ld Wat Minister De Wilde voorstelt. I I donderdag 23 augustus 1934 OAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND 48e JAARGANG - No. 273 TREIN den haag Irdam Buitenland Binnenland. Belangrijkste Nieuws. HOTEL Uit de Provincie luchtte verdach- igewoon lal ge- is hier op haar legen maanden ik van voorloo- s ch r i f t e n ntiekamer der gisteren vonnis opruiingszaken t der O.S.P. te van opruiing in edé werd over een maand ge- J. S. te En- i verspreid met e G.P.H. werd nisstraf veroor- maanden. G. F. maanden ge- eveneens we- uiende geschrif- e maanden ge en S. de V., te LP.H., die ech- )ok den laatste egd. ïRBERCHT. avond van 23 I uit Zuidelijke bewolkt, wei- Idag 3 u. -3u.: 762. L Roosendaal )AGEN tot ^ptember trooibiljetten. Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw". Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes. Telefoonnummer 11. Postcheque en Girorekening 44455. Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Tclef. 259. Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA. DeZeeuw Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal, weekabonnementen voor Middelburg, Goes en Vlissingcn f 0.20. Losse nummers 5 cent. Advortcntiiin 30 cent per regel. Ingezonden mcdedcclingcn 00 cent per regel. Kleine Advcrtentiën Dinsdags en Vrijdags f0.75, bij vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85. Bij contract belangrijke korting. Bij de behandeling van de begrooting van Binnenlandsche Zaken zijn in de Tweede Kamer met betrekking tot de Kieswet verschillende punten ter sprake gebracht. Minister de Wilde heeft toen toege zegd, de gemaakte opmerkingen ernstig te zullen overwegen en van het resultaat daarvan nader te doen blijken. Deze belofte is thans ingelost. Een wetsontwerp is ingediend waar van de bedoeling is de mogelijkheid te be vorderen tot vorming van een Parlement, dat uit levensvatbare deelen is samenge steld en waarin voor momenteele belan- genpcditiek niet dadelijk een plaats is. Ier bereiking van dit doel wordt voor gesteld te bepalen, dat bij de verkiezing van leden van de Tweede Kamer, bij de verdeeling der zetels niet voor toekenning van een plaats in aanmerking komen lijs ten, wier stemcijfer lager is dan het drie voudige van den kiesdeeler. Ook bij de toe kenning van de z.g. restzetels zal dezelfde bepaling gelden. Aan het telkens voorkomende verschijn sel dat een of andere groep over het ge- heele land zooveel stemmen bijeenharkt, dat zoo ongeveer de kiesdeeler wordt be reikt en dat daarvoor een zetel wordt toe gekend, zal door dit voorstel radicaal een einde worden gemaakt. Maar daar blijft het niet bij. Ook sterkere partijen of groepen die het tot twee en door een overschot tot drie zetels wisten te brengen, zullen zich den pas zien afgesneden. De „Banier" heeft hiervan gemaakt, dat de bedoeling van Minister De Wilde is, op deze wijze de Staatk. Gereformeerden uit de Kamer te houden en de Communisten, die iets sterker zijn, toe te laten. Dat is natuurlijk dwaasheid. Als straks de com munisten achteruit boeren en de Staatk. Gereformeerden, die door hun onmee- doogenlooze critiek op het Kabinet-Golijn en door hun speculeeren op de moeilijk heden waarmee velen te worstelen heb ben, allicht den wind in de zeilen krijgen, eenige winst behalen, dan vallen de com munisten er buiten en worden de Staatk. Geref. candidaten gekozen. Van meer belang is het bezwaar door de „Nederlander" aangevoerd. Dit orgaan meent, dat het thans ingediende voorstel in strijd moet worden geacht met het evenredigheidsbeginsel en in strijd met de Grondwet. „Men kan, zegt de „Nederlander", het standpunt innemen, dat het beter is, dat een partij een zekeren groei heeft bereikt alvorens zij in het parlement haar in trede doet. Dit is een te eerbiedigen en zelfs een zeer goed te verdedigen ziens wijze. Maar indien men dit wil, kan men bezwaarlijk in de Grondwet laten staan, dat de Tweede Kamer „bestaat uit hon derd leden, gekozen op den grondslag van evenredige vertegenwoordiging". Dit bezwaar wordt door het „Handels blad" gedeeld, welk orgaan van een on grondwettige regeling meent te mogen spreken. Minister de Wilde heeft reeds bij voor baat getracht dit argument te ontzenu wen. In de Memorie van Toelichting op het ontwerp heet het toch o.m.: Het systeem der evenredige vertegen woordiging sluit z.i. niet uit, „dat zeer kleine politieke groepen, wier sterkte ligt beneden zekere grens, geacht worden niet voor vertegenwoordiging in het Parle ment in aanmerking te komen. Bij' het stellen van bedoelde grens toch wordt ten aanzien van de boven die grens uitkomen de partijen aan het systeem der evenre dige vertegenwoordiging geen afbreuk ge daan. Naar de meening van den onder- geteekende is het belang van de vorming, in deze tijden vooral, van een krachtig Parlement, waarvan zoo weinig mogelijk ephemere partijtjes deel uitmaken het nut van levenskrachtige kleine partijen wordt hiermede niet aangetast meer waard, dan dat van een wiskundige op vatting van het stelsel der evenredige vertegenwoordiging, waarbij als integree rend onderdeel zou moeten worden aan genomen de stelling, dat het bereiken van den kiesdeeler recht geeft op een zetel." Ter bereiking van het beoogde doel wordt verder een voorstel gedaan dat kan dienen tot het beperken van den lust tot het indienen van speculatieve lijsten, door te bepalen, dat bij' de indiening van een oandidatenlijst, een waarborgsom van f 250 moet worden gestort, welke som, indien het stemcijfer van de lijst of van de lijstengroep waartoe zij behoort, beneden den kiesdeeler blijft, aan den Staat ver valt. Deze bepaling zal ongetwijfeld rem mend werken. Bij de laatste Kamerverkiezingen wa ren er niet minder dan 40 candidatenlijs- ten, waarmee de kiesdeeler niet bereikt werd. Sommigen wisten het zelfs niet tot 100 stemmen te brengen. Hadden zij, die de lijsten indienden bij de aanbieding in eiken kieskring een waarborgsom van f250 moeten storten, in totaal dus f 4500, dan zou het meeren- deel zich waarschijnlijk nog wel eens be dacht hebben. 1— Duitsche ondersteuning geweigerd. De Sovjet-regeering van Rusland heeft bekend gemaakt, dat zij zendingen van de Duitsche vereeniging „Brüder in Not" niet meer toelaat. Dit is een organisatie, die gebrek lijdende Duitschers in Rusland en elders steunt; kerkelijke en particu liere vereenigingen zijn er bij aangeslo ten. De Russische regeering beschouwt thans deze hulpactie als een tegen haar gerichte propaganda en heeft verordend, dat alle pakketten van „Brüder in Not" door de plaatselijke besturen aan de Duit sche Regeering teruggezonden zullen worden of aan een communistische orga nisatie worden afgestaan. Diensteed ambtenaren en soldaten. Er is in verband met de wet op het staatshoofd van het Duitsche Rijk en de volksstemming van 19 Augustus een nieu we wet op den eed van ambtenaren en soldaten der weermacht afgekondigd. Volgens deze wet luidt de diensteed der ambtenaren als volgt: Ik zal den Leider van het Duitsche rijk en rijkskanselier Adolf Hitler trouw en gehoorzaam zijn, alle ambtenaars- en mijn eigen ambtsplichten nauwgezet ver vullen, zoo waarlijk helpe mij God Al machtig. De diensteed voor de soldaten der rijks- weer luidt: Ik zweer bij God dezen heiligen eed, dat ik den Leider van het Duitsche volk en Rijk, Adolf Hitler, den opperbevelheb ber der weermacht onvoorwaardelijk ge hoorzaam zal zijn en als dapper soldaat bereid wil zijn te allen tijde voor dezen eed mijn leven te geven. De dienstdoende ambtenaren moeten zonder verwijl beëedigd worden. Op grond van deze wet, volgens welke ambtenaren den eed op den Leider en rijkskanselier moeten afleggen, zooals reeds voor de soldaten geschied is. heeft de minister van binnenlandsche zaken den betrokken autoriteiten opgedragen onmiddellijk tot beëediging van de amb tenaren over te gaan. Het Zwitsersche leger. Het Zwitsersch ministerie van Oorlog overweegt plannen tot reorganisatie van het Zwitsersche leger ten einde het hoofd te kunnen bieden aan een aanval bij ver rassing. De legerautoriteiten hebben ver klaard, dat het Zwitsersche leger, dat geen tanks of zware mitrailleurs heeft, vooral in gevaar komt bij een plotselin- gen aanval van een kleine, goed gewa pende en gemotoriseerde strijdmacht. Bo vendien zijn de Zwitsersche soldaten in het nadeel in verband met den korten oefentijd in vergelijking met de andere mogendheden. De reorganisatie, die men daarom wil invoeren, betreft het oprichten van een soort burgerwachten. Behalve deze bur gerwachten zullen organisaties worden opgericht om bij een vijandelijken inval wegen, bruggen en telegraaflijnen te ver nielen, ten einde het oprukken van den vijand zooveel mogelijk te belemmerea Duitschland en Rome. Naar de „United Press" uit goede bron verneemt, zijn door de Duitsche regeering een reeks belangrijke besluiten genomen. Onder den indruk van den uitslag van het volks referendum van Zondag j.l. dat in overwegend katholieke gebieden een relatief hoog procent van „Neen"-stem- mers heeft opgeleverd zou besloten zijn zoo spoedig mogelijk en zonder verdere onderhandelingen aan het concordaat met den H. Stoel uitvoering te geven. Daardoor zouden de Katholieke Kerk aanzienlijke concessies gedaan worden. Inzake de kwestie der jeugdbonden zou de nationaal-socialistische staat bereid zijn, het standpunt der Kerk tamelijk ver tegemoet te komen. Terugkeer naar het heidendom. Reitzsch, hoofdambtenaar van het Pruisische ministerie van justitie, schrijft in een brochure over het nieuwe wetboek van strafrecht, dat het overweging ver dient of men een ter dood veroordeelde in staat zal stellen zelf een einde aan zijn leven te maken door het drinken van den gifbeker of door het ter beschikking stel len van een revolver. In geen geval kan deze wijze van „zelfberechting" evenwel toegestaan worden aan alle ter dood ver oordeelden. Bijzondere beteekenis zal in de toe komst worden gehecht aan eerestraffen. In de toekomst zal het verschil tusschen tuchthuis- en gevangenisstraf juist hier in moeten gevonden worden, dat de tucht huisstraf gepaard gaat met eerverlies. Voor de zwaarste misdaden zal echter nog een bijzondere, een eerestraf worden ingesteld: de dood door den kogel, welke als „eeredood" moet worden beschouwd. Bijzonder aanbevolen wordt een snel lere voltrekking van de korte vrijheids straffen. De commissie voor het straf recht heeft getracht de tuchthuisstraffen in een bijzondere straf om te vormen, welke men toren- of kerkerstraf zou kun- 'nen noemen. Zij heeft er evenwel van af gezien, omdat de fijnere onderscheidingen in de practijk maar al te gemakkelijk ver loren gaan. Korte Berichten. Te Roubaix geraakten 40 communis ten en ongeveer 15 leden van de „Crodx du fei" handgemeen. Drie vechtersbazen werden ernstig gekwetst; verscheidene communisten werden gearresteerd. Parijs telt thans iets minder dan 235.000 buitenlandsche arbeiders, wer kende en degenen, die bij gebrek aan een arbeidskaart of om welke reden dan ook geen bezigheid hebben. In de mijn St. Louis bij St. Etienne is een der mijngangen ingestort, waardoor drie houwers bedolven werden. De onge- lukkigen zijn overleden. Te Rabat zijn, naar Reuter meldt, een vrachtauto en een reisauto met elkaar in botsing gekomen, waarbij drie men- schen zijn omgekomen en veertien ge wond. In de stad Northampton in den staat Massachussetts heerscht sedert veertien dagen een ernstige typhus-epidemie. Reeds 97 percmen zijn door de ziekte aan getast en zeven hunner verkeeren in be rt enkelijken toestand. Bedrijfsraden voor den Middenstand. Het ligt in het voornemen van den mi nister van sociale zaken om binnenkort over te gaan tot de benoeming van een commissie, als bedoeld in artikel 8 der bedrijfsradenwet, welke zal hebben te ad- viseeren omtrent de instelling van be drijfsraden in middenstandsbedrijven. De drie centrale middenstandsbonden zijn uitgenoodigd elk een lid ter benoe ming voor te dragen. Overigens, dus be houdens wat de werkgeversvertegenwoor digers betreft, zal de nieuwe commissie (kerncommissie-middenstand) uit dezelf de leden worden samengesteld als de reeds bestaane kerncommissie-industrie. Rijksvoorschriften ingevolge de Woningwet. Het lid van de Tweede Kamer de heer Steinmetz heeft aan de ministers van so ciale zaken en van financiën de volgende vragen gesteld: 1. Is het juist, dat de verlaging van de rente der rijksvoorschotten, ingevolge de woningwet, tot 4 pet. uitsluitend wordt toegepast op voorschotten, welke vóór 1 Januari 1934 verleend zijn en dat voor de na dat tijdstip verleende voorschotten een rente van 5 pet. berekend wordt? 2. Zoo ja: a. Op welke gronden is dit onderscheid in renteberekening gebaseerd? b. Zijn de ministers niet van oordeel, dat het berekenen van een hoogere rente dan 4 pet. voor de nieuwe voorschotten een ernstige belemmering is voor de tot standkoming van woningen met lage hu ren? c. Zijn de ministers bereid de Tente der na 1 Januari 1934 verleende en der nog te verleenen voorschotten eveneens op 4 pet. vast te stellen? Sigarenwinkeliers en Zondagssluiting. Dezer dagen heeft onder de Groning- sche sigarenwinkeliers een referendum plaats gehad over verruiming van ver koopgelegenheid op Zondag met het re sultaat dat het overgroote deel heeft te gen gestemd. De uitslag was dat 75 zich tegen ver ruiming, 27 zich ervoor verklaarden en 1 blanco stemde, terwijl van 53 geen ant woord binnenkwam en 5 antwoord-brief- k aar ten onbezorgd bleken. De commissie heeft dit resultaat in een adres aan B. en W. van Groningen neer gelegd en, daar binnenkort door het ge meentebestuur een beslissing moet wor den genomen over de Zondagsluiting, het College verzocht te besluiten in den geest van de gehouden stemming. Wijziging der steunregeling. Naar het corr.bureau verneemt, heeft de minister van Sociale Zaken het voor schrift van artikel 10 der steunregeling, bepalende dat aan diegenen, die na den lsten Januari 1933 tijdens hun werkloos heid zijn gehuwd, geen gehuwden-uitkee- ring mag worden verstrekt, dan nadat zij na hun huwelijk 3 maanden in het vrije 1 bedrijf hebben gewerkt, in dier voege ge wijzigd, dat zulks voortaan slechts geldt voor diegenen die na 1 April 1934 tijdens werkloosheid zijn gehuwd. De IJsselmeerdijk. Jhr Ir R. R. L. de Muralt verdedigt in „Openbare Werken" den aanleg van den dijk van den nieuwen polder, welke men der Zuiderzee gaat afwinnen, in den vorm van een meerdijk, voorzien van een ge transformeerd dijkmuurtje, dat bij door braak van den afsluitdijk binnen een et maal met den top op 5.90 m N. A. P. kan worden gebracht. Dit zal, in verge lijking met een z.g. geheel aarden dijk, die eveneens geschikt is om bij doorbraak van den afsluitdijk het IJsselmeerwater te kunnen keeren, en dus permanent met den top moet reiken tot op 5.90 m. N. A. P., een besparing van ruim drie mil- lioen gulden opleveren, becijfert hij, bij minstens gelijke soliditeit. Ontvangsten spoorwegen. De geschatte ontvangsten van de Ne- derlandsche Spoorwegen, over de maand Juli, incl. die der geëxploiteerde spoor- en tramwegen, bedroegen voor reizigersver- voer f5.712.600; bagage f168.000; brief- en pakketpost f230.000; goederen f3.907.200; levende dieren en lijken f46.150; diversen f272.050; totaal f 10.336.000. Totaal ontvangst van 1 Januari af over 1934 f64.741.620.92, over 1933 bedroeg dit f70.714.286.45. Gemiddeld aantal kilometers in exploi tatie van 1 Jan. af 3630, over '33 3661. De ontvangst per dagkilometer bedroeg dus in '34 f84.12, en in '33 f91.11. Verbetering van de Maas. Vandaag wordt in de groote werken voor verbetering van de rivier de Maas, volgens het plan van wijlen dr ir W. Lely een belangrijke mijlpaal bereikt. Dan zal n.l. de eerste groote bochtafsnijding ge reed komen, n.l. die bij Alphen, waar door een verkorting van de rivier van 4 km. ontstaat. Het nieuwe rivierbed strekt zich uit over een lengte van 800 meter en een zeer groot terrein, dat tot nu toe ten noorden van de rivier gelegen was, bevindt zich thans ten zuiden daarvan. Door het oude, thans buiten gebruik ge stelde rivierbed wordt nu een dam ge legd, waardoor een watervrije verbinding tusschen Oyen en het Alphensche Veer verzekerd is. Sluitende begrooting 1935. Naar het Hbl. verneemt, is voorshands een sluitende ontwerp-begrooting voor 1935 verkregen, onder meer dank zij op nieuw ingrijpende bezuinigingsmaatrege len, waaronder zich verschillende z.g. perspectiefbezuinigingen bevinden. Overeenstemming voor „werkfonds". Naar het Hdbl. vernam, is thans volle dige overeenstemming bereikt tusschen het „"Werkfonds" en de besturen der ar- beidersvakvereenigingen inzake de loo- nen, te betalen bij de vier rijkswater staatswerken, die. dank zij het „Werk fonds" te Amsterdam zullen worden on dernomen. Men is reeds bezig met het drukken der bestekken en van twee der vier volgende werken mag men de aanbe steding op 14 September a.s., van de twee andere veertien dagen later verwachten. Het betreft hier ten eerste een gedeelte van den weg AmsterdamWieringen, n.l. in de gemeente Landsmeer, ten twee de een gedeelte van den weg Amsterdam- Laren in de gemeenten Amsterdam en D'iemen; ten derde een gedeelte van den weg AmsterdamLaren in de gemeente Muiden; ten vierde een gedeelte van den weg AmsterdamUtrecht in de gemeente Weesperkarspel. D'e voorloopige raming van de kosten dezer werken bedraagt ruim zes en oen halve ton. De situatie op de graanmarkt. De moeilijkheden betreffende de graan- voorziening van ons land, zooals die door het Comité van Graanhandelaren te Rot terdam, den Bond van Nederlandsche Graan- en Zaad-importeurs te Rotterdam en de Vereeniging Amsterdamsche Graan- beurs te Amsterdam in een adres aan den minister van Economische Zaken zijn uiteengezet, zijn ook ten departemente be kend. De kwestie heeft, zoo verneemt de „Te legraaf" ten volle de aandacht van de be trokken regeeringsinstanties. De situatie op de graanmarkt wordt van dag tot dag nauwlettend gevolgd, opdat de minister, zoodra hij zulks noodig oordeelt, kan in grijpen en de maatregelen kan treffen, die wenschelijk zijn, zoodra de toestand zich in een bepaalde richting consolideert. Dit laatste is echter thans nog niet het geval, doch men kan er van verzekerd zijn, zoo werd ons van bevoegde zijde ge zegd, dat de regeering diligent is en ge reed maatregelen te nemen, wanneer de graanvoorziening van ons land dat nood zakelijk maakt. Binnenland. Een autobus door een trein gegrepen. Bedrijfsraden voor den Middenstand. De situatie van de graanmarkt. Ontvangsten der spoorwegen. Buitenland. Duitschland en het Vaticaan. Zwitserland versterkt het leger. Buitenhof, Den Haag, Tel. 117375, Moderne kamers. Rustig gelegen. Prima keuken. - Matige prijzen. Onbewaakte overwegen, Door den Minister van Waterstaat is krachtens art. 3 (1) van het Kom. besluit van 9 Aug. 1922 (Staatsbl. nr 491) ont heffing verleend van de verplichting tot afsluiting van openbare overwegen over de spoorwegen, o.a. in de gemeente 'sH. Arendskerke voor de overwegen bij K.M. 56.307 en 57.376 van den spoorweg RoosendaalVlissingen. Die overwegen zuilen kenbaar gemaakt worden door waarschuwingsborden, wel ke kunnen worden omschreven als volgt; „Een in zwart-witte kleuren geschil derde paal, hoog ongeveer 2.75 M. met aan het boveneinde twee elkaar kruisen de borden, lang 1.30 M. en breed 0.15 M., waarop onderscheidenlijk vermeld staat: „Onbewaakte overweg" en „Let op de treinen". Alle waarschuwingsborden worden van een rooden reflector voorzien. Op dubbelsporige baanvakken worden onafgesloten overwegen, met het oog op de mogelijkheid, dat treinen uit verschil lende richtingen spoedig na elkaar den overweg passeeren, van een ander waar schuwingsbord voorzien dan op enkelspo- rige baanvakken. Daartoe zal worden gebezigd een teeken als voor laatstbedoelde haanvakken is vastgesteld, met dien verstande, dat vier elkaar kruisende borden zullen worden aangebracht, waarop ook nog vermeld zal worden: „Twee sporen", of indien het meersporige banen betreft: „Drie", „Vier" enz. sporen. In verband met het bepaalde in art. 11, 2e, van het A.R.D. zullen aan de palen der waarschuwingsborden, bordjes, met het opschrift „10 K.M." worden aange bracht. Een adres van Zeeuwsche graanhandelaren. De vereeniging van handelaren in gra nen, zaden en peulvruchten in Zeeland gevestigd te Middelburg, heeft aan den Minister van Economische Zaken, onder dagteekening van 21 Augustus, het vol gende schrijven gericht: Excellentie, Hiermede bevestigen wij ons telegram van gisteren, luidende als volgt: „Gonstateeren met leedwezen achter stelling onzer gewestelijke vereeniging, omvattende bijna alle graanhandelaren in Zeeland (meer dan 100 leden) wegens niet ontvangen uitnoodiging aanbeveling benoeming bestuurslid akkerbouw cen trale tegenover wel uitgenoodigde gewes telijke bond van Groninger graanhande laren (circa 55 gewone leden). Verzoeke alsnog een uitnoodiging te mogen ontvan gen, aangezien Zeeland minstens even be langrijk is ten aanzien van peulvruchten granen en zaden als Groningen". Verder wordt verwezen naar een reeds ter dezer zake aan den Regeeringscom- missaris bij de Nederlandsche Akker bouw Centrale gericht schrijven, waarna het adres vervolgt: Ons telegram spreekt voor zich; wij voegen er aan toe, dat de miskenning en achterstelling van den Zeeuwschen han del, in vergelijking tot die in Groningen, ons ten zeerste grieft. Zeeland is als graanschuur voor Ne derland van minstens even groot belang als Groningen; uit den aard der zaak heeft de 'handel dan ook geen minderen omvang, al is deze tengevolge van de aardrijkskundige toestand gedecentra liseerd. Wanneer de adviezen in de Ne derlandsche Akkerbouw Centrale van de zijde van den Groninger handel op hun plaats zullen zijn, mogen die uit Zeeland zeker niet mankeeren. Naast grenshan- del in Groningen met Duitschland is er in Zeeland een grenshandel met België en Frankrijk. Bovendien worden in Zeeland produc ten verbouwd, welke in Groningen niet worden geteeld, zooals verschillende soor-

Krantenbank Zeeland

De Zeeuw. Christelijk-historisch nieuwsblad voor Zeeland | 1934 | | pagina 1