Jtededbuvot&cs
A. C. REST,
EERSTE BLAD
HET ADRES
A. WILKING
ZATERDAG 14 JULI 1934
DAGBLAD VOOR DE PROVINCIE ZEELAND
48e JAARGANG - No. 239
Is devaluatie gewenscht?
Buitenland
ASS, APOTHEKER,
GOES,
Binnenland.
Belangrijkste Nieuws.
poetst Uw tanden met
De Neder la ndsche Tandpasta
Uitg.: N.V. Uitgevers-Maatschappij „Luctor et
Emergo" ter exploitatie van het blad „De Zeeuw".
Bureaux Lange Vorststraat 70, Goes.
Telefoonnummer 11.
Postcheque en Girorekening 44455.
Bijkantoor Middelburg, Lange Burg. Telef. 259.
Directeur-Hoofdredacteur: R. ZUIDEMA.
Ve Zeeuw
Abonnementsprijs f2.50 per kwartaal,
weekabonnementen voor Middelburg, Goes en
Vlissingen f0.20. Losse nummers 5 cent
Advertentiön 30 cent per regel. Ingezonden
mededeelingon 60 cent per regel. Kleine
Advertentiën Dinsdags en Vrijdags f 0.75, bij
vooruitbetaling. Onder letter of motto 10.85.
Bij contract belangrijke korting.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
Wij ontvingen een schrijven van een
onzer lezers, waarin in vragenden vorm
betoogd wordt, dat het Kabinet-Colijn een
verkeerde financiëele politiek volgt en dat
het, door devaluatie van de munt te be
vorderen, veel meer zou kunnen bereiken.
Denzelfden dag bevatte De Stan
daard een artikel, waarin uiteengezet
wordt, dat de weg der devaluatie leidt
langs een gevaarlijk enafgrond. Wij be
wijzen misschien onzen lezers een dienst
door bedoeld artikel hier over te nemen.
„De voorstanders van devaluatie ten
onzent, aldus dit blad, zien maar al te
dikwijls de groote verschillen voorbij, die
er zijn tusschen wereldrijken als de Ver-
eenigde Staten, Engeland met zijn Domi
nions, en het kleine Nederland. In veel
sterkere mate dan deze groote staten is
ons land voor voedingsmiddelen en grond
stoffen afhankelijk van den invoer uit
andere gebieden.
Er is hier te lande ook een grootere
verspreiding van het bezit in han
den van een massa kleine spaarders, van
sociale en philanthropische instellingen.
Tot dusver is bijvoorbeeld in de Vereenig-
de Staten van een Sociale Verzekerings
wetgeving nog geen sprake. De fondsen
kunnen dus ook niet voor een groot ge
deelte wegsmelten. Devaluatie zou ten
onzent een veel breedere categorie op de
allergevoeligste wijze treffen.
Men wil door toepassing van dit mid
del komen tot verlaging der productie
kosten. De loonen zullen, ook bij nomi
nale stijging, reëel verlaagd worden.
Eveneens zullen de vaste lasten geredu
ceerd worden. Ivien zal obligaties en hy
potheken in minderwaardig gemaakte
guldens kunnen aflossen. Dank zij de
aldus verkregen reëele verlaging van de
productiekosten zullen wij, naar men
verwacht, op de wereldmarkt beter kun
nen concurreeren.
Maar als men het nu eens is over de
noodzakelijkheid eener verlaging van de
productiekosten, waarom zouden wij dan
toch niet zonder een monetair experi
ment tot die reëele verlaging kunnen
komen? Dan weten wij ten minste pre
cies met hoeveel wij de loonen verlagen,
hoeveel wij afschrijven op de in bedrijven
gestoken kapitalen. Zelfs de meest en
thousiaste voorstander van devaluatie zal
toch moeten toestemmen, dat een dergelijk
experiment vele onzekerheden zou
scheppen.
Het antwoord luidt: bij het openlijke
streven naar loonsverlaging, ook bij staat
en gemeente, stuit ge op zooveel verzet,
dat ge beter door vermindering van de
geldswaarde het doel zult kunnen be
reiken.
Hierin zal wij willen het niet ont
kennen stellig een element van waar
heid schuilen. Een blinddoek kan soms
nuttige diensten bewijzen. Devaluatie zal
wel leiden tot loonacties, maar de ver
wachting, dat de nominale verhooging de
reëele vermindering niet zal compensee-
ren, steunt op goede gronden. De inflatie
in Duitschland, België en elders heeft dit
geleerd. En de ervaring in de Vereenigde
Staten bevestigt het opnieuw.
Elke nominale loonsverhooging neemt
evenwel een deel van de bate de
verlaging der productiekosten weg.
Men kan dit gevolg alléén voorkomen,
wanneer men telkens weer met de munt
manoeuvreert. Maar wie vindt dit geen
hoogst gevaarlijke methode?
De grondstoffen, die men uit het buiten
land moet betrekken, zal men, in gul
dens uitgedrukt, evenals de voedingsmid
delen, duurder moeten betalen. Ook dit
neemt weer een stuk van het voordee
van de exportbedrijven weg. Feitelijk is
er alleen bate, voor zoover de reëele
daling van loonen, ondersteuningen, pen
sioenen, grooter is dan de nomi
nale verhooging, en de w e r k e 1 ij k e
verlaging der „vaste lasten" aanzienlijker
is dan op dit oogenblik bereikt kan
worden.
Men stelt het wel eens voor, alsof er
thans ten aanzien van die „vaste lasten"
weinig of niets gebeurt, alsof de „kapita
listen" worden gespaard en de arbeiders
alléén worden getroffen. Maar die voor
stelling is in strijd met de werkelijkheid.
Na dit nader te hebben aangetoond ver
volgt De Standaard:
In deze lijn zal nog wel meer gedaan
moeten worden.
Maar zonder devaluatie kan men ook
hier met op en oogen handelen. Men
kan den toestand van de onderneming
objectief bezien. Men kan hier meer, daar
minder afschrijven. Men kan ook, bijv.
hij hypotheken, eenige rekening houden
met de algemeene positie van den schulde
naar.
Het is niet zoo, dat alle schuldeischers
„rijk" en alle schuldenaars „arm" zijn.
Wèl kan men zeer in het algemeen zeg
gen, dat onder de bezitters van aandee-
1 e n, die meestal bij devaluatie eer ge
baat dan geschaad worden, meer vermo
gende lieden voorkomen dan onder de
houders van hypotheken en obligaties.
Pandbrieven en obligaties zijn, althans
ten onzent, ook voor een niet onbelang
rijk deel in handen van spaarbanken,
verzekerings-maatschappijen, sociale fond
sen, godsdienstige, cultureele en philan
thropische corporatiën. Herhaaldelijk
komt het hier voor, dat de schuldenaar
in veel betere conditie verkeert dan de
schuldeischer. De laatste kan een betrek
kelijk arme weduwe, de eerste een ver
mogend man, een bezitter van een aan
tal huizen zijn.
Bij devaluatie nu, komt een verlichting
van lasten, waar zij niet steeds noodig
is, en een verzwaring van de moeilijk
heden, waar deze feitelijk niet gedragen
kan worden. Op het moment, waarop de
bezitter van huizen zijn eigendommen,
in geld uitgedrukt, ziet stijgen, wordt hij
tegelijkertijd in staat gesteld, om de hy
potheek op een of ander pand in gede-
preciëerde guldens af te lossen.
Ook hier handelt men als met een
blinddoek voor de oogen. Hier brengt men
voordeel, daar nadeel, maar in volstrekte
willekeur, zonder kennis van de geva-
riëerde werkelijkheid.
Devaluatie moge voor sommigen winst
beteekenen, voor vele anderen zou het
experiment een groot verlies beduiden.
Dat de positie van de binnenland
se h e markt daardoor reëel zou ver
beteren, kan men geen oogenblik vol
houden, tenzij die verbetering intrad als
gevolg van de verlevendiging van den
export.
Maar ook dat schijnt ons aan gerech
ten twijfel onderhevig. Wanneer Neder
land onder de huidige omstandigheden
den gouden standaard losliet, zou de mo
netaire verwarring in de wereld toene
men. Dit reeds zou voor ons land, gezien
de positie, die wij in de financiëele wereld
innemen, bedenkelijke gevolgen hebben.
Maar er is meer.
Een niet onbelangrijk gedeelte van on
zen uitvoer gaat thans naar landen, die
met ons aan den gouden standaard vast
houden. Meent men werkelijk, dat onze
handelspolitieke relaties met deze landen
niet gewijzigd zouden worden, indien wij
door opzettelijke devaluatie onzen
export zouden pogen te stimuleeren? Men
kan het in dezen tijd van hooge invoer
rechten, van contingenteeringen, van af-
weermaatregelen te^en wat men valuta
dumping noemt, niet in ernst meenen.
Het verwachte voordeel zou niet behaald
worden.
Een onmiddellijk nadeel van de deva
luatie zou zijn een vermindering der
waarde van onze vorderingen op het bui
tenland. Men schatte ook dit nadeel niet
te gering!
Er wordt voortdurend geschreven over
een „beheerschte" devaluatie. Maar daar
uit spreekt een overmoed, dien wij niet
kunnen bewonderen. Het gevaar is groot,
dat men te midden van de verwarring,
die zou ontstaan, den toestand niet meer
zou kunnen beheerschen.
Wij prijzen het dan ook in de Regee
ring en in de leiding van de Nederland-
sche Bank, dat zij van valuta-experimen
ten niet willen weten.
De weg der reële aanpassing is
ongetwijfeld een moeilijke.
Maar het schijnbaar gemakkelijker pad
leidt langs afgronden. Verliezen wij ons
evenwicht, en daarvoor is het gevaar
groot! dan storten wij neer.
Ingezonden Mededeellng.
Hit'er voor den rijksdag.
Rijkskanselier Hitier heeft gisteravond
een uur en veertig minuten voor den
Rijksdag gesproken. Hij hield een lofrede
op de prestaties van het nationaal-socia-
listisch regime. Hij zeide, dat 77 men-
schen bij de laatste gebeurtenissen om
het leven gekomen waren, waarvan 19
S.A.-leiders, die allen werden gefusilleerd.
Verder zijn drie S.S.-leiders gefusilleerd,
die hun gevangenen mishandelden. Hitier
verklaarde, dat Hindenburg achter hem
stond.
De rijksdagzitting had plaats met het
uiterlijk vertoon, waaraan men lang
zamerhand gewend is geraakt.
De vraag, welke allen bezig hield, was
deze, of Von Papen komen zou.
Hij is niet verschenen. Het ministerie
was voor de rest in zijn geheel vertegen
woordigd.
De rede, welke de rijkskanselier uit
sprak, werd telkens door ovaties onder
broken en deze waren te geestdriftiger
naarmate de rede meer naar bloed en
ijzer zweemde.
Aan het einde heeft Goering nog een
lange rede gehouden, welke uitliep in een
Geneesmiddelen, Bandages,
Verband-, Verpleglngs- en
Toilet-artikelen enz.
Lange Kerkstr. 42,
Telef. 168
Vele verlaagde
prijzen
3% Cassabon!
motie, die door den rijksdag met groot
applaus en algemeene stemmen aangeno
men werd.
Toestand te San Francisco precair.
Ten gevolge van de voortdurende uit
breiding der stakingsbeweging geleek
San Francisco Vrijdag op een belegerde
stad.
Uit vrees voor de algemeene staking
hamsteren de huisvrouwen levensmidde
len en andere artikelen voor dagelijksch
gebruik. Door de Donderdag geprocla
meerde staking der voerlieden is de aan
voer van levensmiddelen met auto's reeds
stopgezet, zoodat de volgende dagen reeds
gebrek aan levensmiddelen en andere ar
tikelen te verwachten zal zijn. De levens-
middelenvoorraden zouden nog slechts
voor twee dagen toereikend zijn. De
vleeschvoorraden voor vijf dagen.
De directeur van den gezondheidsdienst
heeft verklaard, dat de hygiënische toe
stand der stad precair is. Intusschen slui
ten de arbeiders uit de verschillende tak
ken van bedrijf zich bij de stakingsbewe
ging aan.
Men verwacht, dat ook in andere haven
steden langs den Stillen Oceaan, zooals
Portland en Los Angeles de algemeene
staking zal worden geproclameerd.
Strenge maatregelen in Oostenrijk.
Officieel wordt medegedeeld:
Donderdag is onder voorzitterschap
van bondskanselier dr Dollfuss een minis
terraad gehouden, die verscheidene uren
heeft geduurd.
De ministerraad hechtte zijn goedkeu
ring aan de reeds aangekondigde wet ter
beteugeling van politieke gewelddaden.
Volgens deze wet zullen personen, die
aanslagen plegen, of die zonder daartoe
bevoegd te zijn, explosieve stoffen in hun
bezit hebben, benevens zij die zich schul
dig maken aan een aantal andere bijzon
dere ernstige misdrijven tegen de veilig
heid van verkeersondernemingen en -in
stellingen of vitale bedrijven u i t s 1 u i-
tend ter dood en niet tot eenige lich
tere straf kunnen worden veroordeeld,
onverschillig of zij voor het standgerecht
dan wel voor de gewone rechtbanken te
rechtstaan.
Deze wet geldt voor den duur der op
standige, tegen den staat gerichte bewe
ging, respectievelijk tijdens den geldig
heidsduur van het standrecht, respectie
velijk tot 31 Januari 1935.
Na afkondiging der wet wordt een ter
mijn van vijf dagen toegestaan voor de
vrijwillige aangifte en aflevering van ex
plosieve stoffen. In dat geval wordt
straffeloosheid verzekerd.
Complot in Bulgarije.
De Bulgaarsche politieke staatspolitie
heeft 52 functionarissen van de verboden
Bulgaarsche communistische partij gear
resteerd, die beschuldigd worden van deel
neming aan een tegen den staat gerichte
samenzwering.
Onder de gearresteerden bevinden zich
verscheidene voormalige Sotoranje-afge-
vaardigden.
Russische bestellingen van militaire
vliegtuigen?
De „Daily Hereld" meldt, dat de Sov-
jetregeering binnenkort in Engeland ver
scheidene oorlogsvliegtuigen zal laten bou
wen. De vooraanstaande Russische vlie
gers, die onlangs Engeland hebben be
zocht, zouden de regeering te Moskou heb
ben aangeraden, groote orders voor vlieg
tuigmotoren en oorlogsvliegtuigen in En
geland, Frankrijk en Italië te plaatsen.
Waarschijnlijk zullen in Engeland ge
vechtsvliegtuigen, bommenwerpers voor
twee inzittenden, en machines voor alge
meene militaire doeleinden besteld wor
den.
Organisatie van een „Oost-Locarno".
Sir John Simon heeft in het Engelsche
Lagerhuis een verklaring afgelegd betref
fende Barthou's voorstel inzake een Oost-
Locarno, dat aan Duitschland is overge
bracht. Frankrijk zou waarborgen ver
strekken omtrent de Russische grens en
de Duitsche Oostgrens. Duitschland zou
weder deelnemen aan de internationale
samenwerking. Mussolini heeft verklaard
dezelfde houding aan te nemen als En
geland.
Korte Berichten.
In Noord-China is cholera uitgebro
ken. Vooral te Tsinanfoe heerscht de ziek
te zeer kwaadaardig. Tot dusverre zijn
61 personen overleden. De Chineesche
autoriteiten hebben bijzondere maatrege
len ter bestrijding van de epidemie ge
troffen.
Donderdagavond hebben zich boven
Graz en omgeving hevige onweders ont
last, welke gepaard gingen met zwaren
regenval. Vele boomen werden ontwor
teld. De brandweer moest in de lager ge
legen wijken verschillende kelders leeg
pompen.
In Frankrijk is Donderdagavond een
aanzienlijke verkoeling ingetreden, welke
gepaard ging met hevige regenbuien. Bo
ven bet voorstadje Courde is een wolk
breuk neergekomen. Bijna de gebeele oogst
is vernield.
Ingezonden Mededeeling.
voor Manufacturen.
Dames- en Kinderconfectle
Tapijten - Gordijnen
Bedden - Ledikanten en
aanverwante artikelen is
GOES
HULST
TWEEDE KAMER.
Herziening Winkelsluitingswet.
Zooals gisteren reeds werd gemeld, heeft
de Kamer bet amendement Drop op de
herziening van de Winkelsluitingswet, be-
oogend, bij het overleg vanwege de ge
meentebesturen in zake langere openstel
ling op Zondag, de personeelsorganisaties
in te schakelen, aangenomen met 50 tegen
37 stemmen.
In art. 5, lid 3, is „de winkeliers" nu
vervangen door „belanghebbenden".
Het ontwerp is vervolgens aangenomen
met 61 tegen 25 stemmen. Tegen stemden
A, R., C. H., St. Geref., Ds Lingbeek (H.
G. S.) en Mr Vervoorn (Platt.).
Bindende kracht van overeenkomsten.
De afdeelingen der Tweede Kamer heb
ben benoemd tot rapporteurs over 't wets
ontwerp tot bindende kracht van onder
nemersovereenkomsten de heeren Ame-
link, Gooseling, Smeenk, Loerakker en v.
Dijken.
Tevredenheidsbetuiging van de Koningin.
Dé commandant van het veldleger, lui
tenant-generaal jbr Röell beeft de vol
gende dagorder uitgegeven:
Het heeft H. M. de Koningin behaagd
hoogstderzelver hooge tevredenheid uit
te spreken over de houding en de verrich
tingen van alle troepen en andere ge
deelten der weermacht, welke in mijn
functie van Gouverneur der Koninklijke
residentie te mijner beschikking waren
gesteld voor de dienstvervulling bij de
plechtige teraardebestelling van het stof
felijk overschot van Z. K. H. den Prins
der Nederlanden op 11 Juli j.l.
De loonen in het mijnbedrijf.
Gistermiddag vergaderde te Heerlen de
Contactcommissie voor het mijnbedrijf.
Besprekingen werden gevoerd over het
bekende voorstel van den Minister van
Waterstaat tot 5 pCt. loonsverlaging, ver
deeld in twee etappes van zy2 pet., resp.
ingaande 1 Augustus en 1 October a.s.
De directies verklaarden zich accoord
met dit voorstel. De vertegenwoordigers
der mijnwerkersbonden bleven op hun
standpunt staan, dat zij ook dit voorstel
niet konden aanvaarden. De vergadering
wordt vandaag voortgezet.
Navordering tabaksaccijns.
Het Tweede Kamerlid IJzerman heeft
de volgende vragen gesteld aan den mi
nister van financiën:
1. Is het den minister bekend, dat de
navordering, krachtens artikel 2 van de
wet van 29 December 1933 van den meer
deren accijns, verschuldigd voor de in
voornoemd artikel bedoelde sigaren en si
garetten, zeer nadeelige gevolgen heeft
voor een aantal winkeliers in tabaks
artikelen, doordat deze winkeliers het van
hen nagevorderde bedrag niet geheel of
grootendeels op hun afnemers kunnen
verhalen, aangezien de navordering
hoofdzakelijk betrekking heeft op moeilijk
Binnenland.
Vergadering Prov. Staten van Zeeland.
Duitschland koopt aardappelen.
Groote brand te Dreumel.
Buitenland.
Hitier voor den Rijksdag.
Complot in Bulgarije.
Rusland laat militaire vliegtuigen bouwen.
Krasse maatregelen in Oostenrijk.
verkoopbare, incourante merken, terwijl
bovendien het navorderingszegel, dat aan,
deze artikelen bet étiquet „oud" geeft,
aan hun verkoopbaarheid het tegendeel
van bevorderlijk is?
2. Zoo ja, is de minister dan bereid de
totstandkoming te bevorderen van een
maatregel, waardoor de mogelijkheid ge
schapen wordt, het uit hoofde van de na
vordering verschuldigde (of betaalde) be
drag geheel of gedeeltelijk kwijt te schel
den (of te restitueeren)?
Regeering en werkkampen.
Er is toch iets vreemds in het geval,
zegt het „Zuidelijk Unieblad", onze her
senen vermogen het niet te verwerken.
Kampen van de zoogenaamde Rotary-
beweging, een soort leeken-vrijmetselarij,
naar het schijnt ontvangen van het
crisiscomité een gelijk bedrag steun-toe-
lage, als zijzelf bijeenbrengen voor hun
kampen. In deze kampen is de neutrali
teit zoover doorgevoerd, dat de Bijbel niet
officiëel gelezen mag worden, ook als
100 der deelnemers aan een kamp dat
begeeren.
Onze kampen krijgen slechts een frac
tie van het zelf-bijeengebrachte bedragl
Onze ministers zijn zoo zeer voor het
jeugdige werkloozenwerk, dat de eene cir
culaire na de andere „Sociale Zaken"
verlaat Wanneer men evenwel in zee gaat
op die beloften, blijken ze zoo onafzien
baar vol puzzles te zitten, dat de subsidies
pas afkomen, als de zaken in het onge-
reede zijn geraakt.
Wanneer de Centrale voor Werkloozen-
van het Departement van Defensie, moet
van het epartement van Defensie, moet
men zijn stoel vasthouden als het eerste
bericht komt: telegrafisch gireeren even
tueel over driehonderd gulden! Voor zeven
tentjes, honderd dekens en sloopen voor
een maand.
Zou het niet veel gemakkelijker zijn,
om er mee uit te scheiden?
Wij willen niets liever, dan een se
rieuze regeering steunen bij al haar recht
vaardige maatregelen. Maar... dan moet
zij het ons ook iets gemakkelijker maken.
Toenemende werkloosheid in hei
Westland.
De uitkomsten in de Westlandsche tuin
bouwbedrijven zijn de laatste weken van
dien aard, dat de tuinders genoodzaakt
zijn hun personeel voor een groot gedeelte
te ontslaan. In normale tijden vinden dui
zenden tuinarbeiders van begin Februari
tot eind September werk in de bedrijven,
doch een groot deel hunner kwam dit
jaar niet voor half April aan het werk
en thans reeds is aan velen hunner ont
slag aangezegd. De oorzaak daarvan is
niet gelegen in het feit, dat er geen werk
voor hen is, want vele bedrijven worden
aan de verwaarloozing ten prooi gegeven
en veel werk blijft ongedaan. Het ont
breekt den tuinder echter aan geldmid
delen om zelfs den meest noodigen arbeid
te laten verrichten.
Indertijd was door de gemeentebesturen
in het Westland een regeling aan den
Minister van Soc. Zaken voorgesteld,
waarbij het bedrag van den steun als
toeslag op de loonen van werkverschaf
fing in de bedrijven zou worden verstrekt.
Door deze regeling zouden tuinders en
arbeiders gediend zijn geweest. Mede door
het afwijzend advies van de vakorgani
saties zijn deze voorstellen verworpen.
Binnen enkele weken is de werkloosheid
in de Westlandsche dorpen intusschen
met meer dan 100 pet. toegenomen. Te
Monster steeg het aantal in een week
tijds van 57 tot 135, te Naaldwijk van 50
tot 113.
De nagedachtenis van Ds J. E. Vonken-
berg.
In het no. van het „Gereformeerd Jonge
lingsblad", dat heden verscheen en dat
