Dobbelmann
lefcker...mcm?
MAANDAG 3 SEPTEMBER 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 282
Buitenland
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
Uit de Provincie.
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 250.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
De Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advcrtcntiiin 30 cent per regel. Ingezonden
medcdcclingon GO cent per regel. Kloine
Advertcntiën Dinsdags en Vrijdags 10.75, bij
vooruitbetaling. Onder lettor of motto f0.85.
Bij contract belangrijke korting.
VERLAGING VAN TOESLAG OP
ROGGE EN GERST.
Monopolie-winst blijft 1.50.
De regeering heeft de laatste weken met
aandacht de stijgende beweging van de
prijzen op de graanmarkt gevolgd en zich
de vraag gesteld of hieruit wijzigingen
moeten voortvloeien voor de tot nu toe
gevolgde Landbouwcrisis-politiek.
Voor den oogst 1934 van rogge en gerst
ia destijds aan de landbouwers een uit-
keering van f 3.50 per 100 K.G. in uit
zicht gesteld, omdat moet worden aange
nomen, dat bij de toen geldende markt
prijzen met dien toeslag een prijspeil was
bereikt, waarbij het bedrijf in stand kon
blijven.
Nu de prijzen zich op een eenigszins
hooger peil blijven bewegen heeft de mi
nister van Economische Zaken den toe
slag verlaagd en wel den toeslag bij' dena-
turatie van rogge van f 3.50 op f 3 en
den toeslag voor de verbouwde gerst van
f 3.50 op f 2.50.
In verband met de verlaging van de
denaturatie-vergoeding voor rogge moet
ook de monopoliewinst op ongedenatu-
reerde rogge verminderd worden van f 5
op f 4.50.
Door de akkerbouwcentrale zullen
maatregelen worden genomen, opdat de
voor bepaalde groepen van belanghebben
den 'hieruit ontstane financieele nadeelen
zullen worden vergoed. Daaromtrent zul
len nadere mededeelingen worden gedaan.
Er wordt de aandacht op gevestigd, dat
het bedrag, dat door deze verlaging wordt
bespaard, niet van dien aard is. dat er
een verlaging der monopoliewinst van
f 1.50, welke bij den invoer van alle gra
nen wordt geheven, uit kan voortvloeien.
De verlaging zou slechts een gering per
centage van dit bedrag kunnen zijn.
Intuschen is de Minister niet voorne
mens het op deze wijze gewonnen bedrag
aan hoogeren steun op andere producten
uit te keeren, maar wel zullen de geldmid
delen van het fonds het nu beter moge
lijk maken, maatregelen te treffen om
den steun op andere producten op de be
reikte hoogte te houden.
Overigens zal tegenover een verminderd
steunbedrag in de toekomst op de begroo
ting een geringer bedrag aan inkomsten
kunnen staan.
Spoorwegongeluk te Parijs.
Zondagmiddag is te Parijs een spoor
wegongeluk gebeurd.
Een rangeerende locomotief, waarop
geen stoker of machinist was, is met
groote kracht tegen een in het station
staanden personentrein aangereden.
Van de dertig uit hout gebouwde wag
gons werd een groot gedeelte in elkaar
gedrukt en vernield, Gelukkig waren er
nog slechts weinig passagiers in den
trein.
Er werden ongeveer 34 personen naar
het ziekenhuis overgebracht, van wie 6
ernstig zouden zijn gewond.
Wervelstorm in Frankrijk.
Het geheele Zuid-Westen van Frank
rijk is door een feilen wervelstorm ge
teisterd.
De storm heeft de steden Bayonne, Tar-
bes, Toulouse en Perpignan schade be
rokkend.
Spoorwegverbindingen werden verbro
ken, wijngaarden en maisvelden leden
groote schade, schepen uit Noord-Afrika
kwamen met groote vertraging aan.
Tengevolge van dit noodweer is een
sterke temperatuursdaling ingetreden. Uit
het Centraalgebergte komen berichten
over sneeuw, die hier en daar reeds 10
c.M. hoog zou liggen.
Ook in het Noorden van Frankrijk is
het slecht weer geweest.
Opheffing concentratiekamp Oranienburg
De Pruisische minister-president Go-
ring heeft thans het door den leider en
rijkskanselier gelaste nadere onderzoek
van alle gevallen van „Schutzhaft" ten
einde doen brengen.
In verband hiermede wordt het concen
tratiekamp Oranienburg opgeheven daar
het niet meer noodig is voor het over
brengen van arrestanten.
Het in „Schutzhaft" stellen wordt sterk
beperkt en geschiedt alleen nog in geval
len van dringend gevaar voor de veilig
heid van den staat. Alle personen, die met
de wet in conflict komen, worden onver
wijld naar de rechtbanken verwezen.
Inkrimping van de S. A.
De S. A. zal volgens de „Daily Herald"
worden ingekrompen tot een klein, com
pact, sterk gedisciplineerd corps.
Afgescheiden van een kern van getrou
wen, een oude garde, die sedert de eerste
jaren tot de partij heeft behoord en in
welke Hitier volledig vertrouwen heeft,
zal de S. A. in de toekomst bestaan uit
°agehuwde jongemannen, die in kazernes
wonen onder strenge militaire tucht.
De cijfers zijn, volgens den medewerker
van het Engelsche blad, nog niet defini
tief vastgesteld, maar het is waarschijn
lijk, dat er door de reorganisatie van de
bruinhemden van de twee millioen slechts
ongeveer 300.000 zullen overblijven.
Alle burgerlijke ambtenaren hebben
aanzegging gekregen voor de S. A. te be
danken, zoodat de bruine uniform zal
verdwijnen uit de regeeringsbureaux,
waar zij zoo veelvuldig voorkwam.
Er zal veelvuldiger en straffer geoefend
worden, de discipline wordt verscherpt.
Reeds is het aantal S.A.-mannen te
Berlijn van 200.000 tot 70.000 of 80.000
man verminderd. En de „zuivering" is
nog maar pas aan haar begin.
Dorp door hagelstorm verwoest.
Vrijdagavond heeft zich boven de in
het wijngebied van Tokaye (Hongarije)
gelegen gemeente Tarcal binnen enkele
minuten een ontzaglijke hagelbui, gepaard
met een feilen storm, ontlast. De geheele
streek was plotseling in het diepste duis
ter gehuld. Er vielen hagelsteenen van
50 tot 60 gram. In enkele seconden had
het geheele landschap een volkomen win-
tersch uiterlijk. De wijnoogst is vernield,
zeer veel vee is om het leven gekomen,
een boer werd, met zijn paarden, door
de hagelsteenen gedood. Talrijke dorps
bewoners hebben voor een deel zeer ern
stige wonden opgeloopen. De door het
plaatsje woelende watermassa's zijn o.m.
een tegelfabriek binnengedrongen, waar
de ketel ontplofte. Door den luchtdruk
werden 18 huizen volkomen vernield. Hon
derd andere woningen werden door het
noodweer verwoest. Het steeds hooger stij
gende water dwong de bewoners hun toe
vlucht te zoeken op boomen, daken e.d.,
waar zij den geheelen nacht hebben door
gebracht.
De laatste berichten melden, dat men
het plaatsje als vrijwel geheel verwoest
kan beschouwen.
Campana aan vlammen prijsgegeven.
De geheele stad Campana is thans, nu
voor de tweede maal binnen een week een
groote brand is uitgebroken, aan de vlam
men overgelaten.
Er zijn nog slechts enkele postbeamb
ten, politie-agenten en matrozen achter
gebleven.
Toen Zaterdag nog meer petroleum-
reservoirs in brand vlogen, werd de hitte
zoo ondraaglijk, dat zelfs de brandweer
den moed opgaf en alle pogingen tot het
blusschen van den brand staakte.
Alle beschikbare voertuigen zijn te voor
schijn gehaald om de 15.000 personen tel
lende bevolking der stad in veiligheid
te brengen.
De schade van den reusachtigen brand
wordt thans op ver over de 12 millioen
gulden geschat.
Het aantal dooden staat nog niet vast,
maar bedraagt ten minste 20, dat der
gewonden ruim 100.
Prof. Barth in stadsarrest.
Het Zwitsersch Christelijk Persbureau
te Zürich meldt, dat prof. dr Karl Barth,
hoogleeraar te Bonn, stadsarrest gekregen
heeft, d.i. Bonn niet zonder toestemming
der politie verlaten mag.
Mussolini zoekt samenwerking met
socialisten.
De „Daily Telegraph" publiceert een
bericht van zijn correspondent te Milaan,
volgens hetwelk Mussolini een zeer be
langrijke beslissing inzake de binnen-
landsche politiek van Italië zou nemen.
Volgens dezen correspondent zou Mus
solini zich tot verschillende vooraan
staande leden van de onderdrukte socia
listische partij hebben gewend, teneinde
hen uit te noodigen zich bij hem aan te
sluiten en een nieuwe „socialistische
vleugel" van de Fascistische Partij te vor
men. Zij zouden dan op vooraanstaande
posten in de partij, in hoofdzaak op die,
welke met arbeiders-quaesties te doen
hebben, worden benoemd.
De staking in Amerika. Morgen 850.000
stakers?
Kort vóór het uitbreken van de textiel
staking heeft de Amerikaansche regee
ring zich achter den Amerikaanschen
vakvereenigingsbond geplaatst en den
700.000 arbeiders in de Amerikaansche
textielindustrie haar steun verleend.
De „National Labour Board" heeft ar
tikel 7a van de Nirawet geïnterpreteerd,
volgens welke interpretatie de vakvereeni-
ging, die het grootste aantal leden in de
bedrijven bezit, wordt verklaard tot de
eenige bevoegde instantie voor onderhan
delingen inzake loonconflicten met de
werkgevers.
Deze uitspraak beteekent een ernstigen
slag tegen de zoogenaamde bedrijfsver-
eenigingen en derhalve ook tegen de on
dernemers zelf.
De omvang van de textielstaking kan
nog niet overzien worden.
Zaterdag, gisteren en heden zijn de be
drijven gesloten. Een overzicht over de
staking kan men eerst Dinsdag krijgen.
Tot de staking zijn 500.000 arbeiders
opgeroepen der katoenindustrie, 200.000
der wolindustrie. In de zijde-industrie
wachten 450.000 arbeiders op de beslis
sing van hun vakvereeniging. Ongeveer
een kwart millioen arbeiders in de kle
dingindustrie zijn gereed voor de staking
en wachten op een beslissing.
Op het laatste oogenblik worden wan
hopige pogingen in het werk gesteld om
de groote staking der textielarbeiders nog
te voorkomen.
Het verluidt, dat de mogelijkheid tot
verhindering van de staking in ieder ge
val aanwezig is.
De werkgevers hebben verklaard, dat
de deuren der fabrieken geopend zullen
blijven voor de werkwilligen. Van stakers-
zijde is er reeds op gewezen, dat dit aan
leiding kan geven tot ernstige ongeregeld
heden. Intusschen ziet de stakingsleiding
zich voor bizonder groote moeilijkheden
geplaatst aangezien wanneer hun ver
wachting wordt bewaarheid en meer dan
een millioen arbeiders in staking zullen
gaan voor al deze stakers een voldoende
ondersteuning aanwezig moet zijn ter be
strijding van de allernoodzakelijkste be
hoeften. De fabrikanten verwachten, dat
slechts 15 pet. der arbeiders het stakings
parool zullen opvolgen. De stakingslei
ding is er van overtuigd, dat niet één vak-
vereenigingslid het werk zal hervatten.
Men verwacht, dat Roosevelt geen ver
klaring zal afleggen voor Dinsdag a.s.
D'e eischen der arbeiders luiden als
volgt:
le. 6-urige werkdag en een week van 5
dagen met gelijke betaling van alle dis
tricten;
2e. geen vermindering van de thans be
staande werkloon en;
3e. stopzetting van het achterstellen
van georganiseerde arbeiders;
4e. afschaffing van de gewoonte het
aantal der door één arbeider bediende
weefstoelen te vermeerderen zonder tege
lijkertijd het loon te verhoogen;
5e. erkenning van de vakvereenigingen
als vertegenwoordigster der arbeiders bij
onderhandelingen
6e. instelling van een scheidsgerecht;
7e. krachtiger vertegenwoordiging van
het federale bureau tot opheffing van de
•economische crisis bij de arbeidsbureaux
in de verschillende districten.
Korte Berichten.
De Duitsche Minister-president Göring
heeft een besluit gepubliceerd, volgens
hetwelk 742 personen, die zich thans in
concentratiekampen bevinden, in vrijheid
worden gesteld. Het zijn voor het grootste
gedeelte gewezen leden van de sociaal
democratische en van de communistische
partij.
De Belgische Minister van Buiten-
landsche Zaken, Jaspar, is te Parijs aan
gekomen, waar hij besprekingen voert,
over de economische betrekkingen tus-
schen Frankrijk en België.
Te Vasteras, een stad in West-Zweden
is door een lek in de gasleiding de ge
heele gasvoorraad der stad weggestroomd,
met het gevolg, dat de straten en huizen
in het duister gehuld zijn.
In Tokio en Yokohama werden Za
terdag, op den verjaardag van de ver
schrikkelijke aardbevingscatastrofe van
het jaar 1923, hevige aardschokken waar
genomen.
DE KONINGIN IN NOORWEGEN.
Geheel onverwacht, zoo meldt deMaas-
b o d e, zijn de Koningin en de Prinses
Vrijdag in het begin van den avond van
Aasgaardstrand naar Oslo vertrokken,
waar zij de lunch gebruikten ten paleize
van Koning Haakon.
De Koningin en de Prinses, die slechts
vergezeld waren van den adjudant van
H. M., kapitein Plaff en de secretaris van
H. K. H. baron Baud, zijn afgestapt aan
het „Grand Hotel de Oslo".
Er wachtte den hoogen gasten aldaar
een aardige ontmoeting. In de hall van
het hotel waren n.l. vele Nederlanders
aanwezig, daar de Nederlandsche zaak
gelastigde te Oslo op denzelfden avond
een diner gaf aan de leden van de Neder
landsche kolonie ter eere van den ver
jaardag der Koningin.
De Koningin en de Prinses werden in
de hall van het hotel luide toegejuicht
en verwelkomd met het Wilhelmus.
De Nederlandsche zaakgelastigde heeft
de hooge gasten begroet.
Ook op straat voor den ingang van
het hotel liepen de voorbijgangers geest
driftig te hoop.
Vriendelijk knikkend en wuivend heb
ben de Koningin en de Prinses zich, na
een kort oponthoud in de hall naar haar
appartementen begeven.
Nadat de Koningin en de Prinses in
de zomerresidentie des Konings nabij Oslo
de lunch gebruikt hadden, zijn zij in den
loop van den middag per auto naar Aas
gaardstrand teruggekeerd.
Op den terugweg zijn H. M. en Prinses
Juliana afgestapt in Skaugum, het buiten
verblijf van Kroonprins Olav, dat aan
den weg van Oslo naar Aasgaardstrand
ligt. De Koninklijke gasten brachten hier
een kort bezoek aan den Kroonprins en
zijn gemalin, prinses Martha.
Wij vernemen, dat H. M. en de Prinses
Zondag of Maandag naar Oslo zullen
terugkeeren, daar zij een nieuwe invitatie
voor een lunch hebben aanvaard. Het is
echter nog niet bekend, wiens gasten zij
dan zullen zijn. Men neemt daaromtrent
diepe stilzwijgendheid in acht.
H. M. ontving op haar verjaardag een
ruiker in de Noorsche kleuren van den
Koning en de Koningin van Noorwegen.
Een 84-jarige inwoonster van Aasgaard
strand zond eveneens een bloemstuk.
De padvinders van Aasgaardstrand be
reiden een défilé voor, dat zij Dinsdag
middag voor Prinses Juliana willen
houden.
Minister de Wilde.
De Minister van Binnenlandsche Za
ken, Mr J. A. de Wilde, 13 van verlof te
ruggekeerd en heeft Zaterdag zijn ambts
bezigheden ten departemente hervat.
Concentratie Vleeschkeurlngsdienstem
In principe is besloten tot concentratie
van de vleesc'hkeuringsdiensten te Noord-
wijk. Katwijk, Valkenburg en Rijnsburg.
Ged. Staten hebben die gemeenten in
overweging gegeven in de betreffende ver
ordeningen de bepaling op te nemen, dat
er voor den geheelen dienst slechts één
slachthuis zal zijn en wel te Katwijk. De
gemeenteraad van Noord wijk heeft die
bepaling nu opnieuw met algemoene st.
verworpen.
Burgemeesters.
Naar wij vernemen heeft Mr M. A. M.
Waszink tegen 1 Januari wegens gezond
heidsredenen eervol ontslag gevraagd als
burgemeester van Roermond.
i De beer N. Dekker heeft per 1 Oct.
om gezondheidsredenen ontslag gevraagd
als burgemeester der gemeente Obdam.
Niet bestaande iuchtpastzegels.
Naar het Gorr.-Bureau van het hoofd
bestuur der P., T. en T. verneemt, worden
hier te lande fantasie-luohtpostzegels en
briefomslagen, waarop deze zegels zijn ge
drukt te koop aangeboden.
De zegels zijn, zoowel in rechthoekig als
in driehoekig model, uitgevoerd in licht
groene, -blauwe en -bruine en mogelijk
nog in andere kleur, in verschillende
waarden, ook zelfs met opdrukken. Zij
dragen een afbeelding van de raketten-
post en voorts het inschrift „Nederland
sche LuChtvaartonderneming-Raketten-
pofit" en de waardeaanduiding.
Ofschoon het voor kenners overbodig
is te zeggen, dat deze zegels niet tot een
Rijksuitgofte behooren, is een waarschu
wing tegen deze zegels toch op haar
plaats.
J. H. A. Schaper, t
Te Voorburg is plotseling overleden de
heer J. H. A. Schaper, lid van de Tweede
Kamer en oud-lid van Ged. Staten van
Zuid-Holland.
De heer Schaper, een man van eenvou
dige afkomst, die zich door zelfstudie op
gewerkt had, was een der meest vooraan
staande leden van de S. D. A. P. en vroe
ger ook een der meest populaire leden.
De laatste jaren veranderde dit wel een
weinig toen de heer Schaper meer dan
anderen zijn eigen weg ging, zich van re
volutionaire actie afkeerig toonde en bo
vendien den moed had de opening van de
zitting der Staten-Generaal door H. M.
de Koningin bij te wonen.
In de Kamer, waarin hij sinds Maart
1899 zitting had. was hij een der gezag
hebbende leden. Meermalen werd hij als
nummer twee geplaatst op de voordracht
voor de benoeming van een voorzitter, wat
meebracht dat hij tal van malen als plaats
vervanger van den president, de voorzit-
tersstoel bezette.
Voor de S. D. A. P. is het heengaan
van den heer Schaper een groot verlies.
Hij wordt als Kamerlid opgevolgd door
Mevr. de Vries-Bruins, oud-lid, die in 1933
niet herkozen werd.
Centralisatie van crisisdiensten.
Met ingang van 1 Sept. heeft zich de
centralisatie van de Crisisdiensten voor
pluimvee, eieren en gedroogde garnalen
voltrokken.
Op dien datum zijn de Stichting Eieren-
Import Centrale, de Stichting voor Ex
port van Eieren en Pluimvee, zoomede de
Stichting Nederlandsche Garnalen-Cen
trale, alle gevestigd te Apeldoorn, in de
Stichting Nederlandsche Pluimvee-Cen
trale te Apeldoorn opgenomen.
In verband hiermede zijn de statuten
en reglementen van laatstgenoemde Cen
trale gewijzigd en aangevuld, waarbij te
vens de naam gewijzigd is in: Nederland
sche Centrale voor Eieren en Pluimvee.
Bij de eieren-monopolie-beschikking
1934 welke op 1 Sept. 1934 in werking is
Binnenland.
De Koningin in Noorwegen.
Drie kinderen te Ernst verbrand.
Vergadering van Chr. Hist. Overheids
personen in Zeeland.
Het Tweede Kamerlid Schaper overleden.
Verlaging toeslag op rogge en gerst.
Buitenland.
De kerkelijke strijd in Duitschland.
Mussolini en de socialisten.
De staking in Amerika.
Ingezonden Mededeeling.
getreden, is thans in plaats van de Eie-
ren-Import-Centrale, de Nederlandsche
Centrale voor Eieren en Pluimvee aange
wezen als monopoliehoudster voor den in
voer van eenden- en kippeneieren in
schaal en van niet meer in schaal aan
wezige bestanddeelen van vogeleieren.
—aii
De taak van de gemeentelijke Overheid
ten opzichte van de openbare ver
makelijkheden en zedelijkheid.
Over dit onderwerp sprak Zaterdagmid
dag in het Schuttershof te Goes de heer
H. van B o e y e n, lid van Gedep. Staten
van Zuid-Holland en voorzitter van den
Radio-raad, voor de vereen, van Chr.
Hist. Overheidspersonen in Zeeland.
De voorzitter, de heer H. C. J. G u n-
n i n g, burgemeester van I e r s e k e,
opende de niet druk bezochte vergadering
en sprak een kort openingswoord. In ver
band met het te behandelen onderwerp
wees Spr. er op, dat wij getnouw heb
ben te zijn, maar ons ook hebben los te
maken van schijn en vooroordeel.
De heer Van Boeyen, het woord verkrijg
gend, meent, dat men in sommige ge
meentebesturen met dit onderwerp geen
raad weet en alleen optreedt als zich erge
excessen voordoen. Vanwaar die passivi
teit? De moeilijkheden bij het aanpakken
van de zaak zijn groot. Men vraagt zich af
wanneer men moet optreden. Ook de
rechterlijke macht maakt het soms de ge
meenteraden niet gemakkelijk. Menige
ambtenaar van het O. M. heeft de gemeen
tebesturen belachelijk gemaakt.
Toch moeten wij, Chr. Hist, overheids
personen, onze taak zien aan de hand van
ons program van beginselen, een taak, die
tbans nog belangrijker is geworden. In
dien er een stuk van het gemeentebeheer
is, waar rekening moet worden gehouden
met het Chr. Hist, beginsel, dan is het
hier.
Spr. erkent, dat het onderwerp niet ge
makkelijk is, vooral voor eenvoudige
Raadsleden. Wanneer men op dit gebied
optreedt, zal altijd bet gevolg zijn, dat de
vrijheid van het individu aan banden
wordt gelegd. We zijn hier op een terrein
waar gezin en kerk ook een taak hebben.
Het is niet altijd gemakkelijk om te zeg
gen, waar de taak van de overheid begint,
al moet Spr. hier ook waarschuwen tegen
het afschuifsysteem. Ten slotte spreekt
hier ook de persoonlijke opvatting der
Overheidspersonen een woordje mee.
Ondanks al deze bezwaren is toch
groote waakzaamheid van de Overheid
noodig, omdat we leven in een tijd van
excessen, zoowel in de stad als op het
platteland. Voorschriften voor de stad
worden ook noodig voor de dorpen. Bij het
eerste symptoom trede men op, anders
komt men te laat.
