weermacht te land
België. Nederland.
Soldaten 45.007 24.679
Generaals 63 15
Kolonels 115 27
Duit.-kol'onels 141 86
Majoors 326 114
Kapiteins 1.851 475
Luitenants 1.699 733
Adj.-onder off. 1.883 548
Serg.-majoors 1.492 993
Fouriers 614 158
Sergeanten 4.922 2.359
In de memorie van antwoord inzake de
defensie aan de Eerste Kamer voor de
begrooting 1934 werd o.a. gezegd
Blijkens de laatste ter ontwapenings
conferentie bekend gestelde gegevens, loo-
pende over 1929, dan wel 1930, bedroegen
de uitgaven voor land- en luchtmacht
(donder pensioenen) per hoofd van de
bevolking in
Frankrijk 19.04
Zwitserland 13.40
België 11.47
Denemarken 9.70
Nederland 6.22
Deze cijfers leeren, dat Nederland, wat
betreft de vermindering van de uitgaven
voor de weermacht aan de spits staat.
De vraag is of we ons hier op een
goede plaats bevinden; of aan de eischen
van een behoorlijke weermacht wel vol
doende aandacht wordt geschonken.
Hoe dit ook zij'wie er prijs op stelt
de waarheid te spreken zal moeten toe
stemmen, dat ongegrond is de beschul
diging, dat op alles bezuinigd wordt, maar
dat de militaire uitgaven veilig gesteld
worden.
DE RAMP VAN DE „MORRO CASTLE".
Zonderlinge toestanden.
Gistermiddag zijn nog 3 officieren van
de „Morro Castle" voor den Raad van de
Scheepvaart ondervraagd. Ook zij bleken
brandstichting te vermoeden.
Een der officieren protesteerde tegen
de berichten in de bladen over de dron
kenschap der passagiers en de tuchteloos
heid der bemanning. Het was de laatste
avond voor de pleizierreizigers en zooals
op alle vacantietochten gebruikelijk is,
wordt die eenigszins luidruchtig gevierd.
Het was waar, dat een paar passagiers
iets boven hun theewater waren en een
paar jonge meisjes zich wat aangesteld
hebben, maar van dronkemanstooneelen
was geen oogenblik sprake geweest. De
bemanning had ook een extra oorlam ge
kregen, maar er was niets gebeurd, dat
tegen de tucht of de scheepswetten in-
druischte.
De commissie van onderzoek van het
departement van Handel heeft gisteren
Abbott, den eersten machinist, gehoord,
die verklaard heeft, dat de brand al dade
lijk een te grooten omvang had aange
nomen om gebluscht te kunnen worden.
Op bevel van den kapitein, zoo ging Ab
bott voort, belastte ik mij met reddingboot
no. 1, waarin 33 menschen plaats namen,
van wie twee passagiers.
Bujia, een machinist-kwartiermeester,
een Cubaan, had plaats genomen in een
reddingboot met 20 30 andere men
schen, onder wie, naar hij gelooft, maar
één passagier was.
Een der overlevenden heeft verklaard,
dat er na het uitbreken van den brand
geenerlei alarmbel geluid is.
De overlevende, die deze mededeelingen
deed, is een chirurg, Dr Phelps, de eerste
passagier, die voor de commissie van on
derzoek van het departement van handel
een getuigenis aflegde. Phelps zeide, dat
er geen poging is gedaan om de passa
giers, die door een paniek waren bevan
gen, in de reddingbooten te plaatsen.
Er werd geen poging gedaan om red
dinggordels uit te deelen aan de passa
giers.
Een broer van kapitein Wilmot heeft
voor de commissie verklaard, dat in zijn
geheele familie geen hartzwakte voor
kwam en dat hij weigerde te gelooven dat
zijn broer, de kapitein, aan hartverlam
ming zou zijn overleden. De kapitein ge
noot integendeel een uitstekende gezond
heid en was in jaren geen dag ziek ge
weest.
Een ander familielid vroeg een ernstig
onderzoek naar de doodsoorzaak te willen
instellen, want ook hij vermoedde een
samenzwering of vergif, want het was
toch te gek dat de kerngezonde gezag
voerder precies een uur voor de ontdek
king van den brand zou zijn overleden.
Amerika's stakingstoestand.
De toestand in de Amerikaansche tex
tielstaking is weer meer gespannen ge
worden.
Gisteren hebben verscheidene botsingen
tusschen stakers, politie en werkwilligen
plaats gevonden, waarbij talrijke perso
nen werden gewond.
In Lancaster (Pennsylvanië) werden
talrijke werkwilligen bij het steenen wer
pen getroffen.
In Noord Carolina is het tot een bot
sing tusschen stakende textielarbeiders en
de nationale militie gekomen, waarbij 3
personen gedood werden. 'Een menigte
van 1200 stakers, die met 100 auto's ver
voerd werden, trachtte te Annapolis een
fabriek binnen te dringen, doch stiet
daarbij op een afdeeling van de natio
nale militie, die de bajonet op het geweer
had en van traangasbommen voorzien
was. Tegenover deze macht zagen de sta
kers van hun voornemen af en keerden
terug.
Rusland In den Volkenbond.
Dinsdagavond is een groot aantal sta
ten, leden van den Volkenbond, het eens
geworden over den tekst voor de uitnoo-
diging aan Rusland, die, naar verluidt,
den Russen door Fransche bemiddeling
reeds is voorgelegd.
Litwinof zou zich in de nabijheid van
Genève op Franschen bodem ophouden.
Bovendien bevindt zich reeds een tus-
schenpersoon voor Rusland te Genève.
Het wachten is thans dus op het ant
woord van Rusland.
Generaal Balbo op de vlucht.
Generaal Balbo heeft tijdens een be
zoek aan Split een toespraak gehouden
voor de leden der Italiaansche kolonie,
die na afloop luidruchtige ovaties brach
ten op Balbo, Mussolini en de vereeniging
van Dalmatië met Italië. Er vormde zich
op straat een oploopje van voorbijgan
gers, die een tegendemonstratie op touw
zetten tegen Italië. Balbo zag zich ge
noodzaakt, ijlings te vluchten naar zijn
jacht in de haven. Het diner, dat te zij
ner eere zou worden gegeven, is niet
doorgegaan. Het gebouw, waar Balbo
heeft gesproken, en het Italiaansche con
sulaat werden herhaaldelijk door demon
stranten bestormd. In Joegoslavische po
litieke kringen wordt Balbo's bezoek aan
Split en vooral de houding van de Ita
liaansche kolonie zeer ontactisch ge
noemd.
Duitschlands buitenlandsche handel
onder staatscontrole.
Thans zijn afgekondigd de nieuwe
maatregelen betreffende den buitenland-
sohen handel van Duitschland.
Het plan Schacht is in hoofdzaak een
concentratie, unificatie, codificatie, sys
tematiseering, alsook uitbreiding van de
tot dusver reeds getroffen maatregelen op
het gebied van de regeling van den im
port en de huishouding met deviezen door
den staat. Het raakt derhalve in de eerste
plaats den invoer van grondstoffen en
halffabrikaten.
De staat heeft thans een werktuig in
de hand, waardoor 'hij den 'heelen invoer
en de toewijzing van deviezen voor den
invoer, onverschillig voor welke soort wa
ren, onder zijn controle 'krijgt.
Met deze nieuwe algemeene regeling als
werktuig kan de regeering den import
en indirect daardoor ook den export aan
passen aan de tegenwoordige Duitsche
behoeften. Zij keert daarbij: aan de oude
beginselen van de handelspolitiek '(meest-
begunstiging e.d.) voor goed den rug toe.
Men heeft hier te doen met een uit
breiding van de „Planwirtschaft" van den
staat op het heele gebied van den buiten-
landschen 'handel.
Te verwachten is, dat de nieuwe maat
regelen zich allereerst zullen laten ge
voelen op het gebied van de consumptie-
vetten en oliehoudende voedeimiddelen,
waaraan behoefte bestaat.
Geen animo voor het debat te Genève.
Het bureau van de 15e volkenbonds
vergadering heeft gisteren moeten vast
stellen dat nog geen enkele spreker voor
de algemeene beschouwingen is inge
schreven.
Menigeen gelooft dat zij dit jaar geheel
achterwege zullen blijven. Men geeft de
voorkeur aan vertrouwelijke besprekingen
over de voornaamste kwesties tusschen de
aanwezige staatslieden.
Het bureau der volkenbondsvergadering
heeft 'besloten, den gedelegeerden nog tot
Donderdagavond gelegenheid te laten,
zich voor het woord aan te melden. In
dien er dan geen sprekers zijn ingeschre
ven, zullen de algemeene beschouwingen
geheel vervallen,
Gistermorgen is het bureau gekozen.
Twee Nederlandsche gedelegeerden wer
den tot ondervoorzitter benoemd, n.l. Mr
Limburg is opnieuw geworden ondervoor
zitter van de eerste commissie en Mr. van
Lanschot ondervoorzitter van de tweede
commissie.
Bureau der ontwapeningsconferentie.
Na raadpleging van een aantal delega
ties der Volkenbondsvergadering heeft
Henderson definitief besloten, dat het bu
reau der 'Ontwapeningsconferentie eerst
in November zal bijeenkomen.
Henderson hoopt, dat de diplomatieke
onderhandelingen over het Oostelijk Lo-
carnopact dan zulk een voortgang ge
maakt zullen hebben, dat een nieuwe
grondslag voor de voortzetting der ont
wapeningsbesprekingen zal zijn gelegd.
Intusschen zal de commissie voor de
wapenfabricage en wapenhandel reeds in
October weer bijeenkomen, vooral op aan
dringen van de Amerikaansche regeering
die verwees naar de jongste onthullingen
uit de Vereenigde Staten met betrekking
tot de wapenfabricage.
Het conflict in de Belgische mijnindustrie.
Maandag en Dinsdag hebben de minis
ters van Arbeid en Economische 'Zaken,
Van Isacker en Van 'Cauwelaert, met ei
kaar, in het bijzijn van sommige hooge
ambtenaren, over den toestand geconfe
reerd. Een kabinetsraad wordt Woensdag
gehouden onder voorzitterschap van
minister-president de Broqueville. Als
eerste middel tot beperking van de wer
keloosheid blijkt thans zeer ernstig aan
de verplichte afdanking van een groot
aantal ongehuwde vreemde arbeiders, die
in de Belgische mijnen werkzaam zijn, te
worden gedacht. Dit zou toelaten de werk
uren van de 'Belgische arbeiders met 12
16 uur per week.de vermeerderen en
bijgevolg ook aan deze arbeiders een 'hoo-
ger weekloon te verzekeren.
Er loopen geruchten, dat de Koning
van België zijn bemiddeling in het drei
gend conflict zal aanbieden.
Storm en watersnood in Zwitserland.
Eerst thans is het mogelijk geweest,
de schade die het noodweer en het hooge
water der rivieren Zondagavond in Zwit
serland hebben aangericht, geheel te over
zien. Gebleken is, dat deze schade in de
millioenen Zwitsersche francs loopt. Het
geteisterde gebied strekt zich over geheel
Midden- en Oost-Zwitserland uit. Op tal
van plaatsen zijn bruggen weggesleurd
en wegen vernield. Het herstelwerk wordt
in hoofdzaak door werkloozen verricht.
Korte Berichten.
i D'e minister van oorlog heeft in ver
band met de uitHteiding van de spinale
kinderverlamming in verschillende dee
len van Denemarken besloten de herfst-
legeroefeningen af te gelasten. Het aantal
lijders aan de ziekte in het geheele land
bedroeg de laatste dagen 700.
Het luchtschip „Graf Zeppelin" is
gistermorgen van zijn zevende reis naar
Zuid-Amerika teruggekeerd en om 10.42
uur vlot te Friedrichshafen geland.
i Het Fransche tankschip „Dunker1-
que", nummer 597, dat 2000 liter stook
olie aan boord had, is een prooi der
vlammen geworden in zee op enkele mij
len van den vuurtoren Westhinder.
De bemanning van het schip werd ge
red door het Italiaansche stoomschip
„San Pedro" en te Amsterdam aan land
gezet.
De gezondheid van den president
der Tsjecho-Slowaaksche republiek, dr
Maserykgeeft ernstige reden tot be
zorgdheid.
Sluitingszitting Staten-Generaal.
Bij Koninklijk Besluit is bepaald, dat
de tegenwoordige zitting der Staten-Ge
neraal zal worden gesloten op Zaterdag
15 September a.s. des namiddags te drie
uur.
De minister van Binnenlandsche Za
ken wordt gemachtigd zich op dit tijdstip
te begeven naar de vergadering der Sta
ten-Generaal teneinde in de vereenigde
vergadering der beide Kamers de zitting
in naam der Koningin te sluiten.
Voorzitter Eerste Kamer.
Bij Kon. besluit is tot voorzitter van de
Eerste Kamer der Staten-Generaal, ge
durende de zitting die zal aanvangen op
den derden Dinsdag in September 1934,
benoemd de beer mr W. L. baron de Vos
van Steenwijk, lid van die Kamer.
Poging om huurprijzen te drukken.
Naar de „Tel." verneemt is aan de ge
meentebesturen om advies gezonden, een
onlwerp-regeling van de regeering, vol
gens welke tweede hypotheek, groot ten
hoogste 30 pet. van de bouwkosten, aan
eigenbouwers kan worden verstrekt,
onder garantie van rijk en gemeente, mits
de buren in overleg met rijk en gemeente
worden vastgesteld en gehandhaafd. De
bedoeling is dat bij verliezen rijk en ge
meente elk de helft zullen dragen.
Over het rente-type is tusschen So
ciale Zaken en Financiën nog overleg
gaande.
Winkelsluitingswet.
In een circulaire vestigt de minister
van Economische Zaken er de aandacht
van de gemeentebesturen op, dat de in
sommige gemeenten bestaande opvatting,
als zoude art. 4 der Wijzigingswet een
één geheel vormende regeling betreffen in
dien zin. dat het resultaat van het hoo-
ren van de belanghebbenden, betrokken
bij de ééne groep van winkels, ook betee-
kenis heeft voor hetgeen ten aanzien van
een andere groep zal worden beslist, hem
niet juist voorkomt.
Uit de gegevens, den minister toe te
zenden, zal dan ook zooveel mogelijk de
stemmenverhouding ten aanzien
van ieder bedrijf moeten blijken.
Nogmaals wordt hierbij in berinnering
gebracht, dat het niet voldoende is in
dien de meerderheid der gehoorde win
keliers zich voorstander van de betref
fende regeling toont, doch dat voor toe
passing daarvan een beteekenende meer
derheid uit de betrokken bran
che vereischt is.
Verkoop aardappelen oogst 1933.
De beer Vervoorn beeft aan den Mi
nister van Economische Zaken de volgen
de vragen gesteld:
Is het den Minister bekend, dat een
groot aantal landbouwers, die in 1933
en in 1934 aardappelen van den oogst
1933 hebben verkocht, nog niet hebben
ontvangen het bedrag, hetwelk bij den
verkoop op de koopsom werd ingehouden,
ingevolge de daarvoor gegeven voor
schriften?
Weet de Minister, dat tengevolge der
niet tijdige uitbetaling van deze bedra
gen, een groet aantal landbouwers in fi-
nancieele moeilijkheden komen en althans
daardoor groote schade lijden."
Wil de Minister bevorderen, dat de uit
betalingen, waar deze nog niet hebben
plaats gehad, zoo spoedig mogelijk zullen
geschieden ingevolge de door Zijn Excel
lentie daarvoor gegeven voorschriften?
Almelo's salarissen nog te hoog.
De minister van Binnenlandsche Zaken
heeft een schrijven gericht aan het ge
meentebestuur van Almelo, waarin ge
zegd wordt, dat de loonen en salarissen
van bet gemeentepersoneel, ondanks de
pas ingevoerde verlaging nog steeds te
boog zijn in vergelijking met de rijksrege
ling.
D'e minister geeft vele voorbeelden
waaruit die ongelijkheid blijkt, en geeft
te kennen, dat het salaris van tal vau
functionarissen in gemeentedienst aan
zienlijk verlaagd zal moeten worden. Er
worden voor enkele ambten verschillen
genoemd van f 200 tot meer dan f 600.
Vóór 15 September a.s. verwacht de
minister reeds van B. en W. te hooren,
of zij bereid zijn overeenkomstig zijn
wenschen te handelen.
Communistische optochten naar
Den Haag.
Het hoofdbestuur van het Verbond
voor Nationaal Herstel heeft een tele
gram aan den voorzitter van den Minis
terraad gericht, waarin nogmaals met den
meesten nadruk verzocht wordt, naar
aanleiding van een oproep in „De Tri
bune" tot bet houden van revolutionnaire
optochten naar Den Haag op den dag
der opening der Staten-Generaal, om de
Communistische Partij Holland en „De
Tribune" te verbieden en in elk geval
maatregelen te treffen, dat deze optoch
ten verhinderd worden.
WIJZIGING DRANKWET.
Ingediend is een wetsontwerp tot wijzi
ging van de artikelen 1, 9, 10, 12, 27, 32,
36, 37 en 56 der drankwet, gewijzigd bij
de wet van 29 Maart 1933.
Aan de memorie van toelichting wordt
Binnenland.
Naar lagere huurprijzen
De verkoop van de aardappelen oogst '33.
Buitenland.
Storm en hoog water in Zwitserland.
Rusland in den Volkenbond.
De ramp van de „Morro Castle".
De stakingstoestand in Amerika meer ge
spannen.
Duitschlands handel onder staatscontrole.
Neem die zenuwprikkoling weg
en na 'n kwartier... Weg is ook da
pijn I Dat wonder voltrekken 1 of 2
Volgortz rêcgpt van Apothokor Dumonir
ontleend, dat, terwijl do mogelijkheid niet
is uitgesloten, dat genoemde wet in de
naaste toekomst nog wijzigingen zal moe
ten ondergaan, er titans twee punten zijn,
die urgent moeten worden geacht en
reeds dadelijk herziening behoeven. Hier
toe strekt dit wetsontwerp.
Wat het eerste punt betreft, vervat in
artikel 1, heeft de rechtbank te Amster
dam zich in haar op 25 October 1932 ge
wezen vonnis op het standpunt gesteld,
dat de samenhang tusschen artikel 39,
lid 1, onder a, artikel 44, lid 1, onder
7, en artikel 50, lid 1, onder 1, der Drank
wet verbiedt, dat een vergunninghouder
in zijn vergunningslocaliteit zwak-alcoho-
lische dranken anders dan voor eigen
rekening verkoopt.
Met deze uitspraak heeft ons hoogste
rechtscollege (arrest van 10 Maart 1933)
zich kunnen vereenigen. Naar de mee
ning van den Hoogen Raad omvat de ver
gunning niet het z.g. verlof A; zij brengt
slechts mede, dat een vergunninghouder
zonder een verlof A zwak-alcoholische
dranken mag verkoopen. En daar dus de
vergunning niet strekt tot den verkoop
van die dranken, rust volgens den Hoo
gen Raad op dien vergunninghouder, an
ders dan op den houder van een verlof
A, ook niet de verplichting, den verkoop
van zwak-alcoholische dranken op zijn
naam en voor zijn rekening te doen uit
oefenen.
Door deze uitspraak kan één der be
langrijke doeleinden van de Drankwet,
n.l. het tegengaan van de z.g.n. verpach
tingen, niet ten volle tot gelding komen
en bestaat de zekerheid, dat de toestan
den, waaraan de wetgever in 1931 een
einde heeft willen maken, herleven, zij
het ten deele. Daarom is het aanbevelens
waardig de Drankwet zoodanig te wijzi
gen, dat buiten twijfel wordt gesteld, dat
ook degene, die op grond van het bezit
van een vergunning het verlofsbedrijf uit
oefent, gehouden is, dat bedrijf uit
sluitend op zijn naam en voor zijn reke
ning uit te oefenen. De wijzigingen, in
artikel 1 voorgesteld, hebben de strek
king, dien twijfel uit te stuiten. Hierbij
bedoelt een overgangsbepaling aan ver
pachters en pachters de gelegenheid te
geven, hun verbintenissen zonder over
haasting te liquideeren. (Zekere bepaling
vindt met betrekking tot den vergunning
houder, die bij het in werking treden van
deze wet anderen dan sterken drank niet
op zijn naam en voor zijn rekening door
een vervanger laat verkoopen, slechts toe
passing na 1 Juli 1936).
Wat aangaat het tweede urgente punt,
nu de geldelijke nood heeft gedwongen
tot opheffing der gezondheidscommissies,
kunnen de artikelen 9, 10 en 56 der
Drankwet, welke nog met het bestaan
van die commissies rekening houden, niet
ongewijzigd blijven.
Het in artikel II voorgestelde strekt
er toe, de vereischte wijzigingen aan te
brengen.
Buurtverkeer Hoedekenskerke-Goes-
Middelburg.
Naar de „Msb." meldt beeft de directie
der Ned. Spoorwegen besloten eerlang,
vermoedelijk nog voor 1 October a.s.,
buurtverkeer in te voeren op het baan
vak Hoedekenskerke-Goes-Middelburg.
„Fraude" bij het Burg. Armbestuur
van 's-Heer Arendskerke?
Naar de Middelb. Crt. meldt, is de ont
vanger van dit Burg. Armbestuur, de
■heer J. de J., dezer dagen tot de ontdek
king gekomen, dat door hem, geheel te
goeder trouw, bepaalde boekingen steeds
